Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அபதா³ன-அட்ட²கதா² • Apadāna-aṭṭhakathā |
ஸுமேத⁴கதா²
Sumedhakathā
கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கானஞ்ஹி சதுன்னங் அஸங்க்²யெய்யானங் மத்த²கே த³ஸஹி ஸத்³தே³ஹி அவிவித்தங் ‘‘அமரவதீ’’தி ச ‘‘அமர’’ந்தி ச லத்³த⁴னாமங் நக³ரங் அஹோஸி, யங் ஸந்தா⁴ய பு³த்³த⁴வங்ஸே வுத்தங் –
Kappasatasahassādhikānañhi catunnaṃ asaṅkhyeyyānaṃ matthake dasahi saddehi avivittaṃ ‘‘amaravatī’’ti ca ‘‘amara’’nti ca laddhanāmaṃ nagaraṃ ahosi, yaṃ sandhāya buddhavaṃse vuttaṃ –
‘‘கப்பே ச ஸதஸஹஸ்ஸே, சதுரோ ச அஸங்கி²யே;
‘‘Kappe ca satasahasse, caturo ca asaṅkhiye;
அமரங் நாம நக³ரங், த³ஸ்ஸனெய்யங் மனோரமங்;
Amaraṃ nāma nagaraṃ, dassaneyyaṃ manoramaṃ;
த³ஸஹி ஸத்³தே³ஹி அவிவித்தங், அன்னபானஸமாயுத’’ந்தி. (பு³॰ வங்॰ 2.1-2);
Dasahi saddehi avivittaṃ, annapānasamāyuta’’nti. (bu. vaṃ. 2.1-2);
தத்த² த³ஸஹி ஸத்³தே³ஹி அவிவித்தந்தி ஹத்தி²ஸத்³தே³ன அஸ்ஸஸத்³தே³ன ரத²ஸத்³தே³ன பே⁴ரிஸத்³தே³ன முதி³ங்க³ஸத்³தே³ன வீணாஸத்³தே³ன கீ³தஸத்³தே³ன ஸங்க²ஸத்³தே³ன ஸம்மஸத்³தே³ன தாளஸத்³தே³ன ‘‘அஸ்னாத² பிவத² கா²த³தா²’’தி த³ஸமேன ஸத்³தே³னாதி இமேஹி த³ஸஹி ஸத்³தே³ஹி அவிவித்தங் அஹோஸி. தேஸங் பன ஸத்³தா³னங் ஏகதே³ஸமேவ க³ஹெத்வா –
Tattha dasahi saddehi avivittanti hatthisaddena assasaddena rathasaddena bherisaddena mudiṅgasaddena vīṇāsaddena gītasaddena saṅkhasaddena sammasaddena tāḷasaddena ‘‘asnātha pivatha khādathā’’ti dasamena saddenāti imehi dasahi saddehi avivittaṃ ahosi. Tesaṃ pana saddānaṃ ekadesameva gahetvā –
‘‘ஹத்தி²ஸத்³த³ங் அஸ்ஸஸத்³த³ங், பே⁴ரிஸங்க²ரதா²னி ச;
‘‘Hatthisaddaṃ assasaddaṃ, bherisaṅkharathāni ca;
கா²த³த² பிவத² சேவ, அன்னபானேன கோ⁴ஸித’’ந்தி. –
Khādatha pivatha ceva, annapānena ghosita’’nti. –
பு³த்³த⁴வங்ஸே (பு³॰ வங்॰ 2.3-5) இமங் கா³த²ங் வத்வா –
Buddhavaṃse (bu. vaṃ. 2.3-5) imaṃ gāthaṃ vatvā –
‘‘நக³ரங் ஸப்³ப³ங்க³ஸம்பன்னங், ஸப்³ப³கம்மமுபாக³தங்;
‘‘Nagaraṃ sabbaṅgasampannaṃ, sabbakammamupāgataṃ;
ஸத்தரதனஸம்பன்னங், நானாஜனஸமாகுலங்;
Sattaratanasampannaṃ, nānājanasamākulaṃ;
ஸமித்³த⁴ங் தே³வனக³ரங்வ, ஆவாஸங் புஞ்ஞகம்மினங்.
Samiddhaṃ devanagaraṃva, āvāsaṃ puññakamminaṃ.
‘‘நக³ரே அமரவதியா, ஸுமேதோ⁴ நாம ப்³ராஹ்மணோ;
‘‘Nagare amaravatiyā, sumedho nāma brāhmaṇo;
அனேககோடிஸன்னிசயோ, பஹூதத⁴னத⁴ஞ்ஞவா.
Anekakoṭisannicayo, pahūtadhanadhaññavā.
‘‘அஜ்ஜா²யகோ மந்தத⁴ரோ, திண்ணங் வேதா³ன பாரகூ³;
‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
லக்க²ணே இதிஹாஸே ச, ஸத⁴ம்மே பாரமிங் க³தோ’’தி. – வுத்தங்;
Lakkhaṇe itihāse ca, sadhamme pāramiṃ gato’’ti. – vuttaṃ;
அதே²கதி³வஸங் ஸோ ஸுமேத⁴பண்டி³தோ உபரிபாஸாத³வரதலே ரஹோக³தோ ஹுத்வா பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸின்னோ ஏவங் சிந்தேஸி – ‘‘புனப்³ப⁴வே, பண்டி³த, படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணங் நாம து³க்க²ங், ததா² நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே ஸரீரஸ்ஸ பே⁴த³னங், அஹஞ்ச ஜாதித⁴ம்மோ, ஜராத⁴ம்மோ, ப்³யாதி⁴த⁴ம்மோ, மரணத⁴ம்மோ, ஏவங்பூ⁴தேன மயா அஜாதிங் அஜரங் அப்³யாதி⁴ங் அமரணங் அது³க்க²ங் ஸுக²ங் ஸீதலங் அமதமஹானிப்³பா³னங் பரியேஸிதுங் வட்டதி. அவஸ்ஸங் ப⁴வதோ முச்சித்வா நிப்³பா³னகா³மினா ஏகேன மக்³கே³ன ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி. தேன வுத்தங் –
Athekadivasaṃ so sumedhapaṇḍito uparipāsādavaratale rahogato hutvā pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinno evaṃ cintesi – ‘‘punabbhave, paṇḍita, paṭisandhiggahaṇaṃ nāma dukkhaṃ, tathā nibbattanibbattaṭṭhāne sarīrassa bhedanaṃ, ahañca jātidhammo, jarādhammo, byādhidhammo, maraṇadhammo, evaṃbhūtena mayā ajātiṃ ajaraṃ abyādhiṃ amaraṇaṃ adukkhaṃ sukhaṃ sītalaṃ amatamahānibbānaṃ pariyesituṃ vaṭṭati. Avassaṃ bhavato muccitvā nibbānagāminā ekena maggena bhavitabba’’nti. Tena vuttaṃ –
‘‘ரஹோக³தோ நிஸீதி³த்வா, ஏவங் சிந்தேஸஹங் ததா³;
‘‘Rahogato nisīditvā, evaṃ cintesahaṃ tadā;
து³க்கோ² புனப்³ப⁴வோ நாம, ஸரீரஸ்ஸ ச பே⁴த³னங்.
Dukkho punabbhavo nāma, sarīrassa ca bhedanaṃ.
‘‘ஜாதித⁴ம்மோ ஜராத⁴ம்மோ, ப்³யாதி⁴த⁴ம்மோ ஸஹங் ததா³;
‘‘Jātidhammo jarādhammo, byādhidhammo sahaṃ tadā;
அஜரங் அமரங் கே²மங், பரியேஸிஸ்ஸாமி நிப்³பு³திங்.
Ajaraṃ amaraṃ khemaṃ, pariyesissāmi nibbutiṃ.
‘‘யங்னூனிமங் பூதிகாயங், நானாகுணபபூரிதங்;
‘‘Yaṃnūnimaṃ pūtikāyaṃ, nānākuṇapapūritaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்செ²ய்யங், அனபெக்கோ² அனத்தி²கோ.
Chaḍḍayitvāna gaccheyyaṃ, anapekkho anatthiko.
‘‘அத்தி² ஹேஹிதி ஸோ மக்³கோ³, ந ஸோ ஸக்கா ந ஹேதுயே;
‘‘Atthi hehiti so maggo, na so sakkā na hetuye;
பரியேஸிஸ்ஸாமி தங் மக்³க³ங், ப⁴வதோ பரிமுத்தியா’’தி.
Pariyesissāmi taṃ maggaṃ, bhavato parimuttiyā’’ti.
ததோ உத்தரிபி ஏவங் சிந்தேஸி – ‘‘யதா² ஹி லோகே து³க்க²ஸ்ஸ படிபக்க²பூ⁴தங் ஸுக²ங் நாம அத்தி², ஏவங் ப⁴வே ஸதி தப்படிபக்கே²ன விப⁴வேனாபி ப⁴விதப்³ப³ங். யதா² ச உண்ஹே ஸதி தஸ்ஸ வூபஸமபூ⁴தங் ஸீதலம்பி அத்தி², ஏவங் ராக³க்³கி³ஆதீ³னங் வூபஸமேன நிப்³பா³னேனாபி ப⁴விதப்³ப³ங். யதா² நாம பாபஸ்ஸ லாமகஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ படிபக்க²பூ⁴தோ கல்யாணோ அனவஜ்ஜபூ⁴தோ த⁴ம்மோபி அத்தி²யேவ, ஏவமேவ பாபிகாய ஜாதியா ஸதி ஸப்³ப³ஜாதிகே²பனதோ அஜாதிஸங்கா²தேன நிப்³பா³னேனாபி ப⁴விதப்³ப³மேவா’’தி. தேன வுத்தங் –
Tato uttaripi evaṃ cintesi – ‘‘yathā hi loke dukkhassa paṭipakkhabhūtaṃ sukhaṃ nāma atthi, evaṃ bhave sati tappaṭipakkhena vibhavenāpi bhavitabbaṃ. Yathā ca uṇhe sati tassa vūpasamabhūtaṃ sītalampi atthi, evaṃ rāgaggiādīnaṃ vūpasamena nibbānenāpi bhavitabbaṃ. Yathā nāma pāpassa lāmakassa dhammassa paṭipakkhabhūto kalyāṇo anavajjabhūto dhammopi atthiyeva, evameva pāpikāya jātiyā sati sabbajātikhepanato ajātisaṅkhātena nibbānenāpi bhavitabbamevā’’ti. Tena vuttaṃ –
‘‘யதா²பி து³க்கே² விஜ்ஜந்தே, ஸுக²ங் நாமபி விஜ்ஜதி;
‘‘Yathāpi dukkhe vijjante, sukhaṃ nāmapi vijjati;
ஏவங் ப⁴வே விஜ்ஜமானே, விப⁴வோபிச்சி²தப்³ப³கோ.
Evaṃ bhave vijjamāne, vibhavopicchitabbako.
‘‘யதா²பி உண்ஹே விஜ்ஜந்தே, அபரங் விஜ்ஜதி ஸீதலங்;
‘‘Yathāpi uṇhe vijjante, aparaṃ vijjati sītalaṃ;
ஏவங் திவித⁴க்³கி³ விஜ்ஜந்தே, நிப்³பா³னம்பிச்சி²தப்³ப³கங்.
Evaṃ tividhaggi vijjante, nibbānampicchitabbakaṃ.
‘‘யதா²பி பாபே விஜ்ஜந்தே, கல்யாணமபி விஜ்ஜதி;
‘‘Yathāpi pāpe vijjante, kalyāṇamapi vijjati;
ஏவமேவ ஜாதி விஜ்ஜந்தே, அஜாதிபிச்சி²தப்³ப³க’’ந்தி.
Evameva jāti vijjante, ajātipicchitabbaka’’nti.
அபரம்பி சிந்தேஸி – ‘‘யதா² நாம கூ³த²ராஸிம்ஹி நிமுக்³கே³ன புரிஸேன தூ³ரதோவ பஞ்சவண்ணபது³மஸஞ்ச²ன்னங் மஹாதளாகங் தி³ஸ்வா ‘கதரேன நு கோ² மக்³கே³ன எத்த² க³ந்தப்³ப³’ந்தி தங் தளாகங் க³வேஸிதுங் யுத்தங். யங் தஸ்ஸ அக³வேஸனங், ந ஸோ தளாகஸ்ஸ தோ³ஸோ, புரிஸஸ்ஸேவ தோ³ஸோ. ஏவங் கிலேஸமலதோ⁴வனே அமதமஹானிப்³பா³னதளாகே விஜ்ஜந்தே யங் தஸ்ஸ அக³வேஸனங், ந ஸோ அமதமஹானிப்³பா³னதளாகஸ்ஸ தோ³ஸோ, புரிஸஸ்ஸேவ தோ³ஸோ. யதா² ச சோரேஹி ஸம்பரிவாரிதோ புரிஸோ பலாயனமக்³கே³ விஜ்ஜமானேபி ஸசே ந பலாயதி, ந ஸோ மக்³க³ஸ்ஸ தோ³ஸோ, புரிஸஸ்ஸேவ தோ³ஸோ. ஏவமேவ கிலேஸேஹி பரிவாரெத்வா க³ஹிதஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ விஜ்ஜமானேயேவ நிப்³பா³னகா³மிம்ஹி ஸிவே மக்³கே³ மக்³க³ஸ்ஸ அக³வேஸனங் நாம ந மக்³க³ஸ்ஸ தோ³ஸோ, புரிஸஸ்ஸேவ தோ³ஸோ. யதா² ச ப்³யாதி⁴பீளிதோ புரிஸோ விஜ்ஜமானே ப்³யாதி⁴திகிச்ச²கே வேஜ்ஜே ஸசே தங் வேஜ்ஜங் க³வேஸித்வா ப்³யாதி⁴ங் ந திகிச்சா²பேதி, ந ஸோ வேஜ்ஜஸ்ஸ தோ³ஸோ, புரிஸஸ்ஸேவ தோ³ஸோ. ஏவமேவ யோ கிலேஸப்³யாதி⁴பீளிதோ கிலேஸவூபஸமமக்³க³கோவித³ங் விஜ்ஜமானமேவ ஆசரியங் ந க³வேஸதி, தஸ்ஸேவ தோ³ஸோ, ந கிலேஸவினாஸகஸ்ஸ ஆசரியஸ்ஸ தோ³ஸோ’’தி. தேன வுத்தங் –
Aparampi cintesi – ‘‘yathā nāma gūtharāsimhi nimuggena purisena dūratova pañcavaṇṇapadumasañchannaṃ mahātaḷākaṃ disvā ‘katarena nu kho maggena ettha gantabba’nti taṃ taḷākaṃ gavesituṃ yuttaṃ. Yaṃ tassa agavesanaṃ, na so taḷākassa doso, purisasseva doso. Evaṃ kilesamaladhovane amatamahānibbānataḷāke vijjante yaṃ tassa agavesanaṃ, na so amatamahānibbānataḷākassa doso, purisasseva doso. Yathā ca corehi samparivārito puriso palāyanamagge vijjamānepi sace na palāyati, na so maggassa doso, purisasseva doso. Evameva kilesehi parivāretvā gahitassa purisassa vijjamāneyeva nibbānagāmimhi sive magge maggassa agavesanaṃ nāma na maggassa doso, purisasseva doso. Yathā ca byādhipīḷito puriso vijjamāne byādhitikicchake vejje sace taṃ vejjaṃ gavesitvā byādhiṃ na tikicchāpeti, na so vejjassa doso, purisasseva doso. Evameva yo kilesabyādhipīḷito kilesavūpasamamaggakovidaṃ vijjamānameva ācariyaṃ na gavesati, tasseva doso, na kilesavināsakassa ācariyassa doso’’ti. Tena vuttaṃ –
‘‘யதா² கூ³த²க³தோ புரிஸோ, தளாகங் தி³ஸ்வான பூரிதங்;
‘‘Yathā gūthagato puriso, taḷākaṃ disvāna pūritaṃ;
ந க³வேஸதி தங் தளாகங், ந தோ³ஸோ தளாகஸ்ஸ ஸோ.
Na gavesati taṃ taḷākaṃ, na doso taḷākassa so.
‘‘ஏவங் கிலேஸமலதோ⁴வே, விஜ்ஜந்தே அமதந்தளே;
‘‘Evaṃ kilesamaladhove, vijjante amatantaḷe;
ந க³வேஸதி தங் தளாகங், ந தோ³ஸோ அமதந்தளே.
Na gavesati taṃ taḷākaṃ, na doso amatantaḷe.
‘‘யதா² அரீஹி பரிருத்³தோ⁴, விஜ்ஜந்தே க³மனம்பதே²;
‘‘Yathā arīhi pariruddho, vijjante gamanampathe;
ந பலாயதி ஸோ புரிஸோ, ந தோ³ஸோ அஞ்ஜஸஸ்ஸ ஸோ.
Na palāyati so puriso, na doso añjasassa so.
‘‘ஏவங் கிலேஸபரிருத்³தோ⁴, விஜ்ஜமானே ஸிவே பதே²;
‘‘Evaṃ kilesapariruddho, vijjamāne sive pathe;
ந க³வேஸதி தங் மக்³க³ங், ந தோ³ஸோ ஸிவமஞ்ஜஸே.
Na gavesati taṃ maggaṃ, na doso sivamañjase.
‘‘யதா²பி ப்³யாதி⁴தோ புரிஸோ, விஜ்ஜமானே திகிச்ச²கே;
‘‘Yathāpi byādhito puriso, vijjamāne tikicchake;
ந திகிச்சா²பேதி தங் ப்³யாதி⁴ங், ந தோ³ஸோ ஸோ திகிச்ச²கே.
Na tikicchāpeti taṃ byādhiṃ, na doso so tikicchake.
‘‘ஏவங் கிலேஸப்³யாதீ⁴ஹி, து³க்கி²தோ பரிபீளிதோ;
‘‘Evaṃ kilesabyādhīhi, dukkhito paripīḷito;
ந க³வேஸதி தங் ஆசரியங், ந தோ³ஸோ ஸோ வினாயகே’’தி.
Na gavesati taṃ ācariyaṃ, na doso so vināyake’’ti.
அபரம்பி சிந்தேஸி – ‘‘யதா² மண்ட³னகஜாதிகோ புரிஸோ கண்டே² ஆஸத்தங் குணபங் ச²ட்³டெ³த்வா ஸுக²ங் க³ச்செ²ய்ய, ஏவங் மயாபி இமங் பூதிகாயங் ச²ட்³டெ³த்வா அனபெக்கே²ன நிப்³பா³னநக³ரங் பவிஸிதப்³ப³ங். யதா² ச நரனாரியோ உக்காரபூ⁴மியங் உச்சாரபஸ்ஸாவங் கத்வா ந தங் உச்ச²ங்கே³ன வா ஆதா³ய, து³ஸ்ஸந்தேன வா வேடெ²த்வா க³ச்ச²ந்தி, ஜிகு³ச்ச²மானா பன அனபெக்கா²வ, ச²ட்³டெ³த்வா க³ச்ச²ந்தி, ஏவங் மயாபி இமங் பூதிகாயங் அனபெக்கே²ன ச²ட்³டெ³த்வா அமதனிப்³பா³னநக³ரங் பவிஸிதுங் வட்டதி. யதா² ச நாவிகா நாம ஜஜ்ஜரங் நாவங் அனபெக்கா²வ ச²ட்³டெ³த்வா க³ச்ச²ந்தி, ஏவங் அஹம்பி இமங் நவஹி வணமுகே²ஹி பக்³க⁴ரந்தங் காயங் ச²ட்³டெ³த்வா அனபெக்கோ² நிப்³பா³னபுரங் பவிஸிஸ்ஸாமி. யதா² ச புரிஸோ நானாரதனானி ஆதா³ய சோரேஹி ஸத்³தி⁴ங் மக்³க³ங் க³ச்ச²ந்தோ அத்தனோ ரதனநாஸப⁴யேன தே ச²ட்³டெ³த்வா கே²மங் மக்³க³ங் க³ண்ஹாதி, ஏவங் அயம்பி கரஜகாயோ ரதனவிலோபகசோரஸதி³ஸோ. ஸசாஹங் எத்த² தண்ஹங் கரிஸ்ஸாமி, அரியமக்³க³குஸலத⁴ம்மரதனங் மே நஸ்ஸிஸ்ஸதி, தஸ்மா மயா இமங் சோரஸதி³ஸங் காயங் ச²ட்³டெ³த்வா அமதமஹானிப்³பா³னநக³ரங் பவிஸிதுங் வட்டதீ’’தி. தேன வுத்தங் –
Aparampi cintesi – ‘‘yathā maṇḍanakajātiko puriso kaṇṭhe āsattaṃ kuṇapaṃ chaḍḍetvā sukhaṃ gaccheyya, evaṃ mayāpi imaṃ pūtikāyaṃ chaḍḍetvā anapekkhena nibbānanagaraṃ pavisitabbaṃ. Yathā ca naranāriyo ukkārabhūmiyaṃ uccārapassāvaṃ katvā na taṃ ucchaṅgena vā ādāya, dussantena vā veṭhetvā gacchanti, jigucchamānā pana anapekkhāva, chaḍḍetvā gacchanti, evaṃ mayāpi imaṃ pūtikāyaṃ anapekkhena chaḍḍetvā amatanibbānanagaraṃ pavisituṃ vaṭṭati. Yathā ca nāvikā nāma jajjaraṃ nāvaṃ anapekkhāva chaḍḍetvā gacchanti, evaṃ ahampi imaṃ navahi vaṇamukhehi paggharantaṃ kāyaṃ chaḍḍetvā anapekkho nibbānapuraṃ pavisissāmi. Yathā ca puriso nānāratanāni ādāya corehi saddhiṃ maggaṃ gacchanto attano ratananāsabhayena te chaḍḍetvā khemaṃ maggaṃ gaṇhāti, evaṃ ayampi karajakāyo ratanavilopakacorasadiso. Sacāhaṃ ettha taṇhaṃ karissāmi, ariyamaggakusaladhammaratanaṃ me nassissati, tasmā mayā imaṃ corasadisaṃ kāyaṃ chaḍḍetvā amatamahānibbānanagaraṃ pavisituṃ vaṭṭatī’’ti. Tena vuttaṃ –
‘‘யதா²பி குணபங் புரிஸோ, கண்டே² ப³த்³த⁴ங் ஜிகு³ச்சி²ய;
‘‘Yathāpi kuṇapaṃ puriso, kaṇṭhe baddhaṃ jigucchiya;
மோசயித்வான க³ச்செ²ய்ய, ஸுகீ² ஸேரீ ஸயங்வஸீ.
Mocayitvāna gaccheyya, sukhī serī sayaṃvasī.
‘‘ததே²விமங் பூதிகாயங், நானாகுணபஸஞ்சயங்;
‘‘Tathevimaṃ pūtikāyaṃ, nānākuṇapasañcayaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்செ²ய்யங், அனபெக்கோ² அனத்தி²கோ.
Chaḍḍayitvāna gaccheyyaṃ, anapekkho anatthiko.
‘‘யதா² உச்சாரட்டா²னம்ஹி, கரீஸங் நரனாரியோ;
‘‘Yathā uccāraṭṭhānamhi, karīsaṃ naranāriyo;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்ச²ந்தி, அனபெக்கா² அனத்தி²கா.
Chaḍḍayitvāna gacchanti, anapekkhā anatthikā.
‘‘ஏவமேவாஹங் இமங் காயங், நானாகுணபபூரிதங்;
‘‘Evamevāhaṃ imaṃ kāyaṃ, nānākuṇapapūritaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்சி²ஸ்ஸங், வச்சங் கத்வா யதா² குடிங்.
Chaḍḍayitvāna gacchissaṃ, vaccaṃ katvā yathā kuṭiṃ.
‘‘யதா²பி ஜஜ்ஜரங் நாவங், பலுக்³க³ங் உத³கா³ஹினிங்;
‘‘Yathāpi jajjaraṃ nāvaṃ, paluggaṃ udagāhiniṃ;
ஸாமீ ச²ட்³டெ³த்வா க³ச்ச²ந்தி, அனபெக்கா² அனத்தி²கா.
Sāmī chaḍḍetvā gacchanti, anapekkhā anatthikā.
‘‘ஏவமேவாஹங் இமங் காயங், நவச்சி²த்³த³ங் து⁴வஸ்ஸவங்;
‘‘Evamevāhaṃ imaṃ kāyaṃ, navacchiddaṃ dhuvassavaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்சி²ஸ்ஸங், ஜிண்ணனாவங்வ ஸாமிகா.
Chaḍḍayitvāna gacchissaṃ, jiṇṇanāvaṃva sāmikā.
‘‘யதா²பி புரிஸோ சோரேஹி, க³ச்ச²ந்தோ ப⁴ண்ட³மாதி³ய;
‘‘Yathāpi puriso corehi, gacchanto bhaṇḍamādiya;
ப⁴ண்ட³ச்சே²த³ப⁴யங் தி³ஸ்வா, ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்ச²தி.
Bhaṇḍacchedabhayaṃ disvā, chaḍḍayitvāna gacchati.
‘‘ஏவமேவ அயங் காயோ, மஹாசோரஸமோ விய;
‘‘Evameva ayaṃ kāyo, mahācorasamo viya;
பஹாயிமங் க³மிஸ்ஸாமி, குஸலச்சே²த³னா ப⁴யா’’தி.
Pahāyimaṃ gamissāmi, kusalacchedanā bhayā’’ti.
ஏவங் ஸுமேத⁴பண்டி³தோ நானாவிதா⁴ஹி உபமாஹி இமங் நெக்க²ம்மூபஸங்ஹிதங் அத்த²ங் சிந்தெத்வா ஸகனிவேஸனே அபரிமிதபோ⁴க³க்க²ந்த⁴ங் ஹெட்டா² வுத்தனயேன கபணத்³தி⁴காதீ³னங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா மஹாதா³னங் த³த்வா வத்து²காமே ச கிலேஸகாமே ச பஹாய அமரனக³ரதோ நிக்க²மித்வா ஏககோவ ஹிமவந்தே த⁴ம்மிகங் நாம பப்³ப³தங் நிஸ்ஸாய அஸ்ஸமங் கத்வா தத்த² பண்ணஸாலஞ்ச சங்கமஞ்ச மாபெத்வா பஞ்சஹி நீவரணதோ³ஸேஹி வஜ்ஜிதங் ‘‘ஏவங் ஸமாஹிதே சித்தே’’திஆதி³னா நயேன வுத்தேஹி அட்ட²ஹி காரணகு³ணேஹி ஸமுபேதங் அபி⁴ஞ்ஞாஸங்கா²தங் ப³லங் ஆஹரிதுங் தஸ்மிங் அஸ்ஸமபதே³ நவதோ³ஸஸமன்னாக³தங் ஸாடகங் பஜஹித்வா, த்³வாத³ஸகு³ணஸமன்னாக³தங் வாகசீரங் நிவாஸெத்வா, இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜி. ஏவங் பப்³ப³ஜிதோ அட்ட²தோ³ஸஸமாகிண்ணங் தங் பண்ணஸாலங் பஹாய த³ஸகு³ணஸமன்னாக³தங் ருக்க²மூலங் உபக³ந்த்வா ஸப்³ப³ங் த⁴ஞ்ஞவிகதிங் பஹாய பவத்தப²லபோ⁴ஜனோ ஹுத்வா நிஸஜ்ஜட்டா²னசங்கமனவஸேனேவ பதா⁴னங் பத³ஹந்தோ ஸத்தாஹப்³ப⁴ந்தரேயேவ அட்ட²ன்னங் ஸமாபத்தீனங் பஞ்சன்னஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞானங் லாபீ⁴ அஹோஸி. ஏவங் தங் யதா²பத்தி²தங் அபி⁴ஞ்ஞாப³லங் பாபுணி. தேன வுத்தங் –
Evaṃ sumedhapaṇḍito nānāvidhāhi upamāhi imaṃ nekkhammūpasaṃhitaṃ atthaṃ cintetvā sakanivesane aparimitabhogakkhandhaṃ heṭṭhā vuttanayena kapaṇaddhikādīnaṃ vissajjetvā mahādānaṃ datvā vatthukāme ca kilesakāme ca pahāya amaranagarato nikkhamitvā ekakova himavante dhammikaṃ nāma pabbataṃ nissāya assamaṃ katvā tattha paṇṇasālañca caṅkamañca māpetvā pañcahi nīvaraṇadosehi vajjitaṃ ‘‘evaṃ samāhite citte’’tiādinā nayena vuttehi aṭṭhahi kāraṇaguṇehi samupetaṃ abhiññāsaṅkhātaṃ balaṃ āharituṃ tasmiṃ assamapade navadosasamannāgataṃ sāṭakaṃ pajahitvā, dvādasaguṇasamannāgataṃ vākacīraṃ nivāsetvā, isipabbajjaṃ pabbaji. Evaṃ pabbajito aṭṭhadosasamākiṇṇaṃ taṃ paṇṇasālaṃ pahāya dasaguṇasamannāgataṃ rukkhamūlaṃ upagantvā sabbaṃ dhaññavikatiṃ pahāya pavattaphalabhojano hutvā nisajjaṭṭhānacaṅkamanavaseneva padhānaṃ padahanto sattāhabbhantareyeva aṭṭhannaṃ samāpattīnaṃ pañcannañca abhiññānaṃ lābhī ahosi. Evaṃ taṃ yathāpatthitaṃ abhiññābalaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ –
‘‘ஏவாஹங் சிந்தயித்வான, நேககோடிஸதங் த⁴னங்;
‘‘Evāhaṃ cintayitvāna, nekakoṭisataṃ dhanaṃ;
நாதா²னாதா²னங் த³த்வான, ஹிமவந்தமுபாக³மிங்.
Nāthānāthānaṃ datvāna, himavantamupāgamiṃ.
‘‘ஹிமவந்தஸ்ஸாவிதூ³ரே, த⁴ம்மிகோ நாம பப்³ப³தோ;
‘‘Himavantassāvidūre, dhammiko nāma pabbato;
அஸ்ஸமோ ஸுகதோ மய்ஹங், பண்ணஸாலா ஸுமாபிதா.
Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.
‘‘சங்கமங் தத்த² மாபேஸிங், பஞ்சதோ³ஸவிவஜ்ஜிதங்;
‘‘Caṅkamaṃ tattha māpesiṃ, pañcadosavivajjitaṃ;
அட்ட²கு³ணஸமுபேதங், அபி⁴ஞ்ஞாப³லமாஹரிங்.
Aṭṭhaguṇasamupetaṃ, abhiññābalamāhariṃ.
‘‘ஸாடகங் பஜஹிங் தத்த², நவதோ³ஸமுபாக³தங்;
‘‘Sāṭakaṃ pajahiṃ tattha, navadosamupāgataṃ;
வாகசீரங் நிவாஸேஸிங், த்³வாத³ஸகு³ணமுபாக³தங்.
Vākacīraṃ nivāsesiṃ, dvādasaguṇamupāgataṃ.
‘‘அட்ட²தோ³ஸஸமாகிண்ணங், பஜஹிங் பண்ணஸாலகங்;
‘‘Aṭṭhadosasamākiṇṇaṃ, pajahiṃ paṇṇasālakaṃ;
உபாக³மிங் ருக்க²மூலங், கு³ணே த³ஸஹுபாக³தங்.
Upāgamiṃ rukkhamūlaṃ, guṇe dasahupāgataṃ.
‘‘வாபிதங் ரோபிதங் த⁴ஞ்ஞங், பஜஹிங் நிரவஸேஸதோ;
‘‘Vāpitaṃ ropitaṃ dhaññaṃ, pajahiṃ niravasesato;
அனேககு³ணஸம்பன்னங், பவத்தப²லமாதி³யிங்.
Anekaguṇasampannaṃ, pavattaphalamādiyiṃ.
‘‘தத்த²ப்பதா⁴னங் பத³ஹிங், நிஸஜ்ஜட்டா²னசங்கமே;
‘‘Tatthappadhānaṃ padahiṃ, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
அப்³ப⁴ந்தரம்ஹி ஸத்தாஹே, அபி⁴ஞ்ஞாப³ல பாபுணி’’ந்தி.
Abbhantaramhi sattāhe, abhiññābala pāpuṇi’’nti.
தத்த² ‘‘அஸ்ஸமோ ஸுகதோ மய்ஹங், பண்ணஸாலா ஸுமாபிதா’’தி இமாய பன பாளியா ஸுமேத⁴பண்டி³தேன அஸ்ஸமபண்ணஸாலசங்கமா ஸஹத்தா² மாபிதா விய வுத்தா. அயங் பனெத்த² அத்தோ² – மஹாஸத்தஞ்ஹி ‘‘ஹிமவந்தங் அஜ்ஜோ²கா³ஹெத்வா அஜ்ஜ த⁴ம்மிகபப்³ப³தங் பவிஸிஸ்ஸதீ’’தி தி³ஸ்வா ஸக்கோ விஸ்ஸகம்மதே³வபுத்தங் ஆமந்தேஸி – ‘‘தாத, அயங் ஸுமேத⁴பண்டி³தோ ‘பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’தி நிக்க²ந்தோ, ஏதஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் மாபேஹீ’’தி. ஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா ரமணீயங் அஸ்ஸமங், ஸுகு³த்தங் பண்ணஸாலங், மனோரமங் சங்கமஞ்ச மாபேஸி. ப⁴க³வா பன ததா³ அத்தனோ புஞ்ஞானுபா⁴வேன நிப்ப²ன்னங் தங் அஸ்ஸமபத³ங் ஸந்தா⁴ய ‘‘ஸாரிபுத்த, தஸ்மிங் த⁴ம்மிகபப்³ப³தே –
Tattha ‘‘assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā’’ti imāya pana pāḷiyā sumedhapaṇḍitena assamapaṇṇasālacaṅkamā sahatthā māpitā viya vuttā. Ayaṃ panettha attho – mahāsattañhi ‘‘himavantaṃ ajjhogāhetvā ajja dhammikapabbataṃ pavisissatī’’ti disvā sakko vissakammadevaputtaṃ āmantesi – ‘‘tāta, ayaṃ sumedhapaṇḍito ‘pabbajissāmī’ti nikkhanto, etassa vasanaṭṭhānaṃ māpehī’’ti. So tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā ramaṇīyaṃ assamaṃ, suguttaṃ paṇṇasālaṃ, manoramaṃ caṅkamañca māpesi. Bhagavā pana tadā attano puññānubhāvena nipphannaṃ taṃ assamapadaṃ sandhāya ‘‘sāriputta, tasmiṃ dhammikapabbate –
‘‘அஸ்ஸமோ ஸுகதோ மய்ஹங், பண்ணஸாலா ஸுமாபிதா;
‘‘Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā;
சங்கமங் தத்த² மாபேஸிங், பஞ்சதோ³ஸவிவஜ்ஜித’’’ந்தி. –
Caṅkamaṃ tattha māpesiṃ, pañcadosavivajjita’’’nti. –
ஆஹ. தத்த² ஸுகதோ மய்ஹந்தி ஸுட்டு² கதோ மயா. பண்ணஸாலா ஸுமாபிதாதி பண்ணச்ச²த³னஸாலாபி மே ஸுமாபிதா அஹோஸி.
Āha. Tattha sukato mayhanti suṭṭhu kato mayā. Paṇṇasālā sumāpitāti paṇṇacchadanasālāpi me sumāpitā ahosi.
பஞ்சதோ³ஸவிவஜ்ஜிதந்தி பஞ்சிமே சங்கமதோ³ஸா நாம த²த்³த⁴விஸமதா, அந்தோருக்க²தா, க³ஹனச்ச²ன்னதா , அதிஸம்பா³த⁴தா, அதிவிஸாலதாதி. த²த்³த⁴விஸமபூ⁴மிபா⁴க³ஸ்மிஞ்ஹி சங்கமே சங்கமந்தஸ்ஸ பாதா³ ருஜ்ஜந்தி, போ²டா உட்ட²ஹந்தி, சித்தங் ஏகக்³க³தங் ந லப⁴தி, கம்மட்டா²னங் விபஜ்ஜதி. முது³ஸமதலே பன பா²ஸுவிஹாரங் ஆக³ம்ம கம்மட்டா²னங் ஸம்பஜ்ஜதி. தஸ்மா த²த்³த⁴விஸமபூ⁴மிபா⁴க³தா ஏகோ தோ³ஸோதி வேதி³தப்³போ³. சங்கமஸ்ஸ அந்தோ வா மஜ்ஜே² வா கோடியங் வா ருக்கே² ஸதி பமாத³மாக³ம்ம சங்கமந்தஸ்ஸ நலாடங் வா ஸீஸங் வா படிஹஞ்ஞதீதி அந்தோருக்க²தா து³தியோ தோ³ஸோ. திணலதாதி³க³ஹனச்ச²ன்னே சங்கமே சங்கமந்தோ அந்த⁴காரவேலாயங் உரகா³தி³கே பாணே அக்கமித்வா வா மாரேதி, தேஹி வா த³ட்டோ² து³க்க²ங் ஆபஜ்ஜதீதி க³ஹனச்ச²ன்னதா ததியோ தோ³ஸோ. அதிஸம்பா³தே⁴ சங்கமே வித்தா²ரதோ ரதனிகே வா அட்³ட⁴ரதனிகே வா சங்கமந்தஸ்ஸ பரிச்சே²தே³ பக்க²லித்வா நகா²பி அங்கு³லியோபி பி⁴ஜ்ஜந்தீதி அதிஸம்பா³த⁴தா சதுத்தோ² தோ³ஸோ. அதிவிஸாலே சங்கமே சங்கமந்தஸ்ஸ சித்தங் விதா⁴வதி, ஏகக்³க³தங் ந லப⁴தீதி அதிவிஸாலதா பஞ்சமோ தோ³ஸோ. புது²லதோ பன தி³யட்³ட⁴ரதனங் த்³வீஸு பஸ்ஸேஸு ரதனமத்தங் அனுசங்கமங் தீ³க⁴தோ ஸட்டி²ஹத்த²ங் முது³தலங் ஸமவிப்பகிண்ணவாலுகங் சங்கமங் வட்டதி சேதியகி³ரிம்ஹி தீ³பப்பஸாத³கமஹாமஹிந்த³த்தே²ரஸ்ஸ சங்கமங் விய, தாதி³ஸங் தங் அஹோஸி. தேனாஹ – ‘‘சங்கமங் தத்த² மாபேஸிங், பஞ்சதோ³ஸவிவஜ்ஜித’’ந்தி.
Pañcadosavivajjitanti pañcime caṅkamadosā nāma thaddhavisamatā, antorukkhatā, gahanacchannatā , atisambādhatā, ativisālatāti. Thaddhavisamabhūmibhāgasmiñhi caṅkame caṅkamantassa pādā rujjanti, phoṭā uṭṭhahanti, cittaṃ ekaggataṃ na labhati, kammaṭṭhānaṃ vipajjati. Mudusamatale pana phāsuvihāraṃ āgamma kammaṭṭhānaṃ sampajjati. Tasmā thaddhavisamabhūmibhāgatā eko dosoti veditabbo. Caṅkamassa anto vā majjhe vā koṭiyaṃ vā rukkhe sati pamādamāgamma caṅkamantassa nalāṭaṃ vā sīsaṃ vā paṭihaññatīti antorukkhatā dutiyo doso. Tiṇalatādigahanacchanne caṅkame caṅkamanto andhakāravelāyaṃ uragādike pāṇe akkamitvā vā māreti, tehi vā daṭṭho dukkhaṃ āpajjatīti gahanacchannatā tatiyo doso. Atisambādhe caṅkame vitthārato ratanike vā aḍḍharatanike vā caṅkamantassa paricchede pakkhalitvā nakhāpi aṅguliyopi bhijjantīti atisambādhatā catuttho doso. Ativisāle caṅkame caṅkamantassa cittaṃ vidhāvati, ekaggataṃ na labhatīti ativisālatā pañcamo doso. Puthulato pana diyaḍḍharatanaṃ dvīsu passesu ratanamattaṃ anucaṅkamaṃ dīghato saṭṭhihatthaṃ mudutalaṃ samavippakiṇṇavālukaṃ caṅkamaṃ vaṭṭati cetiyagirimhi dīpappasādakamahāmahindattherassa caṅkamaṃ viya, tādisaṃ taṃ ahosi. Tenāha – ‘‘caṅkamaṃ tattha māpesiṃ, pañcadosavivajjita’’nti.
அட்ட²கு³ணஸமுபேதந்தி அட்ட²ஹி ஸமணஸுகே²ஹி உபேதங். அட்டி²மானி ஸமணஸுகா²னி நாம த⁴னத⁴ஞ்ஞபரிக்³க³ஹாபா⁴வோ, அனவஜ்ஜபிண்ட³பாதபரியேஸனபா⁴வோ, நிப்³பு³தபிண்ட³பாதபு⁴ஞ்ஜனபா⁴வோ, ரட்ட²ங் பீளெத்வா த⁴னஸாரங் வா ஸீஸகஹாபணாதீ³னி வா க³ண்ஹந்தேஸு ராஜகுலேஸு ரட்ட²பீளனகிலேஸாபா⁴வோ, உபகரணேஸு நிச்ச²ந்த³ராக³பா⁴வோ, சோரவிலோபே நிப்³ப⁴யபா⁴வோ, ராஜராஜமஹாமத்தேஹி அஸங்ஸட்ட²பா⁴வோ, சதூஸு தி³ஸாஸு அப்படிஹதபா⁴வோதி . இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ‘‘யதா² தஸ்மிங் அஸ்ஸமே வஸந்தேன ஸக்கா ஹொந்தி இமானி அட்ட² ஸுகா²னி விந்தி³துங், ஏவங் அட்ட²கு³ணஸமுபேதங் தங் அஸ்ஸமங் மாபேஸி’’ந்தி.
Aṭṭhaguṇasamupetanti aṭṭhahi samaṇasukhehi upetaṃ. Aṭṭhimāni samaṇasukhāni nāma dhanadhaññapariggahābhāvo, anavajjapiṇḍapātapariyesanabhāvo, nibbutapiṇḍapātabhuñjanabhāvo, raṭṭhaṃ pīḷetvā dhanasāraṃ vā sīsakahāpaṇādīni vā gaṇhantesu rājakulesu raṭṭhapīḷanakilesābhāvo, upakaraṇesu nicchandarāgabhāvo, coravilope nibbhayabhāvo, rājarājamahāmattehi asaṃsaṭṭhabhāvo, catūsu disāsu appaṭihatabhāvoti . Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘yathā tasmiṃ assame vasantena sakkā honti imāni aṭṭha sukhāni vindituṃ, evaṃ aṭṭhaguṇasamupetaṃ taṃ assamaṃ māpesi’’nti.
அபி⁴ஞ்ஞாப³லமாஹரிந்தி பச்சா² தஸ்மிங் அஸ்ஸமே வஸந்தோ கஸிணபரிகம்மங் கத்வா அபி⁴ஞ்ஞானஞ்ச ஸமாபத்தீனஞ்ச உப்பாத³னத்தா²ய அனிச்சதோ ச து³க்க²தோ ச விபஸ்ஸனங் ஆரபி⁴த்வா தா²மப்பத்தங் விபஸ்ஸனாப³லங் ஆஹரிங். யதா² தஸ்மிங் வஸந்தோ தங் ப³லங் ஆஹரிதுங் ஸக்கோமி, ஏவங் தங் அஸ்ஸமங் அபி⁴ஞ்ஞத்தா²ய விபஸ்ஸனாப³லஸ்ஸ அனுச்ச²விகங் கத்வா மாபேஸிந்தி அத்தோ².
Abhiññābalamāharinti pacchā tasmiṃ assame vasanto kasiṇaparikammaṃ katvā abhiññānañca samāpattīnañca uppādanatthāya aniccato ca dukkhato ca vipassanaṃ ārabhitvā thāmappattaṃ vipassanābalaṃ āhariṃ. Yathā tasmiṃ vasanto taṃ balaṃ āharituṃ sakkomi, evaṃ taṃ assamaṃ abhiññatthāya vipassanābalassa anucchavikaṃ katvā māpesinti attho.
ஸாடகங் பஜஹிங் தத்த², நவதோ³ஸமுபாக³தந்தி எத்தா²யங் அனுபுப்³பி³கதா². ததா³ கிர குடிலேணசங்கமாதி³படிமண்டி³தங் புப்பூ²பக³ப²லூபக³ருக்க²ஸஞ்ச²ன்னங் ரமணீயங் மது⁴ரஸலிலாஸயங் அபக³தவாளமிக³பி⁴ங்ஸனகஸகுணங் பவிவேகக்க²மங் அஸ்ஸமங் மாபெத்வா அலங்கதசங்கமஸ்ஸ உபோ⁴ஸு அந்தேஸு ஆலம்ப³னப²லகங் ஸங்விதா⁴ய நிஸீத³னத்தா²ய சங்கமவேமஜ்ஜே² ஸமதலங் முக்³க³வண்ணஸிலங் மாபெத்வா அந்தோ பண்ணஸாலாய ஜடாமண்ட³லவாகசீரதித³ண்ட³குண்டி³காதி³கே தாபஸபரிக்கா²ரே மண்ட³பே பானீயக⁴டபானீயஸங்க²பானீயஸராவானி, அக்³கி³ஸாலாயங் அங்கா³ரகபல்லதா³ருஆதீ³னீதி ஏவங் யங் யங் பப்³ப³ஜிதானங் உபகாராய ஸங்வத்ததி, தங் ஸப்³ப³ங் மாபெத்வா பண்ணஸாலாய பி⁴த்தியங் – ‘‘யே கேசி பப்³ப³ஜிதுகாமா இமே பரிக்கா²ரே க³ஹெத்வா பப்³ப³ஜந்தூ’’தி அக்க²ரானி சி²ந்தி³த்வா தே³வலோகமேவ க³தே விஸ்ஸகம்மதே³வபுத்தே ஸுமேத⁴பண்டி³தோ ஹிமவந்தபாதே³ கி³ரிகந்த³ரானுஸாரேன அத்தனோ நிவாஸானுரூபங் பா²ஸுகட்டா²னங் ஓலோகெந்தோ நதீ³னிவத்தனே விஸ்ஸகம்மனிம்மிதங் ஸக்கத³த்தியங் ரமணீயங் அஸ்ஸமங் தி³ஸ்வா சங்கமனகோடிங் க³ந்த்வா பத³வளஞ்ஜங் அபஸ்ஸந்தோ ‘‘து⁴வங் பப்³ப³ஜிதா து⁴ரகா³மே பி⁴க்க²ங் பரியேஸித்வா கிலந்தரூபா ஆக³ந்த்வா பண்ணஸாலங் பவிஸித்வா நிஸின்னா ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி சிந்தெத்வா தோ²கங் ஆக³மெத்வா ‘‘அதிவிய சிராயந்தி, ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி பண்ணஸாலத்³வாரங் விவரித்வா அந்தோ பவிஸித்வா இதோ சிதோ ச ஓலோகெந்தோ மஹாபி⁴த்தியங் அக்க²ரானி வாசெத்வா ‘‘மய்ஹங் கப்பியபரிக்கா²ரா ஏதே, இமே க³ஹெத்வா பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி அத்தனா நிவத்த²பாருதங் ஸாடகயுக³ங் பஜஹி. தேனாஹ ‘‘ஸாடகங் பஜஹிங் தத்தா²’’தி. ஏவங் பவிட்டோ² அஹங், ஸாரிபுத்த, தஸ்ஸங் பண்ணஸாலாயங் ஸாடகங் பஜஹிங்.
Sāṭakaṃ pajahiṃ tattha, navadosamupāgatanti etthāyaṃ anupubbikathā. Tadā kira kuṭileṇacaṅkamādipaṭimaṇḍitaṃ pupphūpagaphalūpagarukkhasañchannaṃ ramaṇīyaṃ madhurasalilāsayaṃ apagatavāḷamigabhiṃsanakasakuṇaṃ pavivekakkhamaṃ assamaṃ māpetvā alaṅkatacaṅkamassa ubhosu antesu ālambanaphalakaṃ saṃvidhāya nisīdanatthāya caṅkamavemajjhe samatalaṃ muggavaṇṇasilaṃ māpetvā anto paṇṇasālāya jaṭāmaṇḍalavākacīratidaṇḍakuṇḍikādike tāpasaparikkhāre maṇḍape pānīyaghaṭapānīyasaṅkhapānīyasarāvāni, aggisālāyaṃ aṅgārakapalladāruādīnīti evaṃ yaṃ yaṃ pabbajitānaṃ upakārāya saṃvattati, taṃ sabbaṃ māpetvā paṇṇasālāya bhittiyaṃ – ‘‘ye keci pabbajitukāmā ime parikkhāre gahetvā pabbajantū’’ti akkharāni chinditvā devalokameva gate vissakammadevaputte sumedhapaṇḍito himavantapāde girikandarānusārena attano nivāsānurūpaṃ phāsukaṭṭhānaṃ olokento nadīnivattane vissakammanimmitaṃ sakkadattiyaṃ ramaṇīyaṃ assamaṃ disvā caṅkamanakoṭiṃ gantvā padavaḷañjaṃ apassanto ‘‘dhuvaṃ pabbajitā dhuragāme bhikkhaṃ pariyesitvā kilantarūpā āgantvā paṇṇasālaṃ pavisitvā nisinnā bhavissantī’’ti cintetvā thokaṃ āgametvā ‘‘ativiya cirāyanti, jānissāmī’’ti paṇṇasāladvāraṃ vivaritvā anto pavisitvā ito cito ca olokento mahābhittiyaṃ akkharāni vācetvā ‘‘mayhaṃ kappiyaparikkhārā ete, ime gahetvā pabbajissāmī’’ti attanā nivatthapārutaṃ sāṭakayugaṃ pajahi. Tenāha ‘‘sāṭakaṃ pajahiṃ tatthā’’ti. Evaṃ paviṭṭho ahaṃ, sāriputta, tassaṃ paṇṇasālāyaṃ sāṭakaṃ pajahiṃ.
நவதோ³ஸமுபாக³தந்தி ஸாடகங் பஜஹந்தோ நவ தோ³ஸே தி³ஸ்வா பஜஹிந்தி தீ³பேதி. தாபஸபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜிதானஞ்ஹி ஸாடகஸ்மிங் நவ தோ³ஸா உபட்ட²ஹந்தி. மஹக்³க⁴பா⁴வோ ஏகோ தோ³ஸோ, பரபடிப³த்³த⁴தாய உப்பஜ்ஜனபா⁴வோ ஏகோ, பரிபோ⁴கே³ன லஹுங் கிலிஸ்ஸனபா⁴வோ ஏகோ, கிலிட்டோ² ஹி தோ⁴விதப்³போ³ ச ரஜிதப்³போ³ ச ஹோதி, பரிபோ⁴கே³ன ஜீரணபா⁴வோ ஏகோ, ஜிண்ணஸ்ஸ ஹி துன்னங் வா அக்³க³ளதா³னங் வா காதப்³ப³ங் ஹோதி, புன பரியேஸனாய து³ரபி⁴ஸம்ப⁴வபா⁴வோ ஏகோ, தாபஸபப்³ப³ஜ்ஜாய அஸாருப்பபா⁴வோ ஏகோ, பச்சத்தி²கானங் ஸாதா⁴ரணபா⁴வோ ஏகோ, யதா² ஹி நங் பச்சத்தி²கா ந க³ண்ஹந்தி, ஏவங் கோ³பேதப்³போ³ ஹோதி, பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ விபூ⁴ஸனட்டா²னபா⁴வோ ஏகோ, க³ஹெத்வா விசரந்தஸ்ஸ க²ந்த⁴பா⁴ரமஹிச்ச²பா⁴வோ ஏகோதி.
Navadosamupāgatanti sāṭakaṃ pajahanto nava dose disvā pajahinti dīpeti. Tāpasapabbajjaṃ pabbajitānañhi sāṭakasmiṃ nava dosā upaṭṭhahanti. Mahagghabhāvo eko doso, parapaṭibaddhatāya uppajjanabhāvo eko, paribhogena lahuṃ kilissanabhāvo eko, kiliṭṭho hi dhovitabbo ca rajitabbo ca hoti, paribhogena jīraṇabhāvo eko, jiṇṇassa hi tunnaṃ vā aggaḷadānaṃ vā kātabbaṃ hoti, puna pariyesanāya durabhisambhavabhāvo eko, tāpasapabbajjāya asāruppabhāvo eko, paccatthikānaṃ sādhāraṇabhāvo eko, yathā hi naṃ paccatthikā na gaṇhanti, evaṃ gopetabbo hoti, paribhuñjantassa vibhūsanaṭṭhānabhāvo eko, gahetvā vicarantassa khandhabhāramahicchabhāvo ekoti.
வாகசீரங் நிவாஸேஸிந்தி ததா³ஹங், ஸாரிபுத்த, இமே நவ தோ³ஸே தி³ஸ்வா ஸாடகங் பஹாய வாகசீரங் நிவாஸேஸிங், முஞ்ஜதிணங் ஹீரங் ஹீரங் கத்வா க³ந்தெ²த்வா கதங் வாகசீரங் நிவாஸனபாருபனத்தா²ய ஆதி³யிந்தி அத்தோ².
Vākacīraṃ nivāsesinti tadāhaṃ, sāriputta, ime nava dose disvā sāṭakaṃ pahāya vākacīraṃ nivāsesiṃ, muñjatiṇaṃ hīraṃ hīraṃ katvā ganthetvā kataṃ vākacīraṃ nivāsanapārupanatthāya ādiyinti attho.
த்³வாத³ஸ கு³ணமுபாக³தந்தி த்³வாத³ஸஹி ஆனிஸங்ஸேஹி ஸமன்னாக³தங். வாகசீரஸ்மிஞ்ஹி த்³வாத³ஸ ஆனிஸங்ஸா – அப்பக்³க⁴ங் ஸுந்த³ரங் கப்பியந்தி அயங் தாவ ஏகோ ஆனிஸங்ஸோ, ஸஹத்தா² காதுங் ஸக்காதி அயங் து³தியோ, பரிபோ⁴கே³ன ஸணிகங் கிலிஸ்ஸதி, தோ⁴வியமானேபி பபஞ்சோ நத்தீ²தி அயங் ததியோ, பரிபோ⁴கே³ன ஜிண்ணேபி ஸிப்³பி³தப்³பா³பா⁴வோ சதுத்தோ², புன பரியேஸந்தஸ்ஸ ஸுகே²ன கரணபா⁴வோ பஞ்சமோ, தாபஸபப்³ப³ஜ்ஜாய ஸாருப்பபா⁴வோ ச²ட்டோ², பச்சத்தி²கானங் நிருபபோ⁴க³பா⁴வோ ஸத்தமோ, பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ விபூ⁴ஸனட்டா²னாபா⁴வோ அட்ட²மோ, தா⁴ரணே ஸல்லஹுகபா⁴வோ நவமோ, சீவரபச்சயே அப்பிச்ச²பா⁴வோ த³ஸமோ, வாகுப்பத்தியா த⁴ம்மிகஅனவஜ்ஜபா⁴வோ ஏகாத³ஸமோ, வாகசீரே நட்டே²பி அனபெக்க²பா⁴வோ த்³வாத³ஸமோதி.
Dvādasa guṇamupāgatanti dvādasahi ānisaṃsehi samannāgataṃ. Vākacīrasmiñhi dvādasa ānisaṃsā – appagghaṃ sundaraṃ kappiyanti ayaṃ tāva eko ānisaṃso, sahatthā kātuṃ sakkāti ayaṃ dutiyo, paribhogena saṇikaṃ kilissati, dhoviyamānepi papañco natthīti ayaṃ tatiyo, paribhogena jiṇṇepi sibbitabbābhāvo catuttho, puna pariyesantassa sukhena karaṇabhāvo pañcamo, tāpasapabbajjāya sāruppabhāvo chaṭṭho, paccatthikānaṃ nirupabhogabhāvo sattamo, paribhuñjantassa vibhūsanaṭṭhānābhāvo aṭṭhamo, dhāraṇe sallahukabhāvo navamo, cīvarapaccaye appicchabhāvo dasamo, vākuppattiyā dhammikaanavajjabhāvo ekādasamo, vākacīre naṭṭhepi anapekkhabhāvo dvādasamoti.
அட்ட²தோ³ஸஸமாகிண்ணங், பஜஹிங் பண்ணஸாலகந்தி கத²ங் பஜஹிங்? ஸோ கிர வரஸாடகயுக³ங் ஓமுஞ்சந்தோ சீவரவங்ஸே லக்³கி³தங் அனோஜபுப்ப²தா³மஸதி³ஸங் ரத்தங் வாகசீரங் க³ஹெத்வா நிவாஸெத்வா தஸ்ஸூபரி அபரங் ஸுவண்ணவண்ணங் வாகசீரங் பரித³ஹித்வா புன்னாக³புப்ப²ஸந்த²ரஸதி³ஸங் ஸகு²ரங் அஜினசம்மங் ஏகங்ஸங் கத்வா ஜடாமண்ட³லங் படிமுஞ்சித்வா சூளாய ஸத்³தி⁴ங் நிச்சலபா⁴வகரணத்த²ங் ஸாரஸூசிங் பவேஸெத்வா முத்தாஜாலஸதி³ஸாய ஸிக்காய பவாளவண்ணங் குண்டி³கங் ஓத³ஹித்வா தீஸு டா²னேஸு வங்கங் காஜங் ஆதா³ய ஏகிஸ்ஸா காஜகோடியா குண்டி³கங், ஏகிஸ்ஸா அங்குஸபச்சி²தித³ண்ட³காதீ³னி ஓலக்³கெ³த்வா கா²ரிகாஜங் அங்ஸே கத்வா த³க்கி²ணேன ஹத்தே²ன கத்தரத³ண்ட³ங் க³ஹெத்வா பண்ணஸாலதோ நிக்க²மித்வா ஸட்டி²ஹத்தே² மஹாசங்கமே அபராபரங் சங்கமந்தோ அத்தனோ வேஸங் ஓலோகெத்வா – ‘‘மய்ஹங் மனோரதோ² மத்த²கங் பத்தோ, ஸோப⁴தி வத மே பப்³ப³ஜ்ஜா, பு³த்³த⁴பச்சேகபு³த்³தா⁴தீ³ஹி ஸப்³பே³ஹி தீ⁴ரபுரிஸேஹி வண்ணிதா தோ²மிதா அயங் பப்³ப³ஜ்ஜா நாம, பஹீனங் மே கி³ஹிப³ந்த⁴னங், நிக்க²ந்தொஸ்மி நெக்க²ம்மங், லத்³தா⁴ மே உத்தமபப்³ப³ஜ்ஜா, கரிஸ்ஸாமி ஸமணத⁴ம்மங், லபி⁴ஸ்ஸாமி மக்³க³ப²லஸுக²’’ந்தி உஸ்ஸாஹஜாதோ கா²ரிகாஜங் ஓதாரெத்வா சங்கமவேமஜ்ஜே² முக்³க³வண்ணஸிலாபட்டே ஸுவண்ணபடிமா விய நிஸின்னோ தி³வஸபா⁴க³ங் வீதினாமெத்வா ஸாயன்ஹஸமயங் பண்ணஸாலங் பவிஸித்வா பி³த³லமஞ்சகபஸ்ஸே கட்ட²த்த²ரிகாய நிபன்னோ ஸரீரங் உதுங் கா³ஹாபெத்வா ப³லவபச்சூஸே பபு³ஜ்ஜி²த்வா அத்தனோ ஆக³மனங் ஆவஜ்ஜேஸி – ‘‘அஹங் க⁴ராவாஸே ஆதீ³னவங் தி³ஸ்வா அமிதபோ⁴க³ங் அனந்தயஸங் பஹாய அரஞ்ஞங் பவிஸித்வா நெக்க²ம்மக³வேஸகோ ஹுத்வா பப்³ப³ஜிதோ. இதோ தா³னி பட்டா²ய பமாத³சாரங் சரிதுங் ந வட்டதி, பவிவேகஞ்ஹி பஹாய விசரந்தங் மிச்சா²விதக்கமக்கி²கா கா²த³ந்தி, இதா³னி மயா விவேகமனுப்³ரூஹேதுங் வட்டதி, அஹஞ்ஹி க⁴ராவாஸங் பலிபோ³த⁴தோ தி³ஸ்வா நிக்க²ந்தோ, அயஞ்ச மனாபா பண்ணஸாலா, பே³லுவபக்கவண்ணா பரிப⁴ண்ட³கதா பூ⁴மி, ரஜதவண்ணா ஸேதபி⁴த்தியோ, கபோதபாத³வண்ணங் பண்ணச்ச²த³னங், விசித்தத்த²ரணவண்ணோ பி³த³லமஞ்சகோ, நிவாஸபா²ஸுகங் வஸனட்டா²னங், ந எத்தோ அதிரேகதரா விய மே கே³ஹஸம்பதா³ பஞ்ஞாயதீ’’தி பண்ணஸாலாய தோ³ஸே விசினந்தோ அட்ட² தோ³ஸே பஸ்ஸி.
Aṭṭhadosasamākiṇṇaṃ, pajahiṃ paṇṇasālakanti kathaṃ pajahiṃ? So kira varasāṭakayugaṃ omuñcanto cīvaravaṃse laggitaṃ anojapupphadāmasadisaṃ rattaṃ vākacīraṃ gahetvā nivāsetvā tassūpari aparaṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ vākacīraṃ paridahitvā punnāgapupphasantharasadisaṃ sakhuraṃ ajinacammaṃ ekaṃsaṃ katvā jaṭāmaṇḍalaṃ paṭimuñcitvā cūḷāya saddhiṃ niccalabhāvakaraṇatthaṃ sārasūciṃ pavesetvā muttājālasadisāya sikkāya pavāḷavaṇṇaṃ kuṇḍikaṃ odahitvā tīsu ṭhānesu vaṅkaṃ kājaṃ ādāya ekissā kājakoṭiyā kuṇḍikaṃ, ekissā aṅkusapacchitidaṇḍakādīni olaggetvā khārikājaṃ aṃse katvā dakkhiṇena hatthena kattaradaṇḍaṃ gahetvā paṇṇasālato nikkhamitvā saṭṭhihatthe mahācaṅkame aparāparaṃ caṅkamanto attano vesaṃ oloketvā – ‘‘mayhaṃ manoratho matthakaṃ patto, sobhati vata me pabbajjā, buddhapaccekabuddhādīhi sabbehi dhīrapurisehi vaṇṇitā thomitā ayaṃ pabbajjā nāma, pahīnaṃ me gihibandhanaṃ, nikkhantosmi nekkhammaṃ, laddhā me uttamapabbajjā, karissāmi samaṇadhammaṃ, labhissāmi maggaphalasukha’’nti ussāhajāto khārikājaṃ otāretvā caṅkamavemajjhe muggavaṇṇasilāpaṭṭe suvaṇṇapaṭimā viya nisinno divasabhāgaṃ vītināmetvā sāyanhasamayaṃ paṇṇasālaṃ pavisitvā bidalamañcakapasse kaṭṭhattharikāya nipanno sarīraṃ utuṃ gāhāpetvā balavapaccūse pabujjhitvā attano āgamanaṃ āvajjesi – ‘‘ahaṃ gharāvāse ādīnavaṃ disvā amitabhogaṃ anantayasaṃ pahāya araññaṃ pavisitvā nekkhammagavesako hutvā pabbajito. Ito dāni paṭṭhāya pamādacāraṃ carituṃ na vaṭṭati, pavivekañhi pahāya vicarantaṃ micchāvitakkamakkhikā khādanti, idāni mayā vivekamanubrūhetuṃ vaṭṭati, ahañhi gharāvāsaṃ palibodhato disvā nikkhanto, ayañca manāpā paṇṇasālā, beluvapakkavaṇṇā paribhaṇḍakatā bhūmi, rajatavaṇṇā setabhittiyo, kapotapādavaṇṇaṃ paṇṇacchadanaṃ, vicittattharaṇavaṇṇo bidalamañcako, nivāsaphāsukaṃ vasanaṭṭhānaṃ, na etto atirekatarā viya me gehasampadā paññāyatī’’ti paṇṇasālāya dose vicinanto aṭṭha dose passi.
பண்ணஸாலபரிபோ⁴க³ஸ்மிஞ்ஹி அட்ட² ஆதீ³னவா – மஹாஸமாரம்பே⁴ன த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரே ஸமோதா⁴னெத்வா கரணபரியேஸனபா⁴வோ ஏகோ ஆதீ³னவோ, திணபண்ணமத்திகாஸு பதிதாஸு தாஸங் புனப்புனங் ட²பேதப்³ப³தாய நிப³த்³த⁴ஜக்³க³னபா⁴வோ து³தியோ, ஸேனாஸனங் நாம மஹல்லகஸ்ஸ பாபுணாதி, அவேலாய வுட்டா²பியமானஸ்ஸ சித்தேகக்³க³தா ந ஹோதீதி உட்டா²பனீயபா⁴வோ ததியோ, ஸீதுண்ஹாதி³படிகா⁴தேன காயஸ்ஸ ஸுகு²மாலகரணபா⁴வோ சதுத்தோ² , கே³ஹங் பவிட்டே²ன யங்கிஞ்சி பாபங் ஸக்கா காதுந்தி க³ரஹாபடிச்சா²த³னபா⁴வோ பஞ்சமோ, ‘‘மய்ஹ’’ந்தி பரிக்³க³ஹகரணபா⁴வோ ச²ட்டோ², கே³ஹஸ்ஸ அத்தி²பா⁴வோ நாமேஸ ஸது³தியகவாஸோ வியாதி ஸத்தமோ, ஊகாமங்கு³லக⁴ரகோ³ளிகாதீ³னங் ஸாதா⁴ரணதாய ப³ஹுஸாதா⁴ரணபா⁴வோ அட்ட²மோ. இதி இமே அட்ட² ஆதீ³னவே தி³ஸ்வா மஹாஸத்தோ பண்ணஸாலங் பஜஹி. தேனாஹ – ‘‘அட்ட²தோ³ஸஸமாகிண்ணங், பஜஹிங் பண்ணஸாலக’’ந்தி.
Paṇṇasālaparibhogasmiñhi aṭṭha ādīnavā – mahāsamārambhena dabbasambhāre samodhānetvā karaṇapariyesanabhāvo eko ādīnavo, tiṇapaṇṇamattikāsu patitāsu tāsaṃ punappunaṃ ṭhapetabbatāya nibaddhajagganabhāvo dutiyo, senāsanaṃ nāma mahallakassa pāpuṇāti, avelāya vuṭṭhāpiyamānassa cittekaggatā na hotīti uṭṭhāpanīyabhāvo tatiyo, sītuṇhādipaṭighātena kāyassa sukhumālakaraṇabhāvo catuttho , gehaṃ paviṭṭhena yaṃkiñci pāpaṃ sakkā kātunti garahāpaṭicchādanabhāvo pañcamo, ‘‘mayha’’nti pariggahakaraṇabhāvo chaṭṭho, gehassa atthibhāvo nāmesa sadutiyakavāso viyāti sattamo, ūkāmaṅgulagharagoḷikādīnaṃ sādhāraṇatāya bahusādhāraṇabhāvo aṭṭhamo. Iti ime aṭṭha ādīnave disvā mahāsatto paṇṇasālaṃ pajahi. Tenāha – ‘‘aṭṭhadosasamākiṇṇaṃ, pajahiṃ paṇṇasālaka’’nti.
உபாக³மிங் ருக்க²மூலங், கு³ணே த³ஸஹுபாக³தந்தி ச²ன்னங் படிக்கி²பித்வா த³ஸஹி கு³ணேஹி உபேதங் ருக்க²மூலங் உபக³தொஸ்மீதி வத³தி. தத்ரிமே த³ஸ கு³ணா – அப்பஸமாரம்ப⁴தா ஏகோ கு³ணோ, உபக³மனமத்தகமேவ ஹி தத்த² ஹோதீதி. அப்படிஜக்³க³னதா து³தியோ, தஞ்ஹி ஸம்மட்ட²ம்பி அஸம்மட்ட²ம்பி பரிபோ⁴க³பா²ஸுகங் ஹோதியேவ. அனுட்டா²பனீயபா⁴வோ ததியோ. க³ரஹங் நப்படிச்சா²தே³தி, தத்த² ஹி பாபங் கரொந்தோ லஜ்ஜதீதி க³ரஹாய அப்படிச்ச²ன்னபா⁴வோ சதுத்தோ². அப்³போ⁴காஸவாஸோ விய காயங் ந ஸந்த²ம்பே⁴தீதி காயஸ்ஸ அஸந்த²ம்ப⁴னபா⁴வோ பஞ்சமோ, பரிக்³க³ஹகரணாபா⁴வோ ச²ட்டோ², கே³ஹாலயபடிக்கே²போ ஸத்தமோ. ப³ஹுஸாதா⁴ரணே கே³ஹே விய ‘‘படிஜக்³கி³ஸ்ஸாமி நங், நிக்க²மதா²’’தி நீஹரணகாபா⁴வோ அட்ட²மோ, வஸந்தஸ்ஸ ஸப்பீதிகபா⁴வோ நவமோ, ருக்க²மூலஸேனாஸனஸ்ஸ க³தக³தட்டா²னே ஸுலப⁴தாய அனபெக்க²பா⁴வோ த³ஸமோதி இமே த³ஸகு³ணே தி³ஸ்வா ருக்க²மூலங் உபக³தொஸ்மீதி வத³தி.
Upāgamiṃ rukkhamūlaṃ, guṇe dasahupāgatanti channaṃ paṭikkhipitvā dasahi guṇehi upetaṃ rukkhamūlaṃ upagatosmīti vadati. Tatrime dasa guṇā – appasamārambhatā eko guṇo, upagamanamattakameva hi tattha hotīti. Appaṭijagganatā dutiyo, tañhi sammaṭṭhampi asammaṭṭhampi paribhogaphāsukaṃ hotiyeva. Anuṭṭhāpanīyabhāvo tatiyo. Garahaṃ nappaṭicchādeti, tattha hi pāpaṃ karonto lajjatīti garahāya appaṭicchannabhāvo catuttho. Abbhokāsavāso viya kāyaṃ na santhambhetīti kāyassa asanthambhanabhāvo pañcamo, pariggahakaraṇābhāvo chaṭṭho, gehālayapaṭikkhepo sattamo. Bahusādhāraṇe gehe viya ‘‘paṭijaggissāmi naṃ, nikkhamathā’’ti nīharaṇakābhāvo aṭṭhamo, vasantassa sappītikabhāvo navamo, rukkhamūlasenāsanassa gatagataṭṭhāne sulabhatāya anapekkhabhāvo dasamoti ime dasaguṇe disvā rukkhamūlaṃ upagatosmīti vadati.
இமானி ஹி எத்தகானி காரணானி ஸல்லக்கெ²த்வா மஹாஸத்தோ புனதி³வஸே பி⁴க்கா²ய கா³மங் பாவிஸி. அத²ஸ்ஸ ஸம்பத்தகா³மே மனுஸ்ஸா மஹந்தேன உஸ்ஸாஹேன பி⁴க்க²ங் அத³ங்ஸு. ஸோ ப⁴த்தகிச்சங் நிட்டா²பெத்வா அஸ்ஸமங் ஆக³ம்ம நிஸீதி³த்வா சிந்தேஸி – ‘‘நாஹங் ‘ஆஹாரங் லபா⁴மீ’தி பப்³ப³ஜிதோ, ஸினித்³தா⁴ஹாரோ நாமேஸ மானமத³புரிஸமதே³ வட்³டே⁴தி, ஆஹாரமூலகஸ்ஸ ச து³க்க²ஸ்ஸ அந்தோ நத்தி², யங்னூனாஹங் வாபிதரோபிதத⁴ஞ்ஞனிப்³ப³த்தகங் ஆஹாரங் பஜஹித்வா பவத்தப²லபோ⁴ஜனோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி. ஸோ ததோ பட்டா²ய ததா² கத்வா க⁴டெந்தோ வாயமந்தோ ஸத்தாஹப்³ப⁴ந்தரேயேவ அட்ட² ஸமாபத்தியோ பஞ்ச ச அபி⁴ஞ்ஞாயோ நிப்³ப³த்தேஸி. தேன வுத்தங் –
Imāni hi ettakāni kāraṇāni sallakkhetvā mahāsatto punadivase bhikkhāya gāmaṃ pāvisi. Athassa sampattagāme manussā mahantena ussāhena bhikkhaṃ adaṃsu. So bhattakiccaṃ niṭṭhāpetvā assamaṃ āgamma nisīditvā cintesi – ‘‘nāhaṃ ‘āhāraṃ labhāmī’ti pabbajito, siniddhāhāro nāmesa mānamadapurisamade vaḍḍheti, āhāramūlakassa ca dukkhassa anto natthi, yaṃnūnāhaṃ vāpitaropitadhaññanibbattakaṃ āhāraṃ pajahitvā pavattaphalabhojano bhaveyya’’nti. So tato paṭṭhāya tathā katvā ghaṭento vāyamanto sattāhabbhantareyeva aṭṭha samāpattiyo pañca ca abhiññāyo nibbattesi. Tena vuttaṃ –
‘‘வாபிதங் ரோபிதங் த⁴ஞ்ஞங், பஜஹிங் நிரவஸேஸதோ;
‘‘Vāpitaṃ ropitaṃ dhaññaṃ, pajahiṃ niravasesato;
அனேககு³ணஸம்பன்னங், பவத்தப²லமாதி³யிங்.
Anekaguṇasampannaṃ, pavattaphalamādiyiṃ.
‘‘தத்த²ப்பதா⁴னங் பத³ஹிங், நிஸஜ்ஜட்டா²னசங்கமே;
‘‘Tatthappadhānaṃ padahiṃ, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
அப்³ப⁴ந்தரம்ஹி ஸத்தாஹே, அபி⁴ஞ்ஞாப³ல பாபுணி’’ந்தி.
Abbhantaramhi sattāhe, abhiññābala pāpuṇi’’nti.