Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౧౫౩] ౩. సూకరజాతకవణ్ణనా

    [153] 3. Sūkarajātakavaṇṇanā

    చతుప్పదో అహం, సమ్మాతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో అఞ్ఞతరం మహల్లకత్థేరం ఆరబ్భ కథేసి. ఏకస్మిఞ్హి దివసే రత్తిం ధమ్మస్సవనే వత్తమానే సత్థరి గన్ధకుటిద్వారే రమణీయే సోపానఫలకే ఠత్వా భిక్ఖుసఙ్ఘస్స సుగతోవాదం దత్వా గన్ధకుటిం పవిట్ఠే ధమ్మసేనాపతి సత్థారం వన్దిత్వా అత్తనో పరివేణం అగమాసి. మహామోగ్గల్లానోపి పరివేణమేవ గన్త్వా ముహుత్తం విస్సమిత్వా థేరస్స సన్తికం ఆగన్త్వా పఞ్హం పుచ్ఛి, పుచ్ఛితపుచ్ఛితం ధమ్మసేనాపతి గగనతలే పుణ్ణచన్దం ఉట్ఠాపేన్తో వియ విస్సజ్జేత్వా పాకటమకాసి. చతస్సోపి పరిసా ధమ్మం సుణమానా నిసీదింసు. తత్థేకో మహల్లకత్థేరో చిన్తేసి – ‘‘సచాహం ఇమిస్సా పరిసాయ మజ్ఝే సారిపుత్తం ఆలుళేన్తో పఞ్హం పుచ్ఛిస్సామి, అయం మే పరిసా ‘బహుస్సుతో అయ’న్తి ఞత్వా సక్కారసమ్మానం కరిస్సతీ’’తి పరిసన్తరా ఉట్ఠాయ థేరం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏకమన్తం ఠత్వా ‘‘ఆవుసో సారిపుత్త, మయమ్పి తం ఏకం పఞ్హం పుచ్ఛామ, అమ్హాకమ్పి ఓకాసం కరోహి, దేహి మే వినిచ్ఛయం ఆవేధికాయ వా నివేధికాయ వా నిగ్గహే వా పగ్గహే వా విసేసే వా పటివిసేసే వా’’తి ఆహ. థేరో తం ఓలోకేత్వా ‘‘అయం మహల్లకో ఇచ్ఛాచారే ఠితో తుచ్ఛో న కిఞ్చి జానాతీ’’తి తేన సద్ధిం అకథేత్వావ లజ్జమానో బీజనిం ఠపేత్వా ఆసనా ఓతరిత్వా పరివేణం పావిసి, మోగ్గల్లానత్థేరోపి అత్తనో పరివేణమేవ అగమాసి.

    Catuppado ahaṃ, sammāti idaṃ satthā jetavane viharanto aññataraṃ mahallakattheraṃ ārabbha kathesi. Ekasmiñhi divase rattiṃ dhammassavane vattamāne satthari gandhakuṭidvāre ramaṇīye sopānaphalake ṭhatvā bhikkhusaṅghassa sugatovādaṃ datvā gandhakuṭiṃ paviṭṭhe dhammasenāpati satthāraṃ vanditvā attano pariveṇaṃ agamāsi. Mahāmoggallānopi pariveṇameva gantvā muhuttaṃ vissamitvā therassa santikaṃ āgantvā pañhaṃ pucchi, pucchitapucchitaṃ dhammasenāpati gaganatale puṇṇacandaṃ uṭṭhāpento viya vissajjetvā pākaṭamakāsi. Catassopi parisā dhammaṃ suṇamānā nisīdiṃsu. Tattheko mahallakatthero cintesi – ‘‘sacāhaṃ imissā parisāya majjhe sāriputtaṃ āluḷento pañhaṃ pucchissāmi, ayaṃ me parisā ‘bahussuto aya’nti ñatvā sakkārasammānaṃ karissatī’’ti parisantarā uṭṭhāya theraṃ upasaṅkamitvā ekamantaṃ ṭhatvā ‘‘āvuso sāriputta, mayampi taṃ ekaṃ pañhaṃ pucchāma, amhākampi okāsaṃ karohi, dehi me vinicchayaṃ āvedhikāya vā nivedhikāya vā niggahe vā paggahe vā visese vā paṭivisese vā’’ti āha. Thero taṃ oloketvā ‘‘ayaṃ mahallako icchācāre ṭhito tuccho na kiñci jānātī’’ti tena saddhiṃ akathetvāva lajjamāno bījaniṃ ṭhapetvā āsanā otaritvā pariveṇaṃ pāvisi, moggallānattheropi attano pariveṇameva agamāsi.

    మనుస్సా ఉట్ఠాయ ‘‘గణ్హథేతం తుచ్ఛమహల్లకం, మధురధమ్మస్సవనం నో సోతుం న అదాసీ’’తి అనుబన్ధింసు. సో పలాయన్తో విహారపచ్చన్తే భిన్నపదరాయ వచ్చకుటియా పతిత్వా గూథమక్ఖితో అట్ఠాసి. మనుస్సా తం దిస్వా విప్పటిసారినో హుత్వా సత్థు సన్తికం అగమంసు. సత్థా తే దిస్వా ‘‘కిం ఉపాసకా అవేలాయ ఆగతత్థా’’తి పుచ్ఛి, మనుస్సా తమత్థం ఆరోచేసుం. సత్థా ‘‘న ఖో ఉపాసకా ఇదానేవేస మహల్లకో ఉప్పిలావితో హుత్వా అత్తనో బలం అజానిత్వా మహాబలేహి సద్ధిం పయోజేత్వా గూథమక్ఖితో జాతో, పుబ్బేపేస ఉప్పిలావితో హుత్వా అత్తనో బలం అజానిత్వా మహాబలేహి సద్ధిం పయోజేత్వా గూథమక్ఖితో అహోసీ’’తి వత్వా తేహి యాచితో అతీతం ఆహరి.

    Manussā uṭṭhāya ‘‘gaṇhathetaṃ tucchamahallakaṃ, madhuradhammassavanaṃ no sotuṃ na adāsī’’ti anubandhiṃsu. So palāyanto vihārapaccante bhinnapadarāya vaccakuṭiyā patitvā gūthamakkhito aṭṭhāsi. Manussā taṃ disvā vippaṭisārino hutvā satthu santikaṃ agamaṃsu. Satthā te disvā ‘‘kiṃ upāsakā avelāya āgatatthā’’ti pucchi, manussā tamatthaṃ ārocesuṃ. Satthā ‘‘na kho upāsakā idānevesa mahallako uppilāvito hutvā attano balaṃ ajānitvā mahābalehi saddhiṃ payojetvā gūthamakkhito jāto, pubbepesa uppilāvito hutvā attano balaṃ ajānitvā mahābalehi saddhiṃ payojetvā gūthamakkhito ahosī’’ti vatvā tehi yācito atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో సీహో హుత్వా హిమవన్తపదేసే పబ్బతగుహాయ వాసం కప్పేసి. తస్సా అవిదూరే ఏకం సరం నిస్సాయ బహూ సూకరా నివాసం కప్పేసుం. తమేవ సరం నిస్సాయ తాపసాపి పణ్ణసాలాసు వాసం కప్పేసుం. అథేకదివసం సీహో మహింసవారణాదీసు అఞ్ఞతరం వధిత్వా యావదత్థం మంసం ఖాదిత్వా తం సరం ఓతరిత్వా పానీయం పివిత్వా ఉత్తరి. తస్మిం ఖణే ఏకో థూలసూకరో తం సరం నిస్సాయ గోచరం గణ్హాతి. సీహో తం దిస్వా ‘‘అఞ్ఞం ఏకదివసం ఇమం ఖాదిస్సామి, మం ఖో పన దిస్వా పున న ఆగచ్ఛేయ్యా’’తి తస్స అనాగమనభయేన సరతో ఉత్తరిత్వా ఏకేన పస్సేన గన్తుం ఆరభి. సూకరో ఓలోకేత్వా ‘‘ఏస మం దిస్వా మమ భయేన ఉపగన్తుం అసక్కోన్తో భయేన పలాయతి, అజ్జ మయా ఇమినా సీహేన సద్ధిం పయోజేతుం వట్టతీ’’తి సీసం ఉక్ఖిపిత్వా తం యుద్ధత్థాయ అవ్హయన్తో పఠమం గాథమాహ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto sīho hutvā himavantapadese pabbataguhāya vāsaṃ kappesi. Tassā avidūre ekaṃ saraṃ nissāya bahū sūkarā nivāsaṃ kappesuṃ. Tameva saraṃ nissāya tāpasāpi paṇṇasālāsu vāsaṃ kappesuṃ. Athekadivasaṃ sīho mahiṃsavāraṇādīsu aññataraṃ vadhitvā yāvadatthaṃ maṃsaṃ khāditvā taṃ saraṃ otaritvā pānīyaṃ pivitvā uttari. Tasmiṃ khaṇe eko thūlasūkaro taṃ saraṃ nissāya gocaraṃ gaṇhāti. Sīho taṃ disvā ‘‘aññaṃ ekadivasaṃ imaṃ khādissāmi, maṃ kho pana disvā puna na āgaccheyyā’’ti tassa anāgamanabhayena sarato uttaritvā ekena passena gantuṃ ārabhi. Sūkaro oloketvā ‘‘esa maṃ disvā mama bhayena upagantuṃ asakkonto bhayena palāyati, ajja mayā iminā sīhena saddhiṃ payojetuṃ vaṭṭatī’’ti sīsaṃ ukkhipitvā taṃ yuddhatthāya avhayanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    .

    5.

    ‘‘చతుప్పదో అహం సమ్మ, త్వమ్పి సమ్మ చతుప్పదో;

    ‘‘Catuppado ahaṃ samma, tvampi samma catuppado;

    ఏహి సమ్మ నివత్తస్సు, కిం ను భీతో పలాయసీ’’తి.

    Ehi samma nivattassu, kiṃ nu bhīto palāyasī’’ti.

    సీహో తస్స కథం సుత్వా ‘‘సమ్మ సూకర, అజ్జ అమ్హాకం తయా సద్ధిం సఙ్గామో నత్థి, ఇతో పన సత్తమే దివసే ఇమస్మింయేవ ఠానే సఙ్గామో హోతూ’’తి వత్వా పక్కామి. సూకరో ‘‘సీహేన సద్ధిం సఙ్గామేస్సామీ’’తి హట్ఠపహట్ఠో తం పవత్తిం ఞాతకానం ఆరోచేసి. తే తస్స కథం సుత్వా భీతతసితా ‘‘ఇదాని త్వం సబ్బేపి అమ్హే నాసేస్ససి, అత్తనో బలం అజానిత్వా సీహేన సద్ధిం సఙ్గామం కత్తుకామోతి, సీహో ఆగన్త్వా సబ్బేపి అమ్హే జీవితక్ఖయం పాపేస్సతి, సాహసికకమ్మం మా కరీ’’తి ఆహంసు. సోపి భీతతసితో ‘‘ఇదాని కిం కరోమీ’’తి పుచ్ఛి. సూకరా ‘‘సమ్మ, త్వం ఏతేసం తాపసానం ఉచ్చారభూమిం గన్త్వా పూతిగూథే సత్త దివసాని సరీరం పరివట్టేత్వా సుక్ఖాపేత్వా సత్తమే దివసే సరీరం ఉస్సావబిన్దూహి తేమేత్వా సీహస్స ఆగమనతో పురిమతరం గన్త్వా వాతయోగం ఞత్వా ఉపరివాతే తిట్ఠ, సుచిజాతికో సీహో తవ సరీరగన్ధం ఘాయిత్వా తుయ్హం జయం దత్వా గమిస్సతీ’’తి ఆహంసు. సో తథా కత్వా సత్తమే దివసే తత్థ అట్ఠాసి. సీహో తస్స సరీరగన్ధం ఘాయిత్వా గూథమక్ఖితభావం ఞత్వా ‘‘సమ్మ సూకర, సున్దరో తే లేసో చిన్తితో, సచే త్వం గూథమక్ఖితో నాభవిస్స, ఇధేవ తం జీవితక్ఖయం అపాపేస్సం, ఇదాని పన తే సరీరం నేవ ముఖేన డంసితుం, న పాదేన పహరితుం సక్కా, జయం తే దమ్మీ’’తి వత్వా దుతియం గాథమాహ –

    Sīho tassa kathaṃ sutvā ‘‘samma sūkara, ajja amhākaṃ tayā saddhiṃ saṅgāmo natthi, ito pana sattame divase imasmiṃyeva ṭhāne saṅgāmo hotū’’ti vatvā pakkāmi. Sūkaro ‘‘sīhena saddhiṃ saṅgāmessāmī’’ti haṭṭhapahaṭṭho taṃ pavattiṃ ñātakānaṃ ārocesi. Te tassa kathaṃ sutvā bhītatasitā ‘‘idāni tvaṃ sabbepi amhe nāsessasi, attano balaṃ ajānitvā sīhena saddhiṃ saṅgāmaṃ kattukāmoti, sīho āgantvā sabbepi amhe jīvitakkhayaṃ pāpessati, sāhasikakammaṃ mā karī’’ti āhaṃsu. Sopi bhītatasito ‘‘idāni kiṃ karomī’’ti pucchi. Sūkarā ‘‘samma, tvaṃ etesaṃ tāpasānaṃ uccārabhūmiṃ gantvā pūtigūthe satta divasāni sarīraṃ parivaṭṭetvā sukkhāpetvā sattame divase sarīraṃ ussāvabindūhi temetvā sīhassa āgamanato purimataraṃ gantvā vātayogaṃ ñatvā uparivāte tiṭṭha, sucijātiko sīho tava sarīragandhaṃ ghāyitvā tuyhaṃ jayaṃ datvā gamissatī’’ti āhaṃsu. So tathā katvā sattame divase tattha aṭṭhāsi. Sīho tassa sarīragandhaṃ ghāyitvā gūthamakkhitabhāvaṃ ñatvā ‘‘samma sūkara, sundaro te leso cintito, sace tvaṃ gūthamakkhito nābhavissa, idheva taṃ jīvitakkhayaṃ apāpessaṃ, idāni pana te sarīraṃ neva mukhena ḍaṃsituṃ, na pādena paharituṃ sakkā, jayaṃ te dammī’’ti vatvā dutiyaṃ gāthamāha –

    .

    6.

    ‘‘అసుచి పూతిలోమోసి, దుగ్గన్ధో వాసి సూకర;

    ‘‘Asuci pūtilomosi, duggandho vāsi sūkara;

    సచే యుజ్జితుకామోసి, జయం సమ్మ దదామి తే’’తి.

    Sace yujjitukāmosi, jayaṃ samma dadāmi te’’ti.

    తత్థ పూతిలోమోతి మీళ్హమక్ఖితత్తా దుగ్గన్ధలోమో. దుగ్గన్ధో వాసీతి అనిట్ఠజేగుచ్ఛపటికూలగన్ధో హుత్వా వాయసి. జయం, సమ్మ, దదామి తేతి ‘‘తుయ్హం జయం దేమి, అహం పరాజితో, గచ్ఛ త్వ’’న్తి వత్వా సీహో తతోవ నివత్తిత్వా గోచరం గహేత్వా సరే పానీయం పివిత్వా పబ్బతగుహమేవ గతో. సూకరోపి ‘‘సీహో మే జితో’’తి ఞాతకానం ఆరోచేసి . తే భీతతసితా ‘‘పున ఏకదివసం ఆగచ్ఛన్తో సీహో సబ్బేవ అమ్హే జీవితక్ఖయం పాపేస్సతీ’’తి పలాయిత్వా అఞ్ఞత్థ అగమంసు.

    Tattha pūtilomoti mīḷhamakkhitattā duggandhalomo. Duggandho vāsīti aniṭṭhajegucchapaṭikūlagandho hutvā vāyasi. Jayaṃ, samma, dadāmi teti ‘‘tuyhaṃ jayaṃ demi, ahaṃ parājito, gaccha tva’’nti vatvā sīho tatova nivattitvā gocaraṃ gahetvā sare pānīyaṃ pivitvā pabbataguhameva gato. Sūkaropi ‘‘sīho me jito’’ti ñātakānaṃ ārocesi . Te bhītatasitā ‘‘puna ekadivasaṃ āgacchanto sīho sabbeva amhe jīvitakkhayaṃ pāpessatī’’ti palāyitvā aññattha agamaṃsu.

    సత్థా ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా జాతకం సమోధానేసి – ‘‘తదా సూకరో మహల్లకో అహోసి, సీహో పన అహమేవ అహోసి’’న్తి.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā sūkaro mahallako ahosi, sīho pana ahameva ahosi’’nti.

    సూకరజాతకవణ్ణనా తతియా.

    Sūkarajātakavaṇṇanā tatiyā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౧౫౩. సూకరజాతకం • 153. Sūkarajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact