| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၈. သူရိယင္ဂပဉ္ဟော
8. Sūriyaṅgapañho
၈. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ‘သူရိယသ္သ 1 သတ္တ အင္ဂာနိ ဂဟေတဗ္ဗာနီ’တိ ယံ ဝဒေသိ, ကတမာနိ တာနိ သတ္တ အင္ဂာနိ ဂဟေတဗ္ဗာနီ’’တိ? ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, သူရိယော သဗ္ဗံ ဥဒကံ ပရိသောသေတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန သဗ္ဗကိလေသာ အနဝသေသံ ပရိသောသေတဗ္ဗာ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ ပဌမံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
8. ‘‘Bhante nāgasena, ‘sūriyassa 2 satta aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni satta aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, sūriyo sabbaṃ udakaṃ parisoseti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbakilesā anavasesaṃ parisosetabbā. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, သူရိယော တမန္ဓကာရံ ဝိဓမတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန သဗ္ဗံ ရာဂတမံ ဒောသတမံ မောဟတမံ မာနတမံ ဒိဋ္ဌိတမံ ကိလေသတမံ သဗ္ဗံ ဒုစ္စရိတတမံ ဝိဓမယိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ ဒုတိယံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo tamandhakāraṃ vidhamati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbaṃ rāgatamaṃ dosatamaṃ mohatamaṃ mānatamaṃ diṭṭhitamaṃ kilesatamaṃ sabbaṃ duccaritatamaṃ vidhamayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, သူရိယော အဘိက္ခဏံ စရတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန အဘိက္ခဏံ ယောနိသော မနသိကာရော ကာတဗ္ဗော။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ တတိယံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo abhikkhaṇaṃ carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena abhikkhaṇaṃ yoniso manasikāro kātabbo. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, သူရိယော ရံသိမာလီ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန အာရမ္မဏမာလိနာ ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ စတုတ္ထံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo raṃsimālī, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ārammaṇamālinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, သူရိယော မဟာဇနကာယံ သန္တာပေန္တော စရတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန အာစာရသီလဂုဏဝတ္တပ္ပဋိပတ္တိယာ ဈာနဝိမောက္ခသမာဓိသမာပတ္တိဣန္ဒ္ရိယဗလဗောဇ္ဈင္ဂသတိပဋ္ဌာနသမ္မပ္ပဓာနဣဒ္ဓိပာဒေဟိ သဒေဝကော လောကော သန္တာပယိတဗ္ဗော။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ ပဉ္စမံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo mahājanakāyaṃ santāpento carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ācārasīlaguṇavattappaṭipattiyā jhānavimokkhasamādhisamāpattiindriyabalabojjhaṅgasatipaṭṭhānasammappadhānaiddhipādehi sadevako loko santāpayitabbo. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, သူရိယော ရာဟုဘယာ ဘီတော စရတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန ဒုစ္စရိတဒုဂ္ဂတိဝိသမကန္တာရဝိပာကဝိနိပာတကိလေသဇာလဇဋိတေ ဒိဋ္ဌိသင္ဃာဋပဋိမုက္ကေ ကုပထပက္ခန္ဒေ ကုမ္မဂ္ဂပဋိပန္နေ 3 သတ္တေ ဒိသ္ဝာ မဟတာ သံဝေဂဘယေန မာနသံ သံဝေဇေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ ဆဋ္ဌံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo rāhubhayā bhīto carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena duccaritaduggativisamakantāravipākavinipātakilesajālajaṭite diṭṭhisaṅghāṭapaṭimukke kupathapakkhande kummaggapaṭipanne 4 satte disvā mahatā saṃvegabhayena mānasaṃ saṃvejetabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa chaṭṭhaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, သူရိယော ကလ္ယာဏပာပကေ ဒသ္သေတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန ဣန္ဒ္ရိယဗလဗောဇ္ဈင္ဂသတိပဋ္ဌာနသမ္မပ္ပဓာနဣဒ္ဓိပာဒလောကိယလောကုတ္တရဓမ္မာ ဒသ္သေတဗ္ဗာ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, သူရိယသ္သ သတ္တမံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ထေရေန ဝင္ဂီသေန –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo kalyāṇapāpake dasseti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena indriyabalabojjhaṅgasatipaṭṭhānasammappadhānaiddhipādalokiyalokuttaradhammā dassetabbā. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa sattamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena vaṅgīsena –
‘‘‘ယထာပိ သူရိယော ဥဒယန္တော၊ ရူပံ ဒသ္သေတိ ပာဏိနံ။
‘‘‘Yathāpi sūriyo udayanto, rūpaṃ dasseti pāṇinaṃ;
သုစိဉ္စ အသုစိဉ္စာပိ၊ ကလ္ယာဏဉ္စာပိ ပာပကံ။
Suciñca asuciñcāpi, kalyāṇañcāpi pāpakaṃ.
‘‘‘တထာ ဘိက္ခု ဓမ္မဓရော၊ အဝိဇ္ဇာပိဟိတံ ဇနံ။
‘‘‘Tathā bhikkhu dhammadharo, avijjāpihitaṃ janaṃ;
ပထံ ဒသ္သေတိ ဝိဝိဓံ၊ အာဒိစ္စောဝုဒယံ ယထာ’’’တိ။
Pathaṃ dasseti vividhaṃ, ādiccovudayaṃ yathā’’’ti.
သူရိယင္ဂပဉ္ဟော အဋ္ဌမော။
Sūriyaṅgapañho aṭṭhamo.
Footnotes:
