๑. สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา

1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā

๓๒๖. สุราปานวคฺคสฺส ปฐมสิกฺขาปเท – ภทฺทวติกาติ เอโก คาโม, โส ภทฺทิกาย วติยา สมนฺนาคตตฺตา เอตํ นาม ลภิฯ ปถาวิโนติ อทฺธิกาฯ เตชสา เตชนฺติ อตฺตโน เตชสา อานุภาเวน นาคสฺส เตชํฯ กาโปติกาติ กโปตปาทสมวณฺณรโตฺตภาสาฯ ปสนฺนาติ สุรามณฺฑเสฺสตํ อธิวจนํฯ อนนุจฺฉวิยํ ภิกฺขเว สาคตสฺสาติ ปญฺจาภิญฺญสฺส สโต มชฺชปานํ นาม น อนุจฺฉวิยนฺติ วุตฺตํ โหติฯ

326. Surāpānavaggassa paṭhamasikkhāpade – bhaddavatikāti eko gāmo, so bhaddikāya vatiyā samannāgatattā etaṃ nāma labhi. Pathāvinoti addhikā. Tejasā tejanti attano tejasā ānubhāvena nāgassa tejaṃ. Kāpotikāti kapotapādasamavaṇṇarattobhāsā. Pasannāti surāmaṇḍassetaṃ adhivacanaṃ. Ananucchaviyaṃ bhikkhave sāgatassāti pañcābhiññassa sato majjapānaṃ nāma na anucchaviyanti vuttaṃ hoti.

๓๒๘. ปุปฺผาสโว นาม มธุกปุปฺผาทีนํ รเสน กโตฯ ผลาสโว นาม มุทฺทิกผลาทีนิ มทฺทิตฺวา เตสํ รเสน กโตฯ มธฺวาสโว นาม มุทฺทิกานํ ชาติรเสน กโต; มกฺขิกมธุนาปิ กริยตีติ วทนฺติฯ คุฬาสโว นาม อุจฺฉุรสาทีหิ กริยติฯ สุรา นาม ปิฎฺฐกิณฺณปกฺขิตฺตา; นาฬิเกราทีนมฺปิ รเสน กตา สุราเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ, ตสฺสาเยว กิณฺณปกฺขิตฺตาย มเณฺฑ คหิเต เมรโยเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉตีติ วทนฺติฯ อนฺตมโส กุสเคฺคนปิ ปิวตีติ เอตํ สุรํ วา เมรยํ วา พีชโต ปฎฺฐาย กุสเคฺคน ปิวโตปิ ปาจิตฺติยนฺติ อโตฺถฯ เอเกน ปน ปโยเคน พหุมฺปิ ปิวนฺตสฺส เอกา อาปตฺติฯ วิจฺฉินฺทิตฺวา วิจฺฉินฺทิตฺวา ปิวโต ปโยคคณนาย อาปตฺติโยฯ

328.Pupphāsavo nāma madhukapupphādīnaṃ rasena kato. Phalāsavo nāma muddikaphalādīni madditvā tesaṃ rasena kato. Madhvāsavo nāma muddikānaṃ jātirasena kato; makkhikamadhunāpi kariyatīti vadanti. Guḷāsavo nāma ucchurasādīhi kariyati. Surā nāma piṭṭhakiṇṇapakkhittā; nāḷikerādīnampi rasena katā surātveva saṅkhyaṃ gacchati, tassāyeva kiṇṇapakkhittāya maṇḍe gahite merayotveva saṅkhyaṃ gacchatīti vadanti. Antamaso kusaggenapi pivatīti etaṃ suraṃ vā merayaṃ vā bījato paṭṭhāya kusaggena pivatopi pācittiyanti attho. Ekena pana payogena bahumpi pivantassa ekā āpatti. Vicchinditvā vicchinditvā pivato payogagaṇanāya āpattiyo.

๓๒๙. อมชฺชญฺจ โหติ มชฺชวณฺณํ มชฺชคนฺธํ มชฺชรสนฺติ โลณโสวีรกํ วา สุตฺตํ วา โหติฯ สูปสมฺปาเกติ วาสคาหาปนตฺถํ อีสกํ มชฺชํ ปกฺขิปิตฺวา สูปํ ปจนฺติ, ตสฺมิํ อนาปตฺติฯ มํสสมฺปาเกปิ เอเสว นโยฯ เตลํ ปน วาตเภสชฺชตฺถํ มเชฺชน สทฺธิํ ปจนฺติ, ตสฺมิมฺปิ อนติกฺขิตฺตมเชฺชเยว อนาปตฺติ, ยํ ปน อติกฺขิตฺตมชฺชํ โหติ, เอตฺถ มชฺชสฺส วณฺณคนฺธรสา ปญฺญายนฺติ, ตสฺมิํ อาปตฺติเยวฯ อมชฺชํ อริฎฺฐนฺติ โย อริโฎฺฐ มชฺชํ น โหติ, ตสฺมิํ อนาปตฺติฯ อามลกาทีนํเยว กิร รเสน อริฎฺฐํ กโรนฺติ, โส มชฺชวณฺณคนฺธรโสเยว โหติ, น จ มชฺชํ; ตํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํฯ โย ปน สมฺภารปกฺขิโตฺต, โส มชฺชํ โหติ, พีชโต ปฎฺฐาย น วฎฺฎติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ เอฬกโลมสมุฎฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ อกุสลจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ วตฺถุอชานนตาย เจตฺถ อจิตฺตกตา เวทิตพฺพา, อกุสเลเนว ปาตพฺพตาย โลกวชฺชตาติฯ

329.Amajjañca hoti majjavaṇṇaṃ majjagandhaṃ majjarasanti loṇasovīrakaṃ vā suttaṃ vā hoti. Sūpasampāketi vāsagāhāpanatthaṃ īsakaṃ majjaṃ pakkhipitvā sūpaṃ pacanti, tasmiṃ anāpatti. Maṃsasampākepi eseva nayo. Telaṃ pana vātabhesajjatthaṃ majjena saddhiṃ pacanti, tasmimpi anatikkhittamajjeyeva anāpatti, yaṃ pana atikkhittamajjaṃ hoti, ettha majjassa vaṇṇagandharasā paññāyanti, tasmiṃ āpattiyeva. Amajjaṃ ariṭṭhanti yo ariṭṭho majjaṃ na hoti, tasmiṃ anāpatti. Āmalakādīnaṃyeva kira rasena ariṭṭhaṃ karonti, so majjavaṇṇagandharasoyeva hoti, na ca majjaṃ; taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Yo pana sambhārapakkhitto, so majjaṃ hoti, bījato paṭṭhāya na vaṭṭati. Sesamettha uttānameva. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ akusalacittaṃ, tivedananti. Vatthuajānanatāya cettha acittakatā veditabbā, akusaleneva pātabbatāya lokavajjatāti.

สุราปานสิกฺขาปทํ ปฐมํฯ

Surāpānasikkhāpadaṃ paṭhamaṃ.

Next: ๒. องฺคุลิปโตทกสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Aṅgulipatodakasikkhāpadavaṇṇanā

Related texts:

ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๖. สุราปานวโคฺค • 6. Surāpānavaggo

ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๑. สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā

ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๑. สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā

ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๑. สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā

ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๑. สุราปานสิกฺขาปท-อตฺถโยชนา • 1. Surāpānasikkhāpada-atthayojanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact