Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਬੁਦ੍ਧવਂਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā

    ੧੪. ਸੁਜਾਤਬੁਦ੍ਧવਂਸવਣ੍ਣਨਾ

    14. Sujātabuddhavaṃsavaṇṇanā

    ਤਤੋ ਤਸ੍ਸਾਪਰਭਾਗੇ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪੇ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਅਪਰਿਮਿਤਾਯੁਕੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍વਾ ਨવੁਤਿવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਯੁਕੇਸੁ ਜਾਤੇਸੁ ਸੁਜਾਤਰੂਪਕਾਯੋ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਜਾਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ। ਸੋਪਿ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਤਤੋ ਚવਿਤ੍વਾ ਸੁਮਙ੍ਗਲਨਗਰੇ ਉਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਕੁਲੇ ਪਭਾવਤਿਯਾ ਨਾਮ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਸਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿવਸੇ ਚਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖਂ ਜਨਯਨ੍ਤੋ ਜਾਤੋਤਿ ‘‘ਸੁਜਾਤੋ’’ ਤ੍વੇવਸ੍ਸ ਨਾਮਮਕਂਸੁ। ਸੋ ਨવવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਿ। ਸਿਰੀ ਉਪਸਿਰੀ ਸਿਰਿਨਨ੍ਦੋ ਚਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਯੋ ਪਾਸਾਦਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਸਿਰੀਨਨ੍ਦਾਦੇવਿਪ੍ਪਮੁਖਾਨਿ ਤੇવੀਸਤਿ ਇਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ।

    Tato tassāparabhāge tasmiṃyeva maṇḍakappe anupubbena aparimitāyukesu sattesu anukkamena parihāyitvā navutivassasahassāyukesu jātesu sujātarūpakāyo parisuddhajāto sujāto nāma satthā loke udapādi. Sopi pāramiyo pūretvā tusitapure nibbattitvā tato cavitvā sumaṅgalanagare uggatassa nāma rañño kule pabhāvatiyā nāma aggamahesiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gahetvā dasannaṃ māsānaṃ accayena mātukucchito nikkhami. Nāmaggahaṇadivase cassa nāmaṃ karonto sakalajambudīpe sabbasattānaṃ sukhaṃ janayanto jātoti ‘‘sujāto’’ tvevassa nāmamakaṃsu. So navavassasahassāni agāraṃ ajjhāvasi. Sirī upasirī sirinando cāti tassa tayo pāsādā ahesuṃ. Sirīnandādevippamukhāni tevīsati itthisahassāni paccupaṭṭhitāni ahesuṃ.

    ਸੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਦਿਸ੍વਾ ਸਿਰੀਨਨ੍ਦਾਦੇવਿਯਾ ਉਪਸੇਨੇ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਹਂਸવਹਂ ਨਾਮ વਰਤੁਰਙ੍ਗਮਾਰੁਯ੍ਹ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜਿ। ਤਂ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਕੋਟਿ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿ। ਅਥ ਸੋ ਤੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ ਨવ ਮਾਸੇ ਪਧਾਨਚਰਿਯਂ ਚਰਿਤ੍વਾ વਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਸਿਰੀਨਨ੍ਦਨਨਗਰੇ ਸਿਰੀਨਨ੍ਦਨਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਧੀਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਂ ਪਰਮਮਧੁਰਂ ਮਧੁਪਾਯਾਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਾਲવਨੇ ਦਿવਾવਿਹਾਰਂ વੀਤਿਨਾਮੇਤ੍વਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਸੁਨਨ੍ਦਾਜੀવਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਾ ਅਟ੍ਠ ਤਿਣਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਗਹੇਤ੍વਾ વੇਲ਼ੁਬੋਧਿਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸਹਤ੍ਥવਿਤ੍ਥਤਂ ਤਿਣਸਨ੍ਥਰਂ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਸੂਰਿਯੇ ਧਰਮਾਨੇਯੇવ ਸਮਾਰਂ ਮਾਰਬਲਂ વਿਧਮਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨੁਚਿਣ੍ਣਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਂ ਬੋਧਿਸਮੀਪੇਯੇવ વੀਤਿਨਾਮੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਆਯਾਚਿਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਂ ਸੁਦਸ੍ਸਨਕੁਮਾਰਂ ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤਂ ਦੇવਕੁਮਾਰਞ੍ਚ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਪਟਿવੇਧਸਮਤ੍ਥੇ ਦਿਸ੍વਾ ਆਕਾਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੁਮਙ੍ਗਲਨਗਰਸਮੀਪੇ ਸੁਮਙ੍ਗਲੁਯ੍ਯਾਨੇ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਤਿਕਂ ਸੁਦਸ੍ਸਨਕੁਮਾਰਂ ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤਂ ਦੇવਕੁਮਾਰਞ੍ਚ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਸਪਰਿવਾਰਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਸੀਤਿਯਾ ਕੋਟੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਯਂ ਪਠਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ।

    So cattāri nimittāni disvā sirīnandādeviyā upasene nāma putte uppanne haṃsavahaṃ nāma varaturaṅgamāruyha mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā pabbaji. Taṃ pana pabbajantaṃ manussānaṃ koṭi anupabbaji. Atha so tehi parivuto nava māse padhānacariyaṃ caritvā visākhapuṇṇamāya sirīnandananagare sirīnandanaseṭṭhissa dhītāya dinnaṃ paramamadhuraṃ madhupāyāsaṃ paribhuñjitvā sālavane divāvihāraṃ vītināmetvā sāyanhasamaye sunandājīvakena dinnā aṭṭha tiṇamuṭṭhiyo gahetvā veḷubodhiṃ upasaṅkamitvā tettiṃsahatthavitthataṃ tiṇasantharaṃ santharitvā sūriye dharamāneyeva samāraṃ mārabalaṃ vidhamitvā sammāsambodhiṃ paṭivijjhitvā sabbabuddhānuciṇṇaṃ udānaṃ udānetvā sattasattāhaṃ bodhisamīpeyeva vītināmetvā brahmunā āyācito attano kaniṭṭhabhātikaṃ sudassanakumāraṃ purohitaputtaṃ devakumārañca catusaccadhammapaṭivedhasamatthe disvā ākāsena gantvā sumaṅgalanagarasamīpe sumaṅgaluyyāne otaritvā uyyānapālena attano bhātikaṃ sudassanakumāraṃ purohitaputtaṃ devakumārañca pakkosāpetvā tesaṃ saparivārānaṃ majjhe nisinno dhammacakkaṃ pavattesi. Tattha asītiyā koṭīnaṃ dhammābhisamayo ahosi. Ayaṃ paṭhamābhisamayo ahosi.

    ਯਦਾ ਪਨ ਭਗવਾ ਸੁਦਸ੍ਸਨੁਯ੍ਯਾਨਦ੍વਾਰੇ ਮਹਾਸਾਲਮੂਲੇ ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇવੇਸੁ ਤਾવਤਿਂਸੇਸੁ વਸ੍ਸਾવਾਸਂ ਉਪਾਗਮਿ, ਤਦਾ ਸਤ੍ਤਤ੍ਤਿਂਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ ਅਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਯਦਾ ਪਨ ਸੁਜਾਤੋ ਦਸਬਲੋ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਤਦਾ ਸਟ੍ਠਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਅਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Yadā pana bhagavā sudassanuyyānadvāre mahāsālamūle yamakapāṭihāriyaṃ katvā devesu tāvatiṃsesu vassāvāsaṃ upāgami, tadā sattattiṃsasatasahassānaṃ dhammābhisamayo ahosi. Ayaṃ dutiyo abhisamayo ahosi. Yadā pana sujāto dasabalo pitusantikaṃ agamāsi, tadā saṭṭhisatasahassānaṃ dhammābhisamayo ahosi. Ayaṃ tatiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –

    .

    1.

    ‘‘ਤਤ੍ਥੇવ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹਿ, ਸੁਜਾਤੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ।

    ‘‘Tattheva maṇḍakappamhi, sujāto nāma nāyako;

    ਸੀਹਹਨੁਸਭਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਦੁਰਾਸਦੋ॥

    Sīhahanusabhakkhandho, appameyyo durāsado.

    .

    2.

    ‘‘ਚਨ੍ਦੋવ વਿਮਲੋ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਤਰਂਸੀવ ਪਤਾਪવਾ।

    ‘‘Candova vimalo buddho, sataraṃsīva patāpavā;

    ਏવਂ ਸੋਭਤਿ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਜਲਨ੍ਤੋ ਸਿਰਿਯਾ ਸਦਾ॥

    Evaṃ sobhati sambuddho, jalanto siriyā sadā.

    .

    3.

    ‘‘ਪਾਪੁਣਿਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਕੇવਲਂ ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮਂ।

    ‘‘Pāpuṇitvāna sambuddho, kevalaṃ bodhimuttamaṃ;

    ਸੁਮਙ੍ਗਲਮ੍ਹਿ ਨਗਰੇ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤਯਿ॥

    Sumaṅgalamhi nagare, dhammacakkaṃ pavattayi.

    .

    4.

    ‘‘ਦੇਸੇਨ੍ਤੇ ਪવਰਂ ਧਮ੍ਮਂ, ਸੁਜਾਤੇ ਲੋਕਨਾਯਕੇ।

    ‘‘Desente pavaraṃ dhammaṃ, sujāte lokanāyake;

    ਅਸੀਤਿਕੋਟੀ ਅਭਿਸਮਿਂਸੁ, ਪਠਮੇ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨੇ॥

    Asītikoṭī abhisamiṃsu, paṭhame dhammadesane.

    .

    5.

    ‘‘ਯਦਾ ਸੁਜਾਤੋ ਅਮਿਤਯਸੋ, ਦੇવੇ વਸ੍ਸਂ ਉਪਾਗਮਿ।

    ‘‘Yadā sujāto amitayaso, deve vassaṃ upāgami;

    ਸਤ੍ਤਤ੍ਤਿਂਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਦੁਤਿਯਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੁ॥

    Sattattiṃsasatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.

    .

    6.

    ‘‘ਯਦਾ ਸੁਜਾਤੋ ਅਸਮਸਮੋ, ਉਪਗਚ੍ਛਿ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਿਕਂ।

    ‘‘Yadā sujāto asamasamo, upagacchi pitusantikaṃ;

    ਸਟ੍ਠਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਤਤਿਯਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੂ’’ਤਿ॥

    Saṭṭhisatasahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahū’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇવ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪੇ ਸੁਮੇਧੋ ਭਗવਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਤ੍ਥੇવ ਕਪ੍ਪੇ ਸੁਜਾਤੋਪਿ ਭਗવਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੀਹਹਨੂਤਿ ਸੀਹਸ੍ਸ વਿਯ ਹਨੁ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸੀਹਹਨੁ। ਸੀਹਸ੍ਸ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਿਮਹਨੁਮੇવ ਪੁਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਉਪਰਿਮਂ। ਅਸ੍ਸ ਪਨ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸੀਹਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਹਨੁ વਿਯ ਦ੍વੇਪਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਦ੍વਾਦਸਿਯਂ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦਸਦਿਸਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੀਹਹਨੂ’’ਤਿ। ਉਸਭਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਉਸਭਸ੍ਸੇવ ਸਮਪ੍ਪવਟ੍ਟਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸੁવਟ੍ਟਿਤਸੁવਣ੍ਣਾਲਿਙ੍ਗਸਦਿਸਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਤਰਂਸੀવਾਤਿ ਦਿવਸਕਰੋ વਿਯ। ਸਿਰਿਯਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਯਾ। ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ।

    Tattha tattheva maṇḍakappamhīti yasmiṃ maṇḍakappe sumedho bhagavā uppanno, tattheva kappe sujātopi bhagavā uppannoti attho. Sīhahanūti sīhassa viya hanu assāti sīhahanu. Sīhassa pana heṭṭhimahanumeva puṇṇaṃ hoti, na uparimaṃ. Assa pana mahāpurisassa sīhassa heṭṭhimahanu viya dvepi paripuṇṇāni dvādasiyaṃ pakkhassa candasadisāni honti. Tena vuttaṃ ‘‘sīhahanū’’ti. Usabhakkhandhoti usabhasseva samappavaṭṭakkhandho, suvaṭṭitasuvaṇṇāliṅgasadisakkhandhoti attho. Sataraṃsīvāti divasakaro viya. Siriyāti buddhasiriyā. Bodhimuttamanti uttamaṃ sambodhiṃ.

    ਸੁਧਮ੍ਮવਤੀਨਗਰੇ ਸੁਧਮ੍ਮੁਯ੍ਯਾਨੇ ਆਗਤਾਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਸਟ੍ਠਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾવੇਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿ, ਸੋ ਪਠਮੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਤਤੋ ਪਰਂ ਤਿਦਿવੋਰੋਹਣੇ ਭਗવਤੋ ਪਞ੍ਞਾਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਦੁਤਿਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਪੁਨ ‘‘ਸੁਦਸ੍ਸਨਕੁਮਾਰੋ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਗਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪੁਰਿਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸੁਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥੇਰੋ ਸੁਜਾਤਂ ਨਰਾਸਭਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਤੇਸਂ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍વਾ ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿ, ਸੋ ਤਤਿਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Sudhammavatīnagare sudhammuyyāne āgatānaṃ manussānaṃ dhammaṃ desetvā saṭṭhisatasahassāni ehibhikkhubhāvena pabbājetvā tesaṃ majjhe pātimokkhaṃ uddisi, so paṭhamo sannipāto ahosi. Tato paraṃ tidivorohaṇe bhagavato paññāsasatasahassānaṃ dutiyo sannipāto ahosi. Puna ‘‘sudassanakumāro bhagavato santike pabbajitvā arahattaṃ patto’’ti sutvā ‘‘mayampi pabbajissāmā’’ti āgatāni cattāri purisasatasahassāni gahetvā sudassanatthero sujātaṃ narāsabhaṃ upasaṅkami. Tesaṃ bhagavā dhammaṃ desetvā ehibhikkhupabbajjāya pabbājetvā caturaṅgasamannāgate sannipāte pātimokkhaṃ uddisi, so tatiyo sannipāto ahosi. Tena vuttaṃ –

    .

    7.

    ‘‘ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ ਤਯੋ ਆਸੁਂ, ਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ।

    ‘‘Sannipātā tayo āsuṃ, sujātassa mahesino;

    ਖੀਣਾਸવਾਨਂ વਿਮਲਾਨਂ, ਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾਨ ਤਾਦਿਨਂ॥

    Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.

    .

    8.

    ‘‘ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ, ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਭવਾਭવੇ।

    ‘‘Abhiññābalappattānaṃ, appattānaṃ bhavābhave;

    ਸਟ੍ਠਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਠਮਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ ਤੇ॥

    Saṭṭhisatasahassāni, paṭhamaṃ sannipatiṃsu te.

    .

    9.

    ‘‘ਪੁਨਾਪਰਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ, ਤਿਦਿવੋਰੋਹਣੇ ਜਿਨੇ।

    ‘‘Punāparaṃ sannipāte, tidivorohaṇe jine;

    ਪਞ੍ਞਾਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਦੁਤਿਯੋ ਆਸਿ ਸਮਾਗਮੋ॥

    Paññāsasatasahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.

    ੧੦.

    10.

    ‘‘ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਨਰਾਸਭਂ, ਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਅਗ੍ਗਸਾવਕੋ।

    ‘‘Upasaṅkamanto narāsabhaṃ, sudassano aggasāvako;

    ਚਤੂਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮੀ’’ਤਿ॥

    Catūhi satasahassehi, sambuddhaṃ upasaṅkamī’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਭવਾਭવੇ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਾ ਭવਾਭવੇ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਸੋਯੇવਤ੍ਥੋ। ਤਿਦਿવੋਰੋਹਣੇਤਿ ਸਗ੍ਗਲੋਕਤੋ ਓਤਰਨ੍ਤੇ ਕਤ੍ਤੁਕਾਰਕੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਕਾਰਕવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਥ વਾ ਤਿਦਿવੋਰੋਹਣੇਤਿ ਤਿਦਿવਤੋ ਓਤਰਣੇ। ਜਿਨੇਤਿ ਜਿਨਸ੍ਸ, ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।

    Tattha appattānanti bhavābhave asampattānanti attho. ‘‘Appavattā bhavābhave’’tipi pāṭho, soyevattho. Tidivorohaṇeti saggalokato otarante kattukārake daṭṭhabbo. Kārakavipallāsena vuttaṃ. Atha vā tidivorohaṇeti tidivato otaraṇe. Jineti jinassa, sāmiatthe bhummaṃ daṭṭhabbaṃ.

    ਤਦਾ ਕਿਰ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਹੁਤ੍વਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਮਹਾਦੀਪਰਜ੍ਜਂ ਦਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿ। ਸਕਲਦੀਪવਾਸਿਨੋ ਜਨਾ ਰਟ੍ਠੁਪ੍ਪਾਦਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਰਾਮਿਕਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਿਚ੍ਚਂ ਮਹਾਦਾਨਮਦਂਸੁ। ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ – ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Tadā kira amhākaṃ bodhisatto cakkavattirājā hutvā ‘‘buddho loke uppanno’’ti sutvā bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dhammakathaṃ sutvā buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa sattahi ratanehi saddhiṃ catumahādīparajjaṃ datvā satthu santike pabbaji. Sakaladīpavāsino janā raṭṭhuppādaṃ gahetvā ārāmikakiccaṃ sādhetvā buddhappamukhassa saṅghassa niccaṃ mahādānamadaṃsu. Sopi naṃ satthā – ‘‘anāgate gotamo nāma buddho bhavissatī’’ti byākāsi. Tena vuttaṃ –

    ੧੧.

    11.

    ‘‘ਅਹਂ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ, ਚਤੁਦੀਪਮ੍ਹਿ ਇਸ੍ਸਰੋ।

    ‘‘Ahaṃ tena samayena, catudīpamhi issaro;

    ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੋ ਆਸਿਂ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਮਹਬ੍ਬਲੋ॥

    Antalikkhacaro āsiṃ, cakkavattī mahabbalo.

    ੧੩.

    13.

    ‘‘ਚਤੁਦੀਪੇ ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਰਤਨੇ ਸਤ੍ਤ ਉਤ੍ਤਮੇ।

    ‘‘Catudīpe mahārajjaṃ ratane satta uttame;

    ਬੁਦ੍ਧੇ ਨਿਯ੍ਯਾਤਯਿਤ੍વਾਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਂ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ॥

    Buddhe niyyātayitvāna, pabbajiṃ tassa santike.

    ੧੪.

    14.

    ‘‘ਆਰਾਮਿਕਾ ਜਨਪਦੇ, ਉਟ੍ਠਾਨਂ ਪਟਿਪਿਣ੍ਡਿਯ।

    ‘‘Ārāmikā janapade, uṭṭhānaṃ paṭipiṇḍiya;

    ਉਪਨੇਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਪਚ੍ਚਯਂ ਸਯਨਾਸਨਂ॥

    Upanenti bhikkhusaṅghassa, paccayaṃ sayanāsanaṃ.

    ੧੫.

    15.

    ‘‘ਸੋਪਿ ਮਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ, ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਮ੍ਹਿ ਇਸ੍ਸਰੋ।

    ‘‘Sopi maṃ buddho byākāsi, dasasahassimhi issaro;

    ਤਿਂਸਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਮ੍ਹਿ, ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ॥

    Tiṃsakappasahassamhi, ayaṃ buddho bhavissati.

    ੧੬.

    16.

    ‘‘ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿਤ੍વਾਨ…ਪੇ॰… ਹੇਸ੍ਸਾਮ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਇਮਂ॥

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ.

    ੧੭.

    17.

    ‘‘ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਚવਨਂ ਸੁਤ੍વਾ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਹਾਸਂ ਜਨੇਸਹਂ।

    ‘‘Tassāpi cavanaṃ sutvā, bhiyyo hāsaṃ janesahaṃ;

    ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਂ વਤਂ ਉਗ੍ਗਂ, ਦਸਪਾਰਮਿਪੂਰਿਯਾ॥

    Adhiṭṭhahiṃ vataṃ uggaṃ, dasapāramipūriyā.

    ੧੮.

    18.

    ‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ વਿਨਯਞ੍ਚਾਪਿ, ਨવਙ੍ਗਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ।

    ‘‘Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;

    ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤ੍વਾਨ, ਸੋਭਯਿਂ ਜਿਨਸਾਸਨਂ॥

    Sabbaṃ pariyāpuṇitvāna, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.

    ੧੯.

    19.

    ‘‘ਤਤ੍ਥਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਭਾવੇਤ੍વ ਭਾવਨਂ।

    ‘‘Tatthappamatto viharanto, brahmaṃ bhāvetva bhāvanaṃ;

    ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਮਗਞ੍ਛਹ’’ਨ੍ਤਿ॥

    Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokamagañchaha’’nti.

    ਤਤ੍ਥ ਚਤੁਦੀਪਮ੍ਹੀਤਿ ਸਪਰਿવਾਰਦੀਪਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਦੀਪਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੋਤਿ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ ਆਕਾਸਚਰੋ। ਰਤਨੇ ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਰਤਨਾਦੀਨਿ ਸਤ੍ਤ ਰਤਨਾਨਿ। ਉਤ੍ਤਮੇਤਿ ਉਤ੍ਤਮਾਨਿ। ਅਥ વਾ ਉਤ੍ਤਮੇ ਬੁਦ੍ਧੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਨਿਯ੍ਯਾਤਯਿਤ੍વਾਨਾਤਿ ਦਤ੍વਾਨ। ਉਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਰਟ੍ਠੁਪ੍ਪਾਦਂ, ਆਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਟਿਪਿਣ੍ਡਿਯਾਤਿ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਂਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ। ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਚੀવਰਾਦਿવਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਯਂ। ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਮ੍ਹਿ ਇਸ੍ਸਰੋਤਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਯਂ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਤਦੇਤਂ ਜਾਤਿਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਨਨ੍ਤਾਨਂ ਲੋਕਧਾਤੂਨਂ ਇਸ੍ਸਰੋ ਭਗવਾ। ਤਿਂਸਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਮ੍ਹੀਤਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਿਂਸਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    Tattha catudīpamhīti saparivāradīpānaṃ catunnaṃ mahādīpānanti attho. Antalikkhacaroti cakkaratanaṃ purakkhatvā ākāsacaro. Ratane sattāti hatthiratanādīni satta ratanāni. Uttameti uttamāni. Atha vā uttame buddheti attho daṭṭhabbo. Niyyātayitvānāti datvāna. Uṭṭhānanti raṭṭhuppādaṃ, āyanti attho. Paṭipiṇḍiyāti rāsiṃ katvā saṃkaḍḍhitvā. Paccayanti cīvarādivividhaṃ paccayaṃ. Dasasahassimhi issaroti dasasahassilokadhātuyaṃ issaro, tadetaṃ jātikkhettaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ. Anantānaṃ lokadhātūnaṃ issaro bhagavā. Tiṃsakappasahassamhīti ito paṭṭhāya tiṃsakappasahassānaṃ matthaketi attho.

    ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਸੁਮਙ੍ਗਲਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਉਗ੍ਗਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਪਭਾવਤੀ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਚ ਸੁਦੇવੋ ਚ ਦ੍વੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾ, ਨਾਰਦੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਨਾਗਾ ਚ ਨਾਗਸਮਾਲਾ ਚ ਦ੍વੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਿਕਾ, ਮਹਾવੇਲ਼ੁਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸੋ ਕਿਰ ਮਨ੍ਦਚ੍ਛਿਦ੍ਦੋ ਘਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਪਰਮਰਮਣੀਯੋ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਣਿવਣ੍ਣੇਹਿ વਿਮਲੇਹਿ ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨવਿਪੁਲਸਾਖੋ ਮਯੂਰਪਿਞ੍ਛਕਲਾਪੋ વਿਯ વਿਰੋਚਿਤ੍ਥ। ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗવਤੋ ਸਰੀਰਂ ਪਣ੍ਣਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਆਯੁ ਨવੁਤਿવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਸਿਰੀਨਨ੍ਦਾ ਨਾਮਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ, ਉਪਸੇਨੋ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤੋ। ਤੁਰਙ੍ਗવਰਯਾਨੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਸੋ ਪਨ ਚਨ੍ਦવਤੀਨਗਰੇ ਸਿਲਾਰਾਮੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Tassa pana sujātassa bhagavato sumaṅgalaṃ nāma nagaraṃ ahosi, uggato nāma rājā pitā, pabhāvatī nāma mātā, sudassano ca sudevo ca dve aggasāvakā, nārado nāmupaṭṭhāko, nāgā ca nāgasamālā ca dve aggasāvikā, mahāveḷurukkho bodhi, so kira mandacchiddo ghanakkhandho paramaramaṇīyo veḷuriyamaṇivaṇṇehi vimalehi pattehi sañchannavipulasākho mayūrapiñchakalāpo viya virocittha. Tassa pana bhagavato sarīraṃ paṇṇāsahatthubbedhaṃ ahosi, āyu navutivassasahassāni, sirīnandā nāmassa aggamahesī, upaseno nāma putto. Turaṅgavarayānena nikkhami. So pana candavatīnagare silārāme parinibbāyi. Tena vuttaṃ –

    ੨੦.

    20.

    ‘‘ਸੁਮਙ੍ਗਲਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ, ਉਗ੍ਗਤੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ।

    ‘‘Sumaṅgalaṃ nāma nagaraṃ, uggato nāma khattiyo;

    ਮਾਤਾ ਪਭਾવਤੀ ਨਾਮ, ਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ॥

    Mātā pabhāvatī nāma, sujātassa mahesino.

    ੨੫.

    25.

    ‘‘ਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਸੁਦੇવੋ ਚ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾ।

    ‘‘Sudassano sudevo ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    ਨਾਰਦੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ॥

    Nārado nāmupaṭṭhāko, sujātassa mahesino.

    ੨੬.

    26.

    ‘‘ਨਾਗੋ ਚ ਨਾਗਸਮਾਲਾ ਚ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗਸਾવਿਕਾ।

    ‘‘Nāgo ca nāgasamālā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    ਬੋਧਿ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ, ਮਹਾવੇਲ਼ੂਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ॥

    Bodhi tassa bhagavato, mahāveḷūti vuccati.

    ੨੭.

    27.

    ‘‘ਸੋ ਚ ਰੁਕ੍ਖੋ ਘਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦੋ ਹੋਤਿ ਪਤ੍ਤਿਕੋ।

    ‘‘So ca rukkho ghanakkhandho, acchiddo hoti pattiko;

    ਉਜੁ વਂਸੋ ਬ੍ਰਹਾ ਹੋਤਿ, ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਮਨੋਰਮੋ॥

    Uju vaṃso brahā hoti, dassanīyo manoramo.

    ੨੮.

    28.

    ‘‘ਏਕਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਪવਡ੍ਢਿਤ੍વਾ, ਤਤੋ ਸਾਖਾ ਪਭਿਜ੍ਜਤਿ।

    ‘‘Ekakkhandho pavaḍḍhitvā, tato sākhā pabhijjati;

    ਯਥਾ ਸੁਬਦ੍ਧੋ ਮੋਰਹਤ੍ਥੋ, ਏવਂ ਸੋਭਤਿ ਸੋ ਦੁਮੋ॥

    Yathā subaddho morahattho, evaṃ sobhati so dumo.

    ੨੯.

    29.

    ‘‘ਨ ਤਸ੍ਸ ਕਣ੍ਟਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਾਪਿ ਛਿਦ੍ਦਂ ਮਹਾ ਅਹੁ।

    ‘‘Na tassa kaṇṭakā honti, nāpi chiddaṃ mahā ahu;

    વਿਤ੍ਥਿਣ੍ਣਸਾਖੋ ਅવਿਰਲੋ, ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੋ ਮਨੋਰਮੋ॥

    Vitthiṇṇasākho aviralo, sandacchāyo manoramo.

    ੩੧.

    31.

    ‘‘ਪਞ੍ਞਾਸਰਤਨੋ ਆਸਿ, ਉਚ੍ਚਤ੍ਤਨੇਨ ਸੋ ਜਿਨੋ।

    ‘‘Paññāsaratano āsi, uccattanena so jino;

    ਸਬ੍ਬਾਕਾਰવਰੂਪੇਤੋ, ਸਬ੍ਬਗੁਣਮੁਪਾਗਤੋ॥

    Sabbākāravarūpeto, sabbaguṇamupāgato.

    ੩੨.

    32.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਪਭਾ ਅਸਮਸਮਾ, ਨਿਦ੍ਧਾવਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ।

    ‘‘Tassa pabhā asamasamā, niddhāvati samantato;

    ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ ਅਤੁਲਿਯੋ, ਓਪਮ੍ਮੇਹਿ ਅਨੂਪਮੋ॥

    Appamāṇo atuliyo, opammehi anūpamo.

    ੩੩.

    33.

    ‘‘ਨવੁਤਿવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਆਯੁ વਿਜ੍ਜਤਿ ਤਾવਦੇ।

    ‘‘Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;

    ਤਾવਤਾ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨੋ ਸੋ, ਤਾਰੇਸਿ ਜਨਤਂ ਬਹੁਂ॥

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ੩੪.

    34.

    ‘‘ਯਥਾਪਿ ਸਾਗਰੇ ਊਮੀ, ਗਗਨੇ ਤਾਰਕਾ ਯਥਾ।

    ‘‘Yathāpi sāgare ūmī, gagane tārakā yathā;

    ਏવਂ ਤਦਾ ਪਾવਚਨਂ, ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਿਤਂ॥

    Evaṃ tadā pāvacanaṃ, arahantehi cittitaṃ.

    ੩੫.

    35.

    ‘‘ਸੋ ਚ ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਸਮਸਮੋ, ਗੁਣਾਨਿ ਚ ਤਾਨਿ ਅਤੁਲਿਯਾਨਿ।

    ‘‘So ca buddho asamasamo, guṇāni ca tāni atuliyāni;

    ਸਬ੍ਬਂ ਤਮਨ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਨਨੁ ਰਿਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ॥

    Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦੋਤਿ ਅਪ੍ਪਚ੍ਛਿਦ੍ਦੋ। ‘‘ਅਨੁਦਰਾ ਕਞ੍ਞਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ વਿਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਕੇਚਿ ‘‘ਛਿਦ੍ਦਂ ਹੋਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪਠਨ੍ਤਿ। ਪਤ੍ਤਿਕੋਤਿ ਬਹੁਪਤ੍ਤੋ, ਕਾਚਮਣਿવਣ੍ਣੇਹਿ ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਜੂਤਿ ਅવਙ੍ਕੋ ਅਕੁਟਿਲੋ। વਂਸੋਤਿ વੇਲ਼ੁ। ਬ੍ਰਹਾਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਮਹਾ। ਏਕਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਅવਨਿਰੁਹੋ ਏਕੋ ਅਦੁਤਿਯੋ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪવਡ੍ਢਿਤ੍વਾਤਿ વਡ੍ਢਿਤ੍વਾ। ਤਤੋ ਸਾਖਾ ਪਭਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਤੋ વਂਸਗ੍ਗਤੋ ਪਞ੍ਚવਿਧਾ ਸਾਖਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ। ‘‘ਤਤੋ ਸਾਖਾ ਪਭਿਜ੍ਜਥਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਸੁਬਦ੍ਧੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨਾਕਾਰੇਨ ਬਦ੍ਧੋ। ਮੋਰਹਤ੍ਥੋਤਿ ਆਤਪਸਨ੍ਨਿવਾਰਣਤ੍ਥਂ ਕਤੋ ਬਦ੍ਧੋ ਮੋਰਪਿਞ੍ਛਕਲਾਪੋ વੁਚ੍ਚਤਿ।

    Tattha acchiddoti appacchiddo. ‘‘Anudarā kaññā’’tiādīsu viya daṭṭhabbaṃ. Keci ‘‘chiddaṃ hoti parittaka’’nti paṭhanti. Pattikoti bahupatto, kācamaṇivaṇṇehi pattehi sañchannoti attho. Ujūti avaṅko akuṭilo. Vaṃsoti veḷu. Brahāti samantato mahā. Ekakkhandhoti avaniruho eko adutiyo cāti attho. Pavaḍḍhitvāti vaḍḍhitvā. Tato sākhā pabhijjatīti tato vaṃsaggato pañcavidhā sākhā nikkhamitvā pabhijjittha. ‘‘Tato sākhā pabhijjathā’’tipi pāṭho. Subaddhoti suṭṭhu pañcabandhanākārena baddho. Morahatthoti ātapasannivāraṇatthaṃ kato baddho morapiñchakalāpo vuccati.

    ਨ ਤਸ੍ਸ ਕਣ੍ਟਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ વਂਸਸ੍ਸ ਕਣ੍ਟਕਿਨੋਪਿ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਕਣ੍ਟਕਾ ਨਾਹੇਸੁਂ। ਅવਿਰਲੋਤਿ ਅવਿਰਲਸਾਖਾਸਞ੍ਛਨ੍ਨੋ। ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੋਤਿ ਘਨਚ੍ਛਾਯੋ, ਅવਿਰਲਤ੍ਤਾવ ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਪਞ੍ਞਾਸਰਤਨੋ ਆਸੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਸਹਤ੍ਥੋ ਅਹੋਸਿ। ਸਬ੍ਬਾਕਾਰવਰੂਪੇਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬੇਨ ਆਕਾਰੇਨ વਰੇਹਿਯੇવ ਉਪੇਤੋ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰવਰੂਪੇਤੋ ਨਾਮ। ਸਬ੍ਬਗੁਣਮੁਪਾਗਤੋਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਪਦਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਮਤ੍ਤਂ।

    Na tassa kaṇṭakā hontīti tassa vaṃsassa kaṇṭakinopi rukkhassa kaṇṭakā nāhesuṃ. Aviraloti aviralasākhāsañchanno. Sandacchāyoti ghanacchāyo, aviralattāva sandacchāyoti vutto. Paññāsaratano āsīti paññāsahattho ahosi. Sabbākāravarūpetoti sabbena ākārena varehiyeva upeto sabbākāravarūpeto nāma. Sabbaguṇamupāgatoti anantarapadasseva vevacanamattaṃ.

    ਅਪ੍ਪਮਾਣੋਤਿ ਪਮਾਣਰਹਿਤੋ, ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ વਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ। ਅਤੁਲਿਯੋਤਿ ਅਤੁਲੋ, ਕੇਨਚਿ ਅਸਦਿਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਓਪਮ੍ਮੇਹੀਤਿ ਉਪਮਿਤਬ੍ਬੇਹਿ। ਅਨੂਪਮੋਤਿ ਉਪਮਾਰਹਿਤੋ, ‘‘ਇਮਿਨਾ ਚ ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਦਿਸੋ’’ਤਿ વਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਭਾવਤੋ ਅਨੂਪਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗੁਣਾਨਿ ਚ ਤਾਨੀਤਿ ਗੁਣਾ ਚ ਤੇ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਾਦਯੋ ਗੁਣਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਲਿਙ੍ਗવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવਾਤਿ।

    Appamāṇoti pamāṇarahito, pamāṇaṃ gahetuṃ asakkuṇeyyattā vā appamāṇo. Atuliyoti atulo, kenaci asadisoti attho. Opammehīti upamitabbehi. Anūpamoti upamārahito, ‘‘iminā ca iminā ca sadiso’’ti vattuṃ asakkuṇeyyabhāvato anūpamoti attho. Guṇānica tānīti guṇā ca te, sabbaññutaññāṇādayo guṇāti attho. Liṅgavipallāsena vuttaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.

    ਸੁਜਾਤਬੁਦ੍ਧવਂਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Sujātabuddhavaṃsavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਦ੍વਾਦਸਮੋ ਬੁਦ੍ਧવਂਸੋ।

    Niṭṭhito dvādasamo buddhavaṃso.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਬੁਦ੍ਧવਂਸਪਾਲ਼ਿ • Buddhavaṃsapāḷi / ੧੪. ਸੁਜਾਤਬੁਦ੍ਧવਂਸੋ • 14. Sujātabuddhavaṃso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact