Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi

    ൧൩. സുമേധബുദ്ധവംസോ

    13. Sumedhabuddhavaṃso

    .

    1.

    പദുമുത്തരസ്സ അപരേന, സുമേധോ നാമ നായകോ;

    Padumuttarassa aparena, sumedho nāma nāyako;

    ദുരാസദോ ഉഗ്ഗതേജോ, സബ്ബലോകുത്തമോ മുനി.

    Durāsado uggatejo, sabbalokuttamo muni.

    .

    2.

    പസന്നനേത്തോ സുമുഖോ, ബ്രഹാ ഉജു പതാപവാ;

    Pasannanetto sumukho, brahā uju patāpavā;

    ഹിതേസീ സബ്ബസത്താനം, ബഹൂ മോചേസി ബന്ധനാ.

    Hitesī sabbasattānaṃ, bahū mocesi bandhanā.

    .

    3.

    യദാ ബുദ്ധോ പാപുണിത്വാ, കേവലം ബോധിമുത്തമം;

    Yadā buddho pāpuṇitvā, kevalaṃ bodhimuttamaṃ;

    സുദസ്സനമ്ഹി നഗരേ, ധമ്മചക്കം പവത്തയി.

    Sudassanamhi nagare, dhammacakkaṃ pavattayi.

    .

    4.

    തസ്സാപി അഭിസമയാ തീണി, അഹേസും ധമ്മദേസനേ;

    Tassāpi abhisamayā tīṇi, ahesuṃ dhammadesane;

    കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമാഭിസമയോ അഹു.

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.

    .

    5.

    പുനാപരം കുമ്ഭകണ്ണം, യക്ഖം സോ ദമയീ ജിനോ;

    Punāparaṃ kumbhakaṇṇaṃ, yakkhaṃ so damayī jino;

    നവുതികോടിസഹസ്സാനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.

    Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.

    .

    6.

    പുനാപരം അമിതയസോ, ചതുസച്ചം പകാസയി;

    Punāparaṃ amitayaso, catusaccaṃ pakāsayi;

    അസീതികോടിസഹസ്സാനം, തതിയാഭിസമയോ അഹു.

    Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.

    .

    7.

    സന്നിപാതാ തയോ ആസും, സുമേധസ്സ മഹേസിനോ;

    Sannipātā tayo āsuṃ, sumedhassa mahesino;

    ഖീണാസവാനം വിമലാനം, സന്തചിത്താന താദിനം.

    Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.

    .

    8.

    സുദസ്സനം നാമ നഗരം, ഉപഗഞ്ഛി ജിനോ യദാ;

    Sudassanaṃ nāma nagaraṃ, upagañchi jino yadā;

    തദാ ഖീണാസവാ ഭിക്ഖൂ, സമിംസു സതകോടിയോ.

    Tadā khīṇāsavā bhikkhū, samiṃsu satakoṭiyo.

    .

    9.

    പുനാപരം ദേവകൂടേ, ഭിക്ഖൂനം കഥിനത്ഥതേ;

    Punāparaṃ devakūṭe, bhikkhūnaṃ kathinatthate;

    തദാ നവുതികോടീനം, ദുതിയോ ആസി സമാഗമോ.

    Tadā navutikoṭīnaṃ, dutiyo āsi samāgamo.

    ൧൦.

    10.

    പുനാപരം ദസബലോ, യദാ ചരതി ചാരികം;

    Punāparaṃ dasabalo, yadā carati cārikaṃ;

    തദാ അസീതികോടീനം, തതിയോ ആസി സമാഗമോ.

    Tadā asītikoṭīnaṃ, tatiyo āsi samāgamo.

    ൧൧.

    11.

    അഹം തേന സമയേന, ഉത്തരോ നാമ മാണവോ;

    Ahaṃ tena samayena, uttaro nāma māṇavo;

    അസീതികോടിയോ മയ്ഹം, ഘരേ സന്നിചിതം ധനം.

    Asītikoṭiyo mayhaṃ, ghare sannicitaṃ dhanaṃ.

    ൧൨.

    12.

    കേവലം സബ്ബം ദത്വാന, സസങ്ഘേ ലോകനായകേ;

    Kevalaṃ sabbaṃ datvāna, sasaṅghe lokanāyake;

    സരണം തസ്സുപഗഞ്ഛിം, പബ്ബജ്ജഞ്ചാഭിരോചയിം.

    Saraṇaṃ tassupagañchiṃ, pabbajjañcābhirocayiṃ.

    ൧൩.

    13.

    സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, കരോന്തോ അനുമോദനം;

    Sopi maṃ buddho byākāsi, karonto anumodanaṃ;

    ‘‘തിംസകപ്പസഹസ്സമ്ഹി, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.

    ‘‘Tiṃsakappasahassamhi, ayaṃ buddho bhavissati.

    ൧൪.

    14.

    ‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.

    ൧൫.

    15.

    തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;

    Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;

    ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസപാരമിപൂരിയാ.

    Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.

    ൧൬.

    16.

    സുത്തന്തം വിനയഞ്ചാപി, നവങ്ഗം സത്ഥുസാസനം;

    Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;

    സബ്ബം പരിയാപുണിത്വാന, സോഭയിം ജിനസാസനം.

    Sabbaṃ pariyāpuṇitvāna, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.

    ൧൭.

    17.

    തത്ഥപ്പമത്തോ വിഹരന്തോ, നിസജ്ജട്ഠാനചങ്കമേ;

    Tatthappamatto viharanto, nisajjaṭṭhānacaṅkame;

    അഭിഞ്ഞാസു പാരമിം ഗന്ത്വാ, ബ്രഹ്മലോകമഗഞ്ഛഹം.

    Abhiññāsu pāramiṃ gantvā, brahmalokamagañchahaṃ.

    ൧൮.

    18.

    സുദസ്സനം നാമ നഗരം, സുദത്തോ നാമ ഖത്തിയോ;

    Sudassanaṃ nāma nagaraṃ, sudatto nāma khattiyo;

    സുദത്താ നാമ ജനികാ, സുമേധസ്സ മഹേസിനോ.

    Sudattā nāma janikā, sumedhassa mahesino.

    ൧൯.

    19.

    നവവസ്സസഹസ്സാനി, അഗാരം അജ്ഝ സോ വസി;

    Navavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;

    സുചന്ദകഞ്ചനസിരിവഡ്ഢാ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.

    Sucandakañcanasirivaḍḍhā, tayo pāsādamuttamā.

    ൨൦.

    20.

    തിസോളസസഹസ്സാനി, നാരിയോ സമലങ്കതാ;

    Tisoḷasasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    സുമനാ നാമ സാ നാരീ, പുനബ്ബസു നാമ അത്രജോ.

    Sumanā nāma sā nārī, punabbasu nāma atrajo.

    ൨൧.

    21.

    നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, ഹത്ഥിയാനേന നിക്ഖമി;

    Nimitte caturo disvā, hatthiyānena nikkhami;

    അനൂനകം അഡ്ഢമാസം, പധാനം പദഹീ ജിനോ.

    Anūnakaṃ aḍḍhamāsaṃ, padhānaṃ padahī jino.

    ൨൨.

    22.

    ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, സുമേധോ ലോകനായകോ;

    Brahmunā yācito santo, sumedho lokanāyako;

    വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, സുദസ്സനുയ്യാനമുത്തമേ.

    Vatti cakkaṃ mahāvīro, sudassanuyyānamuttame.

    ൨൩.

    23.

    സരണോ സബ്ബകാമോ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;

    Saraṇo sabbakāmo ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    സാഗരോ നാമുപട്ഠാകോ, സുമേധസ്സ മഹേസിനോ.

    Sāgaro nāmupaṭṭhāko, sumedhassa mahesino.

    ൨൪.

    24.

    രാമാ ചേവ സുരാമാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;

    Rāmā ceva surāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    ബോധി തസ്സ ഭഗവതോ, മഹാനീപോതി വുച്ചതി.

    Bodhi tassa bhagavato, mahānīpoti vuccati.

    ൨൫.

    25.

    ഉരുവേലാ യസവാ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠകാ;

    Uruvelā yasavā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

    യസോധരാ സിരിമാ ച 1, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.

    Yasodharā sirimā ca 2, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.

    ൨൬.

    26.

    അട്ഠാസീതിരതനാനി, അച്ചുഗ്ഗതോ മഹാമുനി;

    Aṭṭhāsītiratanāni, accuggato mahāmuni;

    ഓഭാസേതി ദിസാ സബ്ബാ, ചന്ദോ താരഗണേ യഥാ.

    Obhāseti disā sabbā, cando tāragaṇe yathā.

    ൨൭.

    27.

    ചക്കവത്തിമണീ നാമ, യഥാ തപതി യോജനം;

    Cakkavattimaṇī nāma, yathā tapati yojanaṃ;

    തഥേവ തസ്സ രതനം, സമന്താ ഫരതി യോജനം.

    Tatheva tassa ratanaṃ, samantā pharati yojanaṃ.

    ൨൮.

    28.

    നവുതിവസ്സസഹസ്സാനി , ആയു വിജ്ജതി താവദേ;

    Navutivassasahassāni , āyu vijjati tāvade;

    താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ൨൯.

    29.

    തേവിജ്ജഛളഭിഞ്ഞേഹി, ബലപ്പത്തേഹി താദിഹി;

    Tevijjachaḷabhiññehi, balappattehi tādihi;

    സമാകുലമിദം ആസി, അരഹന്തേഹി സാധുഹി.

    Samākulamidaṃ āsi, arahantehi sādhuhi.

    ൩൦.

    30.

    തേപി സബ്ബേ അമിതയസാ, വിപ്പമുത്താ നിരൂപധീ;

    Tepi sabbe amitayasā, vippamuttā nirūpadhī;

    ഞാണാലോകം ദസ്സയിത്വാ, നിബ്ബുതാ തേ മഹായസാ.

    Ñāṇālokaṃ dassayitvā, nibbutā te mahāyasā.

    ൩൧.

    31.

    സുമേധോ ജിനവരോ ബുദ്ധോ, മേധാരാമമ്ഹി നിബ്ബുതോ;

    Sumedho jinavaro buddho, medhārāmamhi nibbuto;

    ധാതുവിത്ഥാരികം ആസി, തേസു തേസു പദേസതോതി.

    Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.

    സുമേധസ്സ ഭഗവതോ വംസോ ഏകാദസമോ.

    Sumedhassa bhagavato vaṃso ekādasamo.







    Footnotes:
    1. യസാ നാമ സിരിമാ ച (സ്യാ॰ കം॰)
    2. yasā nāma sirimā ca (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൧൩. സുമേധബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 13. Sumedhabuddhavaṃsavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact