Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
6. සුරාපානවග්ගො
6. Surāpānavaggo
1. සුරාපානසික්ඛාපදවණ්ණනා
1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā
326. සුරාපානවග්ගස්ස පඨමසික්ඛාපදෙ – භද්දවතිකාති එකො ගාමො, සො භද්දිකාය වතියා සමන්නාගතත්තා එතං නාම ලභි. පථාවිනොති අද්ධිකා. තෙජසා තෙජන්ති අත්තනො තෙජසා ආනුභාවෙන නාගස්ස තෙජං. කාපොතිකාති කපොතපාදසමවණ්ණරත්තොභාසා. පසන්නාති සුරාමණ්ඩස්සෙතං අධිවචනං. අනනුච්ඡවියං භික්ඛවෙ සාගතස්සාති පඤ්චාභිඤ්ඤස්ස සතො මජ්ජපානං නාම න අනුච්ඡවියන්ති වුත්තං හොති.
326. Surāpānavaggassa paṭhamasikkhāpade – bhaddavatikāti eko gāmo, so bhaddikāya vatiyā samannāgatattā etaṃ nāma labhi. Pathāvinoti addhikā. Tejasā tejanti attano tejasā ānubhāvena nāgassa tejaṃ. Kāpotikāti kapotapādasamavaṇṇarattobhāsā. Pasannāti surāmaṇḍassetaṃ adhivacanaṃ. Ananucchaviyaṃ bhikkhave sāgatassāti pañcābhiññassa sato majjapānaṃ nāma na anucchaviyanti vuttaṃ hoti.
328. පුප්ඵාසවො නාම මධුකපුප්ඵාදීනං රසෙන කතො. ඵලාසවො නාම මුද්දිකඵලාදීනි මද්දිත්වා තෙසං රසෙන කතො. මධ්වාසවො නාම මුද්දිකානං ජාතිරසෙන කතො; මක්ඛිකමධුනාපි කරියතීති වදන්ති. ගුළාසවො නාම උච්ඡුරසාදීහි කරියති. සුරා නාම පිට්ඨකිණ්ණපක්ඛිත්තා; නාළිකෙරාදීනම්පි රසෙන කතා සුරාත්වෙව සඞ්ඛ්යං ගච්ඡති, තස්සායෙව කිණ්ණපක්ඛිත්තාය මණ්ඩෙ ගහිතෙ මෙරයොත්වෙව සඞ්ඛ්යං ගච්ඡතීති වදන්ති. අන්තමසො කුසග්ගෙනපි පිවතීති එතං සුරං වා මෙරයං වා බීජතො පට්ඨාය කුසග්ගෙන පිවතොපි පාචිත්තියන්ති අත්ථො. එකෙන පන පයොගෙන බහුම්පි පිවන්තස්ස එකා ආපත්ති. විච්ඡින්දිත්වා විච්ඡින්දිත්වා පිවතො පයොගගණනාය ආපත්තියො.
328.Pupphāsavo nāma madhukapupphādīnaṃ rasena kato. Phalāsavo nāma muddikaphalādīni madditvā tesaṃ rasena kato. Madhvāsavo nāma muddikānaṃ jātirasena kato; makkhikamadhunāpi kariyatīti vadanti. Guḷāsavo nāma ucchurasādīhi kariyati. Surā nāma piṭṭhakiṇṇapakkhittā; nāḷikerādīnampi rasena katā surātveva saṅkhyaṃ gacchati, tassāyeva kiṇṇapakkhittāya maṇḍe gahite merayotveva saṅkhyaṃ gacchatīti vadanti. Antamaso kusaggenapi pivatīti etaṃ suraṃ vā merayaṃ vā bījato paṭṭhāya kusaggena pivatopi pācittiyanti attho. Ekena pana payogena bahumpi pivantassa ekā āpatti. Vicchinditvā vicchinditvā pivato payogagaṇanāya āpattiyo.
329. අමජ්ජඤ්ච හොති මජ්ජවණ්ණං මජ්ජගන්ධං මජ්ජරසන්ති ලොණසොවීරකං වා සුත්තං වා හොති. සූපසම්පාකෙති වාසගාහාපනත්ථං ඊසකං මජ්ජං පක්ඛිපිත්වා සූපං පචන්ති, තස්මිං අනාපත්ති. මංසසම්පාකෙපි එසෙව නයො. තෙලං පන වාතභෙසජ්ජත්ථං මජ්ජෙන සද්ධිං පචන්ති, තස්මිම්පි අනතික්ඛිත්තමජ්ජෙයෙව අනාපත්ති, යං පන අතික්ඛිත්තමජ්ජං හොති, එත්ථ මජ්ජස්ස වණ්ණගන්ධරසා පඤ්ඤායන්ති, තස්මිං ආපත්තියෙව. අමජ්ජං අරිට්ඨන්ති යො අරිට්ඨො මජ්ජං න හොති, තස්මිං අනාපත්ති. ආමලකාදීනංයෙව කිර රසෙන අරිට්ඨං කරොන්ති, සො මජ්ජවණ්ණගන්ධරසොයෙව හොති, න ච මජ්ජං; තං සන්ධායෙතං වුත්තං. යො පන සම්භාරපක්ඛිත්තො, සො මජ්ජං හොති, බීජතො පට්ඨාය න වට්ටති. සෙසමෙත්ථ උත්තානමෙව. එළකලොමසමුට්ඨානං – කිරියං, නොසඤ්ඤාවිමොක්ඛං, අචිත්තකං, ලොකවජ්ජං, කායකම්මං අකුසලචිත්තං, තිවෙදනන්ති. වත්ථුඅජානනතාය චෙත්ථ අචිත්තකතා වෙදිතබ්බා, අකුසලෙනෙව පාතබ්බතාය ලොකවජ්ජතාති.
329.Amajjañca hoti majjavaṇṇaṃ majjagandhaṃ majjarasanti loṇasovīrakaṃ vā suttaṃ vā hoti. Sūpasampāketi vāsagāhāpanatthaṃ īsakaṃ majjaṃ pakkhipitvā sūpaṃ pacanti, tasmiṃ anāpatti. Maṃsasampākepi eseva nayo. Telaṃ pana vātabhesajjatthaṃ majjena saddhiṃ pacanti, tasmimpi anatikkhittamajjeyeva anāpatti, yaṃ pana atikkhittamajjaṃ hoti, ettha majjassa vaṇṇagandharasā paññāyanti, tasmiṃ āpattiyeva. Amajjaṃ ariṭṭhanti yo ariṭṭho majjaṃ na hoti, tasmiṃ anāpatti. Āmalakādīnaṃyeva kira rasena ariṭṭhaṃ karonti, so majjavaṇṇagandharasoyeva hoti, na ca majjaṃ; taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Yo pana sambhārapakkhitto, so majjaṃ hoti, bījato paṭṭhāya na vaṭṭati. Sesamettha uttānameva. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ akusalacittaṃ, tivedananti. Vatthuajānanatāya cettha acittakatā veditabbā, akusaleneva pātabbatāya lokavajjatāti.
සුරාපානසික්ඛාපදං පඨමං.
Surāpānasikkhāpadaṃ paṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 6. සුරාපානවග්ගො • 6. Surāpānavaggo
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. සුරාපානසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 1. සුරාපානසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 1. සුරාපානසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. සුරාපානසික්ඛාපද-අත්ථයොජනා • 1. Surāpānasikkhāpada-atthayojanā