Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā

    6. ஸுஹேமந்தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா

    6. Suhemantattheragāthāvaṇṇanā

    ஸதலிங்க³ஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸாதி ஆயஸ்மதோ ஸுஹேமந்தத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயங் புஞ்ஞங் உபசினந்தோ இதோ த்³வானவுதே கப்பே திஸ்ஸஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே வனசரோ ஹுத்வா வனே வஸதி, தங் அனுக்³க³ஹிதுங் ப⁴க³வா அரஞ்ஞங் பவிஸித்வா தஸ்ஸ ஆஸன்னே டா²னே அஞ்ஞதரஸ்மிங் ருக்க²மூலே நிஸீதி³. ஸோ ப⁴க³வந்தங் தி³ஸ்வா பஸன்னசித்தோ ஸுக³ந்தா⁴னி புன்னாக³புப்பா²னி ஓசினித்வா ப⁴க³வந்தங் பூஜேஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா அபராபரங் புஞ்ஞானி கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ பாரியந்ததே³ஸே விப⁴வஸம்பன்னஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, ஸுஹேமந்தோதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. ஸோ விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஸங்கஸ்ஸனக³ரே மிக³தா³யே விஹரந்தங் ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா தேபிடகோ ஹுத்வா விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா நசிரஸ்ஸேவ ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ படிஸம்பி⁴தா³பத்தோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.16.46-50) –

    Sataliṅgassa atthassāti āyasmato suhemantattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ puññaṃ upacinanto ito dvānavute kappe tissassa bhagavato kāle vanacaro hutvā vane vasati, taṃ anuggahituṃ bhagavā araññaṃ pavisitvā tassa āsanne ṭhāne aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi. So bhagavantaṃ disvā pasannacitto sugandhāni punnāgapupphāni ocinitvā bhagavantaṃ pūjesi. So tena puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ puññāni katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde pāriyantadese vibhavasampannassa brāhmaṇassa putto hutvā nibbatti, suhemantotissa nāmaṃ ahosi. So viññutaṃ patto saṅkassanagare migadāye viharantaṃ bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā tepiṭako hutvā vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva chaḷabhiñño paṭisambhidāpatto ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.16.46-50) –

    ‘‘கானநங் வனமோக³ய்ஹ, வஸாமி லுத்³த³கோ அஹங்;

    ‘‘Kānanaṃ vanamogayha, vasāmi luddako ahaṃ;

    புன்னாக³ங் புப்பி²தங் தி³ஸ்வா, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் அனுஸ்ஸரிங்.

    Punnāgaṃ pupphitaṃ disvā, buddhaseṭṭhaṃ anussariṃ.

    ‘‘தங் புப்ப²ங் ஓசினித்வான, ஸுக³ந்த⁴ங் க³ந்தி⁴தங் ஸுப⁴ங்;

    ‘‘Taṃ pupphaṃ ocinitvāna, sugandhaṃ gandhitaṃ subhaṃ;

    தூ²பங் கரித்வா புலினே, பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அபி⁴ரோபயிங்.

    Thūpaṃ karitvā puline, buddhassa abhiropayiṃ.

    ‘‘த்³வேனவுதே இதோ கப்பே, யங் புப்ப²மபி⁴பூஜயிங்;

    ‘‘Dvenavute ito kappe, yaṃ pupphamabhipūjayiṃ;

    து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.

    Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ஏகம்ஹி நவுதே கப்பே, ஏகோ ஆஸிங் தமோனுதோ³;

    ‘‘Ekamhi navute kappe, eko āsiṃ tamonudo;

    ஸத்தரதனஸம்பன்னோ, சக்கவத்தீ மஹப்³ப³லோ.

    Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo.

    ‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    அரஹத்தங் பன பத்வா ஏவங் சிந்தேஸி – ‘‘மயா கோ² யங் ஸாவகேன பத்தப்³ப³ங், தங் அனுப்பத்தங், யங்னூனாஹங் இதா³னி பி⁴க்கூ²னங் அனுக்³க³ஹங் கரெய்ய’’ந்தி. ஏவங் சிந்தெத்வா பபி⁴ன்னபடிஸம்பி⁴த³தாய அகிலாஸுதாய ச அத்தனோ ஸந்திகங் உபக³தே பி⁴க்கூ² யதா²ரஹங் ஓவத³ந்தோ அனுஸாஸந்தோ கங்க²ங் சி²ந்த³ந்தோ த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ கம்மட்டா²னங் நிக்³கு³ம்ப³ங் நிஜ்ஜடங் கத்வா ஆசிக்க²ந்தோ விஹரதி. அதே²கதி³வஸங் அத்தனோ ஸந்திகங் உபக³தானங் பி⁴க்கூ²னங் விஞ்ஞூனஞ்ச புக்³க³லானங் விஸேஸங் ஆசிக்க²ந்தோ –

    Arahattaṃ pana patvā evaṃ cintesi – ‘‘mayā kho yaṃ sāvakena pattabbaṃ, taṃ anuppattaṃ, yaṃnūnāhaṃ idāni bhikkhūnaṃ anuggahaṃ kareyya’’nti. Evaṃ cintetvā pabhinnapaṭisambhidatāya akilāsutāya ca attano santikaṃ upagate bhikkhū yathārahaṃ ovadanto anusāsanto kaṅkhaṃ chindanto dhammaṃ kathento kammaṭṭhānaṃ niggumbaṃ nijjaṭaṃ katvā ācikkhanto viharati. Athekadivasaṃ attano santikaṃ upagatānaṃ bhikkhūnaṃ viññūnañca puggalānaṃ visesaṃ ācikkhanto –

    106.

    106.

    ‘‘ஸதலிங்க³ஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ, ஸதலக்க²ணதா⁴ரினோ;

    ‘‘Sataliṅgassa atthassa, satalakkhaṇadhārino;

    ஏகங்க³த³ஸ்ஸீ து³ம்மேதோ⁴, ஸதத³ஸ்ஸீ ச பண்டி³தோ’’தி. – கா³த²ங் அபா⁴ஸி;

    Ekaṅgadassī dummedho, satadassī ca paṇḍito’’ti. – gāthaṃ abhāsi;

    தத்த² ஸதலிங்க³ஸ்ஸாதி லீனமத்த²ங் க³மெந்தீதி லிங்கா³னி, அத்தே²ஸு ஸத்³த³ஸ்ஸ பவத்தினிமித்தானி, தானி பன ஸதங் அனேகானி லிங்கா³னி ஏதஸ்ஸாதி ஸதலிங்கோ³. அனேகத்தோ² ஹி இத⁴ ஸதஸத்³தோ³, ‘‘ஸதங் ஸஹஸ்ஸ’’ந்திஆதீ³ஸு விய ந ஸங்க்²யாவிஸேஸத்தோ² தஸ்ஸ ஸதலிங்க³ஸ்ஸ. அத்த²ஸ்ஸாதி ஞெய்யஸ்ஸ, ஞெய்யஞ்ஹி ஞாணேன அரணீயதோ ‘‘அத்தோ²’’தி வுச்சதி. ஸோ ச ஏகோபி அனேகலிங்கோ³, யதா² ‘‘ஸக்கோ புரிந்த³தோ³ மக⁴வா’’தி, ‘‘பஞ்ஞா விஜ்ஜா மேதா⁴ ஞாண’’ந்தி ச. யேன லிங்கே³ன பவத்தினிமித்தேன தாவதிங்ஸாதி⁴பதிம்ஹி இந்த³ஸத்³தோ³ பவத்தோ, ந தேன தத்த² ஸக்காதி³ஸத்³தா³ பவத்தா, அத² கோ² அஞ்ஞேன. ததா² யேன ஸம்மாதி³ட்டி²ம்ஹி பஞ்ஞாஸத்³தோ³ பவத்தோ, ந தேன விஜ்ஜாதி³ஸத்³தா³. தேன வுத்தங் ‘‘ஸதலிங்க³ஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸா’’தி.

    Tattha sataliṅgassāti līnamatthaṃ gamentīti liṅgāni, atthesu saddassa pavattinimittāni, tāni pana sataṃ anekāni liṅgāni etassāti sataliṅgo. Anekattho hi idha satasaddo, ‘‘sataṃ sahassa’’ntiādīsu viya na saṅkhyāvisesattho tassa sataliṅgassa. Atthassāti ñeyyassa, ñeyyañhi ñāṇena araṇīyato ‘‘attho’’ti vuccati. So ca ekopi anekaliṅgo, yathā ‘‘sakko purindado maghavā’’ti, ‘‘paññā vijjā medhā ñāṇa’’nti ca. Yena liṅgena pavattinimittena tāvatiṃsādhipatimhi indasaddo pavatto, na tena tattha sakkādisaddā pavattā, atha kho aññena. Tathā yena sammādiṭṭhimhi paññāsaddo pavatto, na tena vijjādisaddā. Tena vuttaṃ ‘‘sataliṅgassa atthassā’’ti.

    ஸதலக்க²ணதா⁴ரினோதி அனேகலக்க²ணவதோ. லக்கீ²யதி ஏதேனாதி லக்க²ணங், பச்சயபா⁴வினோ அத்த²ஸ்ஸ அத்தனோ ப²லங் படிச்ச பச்சயபா⁴வோ, தேன ஹி ஸோ அயங் இமஸ்ஸ காரணந்தி லக்கீ²யதி. ஸோ ச ஏகஸ்ஸேவ அத்த²ஸ்ஸ அனேகப்பபே⁴தோ³ உபலப்³ப⁴தி , தேனாஹ ‘‘ஸதலக்க²ணதா⁴ரினோ’’தி. அத² வா லக்கீ²யந்தீதி லக்க²ணானி, தஸ்ஸ தஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ ஸங்க²ததாத³யோ பகாரவிஸேஸா தே பன அத்த²தோ அவத்தா²விஸேஸா வேதி³தப்³பா³. தே ச பன தேஸங் அனிச்சதாதி³ஸாமஞ்ஞலக்க²ணங் லிங்கெ³ந்தி ஞாபெந்தீதி ‘‘லிங்கா³னீ’’தி ச வுச்சந்தி. தஸ்ஸிமே ஆகாரா, யஸ்மா ஏகஸ்ஸாபி அத்த²ஸ்ஸ அனேகே உபலப்³ப⁴ந்தி. தேன வுத்தங் ‘‘ஸதலிங்க³ஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ, ஸதலக்க²ணதா⁴ரினோ’’தி. தேனாஹ ஆயஸ்மா த⁴ம்மஸேனாபதி – ‘‘ஸப்³பே³ த⁴ம்மா ஸப்³பா³காரேன பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஞாணமுகே² ஆபாத²ங் ஆக³ச்ச²ந்தீ’’தி (மஹானி॰ 156; சூளனி॰ மோக⁴ராஜமாணவபுச்சா²னித்³தே³ஸ 85; படி॰ ம॰ 3.5).

    Satalakkhaṇadhārinoti anekalakkhaṇavato. Lakkhīyati etenāti lakkhaṇaṃ, paccayabhāvino atthassa attano phalaṃ paṭicca paccayabhāvo, tena hi so ayaṃ imassa kāraṇanti lakkhīyati. So ca ekasseva atthassa anekappabhedo upalabbhati , tenāha ‘‘satalakkhaṇadhārino’’ti. Atha vā lakkhīyantīti lakkhaṇāni, tassa tassa atthassa saṅkhatatādayo pakāravisesā te pana atthato avatthāvisesā veditabbā. Te ca pana tesaṃ aniccatādisāmaññalakkhaṇaṃ liṅgenti ñāpentīti ‘‘liṅgānī’’ti ca vuccanti. Tassime ākārā, yasmā ekassāpi atthassa aneke upalabbhanti. Tena vuttaṃ ‘‘sataliṅgassa atthassa, satalakkhaṇadhārino’’ti. Tenāha āyasmā dhammasenāpati – ‘‘sabbe dhammā sabbākārena buddhassa bhagavato ñāṇamukhe āpāthaṃ āgacchantī’’ti (mahāni. 156; cūḷani. mogharājamāṇavapucchāniddesa 85; paṭi. ma. 3.5).

    ஏகங்க³த³ஸ்ஸீ து³ம்மேதோ⁴தி ஏவங் அனேகலிங்கே³ அனேகலக்க²ணே அத்தே² யோ தத்த² ஏகங்க³த³ஸ்ஸீ அபுது²பஞ்ஞதாய ஏகலிங்க³மத்தங் ஏகலக்க²ணமத்தஞ்ச தி³ஸ்வா அத்தனா தி³ட்ட²மேவ ‘‘இத³மேவ ஸச்ச’’ந்தி அபி⁴னிவிஸ்ஸ ‘‘மோக⁴மஞ்ஞ’’ந்தி இதரங் படிக்கி²பதி, ஹத்தி²த³ஸ்ஸனகஅந்தோ⁴ விய ஏகங்க³கா³ஹீ து³ம்மேதோ⁴ து³ப்பஞ்ஞோ தத்த² விஜ்ஜமானானங்யேவ பகாரவிஸேஸானங் அஜானநதோ மிச்சா² அபி⁴னிவிஸனதோ ச. ஸதத³ஸ்ஸீ ச பண்டி³தோதி பண்டி³தோ பன தத்த² விஜ்ஜமானே அனேகேபி பகாரே அத்தனோ பஞ்ஞாசக்கு²னா ஸப்³ப³ஸோ பஸ்ஸதி. யோ வா தத்த² லப்³ப⁴மானே அனேகே பஞ்ஞாசக்கு²னா அத்தனாபி பஸ்ஸதி, அஞ்ஞேஸம்பி த³ஸ்ஸேதி பகாஸேதி, ஸோ பண்டி³தோ விசக்க²ணோ அத்தே²ஸு குஸலோ நாமாதி. ஏவங் தே²ரோ உக்கங்ஸக³தங் அத்தனோ படிஸம்பி⁴தா³ஸம்பத்திங் பி⁴க்கூ²னங் விபா⁴வேஸி.

    Ekaṅgadassī dummedhoti evaṃ anekaliṅge anekalakkhaṇe atthe yo tattha ekaṅgadassī aputhupaññatāya ekaliṅgamattaṃ ekalakkhaṇamattañca disvā attanā diṭṭhameva ‘‘idameva sacca’’nti abhinivissa ‘‘moghamañña’’nti itaraṃ paṭikkhipati, hatthidassanakaandho viya ekaṅgagāhī dummedho duppañño tattha vijjamānānaṃyeva pakāravisesānaṃ ajānanato micchā abhinivisanato ca. Satadassī ca paṇḍitoti paṇḍito pana tattha vijjamāne anekepi pakāre attano paññācakkhunā sabbaso passati. Yo vā tattha labbhamāne aneke paññācakkhunā attanāpi passati, aññesampi dasseti pakāseti, so paṇḍito vicakkhaṇo atthesu kusalo nāmāti. Evaṃ thero ukkaṃsagataṃ attano paṭisambhidāsampattiṃ bhikkhūnaṃ vibhāvesi.

    ஸுஹேமந்தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Suhemantattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 6. ஸுஹேமந்தத்தே²ரகா³தா² • 6. Suhemantattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact