Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
३. सुखानुप्पदानकथावण्णना
3. Sukhānuppadānakathāvaṇṇanā
७४७-७४८. इदानि सुखानुप्पदानकथा नाम होति। तत्थ ‘‘बहूनं वत नो भगवा सुखधम्मानं उपहत्ता’’ति (म॰ नि॰ २.१४८) सुत्तं निस्साय परो परस्स सुखं अनुप्पदेतीति येसं लद्धि, सेय्यथापि हेतुवादानं; ते सन्धाय पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। दुक्खं अनुप्पदेतीति पुट्ठो पन तादिसं सुत्तपदं अपस्सन्तो पटिक्खिपति। अत्तनो सुखन्तिआदिपञ्हे यं अत्तनो परस्स वा, तं अनुप्पदातुं न सक्का। यं तस्सेव, किं तत्थ अनुप्पदानं नामाति पटिक्खिपति। नेवत्तनोतिआदिपञ्हे पन यं एवरूपं, न तं अनुप्पदिन्नं नाम भवितुमरहतीति लद्धियापटिजानाति। नो च वत रेतितादिसस्स सुखस्स अभावा वुत्तं। सुखधम्मानं उपहत्तातिवचनं भगवतो परेसं सुखुप्पत्तिया पच्चयभावं दीपेति, न अन्नादीनं विय सुखस्स अनुप्पदानं, तस्मा असाधकन्ति।
747-748. Idāni sukhānuppadānakathā nāma hoti. Tattha ‘‘bahūnaṃ vata no bhagavā sukhadhammānaṃ upahattā’’ti (ma. ni. 2.148) suttaṃ nissāya paro parassa sukhaṃ anuppadetīti yesaṃ laddhi, seyyathāpi hetuvādānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Dukkhaṃ anuppadetīti puṭṭho pana tādisaṃ suttapadaṃ apassanto paṭikkhipati. Attano sukhantiādipañhe yaṃ attano parassa vā, taṃ anuppadātuṃ na sakkā. Yaṃ tasseva, kiṃ tattha anuppadānaṃ nāmāti paṭikkhipati. Nevattanotiādipañhe pana yaṃ evarūpaṃ, na taṃ anuppadinnaṃ nāma bhavitumarahatīti laddhiyāpaṭijānāti. No ca vata retitādisassa sukhassa abhāvā vuttaṃ. Sukhadhammānaṃ upahattātivacanaṃ bhagavato paresaṃ sukhuppattiyā paccayabhāvaṃ dīpeti, na annādīnaṃ viya sukhassa anuppadānaṃ, tasmā asādhakanti.
सुखानुप्पदानकथावण्णना।
Sukhānuppadānakathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (१५८) ३. सुखानुप्पदानकथा • (158) 3. Sukhānuppadānakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ३. सुखानुप्पदानकथावण्णना • 3. Sukhānuppadānakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ३. सुखानुप्पदानकथावण्णना • 3. Sukhānuppadānakathāvaṇṇanā