Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൧൦. സൂരിയസുത്തം
10. Sūriyasuttaṃ
൯൧. സാവത്ഥിനിദാനം. തേന ഖോ പന സമയേന സൂരിയോ ദേവപുത്തോ രാഹുനാ അസുരിന്ദേന ഗഹിതോ ഹോതി. അഥ ഖോ സൂരിയോ ദേവപുത്തോ ഭഗവന്തം അനുസ്സരമാനോ തായം വേലായം ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
91. Sāvatthinidānaṃ. Tena kho pana samayena sūriyo devaputto rāhunā asurindena gahito hoti. Atha kho sūriyo devaputto bhagavantaṃ anussaramāno tāyaṃ velāyaṃ imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘നമോ തേ ബുദ്ധ വീരത്ഥു, വിപ്പമുത്തോസി സബ്ബധി;
‘‘Namo te buddha vīratthu, vippamuttosi sabbadhi;
സമ്ബാധപടിപന്നോസ്മി, തസ്സ മേ സരണം ഭവാ’’തി.
Sambādhapaṭipannosmi, tassa me saraṇaṃ bhavā’’ti.
അഥ ഖോ ഭഗവാ സൂരിയം ദേവപുത്തം ആരബ്ഭ രാഹും അസുരിന്ദം ഗാഥാഹി അജ്ഝഭാസി –
Atha kho bhagavā sūriyaṃ devaputtaṃ ārabbha rāhuṃ asurindaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
‘‘തഥാഗതം അരഹന്തം, സൂരിയോ സരണം ഗതോ;
‘‘Tathāgataṃ arahantaṃ, sūriyo saraṇaṃ gato;
‘‘യോ അന്ധകാരേ തമസി പഭങ്കരോ,
‘‘Yo andhakāre tamasi pabhaṅkaro,
വേരോചനോ മണ്ഡലീ ഉഗ്ഗതേജോ;
Verocano maṇḍalī uggatejo;
മാ രാഹു ഗിലീ ചരമന്തലിക്ഖേ,
Mā rāhu gilī caramantalikkhe,
പജം മമം രാഹു പമുഞ്ച സൂരിയ’’ന്തി.
Pajaṃ mamaṃ rāhu pamuñca sūriya’’nti.
അഥ ഖോ രാഹു അസുരിന്ദോ സൂരിയം ദേവപുത്തം മുഞ്ചിത്വാ തരമാനരൂപോ യേന വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ സംവിഗ്ഗോ ലോമഹട്ഠജാതോ ഏകമന്തം അട്ഠാസി. ഏകമന്തം ഠിതം ഖോ രാഹും അസുരിന്ദം വേപചിത്തി അസുരിന്ദോ ഗാഥായ അജ്ഝഭാസി –
Atha kho rāhu asurindo sūriyaṃ devaputtaṃ muñcitvā taramānarūpo yena vepacitti asurindo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā saṃviggo lomahaṭṭhajāto ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho rāhuṃ asurindaṃ vepacitti asurindo gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘കിം നു സന്തരമാനോവ, രാഹു സൂരിയം പമുഞ്ചസി;
‘‘Kiṃ nu santaramānova, rāhu sūriyaṃ pamuñcasi;
സംവിഗ്ഗരൂപോ ആഗമ്മ, കിം നു ഭീതോവ തിട്ഠസീ’’തി.
Saṃviggarūpo āgamma, kiṃ nu bhītova tiṭṭhasī’’ti.
‘‘സത്തധാ മേ ഫലേ മുദ്ധാ, ജീവന്തോ ന സുഖം ലഭേ;
‘‘Sattadhā me phale muddhā, jīvanto na sukhaṃ labhe;
ബുദ്ധഗാഥാഭിഗീതോമ്ഹി, നോ ചേ മുഞ്ചേയ്യ സൂരിയ’’ന്തി.
Buddhagāthābhigītomhi, no ce muñceyya sūriya’’nti.
പഠമോ വഗ്ഗോ.
Paṭhamo vaggo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
ദ്വേ കസ്സപാ ച മാഘോ ച, മാഗധോ ദാമലി കാമദോ;
Dve kassapā ca māgho ca, māgadho dāmali kāmado;
പഞ്ചാലചണ്ഡോ തായനോ, ചന്ദിമസൂരിയേന തേ ദസാതി.
Pañcālacaṇḍo tāyano, candimasūriyena te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. സൂരിയസുത്തവണ്ണനാ • 10. Sūriyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧൦. സൂരിയസുത്തവണ്ണനാ • 10. Sūriyasuttavaṇṇanā