| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១០. សុសិមសុត្តវណ្ណនា
10. Susimasuttavaṇṇanā
៧០. ទសមេ គរុកតោតិ គរុភាវហេតូនំ ឧត្តមគុណានំ មត្ថកប្បត្តិយា អនញ្ញសាធារណេន គរុការេន គរុកតោ។ មានិតោតិ សម្មាបដិបត្តិយា មានិតោ។ តាយ ហិ វិញ្ញូនំ មនាបតាតិ អាហ ‘‘មនេន បិយាយិតោ’’តិ។ ចតុបច្ចយបូជាយ ច បូជិតោតិ ឥទំ អត្ថវចនំ។ យទត្ថំ សំគីតិការេហិ ‘‘តេន ខោ បន សមយេន ភគវា សក្កតោ ហោតី’’តិអាទិនា ឥមស្ស សុត្តស្ស និទានំ និក្ខិត្តំ, តស្ស អត្ថស្ស ឧល្លិង្គវសេន វុត្តន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ ឯស នយោ សេសបទេសុបិ។ អំសកូដតោតិ ឧត្តរាសង្គេន ឧភោ អំសកូដេ បដិច្ឆាទេត្វា ឋិតា ទក្ខិណអំសកូដតោ, ឧភយតោ វា អបនេន្តិ។ បរិចិតគន្ថវសេន បណ្ឌិតបរិព្ពាជកោ, យតោ បច្ឆា វិសេសភាគី ជាតោ។ វិចិត្តនយាយ ធម្មកថាយ កថនតោ ‘‘កវិសេដ្ឋោ’’តិ អាហំសុ។
70. Dasame garukatoti garubhāvahetūnaṃ uttamaguṇānaṃ matthakappattiyā anaññasādhāraṇena garukārena garukato. Mānitoti sammāpaṭipattiyā mānito. Tāya hi viññūnaṃ manāpatāti āha ‘‘manena piyāyito’’ti. Catupaccayapūjāya ca pūjitoti idaṃ atthavacanaṃ. Yadatthaṃ saṃgītikārehi ‘‘tena kho pana samayena bhagavā sakkato hotī’’tiādinā imassa suttassa nidānaṃ nikkhittaṃ, tassa atthassa ulliṅgavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Esa nayo sesapadesupi. Aṃsakūṭatoti uttarāsaṅgena ubho aṃsakūṭe paṭicchādetvā ṭhitā dakkhiṇaaṃsakūṭato, ubhayato vā apanenti. Paricitaganthavasena paṇḍitaparibbājako, yato pacchā visesabhāgī jāto. Vicittanayāya dhammakathāya kathanato ‘‘kaviseṭṭho’’ti āhaṃsu.
តេជុស្សទោតិ មហាតេជោ។ បុរេភត្តកិច្ចាទីនំ និយតភាវេន និយមមនុយុត្តោ។ វិបស្សនាលក្ខណម្ហីតិ ញាណំ តត្ថ កថិតំ។ ធម្មន្តិ តស្សំ តស្សំ បរិសាយំ ថេរស្ស អសម្មុខា ទេសិតំ ធម្មំ។ អាហរិត្វា កថេតិ តថា វរស្ស ទិន្នត្តា។
Tejussadoti mahātejo. Purebhattakiccādīnaṃ niyatabhāvena niyamamanuyutto. Vipassanālakkhaṇamhīti ñāṇaṃ tattha kathitaṃ. Dhammanti tassaṃ tassaṃ parisāyaṃ therassa asammukhā desitaṃ dhammaṃ. Āharitvā katheti tathā varassa dinnattā.
កិញ្ចាបិ សុសិមោ បូរណាទយោ វិយ សត្ថុបដិញ្ញោ ន ហោតិ, តិត្ថិយេហិ បន ‘‘អយំ ព្រាហ្មណបព្ពជិតោ បញ្ញវា វេទង្គកុសលោ’’តិ គណាចរិយដ្ឋានេ ឋបិតោ, តថា ចស្ស សម្ភាវិតោ។ តេន វុត្តំ ‘‘អហំ សត្ថាតិ បដិជានន្តោ’’តិ, ន សស្សតទិដ្ឋិកត្តា។ តថា ហេស ភគវតោ សម្មុខា ឧបគន្តុំ អសក្ខិ។
Kiñcāpi susimo pūraṇādayo viya satthupaṭiñño na hoti, titthiyehi pana ‘‘ayaṃ brāhmaṇapabbajito paññavā vedaṅgakusalo’’ti gaṇācariyaṭṭhāne ṭhapito, tathā cassa sambhāvito. Tena vuttaṃ ‘‘ahaṃ satthāti paṭijānanto’’ti, na sassatadiṭṭhikattā. Tathā hesa bhagavato sammukhā upagantuṃ asakkhi.
អញ្ញាតិ អរហត្តស្ស នាមំ អញ្ញិន្ទ្រិយស្ស ចិណ្ណន្តេ បវត្តត្តា។ តំ បវត្តិន្តិ យំ អញ្ញព្យាករណំ វុត្តំ, តំ សុត្វា។ អស្ស សុសិមស្ស, បរមប្បមាណន្តិ ឧត្តមកោដិ។ អាចរិយមុដ្ឋីតិ អាចរិយស្ស មុដ្ឋិកតធម្មោ។
Aññāti arahattassa nāmaṃ aññindriyassa ciṇṇante pavattattā. Taṃ pavattinti yaṃ aññabyākaraṇaṃ vuttaṃ, taṃ sutvā. Assa susimassa, paramappamāṇanti uttamakoṭi. Ācariyamuṭṭhīti ācariyassa muṭṭhikatadhammo.
អង្គសន្តតាយាតិ នីវរណាទីនំ បច្ចនីកធម្មានំ វិទូរភាវេន ឈានង្គានំ វូបសន្តតាយ។ និព្ពុតសព្ពទរថបរិឡាហតាយ ហិ តេសំ ឈានានំ បណីតតរភាវោ។ អារម្មណសន្តតាយាតិ រូបបតិភាគវិគមេន សណ្ហសុខុមាទិភាវប្បត្តស្ស អារម្មណស្ស សន្តភាវេន។ យទគ្គេន ហិ តេសំ ភាវនាតិសយសម្ភាវិតសណ្ហសុខុមប្បការានិ អារម្មណានិ សន្តានិ, តទគ្គេន ឈានង្គានំ សន្តតា វេទិតព្ពា។ អារម្មណសន្តតាយ វា តទារម្មណធម្មានំ សន្តតា លោកុត្តរធម្មារម្មណាហិ បច្ចវេក្ខណាហិ ទីបេតព្ពា។ អារុប្បវិមោក្ខាតិ អរូបជ្ឈានសញ្ញាវិមោក្ខា។ បញ្ញាមត្តេនេវ វិមុត្តា, ន ឧភតោភាគវិមុត្តា។ ធម្មានំ ឋិតតា តំសភាវតា ធម្មដ្ឋិតិ, អនិច្ចទុក្ខានត្តតា, តត្ថ ញាណំ ធម្មដ្ឋិតិញាណន្តិ អាហ ‘‘វិបស្សនាញាណ’’ន្តិ។ ឯវមាហាតិ ‘‘បុព្ពេ ខោ, សុសិម, ធម្មដ្ឋិតិញាណំ, បច្ឆា និព្ពានេ ញាណ’’ន្តិ ឯវមាទិ។
Aṅgasantatāyāti nīvaraṇādīnaṃ paccanīkadhammānaṃ vidūrabhāvena jhānaṅgānaṃ vūpasantatāya. Nibbutasabbadarathapariḷāhatāya hi tesaṃ jhānānaṃ paṇītatarabhāvo. Ārammaṇasantatāyāti rūpapatibhāgavigamena saṇhasukhumādibhāvappattassa ārammaṇassa santabhāvena. Yadaggena hi tesaṃ bhāvanātisayasambhāvitasaṇhasukhumappakārāni ārammaṇāni santāni, tadaggena jhānaṅgānaṃ santatā veditabbā. Ārammaṇasantatāya vā tadārammaṇadhammānaṃ santatā lokuttaradhammārammaṇāhi paccavekkhaṇāhi dīpetabbā. Āruppavimokkhāti arūpajjhānasaññāvimokkhā. Paññāmatteneva vimuttā, na ubhatobhāgavimuttā. Dhammānaṃ ṭhitatā taṃsabhāvatā dhammaṭṭhiti, aniccadukkhānattatā, tattha ñāṇaṃ dhammaṭṭhitiñāṇanti āha ‘‘vipassanāñāṇa’’nti. Evamāhāti ‘‘pubbe kho, susima, dhammaṭṭhitiñāṇaṃ, pacchā nibbāne ñāṇa’’nti evamādi.
វិនាបិ សមាធិន្តិ សមថលក្ខណប្បត្តំ បុរិមសិទ្ធំ វិនាបិ សមាធិន្តិ វិបស្សនាយានិកំ សន្ធាយ វុត្តំ។ ឯវន្តិ វុត្តាការេន។ ន សមាធិនិស្សន្ទោ អនុបុព្ពវិហារា វិយ។ ន សមាធិអានិសំសោ លោកិយាភិញ្ញា វិយ។ ន សមាធិស្ស និប្ផត្តិ សព្ពភវគ្គំ វិយ។ វិបស្សនាយ និប្ផត្តិ មគ្គោ វា ផលំ វាតិ យោជនា។
Vināpisamādhinti samathalakkhaṇappattaṃ purimasiddhaṃ vināpi samādhinti vipassanāyānikaṃ sandhāya vuttaṃ. Evanti vuttākārena. Na samādhinissando anupubbavihārā viya. Na samādhiānisaṃso lokiyābhiññā viya. Na samādhissa nipphatti sabbabhavaggaṃ viya. Vipassanāya nipphatti maggo vā phalaṃ vāti yojanā.
រូបាទីសុ ចេតេសុ តិណ្ណំ លក្ខណានំ បរិវត្តនវសេន ទេសនា តេបរិវដ្ដទេសនា។ អនុយោគំ អារោបេន្តោតិ ននុ វុត្តំ, សុសិម, ឥទានិ អរហត្តាធិគមេន សព្ពសោ បច្ចយាការំ បដិវិជ្ឈិត្វា តត្ថ វិគតសម្មោហោតិ អនុយោគំ ករោន្តោ។ បាកដករណត្ថន្តិ យថា ត្វំ, សុសិម, និជ្ឈានកោ សុក្ខវិបស្សកោ ច ហុត្វា អាសវានំ ខយសម្មសនេ សុប្បតិដ្ឋិតោ, ឯវមេតេបិ ភិក្ខូ, តស្មា ‘‘អបិ បន តុម្ហេ អាយស្មន្តោ’’តិអាទិនា ន តេ តយា អនុយុញ្ជិតព្ពាតិ។
Rūpādīsu cetesu tiṇṇaṃ lakkhaṇānaṃ parivattanavasena desanā teparivaṭṭadesanā. Anuyogaṃ āropentoti nanu vuttaṃ, susima, idāni arahattādhigamena sabbaso paccayākāraṃ paṭivijjhitvā tattha vigatasammohoti anuyogaṃ karonto. Pākaṭakaraṇatthanti yathā tvaṃ, susima, nijjhānako sukkhavipassako ca hutvā āsavānaṃ khayasammasane suppatiṭṭhito, evametepi bhikkhū, tasmā ‘‘api pana tumhe āyasmanto’’tiādinā na te tayā anuyuñjitabbāti.
សុសិមសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Susimasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
មហាវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. សុសិមសុត្តំ • 10. Susimasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. សុសិមសុត្តវណ្ណនា • 10. Susimasuttavaṇṇanā
