Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi

    ๔๘๙. สุรุจิชาตกํ (๖)

    489. Surucijātakaṃ (6)

    ๑๐๒.

    102.

    มเหสี สุรุจิโน 1 ภริยา, อานีตา ปฐมํ อหํ;

    Mahesī surucino 2 bhariyā, ānītā paṭhamaṃ ahaṃ;

    ทส วสฺสสหสฺสานิ, ยํ มํ สุรุจิมานยิฯ

    Dasa vassasahassāni, yaṃ maṃ surucimānayi.

    ๑๐๓.

    103.

    สาหํ พฺราหฺมณ ราชานํ, เวเทหํ มิถิลคฺคหํ;

    Sāhaṃ brāhmaṇa rājānaṃ, vedehaṃ mithilaggahaṃ;

    นาภิชานามิ กาเยน, วาจาย อุท เจตสา;

    Nābhijānāmi kāyena, vācāya uda cetasā;

    สุรุจิํ อติมญฺญิตฺถ 3, อาวิ 4 วา ยทิ วา รโหฯ

    Suruciṃ atimaññittha 5, āvi 6 vā yadi vā raho.

    ๑๐๔.

    104.

    เอเตน สจฺจวเชฺชน, ปุโตฺต อุปฺปชฺชตํ อิเส;

    Etena saccavajjena, putto uppajjataṃ ise;

    มุสา เม ภณมานาย, มุทฺธา ผลตุ สตฺตธาฯ

    Musā me bhaṇamānāya, muddhā phalatu sattadhā.

    ๑๐๕.

    105.

    ภตฺตุ มม สสฺสุ มาตา, ปิตา จาปิ จ สสฺสุโร;

    Bhattu mama sassu mātā, pitā cāpi ca sassuro;

    เต มํ พฺรเหฺม วิเนตาโร, ยาว อฎฺฐํสุ ชีวิตํฯ

    Te maṃ brahme vinetāro, yāva aṭṭhaṃsu jīvitaṃ.

    ๑๐๖.

    106.

    สาหํ อหิํสารตินี, กามสา 7 ธมฺมจารินี 8;

    Sāhaṃ ahiṃsāratinī, kāmasā 9 dhammacārinī 10;

    สกฺกจฺจํ เต อุปฎฺฐาสิํ, รตฺตินฺทิวมตนฺทิตาฯ

    Sakkaccaṃ te upaṭṭhāsiṃ, rattindivamatanditā.

    ๑๐๗.

    107.

    เอเตน สจฺจวเชฺชน, ปุโตฺต อุปฺปชฺชตํ อิเส;

    Etena saccavajjena, putto uppajjataṃ ise;

    มุสา เม ภณมานาย, มุทฺธา ผลตุ สตฺตธาฯ

    Musā me bhaṇamānāya, muddhā phalatu sattadhā.

    ๑๐๘.

    108.

    โสฬสิตฺถิสหสฺสานิ, สหภริยานิ พฺราหฺมณ;

    Soḷasitthisahassāni, sahabhariyāni brāhmaṇa;

    ตาสุ อิสฺสา วา โกโธ วา, นาหุ มยฺหํ กุทาจนํฯ

    Tāsu issā vā kodho vā, nāhu mayhaṃ kudācanaṃ.

    ๑๐๙.

    109.

    หิเตน ตาสํ นนฺทามิ, น จ เม กาจิ อปฺปิยา;

    Hitena tāsaṃ nandāmi, na ca me kāci appiyā;

    อตฺตานํวานุกมฺปามิ, สทา สพฺพา สปตฺติโยฯ

    Attānaṃvānukampāmi, sadā sabbā sapattiyo.

    ๑๑๐.

    110.

    เอเตน สจฺจวเชฺชน, ปุโตฺต อุปฺปชฺชตํ อิเส;

    Etena saccavajjena, putto uppajjataṃ ise;

    มุสา เม ภณมานาย, มุทฺธา ผลตุ สตฺตธาฯ

    Musā me bhaṇamānāya, muddhā phalatu sattadhā.

    ๑๑๑.

    111.

    ทาเส กมฺมกเร เปเสฺส 11, เย จเญฺญ อนุชีวิโน;

    Dāse kammakare pesse 12, ye caññe anujīvino;

    เปเสมิ 13 สหธเมฺมน, สทา ปมุทิตินฺทฺริยาฯ

    Pesemi 14 sahadhammena, sadā pamuditindriyā.

    ๑๑๒.

    112.

    เอเตน สจฺจวเชฺชน, ปุโตฺต อุปฺปชฺชตํ อิเส;

    Etena saccavajjena, putto uppajjataṃ ise;

    มุสา เม ภณมานาย, มุทฺธา ผลตุ สตฺตธาฯ

    Musā me bhaṇamānāya, muddhā phalatu sattadhā.

    ๑๑๓.

    113.

    สมเณ พฺราหฺมเณ จาปิ, อเญฺญ จาปิ วนิพฺพเก;

    Samaṇe brāhmaṇe cāpi, aññe cāpi vanibbake;

    ตเปฺปมิ อนฺนปาเนน, สทา ปยตปาณินีฯ

    Tappemi annapānena, sadā payatapāṇinī.

    ๑๑๔.

    114.

    เอเตน สจฺจวเชฺชน, ปุโตฺต อุปฺปชฺชตํ อิเส;

    Etena saccavajjena, putto uppajjataṃ ise;

    มุสา เม ภณมานาย, มุทฺธา ผลตุ สตฺตธาฯ

    Musā me bhaṇamānāya, muddhā phalatu sattadhā.

    ๑๑๕.

    115.

    จาตุทฺทสิํ ปญฺจทฺทสิํ 15, ยา จ ปกฺขสฺส อฎฺฐมี 16;

    Cātuddasiṃ pañcaddasiṃ 17, yā ca pakkhassa aṭṭhamī 18;

    ปาฎิหาริยปกฺขญฺจ, อฎฺฐงฺคสุสมาคตํ 19;

    Pāṭihāriyapakkhañca, aṭṭhaṅgasusamāgataṃ 20;

    อุโปสถํ อุปวสามิ 21, สทา สีเลสุ สํวุตาฯ

    Uposathaṃ upavasāmi 22, sadā sīlesu saṃvutā.

    ๑๑๖.

    116.

    เอเตน สจฺจวเชฺชน, ปุโตฺต อุปฺปชฺชตํ อิเส;

    Etena saccavajjena, putto uppajjataṃ ise;

    มุสา เม ภณมานาย, มุทฺธา ผลตุ สตฺตธาฯ

    Musā me bhaṇamānāya, muddhā phalatu sattadhā.

    ๑๑๗.

    117.

    สเพฺพว เต ธมฺมคุณา, ราชปุตฺติ ยสสฺสินิ;

    Sabbeva te dhammaguṇā, rājaputti yasassini;

    สํวิชฺชนฺติ ตยิ ภเทฺท, เย ตฺวํ กิเตฺตสิ อตฺตนิฯ

    Saṃvijjanti tayi bhadde, ye tvaṃ kittesi attani.

    ๑๑๘.

    118.

    ขตฺติโย ชาติสมฺปโนฺน, อภิชาโต ยสสฺสิมา;

    Khattiyo jātisampanno, abhijāto yasassimā;

    ธมฺมราชา วิเทหานํ, ปุโตฺต อุปฺปชฺชเต ตว 23

    Dhammarājā videhānaṃ, putto uppajjate tava 24.

    ๑๑๙.

    119.

    ทุมฺมี 25 รโชชลฺลธโร, อเฆ เวหายสํ ฐิโต;

    Dummī 26 rajojalladharo, aghe vehāyasaṃ ṭhito;

    มนุญฺญํ ภาสเส วาจํ, ยํ มยฺหํ หทยงฺคมํฯ

    Manuññaṃ bhāsase vācaṃ, yaṃ mayhaṃ hadayaṅgamaṃ.

    ๑๒๐.

    120.

    เทวตานุสิ สคฺคมฺหา, อิสิ วาสิ 27 มหิทฺธิโก;

    Devatānusi saggamhā, isi vāsi 28 mahiddhiko;

    โก วาสิ ตฺวํ อนุปฺปโตฺต, อตฺตานํ เม ปเวทยฯ

    Ko vāsi tvaṃ anuppatto, attānaṃ me pavedaya.

    ๑๒๑.

    121.

    ยํ เทวสงฺฆา วนฺทนฺติ, สุธมฺมายํ สมาคตา;

    Yaṃ devasaṅghā vandanti, sudhammāyaṃ samāgatā;

    โสหํ สโกฺก สหสฺสโกฺข, อาคโตสฺมิ ตวนฺติเกฯ

    Sohaṃ sakko sahassakkho, āgatosmi tavantike.

    ๑๒๒.

    122.

    อิตฺถิโย 29 ชีวโลกสฺมิํ, ยา โหติ 30 สมจารินี 31;

    Itthiyo 32 jīvalokasmiṃ, yā hoti 33 samacārinī 34;

    เมธาวินี สีลวตี, สสฺสุเทวา ปติพฺพตาฯ

    Medhāvinī sīlavatī, sassudevā patibbatā.

    ๑๒๓.

    123.

    ตาทิสาย สุเมธาย, สุจิกมฺมาย นาริยา;

    Tādisāya sumedhāya, sucikammāya nāriyā;

    เทวา ทสฺสนมายนฺติ, มานุสิยา อมานุสาฯ

    Devā dassanamāyanti, mānusiyā amānusā.

    ๑๒๔.

    124.

    ตฺวญฺจ ภเทฺท สุจิเณฺณน, ปุเพฺพ สุจริเตน จ;

    Tvañca bhadde suciṇṇena, pubbe sucaritena ca;

    อิธ ราชกุเล ชาตา, สพฺพกามสมิทฺธินีฯ

    Idha rājakule jātā, sabbakāmasamiddhinī.

    ๑๒๕.

    125.

    อยญฺจ เต ราชปุตฺติ, อุภยตฺถ กฎคฺคโห;

    Ayañca te rājaputti, ubhayattha kaṭaggaho;

    เทวโลกูปปตฺตี จ, กิตฺตี จ อิธ ชีวิเตฯ

    Devalokūpapattī ca, kittī ca idha jīvite.

    ๑๒๖.

    126.

    จิรํ สุเมเธ สุขินี, ธมฺมมตฺตนิ ปาลย;

    Ciraṃ sumedhe sukhinī, dhammamattani pālaya;

    เอสาหํ ติทิวํ ยามิ, ปิยํ เม ตว ทสฺสนนฺติฯ

    Esāhaṃ tidivaṃ yāmi, piyaṃ me tava dassananti.

    สุรุจิชาตกํ ฉฎฺฐํฯ

    Surucijātakaṃ chaṭṭhaṃ.







    Footnotes:
    1. รุจิโน (สี. สฺยา. ปี.)
    2. rucino (sī. syā. pī.)
    3. อติมญฺญิโตฺถ (สี. ปี.), อติมญฺญิตา (?)
    4. อาวิํ (สี. ปี.)
    5. atimaññittho (sī. pī.), atimaññitā (?)
    6. āviṃ (sī. pī.)
    7. กามโส (สี.)
    8. ธมฺมจาริณี (สี.)
    9. kāmaso (sī.)
    10. dhammacāriṇī (sī.)
    11. โปเส (สฺยา. ก.)
    12. pose (syā. ka.)
    13. โปเสมิ (สี. สฺยา. ปี.)
    14. posemi (sī. syā. pī.)
    15. ปนฺนรสิํ (สี. ปี.)
    16. อฎฺฐมิํ (สี. ปี.)
    17. pannarasiṃ (sī. pī.)
    18. aṭṭhamiṃ (sī. pī.)
    19. อฎฺฐงฺคสุสมาหิตํ (สพฺพตฺถ) วิ. ว. ๑๒๙ ปาฬิยา อฎฺฐกถา ปสฺสิตพฺพา
    20. aṭṭhaṅgasusamāhitaṃ (sabbattha) vi. va. 129 pāḷiyā aṭṭhakathā passitabbā
    21. อุปวสิํ (ก.)
    22. upavasiṃ (ka.)
    23. ตวํ (สี. ปี.)
    24. tavaṃ (sī. pī.)
    25. รุมฺมี (สี. ปี.)
    26. rummī (sī. pī.)
    27. จาปิ (ก.)
    28. cāpi (ka.)
    29. อิตฺถิยา (ปี.)
    30. โหนฺติ (สี. สฺยา.)
    31. สมจาริณี (สี.)
    32. itthiyā (pī.)
    33. honti (sī. syā.)
    34. samacāriṇī (sī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๘๙] ๖. สุรุจิชาตกวณฺณนา • [489] 6. Surucijātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact