Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൨. സുമങ്ഗലത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
2. Sumaṅgalattheraapadānavaṇṇanā
അത്ഥദസ്സീ ജിനവരോതിആദികം ആയസ്മതോ സുമങ്ഗലത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയാനി പുഞ്ഞാനി ഉപചിനന്തോ അത്ഥദസ്സിസ്സ ഭഗവതോ കാലേ ഏകസ്മിം തളാകസമീപേ രുക്ഖദേവതാ ഹുത്വാ നിബ്ബത്തി. തസ്മിം സമയേ ഭഗവാ വിഹാരതോ നിക്ഖമിത്വാ നഹായിതുകാമോ തസ്സ തളാകസ്സ തീരം ഗന്ത്വാ തത്ഥ ന്ഹത്വാ ഏകചീവരോ ജലമാനോ ബ്രഹ്മാ വിയ സൂരിയോ വിയ സുവണ്ണബിമ്ബം വിയ അട്ഠാസി. അഥ സോ ദേവപുത്തോ സോമനസ്സജാതോ പഞ്ജലികോ ഥോമനമകാസി, അത്തനോ ദിബ്ബഗീതതൂരിയേഹി ഉപഹാരഞ്ച അകാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവമനുസ്സേസു സമ്പത്തിയോ അനുഭവിത്വാ അപരഭാഗേ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തോ വിഞ്ഞുതം പത്തോ സത്ഥരി പസീദിത്വാ പബ്ബജിത്വാ നചിരസ്സേവ അരഹാ അഹോസി.
Atthadassī jinavarotiādikaṃ āyasmato sumaṅgalattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto atthadassissa bhagavato kāle ekasmiṃ taḷākasamīpe rukkhadevatā hutvā nibbatti. Tasmiṃ samaye bhagavā vihārato nikkhamitvā nahāyitukāmo tassa taḷākassa tīraṃ gantvā tattha nhatvā ekacīvaro jalamāno brahmā viya sūriyo viya suvaṇṇabimbaṃ viya aṭṭhāsi. Atha so devaputto somanassajāto pañjaliko thomanamakāsi, attano dibbagītatūriyehi upahārañca akāsi. So tena puññakammena devamanussesu sampattiyo anubhavitvā aparabhāge imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto satthari pasīditvā pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
൧൧. സോ പച്ഛാ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ അത്ഥദസ്സീ ജിനവരോതിആദിമാഹ. തത്ഥ പരമത്ഥം നിബ്ബാനം ദക്ഖതി പസ്സതീതി അത്ഥദസ്സീ, അഥ വാ സബ്ബസത്താനം ചതുരാരിയസച്ചസങ്ഖാതം അത്ഥപയോജനം ദസ്സനസീലോതി അത്ഥദസ്സീ, കിലേസേ അജിനി ജിനാതി ജിനിസ്സതീതി ജിനോ. വരിതബ്ബോ പത്ഥേതബ്ബോ സബ്ബസത്തേഹീതി വരോ, അത്ഥദസ്സീ ജിനോ ച സോ വരോ ചാതി അത്ഥദസ്സീ ജിനവരോ. ലോകജേട്ഠോതി ലുജ്ജതി പലുജ്ജതീതി ലോകോ, ലോകീയതി പസ്സീയതി ബുദ്ധാദീഹി പാരപ്പത്തോതി വാ ലോകോ, ലോകോ ച ലോകോ ച ലോകോ ചാതി ലോകോ. ഏകസേസസമാസവസേന ‘‘ലോകാ’’തി വത്തബ്ബേ ‘‘ലോകോ’’തി വുത്തോ. ലോകസ്സ ജേട്ഠോ ലോകജേട്ഠോ, സോ ലോകജേട്ഠോ നരാസഭോതി അത്ഥോ. സേസം സബ്ബത്ഥ ഉത്താനമേവാതി.
11. So pacchā pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento atthadassī jinavarotiādimāha. Tattha paramatthaṃ nibbānaṃ dakkhati passatīti atthadassī, atha vā sabbasattānaṃ caturāriyasaccasaṅkhātaṃ atthapayojanaṃ dassanasīloti atthadassī, kilese ajini jināti jinissatīti jino. Varitabbo patthetabbo sabbasattehīti varo, atthadassī jino ca so varo cāti atthadassī jinavaro. Lokajeṭṭhoti lujjati palujjatīti loko, lokīyati passīyati buddhādīhi pārappattoti vā loko, loko ca loko ca loko cāti loko. Ekasesasamāsavasena ‘‘lokā’’ti vattabbe ‘‘loko’’ti vutto. Lokassa jeṭṭho lokajeṭṭho, so lokajeṭṭho narāsabhoti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
സുമങ്ഗലത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Sumaṅgalattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൨. സുമങ്ഗലത്ഥേരഅപദാനം • 2. Sumaṅgalattheraapadānaṃ