Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi

੧. ਞਾਣਕਥਾ

1. Ñāṇakathā

੧. ਸੁਤਮਯਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ

1. Sutamayañāṇaniddeso

੧. ਕਥਂ ਸੋਤਾવਧਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

1. Kathaṃ sotāvadhāne paññā sutamaye ñāṇaṃ?

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā abhiññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā pariññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā pahātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā bhāvetabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā sacchikātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹਾਨਭਾਗਿਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā hānabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਠਿਤਿਭਾਗਿਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā ṭhitibhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਸੇਸਭਾਗਿਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā visesabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Ime dhammā nibbedhabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Sabbe saṅkhārā aniccā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Sabbe dhammā anattā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Idaṃ dukkhaṃ ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ ¹ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Idaṃ dukkhasamudayaṃ ² ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ³ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Idaṃ dukkhanirodhaṃ ⁴ ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

‘‘Idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

੨. ਕਥਂ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

2. Kathaṃ ‘‘ime dhammā abhiññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

ਏਕੋ ਧਮ੍ਮੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ – ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਆਹਾਰਟ੍ਠਿਤਿਕਾ। ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਦ੍વੇ ਧਾਤੁਯੋ। ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਤਿਸ੍ਸੋ ਧਾਤੁਯੋ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਾਨਿ। ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਪਞ੍ਚ વਿਮੁਤ੍ਤਾਯਤਨਾਨਿ। ਛ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਛ ਅਨੁਤ੍ਤਰਿਯਾਨਿ। ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਸਤ੍ਤ ਨਿਦ੍ਦਸવਤ੍ਥੂਨਿ। ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਅਟ੍ਠ ਅਭਿਭਾਯਤਨਾਨਿ। ਨવ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਨવ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬવਿਹਾਰਾ। ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਦਸ ਨਿਜ੍ਜਰવਤ੍ਥੂਨਿ।

Eko dhammo abhiññeyyo – sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve dhammā abhiññeyyā – dve dhātuyo. Tayo dhammā abhiññeyyā – tisso dhātuyo. Cattāro dhammā abhiññeyyā – cattāri ariyasaccāni. Pañca dhammā abhiññeyyā – pañca vimuttāyatanāni. Cha dhammā abhiññeyyā – cha anuttariyāni. Satta dhammā abhiññeyyā – satta niddasavatthūni. Aṭṭha dhammā abhiññeyyā – aṭṭha abhibhāyatanāni. Nava dhammā abhiññeyyā – nava anupubbavihārā. Dasa dhammā abhiññeyyā – dasa nijjaravatthūni.

੩. ‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਕਿਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਬ੍ਬਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ? ਚਕ੍ਖੁ ⁵, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰੂਪਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ⁶ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਦ੍ਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਗਨ੍ਧਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਜਿવ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰਸਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਕਾਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਮਨੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ, ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।’’

3. ‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, abhiññeyyaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ abhiññeyyaṃ? Cakkhu ⁷, bhikkhave, abhiññeyyaṃ; rūpā abhiññeyyā; cakkhuviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; cakkhusamphasso abhiññeyyo; yampidaṃ ⁸ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi abhiññeyyaṃ. Sotaṃ abhiññeyyaṃ; saddā abhiññeyyā…pe… ghānaṃ abhiññeyyaṃ; gandhā abhiññeyyā… jivhā abhiññeyyā; rasā abhiññeyyā… kāyo abhiññeyyo; phoṭṭhabbā abhiññeyyā… mano abhiññeyyo; dhammā abhiññeyyā; manoviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ, manosamphasso abhiññeyyo; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi abhiññeyyaṃ.’’

ਰੂਪਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; vedanā abhiññeyyā; saññā abhiññeyyā; saṅkhārā abhiññeyyā; viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ.

ਚਕ੍ਖੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੋਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਘਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜਿવ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਕਾਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਨੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਰੂਪਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਦ੍ਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਗਨ੍ਧਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰਸਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਚਕ੍ਖੁવ੍ਤ੍ਤ੍ਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਘਾਨਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਿવ੍ਹਾਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਘਾਨਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ; ਜਿવ੍ਹਾਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਦ੍ਦਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਗਨ੍ਧਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ; ਰਸਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਰੂਪਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਦ੍ਦਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਗਨ੍ਧਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰਸਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਰੂਪਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਦ੍ਦਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਗਨ੍ਧਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰਸਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਧਮ੍ਮਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਰੂਪવਿਤਕ੍ਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਦ੍ਦવਿਤਕ੍ਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਗਨ੍ਧવਿਤਕ੍ਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰਸવਿਤਕ੍ਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬવਿਤਕ੍ਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮવਿਤਕ੍ਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਰੂਪવਿਚਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਦ੍ਦવਿਚਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਗਨ੍ਧવਿਚਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰਸવਿਚਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬવਿਚਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮવਿਚਾਰੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Cakkhu abhiññeyyaṃ; sotaṃ abhiññeyyaṃ; ghānaṃ abhiññeyyaṃ; jivhā abhiññeyyā; kāyo abhiññeyyo; mano abhiññeyyo. Rūpā abhiññeyyā; saddā abhiññeyyā; gandhā abhiññeyyā; rasā abhiññeyyā; phoṭṭhabbā abhiññeyyā; dhammā abhiññeyyā. Cakkhuvttññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; sotaviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; ghānaviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; jivhāviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; kāyaviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; manoviññāṇaṃ abhiññeyyaṃ. Cakkhusamphasso abhiññeyyo ; sotasamphasso abhiññeyyo; ghānasamphasso abhiññeyyo; jivhāsamphasso abhiññeyyo; kāyasamphasso abhiññeyyo; manosamphasso abhiññeyyo; cakkhusamphassajā vedanā abhiññeyyā; sotasamphassajā vedanā abhiññeyyā; ghānasamphassajā vedanā abhiññeyyā ; jivhāsamphassajā vedanā abhiññeyyā; kāyasamphassajā vedanā abhiññeyyā; manosamphassajā vedanā abhiññeyyā. Rūpasaññā abhiññeyyā; saddasaññā abhiññeyyā; gandhasaññā abhiññeyyā ; rasasaññā abhiññeyyā; phoṭṭhabbasaññā abhiññeyyā; dhammasaññā abhiññeyyā. Rūpasañcetanā abhiññeyyā; saddasañcetanā abhiññeyyā; gandhasañcetanā abhiññeyyā; rasasañcetanā abhiññeyyā; phoṭṭhabbasañcetanā abhiññeyyā; dhammasañcetanā abhiññeyyā. Rūpataṇhā abhiññeyyā; saddataṇhā abhiññeyyā; gandhataṇhā abhiññeyyā; rasataṇhā abhiññeyyā; phoṭṭhabbataṇhā abhiññeyyā; dhammataṇhā abhiññeyyā. Rūpavitakko abhiññeyyo; saddavitakko abhiññeyyo; gandhavitakko abhiññeyyo; rasavitakko abhiññeyyo; phoṭṭhabbavitakko abhiññeyyo; dhammavitakko abhiññeyyo. Rūpavicāro abhiññeyyo; saddavicāro abhiññeyyo ; gandhavicāro abhiññeyyo; rasavicāro abhiññeyyo; phoṭṭhabbavicāro abhiññeyyo; dhammavicāro abhiññeyyo.

੪. ਪਥવੀਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਆਪੋਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਤੇਜੋਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਾਯੋਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਆਕਾਸਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

4. Pathavīdhātu abhiññeyyā; āpodhātu abhiññeyyā; tejodhātu abhiññeyyā; vāyodhātu abhiññeyyā; ākāsadhātu abhiññeyyā; viññāṇadhātu abhiññeyyā.

ਪਥવੀਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਆਪੋਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਤੇਜੋਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; વਾਯੋਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਨੀਲਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪੀਤਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਲੋਹਿਤਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਓਦਾਤਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਆਕਾਸਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; વਿਞ੍ਞਾਣਕਸਿਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Pathavīkasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; āpokasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; tejokasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; vāyokasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; nīlakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; pītakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; lohitakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; odātakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; ākāsakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ; viññāṇakasiṇaṃ abhiññeyyaṃ.

ਕੇਸਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਲੋਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਖਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਦਨ੍ਤਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਤਚੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ, ਮਂਸਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਨ੍ਹਾਰੂ ⁹ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਟ੍ਠੀ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਟ੍ਠਿਮਿਞ੍ਜਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ¹⁰; વਕ੍ਕਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਹਦਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਯਕਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਕਿਲੋਮਕਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਿਹਕਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਪ੍ਫਾਸਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਨ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਅਨ੍ਤਗੁਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਉਦਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਕਰੀਸਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੇਮ੍ਹਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪੁਬ੍ਬੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਲੋਹਿਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੇਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮੇਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਸ੍ਸੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; વਸਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਖੇਲ਼ੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਿਙ੍ਘਾਣਿਕਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਲਸਿਕਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਮੁਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਮਤ੍ਥਲੁਙ੍ਗਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Kesā abhiññeyyā; lomā abhiññeyyā; nakhā abhiññeyyā; dantā abhiññeyyā; taco abhiññeyyo, maṃsaṃ abhiññeyyaṃ; nhārū ¹¹ abhiññeyyā; aṭṭhī abhiññeyyā; aṭṭhimiñjā abhiññeyyā ¹²; vakkaṃ abhiññeyyaṃ; hadayaṃ abhiññeyyaṃ; yakanaṃ abhiññeyyaṃ; kilomakaṃ abhiññeyyaṃ; pihakaṃ abhiññeyyaṃ; papphāsaṃ abhiññeyyaṃ; antaṃ abhiññeyyaṃ antaguṇaṃ abhiññeyyaṃ; udariyaṃ abhiññeyyaṃ; karīsaṃ abhiññeyyaṃ; pittaṃ abhiññeyyaṃ; semhaṃ abhiññeyyaṃ; pubbo abhiññeyyo; lohitaṃ abhiññeyyaṃ; sedo abhiññeyyo; medo abhiññeyyo; assu abhiññeyyaṃ; vasā abhiññeyyā; kheḷo abhiññeyyo; siṅghāṇikā abhiññeyyā; lasikā abhiññeyyā; muttaṃ abhiññeyyaṃ; matthaluṅgaṃ abhiññeyyaṃ.

ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰੂਪਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਤਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ । ਘਾਨਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਗਨ੍ਧਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਿવ੍ਹਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰਸਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਕਾਯਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਨਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Cakkhāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; rūpāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Sotāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; saddāyatanaṃ abhiññeyyaṃ . Ghānāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; gandhāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Jivhāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; rasāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Kāyāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; phoṭṭhabbāyatanaṃ abhiññeyyaṃ. Manāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; dhammāyatanaṃ abhiññeyyaṃ.

ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਸੋਤਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਦ੍ਦਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਘਾਨਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਗਨ੍ਧਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਜਿવ੍ਹਾਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ; ਰਸਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਕਾਯਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਮਨੋਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

Cakkhudhātu abhiññeyyā; rūpadhātu abhiññeyyā; cakkhuviññāṇadhātu abhiññeyyā. Sotadhātu abhiññeyyā; saddadhātu abhiññeyyā; sotaviññāṇadhātu abhiññeyyā. Ghānadhātu abhiññeyyā; gandhadhātu abhiññeyyā; ghānaviññāṇadhātu abhiññeyyā. Jivhādhātu abhiññeyyā ; rasadhātu abhiññeyyā; jivhāviññāṇadhātu abhiññeyyā. Kāyadhātu abhiññeyyā; phoṭṭhabbadhātu abhiññeyyā; kāyaviññāṇadhātu abhiññeyyā. Manodhātu abhiññeyyā; dhammadhātu abhiññeyyā; manoviññāṇadhātu abhiññeyyā.

ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੋਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਘਾਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜਿવ੍ਹਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਕਾਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੁਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੁਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ¹³ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਨਞ੍ਞਾਤਞ੍ਞਸ੍ਸਾਮੀਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਞ੍ਞਾਤਾવਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Cakkhundriyaṃ abhiññeyyaṃ; sotindriyaṃ abhiññeyyaṃ; ghānindriyaṃ abhiññeyyaṃ; jivhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; kāyindriyaṃ abhiññeyyaṃ; manindriyaṃ abhiññeyyaṃ; jīvitindriyaṃ abhiññeyyaṃ; itthindriyaṃ abhiññeyyaṃ; purisindriyaṃ abhiññeyyaṃ; sukhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; somanassindriyaṃ abhiññeyyaṃ; domanassindriyaṃ abhiññeyyaṃ; upekkhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; saddhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; vīriyindriyaṃ ¹⁴ abhiññeyyaṃ; satindriyaṃ abhiññeyyaṃ; samādhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; paññindriyaṃ abhiññeyyaṃ; anaññātaññassāmītindriyaṃ abhiññeyyaṃ; aññindriyaṃ abhiññeyyaṃ; aññātāvindriyaṃ abhiññeyyaṃ.

੫. ਕਾਮਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਰੂਪਧਾਤੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਕਾਮਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਅਰੂਪਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਸਞ੍ਞਾਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਸਞ੍ਞਾਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਏਕવੋਕਾਰਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਤੁવੋਕਾਰਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

5. Kāmadhātu abhiññeyyā; rūpadhātu abhiññeyyā; arūpadhātu abhiññeyyā. Kāmabhavo abhiññeyyo; rūpabhavo abhiññeyyo ; arūpabhavo abhiññeyyo. Saññābhavo abhiññeyyo; asaññābhavo abhiññeyyo; nevasaññānāsaññābhavo abhiññeyyo. Ekavokārabhavo abhiññeyyo; catuvokārabhavo abhiññeyyo; pañcavokārabhavo abhiññeyyo.

੬. ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ¹⁵ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮੇਤ੍ਤਾਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਕਰੁਣਾਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਮੁਦਿਤਾਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਉਪੇਕ੍ਖਾਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

6. Paṭhamaṃ jhānaṃ ¹⁶ abhiññeyyaṃ; dutiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; tatiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; catutthaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ. Mettācetovimutti abhiññeyyā; karuṇācetovimutti abhiññeyyā; muditācetovimutti abhiññeyyā; upekkhācetovimutti abhiññeyyā. Ākāsānañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; viññāṇañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; ākiñcaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā; nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā.

ਅવਿਜ੍ਜਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਨਾਮਰੂਪਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਫਸ੍ਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਤਣ੍ਹਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਉਪਾਦਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਭવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Avijjā abhiññeyyā; saṅkhārā abhiññeyyā; viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ; nāmarūpaṃ abhiññeyyaṃ; saḷāyatanaṃ abhiññeyyaṃ; phasso abhiññeyyo; vedanā abhiññeyyā; taṇhā abhiññeyyā; upādānaṃ abhiññeyyaṃ; bhavo abhiññeyyo; jāti abhiññeyyā; jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ.

੭. ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਰੂਪਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰੂਪਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਚਕ੍ਖੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

7. Dukkhaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhasamudayo abhiññeyyo; dukkhanirodho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā. Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; rūpasamudayo abhiññeyyo; rūpanirodho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā. Vedanā abhiññeyyā…pe… saññā abhiññeyyā…pe… saṅkhārā abhiññeyyā…pe… viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ. Cakkhu abhiññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ; jarāmaraṇasamudayo abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā.

ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਹਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਭਾવਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਰੂਪਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਹਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਭਾવਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ… વਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਹਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਭਾવਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Dukkhassa pariññaṭṭho abhiññeyyo; dukkhasamudayassa pahānaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhassa sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanaṭṭho abhiññeyyo. Rūpassa pariññaṭṭho abhiññeyyo; rūpasamudayassa pahānaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhassa sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanaṭṭho abhiññeyyo. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhārānaṃ… viññāṇassa… cakkhussa…pe… jarāmaraṇassa pariññaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇasamudayassa pahānaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhassa sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanaṭṭho abhiññeyyo.

ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਹਾਨਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਰੂਪਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਹਾਨਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ… વਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਹਾਨਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Dukkhassa pariññāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhasamudayassa pahānapaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhassa sacchikiriyāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo. Rūpassa pariññāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; rūpasamudayassa pahānapaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhassa sacchikiriyāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhārānaṃ… viññāṇassa… cakkhussa…pe… jarāmaraṇassa pariññāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇasamudayassa pahānapaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhassa sacchikiriyāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminiyā paṭipadāya bhāvanāpaṭivedhaṭṭho abhiññeyyo.

੮. ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਛਨ੍ਦਰਾਗਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਦੀਨવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਰੂਪਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰੂਪਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਛਨ੍ਦਰਾਗਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਆਦੀਨવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ… ਚਕ੍ਖੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਛਨ੍ਦਰਾਗਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਆਦੀਨવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

8. Dukkhaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhasamudayo abhiññeyyo; dukkhanirodho abhiññeyyo; dukkhassa samudayanirodho abhiññeyyo; dukkhassa chandarāganirodho abhiññeyyo; dukkhassa assādo abhiññeyyo; dukkhassa ādīnavo abhiññeyyo; dukkhassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; rūpasamudayo abhiññeyyo; rūpanirodho abhiññeyyo; rūpassa samudayanirodho abhiññeyyo; rūpassa chandarāganirodho abhiññeyyo; rūpassa assādo abhiññeyyo; rūpassa ādīnavo abhiññeyyo; rūpassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Vedanā abhiññeyyā…pe… saññā abhiññeyyā… saṅkhārā abhiññeyyā… viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ… cakkhu abhiññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ; jarāmaraṇasamudayo abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇassa samudayanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇassa chandarāganirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇassa assādo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa ādīnavo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ.

ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਦੀਨવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਰੂਪਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰੂਪਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਆਦੀਨવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਰੂਪਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। વੇਦਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ… ਚਕ੍ਖੁ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਆਦੀਨવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Dukkhaṃ abhiññeyyaṃ; dukkhasamudayo abhiññeyyo ; dukkhanirodho abhiññeyyo; dukkhanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā; dukkhassa assādo abhiññeyyo; dukkhassa ādīnavo abhiññeyyo; dukkhassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Rūpaṃ abhiññeyyaṃ; rūpasamudayo abhiññeyyo; rūpanirodho abhiññeyyo; rūpanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā; rūpassa assādo abhiññeyyo; rūpassa ādīnavo abhiññeyyo; rūpassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ. Vedanā abhiññeyyā…pe… saññā abhiññeyyā… saṅkhārā abhiññeyyā… viññāṇaṃ abhiññeyyaṃ… cakkhu abhiññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ abhiññeyyaṃ; jarāmaraṇasamudayo abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodho abhiññeyyo; jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadā abhiññeyyā; jarāmaraṇassa assādo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa ādīnavo abhiññeyyo; jarāmaraṇassa nissaraṇaṃ abhiññeyyaṃ.

੯. ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪੇ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪੇ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪੇ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪੇ વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪੇ ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰੂਪੇ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣੇ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣੇ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣੇ વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ; ਜਰਾਮਰਣੇ ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾਮਰਣੇ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

9. Aniccānupassanā abhiññeyyā; dukkhānupassanā abhiññeyyā; anattānupassanā abhiññeyyā; nibbidānupassanā abhiññeyyā; virāgānupassanā abhiññeyyā; nirodhānupassanā abhiññeyyā; paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā. Rūpe aniccānupassanā abhiññeyyā; rūpe dukkhānupassanā abhiññeyyā; rūpe anattānupassanā abhiññeyyā; rūpe nibbidānupassanā abhiññeyyā; rūpe virāgānupassanā abhiññeyyā; rūpe nirodhānupassanā abhiññeyyā; rūpe paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe dukkhānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe anattānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe nibbidānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe virāgānupassanā abhiññeyyā ; jarāmaraṇe nirodhānupassanā abhiññeyyā; jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā.

੧੦. ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪવਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਆਯੂਹਨਾ ¹⁷ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਗਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਜਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਬ੍ਯਾਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ , ਮਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸੋਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿਦੇવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਪਾਯਾਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

10. Uppādo abhiññeyyo; pavattaṃ abhiññeyyaṃ; nimittaṃ abhiññeyyaṃ; āyūhanā ¹⁸ abhiññeyyā; paṭisandhi abhiññeyyā; gati abhiññeyyā; nibbatti abhiññeyyā; upapatti abhiññeyyā; jāti abhiññeyyā; jarā abhiññeyyā; byādhi abhiññeyyo , maraṇaṃ abhiññeyyaṃ; soko abhiññeyyo; paridevo abhiññeyyo; upāyāso abhiññeyyo.

ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਨਾਯੂਹਨਾ ¹⁹ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਗਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਜਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਜਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਮਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਸੋਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਪਰਿਦੇવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Anuppādo abhiññeyyo; appavattaṃ abhiññeyyaṃ; animittaṃ abhiññeyyaṃ; anāyūhanā ²⁰ abhiññeyyā; appaṭisandhi abhiññeyyā; agati abhiññeyyā; anibbatti abhiññeyyā; anupapatti abhiññeyyā; ajāti abhiññeyyā; ajarā abhiññeyyā; abyādhi abhiññeyyo; amataṃ abhiññeyyaṃ; asoko abhiññeyyo; aparidevo abhiññeyyo; anupāyāso abhiññeyyo.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪવਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਗਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਗਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ । ਜਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਜਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਜਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਜਰਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਮਰਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਮਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਸੋਕੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਪਰਿਦੇવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਪਰਿਦੇવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Uppādo abhiññeyyo; anuppādo abhiññeyyo; pavattaṃ abhiññeyyaṃ; appavattaṃ abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ abhiññeyyaṃ; animittaṃ abhiññeyyaṃ. Āyūhanā abhiññeyyā; anāyūhanā abhiññeyyā. Paṭisandhi abhiññeyyā; appaṭisandhi abhiññeyyā. Gati abhiññeyyā; agati abhiññeyyā. Nibbatti abhiññeyyā; anibbatti abhiññeyyā. Upapatti abhiññeyyā; anupapatti abhiññeyyā . Jāti abhiññeyyā; ajāti abhiññeyyā. Jarā abhiññeyyā; ajarā abhiññeyyā. Byādhi abhiññeyyo; abyādhi abhiññeyyo. Maraṇaṃ abhiññeyyaṃ; amataṃ abhiññeyyaṃ. Soko abhiññeyyo; asoko abhiññeyyo. Paridevo abhiññeyyo; aparidevo abhiññeyyo. Upāyāso abhiññeyyo; anupāyāso abhiññeyyo.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo dukkhanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ dukkhanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ dukkhanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā dukkhanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi dukkhanti abhiññeyyaṃ. Gati dukkhanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti dukkhanti abhiññeyyaṃ. Upapatti dukkhanti abhiññeyyaṃ. Jāti dukkhanti abhiññeyyaṃ. Jarā dukkhanti abhiññeyyaṃ. Byādhi dukkhanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ dukkhanti abhiññeyyaṃ. Soko dukkhanti abhiññeyyaṃ. Paridevo dukkhanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso dukkhanti abhiññeyyaṃ.

ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਗਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਾਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਰਾ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਮਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਸੋਕੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪਰਿਦੇવੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Anuppādo sukhanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā sukhanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Agati sukhanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Ajāti sukhanti abhiññeyyaṃ. Ajarā sukhanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Asoko sukhanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo sukhanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso sukhanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਗਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਜਾਤਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਜਰਾ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਮਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਸੋਕੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਪਰਿਦੇવੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo dukkhaṃ, anuppādo sukhanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ dukkhaṃ, appavattaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ dukkhaṃ, animittaṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā dukkhaṃ, anāyūhanā sukhanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi dukkhaṃ, appaṭisandhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Gati dukkhaṃ, agati sukhanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti dukkhaṃ, anibbatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Upapatti dukkhaṃ, anupapatti sukhanti abhiññeyyaṃ. Jāti dukkhaṃ, ajāti sukhanti abhiññeyyaṃ. Jarā dukkhaṃ, ajarā sukhanti abhiññeyyaṃ. Byādhi dukkhaṃ, abyādhi sukhanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ dukkhaṃ, amataṃ sukhanti abhiññeyyaṃ. Soko dukkhaṃ, asoko sukhanti abhiññeyyaṃ. Paridevo dukkhaṃ, aparidevo sukhanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso dukkhaṃ, anupāyāso sukhanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਭਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo bhayanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ bhayanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ bhayanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā bhayanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi bhayanti abhiññeyyaṃ. Gati bhayanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti bhayanti abhiññeyyaṃ. Upapatti bhayanti abhiññeyyaṃ. Jāti bhayanti abhiññeyyaṃ. Jarā bhayanti abhiññeyyaṃ. Byādhi bhayanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ bhayanti abhiññeyyaṃ. Soko bhayanti abhiññeyyaṃ. Paridevo bhayanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso bhayanti abhiññeyyaṃ.

ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਗਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਾਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ । ਅਜਰਾ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਮਤਂ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਸੋਕੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪਰਿਦੇવੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Anuppādo khemanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā khemanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi khemanti abhiññeyyaṃ. Agati khemanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti khemanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti khemanti abhiññeyyaṃ. Ajāti khemanti abhiññeyyaṃ . Ajarā khemanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi khemanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Asoko khemanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo khemanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso khemanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਭਯਂ, ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਭਯਂ, ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਭਯਂ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਭਯਂ, ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਭਯਂ, ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਭਯਂ, ਅਗਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਭਯਂ, ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਭਯਂ, ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਭਯਂ, ਅਜਾਤਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਭਯਂ, ਅਜਰਾ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਭਯਂ, ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਭਯਂ, ਅਮਤਂ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਭਯਂ, ਅਸੋਕੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਭਯਂ, ਅਪਰਿਦੇવੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਭਯਂ, ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਖੇਮਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo bhayaṃ, anuppādo khemanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ bhayaṃ, appavattaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ bhayaṃ, animittaṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā bhayaṃ, anāyūhanā khemanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi bhayaṃ, appaṭisandhi khemanti abhiññeyyaṃ. Gati bhayaṃ, agati khemanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti bhayaṃ, anibbatti khemanti abhiññeyyaṃ. Upapatti bhayaṃ, anupapatti khemanti abhiññeyyaṃ. Jāti bhayaṃ, ajāti khemanti abhiññeyyaṃ. Jarā bhayaṃ, ajarā khemanti abhiññeyyaṃ. Byādhi bhayaṃ, abyādhi khemanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ bhayaṃ, amataṃ khemanti abhiññeyyaṃ. Soko bhayaṃ, asoko khemanti abhiññeyyaṃ. Paridevo bhayaṃ, aparidevo khemanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso bhayaṃ, anupāyāso khemanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ । ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo sāmisanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ sāmisanti abhiññeyyaṃ . Nimittaṃ sāmisanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā sāmisanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi sāmisanti abhiññeyyaṃ. Gati sāmisanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti sāmisanti abhiññeyyaṃ. Upapatti sāmisanti abhiññeyyaṃ. Jāti sāmisanti abhiññeyyaṃ. Jarā sāmisanti abhiññeyyaṃ. Byādhi sāmisanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ sāmisanti abhiññeyyaṃ. Soko sāmisanti abhiññeyyaṃ. Paridevo sāmisanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso sāmisanti abhiññeyyaṃ.

ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਗਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਾਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਰਾ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਮਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਸੋਕੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪਰਿਦੇવੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Anuppādo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Agati nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Ajāti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Ajarā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Asoko nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso nirāmisanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ । ਗਤਿ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਗਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਜਾਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਜਰਾ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਮਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਸੋਕੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਪਰਿਦੇવੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਸਾਮਿਸਂ, ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਨਿਰਾਮਿਸਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo sāmisaṃ, anuppādo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ sāmisaṃ, appavattaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ sāmisaṃ, animittaṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā sāmisaṃ, anāyūhanā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi sāmisaṃ, appaṭisandhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ . Gati sāmisaṃ, agati nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti sāmisaṃ, anibbatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Upapatti sāmisaṃ, anupapatti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Jāti sāmisaṃ, ajāti nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Jarā sāmisaṃ, ajarā nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Byādhi sāmisaṃ, abyādhi nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ sāmisaṃ, amataṃ nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Soko sāmisaṃ, asoko nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Paridevo sāmisaṃ, aparidevo nirāmisanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso sāmisaṃ, anupāyāso nirāmisanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Gati saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Nibbatti saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Upapatti saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Jāti saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Jarā saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Byādhi saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Soko saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Paridevo saṅkhārāti abhiññeyyaṃ. Upāyāso saṅkhārāti abhiññeyyaṃ.

ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਗਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਜਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਮਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ । ਅਸੋਕੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਪਰਿਦੇવੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Anuppādo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Appavattaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Animittaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anāyūhanā nibbānanti abhiññeyyaṃ. Appaṭisandhi nibbānanti abhiññeyyaṃ. Agati nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anibbatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anupapatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Ajāti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Ajaraṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Abyādhi nibbānanti abhiññeyyaṃ. Amataṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ . Asoko nibbānanti abhiññeyyaṃ. Aparidevo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Anupāyāso nibbānanti abhiññeyyaṃ.

ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪવਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਯੂਹਨਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਨਾਯੂਹਨਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਗਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਗਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਜਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਜਰਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਜਰਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਬ੍ਯਾਧਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਬ੍ਯਾਧਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਮਰਣਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਮਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਕੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਸੋਕੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਪਰਿਦੇવੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਪਰਿਦੇવੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਉਪਾਯਾਸੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Uppādo saṅkhārā, anuppādo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Pavattaṃ saṅkhārā, appavattaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Nimittaṃ saṅkhārā, animittaṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Āyūhanā saṅkhārā, anāyūhanā nibbānanti abhiññeyyaṃ. Paṭisandhi saṅkhārā, appaṭisandhi nibbānanti abhiññeyyaṃ. Gati saṅkhārā, agati nibbānanti abhiññeyyaṃ. Nibbatti saṅkhārā, anibbatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Upapatti saṅkhārā, anupapatti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Jāti saṅkhārā, ajāti nibbānanti abhiññeyyaṃ. Jarā saṅkhārā, ajarā nibbānanti abhiññeyyaṃ. Byādhi saṅkhārā, abyādhi nibbāna’’nti abhiññeyyaṃ. Maraṇaṃ saṅkhārā, amataṃ nibbānanti abhiññeyyaṃ. Soko saṅkhārā, asoko nibbānanti abhiññeyyaṃ. Paridevo saṅkhārā, aparidevo nibbānanti abhiññeyyaṃ. Upāyāso saṅkhārā, anupāyāso nibbānanti abhiññeyyaṃ.

ਪਠਮਭਾਣવਾਰੋ।

Paṭhamabhāṇavāro.

੧੧. ਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿવਾਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿਪੂਰਟ੍ਠੋ ²¹ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅવਿਸਾਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨਾવਿਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨਿਞ੍ਜਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੁਪਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਆਰਮ੍ਮਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਗੋਚਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਹਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿવਟ੍ਟਨਟ੍ਠੋ ²² ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਨ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਣੀਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨਾਸવਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਤਰਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸੁਞ੍ਞਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਰਸਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਯੁਗਨਦ੍ਧਟ੍ਠੋ ²³ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਹੇਤੁਟ੍ਠੋ ²⁴ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

11. Pariggahaṭṭho abhiññeyyo; parivāraṭṭho abhiññeyyo; paripūraṭṭho ²⁵ abhiññeyyo; ekaggaṭṭho abhiññeyyo; avikkhepaṭṭho abhiññeyyo ; paggahaṭṭho abhiññeyyo; avisāraṭṭho abhiññeyyo; anāvilaṭṭho abhiññeyyo; aniñjanaṭṭho abhiññeyyo; ekattupaṭṭhānavasena cittassa ṭhitaṭṭho abhiññeyyo; ārammaṇaṭṭho abhiññeyyo; gocaraṭṭho abhiññeyyo; pahānaṭṭho abhiññeyyo; pariccāgaṭṭho abhiññeyyo; vuṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; vivaṭṭanaṭṭho ²⁶ abhiññeyyo; santaṭṭho abhiññeyyo; paṇītaṭṭho abhiññeyyo; vimuttaṭṭho abhiññeyyo; anāsavaṭṭho abhiññeyyo; taraṇaṭṭho abhiññeyyo; animittaṭṭho abhiññeyyo; appaṇihitaṭṭho abhiññeyyo; suññataṭṭho abhiññeyyo; ekarasaṭṭho abhiññeyyo ; anativattanaṭṭho abhiññeyyo; yuganaddhaṭṭho ²⁷ abhiññeyyo; niyyānaṭṭho abhiññeyyo; hetuṭṭho ²⁸ abhiññeyyo; dassanaṭṭho abhiññeyyo; ādhipateyyaṭṭho abhiññeyyo.

੧੨. ਸਮਥਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਯੁਗਨਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਮਾਦਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੋਚਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਲੀਨਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਦ੍ਧਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਭੋવਿਸੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਸੇਸਾਧਿਗਮਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਕਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ।

12. Samathassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; vipassanāya anupassanaṭṭho abhiññeyyo; samathavipassanānaṃ ekarasaṭṭho abhiññeyyo; yuganaddhassa anativattanaṭṭho abhiññeyyo; sikkhāya samādānaṭṭho abhiññeyyo; ārammaṇassa gocaraṭṭho abhiññeyyo; līnassa cittassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; uddhatassa cittassa niggahaṭṭho abhiññeyyo; ubhovisuddhānaṃ ajjhupekkhanaṭṭho abhiññeyyo; visesādhigamaṭṭho abhiññeyyo; uttari paṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; saccābhisamayaṭṭho abhiññeyyo; nirodhe patiṭṭhāpakaṭṭho abhiññeyyo .

ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Saddhindriyassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; vīriyindriyassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; satindriyassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; samādhindriyassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; paññindriyassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.

ਸਦ੍ਧਾਬਲਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਬਲਸ੍ਸ ਕੋਸਜ੍ਜੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਤਿਬਲਸ੍ਸ ਪਮਾਦੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮਾਧਿਬਲਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਞ੍ਞਾਬਲਸ੍ਸ ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Saddhābalassa assaddhiye akampiyaṭṭho abhiññeyyo; vīriyabalassa kosajje akampiyaṭṭho abhiññeyyo; satibalassa pamāde akampiyaṭṭho abhiññeyyo; samādhibalassa uddhacce akampiyaṭṭho abhiññeyyo; paññābalassa avijjāya akampiyaṭṭho abhiññeyyo.

ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪવਿਚਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਫਰਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਉਪਸਮਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Satisambojjhaṅgassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; dhammavicayasambojjhaṅgassa pavicayaṭṭho abhiññeyyo; vīriyasambojjhaṅgassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; pītisambojjhaṅgassa pharaṇaṭṭho abhiññeyyo; passaddhisambojjhaṅgassa upasamaṭṭho abhiññeyyo; samādhisambojjhaṅgassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; upekkhāsambojjhaṅgassa paṭisaṅkhānaṭṭho abhiññeyyo.

ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾਯ ਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਸ੍ਸ વੋਦਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਯਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Sammādiṭṭhiyā dassanaṭṭho abhiññeyyo; sammāsaṅkappassa abhiniropanaṭṭho abhiññeyyo; sammāvācāya pariggahaṭṭho abhiññeyyo; sammākammantassa samuṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; sammāājīvassa vodānaṭṭho abhiññeyyo ; sammāvāyāmassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; sammāsatiyā upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; sammāsamādhissa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo.

੧੩. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਬਲਾਨਂ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਹੇਤੁਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾਨਂ ਪਦਹਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾਨਂ ਇਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਤਥਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਯੋਗਾਨਂ ²⁹ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫਲਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

13. Indriyānaṃ ādhipateyyaṭṭho abhiññeyyo; balānaṃ akampiyaṭṭho abhiññeyyo; bojjhaṅgānaṃ niyyānaṭṭho abhiññeyyo; maggassa hetuṭṭho abhiññeyyo; satipaṭṭhānānaṃ upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; sammappadhānānaṃ padahanaṭṭho abhiññeyyo; iddhipādānaṃ ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; saccānaṃ tathaṭṭho abhiññeyyo; payogānaṃ ³⁰ paṭippassaddhaṭṭho abhiññeyyo; phalānaṃ sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo.

વਿਤਕ੍ਕਸ੍ਸ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਚਾਰਸ੍ਸ ਉਪવਿਚਾਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪੀਤਿਯਾ ਫਰਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸੁਖਸ੍ਸ ਅਭਿਸਨ੍ਦਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਆવਜ੍ਜਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਞ੍ਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕੋਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ । ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਞਾਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਤੀਰਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਹਾਨਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਭਾવਨਾਯ ਏਕਰਸਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਖਨ੍ਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਾਤੂਨਂ ਧਾਤੁਟ੍ਠੋ ³¹ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਆਯਤਨਾਨਂ ਆਯਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਙ੍ਖਤਾਨਂ ਸਙ੍ਖਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਸਙ੍ਖਤਸ੍ਸ ਅਸਙ੍ਖਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Vitakkassa abhiniropanaṭṭho abhiññeyyo; vicārassa upavicāraṭṭho abhiññeyyo; pītiyā pharaṇaṭṭho abhiññeyyo; sukhassa abhisandanaṭṭho abhiññeyyo. Cittassa ekaggaṭṭho abhiññeyyo. Āvajjanaṭṭho abhiññeyyo; vijānanaṭṭho abhiññeyyo; pajānanaṭṭho abhiññeyyo; sañjānanaṭṭho abhiññeyyo; ekodaṭṭho abhiññeyyo . Abhiññāya ñātaṭṭho abhiññeyyo; pariññāya tīraṇaṭṭho abhiññeyyo; pahānassa pariccāgaṭṭho abhiññeyyo; bhāvanāya ekarasaṭṭho abhiññeyyo; sacchikiriyāya phassanaṭṭho abhiññeyyo; khandhānaṃ khandhaṭṭho abhiññeyyo; dhātūnaṃ dhātuṭṭho ³² abhiññeyyo; āyatanānaṃ āyatanaṭṭho abhiññeyyo; saṅkhatānaṃ saṅkhataṭṭho abhiññeyyo; asaṅkhatassa asaṅkhataṭṭho abhiññeyyo.

੧੪. ਚਿਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿવਟ੍ਟਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਤੁਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਤ੍ਥੁਟ੍ਠੋ ³³ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੂਮਟ੍ਠੋ ³⁴ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੋਚਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਨੀਹਾਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

14. Cittaṭṭho abhiññeyyo; cittānantariyaṭṭho abhiññeyyo; cittassa vuṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa vivaṭṭanaṭṭho abhiññeyyo; cittassa hetuṭṭho abhiññeyyo; cittassa paccayaṭṭho abhiññeyyo; cittassa vatthuṭṭho ³⁵ abhiññeyyo; cittassa bhūmaṭṭho ³⁶ abhiññeyyo; cittassa ārammaṇaṭṭho abhiññeyyo; cittassa gocaraṭṭho abhiññeyyo; cittassa cariyaṭṭho abhiññeyyo; cittassa gataṭṭho abhiññeyyo; cittassa abhinīhāraṭṭho abhiññeyyo; cittassa niyyānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa nissaraṇaṭṭho abhiññeyyo.

੧੫. ਏਕਤ੍ਤੇ ਆવਜ੍ਜਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ વਿਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਏਕਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਸੀਦਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ વਿਮੁਚ੍ਚਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ‘‘ਏਤਂ ਸਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਯਾਨੀਕਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ વਤ੍ਥੁਕਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਰਿਚਿਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸੁਸਮਾਰਦ੍ਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਰਿવਾਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਰਿਪੂਰਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਆਸੇવਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਭਾવਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸੁਸਮੁਗ੍ਗਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸੁવਿਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਬੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਅਨੁਬੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਬੋਧਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਅਨੁਬੋਧਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਟਿਬੋਧਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਮ੍ਬੋਧਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਅਨੁਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਟਿਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਜੋਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਉਜ੍ਜੋਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਅਨੁਜੋਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਪਟਿਜੋਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਏਕਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਜੋਤਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

15. Ekatte āvajjanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte vijānanaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte pajānanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sañjānanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte ekadaṭṭho abhiññeyyo; ekatte upanibandhaṭṭho abhiññeyyo; ekatte pakkhandanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte pasīdanaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte santiṭṭhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte vimuccanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte ‘‘etaṃ santa’’nti passanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte yānīkataṭṭho abhiññeyyo; ekatte vatthukataṭṭho abhiññeyyo; ekatte anuṭṭhitaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paricitaṭṭho abhiññeyyo; ekatte susamāraddhaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte pariggahaṭṭho abhiññeyyo; ekatte parivāraṭṭho abhiññeyyo; ekatte paripūraṭṭho abhiññeyyo; ekatte samodhānaṭṭho abhiññeyyo; ekatte adhiṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; ekatte āsevanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bhāvanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bahulīkammaṭṭho abhiññeyyo; ekatte susamuggataṭṭho abhiññeyyo; ekatte suvimuttaṭṭho abhiññeyyo ; ekatte bujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anubujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭibujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sambujjhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anubodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭibodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sambodhanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte bodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anubodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭibodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sambodhipakkhiyaṭṭho abhiññeyyo; ekatte jotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte ujjotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte anujotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte paṭijotanaṭṭho abhiññeyyo; ekatte sañjotanaṭṭho abhiññeyyo.

੧੬. ਪਤਾਪਨਟ੍ਠੋ ³⁷ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਰੋਚਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਨ੍ਤਾਪਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਮਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਮਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਮ੍ਮਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿવੇਕਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿવੇਕਚਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਰਾਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਰਾਗਚਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧਚਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੋਸਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ³⁸ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੋਸਗ੍ਗਚਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વਿਮੁਤ੍ਤਿਚਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

16. Patāpanaṭṭho ³⁹ abhiññeyyo; virocanaṭṭho abhiññeyyo; kilesānaṃ santāpanaṭṭho abhiññeyyo; amalaṭṭho abhiññeyyo; vimalaṭṭho abhiññeyyo; nimmalaṭṭho abhiññeyyo; samaṭṭho abhiññeyyo; samayaṭṭho abhiññeyyo; vivekaṭṭho abhiññeyyo; vivekacariyaṭṭho abhiññeyyo; virāgaṭṭho abhiññeyyo; virāgacariyaṭṭho abhiññeyyo; nirodhaṭṭho abhiññeyyo; nirodhacariyaṭṭho abhiññeyyo; vosaggaṭṭho ⁴⁰ abhiññeyyo; vosaggacariyaṭṭho abhiññeyyo; vimuttaṭṭho abhiññeyyo; vimutticariyaṭṭho abhiññeyyo.

ਛਨ੍ਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਮੂਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਾਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਧਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਇਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Chandaṭṭho abhiññeyyo; chandassa mūlaṭṭho abhiññeyyo; chandassa pādaṭṭho abhiññeyyo; chandassa padhānaṭṭho abhiññeyyo; chandassa ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; chandassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; chandassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; chandassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; chandassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; chandassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.

વੀਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਮੂਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਪਾਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਪਧਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਇਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਰਿਯਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Vīriyaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa mūlaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa pādaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa padhānaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; vīriyassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.

ਚਿਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੂਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਧਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਇਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Cittaṭṭho abhiññeyyo; cittassa mūlaṭṭho abhiññeyyo; cittassa pādaṭṭho abhiññeyyo; cittassa padhānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; cittassa adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; cittassa paggahaṭṭho abhiññeyyo; cittassa upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; cittassa avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; cittassa dassanaṭṭho abhiññeyyo.

વੀਮਂਸਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਮੂਲਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਪਾਦਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਪਧਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਇਜ੍ਝਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੀਮਂਸਾਯ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Vīmaṃsaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya mūlaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya pādaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya padhānaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya ijjhanaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya adhimokkhaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya paggahaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya upaṭṭhānaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya avikkhepaṭṭho abhiññeyyo; vīmaṃsāya dassanaṭṭho abhiññeyyo.

੧੭. ਦੁਕ੍ਖਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਾਪਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ વਿਪਰਿਣਾਮਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਸਮੁਦਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਆਯੂਹਨਟ੍ਠੋ ⁴¹ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਨਿਦਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞੋਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਪਲਿਬੋਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ વਿવੇਕਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਅਸਙ੍ਖਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਅਮਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ। ਮਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਹੇਤੁਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

17. Dukkhaṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa pīḷanaṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa saṅkhataṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa santāpaṭṭho abhiññeyyo; dukkhassa vipariṇāmaṭṭho abhiññeyyo. Samudayaṭṭho abhiññeyyo; samudayassa āyūhanaṭṭho ⁴² abhiññeyyo; samudayassa nidānaṭṭho abhiññeyyo; samudayassa saññogaṭṭho abhiññeyyo; samudayassa palibodhaṭṭho abhiññeyyo; nirodhaṭṭho abhiññeyyo ; nirodhassa nissaraṇaṭṭho abhiññeyyo; nirodhassa vivekaṭṭho abhiññeyyo; nirodhassa asaṅkhataṭṭho abhiññeyyo; nirodhassa amataṭṭho abhiññeyyo. Maggaṭṭho abhiññeyyo; maggassa niyyānaṭṭho abhiññeyyo; maggassa hetuṭṭho abhiññeyyo; maggassa dassanaṭṭho abhiññeyyo; maggassa ādhipateyyaṭṭho abhiññeyyo.

ਤਥਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਚ੍ਚਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਭਿਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿਜਾਨਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਾਤੁਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਞਾਤਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Tathaṭṭho abhiññeyyo; anattaṭṭho abhiññeyyo; saccaṭṭho abhiññeyyo; paṭivedhaṭṭho abhiññeyyo; abhijānanaṭṭho abhiññeyyo; parijānanaṭṭho abhiññeyyo; dhammaṭṭho abhiññeyyo; dhātuṭṭho abhiññeyyo; ñātaṭṭho abhiññeyyo; sacchikiriyaṭṭho abhiññeyyo; phassanaṭṭho abhiññeyyo; abhisamayaṭṭho abhiññeyyo.

੧੮. ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ⁴³ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

18. Nekkhammaṃ abhiññeyyaṃ; abyāpādo abhiññeyyo; ālokasaññā abhiññeyyā; avikkhepo abhiññeyyo; dhammavavatthānaṃ abhiññeyyaṃ; ñāṇaṃ abhiññeyyaṃ; pāmojjaṃ ⁴⁴ abhiññeyyaṃ.

ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

Paṭhamaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; dutiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; tatiyaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ; catutthaṃ jhānaṃ abhiññeyyaṃ. Ākāsānañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; viññāṇañcāyatanasamāpatti abhiññeyyā; ākiñcaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā; nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti abhiññeyyā.

ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਖਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਪਰਿਣਾਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿવਟ੍ਟਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

Aniccānupassanā abhiññeyyā; dukkhānupassanā abhiññeyyā; anattānupassanā abhiññeyyā; nibbidānupassanā abhiññeyyā; virāgānupassanā abhiññeyyā; nirodhānupassanā abhiññeyyā; paṭinissaggānupassanā abhiññeyyā; khayānupassanā abhiññeyyā; vayānupassanā abhiññeyyā; vipariṇāmānupassanā abhiññeyyā; animittānupassanā abhiññeyyā; appaṇihitānupassanā abhiññeyyā; suññatānupassanā abhiññeyyā; adhipaññādhammavipassanā abhiññeyyā; yathābhūtañāṇadassanaṃ abhiññeyyaṃ; ādīnavānupassanā abhiññeyyā; paṭisaṅkhānupassanā abhiññeyyā; vivaṭṭanānupassanā abhiññeyyā.

੧੯. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ।

19. Sotāpattimaggo abhiññeyyo; sotāpattiphalasamāpatti abhiññeyyā; sakadāgāmimaggo abhiññeyyo; sakadāgāmiphalasamāpatti abhiññeyyā; anāgāmimaggo abhiññeyyo ; anāgāmiphalasamāpatti abhiññeyyā; arahattamaggo abhiññeyyo; arahattaphalasamāpatti abhiññeyyā.

ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਕੋਸਜ੍ਜੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ વੀਰਿਯਬਲਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਮਾਦੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਬਲਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਉਦ੍ਧਚ੍ਚੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪવਿਚਯਟ੍ਠੇਨ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫਰਣਟ੍ਠੇਨ ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ; ਉਪਸਮਟ੍ਠੇਨ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਟ੍ਠੇਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ abhiññeyyaṃ; upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ abhiññeyyaṃ; avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ abhiññeyyaṃ; dassanaṭṭhena paññindriyaṃ abhiññeyyaṃ; assaddhiye akampiyaṭṭhena saddhābalaṃ abhiññeyyaṃ; kosajje akampiyaṭṭhena vīriyabalaṃ abhiññeyyaṃ; pamāde akampiyaṭṭhena satibalaṃ abhiññeyyaṃ; uddhacce akampiyaṭṭhena samādhibalaṃ abhiññeyyaṃ; avijjāya akampiyaṭṭhena paññābalaṃ abhiññeyyaṃ; upaṭṭhānaṭṭhena satisambojjhaṅgo abhiññeyyo; pavicayaṭṭhena dhammavicayasambojjhaṅgo abhiññeyyo; paggahaṭṭhena vīriyasambojjhaṅgo abhiññeyyo; pharaṇaṭṭhena pītisambojjhaṅgo abhiññeyyo ; upasamaṭṭhena passaddhisambojjhaṅgo abhiññeyyo; avikkhepaṭṭhena samādhisambojjhaṅgo abhiññeyyo; paṭisaṅkhānaṭṭhena upekkhāsambojjhaṅgo abhiññeyyo.

ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੋਦਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ।

Dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi abhiññeyyā; abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappo abhiññeyyo; pariggahaṭṭhena sammāvācā abhiññeyyā; samuṭṭhānaṭṭhena sammākammanto abhiññeyyo; vodānaṭṭhena sammāājīvo abhiññeyyo; paggahaṭṭhena sammāvāyāmo abhiññeyyo; upaṭṭhānaṭṭhena sammāsati abhiññeyyā; avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi abhiññeyyo.

ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਬਲਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਹੇਤੁਟ੍ਠੇਨ ਮਗ੍ਗੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਪਦਹਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਇਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਤਥਟ੍ਠੇਨ ਸਚ੍ਚਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮਥੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਯੁਗਨਦ੍ਧਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Ādhipateyyaṭṭhena indriyā abhiññeyyā; akampiyaṭṭhena balā abhiññeyyā; niyyānaṭṭhena bojjhaṅgā abhiññeyyā; hetuṭṭhena maggo abhiññeyyo; upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānā abhiññeyyā; padahanaṭṭhena sammappadhānā abhiññeyyā; ijjhanaṭṭhena iddhipādā abhiññeyyā; tathaṭṭhena saccā abhiññeyyā; avikkhepaṭṭhena samatho abhiññeyyo; anupassanaṭṭhena vipassanā abhiññeyyā; ekarasaṭṭhena samathavipassanā abhiññeyyā; anativattanaṭṭhena yuganaddhaṃ abhiññeyyaṃ.

ਸਂવਰਟ੍ਠੇਨ ਸੀਲવਿਸੁਦ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਸੁਦ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਸੁਦ੍ਧਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠੇਨ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੇਨ વਿਜ੍ਜਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ; ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਟ੍ਠੇਨ વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਟ੍ਠੇਨ ਖਯੇ ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਟ੍ਠੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇ ਞਾਣਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

Saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi abhiññeyyā; avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi abhiññeyyā; dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi abhiññeyyā; muttaṭṭhena vimokkho abhiññeyyo; paṭivedhaṭṭhena vijjā abhiññeyyā ; pariccāgaṭṭhena vimutti abhiññeyyā; samucchedaṭṭhena khaye ñāṇaṃ abhiññeyyaṃ; paṭippassaddhaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ abhiññeyyaṃ.

੨੦. ਛਨ੍ਦੋ ਮੂਲਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਮਨਸਿਕਾਰੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫਸ੍ਸੋ ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; વੇਦਨਾ ਸਮੋਸਰਣਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਸਮਾਧਿ ਪਮੁਖਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਸਤਿ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਪਞ੍ਞਾ ਤਤੁਤ੍ਤਰਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਸਾਰਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਅਮਤੋਗਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।

20. Chando mūlaṭṭhena abhiññeyyo; manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena abhiññeyyo; phasso samodhānaṭṭhena abhiññeyyo; vedanā samosaraṇaṭṭhena abhiññeyyā; samādhi pamukhaṭṭhena abhiññeyyo; sati ādhipateyyaṭṭhena abhiññeyyā; paññā tatuttaraṭṭhena abhiññeyyā; vimutti sāraṭṭhena abhiññeyyā; amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena abhiññeyyaṃ.

ਯੇ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਞਾਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ।

Ye ye dhammā abhiññātā honti te te dhammā ñātā honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā abhiññeyyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.

ਦੁਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।

Dutiyabhāṇavāro.

੨੧. ਕਥਂ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

21. Kathaṃ ‘‘ime dhammā pariññeyyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

ਏਕੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ – ਫਸ੍ਸੋ ਸਾਸવੋ ਉਪਾਦਾਨਿਯੋ। ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਨਾਮਞ੍ਚ ਰੂਪਞ੍ਚ। ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਤਿਸ੍ਸੋ વੇਦਨਾ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਹਾਰਾ। ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ। ਛ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਛ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਿ ਆਯਤਨਾਨਿ। ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਸਤ੍ਤ વਿਞ੍ਞਾਣਟ੍ਠਿਤਿਯੋ। ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਅਟ੍ਠ ਲੋਕਧਮ੍ਮਾ। ਨવ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਨવ ਸਤ੍ਤਾવਾਸਾ। ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ – ਦਸਾਯਤਨਾਨਿ।

Eko dhammo pariññeyyo – phasso sāsavo upādāniyo. Dve dhammā pariññeyyā – nāmañca rūpañca. Tayo dhammā pariññeyyā – tisso vedanā. Cattāro dhammā pariññeyyā – cattāro āhārā. Pañca dhammā pariññeyyā – pañcupādānakkhandhā. Cha dhammā pariññeyyā – cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta dhammā pariññeyyā – satta viññāṇaṭṭhitiyo. Aṭṭha dhammā pariññeyyā – aṭṭha lokadhammā. Nava dhammā pariññeyyā – nava sattāvāsā. Dasa dhammā pariññeyyā – dasāyatanāni.

‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਕਿਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ? ਚਕ੍ਖੁ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਰੂਪਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਸੋਤਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਸਦ੍ਦਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ, ਗਨ੍ਧਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਜਿવ੍ਹਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ; ਰਸਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਕਾਯੋ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ…ਪੇ॰… ਮਨੋ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ; ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ।’’ ਰੂਪਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ…ਪੇ॰… વੇਦਨਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਸਞ੍ਞਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ… વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ… ਚਕ੍ਖੁ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ… ਅਮਤੋਗਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਟ੍ਠੇਨ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ। ਯੇਸਂ ਯੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਾ ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੀਰਿਤਾ ਚ।

‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, pariññeyyaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ pariññeyyaṃ? Cakkhu, bhikkhave, pariññeyyaṃ; rūpā pariññeyyā; cakkhuviññāṇaṃ pariññeyyaṃ; cakkhusamphasso pariññeyyo; yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pariññeyyaṃ. Sotaṃ pariññeyyaṃ; saddā pariññeyyā…pe… ghānaṃ pariññeyyaṃ, gandhā pariññeyyā… jivhā pariññeyyā; rasā pariññeyyā… kāyo pariññeyyo; phoṭṭhabbā pariññeyyā…pe… mano pariññeyyo; dhammā pariññeyyā… manoviññāṇaṃ pariññeyyaṃ; manosamphasso pariññeyyo; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pariññeyyaṃ.’’ Rūpaṃ pariññeyyaṃ…pe… vedanā pariññeyyā… saññā pariññeyyā… saṅkhārā pariññeyyā… viññāṇaṃ pariññeyyaṃ… cakkhu pariññeyyaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ pariññeyyaṃ… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena pariññeyyaṃ. Yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa te te dhammā paṭiladdhā honti, evaṃ te dhammā pariññātā ceva honti tīritā ca.

੨੨. ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਞਾਣਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ।

22. Nekkhammaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nekkhammaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Abyāpādaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa abyāpādo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ālokasaññaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ālokasaññā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Avikkhepaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa avikkhepo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Dhammavavatthānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa dhammavavatthānaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ñāṇaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ñāṇaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Pāmojjaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa pāmojjaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.

ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ।

Paṭhamaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa paṭhamaṃ jhānaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa catutthaṃ jhānaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ākāsānañcāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ākāsānañcāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Viññāṇañcāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa viññāṇañcāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ākiñcaññāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.

ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਖਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। વਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। વਿਪਰਿਣਾਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਿਪਰਿਣਾਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ । ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ।

Aniccānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa aniccānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Dukkhānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa dukkhānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Anattānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa anattānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Nibbidānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nibbidānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Virāgānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa virāgānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Nirodhānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa nirodhānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Paṭinissaggānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa paṭinissaggānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Khayānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa khayānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Vayānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa vayānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Vipariṇāmānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa vipariṇāmānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Animittānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa animittānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Appaṇihitānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa appaṇihitānupassanā paṭiladdhā hoti . Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Suññatānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa suññatānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.

ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। વਿવਟ੍ਟਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਿવਟ੍ਟਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ।

Adhipaññādhammavipassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa adhipaññādhammavipassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Yathābhūtañāṇadassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa yathābhūtañāṇadassanaṃ paṭiladdhaṃ hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Ādīnavānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa ādīnavānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Paṭisaṅkhānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa paṭisaṅkhānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Vivaṭṭanānupassanaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa vivaṭṭanānupassanā paṭiladdhā hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.

ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤੋ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਤੀਰਿਤੋ ਚ।

Sotāpattimaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa sotāpattimaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Sakadāgāmimaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa sakadāgāmimaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Anāgāmimaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa anāgāmimaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca. Arahattamaggaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa arahattamaggo paṭiladdho hoti. Evaṃ so dhammo pariññāto ceva hoti tīrito ca.

ਯੇਸਂ ਯੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਾ ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੀਰਿਤਾ ਚ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ।

Yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ paṭilābhatthāya vāyamantassa te te dhammā paṭiladdhā honti. Evaṃ te dhammā pariññātā ceva honti tīritā ca. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā pariññeyyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.

੨੩. ਕਥਂ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

23. Kathaṃ ‘‘ime dhammā pahātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

ਏਕੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ – ਅਸ੍ਮਿਮਾਨੋ। ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਅવਿਜ੍ਜਾ ਚ ਭવਤਣ੍ਹਾ ਚ। ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਤਿਸ੍ਸੋ ਤਣ੍ਹਾ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਓਘਾ। ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣਾਨਿ। ਛ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਛ ਤਣ੍ਹਾਕਾਯਾ। ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਸਤ੍ਤਾਨੁਸਯਾ। ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਅਟ੍ਠ ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਾ। ਨવ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਨવ ਤਣ੍ਹਾਮੂਲਕਾ। ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ – ਦਸ ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਾ।

Eko dhammo pahātabbo – asmimāno. Dve dhammā pahātabbā – avijjā ca bhavataṇhā ca. Tayo dhammā pahātabbā – tisso taṇhā. Cattāro dhammā pahātabbā – cattāro oghā. Pañca dhammā pahātabbā – pañca nīvaraṇāni. Cha dhammā pahātabbā – cha taṇhākāyā. Satta dhammā pahātabbā – sattānusayā. Aṭṭha dhammā pahātabbā – aṭṭha micchattā. Nava dhammā pahātabbā – nava taṇhāmūlakā. Dasa dhammā pahātabbā – dasa micchattā.

੨੪. ਦ੍વੇ ਪਹਾਨਾਨਿ – ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਂ। ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ; ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ। ਤੀਣਿ ਪਹਾਨਾਨਿ – ਕਾਮਾਨਮੇਤਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਦਿਦਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ; ਰੂਪਾਨਮੇਤਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਯਦਿਦਂ ਆਰੁਪ੍ਪਂ; ਯਂ ਖੋ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭੂਤਂ ਸਙ੍ਖਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਨਿਰੋਧੋ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ। ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸ੍ਸ ਕਾਮਾ ਪਹੀਨਾ ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਚ। ਆਰੁਪ੍ਪਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸ੍ਸ ਰੂਪਾ ਪਹੀਨਾ ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਚ। ਨਿਰੋਧਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਹੀਨਾ ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਚ। ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਹਾਨਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ; ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਪਹਾਨਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ; ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ; ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ। ਪਞ੍ਚ ਪਹਾਨਾਨਿ – વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਪ੍ਪਹਾਨਂ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ; ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ; ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ; ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ; ਨਿਸ੍ਸਰਣਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ।

24. Dve pahānāni – samucchedappahānaṃ, paṭippassaddhippahānaṃ. Samucchedappahānañca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato; paṭippassaddhippahānañca phalakkhaṇe. Tīṇi pahānāni – kāmānametaṃ nissaraṇaṃ yadidaṃ nekkhammaṃ; rūpānametaṃ nissaraṇaṃ yadidaṃ āruppaṃ; yaṃ kho pana kiñci bhūtaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ, nirodho tassa nissaraṇaṃ. Nekkhammaṃ paṭiladdhassa kāmā pahīnā ceva honti pariccattā ca. Āruppaṃ paṭiladdhassa rūpā pahīnā ceva honti pariccattā ca. Nirodhaṃ paṭiladdhassa saṅkhārā pahīnā ceva honti pariccattā ca. Cattāri pahānāni dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati; samudayasaccaṃ pahānapaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati; nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati; maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto pajahati. Pañca pahānāni – vikkhambhanappahānaṃ, tadaṅgappahānaṃ, samucchedappahānaṃ, paṭippassaddhippahānaṃ, nissaraṇappahānaṃ. Vikkhambhanappahānañca nīvaraṇānaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ bhāvayato; tadaṅgappahānañca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato; samucchedappahānañca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato; paṭippassaddhippahānañca phalakkhaṇe; nissaraṇappahānañca nirodho nibbānaṃ.

‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਿਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ? ਚਕ੍ਖੁ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ; ਰੂਪਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ; ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ; ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ। ਸੋਤਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ; ਸਦ੍ਦਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ; ਗਨ੍ਧਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ… ਜਿવ੍ਹਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ; ਰਸਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ… ਕਾਯੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ… ਮਨੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ; ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ… ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ;… ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ।’’ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ, વੇਦਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ, ਸਞ੍ਞਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ। ਚਕ੍ਖੁਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ…ਪੇ॰… ਅਮਤੋਗਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਟ੍ਠੇਨ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਜਹਤਿ। ਯੇ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹੀਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂ ਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ।

‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, pahātabbaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ pahātabbaṃ? Cakkhu, bhikkhave, pahātabbaṃ; rūpā pahātabbā; cakkhuviññāṇaṃ pahātabbaṃ; cakkhusamphasso pahātabbo; yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pahātabbaṃ. Sotaṃ pahātabbaṃ; saddā pahātabbā…pe… ghānaṃ pahātabbaṃ; gandhā pahātabbā… jivhā pahātabbā; rasā pahātabbā… kāyo pahātabbo; phoṭṭhabbā pahātabbā… mano pahātabbo; dhammā pahātabbā… manoviññāṇaṃ pahātabbaṃ;… manosamphasso pahātabbo; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi pahātabbaṃ.’’ Rūpaṃ passanto pajahati, vedanaṃ passanto pajahati, saññaṃ passanto pajahati, saṅkhāre passanto pajahati, viññāṇaṃ passanto pajahati. Cakkhuṃ…pe… jarāmaraṇaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena passanto pajahati. Ye ye dhammā pahīnā honti te te dhammā pariccattā honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā pahātabbāti sotāvadhānaṃ, taṃ pajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.

ਤਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।

Tatiyabhāṇavāro.

੨੫. ਕਥਂ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

25. Kathaṃ ‘‘ime dhammā bhāvetabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

ਏਕੋ ਧਮ੍ਮੋ ਭਾવੇਤਬ੍ਬੋ – ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ ਸਾਤਸਹਗਤਾ। ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਸਮਥੋ ਚ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਚ। ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਤਯੋ ਸਮਾਧੀ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ। ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਸਮਾਧਿ ⁴⁵। ਛ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਛ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿਟ੍ਠਾਨਾਨਿ। ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ। ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ। ਨવ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਨવ ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਾਨਿ। ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਦਸ ਕਸਿਣਾਯਤਨਾਨਿ।

Eko dhammo bhāvetabbo – kāyagatāsati sātasahagatā. Dve dhammā bhāvetabbā – samatho ca vipassanā ca. Tayo dhammā bhāvetabbā – tayo samādhī. Cattāro dhammā bhāvetabbā – cattāro satipaṭṭhānā. Pañca dhammā bhāvetabbā – pañcaṅgiko samādhi ⁴⁶. Cha dhammā bhāvetabbā – cha anussatiṭṭhānāni. Satta dhammā bhāvetabbā – satta bojjhaṅgā. Aṭṭha dhammā bhāvetabbā – ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Nava dhammā bhāvetabbā – nava pārisuddhipadhāniyaṅgāni. Dasa dhammā bhāvetabbā – dasa kasiṇāyatanāni.

੨੬. ਦ੍વੇ ਭਾવਨਾ – ਲੋਕਿਯਾ ਚ ਭਾવਨਾ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਚ ਭਾવਨਾ। ਤਿਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ – ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾ, ਅਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾ, ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾ। ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾ ਅਤ੍ਥਿ ਹੀਨਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਜ੍ਝਿਮਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਣੀਤਾ। ਅਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾ ਅਤ੍ਥਿ ਹੀਨਾ , ਅਤ੍ਥਿ ਮਜ੍ਝਿਮਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਣੀਤਾ। ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾ ਪਣੀਤਾ।

26. Dve bhāvanā – lokiyā ca bhāvanā, lokuttarā ca bhāvanā. Tisso bhāvanā – rūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā, arūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā, apariyāpannakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā. Rūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā atthi hīnā, atthi majjhimā, atthi paṇītā. Arūpāvacarakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā atthi hīnā , atthi majjhimā, atthi paṇītā. Apariyāpannakusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanā paṇītā.

੨੭. ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ – ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਪਹਾਨਪ੍ਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ। ਇਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ।

27. Catasso bhāvanā – dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti, samudayasaccaṃ pahānappaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti, nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti, maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhanto bhāveti. Imā catasso bhāvanā.

ਅਪਰਾਪਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ – ਏਸਨਾਭਾવਨਾ, ਪਟਿਲਾਭਾਭਾવਨਾ, ਏਕਰਸਾਭਾવਨਾ, ਆਸੇવਨਾਭਾવਨਾ। ਕਤਮਾ ਏਸਨਾਭਾવਨਾ? ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਅਯਂ ਏਸਨਾਭਾવਨਾ। ਕਤਮਾ ਪਟਿਲਾਭਾਭਾવਨਾ? ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਅਯਂ ਪਟਿਲਾਭਾਭਾવਨਾ। ਕਤਮਾ ਏਕਰਸਾਭਾવਨਾ? ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਟ੍ਠੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવਯਤੋ વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ । ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવਯਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Aparāpi catasso bhāvanā – esanābhāvanā, paṭilābhābhāvanā, ekarasābhāvanā, āsevanābhāvanā. Katamā esanābhāvanā? Sabbesaṃ samādhiṃ samāpajjantānaṃ tattha jātā dhammā ekarasā hontīti – ayaṃ esanābhāvanā. Katamā paṭilābhābhāvanā? Sabbesaṃ samādhiṃ samāpannānaṃ tattha jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – ayaṃ paṭilābhābhāvanā. Katamā ekarasābhāvanā? Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ bhāvayato saddhindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ bhāvayato vīriyindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā . Upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ bhāvayato satindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ bhāvayato samādhindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Dassanaṭṭhena paññindriyaṃ bhāvayato paññindriyassa vasena cattāri indriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.

ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਦ੍ਧਾਬਲਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬਲਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਕੋਸਜ੍ਜੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ વੀਰਿਯਬਲਂ ਭਾવਯਤੋ વੀਰਿਯਬਲਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬਲਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪਮਾਦੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਬਲਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਤਿਬਲਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬਲਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਉਦ੍ਧਚ੍ਚੇ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮਾਧਿਬਲਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬਲਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਭਾવਯਤੋ ਪਞ੍ਞਾਬਲਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬਲਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Assaddhiye akampiyaṭṭhena saddhābalaṃ bhāvayato saddhābalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Kosajje akampiyaṭṭhena vīriyabalaṃ bhāvayato vīriyabalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pamāde akampiyaṭṭhena satibalaṃ bhāvayato satibalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Uddhacce akampiyaṭṭhena samādhibalaṃ bhāvayato samādhibalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avijjāya akampiyaṭṭhena paññābalaṃ bhāvayato paññābalassa vasena cattāri balāni ekarasā hontīti – balānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.

ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪવਿਚਯਟ੍ਠੇਨ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਫਰਣਟ੍ਠੇਨ ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਉਪਸਮਟ੍ਠੇਨ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਟ੍ਠੇਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸ੍ਸ વਸੇਨ ਛ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Upaṭṭhānaṭṭhena satisambojjhaṅgaṃ bhāvayato satisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pavicayaṭṭhena dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāvayato dhammavicayasambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Paggahaṭṭhena vīriyasambojjhaṅgaṃ bhāvayato vīriyasambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pharaṇaṭṭhena pītisambojjhaṅgaṃ bhāvayato pītisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Upasamaṭṭhena passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāvayato passaddhisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avikkhepaṭṭhena samādhisambojjhaṅgaṃ bhāvayato samādhisambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Paṭisaṅkhānaṭṭhena upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāvayato upekkhāsambojjhaṅgassa vasena cha bojjhaṅgā ekarasā hontīti – bojjhaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.

ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾਯ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। વੋਦਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ । ਪਗ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਯਾ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅવਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅਯਂ ਏਕਰਸਾਭਾવਨਾ।

Dassanaṭṭhena sammādiṭṭhiṃ bhāvayato sammādiṭṭhiyā vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappaṃ bhāvayato sammāsaṅkappassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Pariggahaṭṭhena sammāvācaṃ bhāvayato sammāvācāya vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Samuṭṭhānaṭṭhena sammākammantaṃ bhāvayato sammākammantassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Vodānaṭṭhena sammāājīvaṃ bhāvayato sammāājīvassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā . Paggahaṭṭhena sammāvāyāmaṃ bhāvayato sammāvāyāmassa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Upaṭṭhānaṭṭhena sammāsatiṃ bhāvayato sammāsatiyā vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Avikkhepaṭṭhena sammāsamādhiṃ bhāvayato sammāsamādhissa vasena satta maggaṅgā ekarasā hontīti – maggaṅgānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Ayaṃ ekarasābhāvanā.

ਕਤਮਾ ਆਸੇવਨਾਭਾવਨਾ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਆਸੇવਤਿ, ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਸਮਯਮ੍ਪਿ ⁴⁷ ਆਸੇવਤਿ, ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਮ੍ਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਪੁਰਿਮੇਪਿ ਯਾਮੇ ਆਸੇવਤਿ, ਮਜ੍ਝਿਮੇਪਿ ਯਾਮੇ ਆਸੇવਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮੇਪਿ ਯਾਮੇ ਆਸੇવਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਮ੍ਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਦਿવਾਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਾਪਿ ⁴⁸ ਆਸੇવਤਿ, ਕਾਲ਼ੇਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਜੁਣ੍ਹੇਪਿ ਆਸੇવਤਿ, વਸ੍ਸੇਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਹੇਮਨ੍ਤੇਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਗਿਮ੍ਹੇਪਿ ਆਸੇવਤਿ, ਪੁਰਿਮੇਪਿ વਯੋਖਨ੍ਧੇ ਆਸੇવਤਿ, ਮਜ੍ਝਿਮੇਪਿ વਯੋਖਨ੍ਧੇ ਆਸੇવਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮੇਪਿ વਯੋਖਨ੍ਧੇ ਆਸੇવਤਿ – ਅਯਂ ਆਸੇવਨਾਭਾવਨਾ। ਇਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ।

Katamā āsevanābhāvanā? Idha bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ āsevati, majjhanhikasamayampi ⁴⁹ āsevati, sāyanhasamayampi āsevati, purebhattampi āsevati, pacchābhattampi āsevati, purimepi yāme āsevati, majjhimepi yāme āsevati, pacchimepi yāme āsevati, rattimpi āsevati, divāpi āsevati, rattindivāpi ⁵⁰ āsevati, kāḷepi āsevati, juṇhepi āsevati, vassepi āsevati, hemantepi āsevati, gimhepi āsevati, purimepi vayokhandhe āsevati, majjhimepi vayokhandhe āsevati, pacchimepi vayokhandhe āsevati – ayaṃ āsevanābhāvanā. Imā catasso bhāvanā.

੨੮. ਅਪਰਾਪਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਤਦੁਪਗવੀਰਿਯવਾਹਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਆਸੇવਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਕਥਂ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਜਹਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਪਜਹਤੋ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ⁵¹ ਪਜਹਤੋ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ ਪਜਹਤੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ ਪਜਹਤੋ ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅવਿਜ੍ਜਂ ਪਜਹਤੋ ਞਾਣવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ । ਅਰਤਿਂ ਪਜਹਤੋ ਪਾਮੋਜ੍ਜવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਨੀવਰਣੇ ਪਜਹਤੋ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰੇ ਪਜਹਤੋ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪੀਤਿਂ ਪਜਹਤੋ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇ ਪਜਹਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

28. Aparāpi catasso bhāvanā – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā, indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā, tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā, āsevanaṭṭhena bhāvanā. Kathaṃ tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Thinamiddhaṃ ⁵² pajahato ālokasaññāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Uddhaccaṃ pajahato avikkhepavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Vicikicchaṃ pajahato dhammavavatthānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Avijjaṃ pajahato ñāṇavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā . Aratiṃ pajahato pāmojjavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Nīvaraṇe pajahato paṭhamajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Vitakkavicāre pajahato dutiyajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Pītiṃ pajahato tatiyajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sukhadukkhe pajahato catutthajjhānavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.

ਰੂਪਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਂ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ । ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Rūpasaññaṃ paṭighasaññaṃ nānattasaññaṃ pajahato ākāsānañcāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā . Ākāsānañcāyatanasaññaṃ pajahato viññāṇañcāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Viññāṇañcāyatanasaññaṃ pajahato ākiñcaññāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Ākiñcaññāyatanasaññaṃ pajahato nevasaññānāsaññāyatanasamāpattivasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.

ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸੁਖਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅਤ੍ਤਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਨਨ੍ਦਿਂ ਪਜਹਤੋ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਰਾਗਂ ਪਜਹਤੋ વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸਮੁਦਯਂ ਪਜਹਤੋ ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ । ਆਦਾਨਂ ਪਜਹਤੋ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਘਨਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ ਖਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਆਯੂਹਨਂ ਪਜਹਤੋ વਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਧੁવਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੋ વਿਪਰਿਣਾਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਜਹਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਪਣਿਧਿਂ ਪਜਹਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅਭਿਨਿવੇਸਂ ਪਜਹਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸਾਰਾਦਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਂ ਪਜਹਤੋ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾ ਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸਮ੍ਮੋਹਾਭਿਨਿવੇਸਂ ਪਜਹਤੋ ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਆਲਯਾਭਿਨਿવੇਸਂ ਪਜਹਤੋ ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਂ ਪਜਹਤੋ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸਞ੍ਞੋਗਾਭਿਨਿવੇਸਂ ਪਜਹਤੋ વਿવਟ੍ਟਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Niccasaññaṃ pajahato aniccānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sukhasaññaṃ pajahato dukkhānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Attasaññaṃ pajahato anattānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Nandiṃ pajahato nibbidānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Rāgaṃ pajahato virāgānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Samudayaṃ pajahato nirodhānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā . Ādānaṃ pajahato paṭinissaggānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Ghanasaññaṃ pajahato khayānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Āyūhanaṃ pajahato vayānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Dhuvasaññaṃ pajahato vipariṇāmānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Nimittaṃ pajahato animittānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Paṇidhiṃ pajahato appaṇihitānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Abhinivesaṃ pajahato suññatānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sārādānābhinivesaṃ pajahato adhipaññā dhammavipassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sammohābhinivesaṃ pajahato yathābhūtañāṇadassanavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Ālayābhinivesaṃ pajahato ādīnavānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Appaṭisaṅkhaṃ pajahato paṭisaṅkhānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Saññogābhinivesaṃ pajahato vivaṭṭanānupassanāvasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.

ਦਿਟ੍ਠੇਕਟ੍ਠੇ ਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਓਲ਼ਾਰਿਕੇ ਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਤੋ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਅਨੁਸਹਗਤੇ ਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਤੋ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਸੇਨ ਜਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ – ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਏવਂ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Diṭṭhekaṭṭhe kilese pajahato sotāpattimaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Oḷārike kilese pajahato sakadāgāmimaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Anusahagate kilese pajahato anāgāmimaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Sabbakilese pajahato arahattamaggavasena jātā dhammā aññamaññaṃ nātivattantīti – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā.

ਕਥਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਜਹਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਸੇਨ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਪਜਹਤੋ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦવਸੇਨ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਸੇਨ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਏવਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Kathaṃ indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena pañcindriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena pañcindriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā…pe… sabbakilese pajahato arahattamaggavasena pañcindriyāni ekarasā hontīti – indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā.

ਕਥਂ ਤਦੁਪਗવੀਰਿਯવਾਹਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਜਹਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਸੇਨ વੀਰਿਯਂ વਾਹੇਤੀਤਿ – ਤਦੁਪਗવੀਰਿਯવਾਹਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਪਜਹਤੋ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦવਸੇਨ વੀਰਿਯਂ વਾਹੇਤੀਤਿ – ਤਦੁਪਗવੀਰਿਯવਾਹਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਸੇਨ વੀਰਿਯਂ વਾਹੇਤੀਤਿ – ਤਦੁਪਗવੀਰਿਯવਾਹਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਏવਂ ਤਦੁਪਗવੀਰਿਯવਾਹਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Kathaṃ tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena vīriyaṃ vāhetīti – tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena vīriyaṃ vāhetīti – tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā…pe… sabbakilese pajahato arahattamaggavasena vīriyaṃ vāhetīti – tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā.

ਕਥਂ ਆਸੇવਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਆਸੇવਤੀਤਿ – ਆਸੇવਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਆਸੇવਤੀਤਿ – ਆਸੇવਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਆਸੇવਤੀਤਿ – ਆਸੇવਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਏવਂ ਆਸੇવਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ।

Kathaṃ āsevanaṭṭhena bhāvanā? Kāmacchandaṃ pajahanto nekkhammaṃ āsevatīti – āsevanaṭṭhena bhāvanā. Byāpādaṃ pajahanto abyāpādaṃ āsevatīti – āsevanaṭṭhena bhāvanā…pe… sabbakilese pajahanto arahattamaggaṃ āsevatīti – āsevanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ āsevanaṭṭhena bhāvanā.

ਇਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, વੇਦਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, ਸਞ੍ਞਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ, ਚਕ੍ਖੁਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ…ਪੇ॰… ਅਮਤੋਗਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਟ੍ਠੇਨ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਾવੇਤਿ। ਯੇ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ।

Imā catasso bhāvanā rūpaṃ passanto bhāveti, vedanaṃ passanto bhāveti, saññaṃ passanto bhāveti, saṅkhāre passanto bhāveti, viññāṇaṃ passanto bhāveti, cakkhuṃ…pe… jarāmaraṇaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena passanto bhāveti. Ye ye dhammā bhāvitā honti te te dhammā ekarasā honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā bhāvetabbāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.

ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਣવਾਰੋ।

Catutthabhāṇavāro.

੨੯. ਕਥਂ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

29. Kathaṃ ‘‘ime dhammā sacchikātabbā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

ਏਕੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬੋ – ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ। ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – વਿਜ੍ਜਾ ਚ વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਚ। ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਜ੍ਜਾ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ। ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਾ। ਛ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ। ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਸਤ੍ਤ ਖੀਣਾਸવਬਲਾਨਿ। ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਅਟ੍ਠ વਿਮੋਕ੍ਖਾ। ਨવ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਨવ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਨਿਰੋਧਾ। ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ – ਦਸ ਅਸੇਕ੍ਖਾ ਧਮ੍ਮਾ।

Eko dhammo sacchikātabbo – akuppā cetovimutti. Dve dhammā sacchikātabbā – vijjā ca vimutti ca. Tayo dhammā sacchikātabbā – tisso vijjā. Cattāro dhammā sacchikātabbā – cattāri sāmaññaphalāni. Pañca dhammā sacchikātabbā – pañca dhammakkhandhā. Cha dhammā sacchikātabbā – cha abhiññā. Satta dhammā sacchikātabbā – satta khīṇāsavabalāni. Aṭṭha dhammā sacchikātabbā – aṭṭha vimokkhā. Nava dhammā sacchikātabbā – nava anupubbanirodhā. Dasa dhammā sacchikātabbā – dasa asekkhā dhammā.

‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਿਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ? ਚਕ੍ਖੁ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ; ਰੂਪਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ; ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ; ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬੋ ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਸੋਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ; ਸਦ੍ਦਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ; ਗਨ੍ਧਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ… ਜਿવ੍ਹਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ; ਰਸਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ… ਕਾਯੋ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬੋ; ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ… ਮਨੋ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬੋ; ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ; ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ; ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬੋ ; ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ’’। ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, વੇਦਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, ਸਞ੍ਞਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ। ਚਕ੍ਖੁਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ…ਪੇ॰… ਅਮਤੋਗਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਟ੍ਠੇਨ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ। ਯੇ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਫਸ੍ਸਿਤਾ ⁵³ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ।

‘‘Sabbaṃ, bhikkhave, sacchikātabbaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ sacchikātabbaṃ? Cakkhu, bhikkhave, sacchikātabbaṃ; rūpā sacchikātabbā; cakkhuviññāṇaṃ sacchikātabbaṃ; cakkhusamphasso sacchikātabbo ; yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi sacchikātabbaṃ. Sotaṃ sacchikātabbaṃ; saddā sacchikātabbā…pe… ghānaṃ sacchikātabbaṃ; gandhā sacchikātabbā… jivhā sacchikātabbā; rasā sacchikātabbā… kāyo sacchikātabbo; phoṭṭhabbā sacchikātabbā… mano sacchikātabbo; dhammā sacchikātabbā; manoviññāṇaṃ sacchikātabbaṃ; manosamphasso sacchikātabbo ; yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi sacchikātabbaṃ’’. Rūpaṃ passanto sacchikaroti, vedanaṃ passanto sacchikaroti, saññaṃ passanto sacchikaroti, saṅkhāre passanto sacchikaroti, viññāṇaṃ passanto sacchikaroti. Cakkhuṃ…pe… jarāmaraṇaṃ…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena passanto sacchikaroti. Ye ye dhammā sacchikatā honti te te dhammā phassitā ⁵⁴ honti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā sacchikātabbāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’nti.

੩੦. ਕਥਂ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹਾਨਭਾਗਿਯਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਠਿਤਿਭਾਗਿਯਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਸੇਸਭਾਗਿਯਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

30. Kathaṃ ‘‘ime dhammā hānabhāgiyā, ime dhammā ṭhitibhāgiyā, ime dhammā visesabhāgiyā, ime dhammā nibbedhabhāgiyā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

ਪਠਮਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ ਕਾਮਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਅવਿਤਕ੍ਕਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ।

Paṭhamassa jhānassa lābhiṃ kāmasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Avitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.

ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ વਿਤਕ੍ਕਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਉਪੇਕ੍ਖਾਸੁਖਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ।

Dutiyassa jhānassa lābhiṃ vitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Upekkhāsukhasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.

ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ ਪੀਤਿਸੁਖਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ।

Tatiyassa jhānassa lābhiṃ pītisukhasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Adukkhamasukhasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.

ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ।

Catutthassa jhānassa lābhiṃ upekkhāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.

ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ ਰੂਪਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ।

Ākāsānañcāyatanassa lābhiṃ rūpasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.

વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ।

Viññāṇañcāyatanassa lābhiṃ ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Ākiñcaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo.

ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸ੍ਸ ਲਾਭਿਂ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ – ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ – વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ વਿਰਾਗੂਪਸਂਹਿਤਾ – ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹਾਨਭਾਗਿਯਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਠਿਤਿਭਾਗਿਯਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਸੇਸਭਾਗਿਯਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਾਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ’’।

Ākiñcaññāyatanassa lābhiṃ viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – hānabhāgiyo dhammo. Tadanudhammatā sati santiṭṭhati – ṭhitibhāgiyo dhammo. Nevasaññānāsaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti – visesabhāgiyo dhammo. Nibbidāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti virāgūpasaṃhitā – nibbedhabhāgiyo dhammo. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘ime dhammā hānabhāgiyā, ime dhammā ṭhitibhāgiyā, ime dhammā visesabhāgiyā, ime dhammā nibbedhabhāgiyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ’’.

੩੧. ਕਥਂ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ? ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਖਯਟ੍ਠੇਨ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਭਯਟ੍ਠੇਨ, ਅਨਤ੍ਤਾ ਅਸਾਰਕਟ੍ਠੇਨਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ। ‘‘વੇਦਨਾ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾ… ਸਙ੍ਖਾਰਾ… વਿਞ੍ਞਾਣਂ… ਚਕ੍ਖੁ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਖਯਟ੍ਠੇਨ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਭਯਟ੍ਠੇਨ, ਅਨਤ੍ਤਾ ਅਸਾਰਕਟ੍ਠੇਨਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

31. Kathaṃ ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe saṅkhārā dukkhā, sabbe dhammā anattā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ? ‘‘Rūpaṃ aniccaṃ khayaṭṭhena, dukkhaṃ bhayaṭṭhena, anattā asārakaṭṭhenā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ. ‘‘Vedanā…pe… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ… cakkhu…pe… jarāmaraṇaṃ aniccaṃ khayaṭṭhena, dukkhaṃ bhayaṭṭhena, anattā asārakaṭṭhenā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe saṅkhārā dukkhā, sabbe dhammā anattā’’ti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ.

੩੨. ਕਥਂ ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ?

32. Kathaṃ ‘‘idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ?

੩੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ? ਜਾਤਿਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਜਰਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਮਰਣਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਅਪ੍ਪਿਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋ, ਪਿਯੇਹਿ વਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋ, ਯਮ੍ਪਿਚ੍ਛਂ ਨ ਲਭਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ; ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ⁵⁵ ਦੁਕ੍ਖਾ।

33. Tattha katamaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ? Jātipi dukkhā, jarāpi dukkhā, maraṇampi dukkhaṃ, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsāpi dukkhā, appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho, yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ; saṅkhittena pañcupādānakkhandhā ⁵⁶ dukkhā.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਜਾਤਿ? ਯਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਮ੍ਹਿ ਤਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਜਾਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਿ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾવੋ ਆਯਤਨਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਿ।

Tattha katamā jāti? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jāti sañjāti okkanti abhinibbatti khandhānaṃ pātubhāvo āyatanānaṃ paṭilābho – ayaṃ vuccati jāti.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਜਰਾ ਯਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਮ੍ਹਿ ਤਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਜਰਾ ਜੀਰਣਤਾ ਖਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ ਪਾਲਿਚ੍ਚਂ વਲਿਤ੍ਤਚਤਾ ਆਯੁਨੋ ਸਂਹਾਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਪਰਿਪਾਕੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਜਰਾ।

Tattha katamā jarā yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko – ayaṃ vuccati jarā.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਮਰਣਂ? ਯਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਮ੍ਹਾ ਤਮ੍ਹਾ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯਾ ਚੁਤਿ ਚવਨਤਾ ਭੇਦੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਮਚ੍ਚੁ ਮਰਣਂ ਕਾਲਕਿਰਿਯਾ ⁵⁷ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਭੇਦੋ ਕਲ਼ੇવਰਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖੇਪੋ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸੁਪਚ੍ਛੇਦੋ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਮਰਣਂ।

Tattha katamaṃ maraṇaṃ? Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā ⁵⁸ khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo jīvitindriyassupacchedo – idaṃ vuccati maraṇaṃ.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸੋਕੋ? ਞਾਤਿਬ੍ਯਸਨੇਨ ⁵⁹ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਭੋਗਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਰੋਗਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਸੀਲਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਦਿਟ੍ਠਿਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਬ੍ਯਸਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇਨ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸੋਕੋ ਸੋਚਨਾ ਸੋਚਿਤਤ੍ਤਂ ਅਨ੍ਤੋਸੋਕੋ ਅਨ੍ਤੋਪਰਿਸੋਕੋ ਚੇਤਸੋ ਪਰਿਜ੍ਝਾਯਨਾ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਸੋਕਸਲ੍ਲਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੋਕੋ।

Tattha katamo soko? Ñātibyasanena ⁶⁰ vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa soko socanā socitattaṃ antosoko antoparisoko cetaso parijjhāyanā domanassaṃ sokasallaṃ – ayaṃ vuccati soko.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਰਿਦੇવੋ? ਞਾਤਿਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਭੋਗਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਰੋਗਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਸੀਲਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਦਿਟ੍ਠਿਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਬ੍ਯਸਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇਨ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਆਦੇવੋ ਪਰਿਦੇવੋ ਆਦੇવਨਾ, ਪਰਿਦੇવਨਾ ਆਦੇવਿਤਤ੍ਤਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਤ੍ਤਂ વਾਚਾ ਪਲਾਪੋ વਿਪ੍ਪਲਾਪੋ ਲਾਲਪ੍ਪੋ ਲਾਲਪ੍ਪਨਾ ਲਾਲਪ੍ਪਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਰਿਦੇવੋ।

Tattha katamo paridevo? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa ādevo paridevo ādevanā, paridevanā ādevitattaṃ paridevitattaṃ vācā palāpo vippalāpo lālappo lālappanā lālappitattaṃ – ayaṃ vuccati paridevo.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਂ? ਯਂ ਕਾਯਿਕਂ ਅਸਾਤਂ ਕਾਯਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਅਸਾਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ વੇਦਯਿਤਂ, ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਅਸਾਤਾ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ।

Tattha katamaṃ dukkhaṃ? Yaṃ kāyikaṃ asātaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ kāyasamphassajaṃ asātaṃ dukkhaṃ vedayitaṃ, kāyasamphassajā asātā dukkhā vedanā – idaṃ vuccati dukkhaṃ.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ? ਯਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਅਸਾਤਂ ਚੇਤਸਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ ਅਸਾਤਂ વੇਦਯਿਤਂ, ਚੇਤੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਅਸਾਤਾ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ।

Tattha katamaṃ domanassaṃ? Yaṃ cetasikaṃ asātaṃ cetasikaṃ dukkhaṃ, cetosamphassajaṃ asātaṃ vedayitaṃ, cetosamphassajā asātā dukkhā vedanā – idaṃ vuccati domanassaṃ.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਉਪਾਯਾਸੋ? ਞਾਤਿਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਭੋਗਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਰੋਗਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਸੀਲਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਦਿਟ੍ਠਿਬ੍ਯਸਨੇਨ વਾ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਬ੍ਯਸਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇਨ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਆਯਾਸੋ ਉਪਾਯਾਸੋ ਆਯਾਸਨਾ ਉਪਾਯਾਸਨਾ ਆਯਾਸਿਤਤ੍ਤਂ ਉਪਾਯਾਸਿਤਤ੍ਤਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਉਪਾਯਾਸੋ।

Tattha katamo upāyāso? Ñātibyasanena vā phuṭṭhassa, bhogabyasanena vā phuṭṭhassa, rogabyasanena vā phuṭṭhassa, sīlabyasanena vā phuṭṭhassa, diṭṭhibyasanena vā phuṭṭhassa, aññataraññatarena byasanena samannāgatassa, aññataraññatarena dukkhadhammena phuṭṭhassa āyāso upāyāso āyāsanā upāyāsanā āyāsitattaṃ upāyāsitattaṃ – ayaṃ vuccati upāyāso.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਅਪ੍ਪਿਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਿਟ੍ਠਾ ਅਕਨ੍ਤਾ ਅਮਨਾਪਾ ਰੂਪਾ ਸਦ੍ਦਾ ਗਨ੍ਧਾ ਰਸਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਯੇ વਾ ਪਨਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਥਕਾਮਾ ਅਹਿਤਕਾਮਾ ਅਫਾਸੁਕਾਮਾ ਅਯੋਗਕ੍ਖੇਮਕਾਮਾ, ਯਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਙ੍ਗਤਿ ਸਮਾਗਮੋ ਸਮੋਧਾਨਂ ਮਿਸ੍ਸੀਭਾવੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਪ੍ਪਿਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋ।

Tattha katamo appiyehi sampayogo dukkho? Idha yassa te honti aniṭṭhā akantā amanāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā, ye vā panassa te honti anatthakāmā ahitakāmā aphāsukāmā ayogakkhemakāmā, yā tehi saddhiṃ saṅgati samāgamo samodhānaṃ missībhāvo – ayaṃ vuccati appiyehi sampayogo dukkho.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਿਯੇਹਿ વਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਯਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ਰੂਪਾ ਸਦ੍ਦਾ ਗਨ੍ਧਾ ਰਸਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਯੇ વਾ ਪਨਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾ ਹਿਤਕਾਮਾ ਫਾਸੁਕਾਮਾ ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਕਾਮਾ ਮਾਤਾ વਾ ਪਿਤਾ વਾ ਭਾਤਾ વਾ ਭਗਿਨੀ વਾ ਮਿਤ੍ਤਾ વਾ ਅਮਚ੍ਚਾ વਾ ਞਾਤੀ વਾ ਸਾਲੋਹਿਤਾ વਾ, ਯਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸਙ੍ਗਤਿ ਅਸਮਾਗਮੋ ਅਸਮੋਧਾਨਂ ਅਮਿਸ੍ਸੀਭਾવੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਿਯੇਹਿ વਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋ।

Tattha katamo piyehi vippayogo dukkho? Idha yassa te honti iṭṭhā kantā manāpā rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā, ye vā panassa te honti atthakāmā hitakāmā phāsukāmā yogakkhemakāmā mātā vā pitā vā bhātā vā bhaginī vā mittā vā amaccā vā ñātī vā sālohitā vā, yā tehi saddhiṃ asaṅgati asamāgamo asamodhānaṃ amissībhāvo – ayaṃ vuccati piyehi vippayogo dukkho.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਯਮ੍ਪਿਚ੍ਛਂ ਨ ਲਭਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ? ਜਾਤਿਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ – ‘‘ਅਹੋ વਤ ਮਯਂ ਨ ਜਾਤਿਧਮ੍ਮਾ ਅਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਚ વਤ ਨੋ ਜਾਤਿ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ਨ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਇਚ੍ਛਾਯ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ – ਇਦਮ੍ਪਿ ਯਮ੍ਪਿਚ੍ਛਂ ਨ ਲਭਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਜਰਾਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ…ਪੇ॰… ਬ੍ਯਾਧਿਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ… ਮਰਣਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ… ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ – ‘‘ਅਹੋ વਤ ਮਯਂ ਨ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਧਮ੍ਮਾ ਅਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਚ વਤ ਨੋ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਨ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਇਚ੍ਛਾਯ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ – ਇਦਮ੍ਪਿ ਯਮ੍ਪਿਚ੍ਛਂ ਨ ਲਭਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ।

Tattha katamaṃ yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ? Jātidhammānaṃ sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati – ‘‘aho vata mayaṃ na jātidhammā assāma, na ca vata no jāti āgaccheyyā’’ti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ – idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ. Jarādhammānaṃ sattānaṃ…pe… byādhidhammānaṃ sattānaṃ… maraṇadhammānaṃ sattānaṃ… sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammānaṃ sattānaṃ evaṃ icchā uppajjati – ‘‘aho vata mayaṃ na sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā assāma, na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā āgaccheyyu’’nti. Na kho panetaṃ icchāya pattabbaṃ – idampi yampicchaṃ na labhati tampi dukkhaṃ.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੇ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਦੁਕ੍ਖਾ? ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ ⁶¹ – ਰੂਪੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ⁶², વੇਦਨੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਞ੍ਞੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਮੇ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਦੁਕ੍ਖਾ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ।

Tattha katame saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā? Seyyathidaṃ ⁶³ – rūpupādānakkhandho, ⁶⁴, vedanupādānakkhandho saññupādānakkhandho, saṅkhārupādānakkhandho, viññāṇupādānakkhandho – ime vuccanti saṅkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. Idaṃ vuccati dukkhaṃ ariyasaccaṃ.

੩੪. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ? ਯਾਯਂ ਤਣ੍ਹਾ ਪੋਨੋਭવਿਕਾ ⁶⁵ ਨਨ੍ਦਿਰਾਗਸਹਗਤਾ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨੀ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਕਾਮਤਣ੍ਹਾ ਭવਤਣ੍ਹਾ વਿਭવਤਣ੍ਹਾ , ਸਾ ਖੋ ਪਨੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਕਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ? ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ। ਕਿਞ੍ਚ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ? ਚਕ੍ਖੁ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ। ਸੋਤਂ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਘਾਨਂ ਲੋਕੇ… ਜਿવ੍ਹਾ ਲੋਕੇ… ਕਾਯੋ ਲੋਕੇ… ਮਨੋ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ। ਰੂਪਾ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ। ਸਦ੍ਦਾ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਾ ਲੋਕੇ… ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਲੋਕੇ… ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਲੋਕੇ… ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ ਲੋਕੇ… ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ ਲੋਕੇ… ਰੂਪਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਲੋਕੇ… ਰੂਪਤਣ੍ਹਾ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਤਣ੍ਹਾ ਲੋਕੇ… ਰੂਪવਿਤਕ੍ਕੋ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮવਿਤਕ੍ਕੋ ਲੋਕੇ… ਰੂਪવਿਚਾਰੋ ਲੋਕੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮવਿਚਾਰੋ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ।

34. Tattha katamaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ? Yāyaṃ taṇhā ponobhavikā ⁶⁶ nandirāgasahagatā tatratatrābhinandinī, seyyathidaṃ – kāmataṇhā bhavataṇhā vibhavataṇhā , sā kho panesā taṇhā kattha uppajjamānā uppajjati, kattha nivisamānā nivisati? Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhu loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Sotaṃ loke…pe… ghānaṃ loke… jivhā loke… kāyo loke… mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Rūpā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Saddā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ…pe… dhammā loke… cakkhuviññāṇaṃ loke…pe… manoviññāṇaṃ loke… cakkhusamphasso loke…pe… manosamphasso loke… cakkhusamphassajā vedanā loke…pe… manosamphassajā vedanā loke… rūpasaññā loke…pe… dhammasaññā loke… rūpasañcetanā loke…pe… dhammasañcetanā loke… rūpataṇhā loke…pe… dhammataṇhā loke… rūpavitakko loke…pe… dhammavitakko loke… rūpavicāro loke…pe… dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Idaṃ vuccati dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ.

੩੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ? ਯੋ ਤਸ੍ਸਾਯੇવ ਤਣ੍ਹਾਯ ਅਸੇਸવਿਰਾਗਨਿਰੋਧੋ ਚਾਗੋ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਮੁਤ੍ਤਿ ਅਨਾਲਯੋ, ਸਾ ਖੋ ਪਨੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਕਤ੍ਥ ਪਹੀਯਮਾਨਾ ਪਹੀਯਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ? ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਯਮਾਨਾ ਪਹੀਯਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ। ਕਿਞ੍ਚ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ? ਚਕ੍ਖੁਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਯਮਾਨਾ ਪਹੀਯਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮવਿਚਾਰੋ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਯਮਾਨਾ ਪਹੀਯਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ।

35. Tattha katamaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ? Yo tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodho cāgo paṭinissaggo mutti anālayo, sā kho panesā taṇhā kattha pahīyamānā pahīyati, kattha nirujjhamānā nirujjhati? Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati. Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhuloke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati…pe… dhammavicāro loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ, etthesā taṇhā pahīyamānā pahīyati, ettha nirujjhamānā nirujjhati. Idaṃ vuccati dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ.

੩੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ? ਅਯਮੇવ ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ? ਦੁਕ੍ਖੇ ਞਾਣਂ, ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੇ ਞਾਣਂ, ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੇ ਞਾਣਂ, ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਞਾਣਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ।

36. Tattha katamaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Tattha katamā sammādiṭṭhi? Dukkhe ñāṇaṃ, dukkhasamudaye ñāṇaṃ, dukkhanirodhe ñāṇaṃ, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ñāṇaṃ – ayaṃ vuccati sammādiṭṭhi.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ? ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਅવਿਹਿਂਸਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ।

Tattha katamo sammāsaṅkappo? Nekkhammasaṅkappo, abyāpādasaṅkappo, avihiṃsāsaṅkappo – ayaṃ vuccati sammāsaṅkappo.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ? ਮੁਸਾવਾਦਾ વੇਰਮਣੀ ⁶⁷, ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀ, ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ વੇਰਮਣੀ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ।

Tattha katamā sammāvācā? Musāvādā veramaṇī ⁶⁸, pisuṇāya vācāya veramaṇī, pharusāya vācāya veramaṇī, samphappalāpā veramaṇī – ayaṃ vuccati sammāvācā.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ? ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ વੇਰਮਣੀ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ વੇਰਮਣੀ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ વੇਰਮਣੀ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ।

Tattha katamo sammākammanto? Pāṇātipātā veramaṇī, adinnādānā veramaṇī, kāmesumicchācārā veramaṇī – ayaṃ vuccati sammākammanto.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੋ? ਇਧ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਮਿਚ੍ਛਾਆਜੀવਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੇਨ ਜੀવਿਕਂ ⁶⁹ ਕਪ੍ਪੇਤਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવੋ।

Tattha katamo sammāājīvo? Idha ariyasāvako micchāājīvaṃ pahāya sammāājīvena jīvikaṃ ⁷⁰ kappeti – ayaṃ vuccati sammāājīvo.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ…ਪੇ॰… ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ …ਪੇ॰… ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ।

Tattha katamo sammāvāyāmo? Idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya …pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati – ayaṃ vuccati sammāvāyāmo.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। વੇਦਨਾਸੁ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ।

Tattha katamā sammāsati? Idha bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ – ayaṃ vuccati sammāsati.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰਤਿ ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ, ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ – ‘‘ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖવਿਹਾਰੀ’’ਤਿ ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ। ਤਂ ਞਾਤਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ। ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਤਾવਧਾਨਂ, ਤਂਪਜਾਨਨਾ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ। ਏવਂ ਸੋਤਾવਧਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਤਮਯੇ ਞਾਣਂ।

Tattha katamo sammāsamādhi? Idha bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘‘upekkhako satimā sukhavihārī’’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati sammāsamādhi. Idaṃ vuccati dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘idaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ, idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’’nti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇaṃ. Evaṃ sotāvadhāne paññā sutamaye ñāṇaṃ.

ਸੁਤਮਯਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਪਠਮੋ।

Sutamayañāṇaniddeso paṭhamo.

Next: ੨. ਸੀਲਮਯਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 2. Sīlamayañāṇaniddeso

Footnotes:

1. ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ (ਸ੍ਯਾ॰)

2. dukkhasamudayo (syā.)

3. ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ (ਸ੍ਯਾ॰) ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਾ

4. dukkhanirodho (syā.) aṭṭhakathā oloketabbā

5. ਚਕ੍ਖੁਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)

6. ਯਮਿਦਂ (ਕ॰) ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੪.੫੨ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬੋ

7. cakkhuṃ (syā. ka.)

8. yamidaṃ (ka.) saṃ. ni. 4.52 passitabbo

9. ਨਹਾਰੂ (ਸ੍ਯਾ॰)

10. ਅਟ੍ਠਿਮਞ੍ਜਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)

11. nahārū (syā.)

12. aṭṭhimañjaṃ abhiññeyyaṃ (syā. ka.)

13. વਿਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ (ਸ੍ਯਾ॰)

14. viriyindriyaṃ (syā.)

15. ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ (ਸ੍ਯਾ॰) ਏવਮੀਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ

16. paṭhamajjhānaṃ (syā.) evamīdisesu ṭhānesu

17. ਆਯੁਹਨਾ (ਸ੍ਯਾ॰) ਏવਮੁਪਰਿਪਿ

18. āyuhanā (syā.) evamuparipi

19. ਅਨਾਯੁਹਨਾ (ਸ੍ਯਾ॰) ਏવਮੁਪਰਿਪਿ

20. anāyuhanā (syā.) evamuparipi

21. ਪਰਿਪੂਰਣਟ੍ਠੋ (ਕ॰), ਪਰਿਪੂਰਿਟ੍ਠੋ (ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)

22. ਨਿવਤ੍ਤਨਟ੍ਠੋ (ਕ॰)

23. ਯੁਗਨਨ੍ਧਨਟ੍ਠੋ (ਕ॰)

24. ਹੇਤਟ੍ਠੋ (ਸ੍ਯਾ॰)

25. paripūraṇaṭṭho (ka.), paripūriṭṭho (sī. aṭṭha.)

26. nivattanaṭṭho (ka.)

27. yuganandhanaṭṭho (ka.)

28. hetaṭṭho (syā.)

29. ਮਗ੍ਗਾਨਂ (ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ) ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ

30. maggānaṃ (sabbattha) aṭṭhakathā passitabbā

31. ਧਾਤਟ੍ਠੋ (ਸ੍ਯਾ॰)

32. dhātaṭṭho (syā.)

33. વਤ੍ਥਟ੍ਠੋ (ਸ੍ਯਾ॰)

34. ਭੁਮ੍ਮਟ੍ਠੋ (ਸ੍ਯਾ॰ ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰) (ਏਕਤ੍ਤੇ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੋ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ) (ਕ॰) ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ

35. vatthaṭṭho (syā.)

36. bhummaṭṭho (syā. sī. aṭṭha.) (ekatte upanibandhanaṭṭho abhiññeyyo) (ka.) aṭṭhakathā passitabbā

37. ਪਕਾਸਨਟ੍ਠੋ (ਕ॰)

38. વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਟ੍ਠੋ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)

39. pakāsanaṭṭho (ka.)

40. vossaggaṭṭho (syā. ka.)

41. ਆਯੁਹਨਟ੍ਠੋ (ਸ੍ਯਾ॰)

42. āyuhanaṭṭho (syā.)

43. ਪਾਮੁਜ੍ਜਂ (ਸ੍ਯਾ॰)

44. pāmujjaṃ (syā.)

45. ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧੀ (ਸ੍ਯਾ॰)

46. sammāsamādhī (syā.)

47. ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿਕਸਮਯਮ੍ਪਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)

48. ਰਤ੍ਤਿਦਿવਾਪਿ (ਕ॰)

49. majjhantikasamayampi (syā. ka.)

50. rattidivāpi (ka.)

51. ਥੀਨਮਿਦ੍ਧਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)

52. thīnamiddhaṃ (syā. sī. aṭṭha.)

53. ਫੁਸਿਤਾ (ਸ੍ਯਾ॰)

54. phusitā (syā.)

55. ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਪਿ (ਕ॰) ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸੁਤ੍ਤੇ ਸਚ੍ਚવਿਭਙ੍ਗੇ ਚ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਂ

56. pañcupādānakkhandhāpi (ka.) satipaṭṭhānasutte saccavibhaṅge ca passitabbaṃ

57. ਕਾਲਂਕਿਰਿਯਾ (ਕ॰)

58. kālaṃkiriyā (ka.)

59. ਯੋ ਞਾਤਿਬ੍ਯਸਨੇਨ (ਸ੍ਯਾ॰) ਪਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚવਿਭਙ੍ਗੇ

60. yo ñātibyasanena (syā.) passa saccavibhaṅge

61. ਸੇਯ੍ਯਥੀਦਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)

62. ਰੂਪੂਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ (ਸ੍ਯਾ॰) ਏવਮੁਪਰਿਪਿ

63. seyyathīdaṃ (syā. sī. aṭṭha.)

64. rūpūpādānakkhandho (syā.) evamuparipi

65. ਪੋਨੋਬ੍ਭવਿਕਾ (ਸ੍ਯਾ॰)

66. ponobbhavikā (syā.)

67. વੇਰਮਣਿ (ਕ॰)

68. veramaṇi (ka.)

69. ਜੀવਿਤਂ (ਕ॰)

70. jīvitaṃ (ka.)

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact