Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരീഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
൪. സുജാതാഥേരീഗാഥാവണ്ണനാ
4. Sujātātherīgāthāvaṇṇanā
അലങ്കതാ സുവസനാതിആദികാ സുജാതായ ഥേരിയാ ഗാഥാ. അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരാ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയം കുസലം ഉപചിനന്തീ അനുക്കമേന സമ്ഭതവിമോക്ഖസമ്ഭാരാ ഹുത്വാ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ സാകേതനഗരേ സേട്ഠികുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ വയപ്പത്താ മാതാപിതൂഹി സമാനജാതികസ്സ സേട്ഠിപുത്തസ്സ ദിന്നാ ഹുത്വാ പതികുലം ഗതാ. തത്ഥ തേന സദ്ധിം സുഖസംവാസം വസന്തീ ഏകദിവസം ഉയ്യാനം ഗന്ത്വാ നക്ഖത്തകീളം കീളിത്വാ പരിജനേന സദ്ധിം നഗരം ആഗച്ഛന്തീ അഞ്ജനവനേ സത്ഥാരം ദിസ്വാ പസന്നമാനസാ ഉപസങ്കമിത്വാ വന്ദിത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. സത്ഥാ തസ്സാ അനുപുബ്ബിം കഥം കഥേത്വാ കല്ലചിത്തതം ഞത്വാ ഉപരി സാമുക്കംസികം ധമ്മദേസനം പകാസേസി. സാ ദേസനാവസാനേ അത്തനോ കതാധികാരതായ ഞാണസ്സ പരിപാകം ഗതത്താ ച , സത്ഥു ച ദേസനാവിലാസേന യഥാനിസിന്നാവ സഹ പടിസമ്ഭിദാഹി അരഹത്തം പത്വാ സത്ഥാരം വന്ദിത്വാ ഗേഹം ഗന്ത്വാ സാമികഞ്ച മാതാപിതരോ ച അനുജാനാപേത്വാ സത്ഥുആണായ ഭിക്ഖുനുപസ്സയം ഗന്ത്വാ ഭിക്ഖുനീനം സന്തികേ പബ്ബജി. പബ്ബജിത്വാ ച അത്തനോ പടിപത്തിം പച്ചവേക്ഖിത്വാ ഉദാനവസേന –
Alaṅkatā suvasanātiādikā sujātāya theriyā gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinantī anukkamena sambhatavimokkhasambhārā hutvā imasmiṃ buddhuppāde sāketanagare seṭṭhikule nibbattitvā vayappattā mātāpitūhi samānajātikassa seṭṭhiputtassa dinnā hutvā patikulaṃ gatā. Tattha tena saddhiṃ sukhasaṃvāsaṃ vasantī ekadivasaṃ uyyānaṃ gantvā nakkhattakīḷaṃ kīḷitvā parijanena saddhiṃ nagaraṃ āgacchantī añjanavane satthāraṃ disvā pasannamānasā upasaṅkamitvā vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā tassā anupubbiṃ kathaṃ kathetvā kallacittataṃ ñatvā upari sāmukkaṃsikaṃ dhammadesanaṃ pakāsesi. Sā desanāvasāne attano katādhikāratāya ñāṇassa paripākaṃ gatattā ca , satthu ca desanāvilāsena yathānisinnāva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā satthāraṃ vanditvā gehaṃ gantvā sāmikañca mātāpitaro ca anujānāpetvā satthuāṇāya bhikkhunupassayaṃ gantvā bhikkhunīnaṃ santike pabbaji. Pabbajitvā ca attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā udānavasena –
൧൪൫.
145.
‘‘അലങ്കതാ സുവസനാ, മാലിനീ ചന്ദനോക്ഖിതാ;
‘‘Alaṅkatā suvasanā, mālinī candanokkhitā;
സബ്ബാഭരണസഞ്ഛന്നാ, ദാസീഗണപുരക്ഖതാ.
Sabbābharaṇasañchannā, dāsīgaṇapurakkhatā.
൧൪൬.
146.
‘‘അന്നം പാനഞ്ച ആദായ, ഖജ്ജം ഭോജ്ജം അനപ്പകം;
‘‘Annaṃ pānañca ādāya, khajjaṃ bhojjaṃ anappakaṃ;
ഗേഹതോ നിക്ഖമിത്വാന, ഉയ്യാനമഭിഹാരയിം.
Gehato nikkhamitvāna, uyyānamabhihārayiṃ.
൧൪൭.
147.
‘‘തത്ഥ രമിത്വാ കീളിത്വാ, ആഗച്ഛന്തീ സകം ഘരം;
‘‘Tattha ramitvā kīḷitvā, āgacchantī sakaṃ gharaṃ;
വിഹാരം ദട്ഠും പാവിസിം, സാകേതേ അഞ്ജനം വനം.
Vihāraṃ daṭṭhuṃ pāvisiṃ, sākete añjanaṃ vanaṃ.
൧൪൮.
148.
‘‘ദിസ്വാന ലോകപജ്ജോതം, വന്ദിത്വാന ഉപാവിസിം;
‘‘Disvāna lokapajjotaṃ, vanditvāna upāvisiṃ;
സോ മേ ധമ്മമദേസേസി, അനുകമ്പായ ചക്ഖുമാ.
So me dhammamadesesi, anukampāya cakkhumā.
൧൪൯.
149.
‘‘സുത്വാ ച ഖോ മഹേസിസ്സ, സച്ചം സമ്പടിവിജ്ഝഹം;
‘‘Sutvā ca kho mahesissa, saccaṃ sampaṭivijjhahaṃ;
തത്ഥേവ വിരജം ധമ്മം, ഫുസയിം അമതം പദം.
Tattheva virajaṃ dhammaṃ, phusayiṃ amataṃ padaṃ.
൧൫൦.
150.
‘‘തതോ വിഞ്ഞാതസദ്ധമ്മാ, പബ്ബജിം അനഗാരിയം;
‘‘Tato viññātasaddhammā, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
തിസ്സോ വിജ്ജാ അനുപ്പത്താ, അമോഘം ബുദ്ധസാസന’’ന്തി. –
Tisso vijjā anuppattā, amoghaṃ buddhasāsana’’nti. –
ഇമാ ഗാഥാ അഭാസി.
Imā gāthā abhāsi.
തത്ഥ അലങ്കതാതി വിഭൂസിതാ. തം പന അലങ്കതാകാരം ദസ്സേതും ‘‘സുവസനാ മാലിനീ ചന്ദനോക്ഖിതാ’’തി വുത്തം. തത്ഥ മാലിനീതി മാലാധാരിനീ. ചന്ദനോക്ഖിതാതി ചന്ദനാനുലിത്താ. സബ്ബാഭരണസഞ്ഛന്നാതി ഹത്ഥൂപഗാദീഹി സബ്ബേഹി ആഭരണേഹി അലങ്കാരവസേന സഞ്ഛാദിതസരീരാ.
Tattha alaṅkatāti vibhūsitā. Taṃ pana alaṅkatākāraṃ dassetuṃ ‘‘suvasanā mālinī candanokkhitā’’ti vuttaṃ. Tattha mālinīti mālādhārinī. Candanokkhitāti candanānulittā. Sabbābharaṇasañchannāti hatthūpagādīhi sabbehi ābharaṇehi alaṅkāravasena sañchāditasarīrā.
അന്നം പാനഞ്ച ആദായ, ഖജ്ജം ഭോജ്ജം അനപ്പകന്തി സാലിഓദനാദിഅന്നം, അമ്ബപാനാദിപാനം, പിട്ഠഖാദനീയാദിഖജ്ജം, അവസിട്ഠം ആഹാരസങ്ഖാതം ഭോജ്ജഞ്ച പഹൂതം ഗഹേത്വാ. ഉയ്യാനമഭിഹാരയിന്തി നക്ഖത്തകീളാവസേന ഉയ്യാനം ഉപനേസിം. അന്നപാനാദിം തത്ഥ ആനേത്വാ സഹ പരിജനേന കീളന്തീ രമന്തീ പരിചാരേസിന്തി അധിപ്പായോ.
Annaṃpānañca ādāya, khajjaṃ bhojjaṃ anappakanti sāliodanādiannaṃ, ambapānādipānaṃ, piṭṭhakhādanīyādikhajjaṃ, avasiṭṭhaṃ āhārasaṅkhātaṃ bhojjañca pahūtaṃ gahetvā. Uyyānamabhihārayinti nakkhattakīḷāvasena uyyānaṃ upanesiṃ. Annapānādiṃ tattha ānetvā saha parijanena kīḷantī ramantī paricāresinti adhippāyo.
സാകേതേ അഞ്ജനം വനന്തി സാകേതസമീപേ അഞ്ജനവനേ വിഹാരം പാവിസിം.
Sākete añjanaṃ vananti sāketasamīpe añjanavane vihāraṃ pāvisiṃ.
ലോകപജ്ജോതന്തി ഞാണപജ്ജോതേന ലോകസ്സ പജ്ജോതഭൂതം.
Lokapajjotanti ñāṇapajjotena lokassa pajjotabhūtaṃ.
ഫുസയിന്തി ഫുസിം, അധിഗച്ഛിന്തി അത്ഥോ. സേസം വുത്തനയമേവ.
Phusayinti phusiṃ, adhigacchinti attho. Sesaṃ vuttanayameva.
സുജാതാഥേരീഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Sujātātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരീഗാഥാപാളി • Therīgāthāpāḷi / ൪. സുജാതാഥേരീഗാഥാ • 4. Sujātātherīgāthā