| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๗-๑๐. สุตวาสุตฺตาทิวณฺณนา
7-10. Sutavāsuttādivaṇṇanā
๗-๑๐. สตฺตเม อภโพฺพ ขีณาสโว ภิกฺขุ สญฺจิจฺจ ปาณนฺติอาทิ เทสนาสีสเมว, โสตาปนฺนาทโยปิ ปน อภพฺพาว, ปุถุชฺชนขีณาสวานํ นินฺทาปสํสตฺถมฺปิ เอวํ วุตฺตํฯ ปุถุชฺชโน นาม คารโยฺห มาตุฆาตาทีนิ กโรติ, ขีณาสโว ปน ปาสํโส กุนฺถกิปิลฺลิกฆาตาทีนิปิ น กโรตีติฯ สนฺนิธิการกํ กาเม ปริภุญฺชิตุนฺติ ยถา คิหิภูโต สนฺนิธิํ กตฺวา วตฺถุกาเม ปริภุญฺชติ, เอวํ ติลตณฺฑุลสปฺปินวนีตาทีนิ สนฺนิธิํ กตฺวา อิทานิ ปริภุญฺชิตุํ อภโพฺพติ อโตฺถฯ วตฺถุกาเม ปน นิทหิตฺวา ปริภุญฺชนฺตา ตนฺนิสฺสิตํ กิเลสกามมฺปิ นิทหิตฺวา ปริภุญฺชนฺติ นามาติ อาห ‘‘วตฺถุกามกิเลสกาเม’’ติฯ นนุ จ ขีณาสวเสฺสว วสนฎฺฐาเน ติลตณฺฑุลาทโย ปญฺญายนฺตีติ? น ปน เต อตฺตโน อตฺถาย นิเธนฺติ, อผาสุกปพฺพชิตาทีนํ อตฺถาย นิเธนฺติฯ อนาคามิสฺส กถนฺติ? ตสฺสปิ ปญฺจ กามคุณา สพฺพโสว ปหีนา, ธเมฺมน ปน ลทฺธํ วิจาเรตฺวา ปริภุญฺชติฯ อกปฺปิยกามคุเณ สนฺธาเยตํ วุตฺตํ, น มญฺจปีฐอตฺถรณปาวุรณาทิสนฺนิสฺสิตํฯ เสยฺยาถาปิ ปุเพฺพ อคาริยภูโตติ ยถา ปุเพฺพ คิหิภูโต ปริภุญฺชติ, เอวํ ปริภุญฺชิตุํ อภโพฺพฯ อคารมเชฺฌ วสนฺตา หิ โสตาปนฺนาทโย ยาวชีวํ คิหิพฺยญฺชเนน ติฎฺฐนฺติฯ ขีณาสโว ปน อรหตฺตํ ปตฺวาว มนุสฺสภูโต ปรินิพฺพาติ วา ปพฺพชติ วาฯ จาตุมหาราชิกาทีสุ กามาวจรเทเวสุ มุหุตฺตมฺปิ น ติฎฺฐติฯ กสฺมา? วิเวกฎฺฐานสฺส อภาวาฯ ภุมฺมเทวตฺตภาเว ปน ฐิโต อรหตฺตํ ปตฺวาปิ ติฎฺฐติ วิเวกฎฺฐานสมฺภวาฯ อฎฺฐมาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ
7-10. Sattame abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sañcicca pāṇantiādi desanāsīsameva, sotāpannādayopi pana abhabbāva, puthujjanakhīṇāsavānaṃ nindāpasaṃsatthampi evaṃ vuttaṃ. Puthujjano nāma gārayho mātughātādīni karoti, khīṇāsavo pana pāsaṃso kunthakipillikaghātādīnipi na karotīti. Sannidhikārakaṃ kāme paribhuñjitunti yathā gihibhūto sannidhiṃ katvā vatthukāme paribhuñjati, evaṃ tilataṇḍulasappinavanītādīni sannidhiṃ katvā idāni paribhuñjituṃ abhabboti attho. Vatthukāme pana nidahitvā paribhuñjantā tannissitaṃ kilesakāmampi nidahitvā paribhuñjanti nāmāti āha ‘‘vatthukāmakilesakāme’’ti. Nanu ca khīṇāsavasseva vasanaṭṭhāne tilataṇḍulādayo paññāyantīti? Na pana te attano atthāya nidhenti, aphāsukapabbajitādīnaṃ atthāya nidhenti. Anāgāmissa kathanti? Tassapi pañca kāmaguṇā sabbasova pahīnā, dhammena pana laddhaṃ vicāretvā paribhuñjati. Akappiyakāmaguṇe sandhāyetaṃ vuttaṃ, na mañcapīṭhaattharaṇapāvuraṇādisannissitaṃ. Seyyāthāpi pubbe agāriyabhūtoti yathā pubbe gihibhūto paribhuñjati, evaṃ paribhuñjituṃ abhabbo. Agāramajjhe vasantā hi sotāpannādayo yāvajīvaṃ gihibyañjanena tiṭṭhanti. Khīṇāsavo pana arahattaṃ patvāva manussabhūto parinibbāti vā pabbajati vā. Cātumahārājikādīsu kāmāvacaradevesu muhuttampi na tiṭṭhati. Kasmā? Vivekaṭṭhānassa abhāvā. Bhummadevattabhāve pana ṭhito arahattaṃ patvāpi tiṭṭhati vivekaṭṭhānasambhavā. Aṭṭhamādīni uttānatthāneva.
สุตวาสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sutavāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
สโมฺพธิวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sambodhivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๗. สุตวาสุตฺตํ • 7. Sutavāsuttaṃ
๘. สชฺฌสุตฺตํ • 8. Sajjhasuttaṃ
๙. ปุคฺคลสุตฺตํ • 9. Puggalasuttaṃ
๑๐. อาหุเนยฺยสุตฺตํ • 10. Āhuneyyasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
๗. สุตวาสุตฺตวณฺณนา • 7. Sutavāsuttavaṇṇanā
๘-๑๐. สชฺฌสุตฺตาทิวณฺณนา • 8-10. Sajjhasuttādivaṇṇanā
