Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / махааваг̇г̇абаал̣и • Mahāvaggapāḷi |
174. сунид̇хавассагааравад̇т̇у
174. Sunidhavassakāravatthu
286. д̇зна ко бана самаязна сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа баадалиг̇аамз наг̇арам̣ маабзнд̇и важ̇ж̇ийнам̣ бадиб̣аахааяа. ад̣̇д̣̇асаа ко бхаг̇аваа рад̇д̇ияаа бажжуусасамаяам̣ бажжудтааяа д̣̇иб̣б̣зна жагкунаа висуд̣̇д̇хзна ад̇игганд̇амаанусагзна самб̣ахулаа д̣̇звад̇ааяо баадалиг̇аамз вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇ияо. яасмим̣ бад̣̇зсз махзсагкаа д̣̇звад̇аа вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇и, махзсагкаанам̣ д̇ад̇т̇а рааж̇уунам̣ рааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ жид̇д̇аани наманд̇и нивзсанаани маабзд̇ум̣. яасмим̣ бад̣̇зсз маж̇жхимаа д̣̇звад̇аа вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇и, маж̇жхимаанам̣ д̇ад̇т̇а рааж̇уунам̣ рааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ жид̇д̇аани наманд̇и нивзсанаани маабзд̇ум̣. яасмим̣ бад̣̇зсз нийжаа д̣̇звад̇аа вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇и, нийжаанам̣ д̇ад̇т̇а рааж̇уунам̣ рааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ жид̇д̇аани наманд̇и нивзсанаани маабзд̇ум̣. ат̇а ко бхаг̇аваа ааяасманд̇ам̣ аананд̣̇ам̣ ааманд̇зси – ‘‘гз ну ко д̇з, аананд̣̇а, баадалиг̇аамз наг̇арам̣ маабзнд̇ий’’д̇и? ‘‘сунид̇хавассагаараа , бханд̇з, маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа баадалиг̇аамз наг̇арам̣ маабзнд̇и важ̇ж̇ийнам̣ бадиб̣аахааяаа’’д̇и. сзяяат̇ааби, аананд̣̇а, д̣̇звзхи д̇аавад̇им̣сзхи сад̣̇д̇хим̣ манд̇зд̇ваа, звамзва ко, аананд̣̇а, сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа баадалиг̇аамз наг̇арам̣ маабзнд̇и важ̇ж̇ийнам̣ бадиб̣аахааяа. ид̇хаахам̣, аананд̣̇а, рад̇д̇ияаа бажжуусасамаяам̣ бажжудтааяа ад̣̇д̣̇асам̣ д̣̇иб̣б̣зна жагкунаа висуд̣̇д̇хзна ад̇игганд̇амаанусагзна самб̣ахулаа д̣̇звад̇ааяо баадалиг̇аамз вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇ияо. яасмим̣ бад̣̇зсз махзсагкаа д̣̇звад̇аа вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇и, махзсагкаанам̣ д̇ад̇т̇а рааж̇уунам̣ рааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ жид̇д̇аани наманд̇и нивзсанаани маабзд̇ум̣. яасмим̣ бад̣̇зсз маж̇жхимаа д̣̇звад̇аа вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇и, маж̇жхимаанам̣ д̇ад̇т̇а рааж̇уунам̣ рааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ жид̇д̇аани наманд̇и нивзсанаани маабзд̇ум̣. яасмим̣ бад̣̇зсз нийжаа д̣̇звад̇аа вад̇т̇ууни бариг̇г̇ан̣ханд̇и, нийжаанам̣ д̇ад̇т̇а рааж̇уунам̣ рааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ жид̇д̇аани наманд̇и нивзсанаани маабзд̇ум̣. яаавад̇аа, аананд̣̇а, арияам̣ ааяад̇анам̣, яаавад̇аа ван̣иббат̇о, ид̣̇ам̣ аг̇г̇анаг̇арам̣ бхависсад̇и баадалибуд̇д̇ам̣ будабхзд̣̇анам̣. баадалибуд̇д̇асса ко, аананд̣̇а, д̇аяо анд̇арааяаа бхависсанд̇и – аг̇г̇ид̇о ваа уд̣̇агад̇о ваа аб̣бханд̇арад̇о ваа мит̇убхзд̣̇аад̇и.
286. Tena kho pana samayena sunidhavassakārā magadhamahāmattā pāṭaligāme nagaraṃ māpenti vajjīnaṃ paṭibāhāya. Addasā kho bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena sambahulā devatāyo pāṭaligāme vatthūni pariggaṇhantiyo. Yasmiṃ padese mahesakkhā devatā vatthūni pariggaṇhanti, mahesakkhānaṃ tattha rājūnaṃ rājamahāmattānaṃ cittāni namanti nivesanāni māpetuṃ. Yasmiṃ padese majjhimā devatā vatthūni pariggaṇhanti, majjhimānaṃ tattha rājūnaṃ rājamahāmattānaṃ cittāni namanti nivesanāni māpetuṃ. Yasmiṃ padese nīcā devatā vatthūni pariggaṇhanti, nīcānaṃ tattha rājūnaṃ rājamahāmattānaṃ cittāni namanti nivesanāni māpetuṃ. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘ke nu kho te, ānanda, pāṭaligāme nagaraṃ māpentī’’ti? ‘‘Sunidhavassakārā , bhante, magadhamahāmattā pāṭaligāme nagaraṃ māpenti vajjīnaṃ paṭibāhāyā’’ti. Seyyathāpi, ānanda, devehi tāvatiṃsehi saddhiṃ mantetvā, evameva kho, ānanda, sunidhavassakārā magadhamahāmattā pāṭaligāme nagaraṃ māpenti vajjīnaṃ paṭibāhāya. Idhāhaṃ, ānanda, rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya addasaṃ dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena sambahulā devatāyo pāṭaligāme vatthūni pariggaṇhantiyo. Yasmiṃ padese mahesakkhā devatā vatthūni pariggaṇhanti, mahesakkhānaṃ tattha rājūnaṃ rājamahāmattānaṃ cittāni namanti nivesanāni māpetuṃ. Yasmiṃ padese majjhimā devatā vatthūni pariggaṇhanti, majjhimānaṃ tattha rājūnaṃ rājamahāmattānaṃ cittāni namanti nivesanāni māpetuṃ. Yasmiṃ padese nīcā devatā vatthūni pariggaṇhanti, nīcānaṃ tattha rājūnaṃ rājamahāmattānaṃ cittāni namanti nivesanāni māpetuṃ. Yāvatā, ānanda, ariyaṃ āyatanaṃ, yāvatā vaṇippatho, idaṃ agganagaraṃ bhavissati pāṭaliputtaṃ puṭabhedanaṃ. Pāṭaliputtassa kho, ānanda, tayo antarāyā bhavissanti – aggito vā udakato vā abbhantarato vā mithubhedāti.
ат̇а ко сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа язна бхаг̇аваа д̇знубасан̇гамим̣су, убасан̇гамид̇ваа бхаг̇авад̇аа сад̣̇д̇хим̣ саммод̣̇им̣су, саммод̣̇анийяам̣ гат̇ам̣ сааран̣ийяам̣ вийд̇исаарзд̇ваа згаманд̇ам̣ адтам̣су. згаманд̇ам̣ тид̇аа ко сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожум̣ – ‘‘ад̇хиваасзд̇у но бхавам̣ г̇од̇амо аж̇ж̇ад̇анааяа бхад̇д̇ам̣ сад̣̇д̇хим̣ бхигкусан̇гхзнаа’’д̇и. ад̇хиваасзси бхаг̇аваа д̇ун̣хийбхаавзна. ат̇а ко сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа бхаг̇авад̇о ад̇хиваасанам̣ вид̣̇ид̇ваа баггамим̣су. ат̇а ко сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа бан̣ийд̇ам̣ каад̣̇анийяам̣ бхож̇анийяам̣ бадияаад̣̇аабзд̇ваа бхаг̇авад̇о гаалам̣ аарожаабзсум̣ – ‘‘гаало, бхо г̇од̇ама, нидтид̇ам̣ бхад̇д̇а’’нд̇и. ат̇а ко бхаг̇аваа буб̣б̣ан̣хасамаяам̣ ниваасзд̇ваа бад̇д̇ажийварамаад̣̇ааяа язна сунид̇хавассагаараанам̣ маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аанам̣ баривзсанаа д̇знубасан̇гами; убасан̇гамид̇ваа бан̃н̃ад̇д̇з аасанз нисийд̣̇и сад̣̇д̇хим̣ бхигкусан̇гхзна . ат̇а ко сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа б̣уд̣̇д̇хаббамукам̣ бхигкусан̇гхам̣ бан̣ийд̇зна каад̣̇анийязна бхож̇анийязна сахад̇т̇аа санд̇аббзд̇ваа самбаваарзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ бхуд̇д̇аавим̣ онийд̇абад̇д̇абаан̣им̣ згаманд̇ам̣ нисийд̣̇им̣су. згаманд̇ам̣ нисиннз ко сунид̇хавассагаарз маг̇ад̇хамахаамад̇д̇з бхаг̇аваа имаахи г̇аат̇аахи анумод̣̇и –
Atha kho sunidhavassakārā magadhamahāmattā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho sunidhavassakārā magadhamahāmattā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘adhivāsetu no bhavaṃ gotamo ajjatanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho sunidhavassakārā magadhamahāmattā bhagavato adhivāsanaṃ viditvā pakkamiṃsu. Atha kho sunidhavassakārā magadhamahāmattā paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesuṃ – ‘‘kālo, bho gotama, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena sunidhavassakārānaṃ magadhamahāmattānaṃ parivesanā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena . Atha kho sunidhavassakārā magadhamahāmattā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho sunidhavassakāre magadhamahāmatte bhagavā imāhi gāthāhi anumodi –
‘‘яасмим̣ бад̣̇зсз габбзд̇и, ваасам̣ бан̣д̣ид̇аж̇аад̇ияо;
‘‘Yasmiṃ padese kappeti, vāsaṃ paṇḍitajātiyo;
сийлаванд̇зд̇т̇а бхож̇зд̇ваа, сан̃н̃ад̇з б̣рахмажаараяо 1.
Sīlavantettha bhojetvā, saññate brahmacārayo 2.
‘‘яаа д̇ад̇т̇а д̣̇звад̇аа аасум̣, д̇аасам̣ д̣̇агкин̣амаад̣̇исз;
‘‘Yā tattha devatā āsuṃ, tāsaṃ dakkhiṇamādise;
д̇аа бууж̇ид̇аа бууж̇аяанд̇и, маанид̇аа маанаяанд̇и нам̣.
Tā pūjitā pūjayanti, mānitā mānayanti naṃ.
‘‘д̇ад̇о нам̣ анугамбанд̇и, маад̇аа буд̇д̇ам̣ва орасам̣;
‘‘Tato naṃ anukampanti, mātā puttaṃva orasaṃ;
д̣̇звад̇аанугамбид̇о босо, сад̣̇аа бхад̣̇раани бассад̇ий’’д̇и.
Devatānukampito poso, sadā bhadrāni passatī’’ti.
ат̇а ко бхаг̇аваа сунид̇хавассагаарз маг̇ад̇хамахаамад̇д̇з имаахи г̇аат̇аахи анумод̣̇ид̇ваа удтааяаасанаа баггаами. д̇зна ко бана самаязна сунид̇хавассагаараа маг̇ад̇хамахаамад̇д̇аа бхаг̇аванд̇ам̣ бидтид̇о бидтид̇о ануб̣анд̇хаа хонд̇и, ‘‘язнаж̇ж̇а саман̣о г̇од̇амо д̣̇ваарзна нигкамиссад̇и, д̇ам̣ г̇од̇амад̣̇ваарам̣ наама бхависсад̇и ; язна д̇ид̇т̇зна г̇ан̇г̇ам̣ над̣̇им̣ уд̇д̇ариссад̇и, д̇ам̣ г̇од̇амад̇ид̇т̇ам̣ наама бхависсад̇ий’’д̇и. ат̇а ко бхаг̇аваа язна д̣̇ваарзна нигками, д̇ам̣ г̇од̇амад̣̇ваарам̣ наама ахоси. ат̇а ко бхаг̇аваа язна г̇ан̇г̇аа над̣̇ий д̇знубасан̇гами. д̇зна ко бана самаязна г̇ан̇г̇аа над̣̇ий буураа ход̇и самад̇ид̇д̇игаа гаагабзяяаа. мануссаа ан̃н̃з наавам̣ бариязсанд̇и , ан̃н̃з ул̣умбам̣ бариязсанд̇и, ан̃н̃з гуллам̣ б̣анд̇ханд̇и ораа баарам̣ г̇анд̇угаамаа. ад̣̇д̣̇асаа ко бхаг̇аваа д̇з мануссз ан̃н̃з наавам̣ бариязсанд̇з, ан̃н̃з ул̣умбам̣ бариязсанд̇з, ан̃н̃з гуллам̣ б̣анд̇ханд̇з ораа баарам̣ г̇анд̇угаамз, д̣̇исваана сзяяат̇ааби наама б̣алаваа бурисо самин̃ж̇ид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ басаарзяяа, басаарид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ самин̃ж̇зяяа, звамзва ко г̇ан̇г̇ааяа над̣̇ияаа оримад̇ийрз анд̇арахид̇о бааримад̇ийрз бажжудтааси сад̣̇д̇хим̣ бхигкусан̇гхзна. ат̇а ко бхаг̇аваа зд̇амад̇т̇ам̣ вид̣̇ид̇ваа д̇ааяам̣ взлааяам̣ имам̣ уд̣̇аанам̣ уд̣̇аанзси –
Atha kho bhagavā sunidhavassakāre magadhamahāmatte imāhi gāthāhi anumoditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Tena kho pana samayena sunidhavassakārā magadhamahāmattā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā honti, ‘‘yenajja samaṇo gotamo dvārena nikkhamissati, taṃ gotamadvāraṃ nāma bhavissati ; yena titthena gaṅgaṃ nadiṃ uttarissati, taṃ gotamatitthaṃ nāma bhavissatī’’ti. Atha kho bhagavā yena dvārena nikkhami, taṃ gotamadvāraṃ nāma ahosi. Atha kho bhagavā yena gaṅgā nadī tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena gaṅgā nadī pūrā hoti samatittikā kākapeyyā. Manussā aññe nāvaṃ pariyesanti , aññe uḷumpaṃ pariyesanti, aññe kullaṃ bandhanti orā pāraṃ gantukāmā. Addasā kho bhagavā te manusse aññe nāvaṃ pariyesante, aññe uḷumpaṃ pariyesante, aññe kullaṃ bandhante orā pāraṃ gantukāme, disvāna seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva kho gaṅgāya nadiyā orimatīre antarahito pārimatīre paccuṭṭhāsi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘яз д̇аранд̇и ан̣н̣авам̣ сарам̣;
‘‘Ye taranti aṇṇavaṃ saraṃ;
сзд̇ум̣ гад̇ваана висаж̇ж̇а баллалаани;
Setuṃ katvāna visajja pallalāni;
гуллан̃хи ж̇ано б̣анд̇хад̇и;
Kullañhi jano bandhati;
д̇ин̣н̣аа мзд̇хаавино ж̇анаа’’д̇и.
Tiṇṇā medhāvino janā’’ti.
сунид̇хавассагааравад̇т̇у нидтид̇ам̣.
Sunidhavassakāravatthu niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
адтагат̇аа • Aṭṭhakathā / винаяабидага (адтагат̇аа) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / махааваг̇г̇а-адтагат̇аа • Mahāvagga-aṭṭhakathā / баадалиг̇аамавад̇т̇угат̇аа • Pāṭaligāmavatthukathā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / саарад̇т̇ад̣̇ийбаний-дийгаа • Sāratthadīpanī-ṭīkā / сунид̇хавассагааравад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа • Sunidhavassakāravatthukathāvaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / вимад̇ивинод̣̇аний-дийгаа • Vimativinodanī-ṭīkā / баадалиг̇аамавад̇т̇угат̇ааван̣н̣анаа • Pāṭaligāmavatthukathāvaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / баажид̇яаад̣̇ияож̇анаабаал̣и • Pācityādiyojanāpāḷi / 173. баадалиг̇аамавад̇т̇угат̇аа • 173. Pāṭaligāmavatthukathā