| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
8. සූරියඞ්‌ගපඤ්‌හො
8. Sūriyaṅgapañho
8. ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, ‘සූරියස්‌ස 1 සත්‌ත අඞ්‌ගානි ගහෙතබ්‌බානී’ති යං වදෙසි, කතමානි තානි සත්‌ත අඞ්‌ගානි ගහෙතබ්‌බානී’’ති? ‘‘යථා, මහාරාජ, සූරියො සබ්‌බං උදකං පරිසොසෙති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන සබ්‌බකිලෙසා අනවසෙසං පරිසොසෙතබ්‌බා. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස පඨමං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං.
8. ‘‘Bhante nāgasena, ‘sūriyassa 2 satta aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni satta aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, sūriyo sabbaṃ udakaṃ parisoseti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbakilesā anavasesaṃ parisosetabbā. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, සූරියො තමන්‌ධකාරං විධමති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන සබ්‌බං රාගතමං දොසතමං මොහතමං මානතමං දිට්‌ඨිතමං කිලෙසතමං සබ්‌බං දුච්‌චරිතතමං විධමයිතබ්‌බං. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස දුතියං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo tamandhakāraṃ vidhamati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbaṃ rāgatamaṃ dosatamaṃ mohatamaṃ mānatamaṃ diṭṭhitamaṃ kilesatamaṃ sabbaṃ duccaritatamaṃ vidhamayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, සූරියො අභික්‌ඛණං චරති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන අභික්‌ඛණං යොනිසො මනසිකාරො කාතබ්‌බො. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස තතියං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo abhikkhaṇaṃ carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena abhikkhaṇaṃ yoniso manasikāro kātabbo. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, සූරියො රංසිමාලී, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන ආරම්‌මණමාලිනා භවිතබ්‌බං. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස චතුත්‌ථං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo raṃsimālī, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ārammaṇamālinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, සූරියො මහාජනකායං සන්‌තාපෙන්‌තො චරති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන ආචාරසීලගුණවත්‌තප්‌පටිපත්‌තියා ඣානවිමොක්‌ඛසමාධිසමාපත්‌තිඉන්‌ද්‍රියබලබොජ්‌ඣඞ්‌ගසතිපට්‌ඨානසම්‌මප්‌පධානඉද්‌ධිපාදෙහි සදෙවකො ලොකො සන්‌තාපයිතබ්‌බො. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස පඤ්‌චමං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo mahājanakāyaṃ santāpento carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ācārasīlaguṇavattappaṭipattiyā jhānavimokkhasamādhisamāpattiindriyabalabojjhaṅgasatipaṭṭhānasammappadhānaiddhipādehi sadevako loko santāpayitabbo. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, සූරියො රාහුභයා භීතො චරති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන දුච්‌චරිතදුග්‌ගතිවිසමකන්‌තාරවිපාකවිනිපාතකිලෙසජාලජටිතෙ දිට්‌ඨිසඞ්‌ඝාටපටිමුක්‌කෙ කුපථපක්‌ඛන්‌දෙ කුම්‌මග්‌ගපටිපන්‌නෙ 3 සත්‌තෙ දිස්‌වා මහතා සංවෙගභයෙන මානසං සංවෙජෙතබ්‌බං. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස ඡට්‌ඨං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo rāhubhayā bhīto carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena duccaritaduggativisamakantāravipākavinipātakilesajālajaṭite diṭṭhisaṅghāṭapaṭimukke kupathapakkhande kummaggapaṭipanne 4 satte disvā mahatā saṃvegabhayena mānasaṃ saṃvejetabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa chaṭṭhaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, සූරියො කල්‍යාණපාපකෙ දස්‌සෙති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන ඉන්‌ද්‍රියබලබොජ්‌ඣඞ්‌ගසතිපට්‌ඨානසම්‌මප්‌පධානඉද්‌ධිපාදලොකියලොකුත්‌තරධම්‌මා දස්‌සෙතබ්‌බා. ඉදං, මහාරාජ, සූරියස්‌ස සත්‌තමං අඞ්‌ගං ගහෙතබ්‌බං. භාසිතම්‌පෙතං, මහාරාජ, ථෙරෙන වඞ්‌ගීසෙන –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo kalyāṇapāpake dasseti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena indriyabalabojjhaṅgasatipaṭṭhānasammappadhānaiddhipādalokiyalokuttaradhammā dassetabbā. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa sattamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena vaṅgīsena –
‘‘‘යථාපි සූරියො උදයන්‌තො, රූපං දස්‌සෙති පාණිනං;
‘‘‘Yathāpi sūriyo udayanto, rūpaṃ dasseti pāṇinaṃ;
සුචිඤ්‌ච අසුචිඤ්‌චාපි, කල්‍යාණඤ්‌චාපි පාපකං.
Suciñca asuciñcāpi, kalyāṇañcāpi pāpakaṃ.
‘‘‘තථා භික්‌ඛු ධම්‌මධරො, අවිජ්‌ජාපිහිතං ජනං;
‘‘‘Tathā bhikkhu dhammadharo, avijjāpihitaṃ janaṃ;
පථං දස්‌සෙති විවිධං, ආදිච්‌චොවුදයං යථා’’’ති.
Pathaṃ dasseti vividhaṃ, ādiccovudayaṃ yathā’’’ti.
සූරියඞ්‌ගපඤ්‌හො අට්‌ඨමො.
Sūriyaṅgapañho aṭṭhamo.
Footnotes:
