| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗ-ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ
6. Surusuruvagga-atthayojanā
੬੨੭. ‘‘ਸੁਰੁਸੁਰੂ’’ਤਿ ਏવਂ ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਸੁਰੁਸੁਰੂ’’ਤਿ ਏવਂ ਅਨੁਕਰਣਰવਂ। ਦવਨਂ ਕੀਲ਼ਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਚਨਤ੍ਥੇਨ ਪਰਿਹਾਸੋ ਦવੋ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਦવੋਤਿ ਪਰਿਹਾਸવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਨ੍ਤਿ ਸੋ ਦવੋ। ਲਿਙ੍ਗવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਹੇਸ। ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਸਿਲਕਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਸਿਲਾਯ ਕਤੋ, ਸਿਲੇਨ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ વਾ ਬੁਦ੍ਧੋ। ਅਪਟਿਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਪਟਿવਿਦ੍ਧੋ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਪਰਿਹਾਸવਚਨਮੇਤਂ। ਗੋਧਮ੍ਮੋਤਿ ਗੁਨ੍ਨਂ ਧਮ੍ਮੋ। ਅਜਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਜਾਨਂ ਧਮ੍ਮੋ। ਮਿਗਸਙ੍ਘੋਤਿ ਮਿਗਾਨਂ ਸਙ੍ਘੋ। ਪਸੁਸਙ੍ਘੋਤਿ ਪਸੂਨਂ ਸਙ੍ਘੋ।
627.‘‘Surusurū’’ti evaṃ saddanti ‘‘surusurū’’ti evaṃ anukaraṇaravaṃ. Davanaṃ kīḷananti iminā vacanatthena parihāso davo nāmāti āha ‘‘davoti parihāsavacana’’nti. Tanti so davo. Liṅgavipallāso hesa. Na kātabbaṃ na kātabboti sambandho. Silakabuddhoti silāya kato, silena niyutto vā buddho. Apaṭibuddhoti apaṭividdho buddho, parihāsavacanametaṃ. Godhammoti gunnaṃ dhammo. Ajadhammoti ajānaṃ dhammo. Migasaṅghoti migānaṃ saṅgho. Pasusaṅghoti pasūnaṃ saṅgho.
੬੨੮. ‘‘ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਪਦਂ ‘‘ਨਿਲ੍ਲੇਹਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦੇ ਭਾવਕਤ੍ਤਾ।
628. ‘‘Bhuñjantenā’’ti padaṃ ‘‘nillehitu’’nti pade bhāvakattā.
੬੩੧. ਏવਂਨਾਮਕੇਤਿ ‘‘ਕੋਕਨੁਦ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਨਾਮਂ ਅਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸਾਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੋ, ਪਾਸਾਦੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ। ‘‘ਪਦੁਮਸਣ੍ਠਾਨੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਦਿਸੂਪਚਾਰੇਨ ‘‘ਕੋਕਨੁਦੋ’’ਤਿ ਨਾਮਲਭਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤੇਨਾਤਿ ਪਦੁਮਸਣ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ। ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਮ੍ਪੀਤਿ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਸਨ੍ਤਕਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਪੁਗ੍ਗਲਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ વਿਸੁਂ ਗਯ੍ਹਮਾਨਤ੍ਤਾ। ਸਙ੍ਖਮ੍ਪੀਤਿ ਪਾਨੀਯਸਙ੍ਖਮ੍ਪਿ। ਸਰਾવਮ੍ਪੀਤਿ ਪਾਨੀਯਸਰਾવਮ੍ਪਿ। ਥਾਲਕਮ੍ਪੀਤਿ ਪਾਨੀਯਥਾਲਕਮ੍ਪਿ।
631.Evaṃnāmaketi ‘‘kokanuda’’nti evaṃ nāmaṃ assa pāsādassāti evaṃnāmako, pāsādo, tasmiṃ. ‘‘Padumasaṇṭhāno’’ti iminā pāsādassa sadisūpacārena ‘‘kokanudo’’ti nāmalabhanaṃ dasseti. Tenāti padumasaṇṭhānattā. Assāti pāsādassa. Puggalikampīti parapuggalasantakaṃ gahetabbaṃ ‘‘attano santakampī’’ti attapuggalasantakassa visuṃ gayhamānattā. Saṅkhampīti pānīyasaṅkhampi. Sarāvampīti pānīyasarāvampi. Thālakampīti pānīyathālakampi.
੬੩੨. ‘‘ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ વੁਤ੍ਤવਚਨਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਾਪਾਦਾਨਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਿਤ੍ਥਾਨਿ ਉਦਕਤੋ’’ਤਿ। ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾਤਿ ਚੁਣ੍ਣવਿਚੁਣ੍ਣਾਨਿ ਕਤ੍વਾ। ਬਹੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਘਰਤੋ ਬਹਿ।
632. ‘‘Uddharitvā’’ti sāmaññato vuttavacanassa kammāpādānāni dassetuṃ vuttaṃ ‘‘sitthāni udakato’’ti. Bhinditvāti cuṇṇavicuṇṇāni katvā. Bahīti antaragharato bahi.
੬੩੪. ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੇਤਸਦ੍ਦੋ ਪਣ੍ਡਰਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਣ੍ਡਰਚ੍ਛਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। વਤ੍ਥਪਲਿਗੁਣ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ વਤ੍ਥੇਹਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ વੇਠਿਤਂ। ਸੇਤਂ ਛਤ੍ਤਂ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ। ਕਿਲ਼ਞ੍ਜੇਹਿ ਕਤਂ ਛਤ੍ਤਂ ਕਿਲ਼ਞ੍ਜਚ੍ਛਤ੍ਤਂ। ਪਣ੍ਣੇਹਿ ਕਤਂ ਛਤ੍ਤਂ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਂ। ਮਣ੍ਡਲੇਨ ਬਦ੍ਧਂ ਮਣ੍ਡਲਬਦ੍ਧਂ। ਸਲਾਕਾਹਿ ਬਦ੍ਧਂ ਸਲਾਕਬਦ੍ਧਂ। ਤਾਨੀਤਿ ਤੀਣਿ ਛਤ੍ਤਾਨਿ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਯਮ੍ਪਿ ਏਕਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤੇਸੂਤਿ ਤੀਸੁ ਛਤ੍ਤੇਸੁ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ। ਸੋਤਿ ਯੋ ਕੋਚਿ ਗਹਟ੍ਠੋ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વਾ। ਛਤ੍ਤਪਾਦੁਕਾਯ વਾਤਿ ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡਨਿਕ੍ਖੇਪਨਾਯ ਪਾਦੁਕਾਯ વਾ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ।
634.Setacchattanti ettha setasaddo paṇḍarapariyāyoti āha ‘‘paṇḍaracchatta’’nti. Vatthapaliguṇṭhitanti vatthehi samantato veṭhitaṃ. Setaṃ chattaṃ setacchattaṃ. Kiḷañjehi kataṃ chattaṃ kiḷañjacchattaṃ. Paṇṇehi kataṃ chattaṃ paṇṇacchattaṃ. Maṇḍalena baddhaṃ maṇḍalabaddhaṃ. Salākāhi baddhaṃ salākabaddhaṃ. Tānīti tīṇi chattāni. Hīti saccaṃ. Yampi ekapaṇṇacchattanti yojanā. Etesūti tīsu chattesu. Assāti yassa kassaci gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Soti yo koci gahaṭṭho vā pabbajito vā. Chattapādukāya vāti chattadaṇḍanikkhepanāya pādukāya vā. Etthāti imasmiṃ sikkhāpade.
੬੩੫. ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸਾਤਿ ਪਮਾਣਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ। ‘‘ਚਤੁਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣੋ’’ਤਿਇਮਿਨਾ ਚਤੁਹਤ੍ਥਤੋ ਊਨਾਤਿਰੇਕੋ ਦਣ੍ਡੋ ਨ ਦਣ੍ਡੋ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਦਣ੍ਡੋ ਪਾਣਿਮ੍ਹਿ ਅਸ੍ਸਾਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਅਤਿਦਿਸਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવਾ’’ਤਿ।
635.Majjhimassāti pamāṇamajjhimassa. ‘‘Catuhatthappamāṇo’’tiiminā catuhatthato ūnātireko daṇḍo na daṇḍo nāmāti dasseti. Daṇḍo pāṇimhi assāti vacanatthaṃ atidisanto āha ‘‘vuttanayenevā’’ti.
੬੩੬. ‘‘ਸਤ੍ਥਪਾਣਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸਿ ਏવ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਸਿ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਸਿਨ੍ਤਿ ਖਗ੍ਗਂ।
636.‘‘Satthapāṇimhī’’ti ettha asi eva adhippetoti āha ‘‘asi’’nti. Asinti khaggaṃ.
੬੩੭. ‘‘ਆવੁਧਂ ਨਾਮ ਚਾਪੋ ਕੋਦਣ੍ਡੋ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤવਚਨਂ ਉਪਲਕ੍ਖਣਮੇવਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਆવੁਧਪਾਣਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਧਨੁવਿਕਤਿ ਆવੁਧਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾ ਅਸਿਂ ਸਨ੍ਨਹਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ਸਤ੍ਥਪਾਣੀਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏવਂ ਧਨੁਂ ਕਣ੍ਠੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕੋ ਆવੁਧਪਾਣੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ, ਇਮਿਨਾ ਆવੁਧੋ ਪਾਣਿਨਾ ਗਹਿਤੋਯੇવ ਆવੁਧਪਾਣਿ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ। ਛਟ੍ਠੋ વਗ੍ਗੋ।
637. ‘‘Āvudhaṃ nāma cāpo kodaṇḍo’’ti pāḷiyaṃ vuttavacanaṃ upalakkhaṇamevāti dassento āha ‘‘āvudhapāṇissāti etthā’’tiādi. Sabbāpi dhanuvikati āvudhanti veditabbāti yojanā. Yathā asiṃ sannahitvā ṭhito satthapāṇīti saṅkhyaṃ na gacchati, evaṃ dhanuṃ kaṇṭhe paṭimukko āvudhapāṇīti āha ‘‘sace panā’’tiādi, iminā āvudho pāṇinā gahitoyeva āvudhapāṇi nāmāti dassetīti. Chaṭṭho vaggo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗੋ • 6. Surusuruvaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
