| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
७-१०. सुतवासुत्तादिवण्णना
7-10. Sutavāsuttādivaṇṇanā
७-१०. सत्तमे अभब्बो खीणासवो भिक्खु सञ्चिच्च पाणन्तिआदि देसनासीसमेव, सोतापन्नादयोपि पन अभब्बाव, पुथुज्जनखीणासवानं निन्दापसंसत्थम्पि एवं वुत्तं। पुथुज्जनो नाम गारय्हो मातुघातादीनि करोति, खीणासवो पन पासंसो कुन्थकिपिल्लिकघातादीनिपि न करोतीति। सन्निधिकारकं कामे परिभुञ्जितुन्ति यथा गिहिभूतो सन्निधिं कत्वा वत्थुकामे परिभुञ्जति, एवं तिलतण्डुलसप्पिनवनीतादीनि सन्निधिं कत्वा इदानि परिभुञ्जितुं अभब्बोति अत्थो। वत्थुकामे पन निदहित्वा परिभुञ्जन्ता तन्निस्सितं किलेसकामम्पि निदहित्वा परिभुञ्जन्ति नामाति आह ‘‘वत्थुकामकिलेसकामे’’ति। ननु च खीणासवस्सेव वसनट्ठाने तिलतण्डुलादयो पञ्ञायन्तीति? न पन ते अत्तनो अत्थाय निधेन्ति, अफासुकपब्बजितादीनं अत्थाय निधेन्ति। अनागामिस्स कथन्ति? तस्सपि पञ्च कामगुणा सब्बसोव पहीना, धम्मेन पन लद्धं विचारेत्वा परिभुञ्जति। अकप्पियकामगुणे सन्धायेतं वुत्तं, न मञ्चपीठअत्थरणपावुरणादिसन्निस्सितं। सेय्याथापि पुब्बे अगारियभूतोति यथा पुब्बे गिहिभूतो परिभुञ्जति, एवं परिभुञ्जितुं अभब्बो। अगारमज्झे वसन्ता हि सोतापन्नादयो यावजीवं गिहिब्यञ्जनेन तिट्ठन्ति। खीणासवो पन अरहत्तं पत्वाव मनुस्सभूतो परिनिब्बाति वा पब्बजति वा। चातुमहाराजिकादीसु कामावचरदेवेसु मुहुत्तम्पि न तिट्ठति। कस्मा? विवेकट्ठानस्स अभावा। भुम्मदेवत्तभावे पन ठितो अरहत्तं पत्वापि तिट्ठति विवेकट्ठानसम्भवा। अट्ठमादीनि उत्तानत्थानेव।
7-10. Sattame abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sañcicca pāṇantiādi desanāsīsameva, sotāpannādayopi pana abhabbāva, puthujjanakhīṇāsavānaṃ nindāpasaṃsatthampi evaṃ vuttaṃ. Puthujjano nāma gārayho mātughātādīni karoti, khīṇāsavo pana pāsaṃso kunthakipillikaghātādīnipi na karotīti. Sannidhikārakaṃ kāme paribhuñjitunti yathā gihibhūto sannidhiṃ katvā vatthukāme paribhuñjati, evaṃ tilataṇḍulasappinavanītādīni sannidhiṃ katvā idāni paribhuñjituṃ abhabboti attho. Vatthukāme pana nidahitvā paribhuñjantā tannissitaṃ kilesakāmampi nidahitvā paribhuñjanti nāmāti āha ‘‘vatthukāmakilesakāme’’ti. Nanu ca khīṇāsavasseva vasanaṭṭhāne tilataṇḍulādayo paññāyantīti? Na pana te attano atthāya nidhenti, aphāsukapabbajitādīnaṃ atthāya nidhenti. Anāgāmissa kathanti? Tassapi pañca kāmaguṇā sabbasova pahīnā, dhammena pana laddhaṃ vicāretvā paribhuñjati. Akappiyakāmaguṇe sandhāyetaṃ vuttaṃ, na mañcapīṭhaattharaṇapāvuraṇādisannissitaṃ. Seyyāthāpi pubbe agāriyabhūtoti yathā pubbe gihibhūto paribhuñjati, evaṃ paribhuñjituṃ abhabbo. Agāramajjhe vasantā hi sotāpannādayo yāvajīvaṃ gihibyañjanena tiṭṭhanti. Khīṇāsavo pana arahattaṃ patvāva manussabhūto parinibbāti vā pabbajati vā. Cātumahārājikādīsu kāmāvacaradevesu muhuttampi na tiṭṭhati. Kasmā? Vivekaṭṭhānassa abhāvā. Bhummadevattabhāve pana ṭhito arahattaṃ patvāpi tiṭṭhati vivekaṭṭhānasambhavā. Aṭṭhamādīni uttānatthāneva.
सुतवासुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Sutavāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
सम्बोधिवग्गवण्णना निट्ठिता।
Sambodhivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
७. सुतवासुत्तं • 7. Sutavāsuttaṃ
८. सज्झसुत्तं • 8. Sajjhasuttaṃ
९. पुग्गलसुत्तं • 9. Puggalasuttaṃ
१०. आहुनेय्यसुत्तं • 10. Āhuneyyasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
७. सुतवासुत्तवण्णना • 7. Sutavāsuttavaṇṇanā
८-१०. सज्झसुत्तादिवण्णना • 8-10. Sajjhasuttādivaṇṇanā
