| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ದ್ವೇಮಾತಿಕಾಪಾಳಿ • Dvemātikāpāḷi |
೬. ಸುರಾಪಾನವಗ್ಗೋ
6. Surāpānavaggo
೧. ಸುರಾಪಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
1. Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā
ಸುರಾಪಾನವಗ್ಗಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಸುರಾಮೇರಯಪಾನೇತಿ ಏತ್ಥ ಪಿಟ್ಠಾದೀಹಿ ಕತಂ ಮಜ್ಜಂ ಸುರಾ, ಪುಪ್ಫಾದೀಹಿ ಕತೋ ಆಸವೋ ಮೇರಯಂ, ತದುಭಯಮ್ಪಿ ಬೀಜತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಕುಸಗ್ಗೇನಾಪಿ ಪಿವತೋ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Surāpānavaggassa paṭhame surāmerayapāneti ettha piṭṭhādīhi kataṃ majjaṃ surā, pupphādīhi kato āsavo merayaṃ, tadubhayampi bījato paṭṭhāya kusaggenāpi pivato payoge payoge pācittiyaṃ.
ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ಸಾಗತತ್ಥೇರಂ ಆರಬ್ಭ ಮಜ್ಜಪಿವನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅಮಜ್ಜೇ ಮಜ್ಜಸಞ್ಞಿಸ್ಸ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ। ಅಮಜ್ಜಸಞ್ಞಿಸ್ಸ, ಅಮಜ್ಜಂ ಮಜ್ಜವಣ್ಣಗನ್ಧರಸಂ ಲೋಣಸೋವೀರಕಂ ವಾ ಸುತ್ತಂ ವಾ ಪಿವತೋ, ವಾಸಗ್ಗಾಹಾಪನತ್ಥಂ ಈಸಕಂ ಮಜ್ಜಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಸೂಪಾದೀನಿ ಪಚನ್ತಿ, ತೇಸು ಸೂಪಸಮ್ಪಾಕಾದೀಸು , ಆಮಲಕರಸಾದೀಹಿ ಅಮಜ್ಜಂ ಮಜ್ಜಸದಿಸಂ ಅರಿಟ್ಠಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತಂ ಪಿವತೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಮಜ್ಜಭಾವೋ, ತಸ್ಸ ಪಾನಞ್ಚಾತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಏಳಕಲೋಮಸದಿಸಾನಿ, ಇದಂ ಪನ ಲೋಕವಜ್ಜಂ, ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಂ, ತಿವೇದನನ್ತಿ।
Kosambiyaṃ sāgatattheraṃ ārabbha majjapivanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, amajje majjasaññissa, vematikassa vā dukkaṭaṃ. Amajjasaññissa, amajjaṃ majjavaṇṇagandharasaṃ loṇasovīrakaṃ vā suttaṃ vā pivato, vāsaggāhāpanatthaṃ īsakaṃ majjaṃ pakkhipitvā sūpādīni pacanti, tesu sūpasampākādīsu , āmalakarasādīhi amajjaṃ majjasadisaṃ ariṭṭhaṃ karonti, taṃ pivato, ummattakādīnañca anāpatti. Majjabhāvo, tassa pānañcāti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisāni, idaṃ pana lokavajjaṃ, akusalacittaṃ, tivedananti.
ಸುರಾಪಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Surāpānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೨. ಅಙ್ಗುಲಿಪತೋದಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
2. Aṅgulipatodakasikkhāpadavaṇṇanā
ದುತಿಯೇ ಅಙ್ಗುಲಿಪತೋದಕೇತಿ ಅಙ್ಗುಲೀಹಿ ಉಪಕಚ್ಛಕಾದಿಘಟ್ಟನಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಅಪಿಚ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸರೀರಾವಯವೇನ ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಂ ಫುಸತೋ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Dutiye aṅgulipatodaketi aṅgulīhi upakacchakādighaṭṭanaṃ vuccati, apica yena kenaci sarīrāvayavena hasādhippāyassa upasampannaṃ phusato pācittiyaṃ.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯೇ ಆರಬ್ಭ ಅಙ್ಗುಲಿಪತೋದಕೇನ ಹಸನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ತಿಕದುಕ್ಕಟಂ, ಇಧ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀಪಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖು ಚ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಏವ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಾದೀಸು ಸಬ್ಬತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ನ ಹಸನಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ, ಸತಿ ಕರಣೀಯೇ ಆಮಸತೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯತಾ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಕಾಯೇನ ಕಾಯಾಮಸನನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಸದಿಸಾನೇವಾತಿ।
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye ārabbha aṅgulipatodakena hasanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, anupasampanne tikadukkaṭaṃ, idha pana bhikkhunīpi bhikkhussa, bhikkhu ca bhikkhuniyā anupasampanno eva, kāyappaṭibaddhādīsu sabbattha dukkaṭameva. Na hasanādhippāyassa, sati karaṇīye āmasato, ummattakādīnañca anāpatti. Hasādhippāyatā, upasampannassa kāyena kāyāmasananti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisānevāti.
ಅಙ್ಗುಲಿಪತೋದಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Aṅgulipatodakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೩. ಹಸಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
3. Hasadhammasikkhāpadavaṇṇanā
ತತಿಯೇ ಉದಕೇ ಹಸಧಮ್ಮೇತಿ ಉದಕಕೀಳಾ ವುಚ್ಚತಿ। ತಸ್ಮಾ ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಪರಿಗೋಪ್ಫಕೇ ಉದಕೇಯೇವ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ನಿಮುಜ್ಜತಿ ವಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜತಿ ವಾ, ತಸ್ಸ ನಿಮುಜ್ಜನಾದೀನಂ ಅತ್ಥಾಯ ಓತರನ್ತಸ್ಸ ಹತ್ಥವಾರೇ ಪದವಾರೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ನಿಮುಜ್ಜನುಮ್ಮುಜ್ಜನೇಸು ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ನಿಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋಉದಕೇಯೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಹತ್ಥವಾರಪದವಾರೇಸು, ತರನ್ತಸ್ಸ ವಾ ಯೇನ ಯೇನ ಅಙ್ಗೇನ ತರತಿ, ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಪಯೋಗೇ ಪಯೋಗೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Tatiye udake hasadhammeti udakakīḷā vuccati. Tasmā yo bhikkhu uparigopphake udakeyeva gacchanto hasādhippāyo nimujjati vā ummujjati vā, tassa nimujjanādīnaṃ atthāya otarantassa hatthavāre padavāre dukkaṭaṃ, nimujjanummujjanesu payoge payoge pācittiyaṃ, nimujjitvā antoudakeyeva gacchantassa hatthavārapadavāresu, tarantassa vā yena yena aṅgena tarati, tassa tassa payoge payoge pācittiyaṃ.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಸತ್ತರಸವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆರಬ್ಭ ಉದಕೇ ಕೀಳನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಉದಕೇ ಅಹಸಧಮ್ಮೇ ಹಸಧಮ್ಮಸಞ್ಞಿನೋ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ, ತಥಾ ನಾವಾಯ ಕೀಳತೋ ಹತ್ಥೇನ ವಾ ಪಾದೇನ ವಾ ಕಟ್ಠೇನ ವಾ ಕಥಲಾಯ ವಾ ಉದಕಂ ಪಹರತೋ, ಭಾಜನಗತಂ ಉದಕಂ ವಾ ಕಞ್ಜಿಕಾದೀನಿ ವಾ ಚಿಕ್ಖಲ್ಲಂ ವಾ ಖಿಪನಕೀಳಾಯ ಕೀಳತೋ ದುಕ್ಕಟಂ। ಅತ್ಥಜೋತಕಂ ಪನ ಅಕ್ಖರಂ ಛಿನ್ದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ನ ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ, ಸತಿ ಕರಣೀಯೇ ಓತರಿತ್ವಾ ನಿಮುಜ್ಜನಾದೀನಿ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ, ಪಾರಂ ಗಚ್ಛತೋ, ಆಪದಾಸು, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉಪರಿಗೋಪ್ಫಕತಾ, ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ಕೀಳನನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಸದಿಸಾನೀತಿ।
Sāvatthiyaṃ sattarasavaggiye bhikkhū ārabbha udake kīḷanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, udake ahasadhamme hasadhammasaññino, vematikassa vā dukkaṭaṃ, tathā nāvāya kīḷato hatthena vā pādena vā kaṭṭhena vā kathalāya vā udakaṃ paharato, bhājanagataṃ udakaṃ vā kañjikādīni vā cikkhallaṃ vā khipanakīḷāya kīḷato dukkaṭaṃ. Atthajotakaṃ pana akkharaṃ chindituṃ vaṭṭati. Na hasādhippāyassa, sati karaṇīye otaritvā nimujjanādīni karontassa, pāraṃ gacchato, āpadāsu, ummattakādīnañca anāpatti. Uparigopphakatā, hasādhippāyena kīḷananti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisānīti.
ಹಸಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Hasadhammasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೪. ಅನಾದರಿಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
4. Anādariyasikkhāpadavaṇṇanā
ಚತುತ್ಥೇ ಅನಾದರಿಯೇತಿ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಅನಾದರಕರಣೇ। ತಸ್ಮಾ ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಪಞ್ಞತ್ತೇನ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ತಸ್ಸ ವಾ ವಚನಂ ಅಕತ್ತುಕಾಮತಾಯ, ತಂ ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಅಸಿಕ್ಖಿತುಕಾಮತಾಯ ಅನಾದರಿಯಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂ ಅನಾದರಿಯೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Catutthe anādariyeti puggalassa vā dhammassa vā anādarakaraṇe. Tasmā yo bhikkhu upasampannena paññattena vuccamāno tassa vā vacanaṃ akattukāmatāya, taṃ vā dhammaṃ asikkhitukāmatāya anādariyaṃ karoti, tassa tasmiṃ anādariye pācittiyaṃ.
ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ಛನ್ನತ್ಥೇರಂ ಆರಬ್ಭ ಅನಾದರಿಯಕರಣವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ತಿಕದುಕ್ಕಟಂ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ವಾ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ವಾ ‘‘ಇದಂ ನ ಸಲ್ಲೇಖಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಅಪಞ್ಞತ್ತೇನ ವುಚ್ಚಮಾನಸ್ಸ ಅನಾದರಿಯೇಪಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ಪವೇಣಿಆಗತಂ ಪನ ಉಗ್ಗಹಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಏವಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯಾನಂ ಉಗ್ಗಹೋ ಪರಿಪುಚ್ಛಾ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೩೪೪) ಭಣನ್ತಸ್ಸ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಪಞ್ಞತ್ತೇನ ವಚನಂ, ಅನಾದರಿಯಕರಣನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಅದಿನ್ನಾದಾನಸದಿಸಾನಿ, ಇದಂ ಪನ ದುಕ್ಖವೇದನನ್ತಿ।
Kosambiyaṃ channattheraṃ ārabbha anādariyakaraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, anupasampanne tikadukkaṭaṃ, upasampannena vā anupasampannena vā ‘‘idaṃ na sallekhāya saṃvattatī’’tiādinā nayena apaññattena vuccamānassa anādariyepi dukkaṭameva. Paveṇiāgataṃ pana uggahaṃ gahetvā ‘‘evaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ uggaho paripucchā’’ti (pāci. 344) bhaṇantassa, ummattakādīnañca anāpatti. Upasampannassa paññattena vacanaṃ, anādariyakaraṇanti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana dukkhavedananti.
ಅನಾದರಿಯಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Anādariyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೫. ಭಿಂಸಾಪನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
5. Bhiṃsāpanasikkhāpadavaṇṇanā
ಪಞ್ಚಮೇ ಭಿಂಸಾಪೇಯ್ಯಾತಿ ಭಿಂಸಾಪನತ್ಥಂ ರೂಪಾದೀನಿ ಉಪಸಂಹರೇಯ್ಯ, ಭಯಾನಕಕಥಂ ವಾ ಕಥೇಯ್ಯ। ಸೋ ಪನ ಭಾಯತು ವಾ, ಮಾ ವಾ, ಇತರಸ್ಸ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Pañcame bhiṃsāpeyyāti bhiṃsāpanatthaṃ rūpādīni upasaṃhareyya, bhayānakakathaṃ vā katheyya. So pana bhāyatu vā, mā vā, itarassa pācittiyaṃ.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆರಬ್ಭ ಭಿಂಸಾಪನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ತಿಕದುಕ್ಕಟಂ, ನ ಭಿಂಸಾಪೇತುಕಾಮಸ್ಸ ತಥಾ ಕರೋತೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನತಾ, ತಸ್ಸ ದಸ್ಸನಸವನವಿಸಯೇ ಭಿಂಸಾಪೇತುಕಾಮತಾಯ ವಾಯಾಮನನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಅನನ್ತರಸಿಕ್ಖಾಪದಸದಿಸಾನೇವಾತಿ।
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha bhiṃsāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ. Anupasampanne tikadukkaṭaṃ, na bhiṃsāpetukāmassa tathā karoto, ummattakādīnañca anāpatti. Upasampannatā, tassa dassanasavanavisaye bhiṃsāpetukāmatāya vāyāmananti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni anantarasikkhāpadasadisānevāti.
ಭಿಂಸಾಪನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Bhiṃsāpanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೬. ಜೋತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
ಛಟ್ಠೇ ವಿಸಿಬ್ಬನಾಪೇಕ್ಖೋತಿ ತಪ್ಪಿತುಕಾಮೋ। ಸಮಾದಹೇಯ್ಯಾತಿ ಜಾಲೇಯ್ಯ, ಅಞ್ಞತ್ರ ತಥಾರೂಪಪ್ಪಚ್ಚಯಾತಿ ಪದೀಪುಜ್ಜಾಲನಂ ವಾ ಪತ್ತಪಚನಾದೀಸು ಜೋತಿಕರಣಂ ವಾತಿ ಏವರೂಪಂ ಪಚ್ಚಯಂ ವಿನಾ। ತತ್ರಾಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಸಯಂ ಸಮಾದಹನ್ತಸ್ಸ ಅರಣಿಸಣ್ಠಾಪನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಜಾಲಾ ನ ಉಟ್ಠಹತಿ, ತಾವ ಸಬ್ಬಪ್ಪಯೋಗೇಸು ದುಕ್ಕಟಂ, ಜಾಲುಟ್ಠಾನೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಸಮಾದಹಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ಆಣತ್ತಿಯಾ ದುಕ್ಕಟಂ, ಸಕಿಂ ಆಣತ್ತೇನ ಬಹುಮ್ಪಿ ಸಮಾದಹಿತೇ ಏಕಮೇವ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Chaṭṭhe visibbanāpekkhoti tappitukāmo. Samādaheyyāti jāleyya, aññatra tathārūpappaccayāti padīpujjālanaṃ vā pattapacanādīsu jotikaraṇaṃ vāti evarūpaṃ paccayaṃ vinā. Tatrāyaṃ vinicchayo – sayaṃ samādahantassa araṇisaṇṭhāpanato paṭṭhāya yāva jālā na uṭṭhahati, tāva sabbappayogesu dukkaṭaṃ, jāluṭṭhāne pācittiyaṃ. Samādahāpentassa āṇattiyā dukkaṭaṃ, sakiṃ āṇattena bahumpi samādahite ekameva pācittiyaṃ.
ಭಗ್ಗೇಸು ಸಮ್ಬಹುಲೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆರಬ್ಭ ಜೋತಿಂ ಸಮಾದಹಿತ್ವಾ ವಿಸಿಬ್ಬನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ‘‘ಅಗಿಲಾನೋ, ಅಞ್ಞತ್ರ ತಥಾರೂಪಪ್ಪಚ್ಚಯಾ’’ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅನುಪಞ್ಞತ್ತಿಯೋ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಸಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಅಗಿಲಾನಸಞ್ಞಿನೋ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ, ತಥಾ ಪಟಿಲಾತಂ ಉಕ್ಖಿಪನ್ತಸ್ಸ, ತಞ್ಚ ಅವಿಜ್ಝಾತಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ। ವಿಜ್ಝಾತಂ ಪನ ಜಾಲಯತೋ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಮೇವ। ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಗಿಲಾನಸಞ್ಞಿಸ್ಸ , ಅಞ್ಞೇನ ಕತಂ ವಾ ವೀತಚ್ಚಿತಙ್ಗಾರಂ ವಾ ವಿಸಿಬ್ಬೇನ್ತಸ್ಸ, ಪದೀಪಜೋತಿಕಜನ್ತಾಘರಾದಿಕೇ ತಥಾರೂಪಪ್ಪಚ್ಚಯೇ, ಆಪದಾಸು, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಅಗಿಲಾನತಾ, ಅನುಞ್ಞಾತಕಾರಣಾಭಾವೋ, ವಿಸಿಬ್ಬೇತುಕಾಮತಾ, ಸಮಾದಹನನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ಚತ್ತಾರಿ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಸಞ್ಚರಿತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾನೀತಿ।
Bhaggesu sambahule bhikkhū ārabbha jotiṃ samādahitvā visibbanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘agilāno, aññatra tathārūpappaccayā’’ti imānettha dve anupaññattiyo, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, gilānassa agilānasaññino, vematikassa vā dukkaṭaṃ, tathā paṭilātaṃ ukkhipantassa, tañca avijjhātaṃ ukkhipitvā yathāṭhāne ṭhapentassa. Vijjhātaṃ pana jālayato pācittiyameva. Gilānassa gilānasaññissa , aññena kataṃ vā vītaccitaṅgāraṃ vā visibbentassa, padīpajotikajantāgharādike tathārūpappaccaye, āpadāsu, ummattakādīnañca anāpatti. Agilānatā, anuññātakāraṇābhāvo, visibbetukāmatā, samādahananti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni sañcaritte vuttanayeneva veditabbānīti.
ಜೋತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Jotisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೭. ನಹಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
7. Nahānasikkhāpadavaṇṇanā
ಸತ್ತಮೇ ನಹಾಯೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಮಜ್ಝಿಮದೇಸೇ ನಹಾನದಿವಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅದ್ಧಮಾಸೇ ಅಪುಣ್ಣೇ ಅಞ್ಞತ್ರ ಸಮಯಾ ‘‘ನಹಾಯಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚುಣ್ಣಂ ವಾ ಮತ್ತಿಕಂ ವಾ ಅಭಿಸಙ್ಖರೋತಿ, ತಸ್ಸ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಸಬ್ಬಪ್ಪಯೋಗೇಸು ದುಕ್ಕಟಂ, ನಹಾನಪರಿಯೋಸಾನೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಸಮಯೇಸು ಪರಿವೇಣಸಮ್ಮಜ್ಜನಮತ್ತಮ್ಪಿ ಕಮ್ಮಸಮಯೋ, ಅದ್ಧಯೋಜನಂ ಗನ್ತುಕಾಮಸ್ಸ, ಗಚ್ಛತೋ, ಗತಸ್ಸ ವಾ ಅದ್ಧಾನಗಮನಸಮಯೋ, ಸರಜೇನ ವಾತೇನ ಓಕಿಣ್ಣಸ್ಸ ದ್ವೀಸು ವಾ ತೀಸು ವಾ ಉದಕಫುಸಿತೇಸು ಕಾಯೇ ಪತಿತೇಸು ವಾತವುಟ್ಠಿಸಮಯೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Sattame nahāyeyyāti yo bhikkhu majjhimadese nahānadivasato paṭṭhāya addhamāse apuṇṇe aññatra samayā ‘‘nahāyissāmī’’ti cuṇṇaṃ vā mattikaṃ vā abhisaṅkharoti, tassa tato paṭṭhāya sabbappayogesu dukkaṭaṃ, nahānapariyosāne pācittiyaṃ. Samayesu pariveṇasammajjanamattampi kammasamayo, addhayojanaṃ gantukāmassa, gacchato, gatassa vā addhānagamanasamayo, sarajena vātena okiṇṇassa dvīsu vā tīsu vā udakaphusitesu kāye patitesu vātavuṭṭhisamayoti veditabbo. Sesaṃ uttānameva.
ರಾಜಗಹೇ ಸಮ್ಬಹುಲೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆರಬ್ಭ ನ ಮತ್ತಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ನಹಾಯನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ‘‘ಅಞ್ಞತ್ರ ಸಮಯಾ’’ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಛಬ್ಬಿಧಾ ಅನುಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅತಿರೇಕದ್ಧಮಾಸೇ ಊನಕಸಞ್ಞಿನೋ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ। ಅತಿರೇಕಸಞ್ಞಿಸ್ಸ, ಸಮಯೇ ವಾ ನಹಾಯನ್ತಸ್ಸ, ಯೋ ವಾ ನದೀಪಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ವಾಲುಕಂ ಉಕ್ಕಿರಿತ್ವಾ ಕತಆವಾಟೇಸುಪಿ ನಹಾಯತಿ, ತಸ್ಸ, ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ಜನಪದೇ ಸಬ್ಬೇಸಂ, ಆಪದಾಸು, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಮಜ್ಝಿಮದೇಸೋ, ಊನಕದ್ಧಮಾಸೇ ನಹಾನಂ, ಸಮಯಾನಂ ವಾ ನದೀಪಾರಗಮನಸ್ಸ ವಾ ಆಪದಾನಂ ವಾ ಅಭಾವೋತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಏಳಕಲೋಮಸದಿಸಾನೇವಾತಿ।
Rājagahe sambahule bhikkhū ārabbha na mattaṃ jānitvā nahāyanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra samayā’’ti ayamettha chabbidhā anupaññatti, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, atirekaddhamāse ūnakasaññino, vematikassa vā dukkaṭaṃ. Atirekasaññissa, samaye vā nahāyantassa, yo vā nadīpāraṃ gacchanto vālukaṃ ukkiritvā kataāvāṭesupi nahāyati, tassa, paccantime janapade sabbesaṃ, āpadāsu, ummattakādīnañca anāpatti. Majjhimadeso, ūnakaddhamāse nahānaṃ, samayānaṃ vā nadīpāragamanassa vā āpadānaṃ vā abhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānevāti.
ನಹಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nahānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೮. ದುಬ್ಬಣ್ಣಕರಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ಅಟ್ಠಮೇ ಅಲಭೀತಿ ಲಭೋ, ಲಭೋ ಏವ ಲಾಭೋ, ಕಿಂ ಅಲಭಿ? ಚೀವರಂ, ಕೀದಿಸಂ? ನವಂ, ಇತಿ ‘‘ನವಚೀವರಲಾಭೇನಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ಅನುನಾಸಿಕಲೋಪಂ ಅಕತ್ವಾ ನವಂಚೀವರಲಾಭೇನಾತಿ ವುತ್ತಂ, ಪಟಿಲದ್ಧನವಚೀವರೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮಜ್ಝೇ ಠಿತಪದದ್ವಯೇ ಪನಾತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ। ಭಿಕ್ಖುನಾತಿ ಯೇನ ಲದ್ಧಂ, ತಸ್ಸ ನಿದಸ್ಸನಂ, ಸೇಸಂ ಪದತ್ಥತೋ ಉತ್ತಾನಮೇವ। ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ನಿವಾಸನಪಾರುಪನುಪಗಂ ಚೀವರಂ ಲಭಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ನಿಟ್ಠಿತರಜನಸ್ಸ ಯಸ್ಮಿಂ ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ವಾ ಪದೇಸೇ ಕಂಸನೀಲೇನ ವಾ ಪತ್ತನೀಲೇನ ವಾ ಕದ್ದಮೇನ ವಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕಾಳಕೇನ ವಾ ಮೋರಕ್ಖಿಮಣ್ಡಲಮಙ್ಗುಲಪಿಟ್ಠೀನಂ ಅಞ್ಞತರಪ್ಪಮಾಣಂ ಕಪ್ಪಬಿನ್ದುಂ ಆದಿಯಿತ್ವಾ ತಂ ಚೀವರಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ಅನಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Aṭṭhame alabhīti labho, labho eva lābho, kiṃ alabhi? Cīvaraṃ, kīdisaṃ? Navaṃ, iti ‘‘navacīvaralābhenā’’ti vattabbe anunāsikalopaṃ akatvā navaṃcīvaralābhenāti vuttaṃ, paṭiladdhanavacīvarenāti attho. Majjhe ṭhitapadadvaye panāti nipātamattaṃ. Bhikkhunāti yena laddhaṃ, tassa nidassanaṃ, sesaṃ padatthato uttānameva. Ayaṃ panettha vinicchayo – nivāsanapārupanupagaṃ cīvaraṃ labhitvā tassa niṭṭhitarajanassa yasmiṃ vā tasmiṃ vā padese kaṃsanīlena vā pattanīlena vā kaddamena vā yena kenaci kāḷakena vā morakkhimaṇḍalamaṅgulapiṭṭhīnaṃ aññatarappamāṇaṃ kappabinduṃ ādiyitvā taṃ cīvaraṃ paribhuñjitabbaṃ, anādiyitvā paribhuñjantassa pācittiyaṃ.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಸಮ್ಬಹುಲೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆರಬ್ಭ ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಅಜಾನನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಆದಿನ್ನೇ ಅನಾದಿನ್ನಸಞ್ಞಿನೋ, ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ। ಆದಿನ್ನಸಞ್ಞಿಸ್ಸ , ಕಪ್ಪೇ ನಟ್ಠೇ, ಕಪ್ಪಕತೋಕಾಸೇ ಜಿಣ್ಣೇ, ಕಪ್ಪಕತೇನ ಅಕಪ್ಪಕತೇ ಸಂಸಿಬ್ಬಿತೇ, ಪಚ್ಛಾ ಆರೋಪಿತೇಸು ಅಗ್ಗಳಅನುವಾತಪರಿಭಣ್ಡೇಸು ತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ಚೀವರಸ್ಸ ಅಕತಕಪ್ಪಕತಾ, ನ ನಟ್ಠಚೀವರಾದಿತಾ, ನಿವಾಸನಂ ವಾ ಪಾರುಪನಂ ವಾತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಏಳಕಲೋಮಸದಿಸಾನಿ, ಇದಂ ಪನ ಕಿರಿಯಾಕಿರಿಯನ್ತಿ।
Sāvatthiyaṃ sambahule bhikkhū ārabbha attano cīvaraajānanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, ādinne anādinnasaññino, vematikassa vā dukkaṭaṃ. Ādinnasaññissa , kappe naṭṭhe, kappakatokāse jiṇṇe, kappakatena akappakate saṃsibbite, pacchā āropitesu aggaḷaanuvātaparibhaṇḍesu taṃ paribhuñjantassa, ummattakādīnañca anāpatti. Vuttappakārassa cīvarassa akatakappakatā, na naṭṭhacīvarāditā, nivāsanaṃ vā pārupanaṃ vāti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisāni, idaṃ pana kiriyākiriyanti.
ದುಬ್ಬಣ್ಣಕರಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೯. ವಿಕಪ್ಪನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
9. Vikappanasikkhāpadavaṇṇanā
ನವಮೇ ವಿಕಪ್ಪೇತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವೇ ವಿಕಪ್ಪನಾ ಸಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ ಪರಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ ಚ। ಕಥಂ ಸಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ ಹೋತಿ? ಚೀವರಾನಂ ಏಕಬಹುಭಾವಂ ಸನ್ನಿಹಿತಾಸನ್ನಿಹಿತಭಾವಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ‘ಇಮಂ ಚೀವರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಇಮಾನಿ ಚೀವರಾನೀ’ತಿ ವಾ ‘ಏತಂ ಚೀವರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಏತಾನಿ ಚೀವರಾನೀ’ತಿ ವಾ ವತ್ವಾ ‘ತುಯ್ಹಂ ವಿಕಪ್ಪೇಮೀ’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಅಯಮೇಕಾ ಸಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ। ಏತ್ತಾವತಾ ನಿಧೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಪನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಂ ವಾ ಅಧಿಟ್ಠಾತುಂ ವಾ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಸನ್ತಕಂ, ಮಯ್ಹಂ ಸನ್ತಕಾನಿ ಪರಿಭುಞ್ಜ ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಹಿ ವಾ ಯಥಾಪಚ್ಚಯಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೩೭೪) ಏವಂ ಪನ ವುತ್ತೇ ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತತೋ ಪಭುತಿ ಪರಿಭೋಗಾದಯೋಪಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಅಪರೋ ನಯೋ, ತಥೇವ ಚೀವರಾನಂ ಏಕಬಹುಭಾವಂ ಸನ್ನಿಹಿತಾಸನ್ನಿಹಿತಭಾವಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ತಸ್ಸೇವ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸನ್ತಿಕೇ ‘ಇಮಂ ಚೀವರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಇಮಾನಿ ಚೀವರಾನೀ’ತಿ ವಾ ‘ಏತಂ ಚೀವರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಏತಾನಿ ಚೀವರಾನೀ’ತಿ ವಾ ವತ್ವಾ ಪಞ್ಚಸು ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇಸು ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಅತ್ತನಾ ಅಭಿರುಚಿತಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ನಾಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ತಿಸ್ಸಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ವಿಕಪ್ಪೇಮೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ತಿಸ್ಸಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ, ಸಿಕ್ಖಮಾನಾಯ, ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ, ತಿಸ್ಸಾಯ ಸಾಮಣೇರಿಯಾ ವಿಕಪ್ಪೇಮೀ’’ತಿ ವಾ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಅಯಂ ಅಪರಾಪಿ ಸಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ। ಏತ್ತಾವತಾ ನಿಧೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಪರಿಭೋಗಾದೀಸು ಏಕಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ತೇನ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ‘‘ತಿಸ್ಸಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸನ್ತಕಂ…ಪೇ॰… ತಿಸ್ಸಾಯ ಸಾಮಣೇರಿಯಾ ಸನ್ತಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜ ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಹಿ ವಾ ಯಥಾಪಚ್ಚಯಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತತೋ ಪಭುತಿ ಪರಿಭೋಗಾದಯೋಪಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ।
Navame vikappetvāti ettha dve vikappanā sammukhāvikappanā parammukhāvikappanā ca. Kathaṃ sammukhāvikappanā hoti? Cīvarānaṃ ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā ‘imaṃ cīvara’nti vā ‘imāni cīvarānī’ti vā ‘etaṃ cīvara’nti vā ‘etāni cīvarānī’ti vā vatvā ‘tuyhaṃ vikappemī’ti vattabbaṃ, ayamekā sammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhuñjituṃ pana vissajjetuṃ vā adhiṭṭhātuṃ vā na vaṭṭati. ‘‘Mayhaṃ santakaṃ, mayhaṃ santakāni paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ karohī’’ti (pāci. 374) evaṃ pana vutte paccuddhāro nāma hoti, tato pabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti. Aparo nayo, tatheva cīvarānaṃ ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā tasseva bhikkhuno santike ‘imaṃ cīvara’nti vā ‘imāni cīvarānī’ti vā ‘etaṃ cīvara’nti vā ‘etāni cīvarānī’ti vā vatvā pañcasu sahadhammikesu aññatarassa attanā abhirucitassa yassa kassaci nāmaṃ gahetvā ‘‘tissassa bhikkhuno vikappemī’’ti vā ‘‘tissāya bhikkhuniyā, sikkhamānāya, sāmaṇerassa, tissāya sāmaṇeriyā vikappemī’’ti vā vattabbaṃ, ayaṃ aparāpi sammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhogādīsu ekampi na vaṭṭati. Tena pana bhikkhunā ‘‘tissassa bhikkhuno santakaṃ…pe… tissāya sāmaṇeriyā santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ karohī’’ti vutte paccuddhāro nāma hoti, tato pabhuti paribhogādayopi vaṭṭanti.
ಕಥಂ ಪರಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ ಹೋತಿ? ಚೀವರಾನಂ ತಥೇವ ಏಕಬಹುಭಾವಂ ಸನ್ನಿಹಿತಾಸನ್ನಿಹಿತಭಾವಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ‘ಇಮಂ ಚೀವರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಇಮಾನಿ ಚೀವರಾನೀ’ತಿ ವಾ ‘ಏತಂ ಚೀವರ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಏತಾನಿ ಚೀವರಾನೀ’ತಿ ವಾ ವತ್ವಾ ‘‘ತುಯ್ಹಂ ವಿಕಪ್ಪನತ್ಥಾಯ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ತೇನ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘‘ಕೋ ತೇ ಮಿತ್ತೋ ವಾ ಸನ್ದಿಟ್ಠೋ ವಾ’’ತಿ। ತತೋ ಇತರೇನ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ‘ತಿಸ್ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂ’ತಿ ವಾ…ಪೇ॰… ‘ತಿಸ್ಸಾ ಸಾಮಣೇರೀ’ತಿ ವಾ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಪುನ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ‘‘ಅಹಂ ತಿಸ್ಸಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ವಾ…ಪೇ॰… ‘‘ತಿಸ್ಸಾಯ ಸಾಮಣೇರಿಯಾ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ವಾ ವತ್ತಬ್ಬಂ , ಅಯಂ ಪರಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾ। ಏತ್ತಾವತಾ ನಿಧೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಪರಿಭೋಗಾದೀಸು ಏಕಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ತೇನ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ದುತಿಯಸಮ್ಮುಖಾವಿಕಪ್ಪನಾಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ‘‘ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಸನ್ತಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜ ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಹಿ ವಾ ಯಥಾಪಚ್ಚಯಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತತೋ ಪಭುತಿ ಪರಿಭೋಗಾದಯೋಪಿ ವಟ್ಟನ್ತೀತಿ। ಪತ್ತವಿಕಪ್ಪನಾಯಮ್ಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಇತಿ ಇಮಾಸು ದ್ವೀಸು ವಿಕಪ್ಪನಾಸು ಯಾಯ ಕಾಯಚಿ ವಿಕಪ್ಪನಾಯ ಪಞ್ಚಸು ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇಸು ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಚೀವರಂ ವಿಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ವುತ್ತನಯೇನ ಅಕತಪ್ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರಂ ವಾ ಯೇನ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕತಂ, ತಸ್ಸ ವಾ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Kathaṃ parammukhāvikappanā hoti? Cīvarānaṃ tatheva ekabahubhāvaṃ sannihitāsannihitabhāvañca ñatvā ‘imaṃ cīvara’nti vā ‘imāni cīvarānī’ti vā ‘etaṃ cīvara’nti vā ‘etāni cīvarānī’ti vā vatvā ‘‘tuyhaṃ vikappanatthāya dammī’’ti vattabbaṃ. Tena vattabbo ‘‘ko te mitto vā sandiṭṭho vā’’ti. Tato itarena purimanayeneva ‘tisso bhikkhū’ti vā…pe… ‘tissā sāmaṇerī’ti vā vattabbaṃ. Puna tena bhikkhunā ‘‘ahaṃ tissassa bhikkhuno dammī’’ti vā…pe… ‘‘tissāya sāmaṇeriyā dammī’’ti vā vattabbaṃ , ayaṃ parammukhāvikappanā. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭati, paribhogādīsu ekampi na vaṭṭati. Tena pana bhikkhunā dutiyasammukhāvikappanāyaṃ vuttanayeneva ‘‘itthannāmassa santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ karohī’’ti vutte paccuddhāro nāma hoti, tato pabhuti paribhogādayopi vaṭṭantīti. Pattavikappanāyampi eseva nayo. Iti imāsu dvīsu vikappanāsu yāya kāyaci vikappanāya pañcasu sahadhammikesu yassa kassaci cīvaraṃ vikappetvā vuttanayena akatappaccuddhāraṃ vā yena vinayakammaṃ kataṃ, tassa vā vissāsena aggahetvā paribhuñjantassa pācittiyaṃ.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಉಪನನ್ದಂ ಆರಬ್ಭ ಅಪ್ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರಣಂ ಪರಿಭುಞ್ಜನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಅನಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ತಂ ಪನ ಅಧಿಟ್ಠಹನ್ತಸ್ಸ ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ, ತಥಾ ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರಣೇ ಅಪ್ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರಣಸಞ್ಞಿಸ್ಸ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ವಾ। ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರಣಸಞ್ಞಿಸ್ಸ ಪನ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಸಾಮಂ ವಿಕಪ್ಪಿತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಚ್ಚುದ್ಧಾರೋ, ವಿಕಪ್ಪನುಪಗಚೀವರತಾ, ಪರಿಭೋಗೋತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಪಠಮಕಥಿನಸದಿಸಾನೇವ, ಇದಂ ಪನ ಕಿರಿಯಾಕಿರಿಯನ್ತಿ।
Sāvatthiyaṃ upanandaṃ ārabbha appaccuddhāraṇaṃ paribhuñjanavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, taṃ pana adhiṭṭhahantassa vā vissajjentassa vā dukkaṭaṃ, tathā paccuddhāraṇe appaccuddhāraṇasaññissa vematikassa vā. Paccuddhāraṇasaññissa pana vissāsena paribhuñjantassa, ummattakādīnañca anāpatti. Sāmaṃ vikappitassa appaccuddhāro, vikappanupagacīvaratā, paribhogoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamakathinasadisāneva, idaṃ pana kiriyākiriyanti.
ವಿಕಪ್ಪನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vikappanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
೧೦. ಅಪನಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
10. Apanidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ದಸಮೇ ಪತ್ತನ್ತಿ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಂ। ಚೀವರನ್ತಿ ವಿಕಪ್ಪನುಪಗಂ। ನಿಸೀದನಂ ನಾಮ ಸದಸಂ ವುಚ್ಚತಿ। ಸೂಚಿಘರಂ ನಾಮ ಸಸೂಚಿಕಂ ವಾ ಅಸೂಚಿಕಂ ವಾ। ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ನಾಮ ಪಟ್ಟಿಕಾ ವಾ ಸೂಕರನ್ತಕಂ ವಾ। ಅಪನಿಧೇಯ್ಯಾತಿ ಅಪನೇತ್ವಾ ನಿದಹೇಯ್ಯ। ಹಸಾಪೇಕ್ಖೋತಿ ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಸಯಂ ಅಪನಿಧೇನ್ತಸ್ಸ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅಞ್ಞಂ ಆಣಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ಆಣತ್ತಿಯಾ ದುಕ್ಕಟಂ, ತೇನ ಅಪನಿಹಿತೇ ಇತರಸ್ಸ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
Dasame pattanti adhiṭṭhānupagaṃ. Cīvaranti vikappanupagaṃ. Nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccati. Sūcigharaṃ nāma sasūcikaṃ vā asūcikaṃ vā. Kāyabandhanaṃ nāma paṭṭikā vā sūkarantakaṃ vā. Apanidheyyāti apanetvā nidaheyya. Hasāpekkhoti hasādhippāyo. Pācittiyanti sayaṃ apanidhentassa pācittiyaṃ, aññaṃ āṇāpentassa āṇattiyā dukkaṭaṃ, tena apanihite itarassa pācittiyaṃ.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯೇ ಆರಬ್ಭ ಅಪನಿಧಾನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಸಾಧಾರಣಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಸಾಣತ್ತಿಕಂ, ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ತಿಕದುಕ್ಕಟಂ, ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾನಿ ಪನ ಪತ್ತಾದೀನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ವಾ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ವಾ ಸನ್ತಕಂ ಅಪನಿಧೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಪಟಿಸಾಮೇನ್ತಸ್ಸ, ‘‘ಧಮ್ಮಕಥಂ ಕತ್ವಾ ದಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪಟಿಸಾಮೇನ್ತಸ್ಸ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಾದೀನಞ್ಚ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸನ್ತಕಾನಂ ಪತ್ತಾದೀನಂ ಅಪನಿಧಾನಂ, ವಿಹೇಸೇತುಕಾಮತಾ ವಾ ಹಸಾಧಿಪ್ಪಾಯತಾ ವಾತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ। ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಅದಿನ್ನಾದಾನಸದಿಸಾನೀತಿ।
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye ārabbha apanidhānavatthusmiṃ paññattaṃ, sādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, anupasampanne tikadukkaṭaṃ, vuttappakārāni pana pattādīni ṭhapetvā aññaṃ parikkhāraṃ upasampannassa vā anupasampannassa vā santakaṃ apanidhentassa dukkaṭameva. Dunnikkhittaṃ paṭisāmentassa, ‘‘dhammakathaṃ katvā dassāmī’’ti paṭisāmentassa, ummattakādīnañca anāpatti. Upasampannassa santakānaṃ pattādīnaṃ apanidhānaṃ, vihesetukāmatā vā hasādhippāyatā vāti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisānīti.
ಅಪನಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Apanidhānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸುರಾಪಾನವಗ್ಗೋ ಛಟ್ಠೋ।
Surāpānavaggo chaṭṭho.
