Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๔๒๐. สุมงฺคลชาตกํ (๔)
420. Sumaṅgalajātakaṃ (4)
๒๗.
27.
ภุสมฺหิ 1 กุโทฺธติ อเวกฺขิยาน, น ตาว ทณฺฑํ ปณเยยฺย อิสฺสโร;
Bhusamhi 2 kuddhoti avekkhiyāna, na tāva daṇḍaṃ paṇayeyya issaro;
อฎฺฐานโส อปฺปติรูปมตฺตโน, ปรสฺส ทุกฺขานิ ภุสํ อุทีรเยฯ
Aṭṭhānaso appatirūpamattano, parassa dukkhāni bhusaṃ udīraye.
๒๘.
28.
ยโต จ ชาเนยฺย ปสาทมตฺตโน, อตฺถํ นิยุเญฺชยฺย ปรสฺส ทุกฺกฎํ;
Yato ca jāneyya pasādamattano, atthaṃ niyuñjeyya parassa dukkaṭaṃ;
ตทายมโตฺถติ สยํ อเวกฺขิย, อถสฺส ทณฺฑํ สทิสํ นิเวสเยฯ
Tadāyamatthoti sayaṃ avekkhiya, athassa daṇḍaṃ sadisaṃ nivesaye.
๒๙.
29.
น จาปิ ฌาเปติ ปรํ น อตฺตนํ, อมุจฺฉิโต โย นยเต นยานยํ;
Na cāpi jhāpeti paraṃ na attanaṃ, amucchito yo nayate nayānayaṃ;
โย ทณฺฑธาโร ภวตีธ อิสฺสโร, ส วณฺณคุโตฺต สิริยา น ธํสติฯ
Yo daṇḍadhāro bhavatīdha issaro, sa vaṇṇagutto siriyā na dhaṃsati.
๓๐.
30.
เย ขตฺติยา เส อนิสมฺมการิโน, ปเณนฺติ ทณฺฑํ สหสา ปมุจฺฉิตา;
Ye khattiyā se anisammakārino, paṇenti daṇḍaṃ sahasā pamucchitā;
อวณฺณสํยุตา 3 ชหนฺติ ชีวิตํ, อิโต วิมุตฺตาปิ จ ยนฺติ ทุคฺคติํฯ
Avaṇṇasaṃyutā 4 jahanti jīvitaṃ, ito vimuttāpi ca yanti duggatiṃ.
๓๑.
31.
ธเมฺม จ เย อริยปฺปเวทิเต รตา, อนุตฺตรา เต วจสา มนสา กมฺมุนา จ;
Dhamme ca ye ariyappavedite ratā, anuttarā te vacasā manasā kammunā ca;
เต สนฺติโสรจฺจสมาธิสณฺฐิตา, วชนฺติ โลกํ ทุภยํ ตถาวิธาฯ
Te santisoraccasamādhisaṇṭhitā, vajanti lokaṃ dubhayaṃ tathāvidhā.
๓๒.
32.
ราชาหมสฺมิ นรปมทานมิสฺสโร, สเจปิ กุชฺฌามิ ฐเปมิ อตฺตนํ;
Rājāhamasmi narapamadānamissaro, sacepi kujjhāmi ṭhapemi attanaṃ;
นิเสธยโนฺต ชนตํ ตถาวิธํ, ปเณมิ ทณฺฑํ อนุกมฺป โยนิโสฯ
Nisedhayanto janataṃ tathāvidhaṃ, paṇemi daṇḍaṃ anukampa yoniso.
๓๓.
33.
สิรี จ ลกฺขี จ ตเวว ขตฺติย, ชนาธิป มา วิชหิ กุทาจนํ;
Sirī ca lakkhī ca taveva khattiya, janādhipa mā vijahi kudācanaṃ;
อโกฺกธโน นิจฺจปสนฺนจิโตฺต, อนีโฆ ตุวํ วสฺสสตานิ ปาลยฯ
Akkodhano niccapasannacitto, anīgho tuvaṃ vassasatāni pālaya.
๓๔.
34.
คุเณหิ เอเตหิ อุเปต ขตฺติย, ฐิตมริยวตฺตี 5 สุวโจ อโกธโน;
Guṇehi etehi upeta khattiya, ṭhitamariyavattī 6 suvaco akodhano;
สุขี อนุปฺปีฬ ปสาสเมทินิํ 7, อิโต วิมุโตฺตปิ จ ยาหิ สุคฺคติํฯ
Sukhī anuppīḷa pasāsamediniṃ 8, ito vimuttopi ca yāhi suggatiṃ.
๓๕.
35.
เอวํ สุนีเตน 9 สุภาสิเตน, ธเมฺมน ญาเยน อุปายโส นยํ;
Evaṃ sunītena 10 subhāsitena, dhammena ñāyena upāyaso nayaṃ;
นิพฺพาปเย สงฺขุภิตํ มหาชนํ, มหาว เมโฆ สลิเลน เมทินินฺติ 11ฯ
Nibbāpaye saṅkhubhitaṃ mahājanaṃ, mahāva megho salilena medininti 12.
สุมงฺคลชาตกํ จตุตฺถํฯ
Sumaṅgalajātakaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๒๐] ๔. สุมงฺคลชาตกวณฺณนา • [420] 4. Sumaṅgalajātakavaṇṇanā