| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
6. Surusuruvaggavaṇṇanā
੬੨੭. ਸੁਰੁਸੁਰੁਕਾਰਕਨ੍ਤਿ ਸੁਰੁਸੁਰੂਤਿ ਏવਂ ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍વਾ ਕਤ੍વਾ। ਦવੋਤਿ ਪਰਿਹਾਸવਚਨਂ; ਤਂ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ‘‘ਕਿਂ ਬੁਦ੍ਧੋ , ਸਿਲਕਬੁਦ੍ਧੋ, ਪਟਿਬੁਦ੍ਧੋ; ਕਿਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਗੋਧਮ੍ਮੋ, ਅਜਧਮ੍ਮੋ; ਕਿਂ ਸਙ੍ਘੋ, ਮਿਗਸਙ੍ਘੋ, ਪਸੁਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਆਰਬ੍ਭ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
627.Surusurukārakanti surusurūti evaṃ saddaṃ katvā katvā. Davoti parihāsavacanaṃ; taṃ yena kenaci pariyāyena ‘‘kiṃ buddho , silakabuddho, paṭibuddho; kiṃ dhammo, godhammo, ajadhammo; kiṃ saṅgho, migasaṅgho, pasusaṅgho’’tiādinā nayena tīṇi ratanāni ārabbha na kātabbanti attho.
੬੨੮. ਹਤ੍ਥਨਿਲ੍ਲੇਹਕਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਂ ਨਿਲ੍ਲੇਹਿਤ੍વਾ ਨਿਲ੍ਲੇਹਿਤ੍વਾ। ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੇਨ ਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਿਲ੍ਲੇਹਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਘਨਯਾਗੁਫਾਣਿਤਪਾਯਾਸਾਦਿਕੇ ਪਨ ਅਙ੍ਗੁਲੀਹਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਮੁਖੇ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਤ੍ਤਨਿਲ੍ਲੇਹਕਓਟ੍ਠਨਿਲ੍ਲੇਹਕੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਙ੍ਗੁਲਿਯਾਪਿ ਪਤ੍ਤੋ ਨ ਨਿਲ੍ਲੇਹਿਤਬ੍ਬੋ, ਏਕਓਟ੍ਠੋਪਿ ਜਿવ੍ਹਾਯ ਨ ਨਿਲ੍ਲੇਹਿਤਬ੍ਬੋ, ਓਟ੍ਠਮਂਸੇਹਿ ਏવ ਪਨ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪવੇਸੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
628.Hatthanillehakanti hatthaṃ nillehitvā nillehitvā. Bhuñjantena hi aṅgulimattampi nillehituṃ na vaṭṭati. Ghanayāguphāṇitapāyāsādike pana aṅgulīhi gahetvā aṅguliyo mukhe pavesetvā bhuñjituṃ vaṭṭati. Pattanillehakaoṭṭhanillehakesupi eseva nayo. Tasmā ekaṅguliyāpi patto na nillehitabbo, ekaoṭṭhopi jivhāya na nillehitabbo, oṭṭhamaṃsehi eva pana gahetvā anto pavesetuṃ vaṭṭati.
੬੩੧. ਕੋਕਨਦੇਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ। ਕੋਕਨਦਨ੍ਤਿ ਪਦੁਮਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਚ ਪਾਸਾਦੋ ਪਦੁਮਸਣ੍ਠਾਨੋ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਕੋਕਨਦੋਤ੍વੇવ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਨ ਸਾਮਿਸੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਾਨੀਯਥਾਲਕਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਪਟਿਕ੍ਕੂਲવਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਘਿਕਮ੍ਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਮ੍ਪਿ ਗਿਹਿਸਨ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਖਮ੍ਪਿ ਸਰਾવਮ੍ਪਿ ਥਾਲਕਮ੍ਪਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਮੇવ, ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਸਚੇ ਪਨ ਹਤ੍ਥਸ੍ਸ ਏਕਦੇਸੋ ਆਮਿਸਮਕ੍ਖਿਤੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਪਦੇਸੇਨ ਗਹੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
631.Kokanadeti evaṃnāmake. Kokanadanti padumaṃ vuccati, so ca pāsādo padumasaṇṭhāno, tenassa kokanadotveva nāmaṃ akaṃsu. Na sāmisena hatthena pānīyathālakanti etaṃ paṭikkūlavasena paṭikkhittaṃ, tasmā saṅghikampi puggalikampi gihisantakampi attano santakampi saṅkhampi sarāvampi thālakampi na gahetabbameva, gaṇhantassa dukkaṭaṃ. Sace pana hatthassa ekadeso āmisamakkhito na hoti, tena padesena gahetuṃ vaṭṭati.
੬੩੨. ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ વਾਤਿ ਸਿਤ੍ਥਾਨਿ ਉਦਕਤੋ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍વਾ ਉਦਕਂ ਛਡ੍ਡੇਤਿ। ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ વਾਤਿ ਸਿਤ੍ਥਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਉਦਕਗਤਿਕਾਨਿ ਕਤ੍વਾ ਛਡ੍ਡੇਤਿ। ਪਟਿਗ੍ਗਹੇ વਾਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇ ਛਡ੍ਡੇਤਿ। ਨੀਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਬਹਿ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਛਡ੍ਡੇਤਿ; ਏવਂ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
632.Uddharitvā vāti sitthāni udakato uddharitvā ekasmiṃ ṭhāne rāsiṃ katvā udakaṃ chaḍḍeti. Bhinditvā vāti sitthāni bhinditvā udakagatikāni katvā chaḍḍeti. Paṭiggahe vāti paṭiggahena paṭicchanto naṃ paṭiggahe chaḍḍeti. Nīharitvāti bahi nīharitvā chaḍḍeti; evaṃ chaḍḍentassa anāpatti.
੬੩੪. ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਤ੍ਥਪਲਿਗੁਣ੍ਠਿਤਂ ਪਣ੍ਡਰਚ੍ਛਤ੍ਤਂ। ਕਿਲਞ੍ਜਚ੍ਛਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਿਲੀવਚ੍ਛਤ੍ਤਂ। ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਾਲਪਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਯੇਹਿ ਕੇਹਿਚਿ ਕਤਂ। ਮਣ੍ਡਲਬਦ੍ਧਂ ਸਲਾਕਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਛਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਜਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਾਨਿ ਹਿ ਮਣ੍ਡਲਬਦ੍ਧਾਨਿ ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਲਾਕਬਦ੍ਧਾਨਿ ਚ। ਯਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥਜਾਤਕਦਣ੍ਡਕੇਨ ਕਤਂ ਏਕਪਣ੍ਣਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਛਤ੍ਤਮੇવ। ਏਤੇਸੁ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਛਤ੍ਤਂ ਪਾਣਿਮ੍ਹਿ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿ। ਸੋ ਤਂ ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰਯਮਾਨੋ વਾ ਅਂਸੇ વਾ ਕਤ੍વਾ ਊਰੁਮ੍ਹਿ વਾ ਠਪੇਤ੍વਾ ਯਾવ ਹਤ੍ਥੇਨ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਾવਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਸਚੇ ਪਨਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਛਤ੍ਤਪਾਦੁਕਾਯ વਾ ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਹਤ੍ਥਤੋ ਅਪਗਤਮਤ੍ਤੇ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਧਮ੍ਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
634.Setacchattanti vatthapaliguṇṭhitaṃ paṇḍaracchattaṃ. Kilañjacchattanti vilīvacchattaṃ. Paṇṇacchattanti tālapaṇṇādīhi yehi kehici kataṃ. Maṇḍalabaddhaṃ salākabaddhanti idaṃ pana tiṇṇampi chattānaṃ pañjaradassanatthaṃ vuttaṃ. Tāni hi maṇḍalabaddhāni ceva honti salākabaddhāni ca. Yampi tatthajātakadaṇḍakena kataṃ ekapaṇṇacchattaṃ hoti, tampi chattameva. Etesu yaṃkiñci chattaṃ pāṇimhi assāti chattapāṇi. So taṃ chattaṃ dhārayamāno vā aṃse vā katvā ūrumhi vā ṭhapetvā yāva hatthena na muccati, tāvassa dhammaṃ desetuṃ na vaṭṭati, desentassa vuttanayena dukkaṭaṃ. Sace panassa añño chattaṃ dhāreti, chattapādukāya vā ṭhitaṃ hoti, hatthato apagatamatte chattapāṇi nāma na hoti. Tassa dhammaṃ desetuṃ vaṭṭati. Dhammaparicchedo panettha padasodhamme vuttanayeneva veditabbo.
੬੩੫. ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਣ੍ਡੋ ਨਾਮ ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚਤੁਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣੋ ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਭਾવੋ ਪਨਸ੍ਸ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿਮ੍ਹਿ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
635.Daṇḍapāṇissāti ettha daṇḍo nāma majjhimassa purisassa catuhatthappamāṇo daṇḍapāṇibhāvo panassa chattapāṇimhi vuttanayeneva veditabbo.
੬੩੬. ਸਤ੍ਥਪਾਣਿਮ੍ਹਿਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਸਿਂ ਸਨ੍ਨਹਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋਪਿ ਹਿ ਸਤ੍ਥਪਾਣਿਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ।
636.Satthapāṇimhipi eseva nayo. Asiṃ sannahitvā ṭhitopi hi satthapāṇisaṅkhyaṃ na gacchati.
੬੩੭. ਆવੁਧਪਾਣਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਆવੁਧਂ ਨਾਮ ਚਾਪੋ ਕੋਦਣ੍ਡੋ’’ਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਧਨੁવਿਕਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਰવਿਕਤਿਯਾ ਆવੁਧਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਦ੍ਧਿਂ વਾ ਸਰੇਨ ਧਨੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸੁਦ੍ਧਧਨੁਂ વਾ ਸੁਦ੍ਧਸਰਂ વਾ ਸਜਿਯਧਨੁਂ વਾ ਨਿਜ੍ਜਿਯਧਨੁਂ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਿਤਸ੍ਸ વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ વਾ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸੇਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ ਪਨਸ੍ਸ ਧਨੁਂ ਕਣ੍ਠੇਪਿ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ਹੋਤਿ, ਯਾવ ਹਤ੍ਥੇਨ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਾવ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿਯੇવਾਤਿ।
637.Āvudhapāṇissāti ettha kiñcāpi vuttaṃ – ‘‘āvudhaṃ nāma cāpo kodaṇḍo’’ti, atha kho sabbāpi dhanuvikati saddhiṃ saravikatiyā āvudhanti veditabbaṃ. Tasmā saddhiṃ vā sarena dhanuṃ gahetvā suddhadhanuṃ vā suddhasaraṃ vā sajiyadhanuṃ vā nijjiyadhanuṃ vā gahetvā ṭhitassa vā nisinnassa vā dhammo desetuṃ na vaṭṭati. Sace panassa dhanuṃ kaṇṭhepi paṭimukkaṃ hoti, yāva hatthena na gaṇhāti, tāva dhammaṃ desetuṃ vaṭṭatiyevāti.
ਛਟ੍ਠੋ વਗ੍ਗੋ।
Chaṭṭho vaggo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗੋ • 6. Surusuruvaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 6. Surusuruvaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੬. ਸੁਰੁਸੁਰੁવਗ੍ਗ-ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ • 6. Surusuruvagga-atthayojanā
