Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ජාතක-අට්‌ඨකථා • Jātaka-aṭṭhakathā

    [242] 2. සුනඛජාතකවණ්‌ණනා

    [242] 2. Sunakhajātakavaṇṇanā

    බාලො වතායං සුනඛොති ඉදං සත්‌ථා ජෙතවනෙ විහරන්‌තො අම්‌බණකොට්‌ඨකෙ ආසනසාලාය භත්‌තභුඤ්‌ජනසුනඛං ආරබ්‌භ කථෙසි. තං කිර ජාතකාලතො පට්‌ඨාය පානීයහාරකා ගහෙත්‌වා තත්‌ථ පොසෙසුං. සො අපරභාගෙ තත්‌ථ භත්‌තං භුඤ්‌ජන්‌තො ථූලසරීරො අහොසි. අථෙකදිවසං එකො ගාමවාසී පුරිසො තං ඨානං පත්‌තො සුනඛං දිස්‌වා පානීයහාරකානං උත්‌තරිසාටකඤ්‌ච කහාපණඤ්‌ච දත්‌වා ගද්‌දූලෙන බන්‌ධිත්‌වා තං ආදාය පක්‌කාමි. සො ගහෙත්‌වා නීයමානො න වස්‌සි, දින්‌නං දින්‌නං ඛාදන්‌තො පච්‌ඡතො පච්‌ඡතො අගමාසි. අථ සො පුරිසො ‘‘අයං ඉදානි මං පියායතී’’ති ගද්‌දූලං මොචෙසි, සො විස්‌සට්‌ඨමත්‌තො එකවෙගෙන ආසනසාලමෙව ගතො. භික්‌ඛූ තං දිස්‌වා තෙන ගතකාරණං ජානිත්‌වා සායන්‌හසමයෙ ධම්‌මසභායං කථං සමුට්‌ඨාපෙසුං – ‘‘ආවුසො, ආසනසාලාය සුනඛො බන්‌ධනමොක්‌ඛකුසලො විස්‌සට්‌ඨමත්‌තොව පුන ආගතො’’ති. සත්‌ථා ආගන්‌ත්‌වා ‘‘කාය නුත්‌ථ, භික්‌ඛවෙ, එතරහි කථාය සන්‌නිසින්‌නා’’ති පුච්‌ඡිත්‌වා ‘‘ඉමාය නාමා’’ති වුත්‌තෙ ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, සො සුනඛො ඉදානෙව බන්‌ධනමොක්‌ඛකුසලො, පුබ්‌බෙපි කුසලොයෙවා’’ති වත්‌වා අතීතං ආහරි.

    Bālo vatāyaṃ sunakhoti idaṃ satthā jetavane viharanto ambaṇakoṭṭhake āsanasālāya bhattabhuñjanasunakhaṃ ārabbha kathesi. Taṃ kira jātakālato paṭṭhāya pānīyahārakā gahetvā tattha posesuṃ. So aparabhāge tattha bhattaṃ bhuñjanto thūlasarīro ahosi. Athekadivasaṃ eko gāmavāsī puriso taṃ ṭhānaṃ patto sunakhaṃ disvā pānīyahārakānaṃ uttarisāṭakañca kahāpaṇañca datvā gaddūlena bandhitvā taṃ ādāya pakkāmi. So gahetvā nīyamāno na vassi, dinnaṃ dinnaṃ khādanto pacchato pacchato agamāsi. Atha so puriso ‘‘ayaṃ idāni maṃ piyāyatī’’ti gaddūlaṃ mocesi, so vissaṭṭhamatto ekavegena āsanasālameva gato. Bhikkhū taṃ disvā tena gatakāraṇaṃ jānitvā sāyanhasamaye dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ – ‘‘āvuso, āsanasālāya sunakho bandhanamokkhakusalo vissaṭṭhamattova puna āgato’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, so sunakho idāneva bandhanamokkhakusalo, pubbepi kusaloyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    අතීතෙ බාරාණසියං බ්‍රහ්‌මදත්‌තෙ රජ්‌ජං කාරෙන්‌තෙ බොධිසත්‌තො කාසිරට්‌ඨෙ එකස්‌මිං මහාභොගකුලෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා වයප්‌පත්‌තො ඝරාවාසං අග්‌ගහෙසි. තදා බාරාණසියං එකස්‌ස මනුස්‌සස්‌ස සුනඛො අහොසි, සො පිණ්‌ඩිභත්‌තං ලභන්‌තො ථූලසරීරො ජාතො. අථෙකො ගාමවාසී බාරාණසිං ආගතො තං සුනඛං දිස්‌වා තස්‌ස මනුස්‌සස්‌ස උත්‌තරිසාටකඤ්‌ච කහාපණඤ්‌ච දත්‌වා සුනඛං ගහෙත්‌වා චම්‌මයොත්‌තෙන බන්‌ධිත්‌වා යොත්‌තකොටියං ගහෙත්‌වා ගච්‌ඡන්‌තො අටවිමුඛෙ එකං සාලං පවිසිත්‌වා සුනඛං බන්‌ධිත්‌වා ඵලකෙ නිපජ්‌ජිත්‌වා නිද්‌දං ඔක්‌කමි. තස්‌මිං කාලෙ බොධිසත්‌තො කෙනචිදෙව කරණීයෙන අටවිං පටිපන්‌නො තං සුනඛං යොත්‌තෙන බන්‌ධිත්‌වා ඨපිතං දිස්‌වා පඨමං ගාථමාහ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto kāsiraṭṭhe ekasmiṃ mahābhogakule nibbattitvā vayappatto gharāvāsaṃ aggahesi. Tadā bārāṇasiyaṃ ekassa manussassa sunakho ahosi, so piṇḍibhattaṃ labhanto thūlasarīro jāto. Atheko gāmavāsī bārāṇasiṃ āgato taṃ sunakhaṃ disvā tassa manussassa uttarisāṭakañca kahāpaṇañca datvā sunakhaṃ gahetvā cammayottena bandhitvā yottakoṭiyaṃ gahetvā gacchanto aṭavimukhe ekaṃ sālaṃ pavisitvā sunakhaṃ bandhitvā phalake nipajjitvā niddaṃ okkami. Tasmiṃ kāle bodhisatto kenacideva karaṇīyena aṭaviṃ paṭipanno taṃ sunakhaṃ yottena bandhitvā ṭhapitaṃ disvā paṭhamaṃ gāthamāha –

    184.

    184.

    ‘‘බාලො වතායං සුනඛො, යො වරත්‌තං න ඛාදති;

    ‘‘Bālo vatāyaṃ sunakho, yo varattaṃ na khādati;

    බන්‌ධනා ච පමුඤ්‌චෙය්‍ය, අසිතො ච ඝරං වජෙ’’ති.

    Bandhanā ca pamuñceyya, asito ca gharaṃ vaje’’ti.

    තත්‌ථ පමුඤ්‌චෙය්‍යාති පමොචෙය්‍ය, අයමෙව වා පාඨො. අසිතො ච ඝරං වජෙති අසිතො සුහිතො හුත්‌වා අත්‌තනො වසනට්‌ඨානං ගච්‌ඡෙය්‍ය.

    Tattha pamuñceyyāti pamoceyya, ayameva vā pāṭho. Asito ca gharaṃ vajeti asito suhito hutvā attano vasanaṭṭhānaṃ gaccheyya.

    තං සුත්‌වා සුනඛො දුතියං ගාථමාහ –

    Taṃ sutvā sunakho dutiyaṃ gāthamāha –

    185.

    185.

    ‘‘අට්‌ඨිතං මෙ මනස්‌මිං මෙ, අථො මෙ හදයෙ කතං;

    ‘‘Aṭṭhitaṃ me manasmiṃ me, atho me hadaye kataṃ;

    කාලඤ්‌ච පටිකඞ්‌ඛාමි, යාව පස්‌සුපතූ ජනො’’ති.

    Kālañca paṭikaṅkhāmi, yāva passupatū jano’’ti.

    තත්‌ථ අට්‌ඨිතං මෙ මනස්‌මිං මෙති යං තුම්‌හෙ කථෙථ, තං මයා අධිට්‌ඨිතමෙව, මනස්‌මිංයෙව මෙ එතං. අථො මෙ හදයෙ කතන්‌ති අථ ච පන මෙ තුම්‌හාකං වචනං හදයෙ කතමෙව. කාලඤ්‌ච පටිකඞ්‌ඛාමීති කාලං පටිමානෙමි. යාව පස්‌සුපතූ ජනොති යාවායං මහාජනො පසුපතු නිද්‌දං ඔක්‌කමතු, තාවාහං කාලං පටිමානෙමි . ඉතරථා හි ‘‘අයං සුනඛො පලායතී’’ති රවො උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය, තස්‌මා රත්‌තිභාගෙ සබ්‌බෙසං සුත්‌තකාලෙ චම්‌මයොත්‌තං ඛාදිත්‌වා පලායිස්‌සාමීති. සො එවං වත්‌වා මහාජනෙ නිද්‌දං ඔක්‌කන්‌තෙ යොත්‌තං ඛාදිත්‌වා සුහිතො හුත්‌වා පලායිත්‌වා අත්‌තනො සාමිකානං ඝරමෙව ගතො.

    Tattha aṭṭhitaṃ me manasmiṃ meti yaṃ tumhe kathetha, taṃ mayā adhiṭṭhitameva, manasmiṃyeva me etaṃ. Atho me hadaye katanti atha ca pana me tumhākaṃ vacanaṃ hadaye katameva. Kālañca paṭikaṅkhāmīti kālaṃ paṭimānemi. Yāva passupatū janoti yāvāyaṃ mahājano pasupatu niddaṃ okkamatu, tāvāhaṃ kālaṃ paṭimānemi . Itarathā hi ‘‘ayaṃ sunakho palāyatī’’ti ravo uppajjeyya, tasmā rattibhāge sabbesaṃ suttakāle cammayottaṃ khāditvā palāyissāmīti. So evaṃ vatvā mahājane niddaṃ okkante yottaṃ khāditvā suhito hutvā palāyitvā attano sāmikānaṃ gharameva gato.

    සත්‌ථා ඉමං ධම්‌මදෙසනං ආහරිත්‌වා ජාතකං සමොධානෙසි – ‘‘තදා සුනඛොව එතරහි සුනඛො, පණ්‌ඩිතපුරිසො පන අහමෙව අහොසි’’න්‌ති.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā sunakhova etarahi sunakho, paṇḍitapuriso pana ahameva ahosi’’nti.

    සුනඛජාතකවණ්‌ණනා දුතියා.

    Sunakhajātakavaṇṇanā dutiyā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / ජාතකපාළි • Jātakapāḷi / 242. සුනඛජාතකං • 242. Sunakhajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact