| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๑๗. สุปาริจริยวโคฺค
17. Supāricariyavaggo
๑. สุปาริจริยเตฺถรอปทานวณฺณนา
1. Supāricariyattheraapadānavaṇṇanā
ปทุโม นาม นาเมนาติอาทิกํ อายสฺมโต สุปาริจริยเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมมุนิปุงฺคเวสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล ยกฺขโยนิยํ นิพฺพโตฺต หิมวติ ยกฺขสมาคมํ คโต ภควโต เทวยกฺขคนฺธพฺพนาคานํ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปสนฺนมานโส อุโภ หเตฺถ อาภุชิตฺวา อโปฺผเฎสิ นมสฺสิ จฯ โส เตน ปุเญฺญน ตโต จุโต อุปริ เทวโลเก อุปฺปโนฺน ตตฺถ ทิพฺพสุขํ อนุภวิตฺวา มนุเสฺสสุ จ จกฺกวติอาทิสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ คหปติกุเล นิพฺพโตฺต อโฑฺฒ มหทฺธโน มหาโภโค รตนตฺตเย ปสโนฺน สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา สทฺธาชาโต ปพฺพชิตฺวา นจิรเสฺสว อรหตฺตํ ปาปุณิฯ
Padumonāma nāmenātiādikaṃ āyasmato supāricariyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimamunipuṅgavesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle yakkhayoniyaṃ nibbatto himavati yakkhasamāgamaṃ gato bhagavato devayakkhagandhabbanāgānaṃ dhammadesanaṃ sutvā pasannamānaso ubho hatthe ābhujitvā apphoṭesi namassi ca. So tena puññena tato cuto upari devaloke uppanno tattha dibbasukhaṃ anubhavitvā manussesu ca cakkavatiādisampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ gahapatikule nibbatto aḍḍho mahaddhano mahābhogo ratanattaye pasanno satthu dhammadesanaṃ sutvā saddhājāto pabbajitvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi.
๑. โส เอกทิวสํ อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต ปทุโม นาม นาเมนาติอาทิมาหฯ ตตฺถ ปทุโมติ ยสฺส ปาทนิเกฺขปสมเย ปถวิํ ภินฺทิตฺวา ปทุมํ อุคฺคนฺตฺวา ปาทตลํ สมฺปฎิจฺฉติ, เตน สญฺญาเณน โส ภควา ปทุโมติ สงฺขํ คโต, อิธ ปทุมุตฺตโร ภควา อธิเปฺปโตฯ โส ภควา ปวนา วสนวิหารา อภินิกฺขมฺม วนมชฺฌํ ปวิสิตฺวา ธมฺมํ เทเสตีติ สมฺพโนฺธฯ
1. So ekadivasaṃ attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumo nāma nāmenātiādimāha. Tattha padumoti yassa pādanikkhepasamaye pathaviṃ bhinditvā padumaṃ uggantvā pādatalaṃ sampaṭicchati, tena saññāṇena so bhagavā padumoti saṅkhaṃ gato, idha padumuttaro bhagavā adhippeto. So bhagavā pavanā vasanavihārā abhinikkhamma vanamajjhaṃ pavisitvā dhammaṃ desetīti sambandho.
ยกฺขานํ สมโยติ เทวานํ สมาคโม อาสิ อโหสีติ อโตฺถฯ อชฺฌาเปกฺขิํสุ ตาวเทติ ตสฺมิํ เทสนากาเล อธิอเปกฺขิํสุ, วิเสเสน ปสฺสนสีลา อเหสุนฺติ อโตฺถฯ เสสํ ปากฎเมวาติฯ
Yakkhānaṃ samayoti devānaṃ samāgamo āsi ahosīti attho. Ajjhāpekkhiṃsu tāvadeti tasmiṃ desanākāle adhiapekkhiṃsu, visesena passanasīlā ahesunti attho. Sesaṃ pākaṭamevāti.
สุปาริจริยเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Supāricariyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๑. สุปาริจริยเตฺถรอปทานํ • 1. Supāricariyattheraapadānaṃ
