Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
४. सुमनवग्गो
4. Sumanavaggo
१. सुमनसुत्तवण्णना
1. Sumanasuttavaṇṇanā
३१. चतुत्थस्स पठमे सतक्ककूति सतसिखरो, अनेककूटोति अत्थो। इदं तस्स महामेघभावदस्सनं। सो हि महावस्सं वस्सति। तेनेवाह – ‘‘इतो चितो च उट्ठितेन वलाहककूटसतेन समन्नागतोति अत्थो’’ति। दस्सनसम्पन्नोति एत्थ दस्सनं नाम सोतापत्तिमग्गो। सो हि पठमं निब्बानदस्सनतो ‘‘दस्सन’’न्ति वुच्चति। यदिपि तं गोत्रभु पठमतरं पस्सति, दिस्वा पन कत्तब्बकिच्चस्स किलेसप्पहानस्स अकरणतो न तं ‘‘दस्सन’’न्ति वुच्चति। आवज्जनट्ठानियञ्हि तं ञाणं। मग्गस्स निब्बानारम्मणतासामञ्ञेन चेतं वुत्तं, न निब्बानप्पटिविज्झनेन, तस्मा धम्मचक्खुं पुनप्पुनं निब्बत्तनेन भावनं अप्पत्तं दस्सनं, धम्मचक्खुञ्च परिञ्ञादिकिच्चकरणेन चतुसच्चधम्मदस्सनं तदभिसमयोति नत्थेत्थ गोत्रभुस्स दस्सनभावापत्ति। सेसमेत्थ सुविञ्ञेय्यमेव।
31. Catutthassa paṭhame satakkakūti satasikharo, anekakūṭoti attho. Idaṃ tassa mahāmeghabhāvadassanaṃ. So hi mahāvassaṃ vassati. Tenevāha – ‘‘ito cito ca uṭṭhitena valāhakakūṭasatena samannāgatoti attho’’ti. Dassanasampannoti ettha dassanaṃ nāma sotāpattimaggo. So hi paṭhamaṃ nibbānadassanato ‘‘dassana’’nti vuccati. Yadipi taṃ gotrabhu paṭhamataraṃ passati, disvā pana kattabbakiccassa kilesappahānassa akaraṇato na taṃ ‘‘dassana’’nti vuccati. Āvajjanaṭṭhāniyañhi taṃ ñāṇaṃ. Maggassa nibbānārammaṇatāsāmaññena cetaṃ vuttaṃ, na nibbānappaṭivijjhanena, tasmā dhammacakkhuṃ punappunaṃ nibbattanena bhāvanaṃ appattaṃ dassanaṃ, dhammacakkhuñca pariññādikiccakaraṇena catusaccadhammadassanaṃ tadabhisamayoti natthettha gotrabhussa dassanabhāvāpatti. Sesamettha suviññeyyameva.
सुमनसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Sumanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १. सुमनसुत्तं • 1. Sumanasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / १. सुमनसुत्तवण्णना • 1. Sumanasuttavaṇṇanā