Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பு³த்³த⁴வங்ஸபாளி • Buddhavaṃsapāḷi |
2. ஸுமேத⁴பத்த²னாகதா²
2. Sumedhapatthanākathā
1.
1.
கப்பே ச ஸதஸஹஸ்ஸே, சதுரோ ச அஸங்கி²யே;
Kappe ca satasahasse, caturo ca asaṅkhiye;
அமரங் நாம நக³ரங், த³ஸ்ஸனெய்யங் மனோரமங்.
Amaraṃ nāma nagaraṃ, dassaneyyaṃ manoramaṃ.
2.
2.
த³ஸஹி ஸத்³தே³ஹி அவிவித்தங், அன்னபானஸமாயுதங்;
Dasahi saddehi avivittaṃ, annapānasamāyutaṃ;
ஹத்தி²ஸத்³த³ங் அஸ்ஸஸத்³த³ங், பே⁴ரிஸங்க²ரதா²னி ச;
Hatthisaddaṃ assasaddaṃ, bherisaṅkharathāni ca;
கா²த³த² பிவத² சேவ, அன்னபானேன கோ⁴ஸிதங்.
Khādatha pivatha ceva, annapānena ghositaṃ.
3.
3.
நக³ரங் ஸப்³ப³ங்க³ஸம்பன்னங், ஸப்³ப³கம்மமுபாக³தங்;
Nagaraṃ sabbaṅgasampannaṃ, sabbakammamupāgataṃ;
ஸத்தரதனஸம்பன்னங், நானாஜனஸமாகுலங்;
Sattaratanasampannaṃ, nānājanasamākulaṃ;
ஸமித்³த⁴ங் தே³வனக³ரங்வ, ஆவாஸங் புஞ்ஞகம்மினங்.
Samiddhaṃ devanagaraṃva, āvāsaṃ puññakamminaṃ.
4.
4.
நக³ரே அமரவதியா, ஸுமேதோ⁴ நாம ப்³ராஹ்மணோ;
Nagare amaravatiyā, sumedho nāma brāhmaṇo;
அனேககோடிஸன்னிசயோ, பஹூதத⁴னத⁴ஞ்ஞவா.
Anekakoṭisannicayo, pahūtadhanadhaññavā.
5.
5.
அஜ்ஜா²யகோ மந்தத⁴ரோ, திண்ணங் வேதா³ன பாரகூ³;
Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
லக்க²ணே இதிஹாஸே ச, ஸத⁴ம்மே பாரமிங் க³தோ.
Lakkhaṇe itihāse ca, sadhamme pāramiṃ gato.
6.
6.
ரஹோக³தோ நிஸீதி³த்வா, ஏவங் சிந்தேஸஹங் ததா³;
Rahogato nisīditvā, evaṃ cintesahaṃ tadā;
‘‘து³க்கோ² புனப்³ப⁴வோ நாம, ஸரீரஸ்ஸ ச பே⁴த³னங்.
‘‘Dukkho punabbhavo nāma, sarīrassa ca bhedanaṃ.
7.
7.
‘‘ஜாதித⁴ம்மோ ஜராத⁴ம்மோ, ப்³யாதி⁴த⁴ம்மோ ஸஹங் 1 ததா³;
‘‘Jātidhammo jarādhammo, byādhidhammo sahaṃ 2 tadā;
அஜரங் அமதங் கே²மங், பரியேஸிஸ்ஸாமி நிப்³பு³திங்.
Ajaraṃ amataṃ khemaṃ, pariyesissāmi nibbutiṃ.
8.
8.
‘‘யங்னூனிமங் பூதிகாயங், நானாகுணபபூரிதங்;
‘‘Yaṃnūnimaṃ pūtikāyaṃ, nānākuṇapapūritaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்செ²ய்யங், அனபெக்கோ² அனத்தி²கோ.
Chaḍḍayitvāna gaccheyyaṃ, anapekkho anatthiko.
9.
9.
‘‘அத்தி² ஹேஹிதி ஸோ மக்³கோ³, ந ஸோ ஸக்கா ந ஹேதுயே;
‘‘Atthi hehiti so maggo, na so sakkā na hetuye;
பரியேஸிஸ்ஸாமி தங் மக்³க³ங், ப⁴வதோ பரிமுத்தியா.
Pariyesissāmi taṃ maggaṃ, bhavato parimuttiyā.
10.
10.
‘‘யதா²பி து³க்கே² விஜ்ஜந்தே, ஸுக²ங் நாமபி விஜ்ஜதி;
‘‘Yathāpi dukkhe vijjante, sukhaṃ nāmapi vijjati;
ஏவங் ப⁴வே விஜ்ஜமானே, விப⁴வோபி இச்சி²தப்³ப³கோ.
Evaṃ bhave vijjamāne, vibhavopi icchitabbako.
11.
11.
‘‘யதா²பி உண்ஹே விஜ்ஜந்தே, அபரங் விஜ்ஜதி ஸீதலங்;
‘‘Yathāpi uṇhe vijjante, aparaṃ vijjati sītalaṃ;
ஏவங் திவித⁴க்³கி³ விஜ்ஜந்தே, நிப்³பா³னங் இச்சி²தப்³ப³கங்.
Evaṃ tividhaggi vijjante, nibbānaṃ icchitabbakaṃ.
12.
12.
‘‘யதா²பி பாபே விஜ்ஜந்தே, கல்யாணமபி விஜ்ஜதி;
‘‘Yathāpi pāpe vijjante, kalyāṇamapi vijjati;
ஏவமேவ ஜாதி விஜ்ஜந்தே, அஜாதிபிச்சி²தப்³ப³கங்.
Evameva jāti vijjante, ajātipicchitabbakaṃ.
13.
13.
‘‘யதா² கூ³த²க³தோ புரிஸோ, தளாகங் தி³ஸ்வான பூரிதங்;
‘‘Yathā gūthagato puriso, taḷākaṃ disvāna pūritaṃ;
ந க³வேஸதி தங் தளாகங், ந தோ³ஸோ தளாகஸ்ஸ ஸோ.
Na gavesati taṃ taḷākaṃ, na doso taḷākassa so.
14.
14.
‘‘ஏவங் கிலேஸமலதோ⁴வ, விஜ்ஜந்தே அமதந்தளே;
‘‘Evaṃ kilesamaladhova, vijjante amatantaḷe;
ந க³வேஸதி தங் தளாகங், ந தோ³ஸோ அமதந்தளே.
Na gavesati taṃ taḷākaṃ, na doso amatantaḷe.
15.
15.
‘‘யதா² அரீஹி பரிருத்³தோ⁴, விஜ்ஜந்தே க³மனம்பதே²;
‘‘Yathā arīhi pariruddho, vijjante gamanampathe;
ந பலாயதி ஸோ புரிஸோ, ந தோ³ஸோ அஞ்ஜஸஸ்ஸ ஸோ.
Na palāyati so puriso, na doso añjasassa so.
16.
16.
‘‘ஏவங் கிலேஸபரிருத்³தோ⁴, விஜ்ஜமானே ஸிவே பதே²;
‘‘Evaṃ kilesapariruddho, vijjamāne sive pathe;
ந க³வேஸதி தங் மக்³க³ங், ந தோ³ஸோ ஸிவமஞ்ஜஸே.
Na gavesati taṃ maggaṃ, na doso sivamañjase.
17.
17.
‘‘யதா²பி ப்³யாதி⁴தோ புரிஸோ, விஜ்ஜமானே திகிச்ச²கே;
‘‘Yathāpi byādhito puriso, vijjamāne tikicchake;
ந திகிச்சா²பேதி தங் ப்³யாதி⁴ங், ந தோ³ஸோ ஸோ திகிச்ச²கே.
Na tikicchāpeti taṃ byādhiṃ, na doso so tikicchake.
18.
18.
‘‘ஏவங் கிலேஸப்³யாதீ⁴ஹி, து³க்கி²தோ பரிபீளிதோ;
‘‘Evaṃ kilesabyādhīhi, dukkhito paripīḷito;
ந க³வேஸதி தங் ஆசரியங், ந தோ³ஸோ ஸோ வினாயகே.
Na gavesati taṃ ācariyaṃ, na doso so vināyake.
19.
19.
‘‘யதா²பி குணபங் புரிஸோ, கண்டே² ப³ந்த⁴ங் ஜிகு³ச்சி²ய;
‘‘Yathāpi kuṇapaṃ puriso, kaṇṭhe bandhaṃ jigucchiya;
மோசயித்வான க³ச்செ²ய்ய, ஸுகீ² ஸேரீ ஸயங்வஸீ.
Mocayitvāna gaccheyya, sukhī serī sayaṃvasī.
20.
20.
‘‘ததே²விமங் பூதிகாயங், நானாகுணபஸஞ்சயங்;
‘‘Tathevimaṃ pūtikāyaṃ, nānākuṇapasañcayaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்செ²ய்யங், அனபெக்கோ² அனத்தி²கோ.
Chaḍḍayitvāna gaccheyyaṃ, anapekkho anatthiko.
21.
21.
‘‘யதா² உச்சாரட்டா²னம்ஹி, கரீஸங் நரனாரியோ;
‘‘Yathā uccāraṭṭhānamhi, karīsaṃ naranāriyo;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்ச²ந்தி, அனபெக்கா² அனத்தி²கா.
Chaḍḍayitvāna gacchanti, anapekkhā anatthikā.
22.
22.
‘‘ஏவமேவாஹங் இமங் காயங், நானாகுணபபூரிதங்;
‘‘Evamevāhaṃ imaṃ kāyaṃ, nānākuṇapapūritaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்சி²ஸ்ஸங், வச்சங் கத்வா யதா² குடிங்.
Chaḍḍayitvāna gacchissaṃ, vaccaṃ katvā yathā kuṭiṃ.
23.
23.
ஸாமீ ச²ட்³டெ³த்வா க³ச்ச²ந்தி, அனபெக்கா² அனத்தி²கா.
Sāmī chaḍḍetvā gacchanti, anapekkhā anatthikā.
24.
24.
‘‘ஏவமேவாஹங் இமங் காயங், நவச்சி²த்³த³ங் து⁴வஸ்ஸவங்;
‘‘Evamevāhaṃ imaṃ kāyaṃ, navacchiddaṃ dhuvassavaṃ;
ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்சி²ஸ்ஸங், ஜிண்ணனாவங்வ ஸாமிகா.
Chaḍḍayitvāna gacchissaṃ, jiṇṇanāvaṃva sāmikā.
25.
25.
‘‘யதா²பி புரிஸோ சோரேஹி, க³ச்ச²ந்தோ ப⁴ண்ட³மாதி³ய;
‘‘Yathāpi puriso corehi, gacchanto bhaṇḍamādiya;
ப⁴ண்ட³ச்சே²த³ப⁴யங் தி³ஸ்வா, ச²ட்³ட³யித்வான க³ச்ச²தி.
Bhaṇḍacchedabhayaṃ disvā, chaḍḍayitvāna gacchati.
26.
26.
‘‘ஏவமேவ அயங் காயோ, மஹாசோரஸமோ விய;
‘‘Evameva ayaṃ kāyo, mahācorasamo viya;
பஹாயிமங் க³மிஸ்ஸாமி, குஸலச்சே²த³னா ப⁴யா’’.
Pahāyimaṃ gamissāmi, kusalacchedanā bhayā’’.
27.
27.
ஏவாஹங் சிந்தயித்வான, நேககோடிஸதங் த⁴னங்;
Evāhaṃ cintayitvāna, nekakoṭisataṃ dhanaṃ;
நாதா²னாதா²னங் த³த்வான, ஹிமவந்தமுபாக³மிங்.
Nāthānāthānaṃ datvāna, himavantamupāgamiṃ.
28.
28.
ஹிமவந்தஸ்ஸாவிதூ³ரே, த⁴ம்மிகோ நாம பப்³ப³தோ;
Himavantassāvidūre, dhammiko nāma pabbato;
அஸ்ஸமோ ஸுகதோ மய்ஹங், பண்ணஸாலா ஸுமாபிதா.
Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.
29.
29.
சங்கமங் தத்த² மாபேஸிங், பஞ்சதோ³ஸவிவஜ்ஜிதங்;
Caṅkamaṃ tattha māpesiṃ, pañcadosavivajjitaṃ;
அட்ட²கு³ணஸமூபேதங், அபி⁴ஞ்ஞாப³லமாஹரிங்.
Aṭṭhaguṇasamūpetaṃ, abhiññābalamāhariṃ.
30.
30.
ஸாடகங் பஜஹிங் தத்த², நவதோ³ஸமுபாக³தங்;
Sāṭakaṃ pajahiṃ tattha, navadosamupāgataṃ;
வாகசீரங் நிவாஸேஸிங், த்³வாத³ஸகு³ணமுபாக³தங்.
Vākacīraṃ nivāsesiṃ, dvādasaguṇamupāgataṃ.
31.
31.
அட்ட²தோ³ஸஸமாகிண்ணங் , பஜஹிங் பண்ணஸாலகங்;
Aṭṭhadosasamākiṇṇaṃ , pajahiṃ paṇṇasālakaṃ;
உபாக³மிங் ருக்க²மூலங், கு³ணே த³ஸஹுபாக³தங்.
Upāgamiṃ rukkhamūlaṃ, guṇe dasahupāgataṃ.
32.
32.
வாபிதங் ரோபிதங் த⁴ஞ்ஞங், பஜஹிங் நிரவஸேஸதோ;
Vāpitaṃ ropitaṃ dhaññaṃ, pajahiṃ niravasesato;
அனேககு³ணஸம்பன்னங், பவத்தப²லமாதி³யிங்.
Anekaguṇasampannaṃ, pavattaphalamādiyiṃ.
33.
33.
தத்த²ப்பதா⁴னங் பத³ஹிங், நிஸஜ்ஜட்டா²னசங்கமே;
Tatthappadhānaṃ padahiṃ, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
அப்³ப⁴ந்தரம்ஹி ஸத்தாஹே, அபி⁴ஞ்ஞாப³லபாபுணிங்.
Abbhantaramhi sattāhe, abhiññābalapāpuṇiṃ.
34.
34.
ஏவங் மே ஸித்³தி⁴ப்பத்தஸ்ஸ, வஸீபூ⁴தஸ்ஸ ஸாஸனே;
Evaṃ me siddhippattassa, vasībhūtassa sāsane;
தீ³பங்கரோ நாம ஜினோ, உப்பஜ்ஜி லோகனாயகோ.
Dīpaṅkaro nāma jino, uppajji lokanāyako.
35.
35.
உப்பஜ்ஜந்தே ச ஜாயந்தே, பு³ஜ்ஜ²ந்தே த⁴ம்மதே³ஸனே;
Uppajjante ca jāyante, bujjhante dhammadesane;
சதுரோ நிமித்தே நாத்³த³ஸங், ஜா²னரதிஸமப்பிதோ.
Caturo nimitte nāddasaṃ, jhānaratisamappito.
36.
36.
பச்சந்ததே³ஸவிஸயே, நிமந்தெத்வா ததா²க³தங்;
Paccantadesavisaye, nimantetvā tathāgataṃ;
தஸ்ஸ ஆக³மனங் மக்³க³ங், ஸோதெ⁴ந்தி துட்ட²மானஸா.
Tassa āgamanaṃ maggaṃ, sodhenti tuṭṭhamānasā.
37.
37.
அஹங் தேன ஸமயேன, நிக்க²மித்வா ஸகஸ்ஸமா;
Ahaṃ tena samayena, nikkhamitvā sakassamā;
து⁴னந்தோ வாகசீரானி, க³ச்சா²மி அம்ப³ரே ததா³.
Dhunanto vākacīrāni, gacchāmi ambare tadā.
38.
38.
வேத³ஜாதங் ஜனங் தி³ஸ்வா, துட்ட²ஹட்ட²ங் பமோதி³தங்;
Vedajātaṃ janaṃ disvā, tuṭṭhahaṭṭhaṃ pamoditaṃ;
ஓரோஹித்வான க³க³னா, மனுஸ்ஸே புச்சி² தாவதே³.
Orohitvāna gaganā, manusse pucchi tāvade.
39.
39.
‘‘துட்ட²ஹட்டோ² பமுதி³தோ, வேத³ஜாதோ மஹாஜனோ;
‘‘Tuṭṭhahaṭṭho pamudito, vedajāto mahājano;
கஸ்ஸ ஸோதீ⁴யதி மக்³கோ³, அஞ்ஜஸங் வடுமாயனங்’’.
Kassa sodhīyati maggo, añjasaṃ vaṭumāyanaṃ’’.
40.
40.
தே மே புட்டா² வியாகங்ஸு, ‘‘பு³த்³தோ⁴ லோகே அனுத்தரோ;
Te me puṭṭhā viyākaṃsu, ‘‘buddho loke anuttaro;
தீ³பங்கரோ நாம ஜினோ, உப்பஜ்ஜி லோகனாயகோ;
Dīpaṅkaro nāma jino, uppajji lokanāyako;
தஸ்ஸ ஸோதீ⁴யதி மக்³கோ³, அஞ்ஜஸங் வடுமாயனங்’’.
Tassa sodhīyati maggo, añjasaṃ vaṭumāyanaṃ’’.
41.
41.
பு³த்³தோ⁴ பு³த்³தோ⁴தி கத²யந்தோ, ஸோமனஸ்ஸங் பவேத³யிங்.
Buddho buddhoti kathayanto, somanassaṃ pavedayiṃ.
42.
42.
தத்த² ட²த்வா விசிந்தேஸிங், துட்டோ² ஸங்விக்³க³மானஸோ;
Tattha ṭhatvā vicintesiṃ, tuṭṭho saṃviggamānaso;
‘‘இத⁴ பீ³ஜானி ரோபிஸ்ஸங், க²ணோ வே மா உபச்சகா³.
‘‘Idha bījāni ropissaṃ, khaṇo ve mā upaccagā.
43.
43.
‘‘யதி³ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸோதே⁴த², ஏகோகாஸங் த³தா³த² மே;
‘‘Yadi buddhassa sodhetha, ekokāsaṃ dadātha me;
அஹம்பி ஸோத⁴யிஸ்ஸாமி, அஞ்ஜஸங் வடுமாயனங்’’.
Ahampi sodhayissāmi, añjasaṃ vaṭumāyanaṃ’’.
44.
44.
அத³ங்ஸு தே மமோகாஸங், ஸோதே⁴துங் அஞ்ஜஸங் ததா³;
Adaṃsu te mamokāsaṃ, sodhetuṃ añjasaṃ tadā;
பு³த்³தோ⁴ பு³த்³தோ⁴தி சிந்தெந்தோ, மக்³க³ங் ஸோதே⁴மஹங் ததா³.
Buddho buddhoti cintento, maggaṃ sodhemahaṃ tadā.
45.
45.
அனிட்டி²தே மமோகாஸே, தீ³பங்கரோ மஹாமுனி;
Aniṭṭhite mamokāse, dīpaṅkaro mahāmuni;
சதூஹி ஸதஸஹஸ்ஸேஹி, ச²ளபி⁴ஞ்ஞேஹி தாதி³ஹி;
Catūhi satasahassehi, chaḷabhiññehi tādihi;
கீ²ணாஸவேஹி விமலேஹி, படிபஜ்ஜி அஞ்ஜஸங் ஜினோ.
Khīṇāsavehi vimalehi, paṭipajji añjasaṃ jino.
46.
46.
பச்சுக்³க³மனா வத்தந்தி, வஜ்ஜந்தி பே⁴ரியோ ப³ஹூ;
Paccuggamanā vattanti, vajjanti bheriyo bahū;
ஆமோதி³தா நரமரூ, ஸாது⁴காரங் பவத்தயுங்.
Āmoditā naramarū, sādhukāraṃ pavattayuṃ.
47.
47.
தே³வா மனுஸ்ஸே பஸ்ஸந்தி, மனுஸ்ஸாபி ச தே³வதா;
Devā manusse passanti, manussāpi ca devatā;
உபோ⁴பி தே பஞ்ஜலிகா, அனுயந்தி ததா²க³தங்.
Ubhopi te pañjalikā, anuyanti tathāgataṃ.
48.
48.
உபோ⁴பி தே வஜ்ஜயந்தா, அனுயந்தி ததா²க³தங்.
Ubhopi te vajjayantā, anuyanti tathāgataṃ.
49.
49.
தி³ப்³ப³ங் மந்தா³ரவங் புப்ப²ங், பது³மங் பாரிச²த்தகங்;
Dibbaṃ mandāravaṃ pupphaṃ, padumaṃ pārichattakaṃ;
தி³ஸோதி³ஸங் ஓகிரந்தி, ஆகாஸனப⁴க³தா மரூ.
Disodisaṃ okiranti, ākāsanabhagatā marū.
50.
50.
தி³ப்³ப³ங் சந்த³னசுண்ணஞ்ச, வரக³ந்த⁴ஞ்ச கேவலங்;
Dibbaṃ candanacuṇṇañca, varagandhañca kevalaṃ;
51.
51.
சம்பகங் ஸரலங் நீபங், நாக³புன்னாக³கேதகங்;
Campakaṃ saralaṃ nīpaṃ, nāgapunnāgaketakaṃ;
தி³ஸோதி³ஸங் உக்கி²பந்தி, பூ⁴மிதலக³தா நரா.
Disodisaṃ ukkhipanti, bhūmitalagatā narā.
52.
52.
கேஸே முஞ்சித்வாஹங் தத்த², வாகசீரஞ்ச சம்மகங்;
Kese muñcitvāhaṃ tattha, vākacīrañca cammakaṃ;
கலலே பத்த²ரித்வான, அவகுஜ்ஜோ நிபஜ்ஜஹங்.
Kalale pattharitvāna, avakujjo nipajjahaṃ.
53.
53.
‘‘அக்கமித்வான மங் பு³த்³தோ⁴, ஸஹ ஸிஸ்ஸேஹி க³ச்ச²து;
‘‘Akkamitvāna maṃ buddho, saha sissehi gacchatu;
மா நங் கலலே அக்கமித்த², ஹிதாய மே ப⁴விஸ்ஸதி’’.
Mā naṃ kalale akkamittha, hitāya me bhavissati’’.
54.
54.
பத²வியங் நிபன்னஸ்ஸ, ஏவங் மே ஆஸி சேதஸோ;
Pathaviyaṃ nipannassa, evaṃ me āsi cetaso;
‘‘இச்ச²மானோ அஹங் அஜ்ஜ, கிலேஸே ஜா²பயே மம.
‘‘Icchamāno ahaṃ ajja, kilese jhāpaye mama.
55.
55.
‘‘கிங் மே அஞ்ஞாதவேஸேன, த⁴ம்மங் ஸச்சி²கதேனித⁴;
‘‘Kiṃ me aññātavesena, dhammaṃ sacchikatenidha;
ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பாபுணித்வா, பு³த்³தோ⁴ ஹெஸ்ஸங் ஸதே³வகே.
Sabbaññutaṃ pāpuṇitvā, buddho hessaṃ sadevake.
56.
56.
‘‘கிங் மே ஏகேன திண்ணேன, புரிஸேன தா²மத³ஸ்ஸினா;
‘‘Kiṃ me ekena tiṇṇena, purisena thāmadassinā;
ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பாபுணித்வா, ஸந்தாரெஸ்ஸங் ஸதே³வகங்.
Sabbaññutaṃ pāpuṇitvā, santāressaṃ sadevakaṃ.
57.
57.
‘‘இமினா மே அதி⁴காரேன, கதேன புரிஸுத்தமே;
‘‘Iminā me adhikārena, katena purisuttame;
ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பாபுணித்வா, தாரேமி ஜனதங் ப³ஹுங்.
Sabbaññutaṃ pāpuṇitvā, tāremi janataṃ bahuṃ.
58.
58.
‘‘ஸங்ஸாரஸோதங் சி²ந்தி³த்வா, வித்³த⁴ங்ஸெத்வா தயோ ப⁴வே;
‘‘Saṃsārasotaṃ chinditvā, viddhaṃsetvā tayo bhave;
த⁴ம்மனாவங் ஸமாருய்ஹ, ஸந்தாரெஸ்ஸங் ஸதே³வகங்’’.
Dhammanāvaṃ samāruyha, santāressaṃ sadevakaṃ’’.
59.
59.
மனுஸ்ஸத்தங் லிங்க³ஸம்பத்தி, ஹேது ஸத்தா²ரத³ஸ்ஸனங்;
Manussattaṃ liṅgasampatti, hetu satthāradassanaṃ;
பப்³ப³ஜ்ஜா கு³ணஸம்பத்தி, அதி⁴காரோ ச ச²ந்த³தா;
Pabbajjā guṇasampatti, adhikāro ca chandatā;
அட்ட²த⁴ம்மஸமோதா⁴னா, அபி⁴னீஹாரோ ஸமிஜ்ஜ²தி.
Aṭṭhadhammasamodhānā, abhinīhāro samijjhati.
60.
60.
தீ³பங்கரோ லோகவிதூ³, ஆஹுதீனங் படிக்³க³ஹோ;
Dīpaṅkaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
உஸ்ஸீஸகே மங் ட²த்வான, இத³ங் வசனமப்³ரவி.
Ussīsake maṃ ṭhatvāna, idaṃ vacanamabravi.
61.
61.
‘‘பஸ்ஸத² இமங் தாபஸங், ஜடிலங் உக்³க³தாபனங்;
‘‘Passatha imaṃ tāpasaṃ, jaṭilaṃ uggatāpanaṃ;
அபரிமெய்யிதோ கப்பே, பு³த்³தோ⁴ லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.
Aparimeyyito kappe, buddho loke bhavissati.
62.
62.
‘‘அஹு கபிலவ்ஹயா ரம்மா, நிக்க²மித்வா ததா²க³தோ;
‘‘Ahu kapilavhayā rammā, nikkhamitvā tathāgato;
பதா⁴னங் பத³ஹித்வான, கத்வா து³க்கரகாரிகங்.
Padhānaṃ padahitvāna, katvā dukkarakārikaṃ.
63.
63.
‘‘அஜபாலருக்க²மூலஸ்மிங், நிஸீதி³த்வா ததா²க³தோ;
‘‘Ajapālarukkhamūlasmiṃ, nisīditvā tathāgato;
தத்த² பாயாஸங் பக்³க³ய்ஹ, நேரஞ்ஜரமுபேஹிதி.
Tattha pāyāsaṃ paggayha, nerañjaramupehiti.
64.
64.
‘‘நேரஞ்ஜராய தீரம்ஹி, பாயாஸங் அத³ ஸோ ஜினோ;
‘‘Nerañjarāya tīramhi, pāyāsaṃ ada so jino;
படியத்தவரமக்³கே³ன, போ³தி⁴மூலமுபேஹிதி.
Paṭiyattavaramaggena, bodhimūlamupehiti.
65.
65.
‘‘ததோ பத³க்கி²ணங் கத்வா, போ³தி⁴மண்ட³ங் அனுத்தரோ 11;
‘‘Tato padakkhiṇaṃ katvā, bodhimaṇḍaṃ anuttaro 12;
அஸ்ஸத்த²ருக்க²மூலம்ஹி, பு³ஜ்ஜி²ஸ்ஸதி மஹாயஸோ.
Assattharukkhamūlamhi, bujjhissati mahāyaso.
66.
66.
‘‘இமஸ்ஸ ஜனிகா மாதா, மாயா நாம ப⁴விஸ்ஸதி;
‘‘Imassa janikā mātā, māyā nāma bhavissati;
பிதா ஸுத்³தோ⁴த³னோ நாம, அயங் ஹெஸ்ஸதி கோ³தமோ.
Pitā suddhodano nāma, ayaṃ hessati gotamo.
67.
67.
‘‘அனாஸவா வீதராகா³, ஸந்தசித்தா ஸமாஹிதா;
‘‘Anāsavā vītarāgā, santacittā samāhitā;
கோலிதோ உபதிஸ்ஸோ ச, அக்³கா³ ஹெஸ்ஸந்தி ஸாவகா;
Kolito upatisso ca, aggā hessanti sāvakā;
68.
68.
‘‘கே²மா உப்பலவண்ணா ச, அக்³கா³ ஹெஸ்ஸந்தி ஸாவிகா;
‘‘Khemā uppalavaṇṇā ca, aggā hessanti sāvikā;
அனாஸவா வீதராகா³, ஸந்தசித்தா ஸமாஹிதா;
Anāsavā vītarāgā, santacittā samāhitā;
போ³தி⁴ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, அஸ்ஸத்தோ²தி பவுச்சதி.
Bodhi tassa bhagavato, assatthoti pavuccati.
69.
69.
‘‘சித்தோ ச ஹத்தா²ளவகோ 15, அக்³கா³ ஹெஸ்ஸந்துபட்ட²கா;
‘‘Citto ca hatthāḷavako 16, aggā hessantupaṭṭhakā;
உத்தரா நந்த³மாதா ச, அக்³கா³ ஹெஸ்ஸந்துபட்டி²கா’’.
Uttarā nandamātā ca, aggā hessantupaṭṭhikā’’.
70.
70.
இத³ங் ஸுத்வான வசனங், அஸமஸ்ஸ மஹேஸினோ;
Idaṃ sutvāna vacanaṃ, asamassa mahesino;
71.
71.
உக்குட்டி²ஸத்³தா³ வத்தந்தி, அப்போ²டெந்தி 19 ஹஸந்தி ச;
Ukkuṭṭhisaddā vattanti, apphoṭenti 20 hasanti ca;
கதஞ்ஜலீ நமஸ்ஸந்தி, த³ஸஸஹஸ்ஸீ ஸதே³வகா.
Katañjalī namassanti, dasasahassī sadevakā.
72.
72.
‘‘யதி³மஸ்ஸ லோகனாத²ஸ்ஸ, விரஜ்ஜி²ஸ்ஸாம ஸாஸனங்;
‘‘Yadimassa lokanāthassa, virajjhissāma sāsanaṃ;
அனாக³தம்ஹி அத்³தா⁴னே, ஹெஸ்ஸாம ஸம்முகா² இமங்.
Anāgatamhi addhāne, hessāma sammukhā imaṃ.
73.
73.
‘‘யதா² மனுஸ்ஸா நதி³ங் தரந்தா, படிதித்த²ங் விரஜ்ஜி²ய;
‘‘Yathā manussā nadiṃ tarantā, paṭititthaṃ virajjhiya;
ஹெட்டா²தித்தே² க³ஹெத்வான, உத்தரந்தி மஹானதி³ங்.
Heṭṭhātitthe gahetvāna, uttaranti mahānadiṃ.
74.
74.
‘‘ஏவமேவ மயங் ஸப்³பே³, யதி³ முஞ்சாமிமங் ஜினங்;
‘‘Evameva mayaṃ sabbe, yadi muñcāmimaṃ jinaṃ;
அனாக³தம்ஹி அத்³தா⁴னே, ஹெஸ்ஸாம ஸம்முகா² இமங்’’.
Anāgatamhi addhāne, hessāma sammukhā imaṃ’’.
75.
75.
தீ³பங்கரோ லோகவிதூ³, ஆஹுதீனங் படிக்³க³ஹோ;
Dīpaṅkaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
மம கம்மங் பகித்தெத்வா, த³க்கி²ணங் பாத³முத்³த⁴ரி.
Mama kammaṃ pakittetvā, dakkhiṇaṃ pādamuddhari.
76.
76.
தே³வா மனுஸ்ஸா அஸுரா ச, அபி⁴வாதெ³த்வான பக்கமுங்.
Devā manussā asurā ca, abhivādetvāna pakkamuṃ.
77.
77.
த³ஸ்ஸனங் மே அதிக்கந்தே, ஸஸங்கே⁴ லோகனாயகே;
Dassanaṃ me atikkante, sasaṅghe lokanāyake;
ஸயனா வுட்ட²ஹித்வான, பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜிங் ததா³.
Sayanā vuṭṭhahitvāna, pallaṅkaṃ ābhujiṃ tadā.
78.
78.
ஸுகே²ன ஸுகி²தோ ஹோமி, பாமோஜ்ஜேன பமோதி³தோ;
Sukhena sukhito homi, pāmojjena pamodito;
பீதியா ச அபி⁴ஸ்ஸன்னோ, பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜிங் ததா³.
Pītiyā ca abhissanno, pallaṅkaṃ ābhujiṃ tadā.
79.
79.
பல்லங்கேன நிஸீதி³த்வா, ஏவங் சிந்தேஸஹங் ததா³;
Pallaṅkena nisīditvā, evaṃ cintesahaṃ tadā;
80.
80.
‘‘ஸஹஸ்ஸியம்ஹி லோகம்ஹி, இஸயோ நத்தி² மே ஸமா;
‘‘Sahassiyamhi lokamhi, isayo natthi me samā;
அஸமோ இத்³தி⁴த⁴ம்மேஸு, அலபி⁴ங் ஈதி³ஸங் ஸுக²ங்.
Asamo iddhidhammesu, alabhiṃ īdisaṃ sukhaṃ.
81.
81.
‘‘பல்லங்காபு⁴ஜனே மய்ஹங், த³ஸஸஹஸ்ஸாதி⁴வாஸினோ;
‘‘Pallaṅkābhujane mayhaṃ, dasasahassādhivāsino;
மஹானாத³ங் பவத்தேஸுங், ‘து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Mahānādaṃ pavattesuṃ, ‘dhuvaṃ buddho bhavissasi.
82.
82.
‘‘‘யா புப்³பே³ போ³தி⁴ஸத்தானங், பல்லங்கவரமாபு⁴ஜே;
‘‘‘Yā pubbe bodhisattānaṃ, pallaṅkavaramābhuje;
நிமித்தானி பதி³ஸ்ஸந்தி, தானி அஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸரே.
Nimittāni padissanti, tāni ajja padissare.
83.
83.
‘‘‘ஸீதங் ப்³யபக³தங் ஹோதி, உண்ஹஞ்ச உபஸம்மதி;
‘‘‘Sītaṃ byapagataṃ hoti, uṇhañca upasammati;
தானி அஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tāni ajja padissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
84.
84.
‘‘‘த³ஸஸஹஸ்ஸீ லோகதா⁴தூ, நிஸ்ஸத்³தா³ ஹொந்தி நிராகுலா;
‘‘‘Dasasahassī lokadhātū, nissaddā honti nirākulā;
தானி அஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tāni ajja padissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
85.
85.
‘‘‘மஹாவாதா ந வாயந்தி, ந ஸந்த³ந்தி ஸவந்தியோ;
‘‘‘Mahāvātā na vāyanti, na sandanti savantiyo;
தானி அஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tāni ajja padissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
86.
86.
‘‘‘த²லஜா த³கஜா புப்பா², ஸப்³பே³ புப்ப²ந்தி தாவதே³;
‘‘‘Thalajā dakajā pupphā, sabbe pupphanti tāvade;
தேபஜ்ஜ புப்பி²தா 25 ஸப்³பே³, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja pupphitā 26 sabbe, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
87.
87.
‘‘‘லதா வா யதி³ வா ருக்கா², ப²லபா⁴ரா ஹொந்தி தாவதே³;
‘‘‘Latā vā yadi vā rukkhā, phalabhārā honti tāvade;
தேபஜ்ஜ ப²லிதா ஸப்³பே³, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja phalitā sabbe, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
88.
88.
‘‘‘ஆகாஸட்டா² ச பூ⁴மட்டா², ரதனா ஜோதந்தி தாவதே³;
‘‘‘Ākāsaṭṭhā ca bhūmaṭṭhā, ratanā jotanti tāvade;
தேபஜ்ஜ ரதனா ஜோதந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja ratanā jotanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
89.
89.
‘‘‘மானுஸ்ஸகா ச தி³ப்³பா³ ச, துரியா வஜ்ஜந்தி தாவதே³;
‘‘‘Mānussakā ca dibbā ca, turiyā vajjanti tāvade;
தேபஜ்ஜுபோ⁴ அபி⁴ரவந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajjubho abhiravanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
90.
90.
‘‘‘விசித்ரபுப்பா² க³க³னா, அபி⁴வஸ்ஸந்தி தாவதே³;
‘‘‘Vicitrapupphā gaganā, abhivassanti tāvade;
தேபி அஜ்ஜ பவஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepi ajja pavassanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
91.
91.
‘‘‘மஹாஸமுத்³தோ³ ஆபு⁴ஜதி, த³ஸஸஹஸ்ஸீ பகம்பதி;
‘‘‘Mahāsamuddo ābhujati, dasasahassī pakampati;
தேபஜ்ஜுபோ⁴ அபி⁴ரவந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajjubho abhiravanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
92.
92.
‘‘‘நிரயேபி த³ஸஸஹஸ்ஸே, அக்³கீ³ நிப்³ப³ந்தி தாவதே³;
‘‘‘Nirayepi dasasahasse, aggī nibbanti tāvade;
தேபஜ்ஜ நிப்³பு³தா அக்³கீ³, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja nibbutā aggī, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
93.
93.
‘‘‘விமலோ ஹோதி ஸூரியோ, ஸப்³பா³ தி³ஸ்ஸந்தி தாரகா;
‘‘‘Vimalo hoti sūriyo, sabbā dissanti tārakā;
தேபி அஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepi ajja padissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
94.
94.
‘‘‘அனோவட்டே²ன 27 உத³கங், மஹியா உப்³பி⁴ஜ்ஜி தாவதே³;
‘‘‘Anovaṭṭhena 28 udakaṃ, mahiyā ubbhijji tāvade;
தம்பஜ்ஜுப்³பி⁴ஜ்ஜதே மஹியா, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tampajjubbhijjate mahiyā, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
95.
95.
‘‘‘தாராக³ணா விரோசந்தி, நக்க²த்தா க³க³னமண்ட³லே;
‘‘‘Tārāgaṇā virocanti, nakkhattā gaganamaṇḍale;
விஸாகா² சந்தி³மா யுத்தா, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Visākhā candimā yuttā, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
96.
96.
‘‘‘பி³லாஸயா த³ரீஸயா, நிக்க²மந்தி ஸகாஸயா;
‘‘‘Bilāsayā darīsayā, nikkhamanti sakāsayā;
தேபஜ்ஜ ஆஸயா சு²த்³தா⁴, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja āsayā chuddhā, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
97.
97.
‘‘‘ந ஹொந்தி அரதீ ஸத்தானங், ஸந்துட்டா² ஹொந்தி தாவதே³;
‘‘‘Na honti aratī sattānaṃ, santuṭṭhā honti tāvade;
தேபஜ்ஜ ஸப்³பே³ ஸந்துட்டா², து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja sabbe santuṭṭhā, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
98.
98.
‘‘‘ரோகா³ தது³பஸம்மந்தி, ஜிக⁴ச்சா² ச வினஸ்ஸதி;
‘‘‘Rogā tadupasammanti, jighacchā ca vinassati;
தானி அஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tāni ajja padissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
99.
99.
‘‘‘ராகோ³ ததா³ தனு ஹோதி, தோ³ஸோ மோஹோ வினஸ்ஸதி;
‘‘‘Rāgo tadā tanu hoti, doso moho vinassati;
தேபஜ்ஜ விக³தா ஸப்³பே³, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja vigatā sabbe, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
100.
100.
‘‘‘ப⁴யங் ததா³ ந ப⁴வதி, அஜ்ஜபேதங் பதி³ஸ்ஸதி;
‘‘‘Bhayaṃ tadā na bhavati, ajjapetaṃ padissati;
தேன லிங்கே³ன ஜானாம, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tena liṅgena jānāma, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
101.
101.
‘‘‘ரஜோனுத்³த⁴ங்ஸதி உத்³த⁴ங், அஜ்ஜபேதங் பதி³ஸ்ஸதி;
‘‘‘Rajonuddhaṃsati uddhaṃ, ajjapetaṃ padissati;
தேன லிங்கே³ன ஜானாம, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tena liṅgena jānāma, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
102.
102.
‘‘‘அனிட்ட²க³ந்தோ⁴ பக்கமதி, தி³ப்³ப³க³ந்தோ⁴ பவாயதி;
‘‘‘Aniṭṭhagandho pakkamati, dibbagandho pavāyati;
ஸோபஜ்ஜ வாயதி க³ந்தோ⁴, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Sopajja vāyati gandho, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
103.
103.
‘‘‘ஸப்³பே³ தே³வா பதி³ஸ்ஸந்தி, ட²பயித்வா அரூபினோ;
‘‘‘Sabbe devā padissanti, ṭhapayitvā arūpino;
தேபஜ்ஜ ஸப்³பே³ தி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja sabbe dissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
104.
104.
‘‘‘யாவதா நிரயா நாம, ஸப்³பே³ தி³ஸ்ஸந்தி தாவதே³;
‘‘‘Yāvatā nirayā nāma, sabbe dissanti tāvade;
தேபஜ்ஜ ஸப்³பே³ தி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tepajja sabbe dissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
105.
105.
ஆகாஸபூ⁴தா தேபஜ்ஜ, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Ākāsabhūtā tepajja, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
106.
106.
‘‘‘சுதீ ச உபபத்தி ச, க²ணே தஸ்மிங் ந விஜ்ஜதி;
‘‘‘Cutī ca upapatti ca, khaṇe tasmiṃ na vijjati;
தானிபஜ்ஜ பதி³ஸ்ஸந்தி, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Tānipajja padissanti, dhuvaṃ buddho bhavissasi.
107.
107.
‘‘‘த³ள்ஹங் பக்³க³ண்ஹ வீரியங், மா நிவத்த அபி⁴க்கம;
‘‘‘Daḷhaṃ paggaṇha vīriyaṃ, mā nivatta abhikkama;
மயம்பேதங் விஜானாம, து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி’’’.
Mayampetaṃ vijānāma, dhuvaṃ buddho bhavissasi’’’.
108.
108.
பு³த்³த⁴ஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா, த³ஸஸஹஸ்ஸீனசூப⁴யங்;
Buddhassa vacanaṃ sutvā, dasasahassīnacūbhayaṃ;
துட்ட²ஹட்டோ² பமோதி³தோ, ஏவங் சிந்தேஸஹங் ததா³.
Tuṭṭhahaṭṭho pamodito, evaṃ cintesahaṃ tadā.
109.
109.
‘‘அத்³வெஜ்ஜ²வசனா பு³த்³தா⁴, அமோக⁴வசனா ஜினா;
‘‘Advejjhavacanā buddhā, amoghavacanā jinā;
விதத²ங் நத்தி² பு³த்³தா⁴னங், து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴வாமஹங்.
Vitathaṃ natthi buddhānaṃ, dhuvaṃ buddho bhavāmahaṃ.
110.
110.
‘‘யதா² கி²த்தங் நபே⁴ லெட்³டு³, து⁴வங் பததி பூ⁴மியங்;
‘‘Yathā khittaṃ nabhe leḍḍu, dhuvaṃ patati bhūmiyaṃ;
ததே²வ பு³த்³த⁴ஸெட்டா²னங், வசனங் து⁴வஸஸ்ஸதங்;
Tatheva buddhaseṭṭhānaṃ, vacanaṃ dhuvasassataṃ;
விதத²ங் நத்தி² பு³த்³தா⁴னங், து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴வாமஹங்.
Vitathaṃ natthi buddhānaṃ, dhuvaṃ buddho bhavāmahaṃ.
111.
111.
‘‘யதா²பி ஸப்³ப³ஸத்தானங், மரணங் து⁴வஸஸ்ஸதங்;
‘‘Yathāpi sabbasattānaṃ, maraṇaṃ dhuvasassataṃ;
ததே²வ பு³த்³த⁴ஸெட்டா²னங், வசனங் து⁴வஸஸ்ஸதங்;
Tatheva buddhaseṭṭhānaṃ, vacanaṃ dhuvasassataṃ;
விதத²ங் நத்தி² பு³த்³தா⁴னங், து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴வாமஹங்.
Vitathaṃ natthi buddhānaṃ, dhuvaṃ buddho bhavāmahaṃ.
112.
112.
‘‘யதா² ரத்திக்க²யே பத்தே, ஸூரியுக்³க³மனங் து⁴வங்;
‘‘Yathā rattikkhaye patte, sūriyuggamanaṃ dhuvaṃ;
ததே²வ பு³த்³த⁴ஸெட்டா²னங், வசனங் து⁴வஸஸ்ஸதங்;
Tatheva buddhaseṭṭhānaṃ, vacanaṃ dhuvasassataṃ;
விதத²ங் நத்தி² பு³த்³தா⁴னங், து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴வாமஹங்.
Vitathaṃ natthi buddhānaṃ, dhuvaṃ buddho bhavāmahaṃ.
113.
113.
‘‘யதா² நிக்க²ந்தஸயனஸ்ஸ, ஸீஹஸ்ஸ நத³னங் து⁴வங்;
‘‘Yathā nikkhantasayanassa, sīhassa nadanaṃ dhuvaṃ;
ததே²வ பு³த்³த⁴ஸெட்டா²னங், வசனங் து⁴வஸஸ்ஸதங்;
Tatheva buddhaseṭṭhānaṃ, vacanaṃ dhuvasassataṃ;
விதத²ங் நத்தி² பு³த்³தா⁴னங், து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴வாமஹங்.
Vitathaṃ natthi buddhānaṃ, dhuvaṃ buddho bhavāmahaṃ.
114.
114.
‘‘யதா² ஆபன்னஸத்தானங், பா⁴ரமோரோபனங் து⁴வங்;
‘‘Yathā āpannasattānaṃ, bhāramoropanaṃ dhuvaṃ;
ததே²வ பு³த்³த⁴ஸெட்டா²னங், வசனங் து⁴வஸஸ்ஸதங்;
Tatheva buddhaseṭṭhānaṃ, vacanaṃ dhuvasassataṃ;
விதத²ங் நத்தி² பு³த்³தா⁴னங், து⁴வங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴வாமஹங்.
Vitathaṃ natthi buddhānaṃ, dhuvaṃ buddho bhavāmahaṃ.
115.
115.
‘‘ஹந்த³ பு³த்³த⁴கரே த⁴ம்மே, விசினாமி இதோ சிதோ;
‘‘Handa buddhakare dhamme, vicināmi ito cito;
உத்³த⁴ங் அதோ⁴ த³ஸ தி³ஸா, யாவதா த⁴ம்மதா⁴துயா’’.
Uddhaṃ adho dasa disā, yāvatā dhammadhātuyā’’.
116.
116.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், பட²மங் தா³னபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, paṭhamaṃ dānapāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, அனுசிண்ணங் மஹாபத²ங்.
Pubbakehi mahesīhi, anuciṇṇaṃ mahāpathaṃ.
117.
117.
‘‘இமங் த்வங் பட²மங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ paṭhamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
தா³னபாரமிதங் க³ச்ச², யதி³ போ³தி⁴ங் பத்துமிச்ச²ஸி.
Dānapāramitaṃ gaccha, yadi bodhiṃ pattumicchasi.
118.
118.
‘‘யதா²பி கும்போ⁴ ஸம்புண்ணோ, யஸ்ஸ கஸ்ஸசி அதோ⁴ கதோ;
‘‘Yathāpi kumbho sampuṇṇo, yassa kassaci adho kato;
வமதே வுத³கங் நிஸ்ஸேஸங், ந தத்த² பரிரக்க²தி.
Vamate vudakaṃ nissesaṃ, na tattha parirakkhati.
119.
119.
‘‘ததே²வ யாசகே தி³ஸ்வா, ஹீனமுக்கட்ட²மஜ்ஜி²மே;
‘‘Tatheva yācake disvā, hīnamukkaṭṭhamajjhime;
த³தா³ஹி தா³னங் நிஸ்ஸேஸங், கும்போ⁴ விய அதோ⁴ கதோ.
Dadāhi dānaṃ nissesaṃ, kumbho viya adho kato.
120.
120.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
121.
121.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், து³தியங் ஸீலபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, dutiyaṃ sīlapāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
122.
122.
‘‘இமங் த்வங் து³தியங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ dutiyaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
ஸீலபாரமிதங் க³ச்ச², யதி³ போ³தி⁴ங் பத்துமிச்ச²ஸி.
Sīlapāramitaṃ gaccha, yadi bodhiṃ pattumicchasi.
123.
123.
‘‘யதா²பி சமரீ வாலங், கிஸ்மிஞ்சி படிலக்³கி³தங்;
‘‘Yathāpi camarī vālaṃ, kismiñci paṭilaggitaṃ;
உபேதி மரணங் தத்த², ந விகோபேதி வாலதி⁴ங்.
Upeti maraṇaṃ tattha, na vikopeti vāladhiṃ.
124.
124.
‘‘ததே²வ த்வங் சதூஸு பூ⁴மீஸு, ஸீலானி பரிபூரய;
‘‘Tatheva tvaṃ catūsu bhūmīsu, sīlāni paripūraya;
பரிரக்க² ஸப்³ப³தா³ ஸீலங், சமரீ விய வாலதி⁴ங்.
Parirakkha sabbadā sīlaṃ, camarī viya vāladhiṃ.
125.
125.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
126.
126.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், ததியங் நெக்க²ம்மபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, tatiyaṃ nekkhammapāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
127.
127.
‘‘இமங் த்வங் ததியங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ tatiyaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
நெக்க²ம்மபாரமிதங் க³ச்ச², யதி³ போ³தி⁴ங் பத்துமிச்ச²ஸி.
Nekkhammapāramitaṃ gaccha, yadi bodhiṃ pattumicchasi.
128.
128.
‘‘யதா² அந்து³க⁴ரே புரிஸோ, சிரவுத்தோ² து³க²ட்டிதோ;
‘‘Yathā andughare puriso, ciravuttho dukhaṭṭito;
ந தத்த² ராக³ங் ஜனேஸி, முத்திங்யேவ க³வேஸதி.
Na tattha rāgaṃ janesi, muttiṃyeva gavesati.
129.
129.
‘‘ததே²வ த்வங் ஸப்³ப³ப⁴வே, பஸ்ஸ அந்து³க⁴ரே விய;
‘‘Tatheva tvaṃ sabbabhave, passa andughare viya;
நெக்க²ம்மாபி⁴முகோ² ஹோஹி, ப⁴வதோ பரிமுத்தியா.
Nekkhammābhimukho hohi, bhavato parimuttiyā.
130.
130.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
131.
131.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், சதுத்த²ங் பஞ்ஞாபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, catutthaṃ paññāpāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
132.
132.
‘‘இமங் த்வங் சதுத்த²ங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ catutthaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
பஞ்ஞாபாரமிதங் க³ச்ச², யதி³ போ³தி⁴ங் பத்துமிச்ச²ஸி.
Paññāpāramitaṃ gaccha, yadi bodhiṃ pattumicchasi.
133.
133.
‘‘யதா²பி பி⁴க்கு² பி⁴க்க²ந்தோ, ஹீனமுக்கட்ட²மஜ்ஜி²மே;
‘‘Yathāpi bhikkhu bhikkhanto, hīnamukkaṭṭhamajjhime;
குலானி ந விவஜ்ஜெந்தோ, ஏவங் லப⁴தி யாபனங்.
Kulāni na vivajjento, evaṃ labhati yāpanaṃ.
134.
134.
‘‘ததே²வ த்வங் ஸப்³ப³காலங், பரிபுச்ச²ங் பு³த⁴ங் ஜனங்;
‘‘Tatheva tvaṃ sabbakālaṃ, paripucchaṃ budhaṃ janaṃ;
பஞ்ஞாபாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Paññāpāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
135.
135.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
136.
136.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், பஞ்சமங் வீரியபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, pañcamaṃ vīriyapāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
137.
137.
‘‘இமங் த்வங் பஞ்சமங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ pañcamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
வீரியபாரமிதங் க³ச்ச², யதி³ போ³தி⁴ங் பத்துமிச்ச²ஸி.
Vīriyapāramitaṃ gaccha, yadi bodhiṃ pattumicchasi.
138.
138.
‘‘யதா²பி ஸீஹோ மிக³ராஜா, நிஸஜ்ஜட்டா²னசங்கமே;
‘‘Yathāpi sīho migarājā, nisajjaṭṭhānacaṅkame;
அலீனவீரியோ ஹோதி, பக்³க³ஹிதமனோ ஸதா³.
Alīnavīriyo hoti, paggahitamano sadā.
139.
139.
‘‘ததே²வ த்வங் 31 ஸப்³ப³ப⁴வே, பக்³க³ண்ஹ வீரியங் த³ள்ஹங்;
‘‘Tatheva tvaṃ 32 sabbabhave, paggaṇha vīriyaṃ daḷhaṃ;
வீரியபாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Vīriyapāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
140.
140.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
141.
141.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், ச²ட்ட²மங் க²ந்திபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, chaṭṭhamaṃ khantipāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
142.
142.
‘‘இமங் த்வங் ச²ட்ட²மங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ chaṭṭhamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
தத்த² அத்³வெஜ்ஜ²மானஸோ, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Tattha advejjhamānaso, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
143.
143.
‘‘யதா²பி பத²வீ நாம, ஸுசிம்பி அஸுசிம்பி ச;
‘‘Yathāpi pathavī nāma, sucimpi asucimpi ca;
ஸப்³ப³ங் ஸஹதி நிக்கே²பங், ந கரோதி படிக⁴ங் தயா.
Sabbaṃ sahati nikkhepaṃ, na karoti paṭighaṃ tayā.
144.
144.
‘‘ததே²வ த்வம்பி ஸப்³பே³ஸங், ஸம்மானாவமானக்க²மோ;
‘‘Tatheva tvampi sabbesaṃ, sammānāvamānakkhamo;
க²ந்திபாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Khantipāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
145.
145.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
146.
146.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், ஸத்தமங் ஸச்சபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, sattamaṃ saccapāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
147.
147.
‘‘இமங் த்வங் ஸத்தமங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ sattamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
தத்த² அத்³வெஜ்ஜ²வசனோ, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Tattha advejjhavacano, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
148.
148.
‘‘யதா²பி ஓஸதீ⁴ நாம, துலாபூ⁴தா ஸதே³வகே;
‘‘Yathāpi osadhī nāma, tulābhūtā sadevake;
ஸமயே உதுவஸ்ஸே வா, ந வோக்கமதி வீதி²தோ.
Samaye utuvasse vā, na vokkamati vīthito.
149.
149.
‘‘ததே²வ த்வம்பி ஸச்சேஸு, மா வோக்கம ஹி வீதி²தோ;
‘‘Tatheva tvampi saccesu, mā vokkama hi vīthito;
ஸச்சபாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Saccapāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
150.
150.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
151.
151.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், அட்ட²மங் அதி⁴ட்டா²னபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, aṭṭhamaṃ adhiṭṭhānapāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
152.
152.
‘‘இமங் த்வங் அட்ட²மங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ aṭṭhamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
தத்த² த்வங் அசலோ ஹுத்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Tattha tvaṃ acalo hutvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
153.
153.
‘‘யதா²பி பப்³ப³தோ ஸேலோ, அசலோ ஸுப்பதிட்டி²தோ;
‘‘Yathāpi pabbato selo, acalo suppatiṭṭhito;
ந கம்பதி பு⁴ஸவாதேஹி, ஸகட்டா²னேவ திட்ட²தி.
Na kampati bhusavātehi, sakaṭṭhāneva tiṭṭhati.
154.
154.
‘‘ததே²வ த்வம்பி அதி⁴ட்டா²னே, ஸப்³ப³தா³ அசலோ ப⁴வ;
‘‘Tatheva tvampi adhiṭṭhāne, sabbadā acalo bhava;
அதி⁴ட்டா²னபாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Adhiṭṭhānapāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
155.
155.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
156.
156.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், நவமங் மெத்தாபாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, navamaṃ mettāpāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
157.
157.
‘‘இமங் த்வங் நவமங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ navamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
மெத்தாய அஸமோ ஹோஹி, யதி³ போ³தி⁴ங் பத்துமிச்ச²ஸி.
Mettāya asamo hohi, yadi bodhiṃ pattumicchasi.
158.
158.
‘‘யதா²பி உத³கங் நாம, கல்யாணே பாபகே ஜனே;
‘‘Yathāpi udakaṃ nāma, kalyāṇe pāpake jane;
ஸமங் ப²ரதி ஸீதேன, பவாஹேதி ரஜோமலங்.
Samaṃ pharati sītena, pavāheti rajomalaṃ.
159.
159.
‘‘ததே²வ த்வங் ஹிதாஹிதே, ஸமங் மெத்தாய பா⁴வய;
‘‘Tatheva tvaṃ hitāhite, samaṃ mettāya bhāvaya;
மெத்தாபாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Mettāpāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
160.
160.
‘‘நஹேதே எத்தகாயேவ, பு³த்³த⁴த⁴ம்மா ப⁴விஸ்ஸரே;
‘‘Nahete ettakāyeva, buddhadhammā bhavissare;
அஞ்ஞேபி விசினிஸ்ஸாமி, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா’’.
Aññepi vicinissāmi, ye dhammā bodhipācanā’’.
161.
161.
விசினந்தோ ததா³ த³க்கி²ங், த³ஸமங் உபெக்கா²பாரமிங்;
Vicinanto tadā dakkhiṃ, dasamaṃ upekkhāpāramiṃ;
புப்³ப³கேஹி மஹேஸீஹி, ஆஸேவிதனிஸேவிதங்.
Pubbakehi mahesīhi, āsevitanisevitaṃ.
162.
162.
‘‘இமங் த்வங் த³ஸமங் தாவ, த³ள்ஹங் கத்வா ஸமாதி³ய;
‘‘Imaṃ tvaṃ dasamaṃ tāva, daḷhaṃ katvā samādiya;
துலாபூ⁴தோ த³ள்ஹோ ஹுத்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Tulābhūto daḷho hutvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
163.
163.
‘‘யதா²பி பத²வீ நாம, நிக்கி²த்தங் அஸுசிங் ஸுசிங்;
‘‘Yathāpi pathavī nāma, nikkhittaṃ asuciṃ suciṃ;
உபெக்க²தி உபோ⁴பேதே, கோபானுனயவஜ்ஜிதா.
Upekkhati ubhopete, kopānunayavajjitā.
164.
164.
‘‘ததே²வ த்வங் ஸுக²து³க்கே², துலாபூ⁴தோ ஸதா³ ப⁴வ;
‘‘Tatheva tvaṃ sukhadukkhe, tulābhūto sadā bhava;
உபெக்கா²பாரமிதங் க³ந்த்வா, ஸம்போ³தி⁴ங் பாபுணிஸ்ஸஸி.
Upekkhāpāramitaṃ gantvā, sambodhiṃ pāpuṇissasi.
165.
165.
‘‘எத்தகாயேவ தே லோகே, யே த⁴ம்மா போ³தி⁴பாசனா;
‘‘Ettakāyeva te loke, ye dhammā bodhipācanā;
ததுத்³த⁴ங் நத்தி² அஞ்ஞத்ர, த³ள்ஹங் தத்த² பதிட்ட²ஹ’’.
Tatuddhaṃ natthi aññatra, daḷhaṃ tattha patiṭṭhaha’’.
166.
166.
இமே த⁴ம்மே ஸம்மஸதோ, ஸபா⁴வஸரஸலக்க²ணே;
Ime dhamme sammasato, sabhāvasarasalakkhaṇe;
த⁴ம்மதேஜேன வஸுதா⁴, த³ஸஸஹஸ்ஸீ பகம்பத².
Dhammatejena vasudhā, dasasahassī pakampatha.
167.
167.
சலதீ ரவதீ பத²வீ, உச்சு²யந்தங்வ பீளிதங்;
Calatī ravatī pathavī, ucchuyantaṃva pīḷitaṃ;
தேலயந்தே யதா² சக்கங், ஏவங் கம்பதி மேத³னீ.
Telayante yathā cakkaṃ, evaṃ kampati medanī.
168.
168.
யாவதா பரிஸா ஆஸி, பு³த்³த⁴ஸ்ஸ பரிவேஸனே;
Yāvatā parisā āsi, buddhassa parivesane;
பவேத⁴மானா ஸா தத்த², முச்சி²தா ஸேதி பூ⁴மியங்.
Pavedhamānā sā tattha, mucchitā seti bhūmiyaṃ.
169.
169.
க⁴டானேகஸஹஸ்ஸானி, கும்பீ⁴னஞ்ச ஸதா ப³ஹூ;
Ghaṭānekasahassāni, kumbhīnañca satā bahū;
ஸஞ்சுண்ணமதி²தா தத்த², அஞ்ஞமஞ்ஞங் பக⁴ட்டிதா.
Sañcuṇṇamathitā tattha, aññamaññaṃ paghaṭṭitā.
170.
170.
உப்³பி³க்³கா³ தஸிதா பீ⁴தா, ப⁴ந்தா ப்³யாதி²தமானஸா;
Ubbiggā tasitā bhītā, bhantā byāthitamānasā;
மஹாஜனா ஸமாக³ம்ம, தீ³பங்கரமுபாக³முங்.
Mahājanā samāgamma, dīpaṅkaramupāgamuṃ.
171.
171.
‘‘கிங் ப⁴விஸ்ஸதி லோகஸ்ஸ, கல்யாணமத² பாபகங்;
‘‘Kiṃ bhavissati lokassa, kalyāṇamatha pāpakaṃ;
ஸப்³போ³ உபத்³து³தோ லோகோ, தங் வினோதே³ஹி சக்கு²ம’’.
Sabbo upadduto loko, taṃ vinodehi cakkhuma’’.
172.
172.
தேஸங் ததா³ ஸஞ்ஞபேஸி, தீ³பங்கரோ மஹாமுனி;
Tesaṃ tadā saññapesi, dīpaṅkaro mahāmuni;
‘‘விஸட்டா² ஹோத² மா பே⁴த² 33, இமஸ்மிங் பத²விகம்பனே.
‘‘Visaṭṭhā hotha mā bhetha 34, imasmiṃ pathavikampane.
173.
173.
‘‘யமஹங் அஜ்ஜ ப்³யாகாஸிங், பு³த்³தோ⁴ லோகே ப⁴விஸ்ஸதி;
‘‘Yamahaṃ ajja byākāsiṃ, buddho loke bhavissati;
ஏஸோ ஸம்மஸதி த⁴ம்மங், புப்³ப³கங் ஜினஸேவிதங்.
Eso sammasati dhammaṃ, pubbakaṃ jinasevitaṃ.
174.
174.
‘‘தஸ்ஸ ஸம்மஸதோ த⁴ம்மங், பு³த்³த⁴பூ⁴மிங் அஸேஸதோ;
‘‘Tassa sammasato dhammaṃ, buddhabhūmiṃ asesato;
தேனாயங் கம்பிதா பத²வீ, த³ஸஸஹஸ்ஸீ ஸதே³வகே’’.
Tenāyaṃ kampitā pathavī, dasasahassī sadevake’’.
175.
175.
பு³த்³த⁴ஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா, மனோ நிப்³பா³யி தாவதே³;
Buddhassa vacanaṃ sutvā, mano nibbāyi tāvade;
ஸப்³பே³ மங் உபஸங்கம்ம, புனாபி அபி⁴வந்தி³ஸுங்.
Sabbe maṃ upasaṅkamma, punāpi abhivandisuṃ.
176.
176.
ஸமாதி³யித்வா பு³த்³த⁴கு³ணங், த³ள்ஹங் கத்வான மானஸங்;
Samādiyitvā buddhaguṇaṃ, daḷhaṃ katvāna mānasaṃ;
தீ³பங்கரங் நமஸ்ஸித்வா, ஆஸனா வுட்ட²ஹிங் ததா³.
Dīpaṅkaraṃ namassitvā, āsanā vuṭṭhahiṃ tadā.
177.
177.
தி³ப்³ப³ங் மானுஸகங் புப்ப²ங், தே³வா மானுஸகா உபோ⁴;
Dibbaṃ mānusakaṃ pupphaṃ, devā mānusakā ubho;
ஸமோகிரந்தி புப்பே²ஹி, வுட்ட²ஹந்தஸ்ஸ ஆஸனா.
Samokiranti pupphehi, vuṭṭhahantassa āsanā.
178.
178.
வேத³யந்தி ச தே ஸொத்தி²ங், தே³வா மானுஸகா உபோ⁴;
Vedayanti ca te sotthiṃ, devā mānusakā ubho;
‘‘மஹந்தங் பத்தி²தங் துய்ஹங், தங் லப⁴ஸ்ஸு யதி²ச்சி²தங்.
‘‘Mahantaṃ patthitaṃ tuyhaṃ, taṃ labhassu yathicchitaṃ.
179.
179.
‘‘ஸப்³பீ³தியோ விவஜ்ஜந்து, ஸோகோ ரோகோ³ வினஸ்ஸது;
‘‘Sabbītiyo vivajjantu, soko rogo vinassatu;
மா தே ப⁴வந்த்வந்தராயா 35, பு²ஸ கி²ப்பங் போ³தி⁴முத்தமங்.
Mā te bhavantvantarāyā 36, phusa khippaṃ bodhimuttamaṃ.
180.
180.
‘‘யதா²பி ஸமயே பத்தே, புப்ப²ந்தி புப்பி²னோ து³மா;
‘‘Yathāpi samaye patte, pupphanti pupphino dumā;
ததே²வ த்வங் மஹாவீர, பு³த்³த⁴ஞாணேன புப்ப²ஸி.
Tatheva tvaṃ mahāvīra, buddhañāṇena pupphasi.
181.
181.
‘‘யதா² யே கேசி ஸம்பு³த்³தா⁴, பூரயுங் த³ஸ பாரமீ;
‘‘Yathā ye keci sambuddhā, pūrayuṃ dasa pāramī;
ததே²வ த்வங் மஹாவீர, பூரய த³ஸ பாரமீ.
Tatheva tvaṃ mahāvīra, pūraya dasa pāramī.
182.
182.
‘‘யதா² யே கேசி ஸம்பு³த்³தா⁴, போ³தி⁴மண்ட³ம்ஹி பு³ஜ்ஜ²ரே;
‘‘Yathā ye keci sambuddhā, bodhimaṇḍamhi bujjhare;
ததே²வ த்வங் மஹாவீர, பு³ஜ்ஜ²ஸ்ஸு ஜினபோ³தி⁴யங்.
Tatheva tvaṃ mahāvīra, bujjhassu jinabodhiyaṃ.
183.
183.
‘‘யதா² யே கேசி ஸம்பு³த்³தா⁴, த⁴ம்மசக்கங் பவத்தயுங்;
‘‘Yathā ye keci sambuddhā, dhammacakkaṃ pavattayuṃ;
ததே²வ த்வங் மஹாவீர, த⁴ம்மசக்கங் பவத்தய.
Tatheva tvaṃ mahāvīra, dhammacakkaṃ pavattaya.
184.
184.
‘‘புண்ணமாயே யதா² சந்தோ³, பரிஸுத்³தோ⁴ விரோசதி;
‘‘Puṇṇamāye yathā cando, parisuddho virocati;
ததே²வ த்வங் புண்ணமனோ, விரோச த³ஸஸஹஸ்ஸியங்.
Tatheva tvaṃ puṇṇamano, viroca dasasahassiyaṃ.
185.
185.
‘‘ராஹுமுத்தோ யதா² ஸூரியோ, தாபேன அதிரோசதி;
‘‘Rāhumutto yathā sūriyo, tāpena atirocati;
ததே²வ லோகா முஞ்சித்வா, விரோச ஸிரியா துவங்.
Tatheva lokā muñcitvā, viroca siriyā tuvaṃ.
186.
186.
‘‘யதா² யா காசி நதி³யோ, ஓஸரந்தி மஹோத³தி⁴ங்;
‘‘Yathā yā kāci nadiyo, osaranti mahodadhiṃ;
ஏவங் ஸதே³வகா லோகா, ஓஸரந்து தவந்திகே’’.
Evaṃ sadevakā lokā, osarantu tavantike’’.
187.
187.
தேஹி து²தப்பஸத்தோ² ஸோ, த³ஸ த⁴ம்மே ஸமாதி³ய;
Tehi thutappasattho so, dasa dhamme samādiya;
தே த⁴ம்மே பரிபூரெந்தோ, பவனங் பாவிஸீ ததா³தி.
Te dhamme paripūrento, pavanaṃ pāvisī tadāti.
ஸுமேத⁴பத்த²னாகதா² நிட்டி²தா.
Sumedhapatthanākathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / பு³த்³த⁴வங்ஸ-அட்ட²கதா² • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / 2. ஸுமேத⁴பத்த²னாகதா²வண்ணனா • 2. Sumedhapatthanākathāvaṇṇanā