Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya

    10. සුසිමසුත්‌තං

    10. Susimasuttaṃ

    70. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්‌දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා සක්‌කතො හොති ගරුකතො මානිතො පූජිතො අපචිතො ලාභී චීවර-පිණ්‌ඩපාත-සෙනාසන-ගිලානප්‌පච්‌චය-භෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං. භික්‌ඛුසඞ්‌ඝොපි සක්‌කතො හොති ගරුකතො මානිතො පූජිතො අපචිතො ලාභී චීවර-පිණ්‌ඩපාත-සෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චය-භෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං. අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පන පරිබ්‌බාජකා අසක්‌කතා හොන්‌ති අගරුකතා අමානිතා අපූජිතා අනපචිතා, න ලාභිනො චීවර-පිණ්‌ඩපාත-සෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චය-භෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං.

    70. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena bhagavā sakkato hoti garukato mānito pūjito apacito lābhī cīvara-piṇḍapāta-senāsana-gilānappaccaya-bhesajjaparikkhārānaṃ. Bhikkhusaṅghopi sakkato hoti garukato mānito pūjito apacito lābhī cīvara-piṇḍapāta-senāsanagilānappaccaya-bhesajjaparikkhārānaṃ. Aññatitthiyā pana paribbājakā asakkatā honti agarukatā amānitā apūjitā anapacitā, na lābhino cīvara-piṇḍapāta-senāsanagilānappaccaya-bhesajjaparikkhārānaṃ.

    තෙන ඛො පන සමයෙන සුසිමො 1 පරිබ්‌බාජකො රාජගහෙ පටිවසති මහතියා පරිබ්‌බාජකපරිසාය සද්‌ධිං. අථ ඛො සුසිමස්‌ස පරිබ්‌බාජකස්‌ස පරිසා සුසිමං පරිබ්‌බාජකං එතදවොචුං – ‘‘එහි ත්‌වං, ආවුසො සුසිම, සමණෙ ගොතමෙ බ්‍රහ්‌මචරියං චර. ත්‌වං ධම්‌මං පරියාපුණිත්‌වා අම්‌හෙ වාචෙය්‍යාසි 2. තං මයං ධම්‌මං පරියාපුණිත්‌වා ගිහීනං භාසිස්‌සාම. එවං මයම්‌පි සක්‌කතා භවිස්‌සාම ගරුකතා මානිතා පූජිතා අපචිතා ලාභිනො චීවර-පිණ්‌ඩපාතසෙනාසන-ගිලානප්‌පච්‌චය-භෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරාන’’න්‌ති. ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො සුසිමො පරිබ්‌බාජකො සකාය පරිසාය පටිස්‌සුණිත්‌වා යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මතා ආනන්‌දෙන සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො සුසිමො පරිබ්‌බාජකො ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොච – ‘‘ඉච්‌ඡාමහං, ආවුසො ආනන්‌ද, ඉමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ බ්‍රහ්‌මචරියං චරිතු’’න්‌ති.

    Tena kho pana samayena susimo 3 paribbājako rājagahe paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ. Atha kho susimassa paribbājakassa parisā susimaṃ paribbājakaṃ etadavocuṃ – ‘‘ehi tvaṃ, āvuso susima, samaṇe gotame brahmacariyaṃ cara. Tvaṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā amhe vāceyyāsi 4. Taṃ mayaṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā gihīnaṃ bhāsissāma. Evaṃ mayampi sakkatā bhavissāma garukatā mānitā pūjitā apacitā lābhino cīvara-piṇḍapātasenāsana-gilānappaccaya-bhesajjaparikkhārāna’’nti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho susimo paribbājako sakāya parisāya paṭissuṇitvā yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho susimo paribbājako āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘icchāmahaṃ, āvuso ānanda, imasmiṃ dhammavinaye brahmacariyaṃ caritu’’nti.

    අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො සුසිමං පරිබ්‌බාජකං ආදාය යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අයං, භන්‌තෙ, සුසිමො පරිබ්‌බාජකො එවමාහ – ‘ඉච්‌ඡාමහං, ආවුසො ආනන්‌ද, ඉමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ බ්‍රහ්‌මචරියං චරිතු’’න්‌ති. ‘‘තෙනහානන්‌ද, සුසිමං පබ්‌බාජෙථා’’ති . අලත්‌ථ ඛො සුසිමො පරිබ්‌බාජකො භගවතො සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජං, අලත්‌ථ උපසම්‌පදං.

    Atha kho āyasmā ānando susimaṃ paribbājakaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, susimo paribbājako evamāha – ‘icchāmahaṃ, āvuso ānanda, imasmiṃ dhammavinaye brahmacariyaṃ caritu’’nti. ‘‘Tenahānanda, susimaṃ pabbājethā’’ti . Alattha kho susimo paribbājako bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ.

    තෙන ඛො පන සමයෙන සම්‌බහුලෙහි භික්‌ඛූහි භගවතො සන්‌තිකෙ අඤ්‌ඤා බ්‍යාකතා හොති – ‘‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායාති පජානාමා’’ති. අස්‌සොසි ඛො ආයස්‌මා සුසිමො – ‘‘සම්‌බහුලෙහි කිර භික්‌ඛූහි භගවතො සන්‌තිකෙ අඤ්‌ඤා බ්‍යාකතා – ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති පජානාමා’’ති. අථ ඛො ආයස්‌මා සුසිමො යෙන තෙ භික්‌ඛූ තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා තෙහි භික්‌ඛූහි සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා සුසිමො තෙ භික්‌ඛූ එතදවොච – ‘‘සච්‌චං කිරායස්‌මන්‌තෙහි භගවතො සන්‌තිකෙ අඤ්‌ඤා බ්‍යාකතා – ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති පජානාමා’’ති? ‘‘එවමාවුසො’’ති.

    Tena kho pana samayena sambahulehi bhikkhūhi bhagavato santike aññā byākatā hoti – ‘‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmā’’ti. Assosi kho āyasmā susimo – ‘‘sambahulehi kira bhikkhūhi bhagavato santike aññā byākatā – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmā’’ti. Atha kho āyasmā susimo yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tehi bhikkhūhi saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā susimo te bhikkhū etadavoca – ‘‘saccaṃ kirāyasmantehi bhagavato santike aññā byākatā – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāmā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti.

    ‘‘අපි පන 5 තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො එවං ජානන්‌තා එවං පස්‌සන්‌තා අනෙකවිහිතං ඉද්‌ධිවිධං පච්‌චනුභොථ – එකොපි හුත්‌වා බහුධා හොථ, බහුධාපි හුත්‌වා එකො හොථ; ආවිභාවං, තිරොභාවං, තිරොකුට්‌ටං තිරොපාකාරං තිරොපබ්‌බතං අසජ්‌ජමානා ගච්‌ඡථ, සෙය්‍යථාපි ආකාසෙ; පථවියාපි උම්‌මුජ්‌ජනිමුජ්‌ජං කරොථ, සෙය්‍යථාපි උදකෙ; උදකෙපි අභිජ්‌ජමානෙ ගච්‌ඡථ, සෙය්‍යථාපි පථවියං; ආකාසෙපි පල්‌ලඞ්‌කෙන කමථ, සෙය්‍යථාපි පක්‌ඛී සකුණො; ඉමෙපි චන්‌දිමසූරියෙ එවංමහිද්‌ධිකෙ එවංමහානුභාවෙ පාණිනා පරිමසථ පරිමජ්‌ජථ, යාව බ්‍රහ්‌මලොකාපි කායෙන වසං වත්‌තෙථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’.

    ‘‘Api pana 6 tumhe āyasmanto evaṃ jānantā evaṃ passantā anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhotha – ekopi hutvā bahudhā hotha, bahudhāpi hutvā eko hotha; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ, tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamānā gacchatha, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karotha, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchatha, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamatha, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimasatha parimajjatha, yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattethā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘අපි පන තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො එවං ජානන්‌තා එවං පස්‌සන්‌තා දිබ්‌බාය සොතධාතුයා විසුද්‌ධාය අතික්‌කන්‌තමානුසිකාය උභො සද්‌දෙ සුණාථ දිබ්‌බෙ ච මානුසෙ ච යෙ දූරෙ සන්‌තිකෙ චා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’.

    ‘‘Api pana tumhe āyasmanto evaṃ jānantā evaṃ passantā dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇātha dibbe ca mānuse ca ye dūre santike cā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘අපි පන තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො එවං ජානන්‌තා එවං පස්‌සන්‌තා පරසත්‌තානං පරපුග්‌ගලානං චෙතසා චෙතො පරිච්‌ච පජානාථ – සරාගං වා චිත්‌තං සරාගං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; වීතරාගං වා චිත්‌තං වීතරාගං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; සදොසං වා චිත්‌තං සදොසං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; වීතදොසං වා චිත්‌තං වීතදොසං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; සමොහං වා චිත්‌තං සමොහං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; වීතමොහං වා චිත්‌තං වීතමොහං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; සංඛිත්‌තං වා චිත්‌තං සංඛිත්‌තං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; වික්‌ඛිත්‌තං වා චිත්‌තං වික්‌ඛිත්‌තං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; මහග්‌ගතං වා චිත්‌තං මහග්‌ගතං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; අමහග්‌ගතං වා චිත්‌තං අමහග්‌ගතං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ ; සඋත්‌තරං වා චිත්‌තං සඋත්‌තරං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; අනුත්‌තරං වා චිත්‌තං අනුත්‌තරං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; සමාහිතං වා චිත්‌තං සමාහිතං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; අසමාහිතං වා චිත්‌තං අසමාහිතං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ; විමුත්‌තං වා චිත්‌තං විමුත්‌තං චිත්‌තන්‌ති පජානාථ ; අවිමුත්‌තං වා චිත්‌තං අවිමුත්‌තං චිත්‌තන්‌ති පජානාථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’.

    ‘‘Api pana tumhe āyasmanto evaṃ jānantā evaṃ passantā parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānātha – sarāgaṃ vā cittaṃ sarāgaṃ cittanti pajānātha; vītarāgaṃ vā cittaṃ vītarāgaṃ cittanti pajānātha; sadosaṃ vā cittaṃ sadosaṃ cittanti pajānātha; vītadosaṃ vā cittaṃ vītadosaṃ cittanti pajānātha; samohaṃ vā cittaṃ samohaṃ cittanti pajānātha; vītamohaṃ vā cittaṃ vītamohaṃ cittanti pajānātha; saṃkhittaṃ vā cittaṃ saṃkhittaṃ cittanti pajānātha; vikkhittaṃ vā cittaṃ vikkhittaṃ cittanti pajānātha; mahaggataṃ vā cittaṃ mahaggataṃ cittanti pajānātha; amahaggataṃ vā cittaṃ amahaggataṃ cittanti pajānātha ; sauttaraṃ vā cittaṃ sauttaraṃ cittanti pajānātha; anuttaraṃ vā cittaṃ anuttaraṃ cittanti pajānātha; samāhitaṃ vā cittaṃ samāhitaṃ cittanti pajānātha; asamāhitaṃ vā cittaṃ asamāhitaṃ cittanti pajānātha; vimuttaṃ vā cittaṃ vimuttaṃ cittanti pajānātha ; avimuttaṃ vā cittaṃ avimuttaṃ cittanti pajānāthā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘අපි පන තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො එවං ජානන්‌තා එවං පස්‌සන්‌තා අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරථ, සෙය්‍යථිදං – එකම්‌පි ජාතිං ද්‌වෙපි ජාතියො තිස්‌සොපි ජාතියො චතස්‌සොපි ජාතියො පඤ්‌චපි ජාතියො දසපි ජාතියො වීසම්‌පි ජාතියො තිංසම්‌පි ජාතියො චත්‌තාරීසම්‌පි ජාතියො පඤ්‌ඤාසම්‌පි ජාතියො ජාතිසතම්‌පි ජාතිසහස්‌සම්‌පි ජාතිසතසහස්‌සම්‌පි, අනෙකෙපි සංවට්‌ටකප්‌පෙ අනෙකෙපි විවට්‌ටකප්‌පෙ අනෙකෙපි සංවට්‌ටවිවට්‌ටකප්‌පෙ – ‘අමුත්‍රාසිං එවංනාමො එවංගොත්‌තො එවංවණ්‌ණො එවමාහාරො එවංසුඛදුක්‌ඛපටිසංවෙදී එවමායුපරියන්‌තො, සො තතො චුතො අමුත්‍ර උදපාදිං; තත්‍රාපාසිං එවංනාමො එවංගොත්‌තො එවංවණ්‌ණො එවමාහාරො එවංසුඛදුක්‌ඛපටිසංවෙදී එවමායුපරියන්‌තො, සො තතො චුතො ඉධූපපන්‌නො’ති. ඉති සාකාරං සඋද්‌දෙසං අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’.

    ‘‘Api pana tumhe āyasmanto evaṃ jānantā evaṃ passantā anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussaratha, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattārīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi, anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhapaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhapaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarathā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘අපි පන තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො එවං ජානන්‌තා එවං පස්‌සන්‌තා දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා විසුද්‌ධෙන අතික්‌කන්‌තමානුසකෙන සත්‌තෙ පස්‌සථ චවමානෙ උපපජ්‌ජමානෙ හීනෙ පණීතෙ සුවණ්‌ණෙ දුබ්‌බණ්‌ණෙ, සුගතෙ දුග්‌ගතෙ යථාකම්‌මූපගෙ සත්‌තෙ පජානාථ – ‘ඉමෙ වත භොන්‌තො සත්‌තා කායදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා වචීදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා මනොදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා, අරියානං උපවාදකා මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකා මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකම්‌මසමාදානා, තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්‌නා; ඉමෙ වා පන භොන්‌තො සත්‌තා කායසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා වචීසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා මනොසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා, අරියානං අනුපවාදකා සම්‌මාදිට්‌ඨිකා සම්‌මාදිට්‌ඨිකම්‌මසමාදානා තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපන්‌නා’ති, ඉති දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා විසුද්‌ධෙන අතික්‌කන්‌තමානුසකෙන සත්‌තෙ පස්‌සථ චවමානෙ උපපජ්‌ජමානෙ හීනෙ පණීතෙ සුවණ්‌ණෙ දුබ්‌බණ්‌ණෙ, සුගතෙ දුග්‌ගතෙ යථාකම්‌මූපගෙ සත්‌තෙ පජානාථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’.

    ‘‘Api pana tumhe āyasmanto evaṃ jānantā evaṃ passantā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passatha cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānātha – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā, ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā; ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā, ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti, iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passatha cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāthā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘අපි පන තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො එවං ජානන්‌තා එවං පස්‌සන්‌තා යෙ තෙ සන්‌තා විමොක්‌ඛා අතික්‌කම්‌ම රූපෙ ආරුප්‌පා, තෙ කායෙන ඵුසිත්‌වා විහරථා’’ති? ‘‘නො හෙතං, ආවුසො’’.

    ‘‘Api pana tumhe āyasmanto evaṃ jānantā evaṃ passantā ye te santā vimokkhā atikkamma rūpe āruppā, te kāyena phusitvā viharathā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘එත්‌ථ දානි ආයස්‌මන්‌තො ඉදඤ්‌ච වෙය්‍යාකරණං ඉමෙසඤ්‌ච ධම්‌මානං අසමාපත්‌ති; ඉදං නො, ආවුසො, කථ’’න්‌ති? ‘‘පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තා ඛො මයං, ආවුසො සුසිමා’’ති.

    ‘‘Ettha dāni āyasmanto idañca veyyākaraṇaṃ imesañca dhammānaṃ asamāpatti; idaṃ no, āvuso, katha’’nti? ‘‘Paññāvimuttā kho mayaṃ, āvuso susimā’’ti.

    ‘‘න ඛ්‌වාහං ඉමස්‌ස ආයස්‌මන්‌තානං සංඛිත්‌තෙන භාසිතස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං ආජානාමි. සාධු මෙ ආයස්‌මන්‌තො තථා භාසන්‌තු යථාහං ඉමස්‌ස ආයස්‌මන්‌තානං සංඛිත්‌තෙන භාසිතස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං ආජානෙය්‍ය’’න්‌ති. ‘‘ආජානෙය්‍යාසි වා ත්‌වං, ආවුසො සුසිම, න වා ත්‌වං ආජානෙය්‍යාසි අථ ඛො පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තා මය’’න්‌ති.

    ‘‘Na khvāhaṃ imassa āyasmantānaṃ saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāmi. Sādhu me āyasmanto tathā bhāsantu yathāhaṃ imassa āyasmantānaṃ saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājāneyya’’nti. ‘‘Ājāneyyāsi vā tvaṃ, āvuso susima, na vā tvaṃ ājāneyyāsi atha kho paññāvimuttā maya’’nti.

    අථ ඛො ආයස්‌මා සුසිමො උට්‌ඨායාසනා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා සුසිමො යාවතකො තෙහි භික්‌ඛූහි සද්‌ධිං අහොසි කථාසල්‌ලාපො තං සබ්‌බං භගවතො ආරොචෙසි. ‘‘පුබ්‌බෙ ඛො, සුසිම, ධම්‌මට්‌ඨිතිඤාණං, පච්‌ඡා නිබ්‌බානෙ ඤාණ’’න්‌ති.

    Atha kho āyasmā susimo uṭṭhāyāsanā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā susimo yāvatako tehi bhikkhūhi saddhiṃ ahosi kathāsallāpo taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi. ‘‘Pubbe kho, susima, dhammaṭṭhitiñāṇaṃ, pacchā nibbāne ñāṇa’’nti.

    ‘‘න ඛ්‌වාහං, භන්‌තෙ, ඉමස්‌ස භගවතා 7 සංඛිත්‌තෙන භාසිතස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං ආජානාමි. සාධු මෙ, භන්‌තෙ, භගවා තථා භාසතු යථාහං ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන භාසිතස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං ආජානෙය්‍ය’’න්‌ති. ‘‘ආජානෙය්‍යාසි වා ත්‌වං, සුසිම, න වා ත්‌වං ආජානෙය්‍යාසි, අථ ඛො ධම්‌මට්‌ඨිතිඤාණං පුබ්‌බෙ, පච්‌ඡා නිබ්‌බානෙ ඤාණං’’.

    ‘‘Na khvāhaṃ, bhante, imassa bhagavatā 8 saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāmi. Sādhu me, bhante, bhagavā tathā bhāsatu yathāhaṃ imassa bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājāneyya’’nti. ‘‘Ājāneyyāsi vā tvaṃ, susima, na vā tvaṃ ājāneyyāsi, atha kho dhammaṭṭhitiñāṇaṃ pubbe, pacchā nibbāne ñāṇaṃ’’.

    ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, සුසිම, රූපං නිච්‌චං වා අනිච්‌චං වා’’ති? ‘‘අනිච්‌චං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං වා තං සුඛං වා’’ති? ‘‘දුක්‌ඛං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං විපරිණාමධම්‌මං, කල්‌ලං නු තං සමනුපස්‌සිතුං – ‘එතං මම, එසොහමස්‌මි, එසො මෙ අත්‌තා’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘වෙදනා නිච්‌චා වා අනිච්‌චා වා’’ති? ‘‘අනිච්‌චා, භන්‌තෙ’’ . ‘‘යං පනානිච්‌චං, දුක්‌ඛං වා තං සුඛං වා’’ති? ‘‘දුක්‌ඛං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං විපරිණාමධම්‌මං, කල්‌ලං නු තං සමනුපස්‌සිතුං – ‘එතං මම, එසොහමස්‌මි, එසො මෙ අත්‌තා’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘සඤ්‌ඤා නිච්‌චා වා අනිච්‌චා වා’’ති? ‘‘අනිච්‌චා, භන්‌තෙ’’…පෙ.… ‘‘සඞ්‌ඛාරා නිච්‌චා වා අනිච්‌චා වා’’ති? ‘‘අනිච්‌චා, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං වා තං සුඛං වා’’ති? ‘‘දුක්‌ඛං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං විපරිණාමධම්‌මං, කල්‌ලං නු තං සමනුපස්‌සිතුං – ‘එතං මම, එසොහමස්‌මි, එසො මෙ අත්‌තා’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘විඤ්‌ඤාණං නිච්‌චං වා අනිච්‌චං වා’’ති? ‘‘අනිච්‌චං , භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං වා තං සුඛං වා’’ති? ‘‘දුක්‌ඛං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං විපරිණාමධම්‌මං, කල්‌ලං නු තං සමනුපස්‌සිතුං – ‘එතං මම, එසොහමස්‌මි, එසො මෙ අත්‌තා’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, susima, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanā niccā vā aniccā vā’’ti? ‘‘Aniccā, bhante’’ . ‘‘Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Saññā niccā vā aniccā vā’’ti? ‘‘Aniccā, bhante’’…pe… ‘‘saṅkhārā niccā vā aniccā vā’’ti? ‘‘Aniccā, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ , bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘තස්‌මාතිහ, සුසිම, යං කිඤ්‌චි රූපං අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නං අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඔළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරෙ සන්‌තිකෙ වා, සබ්‌බං රූපං නෙතං මම නෙසොහමස්‌මි න මෙසො අත්‌තාති; එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දට්‌ඨබ්‌බං. යා කාචි වෙදනා අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නා අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඔළාරිකා වා සුඛුමා වා හීනා වා පණීතා වා යා දූරෙ සන්‌තිකෙ වා, සබ්‌බා වෙදනා නෙතං මම නෙසොහමස්‌මි න මෙසො අත්‌තාති; එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දට්‌ඨබ්‌බං. යා කාචි සඤ්‌ඤා…පෙ.… යෙ කෙචි සඞ්‌ඛාරා අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නා අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඔළාරිකා වා සුඛුමා වා හීනා වා පණීතා වා යෙ දූරෙ සන්‌තිකෙ වා, සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා නෙතං මම නෙසොහමස්‌මි න මෙසො අත්‌තාති; එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දට්‌ඨබ්‌බං. යං කිඤ්‌චි විඤ්‌ඤාණං අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නං අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඔළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරෙ සන්‌තිකෙ වා, සබ්‌බං විඤ්‌ඤාණං නෙතං මම නෙසොහමස්‌මි න මෙසො අත්‌තාති; එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දට්‌ඨබ්‌බං.

    ‘‘Tasmātiha, susima, yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ rūpaṃ netaṃ mama nesohamasmi na meso attāti; evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yā kāci vedanā atītānāgatapaccuppannā ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā yā dūre santike vā, sabbā vedanā netaṃ mama nesohamasmi na meso attāti; evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yā kāci saññā…pe… ye keci saṅkhārā atītānāgatapaccuppannā ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikā vā sukhumā vā hīnā vā paṇītā vā ye dūre santike vā, sabbe saṅkhārā netaṃ mama nesohamasmi na meso attāti; evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yaṃ kiñci viññāṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vā hīnaṃ vā paṇītaṃ vā yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ viññāṇaṃ netaṃ mama nesohamasmi na meso attāti; evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ.

    ‘‘එවං පස්‌සං, සුසිම, සුතවා අරියසාවකො රූපස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, වෙදනායපි නිබ්‌බින්‌දති, සඤ්‌ඤායපි නිබ්‌බින්‌දති, සඞ්‌ඛාරෙසුපි නිබ්‌බින්‌දති, විඤ්‌ඤාණස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති. නිබ්‌බින්‌දං විරජ්‌ජති, විරාගා විමුච්‌චති, විමුත්‌තස්‌මිං විමුත්‌තමිති ඤාණං හොති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති පජානාති.

    ‘‘Evaṃ passaṃ, susima, sutavā ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi nibbindati, saññāyapi nibbindati, saṅkhāresupi nibbindati, viññāṇasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati, virāgā vimuccati, vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti.

    ‘‘‘ජාතිපච්‌චයා ජරාමරණ’න්‌ති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘‘භවපච්‌චයා ජාතී’ති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘‘උපාදානපච්‌චයා භවො’ති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘‘තණ්‌හාපච්‌චයා උපාදාන’න්‌ති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘වෙදනාපච්‌චයා තණ්‌හාති… ඵස්‌සපච්‌චයා වෙදනාති… සළායතනපච්‌චයා ඵස්‌සොති… නාමරූපපච්‌චයා සළායතනන්‌ති… විඤ්‌ඤාණපච්‌චයා නාමරූපන්‌ති… සඞ්‌ඛාරපච්‌චයා විඤ්‌ඤාණන්‌ති… අවිජ්‌ජාපච්‌චයා සඞ්‌ඛාරාති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘‘Jātipaccayā jarāmaraṇa’nti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘‘Bhavapaccayā jātī’ti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘‘Upādānapaccayā bhavo’ti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘‘Taṇhāpaccayā upādāna’nti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanāpaccayā taṇhāti… phassapaccayā vedanāti… saḷāyatanapaccayā phassoti… nāmarūpapaccayā saḷāyatananti… viññāṇapaccayā nāmarūpanti… saṅkhārapaccayā viññāṇanti… avijjāpaccayā saṅkhārāti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘‘ජාතිනිරොධා ජරාමරණනිරොධො’ති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ . ‘‘‘භවනිරොධා ජාතිනිරොධො’ති සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘උපාදානනිරොධා භවනිරොධොති… තණ්‌හානිරොධා උපාදානනිරොධොති… වෙදනානිරොධා තණ්‌හානිරොධොති… ඵස්‌සනිරොධා වෙදනානිරොධොති… සළායතනනිරොධා ඵස්‌සනිරොධොති… නාමරූපනිරොධා සළායතනනිරොධොති… විඤ්‌ඤාණනිරොධා නාමරූපනිරොධොති… සඞ්‌ඛාරනිරොධා විඤ්‌ඤාණනිරොධොති… අවිජ්‌ජානිරොධා සඞ්‌ඛාරනිරොධොති, සුසිම, පස්‌සසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘‘Jātinirodhā jarāmaraṇanirodho’ti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ . ‘‘‘Bhavanirodhā jātinirodho’ti susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Upādānanirodhā bhavanirodhoti… taṇhānirodhā upādānanirodhoti… vedanānirodhā taṇhānirodhoti… phassanirodhā vedanānirodhoti… saḷāyatananirodhā phassanirodhoti… nāmarūpanirodhā saḷāyatananirodhoti… viññāṇanirodhā nāmarūpanirodhoti… saṅkhāranirodhā viññāṇanirodhoti… avijjānirodhā saṅkhāranirodhoti, susima, passasī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘අපි පන ත්‌වං, සුසිම, එවං ජානන්‌තො එවං පස්‌සන්‌තො අනෙකවිහිතං ඉද්‌ධිවිධං පච්‌චනුභොසි – එකොපි හුත්‌වා බහුධා හොසි, බහුධාපි හුත්‌වා එකො හොසි; ආවිභාවං, තිරොභාවං, තිරොකුට්‌ටං තිරොපාකාරං තිරොපබ්‌බතං අසජ්‌ජමානො ගච්‌ඡසි, සෙය්‍යථාපි ආකාසෙ; පථවියාපි උම්‌මුජ්‌ජනිමුජ්‌ජං කරොසි, සෙය්‍යථාපි උදකෙ; උදකෙපි අභිජ්‌ජමානො ගච්‌ඡසි, සෙය්‍යථාපි පථවියං; ආකාසෙපි පල්‌ලඞ්‌කෙන කමසි, සෙය්‍යථාපි පක්‌ඛී සකුණො; ඉමෙපි චන්‌දිමසූරියෙ එවංමහිද්‌ධිකෙ එවංමහානුභාවෙ පාණිනා පරිමසසි පරිමජ්‌ජසි, යාව බ්‍රහ්‌මලොකාපි කායෙන වසං වත්‌තෙසී’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Api pana tvaṃ, susima, evaṃ jānanto evaṃ passanto anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhosi – ekopi hutvā bahudhā hosi, bahudhāpi hutvā eko hosi; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ, tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchasi, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karosi, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāno gacchasi, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamasi, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimasasi parimajjasi, yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattesī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘අපි පන ත්‌වං, සුසිම, එවං ජානන්‌තො එවං පස්‌සන්‌තො දිබ්‌බාය සොතධාතුයා විසුද්‌ධාය අතික්‌කන්‌තමානුසිකාය උභො සද්‌දෙ සුණසි දිබ්‌බෙ ච මානුසෙ ච යෙ දූරෙ සන්‌තිකෙ චා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Api pana tvaṃ, susima, evaṃ jānanto evaṃ passanto dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇasi dibbe ca mānuse ca ye dūre santike cā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘අපි පන ත්‌වං, සුසිම, එවං ජානන්‌තො එවං පස්‌සන්‌තො පරසත්‌තානං පරපුග්‌ගලානං චෙතසා චෙතො පරිච්‌ච පජානාසි – සරාගං වා චිත්‌තං සරාගං චිත්‌තන්‌ති පජානාසි…පෙ.… විමුත්‌තං වා චිත්‌තං විමුත්‌තං චිත්‌තන්‌ති පජානාසී’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Api pana tvaṃ, susima, evaṃ jānanto evaṃ passanto parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāsi – sarāgaṃ vā cittaṃ sarāgaṃ cittanti pajānāsi…pe… vimuttaṃ vā cittaṃ vimuttaṃ cittanti pajānāsī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘අපි පන ත්‌වං, සුසිම, එවං ජානන්‌තො එවං පස්‌සන්‌තො අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරසි, සෙය්‍යථිදං – එකම්‌පි ජාතිං…පෙ.… ඉති සාකාරං සඋද්‌දෙසං අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරසී’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Api pana tvaṃ, susima, evaṃ jānanto evaṃ passanto anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarasi, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘අපි පන ත්‌වං, සුසිම, එවං ජානන්‌තො එවං පස්‌සන්‌තො දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා විසුද්‌ධෙන අතික්‌කන්‌තමානුසකෙන සත්‌තෙ පස්‌සසි චවමානෙ…පෙ.… යථාකම්‌මූපගෙ සත්‌තෙ පජානාසී’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Api pana tvaṃ, susima, evaṃ jānanto evaṃ passanto dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passasi cavamāne…pe… yathākammūpage satte pajānāsī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘අපි පන ත්‌වං, සුසිම, එවං ජානන්‌තො එවං පස්‌සන්‌තො යෙ තෙ සන්‌තා විමොක්‌ඛා අතික්‌කම්‌ම රූපෙ, ආරුප්‌පා තෙ කායෙන ඵුසිත්‌වා විහරසී’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Api pana tvaṃ, susima, evaṃ jānanto evaṃ passanto ye te santā vimokkhā atikkamma rūpe, āruppā te kāyena phusitvā viharasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘එත්‌ථ දානි, සුසිම, ඉදඤ්‌ච වෙය්‍යාකරණං ඉමෙසඤ්‌ච ධම්‌මානං අසමාපත්‌ති, ඉදං නො, සුසිම, කථ’’න්‌ති?

    ‘‘Ettha dāni, susima, idañca veyyākaraṇaṃ imesañca dhammānaṃ asamāpatti, idaṃ no, susima, katha’’nti?

    අථ ඛො ආයස්‌මා සුසිමො භගවතො පාදෙසු සිරසා නිපතිත්‌වා භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අච්‌චයො මං, භන්‌තෙ, අච්‌චගමා යථාබාලං යථාමූළ්‌හං යථාඅකුසලං, ය්‌වාහං එවං ස්‌වාක්‌ඛාතෙ ධම්‌මවිනයෙ ධම්‌මත්‌ථෙනකො පබ්‌බජිතො. තස්‌ස මෙ, භන්‌තෙ, භගවා අච්‌චයං අච්‌චයතො පටිග්‌ගණ්‌හාතු ආයතිං සංවරායා’’ති.

    Atha kho āyasmā susimo bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yvāhaṃ evaṃ svākkhāte dhammavinaye dhammatthenako pabbajito. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti.

    ‘‘තග්‌ඝ ත්‌වං, සුසිම, අච්‌චයො අච්‌චගමා යථාබාලං යථාමූළ්‌හං යථාඅකුසලං, යො ත්‌වං එවං ස්‌වාක්‌ඛාතෙ ධම්‌මවිනයෙ ධම්‌මත්‌ථෙනකො පබ්‌බජිතො. සෙය්‍යථාපි , සුසිම, චොරං ආගුචාරිං ගහෙත්‌වා රඤ්‌ඤො දස්‌සෙය්‍යුං – ‘අයං තෙ, දෙව, චොරො ආගුචාරී, ඉමස්‌ස යං ඉච්‌ඡසි තං දණ්‌ඩං පණෙහී’ති. තමෙනං රාජා එවං වදෙය්‍ය – ‘ගච්‌ඡථ, භො, ඉමං පුරිසං දළ්‌හාය රජ්‌ජුයා පච්‌ඡාබාහං ගාළ්‌හබන්‌ධනං බන්‌ධිත්‌වා ඛුරමුණ්‌ඩං කරිත්‌වා ඛරස්‌සරෙන පණවෙන රථියාය රථියං සිඞ්‌ඝාටකෙන සිඞ්‌ඝාටකං පරිනෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන ද්‌වාරෙන නික්‌ඛාමෙත්‌වා දක්‌ඛිණතො නගරස්‌ස සීසං ඡින්‌දථා’ති . තමෙනං රඤ්‌ඤො පුරිසා දළ්‌හාය රජ්‌ජුයා පච්‌ඡාබාහං ගාළ්‌හබන්‌ධනං බන්‌ධිත්‌වා ඛුරමුණ්‌ඩං කරිත්‌වා ඛරස්‌සරෙන පණවෙන රථියාය රථියං සිඞ්‌ඝාටකෙන සිඞ්‌ඝාටකං පරිනෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන ද්‌වාරෙන නික්‌ඛාමෙත්‌වා දක්‌ඛිණතො නගරස්‌ස සීසං ඡින්‌දෙය්‍යුං. තං කිං මඤ්‌ඤසි, සුසිම, අපි නු සො පුරිසො තතොනිදානං දුක්‌ඛං දොමනස්‌සං පටිසංවෙදියෙථා’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.

    ‘‘Taggha tvaṃ, susima, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yo tvaṃ evaṃ svākkhāte dhammavinaye dhammatthenako pabbajito. Seyyathāpi , susima, coraṃ āgucāriṃ gahetvā rañño dasseyyuṃ – ‘ayaṃ te, deva, coro āgucārī, imassa yaṃ icchasi taṃ daṇḍaṃ paṇehī’ti. Tamenaṃ rājā evaṃ vadeyya – ‘gacchatha, bho, imaṃ purisaṃ daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathiyāya rathiyaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindathā’ti . Tamenaṃ rañño purisā daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathiyāya rathiyaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindeyyuṃ. Taṃ kiṃ maññasi, susima, api nu so puriso tatonidānaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvediyethā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘යං ඛො සො, සුසිම, පුරිසො තතොනිදානං දුක්‌ඛං දොමනස්‌සං පටිසංවෙදියෙථ 9. යා එවං ස්‌වාක්‌ඛාතෙ ධම්‌මවිනයෙ ධම්‌මත්‌ථෙනකස්‌ස පබ්‌බජ්‌ජා, අයං තතො දුක්‌ඛවිපාකතරා ච කටුකවිපාකතරා ච, අපි ච විනිපාතාය සංවත්‌තති. යතො ච ඛො ත්‌වං, සුසිම, අච්‌චයං අච්‌චයතො දිස්‌වා යථාධම්‌මං පටිකරොසි තං තෙ මයං පටිග්‌ගණ්‌හාම. වුද්‌ධි හෙසා, සුසිම, අරියස්‌ස විනයෙ යො අච්‌චයං අච්‌චයතො දිස්‌වා යථාධම්‌මං පටිකරොති, ආයතිඤ්‌ච 10 සංවරං ආපජ්‌ජතී’’ති. දසමං.

    ‘‘Yaṃ kho so, susima, puriso tatonidānaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvediyetha 11. Yā evaṃ svākkhāte dhammavinaye dhammatthenakassa pabbajjā, ayaṃ tato dukkhavipākatarā ca kaṭukavipākatarā ca, api ca vinipātāya saṃvattati. Yato ca kho tvaṃ, susima, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhi hesā, susima, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiñca 12 saṃvaraṃ āpajjatī’’ti. Dasamaṃ.

    මහාවග්‌ගො සත්‌තමො.

    Mahāvaggo sattamo.

    තස්‌සුද්‌දානං –

    Tassuddānaṃ –

    ද්‌වෙ අස්‌සුතවතා වුත්‌තා, පුත්‌තමංසෙන චාපරං;

    Dve assutavatā vuttā, puttamaṃsena cāparaṃ;

    අත්‌ථිරාගො ච නගරං, සම්‌මසං නළකලාපියං;

    Atthirāgo ca nagaraṃ, sammasaṃ naḷakalāpiyaṃ;

    කොසම්‌බී උපයන්‌ති ච, දසමො සුසිමෙන චාති 13.

    Kosambī upayanti ca, dasamo susimena cāti 14.







    Footnotes:
    1. සුසීමො (සී. ක.)
    2. වාචෙස්‌සසි (පී. ක.)
    3. susīmo (sī. ka.)
    4. vācessasi (pī. ka.)
    5. අපි නු (සී. ස්‍යා. කං.) එවමුපරිපි
    6. api nu (sī. syā. kaṃ.) evamuparipi
    7. භගවතො (පී.)
    8. bhagavato (pī.)
    9. පටිසංවෙදියෙථ වා, න වා පටිසංවෙදියෙථ (ක.)
    10. ආයතිං (ස්‍යා. කං.)
    11. paṭisaṃvediyetha vā, na vā paṭisaṃvediyetha (ka.)
    12. āyatiṃ (syā. kaṃ.)
    13. දසමො වුත්‌තො සුසීමෙනාති (සී.)
    14. dasamo vutto susīmenāti (sī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 10. සුසිමසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Susimasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 10. සුසිමසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Susimasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact