| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
2. සුමඞ්‌ගලත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
2. Sumaṅgalattheraapadānavaṇṇanā
අත්‌ථදස්‌සී ජිනවරොතිආදිකං ආයස්‌මතො සුමඞ්‌ගලත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො අත්‌ථදස්‌සිස්‌ස භගවතො කාලෙ එකස්‌මිං තළාකසමීපෙ රුක්‌ඛදෙවතා හුත්‌වා නිබ්‌බත්‌ති. තස්‌මිං සමයෙ භගවා විහාරතො නික්‌ඛමිත්‌වා නහායිතුකාමො තස්‌ස තළාකස්‌ස තීරං ගන්‌ත්‌වා තත්‌ථ න්‌හත්‌වා එකචීවරො ජලමානො බ්‍රහ්‌මා විය සූරියො විය සුවණ්‌ණබිම්‌බං විය අට්‌ඨාසි. අථ සො දෙවපුත්‌තො සොමනස්‌සජාතො පඤ්‌ජලිකො ථොමනමකාසි, අත්‌තනො දිබ්‌බගීතතූරියෙහි උපහාරඤ්‌ච අකාසි. සො තෙන පුඤ්‌ඤකම්‌මෙන දෙවමනුස්‌සෙසු සම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා අපරභාගෙ ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො විඤ්‌ඤුතං පත්‌තො සත්‌ථරි පසීදිත්‌වා පබ්‌බජිත්‌වා නචිරස්‌සෙව අරහා අහොසි.
Atthadassī jinavarotiādikaṃ āyasmato sumaṅgalattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto atthadassissa bhagavato kāle ekasmiṃ taḷākasamīpe rukkhadevatā hutvā nibbatti. Tasmiṃ samaye bhagavā vihārato nikkhamitvā nahāyitukāmo tassa taḷākassa tīraṃ gantvā tattha nhatvā ekacīvaro jalamāno brahmā viya sūriyo viya suvaṇṇabimbaṃ viya aṭṭhāsi. Atha so devaputto somanassajāto pañjaliko thomanamakāsi, attano dibbagītatūriyehi upahārañca akāsi. So tena puññakammena devamanussesu sampattiyo anubhavitvā aparabhāge imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto satthari pasīditvā pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
11. සො පච්‌ඡා පුබ්‌බකම්‌මං සරිත්‌වා සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො අත්‌ථදස්‌සී ජිනවරොතිආදිමාහ. තත්‌ථ පරමත්‌ථං නිබ්‌බානං දක්‌ඛති පස්‌සතීති අත්‌ථදස්‌සී, අථ වා සබ්‌බසත්‌තානං චතුරාරියසච්‌චසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථපයොජනං දස්‌සනසීලොති අත්‌ථදස්‌සී, කිලෙසෙ අජිනි ජිනාති ජිනිස්‌සතීති ජිනො. වරිතබ්‌බො පත්‌ථෙතබ්‌බො සබ්‌බසත්‌තෙහීති වරො, අත්‌ථදස්‌සී ජිනො ච සො වරො චාති අත්‌ථදස්‌සී ජිනවරො. ලොකජෙට්‌ඨොති ලුජ්‌ජති පලුජ්‌ජතීති ලොකො, ලොකීයති පස්‌සීයති බුද්‌ධාදීහි පාරප්‌පත්‌තොති වා ලොකො, ලොකො ච ලොකො ච ලොකො චාති ලොකො. එකසෙසසමාසවසෙන ‘‘ලොකා’’ති වත්‌තබ්‌බෙ ‘‘ලොකො’’ති වුත්‌තො. ලොකස්‌ස ජෙට්‌ඨො ලොකජෙට්‌ඨො, සො ලොකජෙට්‌ඨො නරාසභොති අත්‌ථො. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ උත්‌තානමෙවාති.
11. So pacchā pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento atthadassī jinavarotiādimāha. Tattha paramatthaṃ nibbānaṃ dakkhati passatīti atthadassī, atha vā sabbasattānaṃ caturāriyasaccasaṅkhātaṃ atthapayojanaṃ dassanasīloti atthadassī, kilese ajini jināti jinissatīti jino. Varitabbo patthetabbo sabbasattehīti varo, atthadassī jino ca so varo cāti atthadassī jinavaro. Lokajeṭṭhoti lujjati palujjatīti loko, lokīyati passīyati buddhādīhi pārappattoti vā loko, loko ca loko ca loko cāti loko. Ekasesasamāsavasena ‘‘lokā’’ti vattabbe ‘‘loko’’ti vutto. Lokassa jeṭṭho lokajeṭṭho, so lokajeṭṭho narāsabhoti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
සුමඞ්‌ගලත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Sumaṅgalattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 2. සුමඞ්‌ගලත්‌ථෙරඅපදානං • 2. Sumaṅgalattheraapadānaṃ
