| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
९. सूकसुत्तवण्णना
9. Sūkasuttavaṇṇanā
९. सूकन्ति सालियवादीनं वालमाह। सो हि निकन्तकसदिसो पटिमुखगतं हत्थं वा पादं वा भिन्दति, तस्मा भेदं इच्छन्तेन उद्धग्गं कत्वा ठपितं सम्मापणिहितं नाम, तथा अट्ठपितं मिच्छापणिहितं नामाति वुत्तं। मिच्छापणिहितायाति कम्मस्सकतपञ्ञाय मिच्छाठपनं नाम – ‘‘इमे सत्ता कम्मवसेन सुखदुक्खं पच्चनुभवन्ति, तं पन कम्मं इस्सरस्स इच्छावसेन ब्रह्मा निम्मिनाती’’तिआदिना मिच्छापकप्पनं। केचि पन ‘‘नत्थि दिन्नन्तिआदिना नयेन पवत्ति, तस्स वा ञाणस्स अप्पवत्ती’’ति वदन्ति। मग्गभावनायाति एत्थापि मिच्छामग्गस्स पवत्तनं, अरियमग्गस्स वा अप्पवत्तनं मिच्छाठपनं। तेनाह ‘‘अप्पवत्तितत्ता’’ति। अविज्जं भिन्दिस्सतीति अविज्जं समुच्छिन्दिस्सति। मग्गनिस्सितं कत्वा मग्गे एव पक्खिपित्वा। तञ्हि ञाणं मग्गस्स मूलकारणं मग्गे सिद्धे तस्स किच्चस्स मत्थकप्पत्तितो। ‘‘सम्मापणिहिताय दिट्ठिया सम्मापणिहिताय मग्गभावनाया’’ति वुत्तत्ता मिस्सकमग्गो कथितो। छविभेदसदिसो चेत्थ अविज्जाभेदो, लोहितुप्पादसदिसो लोकुत्तरमग्गभावो दट्ठब्बो।
9.Sūkanti sāliyavādīnaṃ vālamāha. So hi nikantakasadiso paṭimukhagataṃ hatthaṃ vā pādaṃ vā bhindati, tasmā bhedaṃ icchantena uddhaggaṃ katvā ṭhapitaṃ sammāpaṇihitaṃ nāma, tathā aṭṭhapitaṃ micchāpaṇihitaṃ nāmāti vuttaṃ. Micchāpaṇihitāyāti kammassakatapaññāya micchāṭhapanaṃ nāma – ‘‘ime sattā kammavasena sukhadukkhaṃ paccanubhavanti, taṃ pana kammaṃ issarassa icchāvasena brahmā nimminātī’’tiādinā micchāpakappanaṃ. Keci pana ‘‘natthi dinnantiādinā nayena pavatti, tassa vā ñāṇassa appavattī’’ti vadanti. Maggabhāvanāyāti etthāpi micchāmaggassa pavattanaṃ, ariyamaggassa vā appavattanaṃ micchāṭhapanaṃ. Tenāha ‘‘appavattitattā’’ti. Avijjaṃ bhindissatīti avijjaṃ samucchindissati. Magganissitaṃ katvā magge eva pakkhipitvā. Tañhi ñāṇaṃ maggassa mūlakāraṇaṃ magge siddhe tassa kiccassa matthakappattito. ‘‘Sammāpaṇihitāya diṭṭhiyā sammāpaṇihitāya maggabhāvanāyā’’ti vuttattā missakamaggo kathito. Chavibhedasadiso cettha avijjābhedo, lohituppādasadiso lokuttaramaggabhāvo daṭṭhabbo.
सूकसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Sūkasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ९. सूकसुत्तं • 9. Sūkasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. सूकसुत्तवण्णना • 9. Sūkasuttavaṇṇanā
