| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
1. ඤාණකථා
1. Ñāṇakathā
1. සුතමයඤාණනිද්‌දෙසො
1. Sutamayañāṇaniddeso
1. කථං සොතාවධානෙ පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
1. Kathaṃ sotāvadhāne paññā sutamaye ñāṇaṃ?
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā abhiññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā pariññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා පහාතබ්‌බා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā pahātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā bhāvetabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā sacchikātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා හානභාගියා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā hānabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා ඨිතිභාගියා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā ṭhitibhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා විසෙසභාගියා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā visesabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉමෙ ධම්‌මා නිබ්‌බෙධභාගියා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Ime dhammā nibbedhabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා අනිච්‌චා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Sabbe saṅkhārā aniccā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා දුක්‌ඛා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘සබ්‌බෙ ධම්‌මා අනත්‌තා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Sabbe dhammā anattā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉදං දුක්‌ඛං අරියසච්‌ච’’න්‌ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Idaṃ dukkhaṃ ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉදං දුක්‌ඛසමුදයං 1 අරියසච්‌ච’’න්‌ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Idaṃ dukkhasamudayaṃ 2 ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉදං දුක්‌ඛනිරොධං 3 අරියසච්‌ච’’න්‌ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Idaṃ dukkhanirodhaṃ 4 ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
‘‘ඉදං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්‌ච’’න්‌ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
‘‘Idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
2. කථං ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
2. Kathaṃ ‘‘ime dhammā abhiññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
එකො ධම්‌මො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො – සබ්‌බෙ සත්‌තා ආහාරට්‌ඨිතිකා. ද්‌වෙ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – ද්‌වෙ ධාතුයො. තයො ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – තිස්‌සො ධාතුයො. චත්‌තාරො ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – චත්‌තාරි අරියසච්‌චානි. පඤ්‌ච ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – පඤ්‌ච විමුත්‌තායතනානි. ඡ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – ඡ අනුත්‌තරියානි. සත්‌ත ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – සත්‌ත නිද්‌දසවත්‌ථූනි. අට්‌ඨ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – අට්‌ඨ අභිභායතනානි. නව ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – නව අනුපුබ්‌බවිහාරා. දස ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා – දස නිජ්‌ජරවත්‌ථූනි.
Eko dhammo abhiññeyyo – sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve dhammā abhiññeyyā – dve dhātuyo. Tayo dhammā abhiññeyyā – tisso dhātuyo. Cattāro dhammā abhiññeyyā – cattāri ariyasaccāni. Pañca dhammā abhiññeyyā – pañca vimuttāyatanāni. Cha dhammā abhiññeyyā – cha anuttariyāni. Satta dhammā abhiññeyyā – satta niddasavatthūni. Aṭṭha dhammā abhiññeyyā – aṭṭha abhibhāyatanāni. Nava dhammā abhiññeyyā – nava anupubbavihārā. Dasa dhammā abhiññeyyā – dasa nijjaravatthūni.
3. ‘‘සබ්‌බං, භික්‌ඛවෙ, අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං? චක්‌ඛු 5, භික්‌ඛවෙ, අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රූපා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; යම්‌පිදං 6 චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොතං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සද්‌දා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… ඝානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ගන්‌ධා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… ජිව්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රසා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… කායො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵොට්‌ඨබ්‌බා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… මනො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; මනොවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං, මනොසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; යම්‌පිදං මනොසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.’’
3. ‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, abhiññeyyaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ abhiññeyyaṃ? Cakkhu 7, bhikkhave, abhiññeyyaṃ; rūpā abhiññeyyā; cakkhuviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; cakkhusamphasso abhiññeyyo; yampidaṃ 8 cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi abhiññeyyaṃ. Sotaṃ abhiññeyyaṃ; saddā abhiññeyyā…pe… ghānaṃ abhiññeyyaṃ; gandhā abhiññeyyā… jivhā abhiññeyyā; rasā abhiññeyyā… kāyo abhiññeyyo; phoṭṭhabbā abhiññeyyā… mano abhiññeyyo; dhammā abhiññeyyā; manoviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ, manosamphasso abhiññeyyo; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi abhiññeyyaṃ.’’
රූපං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සඞ්‌ඛාරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; vedanā abhiññeyyā; saññā abhiññeyyā; saṅkhārā abhiññeyyā; viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ.
චක්‌ඛු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සොතං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඝානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජිව්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; කායො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මනො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. රූපා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සද්‌දා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ගන්‌ධා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රසා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඵොට්‌ඨබ්‌බා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. චක්‌ඛුව්‌ත්‌ත්‌ඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සොතවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඝානවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; කායවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; මනොවිඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; සොතසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඝානසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජිව්‌හාසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; කායසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මනොසම්‌ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සොතසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඝානසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා ; ජිව්‌හාසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; කායසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; මනොසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. රූපසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සද්‌දසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ගන්‌ධසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා ; රසසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඵොට්‌ඨබ්‌බසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ධම්‌මසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. රූපසඤ්‌චෙතනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සද්‌දසඤ්‌චෙතනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ගන්‌ධසඤ්‌චෙතනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රසසඤ්‌චෙතනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඵොට්‌ඨබ්‌බසඤ්‌චෙතනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ධම්‌මසඤ්‌චෙතනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. රූපතණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සද්‌දතණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ගන්‌ධතණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රසතණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඵොට්‌ඨබ්‌බතණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ධම්‌මතණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. රූපවිතක්‌කො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සද්‌දවිතක්‌කො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ගන්‌ධවිතක්‌කො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රසවිතක්‌කො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵොට්‌ඨබ්‌බවිතක්‌කො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මවිතක්‌කො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. රූපවිචාරො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සද්‌දවිචාරො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; ගන්‌ධවිචාරො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රසවිචාරො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵොට්‌ඨබ්‌බවිචාරො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මවිචාරො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Cakkhu abhiññeyyaṃ; sotaṃ abhiññeyyaṃ; ghānaṃ abhiññeyyaṃ; jivhā abhiññeyyā; kāyo abhiññeyyo; mano abhiññeyyo. Rūpā abhiññeyyā; saddā abhiññeyyā; gandhā abhiññeyyā; rasā abhiññeyyā; phoṭṭhabbā abhiññeyyā; dhammā abhiññeyyā. Cakkhuvttññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; sotaviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; ghānaviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; jivhāviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; kāyaviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; manoviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ. Cakkhusamphasso abhiññeyyo ; sotasamphasso abhiññeyyo; ghānasamphasso abhiññeyyo; jivhāsamphasso abhiññeyyo; kāyasamphasso abhiññeyyo; manosamphasso abhiññeyyo; cakkhusamphassajā vedanā abhiññeyyā; sotasamphassajā vedanā abhiññeyyā; ghānasamphassajā vedanā abhiññeyyā ; jivhāsamphassajā vedanā abhiññeyyā; kāyasamphassajā vedanā abhiññeyyā; manosamphassajā vedanā abhiññeyyā. Rūpasaññā abhiññeyyā; saddasaññā abhiññeyyā; gandhasaññā abhiññeyyā ; rasasaññā abhiññeyyā; phoṭṭhabbasaññā abhiññeyyā; dhammasaññā abhiññeyyā. Rūpasañcetanā abhiññeyyā; saddasañcetanā abhiññeyyā; gandhasañcetanā abhiññeyyā; rasasañcetanā abhiññeyyā; phoṭṭhabbasañcetanā abhiññeyyā; dhammasañcetanā abhiññeyyā. Rūpataṇhā abhiññeyyā; saddataṇhā abhiññeyyā; gandhataṇhā abhiññeyyā; rasataṇhā abhiññeyyā; phoṭṭhabbataṇhā abhiññeyyā; dhammataṇhā abhiññeyyā. Rūpavitakko abhiññeyyo; saddavitakko abhiññeyyo; gandhavitakko abhiññeyyo; rasavitakko abhiññeyyo; phoṭṭhabbavitakko abhiññeyyo; dhammavitakko abhiññeyyo. Rūpavicāro abhiññeyyo; saddavicāro abhiññeyyo ; gandhavicāro abhiññeyyo; rasavicāro abhiññeyyo; phoṭṭhabbavicāro abhiññeyyo; dhammavicāro abhiññeyyo.
4. පථවීධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ආපොධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; තෙජොධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; වායොධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ආකාසධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
4. Pathavīdhātu abhiññeyyā; āpodhātu abhiññeyyā; tejodhātu abhiññeyyā; vāyodhātu abhiññeyyā; ākāsadhātu abhiññeyyā; viññāṇadhātu abhiññeyyā.
පථවීකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ආපොකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; තෙජොකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; වායොකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; නීලකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පීතකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ලොහිතකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඔදාතකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ආකාසකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; විඤ්‌ඤාණකසිණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Pathavīkasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; āpokasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; tejokasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; vāyokasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; nīlakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; pītakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; lohitakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; odātakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; ākāsakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; viññāṇakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ.
කෙසා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ලොමා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නඛා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; දන්‌තා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; තචො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො, මංසං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; න්‌හාරූ 9 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අට්‌ඨී අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අට්‌ඨිමිඤ්‌ජා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා 10; වක්‌කං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; හදයං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; යකනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; කිලොමකං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පිහකං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පප්‌ඵාසං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අන්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං අන්‌තගුණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; උදරියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; කරීසං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පිත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සෙම්‌හං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පුබ්‌බො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ලොහිතං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සෙදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මෙදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අස්‌සු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; වසා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඛෙළො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සිඞ්‌ඝාණිකා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ලසිකා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; මුත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; මත්‌ථලුඞ්‌ගං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Kesā abhiññeyyā; lomā abhiññeyyā; nakhā abhiññeyyā; dantā abhiññeyyā; taco abhiññeyyo, maṃsaṃ abhiññeyyaṃ; nhārū 11 abhiññeyyā; aṭṭhī abhiññeyyā; aṭṭhimiñjā abhiññeyyā 12; vakkaṃ abhiññeyyaṃ; hadayaṃ abhiññeyyaṃ; yakanaṃ abhiññeyyaṃ; kilomakaṃ abhiññeyyaṃ; pihakaṃ abhiññeyyaṃ; papphāsaṃ abhiññeyyaṃ; antaṃ abhiññeyyaṃ antaguṇaṃ abhiññeyyaṃ; udariyaṃ abhiññeyyaṃ; karīsaṃ abhiññeyyaṃ; pittaṃ abhiññeyyaṃ; semhaṃ abhiññeyyaṃ; pubbo abhiññeyyo; lohitaṃ abhiññeyyaṃ; sedo abhiññeyyo; medo abhiññeyyo; assu abhiññeyyaṃ; vasā abhiññeyyā; kheḷo abhiññeyyo; siṅghāṇikā abhiññeyyā; lasikā abhiññeyyā; muttaṃ abhiññeyyaṃ; matthaluṅgaṃ abhiññeyyaṃ.
චක්‌ඛායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රූපායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොතායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සද්‌දායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං . ඝානායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ගන්‌ධායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජිව්‌හායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රසායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. කායායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඵොට්‌ඨබ්‌බායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මනායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ධම්‌මායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Cakkhāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; rūpāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Sotāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; saddāyatanaṃ abhiññeyyaṃ . Ghānāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; gandhāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Jivhāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; rasāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Kāyāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; phoṭṭhabbāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Manāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; dhammāyatanaṃ abhiññeyyaṃ.
චක්‌ඛුධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. සොතධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සද්‌දධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සොතවිඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. ඝානධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ගන්‌ධධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඝානවිඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. ජිව්‌හාධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා ; රසධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. කායධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඵොට්‌ඨබ්‌බධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; කායවිඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. මනොධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ධම්‌මධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; මනොවිඤ්‌ඤාණධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
Cakkhudhātu abhiññeyyā; rūpadhātu abhiññeyyā; cakkhuviññāṇadhātu abhiññeyyā. Sotadhātu abhiññeyyā; saddadhātu abhiññeyyā; sotaviññāṇadhātu abhiññeyyā. Ghānadhātu abhiññeyyā; gandhadhātu abhiññeyyā; ghānaviññāṇadhātu abhiññeyyā. Jivhādhātu abhiññeyyā ; rasadhātu abhiññeyyā; jivhāviññāṇadhātu abhiññeyyā. Kāyadhātu abhiññeyyā; phoṭṭhabbadhātu abhiññeyyā; kāyaviññāṇadhātu abhiññeyyā. Manodhātu abhiññeyyā; dhammadhātu abhiññeyyā; manoviññāṇadhātu abhiññeyyā.
චක්‌ඛුන්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සොතින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඝානින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජිව්‌හින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; කායින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; මනින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජීවිතින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඉත්‌ථින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පුරිසින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සුඛින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දුක්‌ඛින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සොමනස්‌සින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දොමනස්‌සින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; උපෙක්‌ඛින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; වීරියින්‌ද්‍රියං 13 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සතින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සමාධින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අනඤ්‌ඤාතඤ්‌ඤස්‌සාමීතින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අඤ්‌ඤාතාවින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Cakkhundriyaṃ abhiññeyyaṃ; sotindriyaṃ abhiññeyyaṃ; ghānindriyaṃ abhiññeyyaṃ; jivhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; kāyindriyaṃ abhiññeyyaṃ; manindriyaṃ abhiññeyyaṃ; jīvitindriyaṃ abhiññeyyaṃ; itthindriyaṃ abhiññeyyaṃ; purisindriyaṃ abhiññeyyaṃ; sukhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; somanassindriyaṃ abhiññeyyaṃ; domanassindriyaṃ abhiññeyyaṃ; upekkhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; saddhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; vīriyindriyaṃ 14 abhiññeyyaṃ; satindriyaṃ abhiññeyyaṃ; samādhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; paññindriyaṃ abhiññeyyaṃ; anaññātaññassāmītindriyaṃ abhiññeyyaṃ; aññindriyaṃ abhiññeyyaṃ; aññātāvindriyaṃ abhiññeyyaṃ.
5. කාමධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අරූපධාතු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. කාමභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; අරූපභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. සඤ්‌ඤාභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අසඤ්‌ඤාභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤාභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. එකවොකාරභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චතුවොකාරභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පඤ්‌චවොකාරභවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
5. Kāmadhātu abhiññeyyā; rūpadhātu abhiññeyyā; arūpadhātu abhiññeyyā. Kāmabhavo abhiññeyyo; rūpabhavo abhiññeyyo ; arūpabhavo abhiññeyyo. Saññābhavo abhiññeyyo; asaññābhavo abhiññeyyo; nevasaññānāsaññābhavo abhiññeyyo. Ekavokārabhavo abhiññeyyo; catuvokārabhavo abhiññeyyo; pañcavokārabhavo abhiññeyyo.
6. පඨමං ඣානං 15 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දුතියං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; තතියං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; චතුත්‌ථං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; කරුණාචෙතොවිමුත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; මුදිතාචෙතොවිමුත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; උපෙක්‌ඛාචෙතොවිමුත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
6. Paṭhamaṃ jhānaṃ 16 abhiññeyyaṃ; dutiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; tatiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; catutthaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ. Mettācetovimutti abhiññeyyā; karuṇācetovimutti abhiññeyyā; muditācetovimutti abhiññeyyā; upekkhācetovimutti abhiññeyyā. Ākāsānañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; viññāṇañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; ākiñcaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā; nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā.
අවිජ්‌ජා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සඞ්‌ඛාරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; නාමරූපං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සළායතනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඵස්‌සො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; තණ්‌හා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; උපාදානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; භවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Avijjā abhiññeyyā; saṅkhārā abhiññeyyā; viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; nāmarūpaṃ abhiññeyyaṃ; saḷāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; phasso abhiññeyyo; vedanā abhiññeyyā; taṇhā abhiññeyyā; upādānaṃ abhiññeyyaṃ; bhavo abhiññeyyo; jāti abhiññeyyā; jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ.
7. දුක්‌ඛං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දුක්‌ඛසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. රූපං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රූපසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධගාමිනී පටිපදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… සඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… සඞ්‌ඛාරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… විඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. චක්‌ඛු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං…පෙ.… ජරාමරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජරාමරණසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධගාමිනී පටිපදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
7. Dukkhaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhasamudayo abhiññeyyo; dukkhanirodho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā. Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; rūpasamudayo abhiññeyyo; rūpanirodho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā. Vedanā abhiññeyyā…pe… saññā abhiññeyyā…pe… saṅkhārā abhiññeyyā…pe… viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ. Cakkhu abhiññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ; jarāmaraṇasamudayo abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā.
දුක්‌ඛස්‌ස පරිඤ්‌ඤට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛසමුදයස්‌ස පහානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධස්‌ස සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධගාමිනියා පටිපදාය භාවනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. රූපස්‌ස පරිඤ්‌ඤට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපසමුදයස්‌ස පහානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධස්‌ස සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය භාවනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. වෙදනාය…පෙ.… සඤ්‌ඤාය… සඞ්‌ඛාරානං… විඤ්‌ඤාණස්‌ස… චක්‌ඛුස්‌ස…පෙ.… ජරාමරණස්‌ස පරිඤ්‌ඤට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණසමුදයස්‌ස පහානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධස්‌ස සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධගාමිනියා පටිපදාය භාවනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Dukkhassa pariññaṭṭho abhiññeyyo; dukkhasamudayassa pahānaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhassa sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanaṭṭho abhiññeyyo. Rūpassa pariññaṭṭho abhiññeyyo; rūpasamudayassa pahānaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhassa sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanaṭṭho abhiññeyyo. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhārānaṃ… viññāṇassa… cakkhussa…pe… jarāmaraṇassa pariññaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇasamudayassa pahānaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhassa sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanaṭṭho abhiññeyyo.
දුක්‌ඛස්‌ස පරිඤ්‌ඤාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛසමුදයස්‌ස පහානපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධස්‌ස සච්‌ඡිකිරියාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධගාමිනියා පටිපදාය භාවනාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. රූපස්‌ස පරිඤ්‌ඤාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපසමුදයස්‌ස පහානපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධස්‌ස සච්‌ඡිකිරියාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය භාවනාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. වෙදනාය…පෙ.… සඤ්‌ඤාය… සඞ්‌ඛාරානං… විඤ්‌ඤාණස්‌ස… චක්‌ඛුස්‌ස…පෙ.… ජරාමරණස්‌ස පරිඤ්‌ඤාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණසමුදයස්‌ස පහානපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධස්‌ස සච්‌ඡිකිරියාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධගාමිනියා පටිපදාය භාවනාපටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Dukkhassa pariññāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhasamudayassa pahānapaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhassa sacchikiriyāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo. Rūpassa pariññāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; rūpasamudayassa pahānapaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhassa sacchikiriyāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhārānaṃ… viññāṇassa… cakkhussa…pe… jarāmaraṇassa pariññāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇasamudayassa pahānapaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhassa sacchikiriyāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo.
8. දුක්‌ඛං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දුක්‌ඛසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස සමුදයනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස ඡන්‌දරාගනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස අස්‌සාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස ආදීනවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස නිස්‌සරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. රූපං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රූපසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස සමුදයනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස ඡන්‌දරාගනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස අස්‌සාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස ආදීනවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස නිස්‌සරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… සඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… සඞ්‌ඛාරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… විඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං… චක්‌ඛු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං…පෙ.… ජරාමරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජරාමරණසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස සමුදයනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස ඡන්‌දරාගනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස අස්‌සාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස ආදීනවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස නිස්‌සරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
8. Dukkhaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhasamudayo abhiññeyyo; dukkhanirodho abhiññeyyo; dukkhassa samudayanirodho abhiññeyyo; dukkhassa chandarāganirodho abhiññeyyo; dukkhassa assādo abhiññeyyo; dukkhassa ādīnavo abhiññeyyo; dukkhassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; rūpasamudayo abhiññeyyo; rūpanirodho abhiññeyyo; rūpassa samudayanirodho abhiññeyyo; rūpassa chandarāganirodho abhiññeyyo; rūpassa assādo abhiññeyyo; rūpassa ādīnavo abhiññeyyo; rūpassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Vedanā abhiññeyyā…pe… saññā abhiññeyyā… saṅkhārā abhiññeyyā… viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ… cakkhu abhiññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ; jarāmaraṇasamudayo abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇassa samudayanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇassa chandarāganirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇassa assādo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa ādīnavo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ.
දුක්‌ඛං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දුක්‌ඛසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; දුක්‌ඛනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; දුක්‌ඛස්‌ස අස්‌සාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස ආදීනවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස නිස්‌සරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. රූපං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රූපසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපනිරොධගාමිනී පටිපදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපස්‌ස අස්‌සාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස ආදීනවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; රූපස්‌ස නිස්‌සරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. වෙදනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… සඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… සඞ්‌ඛාරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා… විඤ්‌ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං… චක්‌ඛු අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං…පෙ.… ජරාමරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ජරාමරණසමුදයො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණනිරොධගාමිනී පටිපදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණස්‌ස අස්‌සාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස ආදීනවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ජරාමරණස්‌ස නිස්‌සරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Dukkhaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhasamudayo abhiññeyyo ; dukkhanirodho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā; dukkhassa assādo abhiññeyyo; dukkhassa ādīnavo abhiññeyyo; dukkhassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; rūpasamudayo abhiññeyyo; rūpanirodho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā; rūpassa assādo abhiññeyyo; rūpassa ādīnavo abhiññeyyo; rūpassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Vedanā abhiññeyyā…pe… saññā abhiññeyyā… saṅkhārā abhiññeyyā… viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ… cakkhu abhiññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ; jarāmaraṇasamudayo abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā; jarāmaraṇassa assādo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa ādīnavo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ.
9. අනිච්‌චානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; දුක්‌ඛානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනත්‌තානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නිබ්‌බිදානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විරාගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නිරොධානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. රූපෙ අනිච්‌චානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපෙ දුක්‌ඛානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපෙ අනත්‌තානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපෙ නිබ්‌බිදානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපෙ විරාගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපෙ නිරොධානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රූපෙ පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. වෙදනාය…පෙ.… සඤ්‌ඤාය… සඞ්‌ඛාරෙසු… විඤ්‌ඤාණෙ… චක්‌ඛුස්‌මිං…පෙ.… ජරාමරණෙ අනිච්‌චානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණෙ දුක්‌ඛානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණෙ අනත්‌තානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණෙ නිබ්‌බිදානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණෙ විරාගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා ; ජරාමරණෙ නිරොධානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරාමරණෙ පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
9. Aniccānupassanā abhiññeyyā; dukkhānupassanā abhiññeyyā; anattānupassanā abhiññeyyā; nibbidānupassanā abhiññeyyā; virāgānupassanā abhiññeyyā; nirodhānupassanā abhiññeyyā; paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā. Rūpe aniccānupassanā abhiññeyyā; rūpe dukkhānupassanā abhiññeyyā; rūpe anattānupassanā abhiññeyyā; rūpe nibbidānupassanā abhiññeyyā; rūpe virāgānupassanā abhiññeyyā; rūpe nirodhānupassanā abhiññeyyā; rūpe paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe dukkhānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe anattānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe nibbidānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe virāgānupassanā abhiññeyyā ; jarāmaraṇe nirodhānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā.
10. උප්‌පාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පවත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; නිමිත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ආයූහනා 17 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; පටිසන්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ගති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නිබ්‌බත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; උපපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ජරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; බ්‍යාධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො , මරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සොකො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිදෙවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උපායාසො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
10. Uppādo abhiññeyyo; pavattaṃ abhiññeyyaṃ; nimittaṃ abhiññeyyaṃ; āyūhanā 18 abhiññeyyā; paṭisandhi abhiññeyyā; gati abhiññeyyā; nibbatti abhiññeyyā; upapatti abhiññeyyā; jāti abhiññeyyā; jarā abhiññeyyā; byādhi abhiññeyyo , maraṇaṃ abhiññeyyaṃ; soko abhiññeyyo; paridevo abhiññeyyo; upāyāso abhiññeyyo.
අනුප්‌පාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අප්‌පවත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අනිමිත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අනායූහනා 19 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අප්‌පටිසන්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අගති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනිබ්‌බත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනුපපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අජාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අජරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අබ්‍යාධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අමතං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අසොකො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අපරිදෙවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනුපායාසො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Anuppādo abhiññeyyo; appavattaṃ abhiññeyyaṃ; animittaṃ abhiññeyyaṃ; anāyūhanā 20 abhiññeyyā; appaṭisandhi abhiññeyyā; agati abhiññeyyā; anibbatti abhiññeyyā; anupapatti abhiññeyyā; ajāti abhiññeyyā; ajarā abhiññeyyā; abyādhi abhiññeyyo; amataṃ abhiññeyyaṃ; asoko abhiññeyyo; aparidevo abhiññeyyo; anupāyāso abhiññeyyo.
උප්‌පාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනුප්‌පාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පවත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අප්‌පවත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අනිමිත්‌තං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනායූහනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. පටිසන්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අප්‌පටිසන්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. ගති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අගති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. නිබ්‌බත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනිබ්‌බත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. උපපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනුපපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා . ජාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අජාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. ජරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අජරා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා. බ්‍යාධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අබ්‍යාධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. මරණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අමතං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අසොකො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. පරිදෙවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අපරිදෙවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. උපායාසො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනුපායාසො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Uppādo abhiññeyyo; anuppādo abhiññeyyo; pavattaṃ abhiññeyyaṃ; appavattaṃ abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ abhiññeyyaṃ; animittaṃ abhiññeyyaṃ. Āyūhanā abhiññeyyā; anāyūhanā abhiññeyyā. Paṭisandhi abhiññeyyā; appaṭisandhi abhiññeyyā. Gati abhiññeyyā; agati abhiññeyyā. Nibbatti abhiññeyyā; anibbatti abhiññeyyā. Upapatti abhiññeyyā; anupapatti abhiññeyyā . Jāti abhiññeyyā; ajāti abhiññeyyā. Jarā abhiññeyyā; ajarā abhiññeyyā. Byādhi abhiññeyyo; abyādhi abhiññeyyo. Maraṇaṃ abhiññeyyaṃ; amataṃ abhiññeyyaṃ. Soko abhiññeyyo; asoko abhiññeyyo. Paridevo abhiññeyyo; aparidevo abhiññeyyo. Upāyāso abhiññeyyo; anupāyāso abhiññeyyo.
උප්‌පාදො දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො දුක්‌ඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo dukkhanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ dukkhanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ dukkhanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā dukkhanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi dukkhanti abhiññeyyaṃ. Gati dukkhanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti dukkhanti abhiññeyyaṃ. Upapatti dukkhanti abhiññeyyaṃ. Jāti dukkhanti abhiññeyyaṃ. Jarā dukkhanti abhiññeyyaṃ. Byādhi dukkhanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ dukkhanti abhiññeyyaṃ. Soko dukkhanti abhiññeyyaṃ. Paridevo dukkhanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso dukkhanti abhiññeyyaṃ.
අනුප්‌පාදො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පවත්‌තං සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිමිත්‌තං සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනායූහනා සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පටිසන්‌ධි සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අගති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිබ්‌බත්‌ති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපපත්‌ති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජාති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජරා සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අබ්‍යාධි සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අමතං සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අසොකො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අපරිදෙවො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපායාසො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Anuppādo sukhanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā sukhanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Agati sukhanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Ajāti sukhanti abhiññeyyaṃ. Ajarā sukhanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Asoko sukhanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo sukhanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso sukhanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො දුක්‌ඛං, අනුප්‌පාදො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං දුක්‌ඛං, අප්‌පවත්‌තං සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං දුක්‌ඛං, අනිමිත්‌තං සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා දුක්‌ඛං, අනායූහනා සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි දුක්‌ඛං, අප්‌පටිසන්‌ධි සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති දුක්‌ඛං, අගති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති දුක්‌ඛං, අනිබ්‌බත්‌ති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති දුක්‌ඛං, අනුපපත්‌ති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති දුක්‌ඛං, අජාති සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා දුක්‌ඛං, අජරා සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි දුක්‌ඛං, අබ්‍යාධි සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං දුක්‌ඛං, අමතං සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො දුක්‌ඛං, අසොකො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො දුක්‌ඛං, අපරිදෙවො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො දුක්‌ඛං, අනුපායාසො සුඛන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo dukkhaṃ, anuppādo sukhanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ dukkhaṃ, appavattaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ dukkhaṃ, animittaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā dukkhaṃ, anāyūhanā sukhanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi dukkhaṃ, appaṭisandhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Gati dukkhaṃ, agati sukhanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti dukkhaṃ, anibbatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Upapatti dukkhaṃ, anupapatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Jāti dukkhaṃ, ajāti sukhanti abhiññeyyaṃ. Jarā dukkhaṃ, ajarā sukhanti abhiññeyyaṃ. Byādhi dukkhaṃ, abyādhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ dukkhaṃ, amataṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Soko dukkhaṃ, asoko sukhanti abhiññeyyaṃ. Paridevo dukkhaṃ, aparidevo sukhanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso dukkhaṃ, anupāyāso sukhanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො භයන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo bhayanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ bhayanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ bhayanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā bhayanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi bhayanti abhiññeyyaṃ. Gati bhayanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti bhayanti abhiññeyyaṃ. Upapatti bhayanti abhiññeyyaṃ. Jāti bhayanti abhiññeyyaṃ. Jarā bhayanti abhiññeyyaṃ. Byādhi bhayanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ bhayanti abhiññeyyaṃ. Soko bhayanti abhiññeyyaṃ. Paridevo bhayanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso bhayanti abhiññeyyaṃ.
අනුප්‌පාදො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පවත්‌තං ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිමිත්‌තං ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනායූහනා ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පටිසන්‌ධි ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අගති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිබ්‌බත්‌ති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපපත්‌ති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජාති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං . අජරා ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අබ්‍යාධි ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අමතං ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අසොකො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අපරිදෙවො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපායාසො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Anuppādo khemanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā khemanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi khemanti abhiññeyyaṃ. Agati khemanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti khemanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti khemanti abhiññeyyaṃ. Ajāti khemanti abhiññeyyaṃ . Ajarā khemanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi khemanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Asoko khemanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo khemanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso khemanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො භයං, අනුප්‌පාදො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං භයං, අප්‌පවත්‌තං ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං භයං, අනිමිත්‌තං ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා භයං, අනායූහනා ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි භයං, අප්‌පටිසන්‌ධි ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති භයං, අගති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති භයං, අනිබ්‌බත්‌ති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති භයං, අනුපපත්‌ති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති භයං, අජාති ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා භයං, අජරා ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි භයං, අබ්‍යාධි ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං භයං, අමතං ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො භයං, අසොකො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො භයං, අපරිදෙවො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො භයං, අනුපායාසො ඛෙමන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo bhayaṃ, anuppādo khemanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ bhayaṃ, appavattaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ bhayaṃ, animittaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā bhayaṃ, anāyūhanā khemanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi bhayaṃ, appaṭisandhi khemanti abhiññeyyaṃ. Gati bhayaṃ, agati khemanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti bhayaṃ, anibbatti khemanti abhiññeyyaṃ. Upapatti bhayaṃ, anupapatti khemanti abhiññeyyaṃ. Jāti bhayaṃ, ajāti khemanti abhiññeyyaṃ. Jarā bhayaṃ, ajarā khemanti abhiññeyyaṃ. Byādhi bhayaṃ, abyādhi khemanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ bhayaṃ, amataṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Soko bhayaṃ, asoko khemanti abhiññeyyaṃ. Paridevo bhayaṃ, aparidevo khemanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso bhayaṃ, anupāyāso khemanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං . නිමිත්‌තං සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො සාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo sāmisanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ sāmisanti abhiññeyyaṃ . Nimittaṃ sāmisanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā sāmisanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi sāmisanti abhiññeyyaṃ. Gati sāmisanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti sāmisanti abhiññeyyaṃ. Upapatti sāmisanti abhiññeyyaṃ. Jāti sāmisanti abhiññeyyaṃ. Jarā sāmisanti abhiññeyyaṃ. Byādhi sāmisanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ sāmisanti abhiññeyyaṃ. Soko sāmisanti abhiññeyyaṃ. Paridevo sāmisanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso sāmisanti abhiññeyyaṃ.
අනුප්‌පාදො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පවත්‌තං නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිමිත්‌තං නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනායූහනා නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පටිසන්‌ධි නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අගති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිබ්‌බත්‌ති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපපත්‌ති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජාති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජරා නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අබ්‍යාධි නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අමතං නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අසොකො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අපරිදෙවො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපායාසො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Anuppādo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Agati nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Ajāti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Ajarā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Asoko nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso nirāmisanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො සාමිසං, අනුප්‌පාදො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං සාමිසං, අප්‌පවත්‌තං නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං සාමිසං, අනිමිත්‌තං නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා සාමිසං, අනායූහනා නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි සාමිසං, අප්‌පටිසන්‌ධි නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං . ගති සාමිසං, අගති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති සාමිසං, අනිබ්‌බත්‌ති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති සාමිසං, අනුපපත්‌ති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති සාමිසං, අජාති නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා සාමිසං, අජරා නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි සාමිසං, අබ්‍යාධි නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං සාමිසං, අමතං නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො සාමිසං, අසොකො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො සාමිසං, අපරිදෙවො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො සාමිසං, අනුපායාසො නිරාමිසන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo sāmisaṃ, anuppādo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ sāmisaṃ, appavattaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ sāmisaṃ, animittaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā sāmisaṃ, anāyūhanā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi sāmisaṃ, appaṭisandhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ . Gati sāmisaṃ, agati nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti sāmisaṃ, anibbatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Upapatti sāmisaṃ, anupapatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Jāti sāmisaṃ, ajāti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Jarā sāmisaṃ, ajarā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Byādhi sāmisaṃ, abyādhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ sāmisaṃ, amataṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Soko sāmisaṃ, asoko nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Paridevo sāmisaṃ, aparidevo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso sāmisaṃ, anupāyāso nirāmisanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො සඞ්‌ඛාරාති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Gati saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Nibbatti saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Upapatti saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Jāti saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Jarā saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Byādhi saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Soko saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Paridevo saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Upāyāso saṅkhārāti abhiññeyyaṃ.
අනුප්‌පාදො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පවත්‌තං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිමිත්‌තං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනායූහනා නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අප්‌පටිසන්‌ධි නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අගති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනිබ්‌බත්‌ති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපපත්‌ති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජාති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අජරං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අබ්‍යාධි නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අමතං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං . අසොකො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අපරිදෙවො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. අනුපායාසො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Anuppādo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā nibbānanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi nibbānanti abhiññeyyaṃ. Agati nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Ajāti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Ajaraṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi nibbānanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ . Asoko nibbānanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso nibbānanti abhiññeyyaṃ.
උප්‌පාදො සඞ්‌ඛාරා, අනුප්‌පාදො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පවත්‌තං සඞ්‌ඛාරා, අප්‌පවත්‌තං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිමිත්‌තං සඞ්‌ඛාරා, අනිමිත්‌තං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආයූහනා සඞ්‌ඛාරා, අනායූහනා නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පටිසන්‌ධි සඞ්‌ඛාරා, අප්‌පටිසන්‌ධි නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ගති සඞ්‌ඛාරා, අගති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. නිබ්‌බත්‌ති සඞ්‌ඛාරා, අනිබ්‌බත්‌ති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපපත්‌ති සඞ්‌ඛාරා, අනුපපත්‌ති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජාති සඞ්‌ඛාරා, අජාති නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ජරා සඞ්‌ඛාරා, අජරා නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. බ්‍යාධි සඞ්‌ඛාරා, අබ්‍යාධි නිබ්‌බාන’’න්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. මරණං සඞ්‌ඛාරා, අමතං නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොකො සඞ්‌ඛාරා, අසොකො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. පරිදෙවො සඞ්‌ඛාරා, අපරිදෙවො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. උපායාසො සඞ්‌ඛාරා, අනුපායාසො නිබ්‌බානන්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Uppādo saṅkhārā, anuppādo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ saṅkhārā, appavattaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ saṅkhārā, animittaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā saṅkhārā, anāyūhanā nibbānanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi saṅkhārā, appaṭisandhi nibbānanti abhiññeyyaṃ. Gati saṅkhārā, agati nibbānanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti saṅkhārā, anibbatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Upapatti saṅkhārā, anupapatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Jāti saṅkhārā, ajāti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Jarā saṅkhārā, ajarā nibbānanti abhiññeyyaṃ. Byādhi saṅkhārā, abyādhi nibbāna’’nti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ saṅkhārā, amataṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Soko saṅkhārā, asoko nibbānanti abhiññeyyaṃ. Paridevo saṅkhārā, aparidevo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso saṅkhārā, anupāyāso nibbānanti abhiññeyyaṃ.
පඨමභාණවාරො.
Paṭhamabhāṇavāro.
11. පරිග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිවාරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිපූරට්‌ඨො 21 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකග්‌ගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අවිසාරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනාවිලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනිඤ්‌ජනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තුපට්‌ඨානවසෙන චිත්‌තස්‌ස ඨිතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ආරම්‌මණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ගොචරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පහානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිච්‌චාගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වුට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විවට්‌ටනට්‌ඨො 22 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සන්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පණීතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විමුත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනාසවට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; තරණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනිමිත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අප්‌පණිහිතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සුඤ්‌ඤතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකරසට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; අනතිවත්‌තනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; යුගනද්‌ධට්‌ඨො 23 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිය්‍යානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; හෙතුට්‌ඨො 24 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
11. Pariggahaṭṭho abhiññeyyo; parivāraṭṭho abhiññeyyo; paripūraṭṭho 25 abhiññeyyo; ekaggaṭṭho abhiññeyyo; avikkhepaṭṭho abhiññeyyo ; paggahaṭṭho abhiññeyyo; avisāraṭṭho abhiññeyyo; anāvilaṭṭho abhiññeyyo; aniñjanaṭṭho abhiññeyyo; ekattupaṭṭhānavasena cittassa ṭhitaṭṭho abhiññeyyo; ārammaṇaṭṭho abhiññeyyo; gocaraṭṭho abhiññeyyo; pahānaṭṭho abhiññeyyo; pariccāgaṭṭho abhiññeyyo; vuṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; vivaṭṭanaṭṭho 26 abhiññeyyo; santaṭṭho abhiññeyyo; paṇītaṭṭho abhiññeyyo; vimuttaṭṭho abhiññeyyo; anāsavaṭṭho abhiññeyyo; taraṇaṭṭho abhiññeyyo; animittaṭṭho abhiññeyyo; appaṇihitaṭṭho abhiññeyyo; suññataṭṭho abhiññeyyo; ekarasaṭṭho abhiññeyyo ; anativattanaṭṭho abhiññeyyo; yuganaddhaṭṭho 27 abhiññeyyo; niyyānaṭṭho abhiññeyyo; hetuṭṭho 28 abhiññeyyo; dassanaṭṭho abhiññeyyo; ādhipateyyaṭṭho abhiññeyyo.
12. සමථස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විපස්‌සනාය අනුපස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමථවිපස්‌සනානං එකරසට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; යුගනද්‌ධස්‌ස අනතිවත්‌තනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සික්‌ඛාය සමාදානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ආරම්‌මණස්‌ස ගොචරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ලීනස්‌ස චිත්‌තස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උද්‌ධතස්‌ස චිත්‌තස්‌ස නිග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උභොවිසුද්‌ධානං අජ්‌ඣුපෙක්‌ඛනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විසෙසාධිගමට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උත්‌තරි පටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සච්‌චාභිසමයට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධෙ පතිට්‌ඨාපකට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො .
12. Samathassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; vipassanāya anupassanaṭṭho abhiññeyyo; samathavipassanānaṃ ekarasaṭṭho abhiññeyyo; yuganaddhassa anativattanaṭṭho abhiññeyyo; sikkhāya samādānaṭṭho abhiññeyyo; ārammaṇassa gocaraṭṭho abhiññeyyo; līnassa cittassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; uddhatassa cittassa niggahaṭṭho abhiññeyyo; ubhovisuddhānaṃ ajjhupekkhanaṭṭho abhiññeyyo; visesādhigamaṭṭho abhiññeyyo; uttari paṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; saccābhisamayaṭṭho abhiññeyyo; nirodhe patiṭṭhāpakaṭṭho abhiññeyyo .
සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස අධිමොක්‌ඛට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියින්‌ද්‍රියස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සතින්‌ද්‍රියස්‌ස උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමාධින්‌ද්‍රියස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Saddhindriyassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; vīriyindriyassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; satindriyassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; samādhindriyassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; paññindriyassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.
සද්‌ධාබලස්‌ස අස්‌සද්‌ධියෙ අකම්‌පියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියබලස්‌ස කොසජ්‌ජෙ අකම්‌පියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සතිබලස්‌ස පමාදෙ අකම්‌පියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමාධිබලස්‌ස උද්‌ධච්‌චෙ අකම්‌පියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පඤ්‌ඤාබලස්‌ස අවිජ්‌ජාය අකම්‌පියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Saddhābalassa assaddhiye akampiyaṭṭho abhiññeyyo; vīriyabalassa kosajje akampiyaṭṭho abhiññeyyo; satibalassa pamāde akampiyaṭṭho abhiññeyyo; samādhibalassa uddhacce akampiyaṭṭho abhiññeyyo; paññābalassa avijjāya akampiyaṭṭho abhiññeyyo.
සතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මවිචයසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස පවිචයට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පීතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස ඵරණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පස්‌සද්‌ධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස උපසමට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමාධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උපෙක්‌ඛාසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස පටිසඞ්‌ඛානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Satisambojjhaṅgassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; dhammavicayasambojjhaṅgassa pavicayaṭṭho abhiññeyyo; vīriyasambojjhaṅgassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; pītisambojjhaṅgassa pharaṇaṭṭho abhiññeyyo; passaddhisambojjhaṅgassa upasamaṭṭho abhiññeyyo; samādhisambojjhaṅgassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; upekkhāsambojjhaṅgassa paṭisaṅkhānaṭṭho abhiññeyyo.
සම්‌මාදිට්‌ඨියා දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පස්‌ස අභිනිරොපනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මාවාචාය පරිග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මාකම්‌මන්‌තස්‌ස සමුට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මාආජීවස්‌ස වොදානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; සම්‌මාවායාමස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මාසතියා උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මාසමාධිස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Sammādiṭṭhiyā dassanaṭṭho abhiññeyyo; sammāsaṅkappassa abhiniropanaṭṭho abhiññeyyo; sammāvācāya pariggahaṭṭho abhiññeyyo; sammākammantassa samuṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; sammāājīvassa vodānaṭṭho abhiññeyyo ; sammāvāyāmassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; sammāsatiyā upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; sammāsamādhissa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo.
13. ඉන්‌ද්‍රියානං ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; බලානං අකම්‌පියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං නිය්‍යානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මග්‌ගස්‌ස හෙතුට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සතිපට්‌ඨානානං උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සම්‌මප්‌පධානානං පදහනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඉද්‌ධිපාදානං ඉජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සච්‌චානං තථට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පයොගානං 29 පටිප්‌පස්‌සද්‌ධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵලානං සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
13. Indriyānaṃ ādhipateyyaṭṭho abhiññeyyo; balānaṃ akampiyaṭṭho abhiññeyyo; bojjhaṅgānaṃ niyyānaṭṭho abhiññeyyo; maggassa hetuṭṭho abhiññeyyo; satipaṭṭhānānaṃ upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; sammappadhānānaṃ padahanaṭṭho abhiññeyyo; iddhipādānaṃ ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; saccānaṃ tathaṭṭho abhiññeyyo; payogānaṃ 30 paṭippassaddhaṭṭho abhiññeyyo; phalānaṃ sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo.
විතක්‌කස්‌ස අභිනිරොපනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විචාරස්‌ස උපවිචාරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පීතියා ඵරණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සුඛස්‌ස අභිසන්‌දනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. චිත්‌තස්‌ස එකග්‌ගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. ආවජ්‌ජනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සඤ්‌ජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකොදට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො . අභිඤ්‌ඤාය ඤාතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිඤ්‌ඤාය තීරණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පහානස්‌ස පරිච්‌චාගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; භාවනාය එකරසට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සච්‌ඡිකිරියාය ඵස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඛන්‌ධානං ඛන්‌ධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධාතූනං ධාතුට්‌ඨො 31 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ආයතනානං ආයතනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සඞ්‌ඛතානං සඞ්‌ඛතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අසඞ්‌ඛතස්‌ස අසඞ්‌ඛතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Vitakkassa abhiniropanaṭṭho abhiññeyyo; vicārassa upavicāraṭṭho abhiññeyyo; pītiyā pharaṇaṭṭho abhiññeyyo; sukhassa abhisandanaṭṭho abhiññeyyo. Cittassa ekaggaṭṭho abhiññeyyo. Āvajjanaṭṭho abhiññeyyo; vijānanaṭṭho abhiññeyyo; pajānanaṭṭho abhiññeyyo; sañjānanaṭṭho abhiññeyyo; ekodaṭṭho abhiññeyyo . Abhiññāya ñātaṭṭho abhiññeyyo; pariññāya tīraṇaṭṭho abhiññeyyo; pahānassa pariccāgaṭṭho abhiññeyyo; bhāvanāya ekarasaṭṭho abhiññeyyo; sacchikiriyāya phassanaṭṭho abhiññeyyo; khandhānaṃ khandhaṭṭho abhiññeyyo; dhātūnaṃ dhātuṭṭho 32 abhiññeyyo; āyatanānaṃ āyatanaṭṭho abhiññeyyo; saṅkhatānaṃ saṅkhataṭṭho abhiññeyyo; asaṅkhatassa asaṅkhataṭṭho abhiññeyyo.
14. චිත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තානන්‌තරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස වුට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස විවට්‌ටනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස හෙතුට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස පච්‌චයට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස වත්‌ථුට්‌ඨො 33 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස භූමට්‌ඨො 34 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස ආරම්‌මණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස ගොචරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස චරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස ගතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස අභිනීහාරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස නිය්‍යානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස නිස්‌සරණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
14. Cittaṭṭho abhiññeyyo; cittānantariyaṭṭho abhiññeyyo; cittassa vuṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa vivaṭṭanaṭṭho abhiññeyyo; cittassa hetuṭṭho abhiññeyyo; cittassa paccayaṭṭho abhiññeyyo; cittassa vatthuṭṭho 35 abhiññeyyo; cittassa bhūmaṭṭho 36 abhiññeyyo; cittassa ārammaṇaṭṭho abhiññeyyo; cittassa gocaraṭṭho abhiññeyyo; cittassa cariyaṭṭho abhiññeyyo; cittassa gataṭṭho abhiññeyyo; cittassa abhinīhāraṭṭho abhiññeyyo; cittassa niyyānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa nissaraṇaṭṭho abhiññeyyo.
15. එකත්‌තෙ ආවජ්‌ජනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ විජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; එකත්‌තෙ පජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සඤ්‌ජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ එකදට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ උපනිබන්‌ධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පක්‌ඛන්‌දනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පසීදනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; එකත්‌තෙ සන්‌තිට්‌ඨනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ විමුච්‌චනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ ‘‘එතං සන්‌ත’’න්‌ති පස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ යානීකතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ වත්‌ථුකතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ අනුට්‌ඨිතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පරිචිතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සුසමාරද්‌ධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; එකත්‌තෙ පරිග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පරිවාරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පරිපූරට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සමොධානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ අධිට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ ආසෙවනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ භාවනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ බහුලීකම්‌මට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සුසමුග්‌ගතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සුවිමුත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; එකත්‌තෙ බුජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ අනුබුජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පටිබුජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සම්‌බුජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ බොධනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ අනුබොධනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පටිබොධනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සම්‌බොධනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ බොධිපක්‌ඛියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ අනුබොධිපක්‌ඛියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පටිබොධිපක්‌ඛියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සම්‌බොධිපක්‌ඛියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ ජොතනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ උජ්‌ජොතනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ අනුජොතනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ පටිජොතනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; එකත්‌තෙ සඤ්‌ජොතනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
15. Ekatte āvajjanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte vijānanaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte pajānanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sañjānanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte ekadaṭṭho abhiññeyyo; ekatte upanibandhaṭṭho abhiññeyyo; ekatte pakkhandanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte pasīdanaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte santiṭṭhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte vimuccanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte ‘‘etaṃ santa’’nti passanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte yānīkataṭṭho abhiññeyyo; ekatte vatthukataṭṭho abhiññeyyo; ekatte anuṭṭhitaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paricitaṭṭho abhiññeyyo; ekatte susamāraddhaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte pariggahaṭṭho abhiññeyyo; ekatte parivāraṭṭho abhiññeyyo; ekatte paripūraṭṭho abhiññeyyo; ekatte samodhānaṭṭho abhiññeyyo; ekatte adhiṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; ekatte āsevanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bhāvanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bahulīkammaṭṭho abhiññeyyo; ekatte susamuggataṭṭho abhiññeyyo; ekatte suvimuttaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte bujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anubujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭibujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sambujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anubodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭibodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sambodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anubodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭibodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sambodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte jotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte ujjotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anujotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭijotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sañjotanaṭṭho abhiññeyyo.
16. පතාපනට්‌ඨො 37 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විරොචනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; කිලෙසානං සන්‌තාපනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අමලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විමලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිම්‌මලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමයට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විවෙකට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විවෙකචරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විරාගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විරාගචරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධචරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වොසග්‌ගට්‌ඨො 38 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වොසග්‌ගචරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විමුත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; විමුත්‌තිචරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
16. Patāpanaṭṭho 39 abhiññeyyo; virocanaṭṭho abhiññeyyo; kilesānaṃ santāpanaṭṭho abhiññeyyo; amalaṭṭho abhiññeyyo; vimalaṭṭho abhiññeyyo; nimmalaṭṭho abhiññeyyo; samaṭṭho abhiññeyyo; samayaṭṭho abhiññeyyo; vivekaṭṭho abhiññeyyo; vivekacariyaṭṭho abhiññeyyo; virāgaṭṭho abhiññeyyo; virāgacariyaṭṭho abhiññeyyo; nirodhaṭṭho abhiññeyyo; nirodhacariyaṭṭho abhiññeyyo; vosaggaṭṭho 40 abhiññeyyo; vosaggacariyaṭṭho abhiññeyyo; vimuttaṭṭho abhiññeyyo; vimutticariyaṭṭho abhiññeyyo.
ඡන්‌දට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස මූලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස පාදට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස පධානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස ඉජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස අධිමොක්‌ඛට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඡන්‌දස්‌ස දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Chandaṭṭho abhiññeyyo; chandassa mūlaṭṭho abhiññeyyo; chandassa pādaṭṭho abhiññeyyo; chandassa padhānaṭṭho abhiññeyyo; chandassa ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; chandassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; chandassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; chandassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; chandassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; chandassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.
වීරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස මූලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස පාදට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස පධානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස ඉජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස අධිමොක්‌ඛට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීරියස්‌ස දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Vīriyaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa mūlaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa pādaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa padhānaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.
චිත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස මූලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස පාදට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස පධානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස ඉජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස අධිමොක්‌ඛට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; චිත්‌තස්‌ස දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Cittaṭṭho abhiññeyyo; cittassa mūlaṭṭho abhiññeyyo; cittassa pādaṭṭho abhiññeyyo; cittassa padhānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; cittassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; cittassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; cittassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; cittassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.
වීමංසට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය මූලට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය පාදට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය පධානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය ඉජ්‌ඣනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය අධිමොක්‌ඛට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය පග්‌ගහට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය උපට්‌ඨානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය අවික්‌ඛෙපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වීමංසාය දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Vīmaṃsaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya mūlaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya pādaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya padhānaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya paggahaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya dassanaṭṭho abhiññeyyo.
17. දුක්‌ඛට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස පීළනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස සඞ්‌ඛතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස සන්‌තාපට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; දුක්‌ඛස්‌ස විපරිණාමට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. සමුදයට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමුදයස්‌ස ආයූහනට්‌ඨො 41 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමුදයස්‌ස නිදානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමුදයස්‌ස සඤ්‌ඤොගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සමුදයස්‌ස පලිබොධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; නිරොධස්‌ස නිස්‌සරණට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධස්‌ස විවෙකට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධස්‌ස අසඞ්‌ඛතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; නිරොධස්‌ස අමතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො. මග්‌ගට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මග්‌ගස්‌ස නිය්‍යානට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මග්‌ගස්‌ස හෙතුට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මග්‌ගස්‌ස දස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මග්‌ගස්‌ස ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
17. Dukkhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa pīḷanaṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa saṅkhataṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa santāpaṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa vipariṇāmaṭṭho abhiññeyyo. Samudayaṭṭho abhiññeyyo; samudayassa āyūhanaṭṭho 42 abhiññeyyo; samudayassa nidānaṭṭho abhiññeyyo; samudayassa saññogaṭṭho abhiññeyyo; samudayassa palibodhaṭṭho abhiññeyyo; nirodhaṭṭho abhiññeyyo ; nirodhassa nissaraṇaṭṭho abhiññeyyo; nirodhassa vivekaṭṭho abhiññeyyo; nirodhassa asaṅkhataṭṭho abhiññeyyo; nirodhassa amataṭṭho abhiññeyyo. Maggaṭṭho abhiññeyyo; maggassa niyyānaṭṭho abhiññeyyo; maggassa hetuṭṭho abhiññeyyo; maggassa dassanaṭṭho abhiññeyyo; maggassa ādhipateyyaṭṭho abhiññeyyo.
තථට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනත්‌තට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සච්‌චට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පටිවෙධට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අභිජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිජානනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධාතුට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඤාතට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵස්‌සනට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අභිසමයට්‌ඨො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Tathaṭṭho abhiññeyyo; anattaṭṭho abhiññeyyo; saccaṭṭho abhiññeyyo; paṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; abhijānanaṭṭho abhiññeyyo; parijānanaṭṭho abhiññeyyo; dhammaṭṭho abhiññeyyo; dhātuṭṭho abhiññeyyo; ñātaṭṭho abhiññeyyo; sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; phassanaṭṭho abhiññeyyo; abhisamayaṭṭho abhiññeyyo.
18. නෙක්‌ඛම්‌මං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අබ්‍යාපාදො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ආලොකසඤ්‌ඤා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අවික්‌ඛෙපො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මවවත්‌ථානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පාමොජ්‌ජං 43 අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
18. Nekkhammaṃ abhiññeyyaṃ; abyāpādo abhiññeyyo; ālokasaññā abhiññeyyā; avikkhepo abhiññeyyo; dhammavavatthānaṃ abhiññeyyaṃ; ñāṇaṃ abhiññeyyaṃ; pāmojjaṃ 44 abhiññeyyaṃ.
පඨමං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දුතියං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; තතියං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; චතුත්‌ථං ඣානං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං. ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
Paṭhamaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; dutiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; tatiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; catutthaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ. Ākāsānañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; viññāṇañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; ākiñcaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā; nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā.
අනිච්‌චානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; දුක්‌ඛානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනත්‌තානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නිබ්‌බිදානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විරාගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නිරොධානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඛයානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; වයානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විපරිණාමානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනිමිත්‌තානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අප්‌පණිහිතානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සුඤ්‌ඤතානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අධිපඤ්‌ඤාධම්‌මවිපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; යථාභූතඤාණදස්‌සනං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; ආදීනවානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; පටිසඞ්‌ඛානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විවට්‌ටනානුපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
Aniccānupassanā abhiññeyyā; dukkhānupassanā abhiññeyyā; anattānupassanā abhiññeyyā; nibbidānupassanā abhiññeyyā; virāgānupassanā abhiññeyyā; nirodhānupassanā abhiññeyyā; paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā; khayānupassanā abhiññeyyā; vayānupassanā abhiññeyyā; vipariṇāmānupassanā abhiññeyyā; animittānupassanā abhiññeyyā; appaṇihitānupassanā abhiññeyyā; suññatānupassanā abhiññeyyā; adhipaññādhammavipassanā abhiññeyyā; yathābhūtañāṇadassanaṃ abhiññeyyaṃ; ādīnavānupassanā abhiññeyyā; paṭisaṅkhānupassanā abhiññeyyā; vivaṭṭanānupassanā abhiññeyyā.
19. සොතාපත්‌තිමග්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සොතාපත්‌තිඵලසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සකදාගාමිමග්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සකදාගාමිඵලසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනාගාමිමග්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; අනාගාමිඵලසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අරහත්‌තමග්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අරහත්‌තඵලසමාපත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා.
19. Sotāpattimaggo abhiññeyyo; sotāpattiphalasamāpatti abhiññeyyā; sakadāgāmimaggo abhiññeyyo; sakadāgāmiphalasamāpatti abhiññeyyā; anāgāmimaggo abhiññeyyo ; anāgāmiphalasamāpatti abhiññeyyā; arahattamaggo abhiññeyyo; arahattaphalasamāpatti abhiññeyyā.
අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අස්‌සද්‌ධියෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන සද්‌ධාබලං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; කොසජ්‌ජෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන වීරියබලං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පමාදෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන සතිබලං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; උද්‌ධච්‌චෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන සමාධිබලං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; අවිජ්‌ජාය අකම්‌පියට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤාබලං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පවිචයට්‌ඨෙන ධම්‌මවිචයසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵරණට්‌ඨෙන පීතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො ; උපසමට්‌ඨෙන පස්‌සද්‌ධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පටිසඞ්‌ඛානට්‌ඨෙන උපෙක්‌ඛාසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ abhiññeyyaṃ; upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ abhiññeyyaṃ; avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; dassanaṭṭhena paññindriyaṃ abhiññeyyaṃ; assaddhiye akampiyaṭṭhena saddhābalaṃ abhiññeyyaṃ; kosajje akampiyaṭṭhena vīriyabalaṃ abhiññeyyaṃ; pamāde akampiyaṭṭhena satibalaṃ abhiññeyyaṃ; uddhacce akampiyaṭṭhena samādhibalaṃ abhiññeyyaṃ; avijjāya akampiyaṭṭhena paññābalaṃ abhiññeyyaṃ; upaṭṭhānaṭṭhena satisambojjhaṅgo abhiññeyyo; pavicayaṭṭhena dhammavicayasambojjhaṅgo abhiññeyyo; paggahaṭṭhena vīriyasambojjhaṅgo abhiññeyyo; pharaṇaṭṭhena pītisambojjhaṅgo abhiññeyyo ; upasamaṭṭhena passaddhisambojjhaṅgo abhiññeyyo; avikkhepaṭṭhena samādhisambojjhaṅgo abhiññeyyo; paṭisaṅkhānaṭṭhena upekkhāsambojjhaṅgo abhiññeyyo.
දස්‌සනට්‌ඨෙන සම්‌මාදිට්‌ඨි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අභිනිරොපනට්‌ඨෙන සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පරිග්‌ගහට්‌ඨෙන සම්‌මාවාචා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සමුට්‌ඨානට්‌ඨෙන සම්‌මාකම්‌මන්‌තො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වොදානට්‌ඨෙන සම්‌මාආජීවො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පග්‌ගහට්‌ඨෙන සම්‌මාවායාමො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සම්‌මාසති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සම්‌මාසමාධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො.
Dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi abhiññeyyā; abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappo abhiññeyyo; pariggahaṭṭhena sammāvācā abhiññeyyā; samuṭṭhānaṭṭhena sammākammanto abhiññeyyo; vodānaṭṭhena sammāājīvo abhiññeyyo; paggahaṭṭhena sammāvāyāmo abhiññeyyo; upaṭṭhānaṭṭhena sammāsati abhiññeyyā; avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi abhiññeyyo.
ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අකම්‌පියට්‌ඨෙන බලා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; නිය්‍යානට්‌ඨෙන බොජ්‌ඣඞ්‌ගා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; හෙතුට්‌ඨෙන මග්‌ගො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතිපට්‌ඨානා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; පදහනට්‌ඨෙන සම්‌මප්‌පධානා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; ඉජ්‌ඣනට්‌ඨෙන ඉද්‌ධිපාදා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; තථට්‌ඨෙන සච්‌චා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමථො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; අනුපස්‌සනට්‌ඨෙන විපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; එකරසට්‌ඨෙන සමථවිපස්‌සනා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන යුගනද්‌ධං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Ādhipateyyaṭṭhena indriyā abhiññeyyā; akampiyaṭṭhena balā abhiññeyyā; niyyānaṭṭhena bojjhaṅgā abhiññeyyā; hetuṭṭhena maggo abhiññeyyo; upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānā abhiññeyyā; padahanaṭṭhena sammappadhānā abhiññeyyā; ijjhanaṭṭhena iddhipādā abhiññeyyā; tathaṭṭhena saccā abhiññeyyā; avikkhepaṭṭhena samatho abhiññeyyo; anupassanaṭṭhena vipassanā abhiññeyyā; ekarasaṭṭhena samathavipassanā abhiññeyyā; anativattanaṭṭhena yuganaddhaṃ abhiññeyyaṃ.
සංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන චිත්‌තවිසුද්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; දස්‌සනට්‌ඨෙන දිට්‌ඨිවිසුද්‌ධි අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; මුත්‌තට්‌ඨෙන විමොක්‌ඛො අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; පටිවෙධට්‌ඨෙන විජ්‌ජා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා ; පරිච්‌චාගට්‌ඨෙන විමුත්‌ති අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සමුච්‌ඡෙදට්‌ඨෙන ඛයෙ ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං; පටිප්‌පස්‌සද්‌ධට්‌ඨෙන අනුප්‌පාදෙ ඤාණං අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
Saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi abhiññeyyā; avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi abhiññeyyā; dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi abhiññeyyā; muttaṭṭhena vimokkho abhiññeyyo; paṭivedhaṭṭhena vijjā abhiññeyyā ; pariccāgaṭṭhena vimutti abhiññeyyā; samucchedaṭṭhena khaye ñāṇaṃ abhiññeyyaṃ; paṭippassaddhaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ abhiññeyyaṃ.
20. ඡන්‌දො මූලට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; මනසිකාරො සමුට්‌ඨානට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵස්‌සො සමොධානට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; වෙදනා සමොසරණට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; සමාධි පමුඛට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යො; සති ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; පඤ්‌ඤා තතුත්‌තරට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; විමුත්‌ති සාරට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යා; අමතොගධං නිබ්‌බානං පරියොසානට්‌ඨෙන අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං.
20. Chando mūlaṭṭhena abhiññeyyo; manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena abhiññeyyo; phasso samodhānaṭṭhena abhiññeyyo; vedanā samosaraṇaṭṭhena abhiññeyyā; samādhi pamukhaṭṭhena abhiññeyyo; sati ādhipateyyaṭṭhena abhiññeyyā; paññā tatuttaraṭṭhena abhiññeyyā; vimutti sāraṭṭhena abhiññeyyā; amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena abhiññeyyaṃ.
යෙ යෙ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤාතා හොන්‌ති තෙ තෙ ධම්‌මා ඤාතා හොන්‌ති. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා අභිඤ්‌ඤෙය්‍යාති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණ’’න්‌ති.
Ye ye dhammā abhiññātā honti te te dhammā ñātā honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā abhiññeyyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.
දුතියභාණවාරො.
Dutiyabhāṇavāro.
21. කථං ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
21. Kathaṃ ‘‘ime dhammā pariññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
එකො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤෙය්‍යො – ඵස්‌සො සාසවො උපාදානියො. ද්‌වෙ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – නාමඤ්‌ච රූපඤ්‌ච. තයො ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – තිස්‌සො වෙදනා. චත්‌තාරො ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – චත්‌තාරො ආහාරා. පඤ්‌ච ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – පඤ්‌චුපාදානක්‌ඛන්‌ධා. ඡ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – ඡ අජ්‌ඣත්‌තිකානි ආයතනානි. සත්‌ත ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – සත්‌ත විඤ්‌ඤාණට්‌ඨිතියො. අට්‌ඨ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – අට්‌ඨ ලොකධම්‌මා. නව ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – නව සත්‌තාවාසා. දස ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා – දසායතනානි.
Eko dhammo pariññeyyo – phasso sāsavo upādāniyo. Dve dhammā pariññeyyā – nāmañca rūpañca. Tayo dhammā pariññeyyā – tisso vedanā. Cattāro dhammā pariññeyyā – cattāro āhārā. Pañca dhammā pariññeyyā – pañcupādānakkhandhā. Cha dhammā pariññeyyā – cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta dhammā pariññeyyā – satta viññāṇaṭṭhitiyo. Aṭṭha dhammā pariññeyyā – aṭṭha lokadhammā. Nava dhammā pariññeyyā – nava sattāvāsā. Dasa dhammā pariññeyyā – dasāyatanāni.
‘‘සබ්‌බං, භික්‌ඛවෙ, පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං. කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං? චක්‌ඛු, භික්‌ඛවෙ, පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං; රූපා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා; චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං; චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො පරිඤ්‌ඤෙය්‍යො; යම්‌පිදං චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං. සොතං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං; සද්‌දා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… ඝානං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං, ගන්‌ධා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා… ජිව්‌හා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා; රසා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා… කායො පරිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ඵොට්‌ඨබ්‌බා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා…පෙ.… මනො පරිඤ්‌ඤෙය්‍යො; ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා… මනොවිඤ්‌ඤාණං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං; මනොසම්‌ඵස්‌සො පරිඤ්‌ඤෙය්‍යො; යම්‌පිදං මනොසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං.’’ රූපං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං…පෙ.… වෙදනා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා… සඤ්‌ඤා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා… සඞ්‌ඛාරා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යා… විඤ්‌ඤාණං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං… චක්‌ඛු පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං…පෙ.… ජරාමරණං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං… අමතොගධං නිබ්‌බානං පරියොසානට්‌ඨෙන පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං. යෙසං යෙසං ධම්‌මානං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස තෙ තෙ ධම්‌මා පටිලද්‌ධා හොන්‌ති, එවං තෙ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤාතා චෙව හොන්‌ති තීරිතා ච.
‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, pariññeyyaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ pariññeyyaṃ? Cakkhu, bhikkhave, pariññeyyaṃ; rūpā pariññeyyā; cakkhuviññāṇaṃ pariññeyyaṃ; cakkhusamphasso pariññeyyo; yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pariññeyyaṃ. Sotaṃ pariññeyyaṃ; saddā pariññeyyā…pe… ghānaṃ pariññeyyaṃ, gandhā pariññeyyā… jivhā pariññeyyā; rasā pariññeyyā… kāyo pariññeyyo; phoṭṭhabbā pariññeyyā…pe… mano pariññeyyo; dhammā pariññeyyā… manoviññāṇaṃ pariññeyyaṃ; manosamphasso pariññeyyo; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pariññeyyaṃ.’’ Rūpaṃ pariññeyyaṃ…pe… vedanā pariññeyyā… saññā pariññeyyā… saṅkhārā pariññeyyā… viññāṇaṃ pariññeyyaṃ… cakkhu pariññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ pariññeyyaṃ… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena pariññeyyaṃ. Yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa te te dhammā paṭiladdhā honti, evaṃ te dhammā pariññātā ceva honti tīritā ca.
22. නෙක්‌ඛම්‌මං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස නෙක්‌ඛම්‌මං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අබ්‍යාපාදං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අබ්‍යාපාදො පටිලද්‌ධො හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ආලොකසඤ්‌ඤං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ආලොකසඤ්‌ඤා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අවික්‌ඛෙපං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අවික්‌ඛෙපො පටිලද්‌ධො හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ධම්‌මවවත්‌ථානං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ධම්‌මවවත්‌ථානං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ඤාණං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ඤාණං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. පාමොජ්‌ජං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස පාමොජ්‌ජං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච.
22. Nekkhammaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nekkhammaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Abyāpādaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa abyāpādo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ālokasaññaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ālokasaññā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Avikkhepaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa avikkhepo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Dhammavavatthānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa dhammavavatthānaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ñāṇaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ñāṇaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Pāmojjaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa pāmojjaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.
පඨමං ඣානං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස පඨමං ඣානං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. දුතියං ඣානං…පෙ.… තතියං ඣානං… චතුත්‌ථං ඣානං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස චතුත්‌ථං ඣානං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තිං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌ති පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තිං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌ති පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තිං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌ති පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තිං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌ති පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච.
Paṭhamaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa paṭhamaṃ jhānaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa catutthaṃ jhānaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ākāsānañcāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ākāsānañcāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Viññāṇañcāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa viññāṇañcāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ākiñcaññāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.
අනිච්‌චානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අනිච්‌චානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. දුක්‌ඛානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස දුක්‌ඛානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අනත්‌තානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අනත්‌තානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. නිබ්‌බිදානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස නිබ්‌බිදානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. විරාගානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස විරාගානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. නිරොධානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස නිරොධානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ඛයානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ඛයානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. වයානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස වයානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. විපරිණාමානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස විපරිණාමානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අනිමිත්‌තානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අනිමිත්‌තානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අප්‌පණිහිතානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අප්‌පණිහිතානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති . එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. සුඤ්‌ඤතානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස සුඤ්‌ඤතානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච.
Aniccānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa aniccānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Dukkhānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa dukkhānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Anattānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa anattānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Nibbidānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nibbidānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Virāgānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa virāgānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Nirodhānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nirodhānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Paṭinissaggānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa paṭinissaggānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Khayānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa khayānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Vayānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa vayānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Vipariṇāmānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa vipariṇāmānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Animittānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa animittānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Appaṇihitānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa appaṇihitānupassanā paṭiladdhā hoti . Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Suññatānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa suññatānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.
අධිපඤ්‌ඤාධම්‌මවිපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අධිපඤ්‌ඤාධම්‌මවිපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. යථාභූතඤාණදස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස යථාභූතඤාණදස්‌සනං පටිලද්‌ධං හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. ආදීනවානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස ආදීනවානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. පටිසඞ්‌ඛානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස පටිසඞ්‌ඛානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. විවට්‌ටනානුපස්‌සනං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස විවට්‌ටනානුපස්‌සනා පටිලද්‌ධා හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච.
Adhipaññādhammavipassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa adhipaññādhammavipassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Yathābhūtañāṇadassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa yathābhūtañāṇadassanaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ādīnavānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ādīnavānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Paṭisaṅkhānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa paṭisaṅkhānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Vivaṭṭanānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa vivaṭṭanānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.
සොතාපත්‌තිමග්‌ගං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස සොතාපත්‌තිමග්‌ගො පටිලද්‌ධො හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. සකදාගාමිමග්‌ගං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස සකදාගාමිමග්‌ගො පටිලද්‌ධො හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අනාගාමිමග්‌ගං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අනාගාමිමග්‌ගො පටිලද්‌ධො හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච. අරහත්‌තමග්‌ගං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස අරහත්‌තමග්‌ගො පටිලද්‌ධො හොති. එවං සො ධම්‌මො පරිඤ්‌ඤාතො චෙව හොති තීරිතො ච.
Sotāpattimaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa sotāpattimaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Sakadāgāmimaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa sakadāgāmimaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Anāgāmimaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa anāgāmimaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Arahattamaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa arahattamaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.
යෙසං යෙසං ධම්‌මානං පටිලාභත්‌ථාය වායමන්‌තස්‌ස තෙ තෙ ධම්‌මා පටිලද්‌ධා හොන්‌ති. එවං තෙ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤාතා චෙව හොන්‌ති තීරිතා ච. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා පරිඤ්‌ඤෙය්‍යාති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණ’’න්‌ති.
Yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa te te dhammā paṭiladdhā honti. Evaṃ te dhammā pariññātā ceva honti tīritā ca. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā pariññeyyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.
23. කථං ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා පහාතබ්‌බා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
23. Kathaṃ ‘‘ime dhammā pahātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
එකො ධම්‌මො පහාතබ්‌බො – අස්‌මිමානො. ද්‌වෙ ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – අවිජ්‌ජා ච භවතණ්‌හා ච. තයො ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – තිස්‌සො තණ්‌හා. චත්‌තාරො ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – චත්‌තාරො ඔඝා. පඤ්‌ච ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – පඤ්‌ච නීවරණානි. ඡ ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – ඡ තණ්‌හාකායා. සත්‌ත ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – සත්‌තානුසයා. අට්‌ඨ ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – අට්‌ඨ මිච්‌ඡත්‌තා. නව ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – නව තණ්‌හාමූලකා. දස ධම්‌මා පහාතබ්‌බා – දස මිච්‌ඡත්‌තා.
Eko dhammo pahātabbo – asmimāno. Dve dhammā pahātabbā – avijjā ca bhavataṇhā ca. Tayo dhammā pahātabbā – tisso taṇhā. Cattāro dhammā pahātabbā – cattāro oghā. Pañca dhammā pahātabbā – pañca nīvaraṇāni. Cha dhammā pahātabbā – cha taṇhākāyā. Satta dhammā pahātabbā – sattānusayā. Aṭṭha dhammā pahātabbā – aṭṭha micchattā. Nava dhammā pahātabbā – nava taṇhāmūlakā. Dasa dhammā pahātabbā – dasa micchattā.
24. ද්‌වෙ පහානානි – සමුච්‌ඡෙදප්‌පහානං, පටිප්‌පස්‌සද්‌ධිප්‌පහානං. සමුච්‌ඡෙදප්‌පහානඤ්‌ච ලොකුත්‌තරං ඛයගාමිමග්‌ගං භාවයතො; පටිප්‌පස්‌සද්‌ධිප්‌පහානඤ්‌ච ඵලක්‌ඛණෙ. තීණි පහානානි – කාමානමෙතං නිස්‌සරණං යදිදං නෙක්‌ඛම්‌මං; රූපානමෙතං නිස්‌සරණං යදිදං ආරුප්‌පං; යං ඛො පන කිඤ්‌චි භූතං සඞ්‌ඛතං පටිච්‌චසමුප්‌පන්‌නං, නිරොධො තස්‌ස නිස්‌සරණං. නෙක්‌ඛම්‌මං පටිලද්‌ධස්‌ස කාමා පහීනා චෙව හොන්‌ති පරිච්‌චත්‌තා ච. ආරුප්‌පං පටිලද්‌ධස්‌ස රූපා පහීනා චෙව හොන්‌ති පරිච්‌චත්‌තා ච. නිරොධං පටිලද්‌ධස්‌ස සඞ්‌ඛාරා පහීනා චෙව හොන්‌ති පරිච්‌චත්‌තා ච. චත්‌තාරි පහානානි දුක්‌ඛසච්‌චං පරිඤ්‌ඤාපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො පජහති; සමුදයසච්‌චං පහානපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො පජහති; නිරොධසච්‌චං සච්‌ඡිකිරියාපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො පජහති; මග්‌ගසච්‌චං භාවනාපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො පජහති. පඤ්‌ච පහානානි – වික්‌ඛම්‌භනප්‌පහානං, තදඞ්‌ගප්‌පහානං, සමුච්‌ඡෙදප්‌පහානං, පටිප්‌පස්‌සද්‌ධිප්‌පහානං, නිස්‌සරණප්‌පහානං. වික්‌ඛම්‌භනප්‌පහානඤ්‌ච නීවරණානං පඨමං ඣානං භාවයතො; තදඞ්‌ගප්‌පහානඤ්‌ච දිට්‌ඨිගතානං නිබ්‌බෙධභාගියං සමාධිං භාවයතො; සමුච්‌ඡෙදප්‌පහානඤ්‌ච ලොකුත්‌තරං ඛයගාමිමග්‌ගං භාවයතො; පටිප්‌පස්‌සද්‌ධිප්‌පහානඤ්‌ච ඵලක්‌ඛණෙ; නිස්‌සරණප්‌පහානඤ්‌ච නිරොධො නිබ්‌බානං.
24. Dve pahānāni – samucchedappahānaṃ, paṭippassaddhippahānaṃ. Samucchedappahānañca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato; paṭippassaddhippahānañca phalakkhaṇe. Tīṇi pahānāni – kāmānametaṃ nissaraṇaṃ yadidaṃ nekkhammaṃ; rūpānametaṃ nissaraṇaṃ yadidaṃ āruppaṃ; yaṃ kho pana kiñci bhūtaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ, nirodho tassa nissaraṇaṃ. Nekkhammaṃ paṭiladdhassa kāmā pahīnā ceva honti pariccattā ca. Āruppaṃ paṭiladdhassa rūpā pahīnā ceva honti pariccattā ca. Nirodhaṃ paṭiladdhassa saṅkhārā pahīnā ceva honti pariccattā ca. Cattāri pahānāni dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati; samudayasaccaṃ pahānapaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati; nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati; maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati. Pañca pahānāni – vikkhambhanappahānaṃ, tadaṅgappahānaṃ, samucchedappahānaṃ, paṭippassaddhippahānaṃ, nissaraṇappahānaṃ. Vikkhambhanappahānañca nīvaraṇānaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ bhāvayato; tadaṅgappahānañca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato; samucchedappahānañca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato; paṭippassaddhippahānañca phalakkhaṇe; nissaraṇappahānañca nirodho nibbānaṃ.
‘‘සබ්‌බං, භික්‌ඛවෙ, පහාතබ්‌බං. කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බං පහාතබ්‌බං? චක්‌ඛු, භික්‌ඛවෙ, පහාතබ්‌බං; රූපා පහාතබ්‌බා; චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං පහාතබ්‌බං; චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො පහාතබ්‌බො; යම්‌පිදං චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි පහාතබ්‌බං. සොතං පහාතබ්‌බං; සද්‌දා පහාතබ්‌බා…පෙ.… ඝානං පහාතබ්‌බං; ගන්‌ධා පහාතබ්‌බා… ජිව්‌හා පහාතබ්‌බා; රසා පහාතබ්‌බා… කායො පහාතබ්‌බො; ඵොට්‌ඨබ්‌බා පහාතබ්‌බා… මනො පහාතබ්‌බො; ධම්‌මා පහාතබ්‌බා… මනොවිඤ්‌ඤාණං පහාතබ්‌බං;… මනොසම්‌ඵස්‌සො පහාතබ්‌බො; යම්‌පිදං මනොසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි පහාතබ්‌බං.’’ රූපං පස්‌සන්‌තො පජහති, වෙදනං පස්‌සන්‌තො පජහති, සඤ්‌ඤං පස්‌සන්‌තො පජහති, සඞ්‌ඛාරෙ පස්‌සන්‌තො පජහති, විඤ්‌ඤාණං පස්‌සන්‌තො පජහති. චක්‌ඛුං…පෙ.… ජරාමරණං…පෙ.… අමතොගධං නිබ්‌බානං පරියොසානට්‌ඨෙන පස්‌සන්‌තො පජහති. යෙ යෙ ධම්‌මා පහීනා හොන්‌ති තෙ තෙ ධම්‌මා පරිච්‌චත්‌තා හොන්‌ති. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා පහාතබ්‌බාති සොතාවධානං, තං පජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණ’’න්‌ති.
‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, pahātabbaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ pahātabbaṃ? Cakkhu, bhikkhave, pahātabbaṃ; rūpā pahātabbā; cakkhuviññāṇaṃ pahātabbaṃ; cakkhusamphasso pahātabbo; yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pahātabbaṃ. Sotaṃ pahātabbaṃ; saddā pahātabbā…pe… ghānaṃ pahātabbaṃ; gandhā pahātabbā… jivhā pahātabbā; rasā pahātabbā… kāyo pahātabbo; phoṭṭhabbā pahātabbā… mano pahātabbo; dhammā pahātabbā… manoviññāṇaṃ pahātabbaṃ;… manosamphasso pahātabbo; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pahātabbaṃ.’’ Rūpaṃ passanto pajahati, vedanaṃ passanto pajahati, saññaṃ passanto pajahati, saṅkhāre passanto pajahati, viññāṇaṃ passanto pajahati. Cakkhuṃ…pe… jarāmaraṇaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena passanto pajahati. Ye ye dhammā pahīnā honti te te dhammā pariccattā honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā pahātabbāti sotāvadhānaṃ, taṃ pajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.
තතියභාණවාරො.
Tatiyabhāṇavāro.
25. කථං ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
25. Kathaṃ ‘‘ime dhammā bhāvetabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
එකො ධම්‌මො භාවෙතබ්‌බො – කායගතාසති සාතසහගතා. ද්‌වෙ ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – සමථො ච විපස්‌සනා ච. තයො ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – තයො සමාධී. චත්‌තාරො ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – චත්‌තාරො සතිපට්‌ඨානා. පඤ්‌ච ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – පඤ්‌චඞ්‌ගිකො සමාධි 45. ඡ ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – ඡ අනුස්‌සතිට්‌ඨානානි. සත්‌ත ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – සත්‌ත බොජ්‌ඣඞ්‌ගා. අට්‌ඨ ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – අරියො අට්‌ඨඞ්‌ගිකො මග්‌ගො. නව ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – නව පාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගානි. දස ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බා – දස කසිණායතනානි.
Eko dhammo bhāvetabbo – kāyagatāsati sātasahagatā. Dve dhammā bhāvetabbā – samatho ca vipassanā ca. Tayo dhammā bhāvetabbā – tayo samādhī. Cattāro dhammā bhāvetabbā – cattāro satipaṭṭhānā. Pañca dhammā bhāvetabbā – pañcaṅgiko samādhi 46. Cha dhammā bhāvetabbā – cha anussatiṭṭhānāni. Satta dhammā bhāvetabbā – satta bojjhaṅgā. Aṭṭha dhammā bhāvetabbā – ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Nava dhammā bhāvetabbā – nava pārisuddhipadhāniyaṅgāni. Dasa dhammā bhāvetabbā – dasa kasiṇāyatanāni.
26. ද්‌වෙ භාවනා – ලොකියා ච භාවනා, ලොකුත්‌තරා ච භාවනා. තිස්‌සො භාවනා – රූපාවචරකුසලානං ධම්‌මානං භාවනා, අරූපාවචරකුසලානං ධම්‌මානං භාවනා, අපරියාපන්‌නකුසලානං ධම්‌මානං භාවනා. රූපාවචරකුසලානං ධම්‌මානං භාවනා අත්‌ථි හීනා, අත්‌ථි මජ්‌ඣිමා, අත්‌ථි පණීතා. අරූපාවචරකුසලානං ධම්‌මානං භාවනා අත්‌ථි හීනා , අත්‌ථි මජ්‌ඣිමා, අත්‌ථි පණීතා. අපරියාපන්‌නකුසලානං ධම්‌මානං භාවනා පණීතා.
26. Dve bhāvanā – lokiyā ca bhāvanā, lokuttarā ca bhāvanā. Tisso bhāvanā – rūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā, arūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā, apariyāpannakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā. Rūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā atthi hīnā, atthi majjhimā, atthi paṇītā. Arūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā atthi hīnā , atthi majjhimā, atthi paṇītā. Apariyāpannakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā paṇītā.
27. චතස්‌සො භාවනා – දුක්‌ඛසච්‌චං පරිඤ්‌ඤාපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො භාවෙති, සමුදයසච්‌චං පහානප්‌පටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො භාවෙති, නිරොධසච්‌චං සච්‌ඡිකිරියාපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො භාවෙති, මග්‌ගසච්‌චං භාවනාපටිවෙධං පටිවිජ්‌ඣන්‌තො භාවෙති. ඉමා චතස්‌සො භාවනා.
27. Catasso bhāvanā – dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti, samudayasaccaṃ pahānappaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti, nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti, maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti. Imā catasso bhāvanā.
අපරාපි චතස්‌සො භාවනා – එසනාභාවනා, පටිලාභාභාවනා, එකරසාභාවනා, ආසෙවනාභාවනා. කතමා එසනාභාවනා? සබ්‌බෙසං සමාධිං සමාපජ්‌ජන්‌තානං තත්‌ථ ජාතා ධම්‌මා එකරසා හොන්‌තීති – අයං එසනාභාවනා. කතමා පටිලාභාභාවනා? සබ්‌බෙසං සමාධිං සමාපන්‌නානං තත්‌ථ ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – අයං පටිලාභාභාවනා. කතමා එකරසාභාවනා? අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං භාවයතො සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි ඉන්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං භාවයතො වීරියින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි ඉන්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා . උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං භාවයතො සතින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි ඉන්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං භාවයතො සමාධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි ඉන්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං භාවයතො පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි ඉන්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා.
Aparāpi catasso bhāvanā – esanābhāvanā, paṭilābhābhāvanā, ekarasābhāvanā, āsevanābhāvanā. Katamā esanābhāvanā? Sabbesaṃ samādhiṃ samāpajjantānaṃ tattha jātā dhammā ekarasā hontīti – ayaṃ esanābhāvanā. Katamā paṭilābhābhāvanā? Sabbesaṃ samādhiṃ samāpannānaṃ tattha jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – ayaṃ paṭilābhābhāvanā. Katamā ekarasābhāvanā? Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ bhāvayato saddhindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ bhāvayato vīriyindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā . Upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ bhāvayato satindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ bhāvayato samādhindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Dassanaṭṭhena paññindriyaṃ bhāvayato paññindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.
අස්‌සද්‌ධියෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන සද්‌ධාබලං භාවයතො සද්‌ධාබලස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි බලානි එකරසා හොන්‌තීති – බලානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. කොසජ්‌ජෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන වීරියබලං භාවයතො වීරියබලස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි බලානි එකරසා හොන්‌තීති – බලානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. පමාදෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන සතිබලං භාවයතො සතිබලස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි බලානි එකරසා හොන්‌තීති – බලානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. උද්‌ධච්‌චෙ අකම්‌පියට්‌ඨෙන සමාධිබලං භාවයතො සමාධිබලස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි බලානි එකරසා හොන්‌තීති – බලානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. අවිජ්‌ජාය අකම්‌පියට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤාබලං භාවයතො පඤ්‌ඤාබලස්‌ස වසෙන චත්‌තාරි බලානි එකරසා හොන්‌තීති – බලානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා.
Assaddhiye akampiyaṭṭhena saddhābalaṃ bhāvayato saddhābalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Kosajje akampiyaṭṭhena vīriyabalaṃ bhāvayato vīriyabalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pamāde akampiyaṭṭhena satibalaṃ bhāvayato satibalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Uddhacce akampiyaṭṭhena samādhibalaṃ bhāvayato samādhibalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avijjāya akampiyaṭṭhena paññābalaṃ bhāvayato paññābalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.
උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො සතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. පවිචයට්‌ඨෙන ධම්‌මවිචයසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො ධම්‌මවිචයසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො වීරියසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. ඵරණට්‌ඨෙන පීතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො පීතිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. උපසමට්‌ඨෙන පස්‌සද්‌ධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො පස්‌සද්‌ධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො සමාධිසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. පටිසඞ්‌ඛානට්‌ඨෙන උපෙක්‌ඛාසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගං භාවයතො උපෙක්‌ඛාසම්‌බොජ්‌ඣඞ්‌ගස්‌ස වසෙන ඡ බොජ්‌ඣඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා.
Upaṭṭhānaṭṭhena satisambojjhaṅgaṃ bhāvayato satisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pavicayaṭṭhena dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāvayato dhammavicayasambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Paggahaṭṭhena vīriyasambojjhaṅgaṃ bhāvayato vīriyasambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pharaṇaṭṭhena pītisambojjhaṅgaṃ bhāvayato pītisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Upasamaṭṭhena passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāvayato passaddhisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avikkhepaṭṭhena samādhisambojjhaṅgaṃ bhāvayato samādhisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Paṭisaṅkhānaṭṭhena upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāvayato upekkhāsambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.
දස්‌සනට්‌ඨෙන සම්‌මාදිට්‌ඨිං භාවයතො සම්‌මාදිට්‌ඨියා වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. අභිනිරොපනට්‌ඨෙන සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පං භාවයතො සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පස්‌ස වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. පරිග්‌ගහට්‌ඨෙන සම්‌මාවාචං භාවයතො සම්‌මාවාචාය වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. සමුට්‌ඨානට්‌ඨෙන සම්‌මාකම්‌මන්‌තං භාවයතො සම්‌මාකම්‌මන්‌තස්‌ස වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. වොදානට්‌ඨෙන සම්‌මාආජීවං භාවයතො සම්‌මාආජීවස්‌ස වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා . පග්‌ගහට්‌ඨෙන සම්‌මාවායාමං භාවයතො සම්‌මාවායාමස්‌ස වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සම්‌මාසතිං භාවයතො සම්‌මාසතියා වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සම්‌මාසමාධිං භාවයතො සම්‌මාසමාධිස්‌ස වසෙන සත්‌ත මග්‌ගඞ්‌ගා එකරසා හොන්‌තීති – මග්‌ගඞ්‌ගානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. අයං එකරසාභාවනා.
Dassanaṭṭhena sammādiṭṭhiṃ bhāvayato sammādiṭṭhiyā vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappaṃ bhāvayato sammāsaṅkappassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pariggahaṭṭhena sammāvācaṃ bhāvayato sammāvācāya vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Samuṭṭhānaṭṭhena sammākammantaṃ bhāvayato sammākammantassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Vodānaṭṭhena sammāājīvaṃ bhāvayato sammāājīvassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā . Paggahaṭṭhena sammāvāyāmaṃ bhāvayato sammāvāyāmassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Upaṭṭhānaṭṭhena sammāsatiṃ bhāvayato sammāsatiyā vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avikkhepaṭṭhena sammāsamādhiṃ bhāvayato sammāsamādhissa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Ayaṃ ekarasābhāvanā.
කතමා ආසෙවනාභාවනා? ඉධ භික්‌ඛු පුබ්‌බණ්‌හසමයං ආසෙවති, මජ්‌ඣන්‌හිකසමයම්‌පි 47 ආසෙවති, සායන්‌හසමයම්‌පි ආසෙවති, පුරෙභත්‌තම්‌පි ආසෙවති, පච්‌ඡාභත්‌තම්‌පි ආසෙවති, පුරිමෙපි යාමෙ ආසෙවති, මජ්‌ඣිමෙපි යාමෙ ආසෙවති, පච්‌ඡිමෙපි යාමෙ ආසෙවති, රත්‌තිම්‌පි ආසෙවති, දිවාපි ආසෙවති, රත්‌තින්‌දිවාපි 48 ආසෙවති, කාළෙපි ආසෙවති, ජුණ්‌හෙපි ආසෙවති, වස්‌සෙපි ආසෙවති, හෙමන්‌තෙපි ආසෙවති, ගිම්‌හෙපි ආසෙවති, පුරිමෙපි වයොඛන්‌ධෙ ආසෙවති, මජ්‌ඣිමෙපි වයොඛන්‌ධෙ ආසෙවති, පච්‌ඡිමෙපි වයොඛන්‌ධෙ ආසෙවති – අයං ආසෙවනාභාවනා. ඉමා චතස්‌සො භාවනා.
Katamā āsevanābhāvanā? Idha bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ āsevati, majjhanhikasamayampi 49 āsevati, sāyanhasamayampi āsevati, purebhattampi āsevati, pacchābhattampi āsevati, purimepi yāme āsevati, majjhimepi yāme āsevati, pacchimepi yāme āsevati, rattimpi āsevati, divāpi āsevati, rattindivāpi 50 āsevati, kāḷepi āsevati, juṇhepi āsevati, vassepi āsevati, hemantepi āsevati, gimhepi āsevati, purimepi vayokhandhe āsevati, majjhimepi vayokhandhe āsevati, pacchimepi vayokhandhe āsevati – ayaṃ āsevanābhāvanā. Imā catasso bhāvanā.
28. අපරාපි චතස්‌සො භාවනා – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා, ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා, තදුපගවීරියවාහනට්‌ඨෙන භාවනා, ආසෙවනට්‌ඨෙන භාවනා. කථං තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා? කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. බ්‍යාපාදං පජහතො අබ්‍යාපාදවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ථිනමිද්‌ධං 51 පජහතො ආලොකසඤ්‌ඤාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. උද්‌ධච්‌චං පජහතො අවික්‌ඛෙපවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. විචිකිච්‌ඡං පජහතො ධම්‌මවවත්‌ථානවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. අවිජ්‌ජං පජහතො ඤාණවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා . අරතිං පජහතො පාමොජ්‌ජවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. නීවරණෙ පජහතො පඨමජ්‌ඣානවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. විතක්‌කවිචාරෙ පජහතො දුතියජ්‌ඣානවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. පීතිං පජහතො තතියජ්‌ඣානවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සුඛදුක්‌ඛෙ පජහතො චතුත්‌ථජ්‌ඣානවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා.
28. Aparāpi catasso bhāvanā – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā, indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā, tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā, āsevanaṭṭhena bhāvanā. Kathaṃ tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Thinamiddhaṃ 52 pajahato ālokasaññāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Uddhaccaṃ pajahato avikkhepavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Vicikicchaṃ pajahato dhammavavatthānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Avijjaṃ pajahato ñāṇavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā . Aratiṃ pajahato pāmojjavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Nīvaraṇe pajahato paṭhamajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Vitakkavicāre pajahato dutiyajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Pītiṃ pajahato tatiyajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sukhadukkhe pajahato catutthajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.
රූපසඤ්‌ඤං පටිඝසඤ්‌ඤං නානත්‌තසඤ්‌ඤං පජහතො ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තිවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා . ආකාසානඤ්‌චායතනසඤ්‌ඤං පජහතො විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තිවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසඤ්‌ඤං පජහතො ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තිවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසඤ්‌ඤං පජහතො නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තිවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා.
Rūpasaññaṃ paṭighasaññaṃ nānattasaññaṃ pajahato ākāsānañcāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā . Ākāsānañcāyatanasaññaṃ pajahato viññāṇañcāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Viññāṇañcāyatanasaññaṃ pajahato ākiñcaññāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Ākiñcaññāyatanasaññaṃ pajahato nevasaññānāsaññāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.
නිච්‌චසඤ්‌ඤං පජහතො අනිච්‌චානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සුඛසඤ්‌ඤං පජහතො දුක්‌ඛානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. අත්‌තසඤ්‌ඤං පජහතො අනත්‌තානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. නන්‌දිං පජහතො නිබ්‌බිදානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. රාගං පජහතො විරාගානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සමුදයං පජහතො නිරොධානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා . ආදානං පජහතො පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ඝනසඤ්‌ඤං පජහතො ඛයානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ආයූහනං පජහතො වයානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ධුවසඤ්‌ඤං පජහතො විපරිණාමානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. නිමිත්‌තං පජහතො අනිමිත්‌තානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. පණිධිං පජහතො අප්‌පණිහිතානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. අභිනිවෙසං පජහතො සුඤ්‌ඤතානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සාරාදානාභිනිවෙසං පජහතො අධිපඤ්‌ඤා ධම්‌මවිපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සම්‌මොහාභිනිවෙසං පජහතො යථාභූතඤාණදස්‌සනවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ආලයාභිනිවෙසං පජහතො ආදීනවානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. අප්‌පටිසඞ්‌ඛං පජහතො පටිසඞ්‌ඛානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සඤ්‌ඤොගාභිනිවෙසං පජහතො විවට්‌ටනානුපස්‌සනාවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා.
Niccasaññaṃ pajahato aniccānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sukhasaññaṃ pajahato dukkhānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Attasaññaṃ pajahato anattānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Nandiṃ pajahato nibbidānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Rāgaṃ pajahato virāgānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Samudayaṃ pajahato nirodhānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā . Ādānaṃ pajahato paṭinissaggānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Ghanasaññaṃ pajahato khayānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Āyūhanaṃ pajahato vayānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Dhuvasaññaṃ pajahato vipariṇāmānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Nimittaṃ pajahato animittānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Paṇidhiṃ pajahato appaṇihitānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Abhinivesaṃ pajahato suññatānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sārādānābhinivesaṃ pajahato adhipaññā dhammavipassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sammohābhinivesaṃ pajahato yathābhūtañāṇadassanavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Ālayābhinivesaṃ pajahato ādīnavānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Appaṭisaṅkhaṃ pajahato paṭisaṅkhānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Saññogābhinivesaṃ pajahato vivaṭṭanānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.
දිට්‌ඨෙකට්‌ඨෙ කිලෙසෙ පජහතො සොතාපත්‌තිමග්‌ගවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. ඔළාරිකෙ කිලෙසෙ පජහතො සකදාගාමිමග්‌ගවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. අනුසහගතෙ කිලෙසෙ පජහතො අනාගාමිමග්‌ගවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. සබ්‌බකිලෙසෙ පජහතො අරහත්‌තමග්‌ගවසෙන ජාතා ධම්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං නාතිවත්‌තන්‌තීති – තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා. එවං තත්‌ථ ජාතානං ධම්‌මානං අනතිවත්‌තනට්‌ඨෙන භාවනා.
Diṭṭhekaṭṭhe kilese pajahato sotāpattimaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Oḷārike kilese pajahato sakadāgāmimaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Anusahagate kilese pajahato anāgāmimaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sabbakilese pajahato arahattamaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.
කථං ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා? කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. බ්‍යාපාදං පජහතො අබ්‍යාපාදවසෙන පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසෙ පජහතො අරහත්‌තමග්‌ගවසෙන පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි එකරසා හොන්‌තීති – ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා. එවං ඉන්‌ද්‍රියානං එකරසට්‌ඨෙන භාවනා.
Kathaṃ indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena pañcindriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena pañcindriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā…pe… sabbakilese pajahato arahattamaggavasena pañcindriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.
කථං තදුපගවීරියවාහනට්‌ඨෙන භාවනා? කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන වීරියං වාහෙතීති – තදුපගවීරියවාහනට්‌ඨෙන භාවනා. බ්‍යාපාදං පජහතො අබ්‍යාපාදවසෙන වීරියං වාහෙතීති – තදුපගවීරියවාහනට්‌ඨෙන භාවනා…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසෙ පජහතො අරහත්‌තමග්‌ගවසෙන වීරියං වාහෙතීති – තදුපගවීරියවාහනට්‌ඨෙන භාවනා. එවං තදුපගවීරියවාහනට්‌ඨෙන භාවනා.
Kathaṃ tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena vīriyaṃ vāhetīti – tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena vīriyaṃ vāhetīti – tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā…pe… sabbakilese pajahato arahattamaggavasena vīriyaṃ vāhetīti – tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā.
කථං ආසෙවනට්‌ඨෙන භාවනා? කාමච්‌ඡන්‌දං පජහන්‌තො නෙක්‌ඛම්‌මං ආසෙවතීති – ආසෙවනට්‌ඨෙන භාවනා. බ්‍යාපාදං පජහන්‌තො අබ්‍යාපාදං ආසෙවතීති – ආසෙවනට්‌ඨෙන භාවනා…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසෙ පජහන්‌තො අරහත්‌තමග්‌ගං ආසෙවතීති – ආසෙවනට්‌ඨෙන භාවනා. එවං ආසෙවනට්‌ඨෙන භාවනා.
Kathaṃ āsevanaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahanto nekkhammaṃ āsevatīti – āsevanaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahanto abyāpādaṃ āsevatīti – āsevanaṭṭhena bhāvanā…pe… sabbakilese pajahanto arahattamaggaṃ āsevatīti – āsevanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ āsevanaṭṭhena bhāvanā.
ඉමා චතස්‌සො භාවනා රූපං පස්‌සන්‌තො භාවෙති, වෙදනං පස්‌සන්‌තො භාවෙති, සඤ්‌ඤං පස්‌සන්‌තො භාවෙති, සඞ්‌ඛාරෙ පස්‌සන්‌තො භාවෙති, විඤ්‌ඤාණං පස්‌සන්‌තො භාවෙති, චක්‌ඛුං…පෙ.… ජරාමරණං…පෙ.… අමතොගධං නිබ්‌බානං පරියොසානට්‌ඨෙන පස්‌සන්‌තො භාවෙති. යෙ යෙ ධම්‌මා භාවිතා හොන්‌ති තෙ තෙ ධම්‌මා එකරසා හොන්‌ති. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා භාවෙතබ්‌බාති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණ’’න්‌ති.
Imā catasso bhāvanā rūpaṃ passanto bhāveti, vedanaṃ passanto bhāveti, saññaṃ passanto bhāveti, saṅkhāre passanto bhāveti, viññāṇaṃ passanto bhāveti, cakkhuṃ…pe… jarāmaraṇaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena passanto bhāveti. Ye ye dhammā bhāvitā honti te te dhammā ekarasā honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā bhāvetabbāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.
චතුත්‌ථභාණවාරො.
Catutthabhāṇavāro.
29. කථං ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
29. Kathaṃ ‘‘ime dhammā sacchikātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
එකො ධම්‌මො සච්‌ඡිකාතබ්‌බො – අකුප්‌පා චෙතොවිමුත්‌ති. ද්‌වෙ ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – විජ්‌ජා ච විමුත්‌ති ච. තයො ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – තිස්‌සො විජ්‌ජා. චත්‌තාරො ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – චත්‌තාරි සාමඤ්‌ඤඵලානි. පඤ්‌ච ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – පඤ්‌ච ධම්‌මක්‌ඛන්‌ධා. ඡ ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – ඡ අභිඤ්‌ඤා. සත්‌ත ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – සත්‌ත ඛීණාසවබලානි. අට්‌ඨ ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – අට්‌ඨ විමොක්‌ඛා. නව ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – නව අනුපුබ්‌බනිරොධා. දස ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා – දස අසෙක්‌ඛා ධම්‌මා.
Eko dhammo sacchikātabbo – akuppā cetovimutti. Dve dhammā sacchikātabbā – vijjā ca vimutti ca. Tayo dhammā sacchikātabbā – tisso vijjā. Cattāro dhammā sacchikātabbā – cattāri sāmaññaphalāni. Pañca dhammā sacchikātabbā – pañca dhammakkhandhā. Cha dhammā sacchikātabbā – cha abhiññā. Satta dhammā sacchikātabbā – satta khīṇāsavabalāni. Aṭṭha dhammā sacchikātabbā – aṭṭha vimokkhā. Nava dhammā sacchikātabbā – nava anupubbanirodhā. Dasa dhammā sacchikātabbā – dasa asekkhā dhammā.
‘‘සබ්‌බං, භික්‌ඛවෙ, සච්‌ඡිකාතබ්‌බං. කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බං සච්‌ඡිකාතබ්‌බං? චක්‌ඛු, භික්‌ඛවෙ, සච්‌ඡිකාතබ්‌බං; රූපා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා; චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සච්‌ඡිකාතබ්‌බං; චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො සච්‌ඡිකාතබ්‌බො ; යම්‌පිදං චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි සච්‌ඡිකාතබ්‌බං. සොතං සච්‌ඡිකාතබ්‌බං; සද්‌දා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා…පෙ.… ඝානං සච්‌ඡිකාතබ්‌බං; ගන්‌ධා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා… ජිව්‌හා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා; රසා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා… කායො සච්‌ඡිකාතබ්‌බො; ඵොට්‌ඨබ්‌බා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා… මනො සච්‌ඡිකාතබ්‌බො; ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බා; මනොවිඤ්‌ඤාණං සච්‌ඡිකාතබ්‌බං; මනොසම්‌ඵස්‌සො සච්‌ඡිකාතබ්‌බො ; යම්‌පිදං මනොසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා, තම්‌පි සච්‌ඡිකාතබ්‌බං’’. රූපං පස්‌සන්‌තො සච්‌ඡිකරොති, වෙදනං පස්‌සන්‌තො සච්‌ඡිකරොති, සඤ්‌ඤං පස්‌සන්‌තො සච්‌ඡිකරොති, සඞ්‌ඛාරෙ පස්‌සන්‌තො සච්‌ඡිකරොති, විඤ්‌ඤාණං පස්‌සන්‌තො සච්‌ඡිකරොති. චක්‌ඛුං…පෙ.… ජරාමරණං…පෙ.… අමතොගධං නිබ්‌බානං පරියොසානට්‌ඨෙන පස්‌සන්‌තො සච්‌ඡිකරොති. යෙ යෙ ධම්‌මා සච්‌ඡිකතා හොන්‌ති තෙ තෙ ධම්‌මා ඵස්‌සිතා 53 හොන්‌ති. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා සච්‌ඡිකාතබ්‌බාති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණ’’න්‌ති.
‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, sacchikātabbaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ sacchikātabbaṃ? Cakkhu, bhikkhave, sacchikātabbaṃ; rūpā sacchikātabbā; cakkhuviññāṇaṃ sacchikātabbaṃ; cakkhusamphasso sacchikātabbo ; yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi sacchikātabbaṃ. Sotaṃ sacchikātabbaṃ; saddā sacchikātabbā…pe… ghānaṃ sacchikātabbaṃ; gandhā sacchikātabbā… jivhā sacchikātabbā; rasā sacchikātabbā… kāyo sacchikātabbo; phoṭṭhabbā sacchikātabbā… mano sacchikātabbo; dhammā sacchikātabbā; manoviññāṇaṃ sacchikātabbaṃ; manosamphasso sacchikātabbo ; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi sacchikātabbaṃ’’. Rūpaṃ passanto sacchikaroti, vedanaṃ passanto sacchikaroti, saññaṃ passanto sacchikaroti, saṅkhāre passanto sacchikaroti, viññāṇaṃ passanto sacchikaroti. Cakkhuṃ…pe… jarāmaraṇaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena passanto sacchikaroti. Ye ye dhammā sacchikatā honti te te dhammā phassitā 54 honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā sacchikātabbāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.
30. කථං ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා හානභාගියා, ඉමෙ ධම්‌මා ඨිතිභාගියා, ඉමෙ ධම්‌මා විසෙසභාගියා, ඉමෙ ධම්‌මා නිබ්‌බෙධභාගියා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
30. Kathaṃ ‘‘ime dhammā hānabhāgiyā, ime dhammā ṭhitibhāgiyā, ime dhammā visesabhāgiyā, ime dhammā nibbedhabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
පඨමස්‌ස ඣානස්‌ස ලාභිං කාමසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. අවිතක්‌කසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො.
Paṭhamassa jhānassa lābhiṃ kāmasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Avitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.
දුතියස්‌ස ඣානස්‌ස ලාභිං විතක්‌කසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. උපෙක්‌ඛාසුඛසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො.
Dutiyassa jhānassa lābhiṃ vitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Upekkhāsukhasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.
තතියස්‌ස ඣානස්‌ස ලාභිං පීතිසුඛසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. අදුක්‌ඛමසුඛසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො.
Tatiyassa jhānassa lābhiṃ pītisukhasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Adukkhamasukhasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.
චතුත්‌ථස්‌ස ඣානස්‌ස ලාභිං උපෙක්‌ඛාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. ආකාසානඤ්‌චායතනසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො.
Catutthassa jhānassa lābhiṃ upekkhāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.
ආකාසානඤ්‌චායතනස්‌ස ලාභිං රූපසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො.
Ākāsānañcāyatanassa lābhiṃ rūpasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.
විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනස්‌ස ලාභිං ආකාසානඤ්‌චායතනසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො.
Viññāṇañcāyatanassa lābhiṃ ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Ākiñcaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.
ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනස්‌ස ලාභිං විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – හානභාගියො ධම්‌මො. තදනුධම්‌මතා සති සන්‌තිට්‌ඨති – ඨිතිභාගියො ධම්‌මො. නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති – විසෙසභාගියො ධම්‌මො. නිබ්‌බිදාසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති විරාගූපසංහිතා – නිබ්‌බෙධභාගියො ධම්‌මො. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉමෙ ධම්‌මා හානභාගියා, ඉමෙ ධම්‌මා ඨිතිභාගියා, ඉමෙ ධම්‌මා විසෙසභාගියා, ඉමෙ ධම්‌මා නිබ්‌බෙධභාගියාති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං’’.
Ākiñcaññāyatanassa lābhiṃ viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Nevasaññānāsaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā hānabhāgiyā, ime dhammā ṭhitibhāgiyā, ime dhammā visesabhāgiyā, ime dhammā nibbedhabhāgiyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ’’.
31. කථං ‘‘සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා අනිච්‌චා, සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා දුක්‌ඛා, සබ්‌බෙ ධම්‌මා අනත්‌තා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං? ‘‘රූපං අනිච්‌චං ඛයට්‌ඨෙන, දුක්‌ඛං භයට්‌ඨෙන, අනත්‌තා අසාරකට්‌ඨෙනා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං. ‘‘වෙදනා…පෙ.… සඤ්‌ඤා… සඞ්‌ඛාරා… විඤ්‌ඤාණං… චක්‌ඛු…පෙ.… ජරාමරණං අනිච්‌චං ඛයට්‌ඨෙන, දුක්‌ඛං භයට්‌ඨෙන, අනත්‌තා අසාරකට්‌ඨෙනා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා අනිච්‌චා, සබ්‌බෙ සඞ්‌ඛාරා දුක්‌ඛා, සබ්‌බෙ ධම්‌මා අනත්‌තා’’ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
31. Kathaṃ ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe saṅkhārā dukkhā, sabbe dhammā anattā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ? ‘‘Rūpaṃ aniccaṃ khayaṭṭhena, dukkhaṃ bhayaṭṭhena, anattā asārakaṭṭhenā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ. ‘‘Vedanā…pe… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ… cakkhu…pe… jarāmaraṇaṃ aniccaṃ khayaṭṭhena, dukkhaṃ bhayaṭṭhena, anattā asārakaṭṭhenā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe saṅkhārā dukkhā, sabbe dhammā anattā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.
32. කථං ‘‘ඉදං දුක්‌ඛං අරියසච්‌චං, ඉදං දුක්‌ඛසමුදයං අරියසච්‌චං, ඉදං දුක්‌ඛනිරොධං අරියසච්‌චං, ඉදං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්‌ච’’න්‌ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං?
32. Kathaṃ ‘‘idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?
33. තත්‌ථ කතමං දුක්‌ඛං අරියසච්‌චං? ජාතිපි දුක්‌ඛා, ජරාපි දුක්‌ඛා, මරණම්‌පි දුක්‌ඛං, සොකපරිදෙවදුක්‌ඛදොමනස්‌සුපායාසාපි දුක්‌ඛා, අප්‌පියෙහි සම්‌පයොගො දුක්‌ඛො, පියෙහි විප්‌පයොගො දුක්‌ඛො, යම්‌පිච්‌ඡං න ලභති තම්‌පි දුක්‌ඛං; සඞ්‌ඛිත්‌තෙන පඤ්‌චුපාදානක්‌ඛන්‌ධා 55 දුක්‌ඛා.
33. Tattha katamaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ? Jātipi dukkhā, jarāpi dukkhā, maraṇampi dukkhaṃ, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsāpi dukkhā, appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho, yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ; saṅkhittena pañcupādānakkhandhā 56 dukkhā.
තත්‌ථ කතමා ජාති? යා තෙසං තෙසං සත්‌තානං තම්‌හි තම්‌හි සත්‌තනිකායෙ ජාති සඤ්‌ජාති ඔක්‌කන්‌ති අභිනිබ්‌බත්‌ති ඛන්‌ධානං පාතුභාවො ආයතනානං පටිලාභො – අයං වුච්‌චති ජාති.
Tattha katamā jāti? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti abhinibbatti khandhānaṃ pātubhāvo āyatanānaṃ paṭilābho – ayaṃ vuccati jāti.
තත්‌ථ කතමා ජරා යා තෙසං තෙසං සත්‌තානං තම්‌හි තම්‌හි සත්‌තනිකායෙ ජරා ජීරණතා ඛණ්‌ඩිච්‌චං පාලිච්‌චං වලිත්‌තචතා ආයුනො සංහානි ඉන්‌ද්‍රියානං පරිපාකො – අයං වුච්‌චති ජරා.
Tattha katamā jarā yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko – ayaṃ vuccati jarā.
තත්‌ථ කතමං මරණං? යා තෙසං තෙසං සත්‌තානං තම්‌හා තම්‌හා සත්‌තනිකායා චුති චවනතා භෙදො අන්‌තරධානං මච්‌චු මරණං කාලකිරියා 57 ඛන්‌ධානං භෙදො කළෙවරස්‌ස නික්‌ඛෙපො ජීවිතින්‌ද්‍රියස්‌සුපච්‌ඡෙදො – ඉදං වුච්‌චති මරණං.
Tattha katamaṃ maraṇaṃ? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā 58 khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo jīvitindriyassupacchedo – idaṃ vuccati maraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමො සොකො? ඤාතිබ්‍යසනෙන 59 වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, භොගබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, රොගබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, සීලබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, දිට්‌ඨිබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, අඤ්‌ඤතරඤ්‌ඤතරෙන බ්‍යසනෙන සමන්‌නාගතස්‌ස, අඤ්‌ඤතරඤ්‌ඤතරෙන දුක්‌ඛධම්‌මෙන ඵුට්‌ඨස්‌ස සොකො සොචනා සොචිතත්‌තං අන්‌තොසොකො අන්‌තොපරිසොකො චෙතසො පරිජ්‌ඣායනා දොමනස්‌සං සොකසල්‌ලං – අයං වුච්‌චති සොකො.
Tattha katamo soko? Ñātibyasanena 60 vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa soko socanā socitattaṃ antosoko antoparisoko cetaso parijjhāyanā domanassaṃ sokasallaṃ – ayaṃ vuccati soko.
තත්‌ථ කතමො පරිදෙවො? ඤාතිබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, භොගබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, රොගබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, සීලබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, දිට්‌ඨිබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, අඤ්‌ඤතරඤ්‌ඤතරෙන බ්‍යසනෙන සමන්‌නාගතස්‌ස, අඤ්‌ඤතරඤ්‌ඤතරෙන දුක්‌ඛධම්‌මෙන ඵුට්‌ඨස්‌ස ආදෙවො පරිදෙවො ආදෙවනා, පරිදෙවනා ආදෙවිතත්‌තං පරිදෙවිතත්‌තං වාචා පලාපො විප්‌පලාපො ලාලප්‌පො ලාලප්‌පනා ලාලප්‌පිතත්‌තං – අයං වුච්‌චති පරිදෙවො.
Tattha katamo paridevo? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa ādevo paridevo ādevanā, paridevanā ādevitattaṃ paridevitattaṃ vācā palāpo vippalāpo lālappo lālappanā lālappitattaṃ – ayaṃ vuccati paridevo.
තත්‌ථ කතමං දුක්‌ඛං? යං කායිකං අසාතං කායිකං දුක්‌ඛං කායසම්‌ඵස්‌සජං අසාතං දුක්‌ඛං වෙදයිතං, කායසම්‌ඵස්‌සජා අසාතා දුක්‌ඛා වෙදනා – ඉදං වුච්‌චති දුක්‌ඛං.
Tattha katamaṃ dukkhaṃ? Yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ, kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā – idaṃ vuccati dukkhaṃ.
තත්‌ථ කතමං දොමනස්‌සං? යං චෙතසිකං අසාතං චෙතසිකං දුක්‌ඛං, චෙතොසම්‌ඵස්‌සජං අසාතං වෙදයිතං, චෙතොසම්‌ඵස්‌සජා අසාතා දුක්‌ඛා වෙදනා – ඉදං වුච්‌චති දොමනස්‌සං.
Tattha katamaṃ domanassaṃ? Yaṃ cetasikaṃ asātaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ, cetosamphassajaṃ asātaṃ vedayitaṃ, cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā – idaṃ vuccati domanassaṃ.
තත්‌ථ කතමො උපායාසො? ඤාතිබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, භොගබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, රොගබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, සීලබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, දිට්‌ඨිබ්‍යසනෙන වා ඵුට්‌ඨස්‌ස, අඤ්‌ඤතරඤ්‌ඤතරෙන බ්‍යසනෙන සමන්‌නාගතස්‌ස, අඤ්‌ඤතරඤ්‌ඤතරෙන දුක්‌ඛධම්‌මෙන ඵුට්‌ඨස්‌ස ආයාසො උපායාසො ආයාසනා උපායාසනා ආයාසිතත්‌තං උපායාසිතත්‌තං – අයං වුච්‌චති උපායාසො.
Tattha katamo upāyāso? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa āyāso upāyāso āyāsanā upāyāsanā āyāsitattaṃ upāyāsitattaṃ – ayaṃ vuccati upāyāso.
තත්‌ථ කතමො අප්‌පියෙහි සම්‌පයොගො දුක්‌ඛො? ඉධ යස්‌ස තෙ හොන්‌ති අනිට්‌ඨා අකන්‌තා අමනාපා රූපා සද්‌දා ගන්‌ධා රසා ඵොට්‌ඨබ්‌බා, යෙ වා පනස්‌ස තෙ හොන්‌ති අනත්‌ථකාමා අහිතකාමා අඵාසුකාමා අයොගක්‌ඛෙමකාමා, යා තෙහි සද්‌ධිං සඞ්‌ගති සමාගමො සමොධානං මිස්‌සීභාවො – අයං වුච්‌චති අප්‌පියෙහි සම්‌පයොගො දුක්‌ඛො.
Tattha katamo appiyehi sampayogo dukkho? Idha yassa te honti aniṭṭhā akantā amanāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā, ye vā panassa te honti anatthakāmā ahitakāmā aphāsukāmā ayogakkhemakāmā, yā tehi saddhiṃ saṅgati samāgamo samodhānaṃ missībhāvo – ayaṃ vuccati appiyehi sampayogo dukkho.
තත්‌ථ කතමො පියෙහි විප්‌පයොගො දුක්‌ඛො? ඉධ යස්‌ස තෙ හොන්‌ති ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා රූපා සද්‌දා ගන්‌ධා රසා ඵොට්‌ඨබ්‌බා, යෙ වා පනස්‌ස තෙ හොන්‌ති අත්‌ථකාමා හිතකාමා ඵාසුකාමා යොගක්‌ඛෙමකාමා මාතා වා පිතා වා භාතා වා භගිනී වා මිත්‌තා වා අමච්‌චා වා ඤාතී වා සාලොහිතා වා, යා තෙහි සද්‌ධිං අසඞ්‌ගති අසමාගමො අසමොධානං අමිස්‌සීභාවො – අයං වුච්‌චති පියෙහි විප්‌පයොගො දුක්‌ඛො.
Tattha katamo piyehi vippayogo dukkho? Idha yassa te honti iṭṭhā kantā manāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā, ye vā panassa te honti atthakāmā hitakāmā phāsukāmā yogakkhemakāmā mātā vā pitā vā bhātā vā bhaginī vā mittā vā amaccā vā ñātī vā sālohitā vā, yā tehi saddhiṃ asaṅgati asamāgamo asamodhānaṃ amissībhāvo – ayaṃ vuccati piyehi vippayogo dukkho.
තත්‌ථ කතමං යම්‌පිච්‌ඡං න ලභති තම්‌පි දුක්‌ඛං? ජාතිධම්‌මානං සත්‌තානං එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජති – ‘‘අහො වත මයං න ජාතිධම්‌මා අස්‌සාම, න ච වත නො ජාති ආගච්‌ඡෙය්‍යා’’ති. න ඛො පනෙතං ඉච්‌ඡාය පත්‌තබ්‌බං – ඉදම්‌පි යම්‌පිච්‌ඡං න ලභති තම්‌පි දුක්‌ඛං. ජරාධම්‌මානං සත්‌තානං…පෙ.… බ්‍යාධිධම්‌මානං සත්‌තානං… මරණධම්‌මානං සත්‌තානං… සොකපරිදෙවදුක්‌ඛදොමනස්‌සුපායාසධම්‌මානං සත්‌තානං එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජති – ‘‘අහො වත මයං න සොකපරිදෙවදුක්‌ඛදොමනස්‌සුපායාසධම්‌මා අස්‌සාම, න ච වත නො සොකපරිදෙවදුක්‌ඛදොමනස්‌සුපායාසා ආගච්‌ඡෙය්‍යු’’න්‌ති. න ඛො පනෙතං ඉච්‌ඡාය පත්‌තබ්‌බං – ඉදම්‌පි යම්‌පිච්‌ඡං න ලභති තම්‌පි දුක්‌ඛං.
Tattha katamaṃ yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ? Jātidhammānaṃ sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati – ‘‘aho vata mayaṃ na jātidhammā assāma, na ca vata no jāti āgaccheyyā’’ti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ – idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. Jarādhammānaṃ sattānaṃ…pe… byādhidhammānaṃ sattānaṃ… maraṇadhammānaṃ sattānaṃ… sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammānaṃ sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati – ‘‘aho vata mayaṃ na sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā assāma, na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā āgaccheyyu’’nti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ – idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ.
34. තත්‌ථ කතමං දුක්‌ඛසමුදයං අරියසච්‌චං? යායං තණ්‌හා පොනොභවිකා 65 නන්‌දිරාගසහගතා තත්‍රතත්‍රාභිනන්‌දිනී, සෙය්‍යථිදං – කාමතණ්‌හා භවතණ්‌හා විභවතණ්‌හා , සා ඛො පනෙසා තණ්‌හා කත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජමානා උප්‌පජ්‌ජති, කත්‌ථ නිවිසමානා නිවිසති? යං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා උප්‌පජ්‌ජමානා උප්‌පජ්‌ජති, එත්‌ථ නිවිසමානා නිවිසති. කිඤ්‌ච ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං? චක්‌ඛු ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා උප්‌පජ්‌ජමානා උප්‌පජ්‌ජති, එත්‌ථ නිවිසමානා නිවිසති. සොතං ලොකෙ…පෙ.… ඝානං ලොකෙ… ජිව්‌හා ලොකෙ… කායො ලොකෙ… මනො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා උප්‌පජ්‌ජමානා උප්‌පජ්‌ජති, එත්‌ථ නිවිසමානා නිවිසති. රූපා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා උප්‌පජ්‌ජමානා උප්‌පජ්‌ජති, එත්‌ථ නිවිසමානා නිවිසති. සද්‌දා ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං…පෙ.… ධම්‌මා ලොකෙ… චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං ලොකෙ…පෙ.… මනොවිඤ්‌ඤාණං ලොකෙ… චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො ලොකෙ…පෙ.… මනොසම්‌ඵස්‌සො ලොකෙ… චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා ලොකෙ…පෙ.… මනොසම්‌ඵස්‌සජා වෙදනා ලොකෙ… රූපසඤ්‌ඤා ලොකෙ…පෙ.… ධම්‌මසඤ්‌ඤා ලොකෙ… රූපසඤ්‌චෙතනා ලොකෙ…පෙ.… ධම්‌මසඤ්‌චෙතනා ලොකෙ… රූපතණ්‌හා ලොකෙ…පෙ.… ධම්‌මතණ්‌හා ලොකෙ… රූපවිතක්‌කො ලොකෙ…පෙ.… ධම්‌මවිතක්‌කො ලොකෙ… රූපවිචාරො ලොකෙ…පෙ.… ධම්‌මවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා උප්‌පජ්‌ජමානා උප්‌පජ්‌ජති, එත්‌ථ නිවිසමානා නිවිසති. ඉදං වුච්‌චති දුක්‌ඛසමුදයං අරියසච්‌චං.
34. Tattha katamaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ? Yāyaṃ taṇhā ponobhavikā 66 nandirāgasahagatā tatratatrābhinandinī, seyyathidaṃ – kāmataṇhā bhavataṇhā vibhavataṇhā , sā kho panesā taṇhā kattha uppajjamānā uppajjati, kattha nivisamānā nivisati? Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhu loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Sotaṃ loke…pe… ghānaṃ loke… jivhā loke… kāyo loke… mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Rūpā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Saddā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ…pe… dhammā loke… cakkhuviññāṇaṃ loke…pe… manoviññāṇaṃ loke… cakkhusamphasso loke…pe… manosamphasso loke… cakkhusamphassajā vedanā loke…pe… manosamphassajā vedanā loke… rūpasaññā loke…pe… dhammasaññā loke… rūpasañcetanā loke…pe… dhammasañcetanā loke… rūpataṇhā loke…pe… dhammataṇhā loke… rūpavitakko loke…pe… dhammavitakko loke… rūpavicāro loke…pe… dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Idaṃ vuccati dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ.
35. තත්‌ථ කතමං දුක්‌ඛනිරොධං අරියසච්‌චං? යො තස්‌සායෙව තණ්‌හාය අසෙසවිරාගනිරොධො චාගො පටිනිස්‌සග්‌ගො මුත්‌ති අනාලයො, සා ඛො පනෙසා තණ්‌හා කත්‌ථ පහීයමානා පහීයති, කත්‌ථ නිරුජ්‌ඣමානා නිරුජ්‌ඣති? යං ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා පහීයමානා පහීයති, එත්‌ථ නිරුජ්‌ඣමානා නිරුජ්‌ඣති. කිඤ්‌ච ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං? චක්‌ඛුලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා පහීයමානා පහීයති, එත්‌ථ නිරුජ්‌ඣමානා නිරුජ්‌ඣති…පෙ.… ධම්‌මවිචාරො ලොකෙ පියරූපං සාතරූපං, එත්‌ථෙසා තණ්‌හා පහීයමානා පහීයති, එත්‌ථ නිරුජ්‌ඣමානා නිරුජ්‌ඣති. ඉදං වුච්‌චති දුක්‌ඛනිරොධං අරියසච්‌චං.
35. Tattha katamaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ? Yo tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodho cāgo paṭinissaggo mutti anālayo, sā kho panesā taṇhā kattha pahīyamānā pahīyati, kattha nirujjhamānā nirujjhati? Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati. Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhuloke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati…pe… dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati. Idaṃ vuccati dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ.
36. තත්‌ථ කතමං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්‌චං? අයමෙව අරියො අට්‌ඨඞ්‌ගිකො මග්‌ගො, සෙය්‍යථිදං – සම්‌මාදිට්‌ඨි සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පො සම්‌මාවාචා සම්‌මාකම්‌මන්‌තො සම්‌මාආජීවො සම්‌මාවායාමො සම්‌මාසති සම්‌මාසමාධි. තත්‌ථ කතමා සම්‌මාදිට්‌ඨි? දුක්‌ඛෙ ඤාණං, දුක්‌ඛසමුදයෙ ඤාණං, දුක්‌ඛනිරොධෙ ඤාණං, දුක්‌ඛනිරොධගාමිනියා පටිපදාය ඤාණං – අයං වුච්‌චති සම්‌මාදිට්‌ඨි.
36. Tattha katamaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Tattha katamā sammādiṭṭhi? Dukkhe ñāṇaṃ, dukkhasamudaye ñāṇaṃ, dukkhanirodhe ñāṇaṃ, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ñāṇaṃ – ayaṃ vuccati sammādiṭṭhi.
තත්‌ථ කතමො සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පො? නෙක්‌ඛම්‌මසඞ්‌කප්‌පො, අබ්‍යාපාදසඞ්‌කප්‌පො, අවිහිංසාසඞ්‌කප්‌පො – අයං වුච්‌චති සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පො.
Tattha katamo sammāsaṅkappo? Nekkhammasaṅkappo, abyāpādasaṅkappo, avihiṃsāsaṅkappo – ayaṃ vuccati sammāsaṅkappo.
තත්‌ථ කතමා සම්‌මාවාචා? මුසාවාදා වෙරමණී 67, පිසුණාය වාචාය වෙරමණී, ඵරුසාය වාචාය වෙරමණී, සම්‌ඵප්‌පලාපා වෙරමණී – අයං වුච්‌චති සම්‌මාවාචා.
Tattha katamā sammāvācā? Musāvādā veramaṇī 68, pisuṇāya vācāya veramaṇī, pharusāya vācāya veramaṇī, samphappalāpā veramaṇī – ayaṃ vuccati sammāvācā.
තත්‌ථ කතමො සම්‌මාකම්‌මන්‌තො? පාණාතිපාතා වෙරමණී, අදින්‌නාදානා වෙරමණී, කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා වෙරමණී – අයං වුච්‌චති සම්‌මාකම්‌මන්‌තො.
Tattha katamo sammākammanto? Pāṇātipātā veramaṇī, adinnādānā veramaṇī, kāmesumicchācārā veramaṇī – ayaṃ vuccati sammākammanto.
තත්‌ථ කතමො සම්‌මාආජීවො? ඉධ අරියසාවකො මිච්‌ඡාආජීවං පහාය සම්‌මාආජීවෙන ජීවිකං 69 කප්‌පෙති – අයං වුච්‌චති සම්‌මාආජීවො.
Tattha katamo sammāājīvo? Idha ariyasāvako micchāājīvaṃ pahāya sammāājīvena jīvikaṃ 70 kappeti – ayaṃ vuccati sammāājīvo.
තත්‌ථ කතමො සම්‌මාවායාමො? ඉධ භික්‌ඛු අනුප්‌පන්‌නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං අනුප්‌පාදාය ඡන්‌දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්‌තං පග්‌ගණ්‌හාති පදහති, උප්‌පන්‌නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං පහානාය…පෙ.… අනුප්‌පන්‌නානං කුසලානං ධම්‌මානං උප්‌පාදාය …පෙ.… උප්‌පන්‌නානං කුසලානං ධම්‌මානං ඨිතියා අසම්‌මොසාය භිය්‍යොභාවාය වෙපුල්‌ලාය භාවනාය පාරිපූරියා ඡන්‌දං ජනෙති වායමති වීරියං ආරභති චිත්‌තං පග්‌ගණ්‌හාති පදහති – අයං වුච්‌චති සම්‌මාවායාමො.
Tattha katamo sammāvāyāmo? Idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya …pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati – ayaṃ vuccati sammāvāyāmo.
තත්‌ථ කතමා සම්‌මාසති? ඉධ භික්‌ඛු කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං. වෙදනාසු…පෙ.… චිත්‌තෙ…පෙ.… ධම්‌මෙසු ධම්‌මානුපස්‌සී විහරති ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං – අයං වුච්‌චති සම්‌මාසති.
Tattha katamā sammāsati? Idha bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ – ayaṃ vuccati sammāsati.
තත්‌ථ කතමො සම්‌මාසමාධි? ඉධ භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. විතක්‌කවිචාරානං වූපසමා අජ්‌ඣත්‌තං සම්‌පසාදනං චෙතසො එකොදිභාවං අවිතක්‌කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. පීතියා ච විරාගා උපෙක්‌ඛකො ච විහරති සතො ච සම්‌පජානො සුඛඤ්‌ච කායෙන පටිසංවෙදෙති, යං තං අරියා ආචික්‌ඛන්‌ති – ‘‘උපෙක්‌ඛකො සතිමා සුඛවිහාරී’’ති තතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සුඛස්‌ස ච පහානා දුක්‌ඛස්‌ස ච පහානා පුබ්‌බෙව සොමනස්‌සදොමනස්‌සානං අත්‌ථඞ්‌ගමා අදුක්‌ඛමසුඛං උපෙක්‌ඛාසතිපාරිසුද්‌ධිං චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. අයං වුච්‌චති සම්‌මාසමාධි. ඉදං වුච්‌චති දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්‌චං. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං, පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘ඉදං දුක්‌ඛං අරියසච්‌චං, ඉදං දුක්‌ඛසමුදයං අරියසච්‌චං, ඉදං දුක්‌ඛනිරොධං අරියසච්‌චං, ඉදං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්‌ච’’න්‌ති සොතාවධානං, තංපජානනා පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං. එවං සොතාවධානෙ පඤ්‌ඤා සුතමයෙ ඤාණං.
Tattha katamo sammāsamādhi? Idha bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘‘upekkhako satimā sukhavihārī’’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati sammāsamādhi. Idaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ. Evaṃ sotāvadhāne paññā sutamaye ñāṇaṃ.
සුතමයඤාණනිද්‌දෙසො පඨමො.
Sutamayañāṇaniddeso paṭhamo.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā
විස්‌සජ්‌ජනුද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Vissajjanuddesavaṇṇanā
අභිඤ්‌ඤෙය්‍යනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Abhiññeyyaniddesavaṇṇanā
පරිඤ්‌ඤෙය්‍යනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Pariññeyyaniddesavaṇṇanā
පහාතබ්‌බනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Pahātabbaniddesavaṇṇanā
භාවෙතබ්‌බනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Bhāvetabbaniddesavaṇṇanā
සච්‌ඡිකාතබ්‌බනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Sacchikātabbaniddesavaṇṇanā
හානභාගියචතුක්‌කනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Hānabhāgiyacatukkaniddesavaṇṇanā
ලක්‌ඛණත්‌තිකනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Lakkhaṇattikaniddesavaṇṇanā
දුක්‌ඛසච්‌චනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Dukkhasaccaniddesavaṇṇanā
සමුදයසච්‌චනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Samudayasaccaniddesavaṇṇanā
නිරොධසච්‌චනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Nirodhasaccaniddesavaṇṇanā
මග්‌ගසච්‌චනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • Maggasaccaniddesavaṇṇanā
සච්‌චපකිණ්‌ණකවණ්‌ණනා • Saccapakiṇṇakavaṇṇanā
