Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๑. สุตวนฺตสุตฺตํ
11. Sutavantasuttaṃ
๑๒๓. เอกํ สมยํ อายสฺมา จ สาริปุโตฺต อายสฺมา จ มหาโกฎฺฐิโก พาราณสิยํ วิหรนฺติ อิสิปตเน มิคทาเยฯ อถ โข อายสฺมา มหาโกฎฺฐิโก สายนฺหสมยํ ปฎิสลฺลานา วุฎฺฐิโต เยนายสฺมา สาริปุโตฺต เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา…เป.… เอตทโวจ –
123. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto āyasmā ca mahākoṭṭhiko bārāṇasiyaṃ viharanti isipatane migadāye. Atha kho āyasmā mahākoṭṭhiko sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe… etadavoca –
‘‘สุตวตาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘สุตวตาวุโส โกฎฺฐิก, ภิกฺขุนา ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ กตเม ปญฺจ? เสยฺยถิทํ – รูปุปาทานกฺขโนฺธ…เป.… วิญฺญาณุปาทานกฺขโนฺธฯ สุตวตาวุโส โกฎฺฐิก, ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ – ยํ สุตวา ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขเนฺธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรโนฺต โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ
‘‘Sutavatāvuso sāriputta, bhikkhunā katame dhammā yoniso manasi kātabbā’’ti? ‘‘Sutavatāvuso koṭṭhika, bhikkhunā pañcupādānakkhandhā aniccato…pe… anattato yoniso manasi kātabbā. Katame pañca? Seyyathidaṃ – rūpupādānakkhandho…pe… viññāṇupādānakkhandho. Sutavatāvuso koṭṭhika, bhikkhunā ime pañcupādānakkhandhā aniccato…pe… anattato yoniso manasi kātabbā. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati – yaṃ sutavā bhikkhu ime pañcupādānakkhandhe aniccato…pe… anattato yoniso manasi karonto sotāpattiphalaṃ sacchikareyyā’’ti.
‘‘โสตาปเนฺนน ปนาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุนา กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘โสตาปเนฺนนปิ โข อาวุโส โกฎฺฐิก , ภิกฺขุนา อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ ฐานํ โข ปเนตํ, อาวุโส, วิชฺชติ – ยํ โสตาปโนฺน ภิกฺขุ อิเม ปญฺจุปาทานกฺขเนฺธ อนิจฺจโต…เป.… อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กโรโนฺต สกทาคามิผลํ…เป.… อนาคามิผลํ…เป.… อรหตฺตผลํ สจฺฉิกเรยฺยา’’ติฯ
‘‘Sotāpannena panāvuso sāriputta, bhikkhunā katame dhammā yoniso manasi kātabbā’’ti? ‘‘Sotāpannenapi kho āvuso koṭṭhika , bhikkhunā ime pañcupādānakkhandhā aniccato…pe… anattato yoniso manasi kātabbā. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, āvuso, vijjati – yaṃ sotāpanno bhikkhu ime pañcupādānakkhandhe aniccato…pe… anattato yoniso manasi karonto sakadāgāmiphalaṃ…pe… anāgāmiphalaṃ…pe… arahattaphalaṃ sacchikareyyā’’ti.
‘‘อรหตา ปนาวุโส สาริปุตฺต, กตเม ธมฺมา โยนิโส มนสิ กาตพฺพา’’ติ? ‘‘อรหตาปิ ขฺวาวุโส, โกฎฺฐิก, อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา อนิจฺจโต ทุกฺขโต โรคโต คณฺฑโต สลฺลโต อฆโต อาพาธโต ปรโต ปโลกโต สุญฺญโต อนตฺตโต โยนิโส มนสิ กาตพฺพาฯ นตฺถิ, ขฺวาวุโส, อรหโต อุตฺตริ กรณียํ, กตสฺส วา ปติจโย; อปิ จ โข อิเม ธมฺมา ภาวิตา พหุลีกตา ทิฎฺฐธมฺมสุขวิหาราย เจว สํวตฺตนฺติ สติสมฺปชญฺญา จา’’ติฯ เอกาทสมํฯ
‘‘Arahatā panāvuso sāriputta, katame dhammā yoniso manasi kātabbā’’ti? ‘‘Arahatāpi khvāvuso, koṭṭhika, ime pañcupādānakkhandhā aniccato dukkhato rogato gaṇḍato sallato aghato ābādhato parato palokato suññato anattato yoniso manasi kātabbā. Natthi, khvāvuso, arahato uttari karaṇīyaṃ, katassa vā paticayo; api ca kho ime dhammā bhāvitā bahulīkatā diṭṭhadhammasukhavihārāya ceva saṃvattanti satisampajaññā cā’’ti. Ekādasamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๑. สุตวนฺตสุตฺตวณฺณนา • 11. Sutavantasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑๑. สุตวนฺตสุตฺตวณฺณนา • 11. Sutavantasuttavaṇṇanā