| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೧೦. ಸುಸಿಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Susimasuttavaṇṇanā
೭೦. ದಸಮೇ ಗರುಕತೋತಿ ಗರುಭಾವಹೇತೂನಂ ಉತ್ತಮಗುಣಾನಂ ಮತ್ಥಕಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಅನಞ್ಞಸಾಧಾರಣೇನ ಗರುಕಾರೇನ ಗರುಕತೋ। ಮಾನಿತೋತಿ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಮಾನಿತೋ। ತಾಯ ಹಿ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಮನಾಪತಾತಿ ಆಹ ‘‘ಮನೇನ ಪಿಯಾಯಿತೋ’’ತಿ। ಚತುಪಚ್ಚಯಪೂಜಾಯ ಚ ಪೂಜಿತೋತಿ ಇದಂ ಅತ್ಥವಚನಂ। ಯದತ್ಥಂ ಸಂಗೀತಿಕಾರೇಹಿ ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕತೋ ಹೋತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಇಮಸ್ಸ ಸುತ್ತಸ್ಸ ನಿದಾನಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಉಲ್ಲಿಙ್ಗವಸೇನ ವುತ್ತನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ। ಅಂಸಕೂಟತೋತಿ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗೇನ ಉಭೋ ಅಂಸಕೂಟೇ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಠಿತಾ ದಕ್ಖಿಣಅಂಸಕೂಟತೋ, ಉಭಯತೋ ವಾ ಅಪನೇನ್ತಿ। ಪರಿಚಿತಗನ್ಥವಸೇನ ಪಣ್ಡಿತಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ, ಯತೋ ಪಚ್ಛಾ ವಿಸೇಸಭಾಗೀ ಜಾತೋ। ವಿಚಿತ್ತನಯಾಯ ಧಮ್ಮಕಥಾಯ ಕಥನತೋ ‘‘ಕವಿಸೇಟ್ಠೋ’’ತಿ ಆಹಂಸು।
70. Dasame garukatoti garubhāvahetūnaṃ uttamaguṇānaṃ matthakappattiyā anaññasādhāraṇena garukārena garukato. Mānitoti sammāpaṭipattiyā mānito. Tāya hi viññūnaṃ manāpatāti āha ‘‘manena piyāyito’’ti. Catupaccayapūjāya ca pūjitoti idaṃ atthavacanaṃ. Yadatthaṃ saṃgītikārehi ‘‘tena kho pana samayena bhagavā sakkato hotī’’tiādinā imassa suttassa nidānaṃ nikkhittaṃ, tassa atthassa ulliṅgavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Esa nayo sesapadesupi. Aṃsakūṭatoti uttarāsaṅgena ubho aṃsakūṭe paṭicchādetvā ṭhitā dakkhiṇaaṃsakūṭato, ubhayato vā apanenti. Paricitaganthavasena paṇḍitaparibbājako, yato pacchā visesabhāgī jāto. Vicittanayāya dhammakathāya kathanato ‘‘kaviseṭṭho’’ti āhaṃsu.
ತೇಜುಸ್ಸದೋತಿ ಮಹಾತೇಜೋ। ಪುರೇಭತ್ತಕಿಚ್ಚಾದೀನಂ ನಿಯತಭಾವೇನ ನಿಯಮಮನುಯುತ್ತೋ। ವಿಪಸ್ಸನಾಲಕ್ಖಣಮ್ಹೀತಿ ಞಾಣಂ ತತ್ಥ ಕಥಿತಂ। ಧಮ್ಮನ್ತಿ ತಸ್ಸಂ ತಸ್ಸಂ ಪರಿಸಾಯಂ ಥೇರಸ್ಸ ಅಸಮ್ಮುಖಾ ದೇಸಿತಂ ಧಮ್ಮಂ। ಆಹರಿತ್ವಾ ಕಥೇತಿ ತಥಾ ವರಸ್ಸ ದಿನ್ನತ್ತಾ।
Tejussadoti mahātejo. Purebhattakiccādīnaṃ niyatabhāvena niyamamanuyutto. Vipassanālakkhaṇamhīti ñāṇaṃ tattha kathitaṃ. Dhammanti tassaṃ tassaṃ parisāyaṃ therassa asammukhā desitaṃ dhammaṃ. Āharitvā katheti tathā varassa dinnattā.
ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸುಸಿಮೋ ಪೂರಣಾದಯೋ ವಿಯ ಸತ್ಥುಪಟಿಞ್ಞೋ ನ ಹೋತಿ, ತಿತ್ಥಿಯೇಹಿ ಪನ ‘‘ಅಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಪಬ್ಬಜಿತೋ ಪಞ್ಞವಾ ವೇದಙ್ಗಕುಸಲೋ’’ತಿ ಗಣಾಚರಿಯಟ್ಠಾನೇ ಠಪಿತೋ, ತಥಾ ಚಸ್ಸ ಸಮ್ಭಾವಿತೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಹಂ ಸತ್ಥಾತಿ ಪಟಿಜಾನನ್ತೋ’’ತಿ, ನ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿಕತ್ತಾ। ತಥಾ ಹೇಸ ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖಾ ಉಪಗನ್ತುಂ ಅಸಕ್ಖಿ।
Kiñcāpi susimo pūraṇādayo viya satthupaṭiñño na hoti, titthiyehi pana ‘‘ayaṃ brāhmaṇapabbajito paññavā vedaṅgakusalo’’ti gaṇācariyaṭṭhāne ṭhapito, tathā cassa sambhāvito. Tena vuttaṃ ‘‘ahaṃ satthāti paṭijānanto’’ti, na sassatadiṭṭhikattā. Tathā hesa bhagavato sammukhā upagantuṃ asakkhi.
ಅಞ್ಞಾತಿ ಅರಹತ್ತಸ್ಸ ನಾಮಂ ಅಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಚಿಣ್ಣನ್ತೇ ಪವತ್ತತ್ತಾ। ತಂ ಪವತ್ತಿನ್ತಿ ಯಂ ಅಞ್ಞಬ್ಯಾಕರಣಂ ವುತ್ತಂ, ತಂ ಸುತ್ವಾ। ಅಸ್ಸ ಸುಸಿಮಸ್ಸ, ಪರಮಪ್ಪಮಾಣನ್ತಿ ಉತ್ತಮಕೋಟಿ। ಆಚರಿಯಮುಟ್ಠೀತಿ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಮುಟ್ಠಿಕತಧಮ್ಮೋ।
Aññāti arahattassa nāmaṃ aññindriyassa ciṇṇante pavattattā. Taṃ pavattinti yaṃ aññabyākaraṇaṃ vuttaṃ, taṃ sutvā. Assa susimassa, paramappamāṇanti uttamakoṭi. Ācariyamuṭṭhīti ācariyassa muṭṭhikatadhammo.
ಅಙ್ಗಸನ್ತತಾಯಾತಿ ನೀವರಣಾದೀನಂ ಪಚ್ಚನೀಕಧಮ್ಮಾನಂ ವಿದೂರಭಾವೇನ ಝಾನಙ್ಗಾನಂ ವೂಪಸನ್ತತಾಯ। ನಿಬ್ಬುತಸಬ್ಬದರಥಪರಿಳಾಹತಾಯ ಹಿ ತೇಸಂ ಝಾನಾನಂ ಪಣೀತತರಭಾವೋ। ಆರಮ್ಮಣಸನ್ತತಾಯಾತಿ ರೂಪಪತಿಭಾಗವಿಗಮೇನ ಸಣ್ಹಸುಖುಮಾದಿಭಾವಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಆರಮ್ಮಣಸ್ಸ ಸನ್ತಭಾವೇನ। ಯದಗ್ಗೇನ ಹಿ ತೇಸಂ ಭಾವನಾತಿಸಯಸಮ್ಭಾವಿತಸಣ್ಹಸುಖುಮಪ್ಪಕಾರಾನಿ ಆರಮ್ಮಣಾನಿ ಸನ್ತಾನಿ, ತದಗ್ಗೇನ ಝಾನಙ್ಗಾನಂ ಸನ್ತತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಆರಮ್ಮಣಸನ್ತತಾಯ ವಾ ತದಾರಮ್ಮಣಧಮ್ಮಾನಂ ಸನ್ತತಾ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಾರಮ್ಮಣಾಹಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಾಹಿ ದೀಪೇತಬ್ಬಾ। ಆರುಪ್ಪವಿಮೋಕ್ಖಾತಿ ಅರೂಪಜ್ಝಾನಸಞ್ಞಾವಿಮೋಕ್ಖಾ। ಪಞ್ಞಾಮತ್ತೇನೇವ ವಿಮುತ್ತಾ, ನ ಉಭತೋಭಾಗವಿಮುತ್ತಾ। ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತತಾ ತಂಸಭಾವತಾ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿ, ಅನಿಚ್ಚದುಕ್ಖಾನತ್ತತಾ, ತತ್ಥ ಞಾಣಂ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣ’’ನ್ತಿ। ಏವಮಾಹಾತಿ ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ಖೋ, ಸುಸಿಮ, ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣಂ, ಪಚ್ಛಾ ನಿಬ್ಬಾನೇ ಞಾಣ’’ನ್ತಿ ಏವಮಾದಿ।
Aṅgasantatāyāti nīvaraṇādīnaṃ paccanīkadhammānaṃ vidūrabhāvena jhānaṅgānaṃ vūpasantatāya. Nibbutasabbadarathapariḷāhatāya hi tesaṃ jhānānaṃ paṇītatarabhāvo. Ārammaṇasantatāyāti rūpapatibhāgavigamena saṇhasukhumādibhāvappattassa ārammaṇassa santabhāvena. Yadaggena hi tesaṃ bhāvanātisayasambhāvitasaṇhasukhumappakārāni ārammaṇāni santāni, tadaggena jhānaṅgānaṃ santatā veditabbā. Ārammaṇasantatāya vā tadārammaṇadhammānaṃ santatā lokuttaradhammārammaṇāhi paccavekkhaṇāhi dīpetabbā. Āruppavimokkhāti arūpajjhānasaññāvimokkhā. Paññāmatteneva vimuttā, na ubhatobhāgavimuttā. Dhammānaṃ ṭhitatā taṃsabhāvatā dhammaṭṭhiti, aniccadukkhānattatā, tattha ñāṇaṃ dhammaṭṭhitiñāṇanti āha ‘‘vipassanāñāṇa’’nti. Evamāhāti ‘‘pubbe kho, susima, dhammaṭṭhitiñāṇaṃ, pacchā nibbāne ñāṇa’’nti evamādi.
ವಿನಾಪಿ ಸಮಾಧಿನ್ತಿ ಸಮಥಲಕ್ಖಣಪ್ಪತ್ತಂ ಪುರಿಮಸಿದ್ಧಂ ವಿನಾಪಿ ಸಮಾಧಿನ್ತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಯಾನಿಕಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಏವನ್ತಿ ವುತ್ತಾಕಾರೇನ। ನ ಸಮಾಧಿನಿಸ್ಸನ್ದೋ ಅನುಪುಬ್ಬವಿಹಾರಾ ವಿಯ। ನ ಸಮಾಧಿಆನಿಸಂಸೋ ಲೋಕಿಯಾಭಿಞ್ಞಾ ವಿಯ। ನ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ನಿಪ್ಫತ್ತಿ ಸಬ್ಬಭವಗ್ಗಂ ವಿಯ। ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ನಿಪ್ಫತ್ತಿ ಮಗ್ಗೋ ವಾ ಫಲಂ ವಾತಿ ಯೋಜನಾ।
Vināpisamādhinti samathalakkhaṇappattaṃ purimasiddhaṃ vināpi samādhinti vipassanāyānikaṃ sandhāya vuttaṃ. Evanti vuttākārena. Na samādhinissando anupubbavihārā viya. Na samādhiānisaṃso lokiyābhiññā viya. Na samādhissa nipphatti sabbabhavaggaṃ viya. Vipassanāya nipphatti maggo vā phalaṃ vāti yojanā.
ರೂಪಾದೀಸು ಚೇತೇಸು ತಿಣ್ಣಂ ಲಕ್ಖಣಾನಂ ಪರಿವತ್ತನವಸೇನ ದೇಸನಾ ತೇಪರಿವಟ್ಟದೇಸನಾ। ಅನುಯೋಗಂ ಆರೋಪೇನ್ತೋತಿ ನನು ವುತ್ತಂ, ಸುಸಿಮ, ಇದಾನಿ ಅರಹತ್ತಾಧಿಗಮೇನ ಸಬ್ಬಸೋ ಪಚ್ಚಯಾಕಾರಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ವಿಗತಸಮ್ಮೋಹೋತಿ ಅನುಯೋಗಂ ಕರೋನ್ತೋ। ಪಾಕಟಕರಣತ್ಥನ್ತಿ ಯಥಾ ತ್ವಂ, ಸುಸಿಮ, ನಿಜ್ಝಾನಕೋ ಸುಕ್ಖವಿಪಸ್ಸಕೋ ಚ ಹುತ್ವಾ ಆಸವಾನಂ ಖಯಸಮ್ಮಸನೇ ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತೋ, ಏವಮೇತೇಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅಪಿ ಪನ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನ ತೇ ತಯಾ ಅನುಯುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾತಿ।
Rūpādīsu cetesu tiṇṇaṃ lakkhaṇānaṃ parivattanavasena desanā teparivaṭṭadesanā. Anuyogaṃ āropentoti nanu vuttaṃ, susima, idāni arahattādhigamena sabbaso paccayākāraṃ paṭivijjhitvā tattha vigatasammohoti anuyogaṃ karonto. Pākaṭakaraṇatthanti yathā tvaṃ, susima, nijjhānako sukkhavipassako ca hutvā āsavānaṃ khayasammasane suppatiṭṭhito, evametepi bhikkhū, tasmā ‘‘api pana tumhe āyasmanto’’tiādinā na te tayā anuyuñjitabbāti.
ಸುಸಿಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Susimasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಮಹಾವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೦. ಸುಸಿಮಸುತ್ತಂ • 10. Susimasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಸುಸಿಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Susimasuttavaṇṇanā
