| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ਸੁਮੇਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Sumedhakathāvaṇṇanā
ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਤਤੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸੇਯ੍ਯਤੋ વਾ ਸਦਿਸਤੋ વਾ ਦਹਨ੍ਤੋ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾਹਿ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਨ ਤਥਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾਹਿ ਅਪਰਿਹਾਨਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਤਾਪਸੇਹਿ ਅਸਮੋ’’ਤਿ। ਯਥਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਅਞ੍ਞਂ વਾ ਨਿਚ੍ਚਾਭਿਮਤਂ ਅવਿਪਰੀਤવੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ ਤਥਾਭਾવੇਨ ‘‘ਸਸ੍ਸਤ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਏવਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ વਚਨਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਸ੍ਸਤਤਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਅવਿਪਰੀਤਮੇવਾ’’ਤਿ। ਉਪਪਾਰਮੀਆਦਿવਿਭਾਗੇਨ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਤਾ। ਸਮਾਦਾਨਾਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮਾਦਾਨਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪવਤ੍ਤਨਂ ਕਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਞਾਣਤੇਜੇਨਾਤਿ ਪਾਰਮੀਪવਿਚਯਞਾਣਪ੍ਪਭਾવੇਨ। ਮਹਾਨੁਭਾવਞ੍ਹਿ ਤਂ ਞਾਣਂ ਬੋਧਿਸਮ੍ਭਾਰੇਸੁ ਅਨਾવਰਣਂ ਅਨਾਚਰਿਯਕਂ ਮਹਾਬੋਧਿਸਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤਂ। ਤਥਾ ਹਿ ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸਭਾવਾਦਿਆਧਾਰਮੇવ ਜਾਤਂ। ਕਾਯਾਦੀਸੁ ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਾਦਿਭਾવੇਨ ਸੁਦ੍ਧਗੋਚਰਾ। ‘‘ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਪਕਰਣਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਲੀਨਤਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਲੀਨਤਾਤਿ ਚ ਸਙ੍ਕੋਚੋ વੀਰਿਯਹਾਨਿ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਸਾ ਮੇ વੀਰਿਯਪਾਰਮੀ’’ਤਿ।
Uppanne buddhe tato attānaṃ seyyato vā sadisato vā dahanto jhānābhiññāhi parihāyati, na tathā sumedhapaṇḍito aṭṭhāsīti tassa jhānābhiññāhi aparihāni daṭṭhabbā. Tenevāha ‘‘tāpasehi asamo’’ti. Yathā nibbānaṃ, aññaṃ vā niccābhimataṃ aviparītavuttitāya sabbakālaṃ tathābhāvena ‘‘sassata’’nti vuccati, evaṃ buddhānaṃ vacananti tassa sassatatā vuttā. Tenevāha ‘‘aviparītamevā’’ti. Upapāramīādivibhāgena anekappakāratā. Samādānādhiṭṭhānanti samādānassa adhiṭṭhānaṃ pavattanaṃ karaṇanti attho. Ñāṇatejenāti pāramīpavicayañāṇappabhāvena. Mahānubhāvañhi taṃ ñāṇaṃ bodhisambhāresu anāvaraṇaṃ anācariyakaṃ mahābodhisamuppattiyā anurūpapubbanimittabhūtaṃ. Tathā hi taṃ manussapurisabhāvādiādhārameva jātaṃ. Kāyādīsu asubhasaññādibhāvena suddhagocarā. ‘‘Aññathā’’ti padassa pakaraṇaparicchinnaṃ atthaṃ dassento ‘‘līnatā’’ti āha. Līnatāti ca saṅkoco vīriyahāni vīriyārambhassa adhippetattā. Tenāha ‘‘esā me vīriyapāramī’’ti.
ਨਿਦਾਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Nidānakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ਸੁਮੇਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sumedhakathāvaṇṇanā
