| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
3. ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கங்
3. Samuccayakkhandhakaṃ
1. ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²கதா²
1. Sukkavissaṭṭhikathā
ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கே தத்தா²தி சதுப்³பி³தே⁴ஸு மானத்தேஸு. யங் மானத்தங் தி³ய்யதி, இத³ங் அப்படிச்ச²ன்னமானத்தங் நாமாதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ அனந்தரவாக்யேஸுபி. படிச்ச²ன்னாய ஆபத்தியாதி ஹெத்வத்தே² கரணவசனங், காரணத்தே² நிஸ்ஸக்கவசனங் வா. அத்³த⁴மாஸந்தி பன்னரஸதி³வஸகாலங். ஓதா⁴யாதி ஸமூஹங் கத்வா. ‘‘ஏகதோ கத்வா’’தி இமினா ‘‘ஓதா⁴யா’’தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தேஸூதி சதுப்³பி³தே⁴ஸு மானத்தேஸு. இத³ந்தி மானத்தங். அப்படிச்ச²ன்னாய…பே॰… வசனதோதி ஞாபகஹேது. ஏதேன அப்படிச்ச²ன்னாய ஆபத்தியா தா³தப்³ப³ங் மானத்தங் அப்படிச்ச²ன்னமானத்தந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தந்தி அப்படிச்ச²ன்னமானத்தங். இதா⁴தி இமிஸ்ஸங் பாளியங். ததுத்தரீதி ததோ தீஹிபி உத்தரி. நானாவத்தூ²னி ஏதாஸந்தி நானாவத்து²காயோ. தாஸந்தி நானாவத்து²கானங்.
Samuccayakkhandhake tatthāti catubbidhesu mānattesu. Yaṃ mānattaṃ diyyati, idaṃ appaṭicchannamānattaṃ nāmāti yojanā. Eseva nayo anantaravākyesupi. Paṭicchannāya āpattiyāti hetvatthe karaṇavacanaṃ, kāraṇatthe nissakkavacanaṃ vā. Addhamāsanti pannarasadivasakālaṃ. Odhāyāti samūhaṃ katvā. ‘‘Ekato katvā’’ti iminā ‘‘odhāyā’’ti padassa atthaṃ dasseti. Tesūti catubbidhesu mānattesu. Idanti mānattaṃ. Appaṭicchannāya…pe… vacanatoti ñāpakahetu. Etena appaṭicchannāya āpattiyā dātabbaṃ mānattaṃ appaṭicchannamānattanti vacanatthaṃ dasseti. Tanti appaṭicchannamānattaṃ. Idhāti imissaṃ pāḷiyaṃ. Tatuttarīti tato tīhipi uttari. Nānāvatthūni etāsanti nānāvatthukāyo. Tāsanti nānāvatthukānaṃ.
மாளகஸீமாயமேவாதி ஸீமமாளகே ஏவ, ஸீமங்க³ணே ஏவாதி அத்தோ². தத்தே²வாதி மாளகஸீமாயமேவ.
Māḷakasīmāyamevāti sīmamāḷake eva, sīmaṅgaṇe evāti attho. Tatthevāti māḷakasīmāyameva.
வேத³யாமஹந்தி வேத³யாமி அஹங். மம மானத்தசரபா⁴வங் ஸங்க⁴ங் ஜானாபேமீதி அத்தோ². வேத³யதீதி மந்தி ஜானாபேதி, இதி மங் ஸங்கோ⁴ தா⁴ரேதூதி அதி⁴ப்பாயோ. வுத்தனயேனேவாதி பாரிவாஸிகக்க²ந்த⁴கே வுத்தனயேனேவ. நிக்கி²பிதப்³ப³ந்தி ‘‘மானத்தங் நிக்கி²பாமி, வத்தங் நிக்கி²பாமீ’’தி நிக்கி²பிதப்³ப³ங். மாளகதோதி ஸீமங்க³ணதோ. ஸோபீதி ஸஹ க³ச்ச²ந்தோபி. ‘‘மாளகே நாரோசித’’ந்தி இமினா யஸ்ஸ மாளகே ஆரோசிதங், தஸ்ஸ அனாரோசெத்வாபி நிக்கி²பிதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஆரோசெந்தேன வத்தப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
Vedayāmahanti vedayāmi ahaṃ. Mama mānattacarabhāvaṃ saṅghaṃ jānāpemīti attho. Vedayatīti manti jānāpeti, iti maṃ saṅgho dhāretūti adhippāyo. Vuttanayenevāti pārivāsikakkhandhake vuttanayeneva. Nikkhipitabbanti ‘‘mānattaṃ nikkhipāmi, vattaṃ nikkhipāmī’’ti nikkhipitabbaṃ. Māḷakatoti sīmaṅgaṇato. Sopīti saha gacchantopi. ‘‘Māḷake nārocita’’nti iminā yassa māḷake ārocitaṃ, tassa anārocetvāpi nikkhipitabbanti dasseti. Ārocentena vattabbanti sambandho.
விஸபா⁴கே³ஹி ஸஹ வஸந்தஸ்ஸ வத்தஸ்ஸ து³ப்பூரிதத்தா வுத்தங்’’ஸபா⁴கா³ பி⁴க்கூ² வஸந்தீ’’தி. சதூஹி, பஞ்சஹி வாதி வாஸத்³தே³ன ததோ அதிரேகம்பி ஸங்க³ண்ஹாதி. பரிக்கே²பாரஹட்டா²னதோதி சீவரக்க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 379) வுத்தபரிக்கே²பாரஹட்டா²னதோ. ‘‘த்³வே லெட்³டு³பாதே அதிக்கமித்வா’’தி இத³ங் விஹாரே பி⁴க்கூ²னங் ஸஜ்ஜா²யாதி³ஸத்³த³ஸவனூபசாரபஹானத்த²ங் வுத்தங். ஸசே ஸவனூபசாரதோ ந முச்சதி, ததோ அதிரேகம்பி அதிக்கமிதப்³ப³ங். ஓக்கம்மாதி மக்³க³படிபன்னானங் பி⁴க்கூ²னங் வசனஸத்³த³ஸவனூபசாரபஹானத்த²ங் ஓக்கமித்வா. ‘‘கு³ம்பே³ன வா வதியா வா’’தி த³ஸ்ஸனூபசாரபஹானத்த²ங் வுத்தங். இத⁴ உபசாரோ நாம யத்த² ட²த்வா பஸ்ஸதி ஸுணாதி, ஸோயேவ தே³ஸோ. அஞ்ஞோதி சதூஹி பஞ்சஹி வா பி⁴க்கூ²ஹி அஞ்ஞோ. ஏஸாதி ஏஸோ மானத்தசாரிகோ.
Visabhāgehi saha vasantassa vattassa duppūritattā vuttaṃ’’sabhāgā bhikkhū vasantī’’ti. Catūhi, pañcahi vāti vāsaddena tato atirekampi saṅgaṇhāti. Parikkhepārahaṭṭhānatoti cīvarakkhandhake (mahāva. aṭṭha. 379) vuttaparikkhepārahaṭṭhānato. ‘‘Dve leḍḍupāte atikkamitvā’’ti idaṃ vihāre bhikkhūnaṃ sajjhāyādisaddasavanūpacārapahānatthaṃ vuttaṃ. Sace savanūpacārato na muccati, tato atirekampi atikkamitabbaṃ. Okkammāti maggapaṭipannānaṃ bhikkhūnaṃ vacanasaddasavanūpacārapahānatthaṃ okkamitvā. ‘‘Gumbena vā vatiyā vā’’ti dassanūpacārapahānatthaṃ vuttaṃ. Idha upacāro nāma yattha ṭhatvā passati suṇāti, soyeva deso. Aññoti catūhi pañcahi vā bhikkhūhi añño. Esāti eso mānattacāriko.
‘‘த்³வாத³ஸஹத்த²ங் உபசாரங் ஓக்கமித்வா’’தி இமினா அனோக்கமித்வா அஜானந்தஸ்ஸேவ க³ச்ச²தி, நத்தி² ரத்திச்சே²தோ³பீதி த³ஸ்ஸேதி. எத்த² தி³ட்ட²ரூபானங் ஸுதஸத்³தா³னங் த்³வாத³ஸஹத்தூ²பசாரதோ ப³ஹி டி²தானம்பி ஆரோசேதப்³ப³ங். அதி³ட்டா²ஸுதானம்பி அந்தோ த்³வாத³ஸஹத்தூ²பசாரக³தானங் ஆரோசேதப்³ப³ந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸதி கரணீயேதி இத³ங் க³ந்துஸ்ஸ காரணத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். அஸதி கரணீயேபி க³ந்துங் வட்டதி. ஸோபீதி ஏகோ பி⁴க்கு²பி. ‘‘தஸ்ஸ ஸந்திகே ஆரோசெத்வா’’தி இமினா அனாரோசனே வத்தபே⁴த³து³க்கடங் ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே ஆரோசெத்வா நிக்கி²பியமானே கிங் ஊனே க³ணே சரணதோ³ஸோ வா விப்பவாஸோ வா ந ஹோதீதி ஆஹ ‘‘அயஞ்சா’’திஆதி³. தத்த² அயஞ்சாதி மானத்தசாரிகோ பன. யஸ்மா காரணா வஸி, தேன காரணேனாதி யோஜனா. பி⁴க்கூ²னஞ்ச அத்தி²பா⁴வங் ஸல்லக்கெ²த்வாதி பகதத்தாக³தகாலே தஸ்ஸ அனாரோசெத்வாவ க³ச்ச²ந்தி, தஸ்மா பி⁴க்கூ²னஞ்ச த்³வாத³ஸஹத்தூ²பசாரே அத்தி²பா⁴வங் ஸல்லக்கெ²த்வாதி அத்தோ². எத்த² ச ‘‘க³ணஸ்ஸ ஆரோசெத்வா’’தி இமினா ஊனே க³ணே சரணதோ³ஸாபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பி⁴க்கூ²னஞ்ச அத்தி²பா⁴வங் ஸல்லக்கெ²த்வா’’தி இமினா விப்பவாஸதோ³ஸாபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. யந்தி புப்³பே³ அனாரோசிதங் யங் பி⁴க்கு²ங் . அயந்தி பட²மங் பஸ்ஸிதப்³ப³ஸ்ஸ ஆரோசெத்வா நிக்கி²பனங். ‘‘நிக்கி²த்தவத்தஸ்ஸ பரிஹாரோ’’தி இமினா அனிக்கி²த்தவத்தே அந்தோஉபசாரக³தானங் ஸப்³பே³ஸங் ஆரோசேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி.
‘‘Dvādasahatthaṃ upacāraṃ okkamitvā’’ti iminā anokkamitvā ajānantasseva gacchati, natthi ratticchedopīti dasseti. Ettha diṭṭharūpānaṃ sutasaddānaṃ dvādasahatthūpacārato bahi ṭhitānampi ārocetabbaṃ. Adiṭṭhāsutānampi anto dvādasahatthūpacāragatānaṃ ārocetabbanti daṭṭhabbaṃ. Sati karaṇīyeti idaṃ gantussa kāraṇadassanatthaṃ vuttaṃ. Asati karaṇīyepi gantuṃ vaṭṭati. Sopīti eko bhikkhupi. ‘‘Tassa santike ārocetvā’’ti iminā anārocane vattabhedadukkaṭaṃ hotīti dasseti. Ekassa santike ārocetvā nikkhipiyamāne kiṃ ūne gaṇe caraṇadoso vā vippavāso vā na hotīti āha ‘‘ayañcā’’tiādi. Tattha ayañcāti mānattacāriko pana. Yasmā kāraṇā vasi, tena kāraṇenāti yojanā. Bhikkhūnañca atthibhāvaṃ sallakkhetvāti pakatattāgatakāle tassa anārocetvāva gacchanti, tasmā bhikkhūnañca dvādasahatthūpacāre atthibhāvaṃ sallakkhetvāti attho. Ettha ca ‘‘gaṇassa ārocetvā’’ti iminā ūne gaṇe caraṇadosābhāvaṃ dasseti. ‘‘Bhikkhūnañca atthibhāvaṃ sallakkhetvā’’ti iminā vippavāsadosābhāvaṃ dasseti. Yanti pubbe anārocitaṃ yaṃ bhikkhuṃ . Ayanti paṭhamaṃ passitabbassa ārocetvā nikkhipanaṃ. ‘‘Nikkhittavattassa parihāro’’ti iminā anikkhittavatte antoupacāragatānaṃ sabbesaṃ ārocetabbanti dasseti.
அயந்தி மானத்தசாரிகோ, டி²தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேனாபீதி மானத்தசாரிகேனபி, யாசிதப்³ப³ந்தி யோஜனா. ஸோதி அனிக்கி²த்தவத்தோ பி⁴க்கு². தத்ராதி ‘‘ஸோ அப்³பே⁴தப்³போ³’’தி வசனே. அயங் அப்³பா⁴னவிதி⁴ வுத்தோதி யோஜனா. அயஞ்சாதி அப்³பா⁴னவிதி⁴ ச. தாஸந்தி ஆபத்தீனங். ஏவந்திஆதி³ நிக³மனங். படிச்ச²ன்னமானத்தங் பன தா³தப்³ப³ங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘படிச்ச²ன்னாயா’’திஆதி³னா படிச்ச²ன்னாய ஆபத்தியா தா³தப்³ப³ங் மானத்தங் படிச்ச²ன்னமானத்தந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. நந்தி படிச்ச²ன்னமானத்தங்.
Ayanti mānattacāriko, ṭhitoti sambandho. Tenāpīti mānattacārikenapi, yācitabbanti yojanā. Soti anikkhittavatto bhikkhu. Tatrāti ‘‘so abbhetabbo’’ti vacane. Ayaṃ abbhānavidhi vuttoti yojanā. Ayañcāti abbhānavidhi ca. Tāsanti āpattīnaṃ. Evantiādi nigamanaṃ. Paṭicchannamānattaṃ pana dātabbaṃ hotīti sambandho. ‘‘Paṭicchannāyā’’tiādinā paṭicchannāya āpattiyā dātabbaṃ mānattaṃ paṭicchannamānattanti vacanatthaṃ dasseti. Nanti paṭicchannamānattaṃ.
