Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸம்மோஹவினோத³னீ-அட்ட²கதா² • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā

    நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    அபி⁴த⁴ம்மபிடகே

    Abhidhammapiṭake

    ஸம்மோஹவினோத³னீ நாம

    Sammohavinodanī nāma

    விப⁴ங்க³-அட்ட²கதா²

    Vibhaṅga-aṭṭhakathā

    1. க²ந்த⁴விப⁴ங்கோ³

    1. Khandhavibhaṅgo

    1. ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயவண்ணனா

    1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā

    சதுஸச்சத³ஸோ நாதோ², சதுதா⁴ த⁴ம்மஸங்க³ணிங்;

    Catusaccadaso nātho, catudhā dhammasaṅgaṇiṃ;

    பகாஸயித்வா ஸம்பு³த்³தோ⁴, தஸ்ஸேவ ஸமனந்தரங்.

    Pakāsayitvā sambuddho, tasseva samanantaraṃ.

    உபேதோ பு³த்³த⁴த⁴ம்மேஹி, அட்டா²ரஸஹி நாயகோ;

    Upeto buddhadhammehi, aṭṭhārasahi nāyako;

    அட்டா²ரஸன்னங் க²ந்தா⁴தி³-விப⁴ங்கா³னங் வஸேன யங்.

    Aṭṭhārasannaṃ khandhādi-vibhaṅgānaṃ vasena yaṃ.

    விப⁴ங்க³ங் தே³ஸயீ ஸத்தா², தஸ்ஸ ஸங்வண்ணனாக்கமோ;

    Vibhaṅgaṃ desayī satthā, tassa saṃvaṇṇanākkamo;

    இதா³னி யஸ்மா ஸம்பத்தோ, தஸ்மா தஸ்ஸத்த²வண்ணனங்.

    Idāni yasmā sampatto, tasmā tassatthavaṇṇanaṃ.

    கரிஸ்ஸாமி விகா³ஹெத்வா, போராணட்ட²கதா²னயங்;

    Karissāmi vigāhetvā, porāṇaṭṭhakathānayaṃ;

    ஸத்³த⁴ம்மே கா³ரவங் கத்வா, தங் ஸுணாத² ஸமாஹிதாதி.

    Saddhamme gāravaṃ katvā, taṃ suṇātha samāhitāti.

    1. பஞ்சக்க²ந்தா⁴ – ரூபக்க²ந்தோ⁴…பே॰… விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴தி இத³ங் விப⁴ங்க³ப்பகரணஸ்ஸ ஆதி³பூ⁴தே க²ந்த⁴விப⁴ங்கே³ ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயங் நாம. தத்த² பஞ்சாதி க³ணனபரிச்சே²தோ³. தேன ந ததோ ஹெட்டா² ந உத்³த⁴ந்தி த³ஸ்ஸேதி. க²ந்தா⁴தி பரிச்சி²ன்னத⁴ம்மனித³ஸ்ஸனங். தத்ராயங் க²ந்த⁴-ஸத்³தோ³ ஸம்ப³ஹுலேஸு டா²னேஸு தி³ஸ்ஸதி – ராஸிம்ஹி, கு³ணே, பண்ணத்தியங், ருள்ஹியந்தி. ‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, மஹாஸமுத்³தே³ ந ஸுகரங் உத³கஸ்ஸ பமாணங் க³ஹேதுங் – எத்தகானி உத³காள்ஹகானீதி வா எத்தகானி உத³காள்ஹகஸதானீதி வா எத்தகானி உத³காள்ஹகஸஹஸ்ஸானீதி வா எத்தகானி உத³காள்ஹகஸதஸஹஸ்ஸானீதி வா, அத² கோ² அஸங்க்²யெய்யோ அப்பமெய்யோ மஹாஉத³கக்க²ந்தொ⁴த்வேவ ஸங்க்²யங் க³ச்ச²தீ’’திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 4.51; 6.37) ஹி ராஸிதோ க²ந்தோ⁴ நாம. நஹி பரித்தகங் உத³கங் உத³கக்க²ந்தோ⁴தி வுச்சதி, ப³ஹுகமேவ வுச்சதி. ததா² ந பரித்தகோ ரஜோ ரஜக்க²ந்தோ⁴, ந அப்பமத்தகா கா³வோ க³வக்க²ந்தோ⁴, ந அப்பமத்தகங் ப³லங் ப³லக்க²ந்தோ⁴, ந அப்பமத்தகங் புஞ்ஞங் புஞ்ஞக்க²ந்தோ⁴தி வுச்சதி. ப³ஹுகமேவ ஹி ரஜோ ரஜக்க²ந்தோ⁴, ப³ஹுகாவ க³வாத³யோ க³வக்க²ந்தோ⁴, ப³லக்க²ந்தோ⁴, புஞ்ஞக்க²ந்தோ⁴தி வுச்சந்தி. ‘‘ஸீலக்க²ந்தோ⁴ ஸமாதி⁴க்க²ந்தோ⁴’’திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 3.355) பன கு³ணதோ க²ந்தோ⁴ நாம. ‘‘அத்³த³ஸா கோ² ப⁴க³வா மஹந்தங் தா³ருக்க²ந்த⁴ங் க³ங்கா³ய நதி³யா ஸோதேன வுய்ஹமான’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 4.241). எத்த² பண்ணத்திதோ க²ந்தோ⁴ நாம. ‘‘யங் சித்தங் மனோ மானஸங்…பே॰… விஞ்ஞாணங் விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴’’திஆதீ³ஸு (த⁴॰ ஸ॰ 63, 65) ருள்ஹிதோ க²ந்தோ⁴ நாம. ஸ்வாயமித⁴ ராஸிதோ அதி⁴ப்பேதோ. அயஞ்ஹி க²ந்த⁴ட்டோ² நாம பிண்ட³ட்டோ² பூக³ட்டோ² க⁴டட்டோ² ராஸட்டோ². தஸ்மா ‘ராஸிலக்க²ணா க²ந்தா⁴’தி வேதி³தப்³பா³. கொட்டா²ஸட்டோ²திபி வத்துங் வட்டதி; லோகஸ்மிஞ்ஹி இணங் க³ஹெத்வா சோதி³யமானா ‘த்³வீஹி க²ந்தே⁴ஹி த³ஸ்ஸாம, தீஹி க²ந்தே⁴ஹி த³ஸ்ஸாமா’தி வத³ந்தி. இதி ‘கொட்டா²ஸலக்க²ணா க²ந்தா⁴’திபி வத்துங் வட்டதி. ஏவமெத்த² ரூபக்க²ந்தோ⁴தி ரூபராஸி ரூபகொட்டா²ஸோ, வேத³னாக்க²ந்தோ⁴தி வேத³னாராஸி வேத³னாகொட்டா²ஸோதி இமினா நயேன ஸஞ்ஞாக்க²ந்தா⁴தீ³னங் அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.

    1. Pañcakkhandhā – rūpakkhandho…pe… viññāṇakkhandhoti idaṃ vibhaṅgappakaraṇassa ādibhūte khandhavibhaṅge suttantabhājanīyaṃ nāma. Tattha pañcāti gaṇanaparicchedo. Tena na tato heṭṭhā na uddhanti dasseti. Khandhāti paricchinnadhammanidassanaṃ. Tatrāyaṃ khandha-saddo sambahulesu ṭhānesu dissati – rāsimhi, guṇe, paṇṇattiyaṃ, ruḷhiyanti. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, mahāsamudde na sukaraṃ udakassa pamāṇaṃ gahetuṃ – ettakāni udakāḷhakānīti vā ettakāni udakāḷhakasatānīti vā ettakāni udakāḷhakasahassānīti vā ettakāni udakāḷhakasatasahassānīti vā, atha kho asaṅkhyeyyo appameyyo mahāudakakkhandhotveva saṅkhyaṃ gacchatī’’tiādīsu (a. ni. 4.51; 6.37) hi rāsito khandho nāma. Nahi parittakaṃ udakaṃ udakakkhandhoti vuccati, bahukameva vuccati. Tathā na parittako rajo rajakkhandho, na appamattakā gāvo gavakkhandho, na appamattakaṃ balaṃ balakkhandho, na appamattakaṃ puññaṃ puññakkhandhoti vuccati. Bahukameva hi rajo rajakkhandho, bahukāva gavādayo gavakkhandho, balakkhandho, puññakkhandhoti vuccanti. ‘‘Sīlakkhandho samādhikkhandho’’tiādīsu (dī. ni. 3.355) pana guṇato khandho nāma. ‘‘Addasā kho bhagavā mahantaṃ dārukkhandhaṃ gaṅgāya nadiyā sotena vuyhamāna’’nti (saṃ. ni. 4.241). Ettha paṇṇattito khandho nāma. ‘‘Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… viññāṇaṃ viññāṇakkhandho’’tiādīsu (dha. sa. 63, 65) ruḷhito khandho nāma. Svāyamidha rāsito adhippeto. Ayañhi khandhaṭṭho nāma piṇḍaṭṭho pūgaṭṭho ghaṭaṭṭho rāsaṭṭho. Tasmā ‘rāsilakkhaṇā khandhā’ti veditabbā. Koṭṭhāsaṭṭhotipi vattuṃ vaṭṭati; lokasmiñhi iṇaṃ gahetvā codiyamānā ‘dvīhi khandhehi dassāma, tīhi khandhehi dassāmā’ti vadanti. Iti ‘koṭṭhāsalakkhaṇā khandhā’tipi vattuṃ vaṭṭati. Evamettha rūpakkhandhoti rūparāsi rūpakoṭṭhāso, vedanākkhandhoti vedanārāsi vedanākoṭṭhāsoti iminā nayena saññākkhandhādīnaṃ attho veditabbo.

    எத்தாவதா ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ய்வாயங் ‘‘சத்தாரோ ச மஹாபூ⁴தா சதுன்னஞ்ச மஹாபூ⁴தானங் உபாதா³யரூப’’ந்தி அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னாதீ³ஸு ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு விப⁴த்தோ ‘பஞ்சவீஸதி ரூபகொட்டா²ஸா’தி ச ‘ச²ன்னவுதி ரூபகொட்டா²ஸா’தி ச ஏவங்பபே⁴தோ³ ரூபராஸி, தங் ஸப்³ப³ங் பரிபிண்டெ³த்வா ரூபக்க²ந்தோ⁴ நாமாதி த³ஸ்ஸேஸி. யோ பனாயங் ‘‘ஸுகா² வேத³னா, து³க்கா² வேத³னா, அது³க்க²மஸுகா² வேத³னா’’தி தேஸுயேவ ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு விப⁴த்தோ சதுபூ⁴மிகவேத³னாராஸி, தங் ஸப்³ப³ங் பரிபிண்டெ³த்வா வேத³னாக்க²ந்தோ⁴ நாமாதி த³ஸ்ஸேஸி. யோ பனாயங் ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞா…பே॰… மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞா’’தி தேஸுயேவ ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு விப⁴த்தோ சதுபூ⁴மிகஸஞ்ஞாராஸி , தங் ஸப்³ப³ங் பரிபிண்டெ³த்வா ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴ நாமாதி த³ஸ்ஸேஸி. யோ பனாயங் ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா சேதனா…பே॰… மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா சேதனா’’தி தேஸுயேவ ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு விப⁴த்தோ சதுபூ⁴மிகசேதனாராஸி, தங் ஸப்³ப³ங் பரிபிண்டெ³த்வா ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴ நாமாதி த³ஸ்ஸேஸி. யோ பனாயங் ‘‘சக்கு²விஞ்ஞாணங், ஸோதகா⁴னஜிவ்ஹாகாயவிஞ்ஞாணங், மனோதா⁴து, மனோவிஞ்ஞாணதா⁴தூ’’தி தேஸுயேவ ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு விப⁴த்தோ சதுபூ⁴மிகசித்தராஸி, தங் ஸப்³ப³ங் பரிபிண்டெ³த்வா விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴ நாமாதி த³ஸ்ஸேஸி.

    Ettāvatā sammāsambuddho yvāyaṃ ‘‘cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’’nti atītānāgatapaccuppannādīsu ekādasasu okāsesu vibhatto ‘pañcavīsati rūpakoṭṭhāsā’ti ca ‘channavuti rūpakoṭṭhāsā’ti ca evaṃpabhedo rūparāsi, taṃ sabbaṃ paripiṇḍetvā rūpakkhandho nāmāti dassesi. Yo panāyaṃ ‘‘sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā’’ti tesuyeva ekādasasu okāsesu vibhatto catubhūmikavedanārāsi, taṃ sabbaṃ paripiṇḍetvā vedanākkhandho nāmāti dassesi. Yo panāyaṃ ‘‘cakkhusamphassajā saññā…pe… manosamphassajā saññā’’ti tesuyeva ekādasasu okāsesu vibhatto catubhūmikasaññārāsi , taṃ sabbaṃ paripiṇḍetvā saññākkhandho nāmāti dassesi. Yo panāyaṃ ‘‘cakkhusamphassajā cetanā…pe… manosamphassajā cetanā’’ti tesuyeva ekādasasu okāsesu vibhatto catubhūmikacetanārāsi, taṃ sabbaṃ paripiṇḍetvā saṅkhārakkhandho nāmāti dassesi. Yo panāyaṃ ‘‘cakkhuviññāṇaṃ, sotaghānajivhākāyaviññāṇaṃ, manodhātu, manoviññāṇadhātū’’ti tesuyeva ekādasasu okāsesu vibhatto catubhūmikacittarāsi, taṃ sabbaṃ paripiṇḍetvā viññāṇakkhandho nāmāti dassesi.

    அபிசெத்த² ஸப்³ப³ம்பி சதுஸமுட்டா²னிகங் ரூபங் ரூபக்க²ந்தோ⁴, காமாவசரஅட்ட²குஸலசித்தாதீ³ஹி ஏகூனநவுதிசித்தேஹி ஸஹஜாதா வேத³னா வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞா ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ப²ஸ்ஸாத³யோ த⁴ம்மா ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴, ஏகூனநவுதி சித்தானி விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴தி. ஏவம்பி பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு த⁴ம்மபரிச்சே²தோ³ வேதி³தப்³போ³.

    Apicettha sabbampi catusamuṭṭhānikaṃ rūpaṃ rūpakkhandho, kāmāvacaraaṭṭhakusalacittādīhi ekūnanavuticittehi sahajātā vedanā vedanākkhandho, saññā saññākkhandho, phassādayo dhammā saṅkhārakkhandho, ekūnanavuti cittāni viññāṇakkhandhoti. Evampi pañcasu khandhesu dhammaparicchedo veditabbo.

    1. ரூபக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ

    1. Rūpakkhandhaniddeso

    2. இதா³னி தே ரூபக்க²ந்தா⁴த³யோ விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸேதுங் தத்த² கதமோ ரூபக்க²ந்தோ⁴திஆதி³மாஹ. தத்த² தத்தா²தி தேஸு பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு. கதமோதி கதே²துகம்யதாபுச்சா². ரூபக்க²ந்தோ⁴தி புச்சி²தத⁴ம்மனித³ஸ்ஸனங். இதா³னி தங் விப⁴ஜந்தோ யங் கிஞ்சி ரூபந்திஆதி³மாஹ. தத்த² யங் கிஞ்சீதி அனவஸேஸபரியாதா³னங். ரூபந்தி அதிப்பஸங்க³னியமனங். ஏவங் பத³த்³வயேனாபி ரூபஸ்ஸ அனவஸேஸபரிக்³க³ஹோ கதோ ஹோதி.

    2. Idāni te rūpakkhandhādayo vibhajitvā dassetuṃ tattha katamo rūpakkhandhotiādimāha. Tattha tatthāti tesu pañcasu khandhesu. Katamoti kathetukamyatāpucchā. Rūpakkhandhoti pucchitadhammanidassanaṃ. Idāni taṃ vibhajanto yaṃ kiñci rūpantiādimāha. Tattha yaṃ kiñcīti anavasesapariyādānaṃ. Rūpanti atippasaṅganiyamanaṃ. Evaṃ padadvayenāpi rūpassa anavasesapariggaho kato hoti.

    தத்த² கேனட்டே²ன ரூபந்தி? ருப்பனட்டே²ன ரூபங். வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா –

    Tattha kenaṭṭhena rūpanti? Ruppanaṭṭhena rūpaṃ. Vuttañhetaṃ bhagavatā –

    ‘‘கிஞ்ச , பி⁴க்க²வே, ரூபங் வதே³த²? ருப்பதீதி கோ², பி⁴க்க²வே, தஸ்மா ரூபந்தி வுச்சதி. கேன ருப்பதி? ஸீதேனபி ருப்பதி, உண்ஹேனபி ருப்பதி, ஜிக⁴ச்சா²யபி ருப்பதி, பிபாஸாயபி ருப்பதி, ட³ங்ஸமகஸவாதாதபஸரிஸபஸம்ப²ஸ்ஸேனபி ருப்பதி. ருப்பதீதி கோ², பி⁴க்க²வே, தஸ்மா ரூபந்தி வுச்சதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.79).

    ‘‘Kiñca , bhikkhave, rūpaṃ vadetha? Ruppatīti kho, bhikkhave, tasmā rūpanti vuccati. Kena ruppati? Sītenapi ruppati, uṇhenapi ruppati, jighacchāyapi ruppati, pipāsāyapi ruppati, ḍaṃsamakasavātātapasarisapasamphassenapi ruppati. Ruppatīti kho, bhikkhave, tasmā rūpanti vuccatī’’ti (saṃ. ni. 3.79).

    தத்த² கிந்தி காரணபுச்சா²; கேன காரணேன ரூபங் வதே³த², கேன காரணேன தங் ரூபங் நாமாதி அத்தோ². ருப்பதீதி எத்த² இதீதி காரணுத்³தே³ஸோ. யஸ்மா ருப்பதி தஸ்மா ரூபந்தி வுச்சதீதி அத்தோ². ருப்பதீதி குப்பதி க⁴ட்டீயதி பீளியதி பி⁴ஜ்ஜதீதி அத்தோ². ஏவங் இமினா எத்தகேன டா²னேன ருப்பனட்டே²ன ரூபங் வுத்தங். ருப்பனலக்க²ணேன ரூபந்திபி வத்துங் வட்டதி. ருப்பனலக்க²ணஞ்ஹேதங்.

    Tattha kinti kāraṇapucchā; kena kāraṇena rūpaṃ vadetha, kena kāraṇena taṃ rūpaṃ nāmāti attho. Ruppatīti ettha itīti kāraṇuddeso. Yasmā ruppati tasmā rūpanti vuccatīti attho. Ruppatīti kuppati ghaṭṭīyati pīḷiyati bhijjatīti attho. Evaṃ iminā ettakena ṭhānena ruppanaṭṭhena rūpaṃ vuttaṃ. Ruppanalakkhaṇena rūpantipi vattuṃ vaṭṭati. Ruppanalakkhaṇañhetaṃ.

    ஸீதேனபி ருப்பதீதிஆதீ³ஸு பன ஸீதேன தாவ ருப்பனங் லோகந்தரிகனிரயே பாகடங். திண்ணங் திண்ணஞ்ஹி சக்கவாளானங் அந்தரே ஏகேகோ லோகந்தரிகனிரயோ நாம ஹோதி அட்ட²யோஜனஸஹஸ்ஸப்பமாணோ, யஸ்ஸ நேவ ஹெட்டா² பத²வீ அத்தி², ந உபரி சந்தி³மஸூரியதீ³பமணிஆலோகோ, நிச்சந்த⁴காரோ. தத்த² நிப்³ப³த்தஸத்தானங் திகா³வுதோ அத்தபா⁴வோ ஹோதி. தே வக்³கு³லியோ விய பப்³ப³தபாதே³ தீ³க⁴புது²லேஹி நகே²ஹி லக்³கி³த்வா அவங்ஸிரா ஓலம்ப³ந்தி. யதா³ ஸங்ஸப்பந்தா அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஹத்த²பாஸக³தா ஹொந்தி அத² ‘ப⁴க்கோ² நோ லத்³தோ⁴’தி மஞ்ஞமானா தத்த² ப்³யாவடா விபரிவத்தித்வா லோகஸந்தா⁴ரகே உத³கே பதந்தி, ஸீதவாதே பஹரந்தேபி பக்கமது⁴கப²லானி விய சி²ஜ்ஜித்வா உத³கே பதந்தி. பதிதமத்தாவ அச்சந்தகா²ரேன ஸீதோத³கேன சி²ன்னசம்மன்ஹாருமங்ஸஅட்டீ²ஹி பி⁴ஜ்ஜமானேஹி தத்ததேலே பதிதபிட்ட²பிண்டி³ விய படபடாயமானா விலீயந்தி. ஏவங் ஸீதேன ருப்பனங் லோகந்தரிகனிரயே பாகடங். மஹிங்ஸகரட்டா²தீ³ஸுபி ஹிமபாதஸீதலேஸு பதே³ஸேஸு ஏதங் பாகடமேவ. தத்த² ஹி ஸத்தா ஸீதேன பி⁴ன்னச்சி²ன்னஸரீரா ஜீவிதக்க²யம்பி பாபுணந்தி.

    Sītenapiruppatītiādīsu pana sītena tāva ruppanaṃ lokantarikaniraye pākaṭaṃ. Tiṇṇaṃ tiṇṇañhi cakkavāḷānaṃ antare ekeko lokantarikanirayo nāma hoti aṭṭhayojanasahassappamāṇo, yassa neva heṭṭhā pathavī atthi, na upari candimasūriyadīpamaṇiāloko, niccandhakāro. Tattha nibbattasattānaṃ tigāvuto attabhāvo hoti. Te vagguliyo viya pabbatapāde dīghaputhulehi nakhehi laggitvā avaṃsirā olambanti. Yadā saṃsappantā aññamaññassa hatthapāsagatā honti atha ‘bhakkho no laddho’ti maññamānā tattha byāvaṭā viparivattitvā lokasandhārake udake patanti, sītavāte paharantepi pakkamadhukaphalāni viya chijjitvā udake patanti. Patitamattāva accantakhārena sītodakena chinnacammanhārumaṃsaaṭṭhīhi bhijjamānehi tattatele patitapiṭṭhapiṇḍi viya paṭapaṭāyamānā vilīyanti. Evaṃ sītena ruppanaṃ lokantarikaniraye pākaṭaṃ. Mahiṃsakaraṭṭhādīsupi himapātasītalesu padesesu etaṃ pākaṭameva. Tattha hi sattā sītena bhinnacchinnasarīrā jīvitakkhayampi pāpuṇanti.

    உண்ஹேன ருப்பனங் அவீசிமஹானிரயே பாகடங். தத்த² ஹி தத்தாய லோஹபத²வியா நிபஜ்ஜாபெத்வா பஞ்சவித⁴ப³ந்த⁴னாதி³கரணகாலே ஸத்தா மஹாது³க்க²ங் அனுப⁴வந்தி.

    Uṇhena ruppanaṃ avīcimahāniraye pākaṭaṃ. Tattha hi tattāya lohapathaviyā nipajjāpetvā pañcavidhabandhanādikaraṇakāle sattā mahādukkhaṃ anubhavanti.

    ஜிக⁴ச்சா²ய ருப்பனங் பெத்திவிஸயே சேவ து³ப்³பி⁴க்க²காலே ச பாகடங். பெத்திவிஸயஸ்மிஞ்ஹி ஸத்தா த்³வே தீணி பு³த்³த⁴ந்தரானி கிஞ்சிதே³வ ஆமிஸங் ஹத்தே²ன க³ஹெத்வா முகே² பக்கி²பந்தா நாம ந ஹொந்தி . அந்தோஉத³ரங் ஆதி³த்தஸுஸிரருக்கோ² விய ஹோதி. து³ப்³பி⁴க்கே² கஞ்ஜிகமத்தம்பி அலபி⁴த்வா மரணப்பத்தானங் பமாணங் நாம நத்தி².

    Jighacchāya ruppanaṃ pettivisaye ceva dubbhikkhakāle ca pākaṭaṃ. Pettivisayasmiñhi sattā dve tīṇi buddhantarāni kiñcideva āmisaṃ hatthena gahetvā mukhe pakkhipantā nāma na honti . Antoudaraṃ ādittasusirarukkho viya hoti. Dubbhikkhe kañjikamattampi alabhitvā maraṇappattānaṃ pamāṇaṃ nāma natthi.

    பிபாஸாய ருப்பனங் காலகஞ்ஜிகாதீ³ஸு பாகடங். தத்த² ஹி ஸத்தா த்³வே தீணி பு³த்³த⁴ந்தரானி ஹத³யதேமனமத்தங் வா ஜிவ்ஹாதேமனமத்தங் வா உத³கபி³ந்து³ங் லத்³து⁴ங் ந ஸக்கொந்தி. ‘பானீயங் பிவிஸ்ஸாமா’தி நதி³ங் க³தானம்பி நதீ³ வாலிகாதலங் ஸம்பஜ்ஜதி. மஹாஸமுத்³த³ங் பக்க²ந்தானம்பி மஹாஸமுத்³தோ³ பிட்டி²பாஸாணோ ஹோதி. தே ஸுஸ்ஸந்தா ப³லவது³க்க²பீளிதா விசரந்தி.

    Pipāsāya ruppanaṃ kālakañjikādīsu pākaṭaṃ. Tattha hi sattā dve tīṇi buddhantarāni hadayatemanamattaṃ vā jivhātemanamattaṃ vā udakabinduṃ laddhuṃ na sakkonti. ‘Pānīyaṃ pivissāmā’ti nadiṃ gatānampi nadī vālikātalaṃ sampajjati. Mahāsamuddaṃ pakkhantānampi mahāsamuddo piṭṭhipāsāṇo hoti. Te sussantā balavadukkhapīḷitā vicaranti.

    ஏகோ கிர காலகஞ்ஜிகஅஸுரோ பிபாஸங் அதி⁴வாஸேதுங் அஸக்கொந்தோ யோஜனக³ம்பீ⁴ரவித்தா²ரங் மஹாக³ங்க³ங் ஓதரி. தஸ்ஸ க³தக³தட்டா²னே உத³கங் சி²ஜ்ஜதி, தூ⁴மோ உக்³க³ச்ச²தி, தத்தே பிட்டி²பாஸாணே சங்கமனகாலோ விய ஹோதி. தஸ்ஸ உத³கஸத்³த³ங் ஸுத்வா இதோ சிதோ ச விசரந்தஸ்ஸேவ ரத்தி விபா⁴யி. அத² நங் பாதோவ பி⁴க்கா²சாரங் க³ச்ச²ந்தா திங்ஸமத்தா பிண்ட³சாரிகபி⁴க்கூ² தி³ஸ்வா – ‘‘கோ நாம த்வங், ஸப்புரிஸா’’தி புச்சி²ங்ஸு. ‘‘பேதோஹமஸ்மி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘கிங் பரியேஸஸீ’’தி? ‘‘பானீயங், ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘அயங் க³ங்கா³ பரிபுண்ணா, கிங் த்வங் ந பஸ்ஸஸீ’’தி? ‘‘ந உபகப்பதி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘தேன ஹி க³ங்கா³பிட்டே² நிபஜ்ஜ, முகே² தே பானீயங் ஆஸிஞ்சிஸ்ஸாமா’’தி. ஸோ வாலிகாபுளினே உத்தானோ நிபஜ்ஜி. பி⁴க்கூ² திங்ஸமத்தே பத்தே நீஹரித்வா உத³கங் ஆஹரித்வா ஆஹரித்வா தஸ்ஸ முகே² ஆஸிஞ்சிங்ஸு. தேஸங் ததா² கரொந்தானங்யேவ வேலா உபகட்டா² ஜாதா. ததோ ‘‘பி⁴க்கா²சாரகாலோ அம்ஹாகங், ஸப்புரிஸ; கச்சி தே அஸ்ஸாத³மத்தா லத்³தா⁴’’தி ஆஹங்ஸு. பேதோ ‘‘ஸசே மே, ப⁴ந்தே, திங்ஸமத்தானங் அய்யானங் திங்ஸமத்தேஹி பத்தேஹி ஆஸித்தஉத³கதோ அட்³ட⁴பஸதமத்தம்பி பரக³லக³தங், பேதத்தபா⁴வதோ மொக்கோ² மா ஹோதூ’’தி ஆஹ. ஏவங் பிபாஸாய ருப்பனங் பெத்திவிஸயே பாகடங்.

    Eko kira kālakañjikaasuro pipāsaṃ adhivāsetuṃ asakkonto yojanagambhīravitthāraṃ mahāgaṅgaṃ otari. Tassa gatagataṭṭhāne udakaṃ chijjati, dhūmo uggacchati, tatte piṭṭhipāsāṇe caṅkamanakālo viya hoti. Tassa udakasaddaṃ sutvā ito cito ca vicarantasseva ratti vibhāyi. Atha naṃ pātova bhikkhācāraṃ gacchantā tiṃsamattā piṇḍacārikabhikkhū disvā – ‘‘ko nāma tvaṃ, sappurisā’’ti pucchiṃsu. ‘‘Petohamasmi, bhante’’ti. ‘‘Kiṃ pariyesasī’’ti? ‘‘Pānīyaṃ, bhante’’ti. ‘‘Ayaṃ gaṅgā paripuṇṇā, kiṃ tvaṃ na passasī’’ti? ‘‘Na upakappati, bhante’’ti. ‘‘Tena hi gaṅgāpiṭṭhe nipajja, mukhe te pānīyaṃ āsiñcissāmā’’ti. So vālikāpuḷine uttāno nipajji. Bhikkhū tiṃsamatte patte nīharitvā udakaṃ āharitvā āharitvā tassa mukhe āsiñciṃsu. Tesaṃ tathā karontānaṃyeva velā upakaṭṭhā jātā. Tato ‘‘bhikkhācārakālo amhākaṃ, sappurisa; kacci te assādamattā laddhā’’ti āhaṃsu. Peto ‘‘sace me, bhante, tiṃsamattānaṃ ayyānaṃ tiṃsamattehi pattehi āsittaudakato aḍḍhapasatamattampi paragalagataṃ, petattabhāvato mokkho mā hotū’’ti āha. Evaṃ pipāsāya ruppanaṃ pettivisaye pākaṭaṃ.

    ட³ங்ஸாதீ³ஹி ருப்பனங் ட³ங்ஸமக்கி²காதி³ஸம்ப³ப³ஹுலேஸு பதே³ஸேஸு பாகடங். எத்த² ச ட³ங்ஸாதி பிங்க³லமக்கி²கா, மகஸாதி மகஸாவ வாதாதி குச்சி²வாதபிட்டி²வாதாதி³வஸேன வேதி³தப்³பா³. ஸரீரஸ்மிஞ்ஹி வாதரோகோ³ உப்பஜ்ஜித்வா ஹத்த²பாத³பிட்டி²ஆதீ³னி பி⁴ந்த³தி, காணங் கரோதி, கு²ஜ்ஜங் கரோதி, பீட²ஸப்பிங் கரோதி. ஆதபோதி ஸூரியாதபோ. தேன ருப்பனங் மருகந்தாராதீ³ஸு பாகடங். ஏகா கிர இத்தீ² மருகந்தாரே ரத்திங் ஸத்த²தோ ஓஹீனா தி³வா ஸூரியே உக்³க³ச்ச²ந்தே வாலிகாய தப்பமானாய பாதே³ ட²பேதுங் அஸக்கொந்தீ ஸீஸதோ பச்சி²ங் ஓதாரெத்வா அக்கமி. கமேன பச்சி²யா உண்ஹாபி⁴தத்தாய டா²துங் அஸக்கொந்தீ தஸ்ஸா உபரி ஸாடகங் ட²பெத்வா அக்கமி. தஸ்மிம்பி ஸந்தத்தே அங்கேன க³ஹிதங் புத்தகங் அதோ⁴முக²ங் நிபஜ்ஜாபெத்வா கந்த³ந்தங் கந்த³ந்தங் அக்கமித்வா ஸத்³தி⁴ங் தேன தஸ்மிங்யேவ டா²னே உண்ஹாபி⁴தத்தா காலமகாஸி.

    Ḍaṃsādīhi ruppanaṃ ḍaṃsamakkhikādisambabahulesu padesesu pākaṭaṃ. Ettha ca ḍaṃsāti piṅgalamakkhikā, makasāti makasāva vātāti kucchivātapiṭṭhivātādivasena veditabbā. Sarīrasmiñhi vātarogo uppajjitvā hatthapādapiṭṭhiādīni bhindati, kāṇaṃ karoti, khujjaṃ karoti, pīṭhasappiṃ karoti. Ātapoti sūriyātapo. Tena ruppanaṃ marukantārādīsu pākaṭaṃ. Ekā kira itthī marukantāre rattiṃ satthato ohīnā divā sūriye uggacchante vālikāya tappamānāya pāde ṭhapetuṃ asakkontī sīsato pacchiṃ otāretvā akkami. Kamena pacchiyā uṇhābhitattāya ṭhātuṃ asakkontī tassā upari sāṭakaṃ ṭhapetvā akkami. Tasmimpi santatte aṅkena gahitaṃ puttakaṃ adhomukhaṃ nipajjāpetvā kandantaṃ kandantaṃ akkamitvā saddhiṃ tena tasmiṃyeva ṭhāne uṇhābhitattā kālamakāsi.

    ஸரீஸபாதி யே கேசி தீ³க⁴ஜாதிகா ஸரந்தா க³ச்ச²ந்தி. தேஸங் ஸம்ப²ஸ்ஸேன ருப்பனங் ஆஸீவிஸத³ட்டா²தீ³னங் வஸேன வேதி³தப்³ப³ங்.

    Sarīsapāti ye keci dīghajātikā sarantā gacchanti. Tesaṃ samphassena ruppanaṃ āsīvisadaṭṭhādīnaṃ vasena veditabbaṃ.

    இதா³னி ‘யங் கிஞ்சி ரூப’ந்தி பதே³ன ஸங்க³ஹிதங் பஞ்சவீஸதிகொட்டா²ஸச²ன்னவுதிகொட்டா²ஸப்பபே⁴த³ங் ஸப்³ப³ம்பி ரூபங் அதீதாதி³கொட்டா²ஸேஸு பக்கி²பித்வா த³ஸ்ஸேதுங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னந்தி ஆஹ. ததோ பரங் ததே³வ அஜ்ஜ²த்தது³காதீ³ஸு சதூஸு து³கேஸு பக்கி²பித்வா த³ஸ்ஸேதுங் அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வாதிஆதி³ வுத்தங். ததோ பரங் ஸப்³ப³ம்பேதங் ஏகாத³ஸஸு பதே³ஸேஸு பரியாதி³யித்வா த³ஸ்ஸிதங் ரூபங் ஏகதோ பிண்ட³ங் கத்வா த³ஸ்ஸேதுங் ததே³கஜ்ஜ²ந்திஆதி³ வுத்தங்.

    Idāni ‘yaṃ kiñci rūpa’nti padena saṃgahitaṃ pañcavīsatikoṭṭhāsachannavutikoṭṭhāsappabhedaṃ sabbampi rūpaṃ atītādikoṭṭhāsesu pakkhipitvā dassetuṃ atītānāgatapaccuppannanti āha. Tato paraṃ tadeva ajjhattadukādīsu catūsu dukesu pakkhipitvā dassetuṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vātiādi vuttaṃ. Tato paraṃ sabbampetaṃ ekādasasu padesesu pariyādiyitvā dassitaṃ rūpaṃ ekato piṇḍaṃ katvā dassetuṃ tadekajjhantiādi vuttaṃ.

    தத்த² ததே³கஜ்ஜ²ந்தி தங் ஏகஜ்ஜ²ங்; அபி⁴ஸஞ்ஞூஹித்வாதி அபி⁴ஸங்ஹரித்வா; அபி⁴ஸங்கி²பித்வாதி ஸங்கே²பங் கத்வா; இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ஸப்³ப³ம்பேதங் வுத்தப்பகாரங் ரூபங் ருப்பனலக்க²ணஸங்கா²தே ஏகவித⁴பா⁴வே பஞ்ஞாய ராஸிங் கத்வா ரூபக்க²ந்தோ⁴ நாமாதி வுச்சதீதி. ஏதேன ஸப்³ப³ம்பி ரூபங் ருப்பனலக்க²ணே ராஸிபா⁴வூபக³மனேன ரூபக்க²ந்தோ⁴தி த³ஸ்ஸிதங் ஹோதி. ந ஹி ரூபதோ அஞ்ஞோ ரூபக்க²ந்தோ⁴ நாம அத்தி². யதா² ச ரூபங், ஏவங் வேத³னாத³யோபி வேத³யிதலக்க²ணாதீ³ஸு ராஸிபா⁴வூபக³மனேன. ந ஹி வேத³னாதீ³ஹி அஞ்ஞே வேத³னாக்க²ந்தா⁴த³யோ நாம அத்தி².

    Tattha tadekajjhanti taṃ ekajjhaṃ; abhisaññūhitvāti abhisaṃharitvā; abhisaṅkhipitvāti saṅkhepaṃ katvā; idaṃ vuttaṃ hoti – sabbampetaṃ vuttappakāraṃ rūpaṃ ruppanalakkhaṇasaṅkhāte ekavidhabhāve paññāya rāsiṃ katvā rūpakkhandho nāmāti vuccatīti. Etena sabbampi rūpaṃ ruppanalakkhaṇe rāsibhāvūpagamanena rūpakkhandhoti dassitaṃ hoti. Na hi rūpato añño rūpakkhandho nāma atthi. Yathā ca rūpaṃ, evaṃ vedanādayopi vedayitalakkhaṇādīsu rāsibhāvūpagamanena. Na hi vedanādīhi aññe vedanākkhandhādayo nāma atthi.

    3. இதா³னி ஏகேகஸ்மிங் ஓகாஸே பக்கி²த்தங் ரூபங் விஸுங் விஸுங் பா⁴ஜெத்வா த³ஸ்ஸெந்தோ தத்த² கதமங் ரூபங் அதீதந்திஆதி³மாஹ. தத்த² தத்தா²தி ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு பக்கி²பித்வா ட²பிதமாதிகாய பு⁴ம்மங். இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னந்திஆதி³னா நயேன ட²பிதாய மாதிகாய யங் அதீதங் ரூபந்தி வுத்தங், தங் கதமந்தி? இமினா உபாயேன ஸப்³ப³புச்சா²ஸு அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அதீதங் நிருத்³த⁴ந்திஆதீ³னி பதா³னி நிக்கே²பகண்ட³ஸ்ஸ அதீதத்திகபா⁴ஜனீயவண்ணனாயங் (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1044) வுத்தானேவ. சத்தாரோ ச மஹாபூ⁴தாதி இத³ங் அதீதந்தி வுத்தரூபஸ்ஸ ஸபா⁴வத³ஸ்ஸனங். யதா² செத்த² ஏவங் ஸப்³ப³த்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. இமினா இத³ங் த³ஸ்ஸேதி – அதீதரூபம்பி பூ⁴தானி சேவ பூ⁴தானி உபாதா³ய நிப்³ப³த்தரூபஞ்ச, அனாக³தம்பி…பே॰… தூ³ரஸந்திகம்பி . ந ஹி பூ⁴தேஹி சேவ பூ⁴தானி உபாதா³ய பவத்தரூபதோ ச அஞ்ஞங் ரூபங் நாம அத்தீ²தி.

    3. Idāni ekekasmiṃ okāse pakkhittaṃ rūpaṃ visuṃ visuṃ bhājetvā dassento tattha katamaṃ rūpaṃ atītantiādimāha. Tattha tatthāti ekādasasu okāsesu pakkhipitvā ṭhapitamātikāya bhummaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – atītānāgatapaccuppannantiādinā nayena ṭhapitāya mātikāya yaṃ atītaṃ rūpanti vuttaṃ, taṃ katamanti? Iminā upāyena sabbapucchāsu attho veditabbo. Atītaṃ niruddhantiādīni padāni nikkhepakaṇḍassa atītattikabhājanīyavaṇṇanāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 1044) vuttāneva. Cattāro ca mahābhūtāti idaṃ atītanti vuttarūpassa sabhāvadassanaṃ. Yathā cettha evaṃ sabbattha attho veditabbo. Iminā idaṃ dasseti – atītarūpampi bhūtāni ceva bhūtāni upādāya nibbattarūpañca, anāgatampi…pe… dūrasantikampi . Na hi bhūtehi ceva bhūtāni upādāya pavattarūpato ca aññaṃ rūpaṃ nāma atthīti.

    அபரோ நயோ – அதீதங்ஸேன ஸங்க³ஹிதந்தி அதீதகொட்டா²ஸேனேவ ஸங்க³ஹிதங், எத்தே²வ க³ணனங் க³தங். கிந்தி? சத்தாரோ ச மஹாபூ⁴தா சதுன்னஞ்ச மஹாபூ⁴தானங் உபாதா³யரூபந்தி. ஏவங் ஸப்³ப³த்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அனாக³தபச்சுப்பன்னநித்³தே³ஸபதா³னிபி ஹெட்டா² வுத்தத்தா²னேவ.

    Aparo nayo – atītaṃsena saṅgahitanti atītakoṭṭhāseneva saṅgahitaṃ, ettheva gaṇanaṃ gataṃ. Kinti? Cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpanti. Evaṃ sabbattha attho veditabbo. Anāgatapaccuppannaniddesapadānipi heṭṭhā vuttatthāneva.

    இத³ங் பன அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் நாம ஸுத்தந்தபரியாயதோ அபி⁴த⁴ம்மனித்³தே³ஸதோதி து³வித⁴ங். தங் ஸுத்தந்தபரியாயே ப⁴வேன பரிச்சி²ன்னங். படிஸந்தி⁴தோ ஹி பட்டா²ய அதீதப⁴வேஸு நிப்³ப³த்தங் ரூபங், அனந்தரப⁴வே வா நிப்³ப³த்தங் ஹோது கப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே வா, ஸப்³ப³ங் அதீதமேவ நாம. சுதிதோ பட்டா²ய அனாக³தப⁴வேஸு நிப்³ப³த்தனகரூபங், அனந்தரப⁴வே வா நிப்³ப³த்தங் ஹோது கப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே வா, ஸப்³ப³ங் அனாக³தமேவ நாம. சுதிபடிஸந்தி⁴அனந்தரே பவத்தரூபங் பச்சுப்பன்னங் நாம. அபி⁴த⁴ம்மனித்³தே³ஸே பன க²ணேன பரிச்சி²ன்னங். தயோ ஹி ரூபஸ்ஸ க²ணா – உப்பாதோ³, டி²தி, ப⁴ங்கோ³தி. இமே தயோ க²ணே பத்வா நிருத்³த⁴ங் ரூபங், ஸமனந்தரனிருத்³த⁴ங் வா ஹோது அதீதே கப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே வா, ஸப்³ப³ங் அதீதமேவ நாம. தயோ க²ணே அஸம்பத்தங் ரூபங், ஏகசித்தக்க²ணமத்தேன வா அஸம்பத்தங் ஹோது அனாக³தே கப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே வா, ஸப்³ப³ங் அனாக³தமேவ நாம. இமே தயோ க²ணே ஸம்பத்தங் ரூபங் பன பச்சுப்பன்னங் நாம. தத்த² கிஞ்சாபி இத³ங் ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயங், ஏவங் ஸந்தேபி அபி⁴த⁴ம்மனித்³தே³ஸேனேவ அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னரூபங் நித்³தி³ட்ட²ந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Idaṃ pana atītānāgatapaccuppannaṃ nāma suttantapariyāyato abhidhammaniddesatoti duvidhaṃ. Taṃ suttantapariyāye bhavena paricchinnaṃ. Paṭisandhito hi paṭṭhāya atītabhavesu nibbattaṃ rūpaṃ, anantarabhave vā nibbattaṃ hotu kappakoṭisatasahassamatthake vā, sabbaṃ atītameva nāma. Cutito paṭṭhāya anāgatabhavesu nibbattanakarūpaṃ, anantarabhave vā nibbattaṃ hotu kappakoṭisatasahassamatthake vā, sabbaṃ anāgatameva nāma. Cutipaṭisandhianantare pavattarūpaṃ paccuppannaṃ nāma. Abhidhammaniddese pana khaṇena paricchinnaṃ. Tayo hi rūpassa khaṇā – uppādo, ṭhiti, bhaṅgoti. Ime tayo khaṇe patvā niruddhaṃ rūpaṃ, samanantaraniruddhaṃ vā hotu atīte kappakoṭisatasahassamatthake vā, sabbaṃ atītameva nāma. Tayo khaṇe asampattaṃ rūpaṃ, ekacittakkhaṇamattena vā asampattaṃ hotu anāgate kappakoṭisatasahassamatthake vā, sabbaṃ anāgatameva nāma. Ime tayo khaṇe sampattaṃ rūpaṃ pana paccuppannaṃ nāma. Tattha kiñcāpi idaṃ suttantabhājanīyaṃ, evaṃ santepi abhidhammaniddeseneva atītānāgatapaccuppannarūpaṃ niddiṭṭhanti veditabbaṃ.

    அபரோ நயோ – இத³ஞ்ஹி ரூபங் அத்³தா⁴ஸந்ததிஸமயக²ணவஸேன சதுதா⁴ அதீதங் நாம ஹோதி. ததா² அனாக³தபச்சுப்பன்னங். அத்³தா⁴வஸேன தாவ ஏகஸ்ஸ ஏகஸ்மிங் ப⁴வே படிஸந்தி⁴தோ புப்³பே³ அதீதங், சுதிதோ உத்³த⁴ங் அனாக³தங், உபி⁴ன்னமந்தரே பச்சுப்பன்னங். ஸந்ததிவஸேன ஸபா⁴க³ஏகஉதுஸமுட்டா²னங் ஏகாஹாரஸமுட்டா²னஞ்ச புப்³பா³பரியவஸேன பவத்தமானம்பி பச்சுப்பன்னங். ததோ புப்³பே³ விஸபா⁴க³உதுஆஹாரஸமுட்டா²னங் அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். சித்தஜங் ஏகவீதி²ஏகஜவனஏகஸமாபத்திஸமுட்டா²னங் பச்சுப்பன்னங். ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். கம்மஸமுட்டா²னஸ்ஸ பாடியேக்கங் ஸந்ததிவஸேன அதீதாதி³பே⁴தோ³ நத்தி². தேஸஞ்ஞேவ பன உதுஆஹாரசித்தஸமுட்டா²னானங் உபத்த²ம்ப⁴கவஸேன தஸ்ஸ அதீதாதி³பே⁴தோ³ வேதி³தப்³போ³. ஸமயவஸேன ஏகமுஹுத்தபுப்³ப³ண்ஹஸாயன்ஹரத்திதி³வாதீ³ஸு ஸமயேஸு ஸந்தானவஸேன பவத்தமானங் தங் தங் ஸமயங் பச்சுப்பன்னங் நாம. ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். க²ணவஸேன உப்பாதா³தி³க்க²ணத்தயபரியாபன்னங் பச்சுப்பன்னங் நாம. ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங்.

    Aparo nayo – idañhi rūpaṃ addhāsantatisamayakhaṇavasena catudhā atītaṃ nāma hoti. Tathā anāgatapaccuppannaṃ. Addhāvasena tāva ekassa ekasmiṃ bhave paṭisandhito pubbe atītaṃ, cutito uddhaṃ anāgataṃ, ubhinnamantare paccuppannaṃ. Santativasena sabhāgaekautusamuṭṭhānaṃ ekāhārasamuṭṭhānañca pubbāpariyavasena pavattamānampi paccuppannaṃ. Tato pubbe visabhāgautuāhārasamuṭṭhānaṃ atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Cittajaṃ ekavīthiekajavanaekasamāpattisamuṭṭhānaṃ paccuppannaṃ. Tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Kammasamuṭṭhānassa pāṭiyekkaṃ santativasena atītādibhedo natthi. Tesaññeva pana utuāhāracittasamuṭṭhānānaṃ upatthambhakavasena tassa atītādibhedo veditabbo. Samayavasena ekamuhuttapubbaṇhasāyanharattidivādīsu samayesu santānavasena pavattamānaṃ taṃ taṃ samayaṃ paccuppannaṃ nāma. Tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Khaṇavasena uppādādikkhaṇattayapariyāpannaṃ paccuppannaṃ nāma. Tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ.

    அபிச அதிக்கஹேதுபச்சயகிச்சங் அதீதங். நிட்டி²தஹேதுகிச்சங் அனிட்டி²தபச்சயகிச்சங் பச்சுப்பன்னங். உப⁴யகிச்சமஸம்பத்தங் அனாக³தங். ஸகிச்சக்க²ணே வா பச்சுப்பன்னங். ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். எத்த² ச க²ணாதி³கதா²வ நிப்பரியாயா, ஸேஸா ஸபரியாயா. தாஸு நிப்பரியாயகதா² இத⁴ அதி⁴ப்பேதா. அஜ்ஜ²த்தது³கஸ்ஸாபி நித்³தே³ஸபதா³னி ஹெட்டா² அஜ்ஜ²த்தத்திகனித்³தே³ஸே (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1050) வுத்தத்தா²னேவ. ஓளாரிகாதீ³னி ரூபகண்ட³வண்ணனாயங் (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 674) வுத்தத்தா²னேவ.

    Apica atikkahetupaccayakiccaṃ atītaṃ. Niṭṭhitahetukiccaṃ aniṭṭhitapaccayakiccaṃ paccuppannaṃ. Ubhayakiccamasampattaṃ anāgataṃ. Sakiccakkhaṇe vā paccuppannaṃ. Tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Ettha ca khaṇādikathāva nippariyāyā, sesā sapariyāyā. Tāsu nippariyāyakathā idha adhippetā. Ajjhattadukassāpi niddesapadāni heṭṭhā ajjhattattikaniddese (dha. sa. aṭṭha. 1050) vuttatthāneva. Oḷārikādīni rūpakaṇḍavaṇṇanāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 674) vuttatthāneva.

    6. ஹீனது³கனித்³தே³ஸே தேஸங் தேஸங் ஸத்தானந்தி ப³ஹூஸு ஸத்தேஸு ஸாமிவசனங். அபரஸ்ஸாபி அபரஸ்ஸாபீதி ஹி வுச்சமானே தி³வஸம்பி கப்பஸதஸஹஸ்ஸம்பி வத³ந்தோ எத்தகமேவ வதெ³ய்ய. இதி ஸத்தா² த்³வீஹேவ பதே³ஹி அனவஸேஸே ஸத்தே பரியாதி³யந்தோ ‘தேஸங் தேஸங் ஸத்தான’ந்தி ஆஹ. எத்தகேன ஹி ஸப்³ப³ம்பி அபரதீ³பனங் ஸித்³த⁴ங் ஹோதி. உஞ்ஞாதந்தி அவமதங். அவஞ்ஞாதந்தி வம்பெ⁴த்வா ஞாதங். ரூபந்திபி ந விதி³தங். ஹீளிதந்தி அக³ஹேதப்³ப³ட்டே²ன கி²த்தங் ச²ட்³டி³தங், ஜிகு³ச்சி²தந்திபி வத³ந்தி. பரிபூ⁴தந்தி கிமேதேனாதி வாசாய பரிப⁴விதங். அசித்தீகதந்தி ந க³ருகதங். ஹீனந்தி லாமகங். ஹீனமதந்தி ஹீனந்தி மதங், லாமகங் கத்வா ஞாதங். ஹீனஸம்மதந்தி ஹீனந்தி லோகே ஸம்மதங், ஹீனேஹி வா ஸம்மதங், கூ³த²ப⁴க்கே²ஹி கூ³தோ² விய. அனிட்ட²ந்தி அப்பியங், படிலாப⁴த்தா²ய வா அபரியேஸிதங். ஸசேபி நங் கோசி பரியேஸெய்ய, பரியேஸது. ஏதஸ்ஸ பன ஆரம்மணஸ்ஸ ஏததே³வ நாமங். அகந்தந்தி அகாமிதங், நிஸ்ஸிரிகங் வா. அமனாபந்தி மனஸ்மிங் ந அப்பிதங். தாதி³ஸஞ்ஹி ஆரம்மணங் மனஸ்மிங் ந அப்பீயதி. அத² வா மனங் அப்பாயதி வட்³டே⁴தீதி மனாபங், ந மனாபங் அமனாபங்.

    6. Hīnadukaniddese tesaṃ tesaṃ sattānanti bahūsu sattesu sāmivacanaṃ. Aparassāpi aparassāpīti hi vuccamāne divasampi kappasatasahassampi vadanto ettakameva vadeyya. Iti satthā dvīheva padehi anavasese satte pariyādiyanto ‘tesaṃ tesaṃ sattāna’nti āha. Ettakena hi sabbampi aparadīpanaṃ siddhaṃ hoti. Uññātanti avamataṃ. Avaññātanti vambhetvā ñātaṃ. Rūpantipi na viditaṃ. Hīḷitanti agahetabbaṭṭhena khittaṃ chaḍḍitaṃ, jigucchitantipi vadanti. Paribhūtanti kimetenāti vācāya paribhavitaṃ. Acittīkatanti na garukataṃ. Hīnanti lāmakaṃ. Hīnamatanti hīnanti mataṃ, lāmakaṃ katvā ñātaṃ. Hīnasammatanti hīnanti loke sammataṃ, hīnehi vā sammataṃ, gūthabhakkhehi gūtho viya. Aniṭṭhanti appiyaṃ, paṭilābhatthāya vā apariyesitaṃ. Sacepi naṃ koci pariyeseyya, pariyesatu. Etassa pana ārammaṇassa etadeva nāmaṃ. Akantanti akāmitaṃ, nissirikaṃ vā. Amanāpanti manasmiṃ na appitaṃ. Tādisañhi ārammaṇaṃ manasmiṃ na appīyati. Atha vā manaṃ appāyati vaḍḍhetīti manāpaṃ, na manāpaṃ amanāpaṃ.

    அபரோ நயோ – அனிட்ட²ங் ஸம்பத்திவிரஹதோ. தங் ஏகந்தேன கம்மஸமுட்டா²னேஸு அகுஸலகம்மஸமுட்டா²னங். அகந்தங் ஸுக²ஸ்ஸ அஹேதுபா⁴வதோ. அமனாபங் து³க்க²ஸ்ஸ ஹேதுபா⁴வதோ. ரூபா ஸத்³தா³தி இத³மஸ்ஸ ஸபா⁴வதீ³பனங். இமஸ்மிஞ்ஹி பதே³ அகுஸலகம்மஜவஸேன அனிட்டா² பஞ்ச காமகு³ணா விப⁴த்தா. குஸலகம்மஜங் பன அனிட்ட²ங் நாம நத்தி², ஸப்³ப³ங் இட்ட²மேவ.

    Aparo nayo – aniṭṭhaṃ sampattivirahato. Taṃ ekantena kammasamuṭṭhānesu akusalakammasamuṭṭhānaṃ. Akantaṃ sukhassa ahetubhāvato. Amanāpaṃ dukkhassa hetubhāvato. Rūpā saddāti idamassa sabhāvadīpanaṃ. Imasmiñhi pade akusalakammajavasena aniṭṭhā pañca kāmaguṇā vibhattā. Kusalakammajaṃ pana aniṭṭhaṃ nāma natthi, sabbaṃ iṭṭhameva.

    பணீதபத³னித்³தே³ஸோ வுத்தபடிபக்க²னயேன வேதி³தப்³போ³. இமஸ்மிங் பன பதே³ குஸலகம்மஜவஸேன இட்டா² பஞ்ச காமகு³ணா விப⁴த்தா. குஸலகம்மஜஞ்ஹி அனிட்ட²ங் நாம நத்தி², ஸப்³ப³ங் இட்ட²மேவ. யதா² ச கம்மஜேஸு ஏவங் உதுஸமுட்டா²னாதீ³ஸுபி இட்டா²னிட்ட²தா அத்தி² ஏவாதி இமஸ்மிங் து³கே இட்டா²னிட்டா²ரம்மணங் படிவிப⁴த்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அயங் தாவ ஆசரியானங் ஸமானத்த²கதா². விதண்ட³வாதீ³ பனாஹ – இட்டா²னிட்ட²ங் நாம பாடியேக்கங் படிவிப⁴த்தங் நத்தி², தேஸங் தேஸங் ருசிவஸேன கதி²தங்.

    Paṇītapadaniddeso vuttapaṭipakkhanayena veditabbo. Imasmiṃ pana pade kusalakammajavasena iṭṭhā pañca kāmaguṇā vibhattā. Kusalakammajañhi aniṭṭhaṃ nāma natthi, sabbaṃ iṭṭhameva. Yathā ca kammajesu evaṃ utusamuṭṭhānādīsupi iṭṭhāniṭṭhatā atthi evāti imasmiṃ duke iṭṭhāniṭṭhārammaṇaṃ paṭivibhattanti veditabbaṃ. Ayaṃ tāva ācariyānaṃ samānatthakathā. Vitaṇḍavādī panāha – iṭṭhāniṭṭhaṃ nāma pāṭiyekkaṃ paṭivibhattaṃ natthi, tesaṃ tesaṃ rucivasena kathitaṃ.

    யதா²ஹ –

    Yathāha –

    ‘‘மனாபபரியந்தங் க்²வாஹங், மஹாராஜ, பஞ்சஸு காமகு³ணேஸு அக்³க³ந்தி வதா³மி. தேவ, மஹாராஜ, ரூபா ஏகச்சஸ்ஸ மனாபா ஹொந்தி, ஏகச்சஸ்ஸ அமனாபா ஹொந்தி. தேவ, மஹாராஜ, ஸத்³தா³, க³ந்தா⁴, ரஸா, பொ²ட்ட²ப்³பா³ ஏகச்சஸ்ஸ மனாபா ஹொந்தி, ஏகச்சஸ்ஸ அமனாபா ஹொந்தீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.123).

    ‘‘Manāpapariyantaṃ khvāhaṃ, mahārāja, pañcasu kāmaguṇesu agganti vadāmi. Teva, mahārāja, rūpā ekaccassa manāpā honti, ekaccassa amanāpā honti. Teva, mahārāja, saddā, gandhā, rasā, phoṭṭhabbā ekaccassa manāpā honti, ekaccassa amanāpā hontī’’ti (saṃ. ni. 1.123).

    ஏவங் யஸ்மா தேயேவ ரூபாத³யோ ஏகோ அஸ்ஸாதே³தி அபி⁴னந்த³தி, தத்த² லோப⁴ங் உப்பாதே³தி. ஏகோ குஜ்ஜ²தி படிஹஞ்ஞதி, தத்த² தோ³ஸங் உப்பாதே³தி. ஏகஸ்ஸ இட்டா² ஹொந்தி கந்தா மனாபா, ஏகஸ்ஸ அனிட்டா² அகந்தா அமனாபா. ஏகோ சேதே ‘இட்டா² கந்தா மனாபா’தி த³க்கி²ணதோ க³ண்ஹாதி, ஏகோ ‘அனிட்டா² அகந்தா அமனாபா’தி வாமதோ. தஸ்மா இட்டா²னிட்ட²ங் நாம பாடியேக்கங் படிவிப⁴த்தங் நாம நத்தி². பச்சந்தவாஸீனஞ்ஹி க³ண்டு³ப்பாதா³பி இட்டா² ஹொந்தி கந்தா மனாபா, மஜ்ஜி²மதே³ஸவாஸீனங் அதிஜேகு³ச்சா². தேஸஞ்ச மோரமங்ஸாதீ³னி இட்டா²னி ஹொந்தி, இதரேஸங் தானி அதிஜேகு³ச்சா²னீதி.

    Evaṃ yasmā teyeva rūpādayo eko assādeti abhinandati, tattha lobhaṃ uppādeti. Eko kujjhati paṭihaññati, tattha dosaṃ uppādeti. Ekassa iṭṭhā honti kantā manāpā, ekassa aniṭṭhā akantā amanāpā. Eko cete ‘iṭṭhā kantā manāpā’ti dakkhiṇato gaṇhāti, eko ‘aniṭṭhā akantā amanāpā’ti vāmato. Tasmā iṭṭhāniṭṭhaṃ nāma pāṭiyekkaṃ paṭivibhattaṃ nāma natthi. Paccantavāsīnañhi gaṇḍuppādāpi iṭṭhā honti kantā manāpā, majjhimadesavāsīnaṃ atijegucchā. Tesañca moramaṃsādīni iṭṭhāni honti, itaresaṃ tāni atijegucchānīti.

    ஸோ வத்தப்³போ³ – ‘‘கிங் பன த்வங் இட்டா²னிட்டா²ரம்மணங் பாடியேக்கங் படிவிப⁴த்தங் நாம நத்தீ²தி வதே³ஸீ’’தி? ‘‘ஆம நத்தீ²’’தி வதா³மி. புன ததே²வ யாவததியங் பதிட்டா²பெத்வா பஞ்ஹோ புச்சி²தப்³போ³ – ‘‘நிப்³பா³னங் நாம இட்ட²ங் உதா³ஹு அனிட்ட²’’ந்தி? ஜானமானோ ‘‘இட்ட²’’ந்தி வக்க²தி. ஸசேபி ந வதெ³ய்ய, மா வத³து. நிப்³பா³னங் பன ஏகந்தஇட்ட²மேவ. ‘‘நனு ஏகோ நிப்³பா³னஸ்ஸ வண்ணே கதி²யமானே குஜ்ஜி²த்வா – ‘த்வங் நிப்³பா³னஸ்ஸ வண்ணங் கதே²ஸி, கிங் தத்த² அன்னபானமாலாக³ந்த⁴விலேபனஸயனச்சா²த³னஸமித்³தா⁴ பஞ்ச காமகு³ணா அத்தீ²’தி வத்வா ‘நத்தீ²’தி வுத்தே ‘அலங் தவ நிப்³பா³னேனா’தி நிப்³பா³னஸ்ஸ வண்ணே கதி²யமானே குஜ்ஜி²த்வா உபோ⁴ கண்ணே த²கேதீதி இட்டே²தங். ஏதஸ்ஸ பன வஸேன தவ வாதே³ நிப்³பா³னங் அனிட்ட²ங் நாம ஹோதி . ந பனேதங் ஏவங் க³ஹேதப்³ப³ங். ஏஸோ ஹி விபரீதஸஞ்ஞாய கதே²தி. ஸஞ்ஞாவிபல்லாஸேன ச ததே³வ ஆரம்மணங் ஏகஸ்ஸ இட்ட²ங் ஹோதி, ஏகஸ்ஸ அனிட்ட²ங்’’.

    So vattabbo – ‘‘kiṃ pana tvaṃ iṭṭhāniṭṭhārammaṇaṃ pāṭiyekkaṃ paṭivibhattaṃ nāma natthīti vadesī’’ti? ‘‘Āma natthī’’ti vadāmi. Puna tatheva yāvatatiyaṃ patiṭṭhāpetvā pañho pucchitabbo – ‘‘nibbānaṃ nāma iṭṭhaṃ udāhu aniṭṭha’’nti? Jānamāno ‘‘iṭṭha’’nti vakkhati. Sacepi na vadeyya, mā vadatu. Nibbānaṃ pana ekantaiṭṭhameva. ‘‘Nanu eko nibbānassa vaṇṇe kathiyamāne kujjhitvā – ‘tvaṃ nibbānassa vaṇṇaṃ kathesi, kiṃ tattha annapānamālāgandhavilepanasayanacchādanasamiddhā pañca kāmaguṇā atthī’ti vatvā ‘natthī’ti vutte ‘alaṃ tava nibbānenā’ti nibbānassa vaṇṇe kathiyamāne kujjhitvā ubho kaṇṇe thaketīti iṭṭhetaṃ. Etassa pana vasena tava vāde nibbānaṃ aniṭṭhaṃ nāma hoti . Na panetaṃ evaṃ gahetabbaṃ. Eso hi viparītasaññāya katheti. Saññāvipallāsena ca tadeva ārammaṇaṃ ekassa iṭṭhaṃ hoti, ekassa aniṭṭhaṃ’’.

    இட்டா²னிட்டா²ரம்மணங் பன பாடியேக்கங் விப⁴த்தங் அத்தீ²தி. கஸ்ஸ வஸேன விப⁴த்தந்தி? மஜ்ஜி²மகஸத்தஸ்ஸ. இத³ஞ்ஹி ந அதிஇஸ்ஸரானங் மஹாஸம்மதமஹாஸுத³ஸ்ஸனத⁴ம்மாஸோகாதீ³னங் வஸேன விப⁴த்தங். தேஸஞ்ஹி தி³ப்³ப³கப்பம்பி ஆரம்மணங் அமனாபங் உபட்டா²தி. ந அதிது³க்³க³தானங் து³ல்லப⁴ன்னபானானங் வஸேன விப⁴த்தங். தேஸஞ்ஹி கணாஜகப⁴த்தஸித்தா²னிபி பூதிமங்ஸரஸோபி அதிமது⁴ரோ அமதஸதி³ஸோ ச ஹோதி. மஜ்ஜி²மகானங் பன க³ணகமஹாமத்தஸெட்டி²குடும்பி³கவாணிஜாதீ³னங் காலேன இட்ட²ங் காலேன அனிட்ட²ங் லப⁴மானானங் வஸேன விப⁴த்தங். ஏவரூபா ஹி இட்டா²னிட்ட²ங் பரிச்சி²ந்தி³துங் ஸக்கொந்தீதி.

    Iṭṭhāniṭṭhārammaṇaṃ pana pāṭiyekkaṃ vibhattaṃ atthīti. Kassa vasena vibhattanti? Majjhimakasattassa. Idañhi na atiissarānaṃ mahāsammatamahāsudassanadhammāsokādīnaṃ vasena vibhattaṃ. Tesañhi dibbakappampi ārammaṇaṃ amanāpaṃ upaṭṭhāti. Na atiduggatānaṃ dullabhannapānānaṃ vasena vibhattaṃ. Tesañhi kaṇājakabhattasitthānipi pūtimaṃsarasopi atimadhuro amatasadiso ca hoti. Majjhimakānaṃ pana gaṇakamahāmattaseṭṭhikuṭumbikavāṇijādīnaṃ kālena iṭṭhaṃ kālena aniṭṭhaṃ labhamānānaṃ vasena vibhattaṃ. Evarūpā hi iṭṭhāniṭṭhaṃ paricchindituṃ sakkontīti.

    திபிடகசூளனாக³த்தே²ரோ பனாஹ – ‘‘இட்டா²னிட்ட²ங் நாம விபாகவஸேனேவ பரிச்சி²ன்னங், ந ஜவனவஸேன. ஜவனங் பன ஸஞ்ஞாவிபல்லாஸவஸேன இட்ட²ஸ்மிங்யேவ ரஜ்ஜதி, இட்ட²ஸ்மிங்யேவ து³ஸ்ஸதி; அனிட்ட²ஸ்மிங்யேவ ரஜ்ஜதி, அனிட்ட²ஸ்மிங்யேவ து³ஸ்ஸதீ’’தி. விபாகவஸேனேவ பனேதங் ஏகந்ததோ பரிச்சி²ஜ்ஜதி. ந ஹி ஸக்கா விபாகசித்தங் வஞ்சேதுங். ஸசே ஆரம்மணங் இட்ட²ங் ஹோதி, குஸலவிபாகங் உப்பஜ்ஜதி. ஸசே அனிட்ட²ங், அகுஸலவிபாகங் உப்பஜ்ஜதி. கிஞ்சாபி ஹி மிச்சா²தி³ட்டி²கா பு³த்³த⁴ங் வா ஸங்க⁴ங் வா மஹாசேதியாதீ³னி வா உளாரானி ஆரம்மணானி தி³ஸ்வா அக்கீ²னி பித³ஹந்தி, தோ³மனஸ்ஸங் ஆபஜ்ஜந்தி, த⁴ம்மஸத்³த³ங் ஸுத்வா கண்ணே த²கெந்தி, சக்கு²விஞ்ஞாணஸோதவிஞ்ஞாணானி பன நேஸங் குஸலவிபாகானேவ ஹொந்தி.

    Tipiṭakacūḷanāgatthero panāha – ‘‘iṭṭhāniṭṭhaṃ nāma vipākavaseneva paricchinnaṃ, na javanavasena. Javanaṃ pana saññāvipallāsavasena iṭṭhasmiṃyeva rajjati, iṭṭhasmiṃyeva dussati; aniṭṭhasmiṃyeva rajjati, aniṭṭhasmiṃyeva dussatī’’ti. Vipākavaseneva panetaṃ ekantato paricchijjati. Na hi sakkā vipākacittaṃ vañcetuṃ. Sace ārammaṇaṃ iṭṭhaṃ hoti, kusalavipākaṃ uppajjati. Sace aniṭṭhaṃ, akusalavipākaṃ uppajjati. Kiñcāpi hi micchādiṭṭhikā buddhaṃ vā saṅghaṃ vā mahācetiyādīni vā uḷārāni ārammaṇāni disvā akkhīni pidahanti, domanassaṃ āpajjanti, dhammasaddaṃ sutvā kaṇṇe thakenti, cakkhuviññāṇasotaviññāṇāni pana nesaṃ kusalavipākāneva honti.

    கிஞ்சாபி கூ³த²ஸூகராத³யோ கூ³த²க³ந்த⁴ங் கா⁴யித்வா ‘கா²தி³துங் லபி⁴ஸ்ஸாமா’தி ஸோமனஸ்ஸஜாதா ஹொந்தி, கூ³த²த³ஸ்ஸனே பன தேஸங் சக்கு²விஞ்ஞாணங், தஸ்ஸ க³ந்த⁴கா⁴யனே கா⁴னவிஞ்ஞாணங், ரஸஸாயனே ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞாணஞ்ச அகுஸலவிபாகமேவ ஹோதி. ப³ந்தி⁴த்வா வரஸயனே ஸயாபிதஸூகரோ ச கிஞ்சாபி விரவதி, ஸஞ்ஞாவிபல்லாஸேன பனஸ்ஸ ஜவனஸ்மிங்யேவ தோ³மனஸ்ஸங் உப்பஜ்ஜதி, காயவிஞ்ஞாணங் குஸலவிபாகமேவ. கஸ்மா? ஆரம்மணஸ்ஸ இட்ட²தாய.

    Kiñcāpi gūthasūkarādayo gūthagandhaṃ ghāyitvā ‘khādituṃ labhissāmā’ti somanassajātā honti, gūthadassane pana tesaṃ cakkhuviññāṇaṃ, tassa gandhaghāyane ghānaviññāṇaṃ, rasasāyane jivhāviññāṇañca akusalavipākameva hoti. Bandhitvā varasayane sayāpitasūkaro ca kiñcāpi viravati, saññāvipallāsena panassa javanasmiṃyeva domanassaṃ uppajjati, kāyaviññāṇaṃ kusalavipākameva. Kasmā? Ārammaṇassa iṭṭhatāya.

    அபிச த்³வாரவஸேனாபி இட்டா²னிட்ட²தா வேதி³தப்³பா³. ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸஞ்ஹி கூ³த²கலலங் சக்கு²த்³வாரகா⁴னத்³வாரேஸு அனிட்ட²ங், காயத்³வாரே இட்ட²ங் ஹோதி. சக்கவத்தினோ மணிரதனேன போதி²யமானஸ்ஸ, ஸுவண்ணஸூலே உத்தாஸிதஸ்ஸ ச மணிரதனஸுவண்ணஸூலானி சக்கு²த்³வாரே இட்டா²னி ஹொந்தி, காயத்³வாரே அனிட்டா²னி. கஸ்மா? மஹாது³க்க²ஸ்ஸ உப்பாத³னதோ. ஏவங் இட்டா²னிட்ட²ங் ஏகந்ததோ விபாகேனேவ பரிச்சி²ஜ்ஜதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Apica dvāravasenāpi iṭṭhāniṭṭhatā veditabbā. Sukhasamphassañhi gūthakalalaṃ cakkhudvāraghānadvāresu aniṭṭhaṃ, kāyadvāre iṭṭhaṃ hoti. Cakkavattino maṇiratanena pothiyamānassa, suvaṇṇasūle uttāsitassa ca maṇiratanasuvaṇṇasūlāni cakkhudvāre iṭṭhāni honti, kāyadvāre aniṭṭhāni. Kasmā? Mahādukkhassa uppādanato. Evaṃ iṭṭhāniṭṭhaṃ ekantato vipākeneva paricchijjatīti veditabbaṃ.

    தங் தங் வா பனாதி எத்த² ந ஹெட்டி²மனயோ ஓலோகேதப்³போ³. ந ஹி ப⁴க³வா ஸம்முதிமனாபங் பி⁴ந்த³தி, புக்³க³லமனாபங் பன பி⁴ந்த³தி. தஸ்மா தங்தங்வாபனவஸேனேவ உபாதா³யுபாதா³ய ஹீனப்பணீததா வேதி³தப்³பா³. நேரயிகானஞ்ஹி ரூபங் கோடிப்பத்தங் ஹீனங் நாம; தங் உபாதா³ய திரச்சா²னேஸு நாக³ஸுபண்ணானங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸங் ரூபங் ஹீனங்; தங் உபாதா³ய பேதானங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய ஜானபதா³னங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய கா³மபோ⁴ஜகானங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய ஜனபத³ஸாமிகானங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய பதே³ஸராஜூனங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய சக்கவத்திரஞ்ஞோ ரூபங் பணீதங் நாம. தஸ்ஸாபி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய பு⁴ம்மதே³வானங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய சாதுமஹாராஜிகானங் தே³வானங் ரூபங் பணீதங் நாம. தேஸம்பி ஹீனங்; தங் உபாதா³ய தாவதிங்ஸானங் தே³வானங் ரூபங் பணீதங் நாம…பே॰… அகனிட்ட²தே³வானங் பன ரூபங் மத்த²கப்பத்தங் பணீதங் நாம.

    Taṃ taṃ vā panāti ettha na heṭṭhimanayo oloketabbo. Na hi bhagavā sammutimanāpaṃ bhindati, puggalamanāpaṃ pana bhindati. Tasmā taṃtaṃvāpanavaseneva upādāyupādāya hīnappaṇītatā veditabbā. Nerayikānañhi rūpaṃ koṭippattaṃ hīnaṃ nāma; taṃ upādāya tiracchānesu nāgasupaṇṇānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesaṃ rūpaṃ hīnaṃ; taṃ upādāya petānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya jānapadānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya gāmabhojakānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya janapadasāmikānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya padesarājūnaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya cakkavattirañño rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tassāpi hīnaṃ; taṃ upādāya bhummadevānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya cātumahārājikānaṃ devānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma. Tesampi hīnaṃ; taṃ upādāya tāvatiṃsānaṃ devānaṃ rūpaṃ paṇītaṃ nāma…pe… akaniṭṭhadevānaṃ pana rūpaṃ matthakappattaṃ paṇītaṃ nāma.

    7. தூ³ரது³கனித்³தே³ஸே இத்தி²ந்த்³ரியாதீ³னி ஹெட்டா² விப⁴த்தானேவ. இமஸ்மிங் பன து³கே து³ப்பரிக்³க³ஹட்டே²ன லக்க²ணது³ப்படிவிஜ்ஜ²தாய ஸுகு²மரூபங் தூ³ரேதி கதி²தங். ஸுக²பரிக்³க³ஹட்டே²ன லக்க²ணஸுப்படிவிஜ்ஜ²தாய ஓளாரிகரூபங் ஸந்திகேதி. கப³ளீகாராஹாரபரியோஸானே ச நிய்யாதனட்டா²னேபி ‘இத³ங் வுச்சதி ரூபங் தூ³ரே’தி ந நீய்யாதிதங். கஸ்மா? து³வித⁴ஞ்ஹி தூ³ரே நாம – லக்க²ணதோ ச ஓகாஸதோ சாதி. தத்த² லக்க²ணதோ தூ³ரேதி ந கதி²தங், தங் ஓகாஸதோ கதே²தப்³ப³ங். தஸ்மா தூ³ரேதி அகதி²தங். ஓளாரிகரூபங் ஓகாஸதோ தூ³ரேதி த³ஸ்ஸேதுங் அனிய்யாதெத்வாவ யங் வா பனஞ்ஞம்பீதிஆதி³மாஹ. ஸந்திகபத³னித்³தே³ஸேபி ஏஸேவ நயோ. தத்த² அனாஸன்னேதி ந ஆஸன்னே, அனுபகட்டே²தி நிஸ்ஸடே, தூ³ரேதி தூ³ரம்ஹி, அஸந்திகேதி ந ஸந்திகே. இத³ங் வுச்சதி ரூபங் தூ³ரேதி இத³ங் பண்ணரஸவித⁴ங் ஸுகு²மரூபங் லக்க²ணதோ தூ³ரே, த³ஸவித⁴ங் பன ஓளாரிகரூபங் யேவாபனகவஸேன ஓகாஸதோ தூ³ரேதி வுச்சதி. ஸந்திகபத³னித்³தே³ஸோ உத்தானத்தோ²யேவ.

    7. Dūradukaniddese itthindriyādīni heṭṭhā vibhattāneva. Imasmiṃ pana duke duppariggahaṭṭhena lakkhaṇaduppaṭivijjhatāya sukhumarūpaṃ dūreti kathitaṃ. Sukhapariggahaṭṭhena lakkhaṇasuppaṭivijjhatāya oḷārikarūpaṃ santiketi. Kabaḷīkārāhārapariyosāne ca niyyātanaṭṭhānepi ‘idaṃ vuccati rūpaṃ dūre’ti na nīyyātitaṃ. Kasmā? Duvidhañhi dūre nāma – lakkhaṇato ca okāsato cāti. Tattha lakkhaṇato dūreti na kathitaṃ, taṃ okāsato kathetabbaṃ. Tasmā dūreti akathitaṃ. Oḷārikarūpaṃ okāsato dūreti dassetuṃ aniyyātetvāva yaṃ vā panaññampītiādimāha. Santikapadaniddesepi eseva nayo. Tattha anāsanneti na āsanne, anupakaṭṭheti nissaṭe, dūreti dūramhi, asantiketi na santike. Idaṃ vuccati rūpaṃ dūreti idaṃ paṇṇarasavidhaṃ sukhumarūpaṃ lakkhaṇato dūre, dasavidhaṃ pana oḷārikarūpaṃ yevāpanakavasena okāsato dūreti vuccati. Santikapadaniddeso uttānatthoyeva.

    இத³ங் வுச்சதி ரூபங் ஸந்திகேதி இத³ங் த³ஸவித⁴ங் ஓளாரிகரூபங் லக்க²ணதோ ஸந்திகே, பஞ்சத³ஸவித⁴ங் பன ஸுகு²மரூபங் யேவாபனகவஸேன ஓகாஸதோ ஸந்திகேதி வுச்சதி. கித்தகதோ பட்டா²ய பன ரூபங் ஓகாஸவஸேன ஸந்திகே நாம? கித்தகதோ பட்டா²ய தூ³ரே நாமாதி? பகதிகதா²ய கதெ²ந்தானங் த்³வாத³ஸஹத்தோ² ஸவனூபசாரோ நாம ஹோதி. தஸ்ஸ ஓரதோ ரூபங் ஸந்திகே, பரதோ தூ³ரே. தத்த² ஸுகு²மரூபங் தூ³ரே ஹொந்தங் லக்க²ணதோபி ஓகாஸதோபி தூ³ரே ஹோதி; ஸந்திகே ஹொந்தங் பன ஓகாஸதோவ ஸந்திகே ஹோதி, ந லக்க²ணதோ. ஓளாரிகரூபங் ஸந்திகே ஹொந்தங் லக்க²ணதோபி ஓகாஸதோபி ஸந்திகே ஹோதி; தூ³ரே ஹொந்தங் ஓகாஸதோவ தூ³ரே ஹோதி, ந லக்க²ணதோ.

    Idaṃvuccati rūpaṃ santiketi idaṃ dasavidhaṃ oḷārikarūpaṃ lakkhaṇato santike, pañcadasavidhaṃ pana sukhumarūpaṃ yevāpanakavasena okāsato santiketi vuccati. Kittakato paṭṭhāya pana rūpaṃ okāsavasena santike nāma? Kittakato paṭṭhāya dūre nāmāti? Pakatikathāya kathentānaṃ dvādasahattho savanūpacāro nāma hoti. Tassa orato rūpaṃ santike, parato dūre. Tattha sukhumarūpaṃ dūre hontaṃ lakkhaṇatopi okāsatopi dūre hoti; santike hontaṃ pana okāsatova santike hoti, na lakkhaṇato. Oḷārikarūpaṃ santike hontaṃ lakkhaṇatopi okāsatopi santike hoti; dūre hontaṃ okāsatova dūre hoti, na lakkhaṇato.

    தங் தங் வா பனாதி எத்த² ந ஹெட்டி²மனயோ ஓலோகேதப்³போ³. ஹெட்டா² ஹி பி⁴ந்த³மானோ க³தோ. இத⁴ பன ந லக்க²ணதோ தூ³ரங் பி⁴ந்த³தி, ஓகாஸதோ தூ³ரமேவ பி⁴ந்த³தி. உபாதா³யுபாதா³ய தூ³ரஸந்திகஞ்ஹி எத்த² த³ஸ்ஸிதங். அத்தனோ ஹி ரூபங் ஸந்திகே நாம; அந்தோகுச்சி²க³தஸ்ஸாபி பரஸ்ஸ தூ³ரே. அந்தோகுச்சி²க³தஸ்ஸ ஸந்திகே; ப³ஹிடி²தஸ்ஸ தூ³ரே. ஏகமஞ்சே ஸயிதஸ்ஸ ஸந்திகே; ப³ஹிபமுகே² டி²தஸ்ஸ தூ³ரே. அந்தோபரிவேணே ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிபரிவேணே தூ³ரே. அந்தோஸங்கா⁴ராமே ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிஸங்கா⁴ராமே தூ³ரே. அந்தோஸீமாய ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிஸீமாய தூ³ரே. அந்தோகா³மகெ²த்தே ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிகா³மக்கெ²த்தே தூ³ரே. அந்தோஜனபதே³ ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிஜனபதே³ தூ³ரே. அந்தோரஜ்ஜஸீமாய ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிரஜ்ஜஸீமாய தூ³ரே. அந்தோஸமுத்³தே³ ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிஸமுத்³தே³ரூபங் தூ³ரே. அந்தோசக்கவாளே ரூபங் ஸந்திகே; ப³ஹிசக்கவாளே தூ³ரேதி.

    Taṃ taṃ vā panāti ettha na heṭṭhimanayo oloketabbo. Heṭṭhā hi bhindamāno gato. Idha pana na lakkhaṇato dūraṃ bhindati, okāsato dūrameva bhindati. Upādāyupādāya dūrasantikañhi ettha dassitaṃ. Attano hi rūpaṃ santike nāma; antokucchigatassāpi parassa dūre. Antokucchigatassa santike; bahiṭhitassa dūre. Ekamañce sayitassa santike; bahipamukhe ṭhitassa dūre. Antopariveṇe rūpaṃ santike; bahipariveṇe dūre. Antosaṅghārāme rūpaṃ santike; bahisaṅghārāme dūre. Antosīmāya rūpaṃ santike; bahisīmāya dūre. Antogāmakhette rūpaṃ santike; bahigāmakkhette dūre. Antojanapade rūpaṃ santike; bahijanapade dūre. Antorajjasīmāya rūpaṃ santike; bahirajjasīmāya dūre. Antosamudde rūpaṃ santike; bahisamudderūpaṃ dūre. Antocakkavāḷe rūpaṃ santike; bahicakkavāḷe dūreti.

    அயங் ரூபக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ.

    Ayaṃ rūpakkhandhaniddeso.

    2. வேத³னாக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ

    2. Vedanākkhandhaniddeso

    8. வேத³னாக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸாதீ³ஸு ஹெட்டா² வுத்தஸதி³ஸங் பஹாய அபுப்³ப³மேவ வண்ணயிஸ்ஸாம. யா காசி வேத³னாதி சதுபூ⁴மிகவேத³னங் பரியாதி³யதி. ஸுகா² வேத³னாதிஆதீ³னி அதீதாதி³வஸேன நித்³தி³ட்ட²வேத³னங் ஸபா⁴வதோ த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தானி. தத்த² ஸுகா² வேத³னா அத்தி² காயிகா, அத்தி² சேதஸிகா . ததா² து³க்கா² வேத³னா. அது³க்க²மஸுகா² பன சக்கா²த³யோ பஸாத³காயே ஸந்தா⁴ய பரியாயேன ‘அத்தி² காயிகா, அத்தி² சேதஸிகா’. தத்த² ஸப்³பா³பி காயிகா காமாவசரா. ததா² சேதஸிகா து³க்கா² வேத³னா . சேதஸிகா ஸுகா² பன தேபூ⁴மிகா. அது³க்க²மஸுகா² சதுபூ⁴மிகா. தஸ்ஸா ஸப்³ப³ப்பகாராயபி ஸந்ததிவஸேன, க²ணாதி³வஸேன ச அதீதாதி³பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³.

    8. Vedanākkhandhaniddesādīsu heṭṭhā vuttasadisaṃ pahāya apubbameva vaṇṇayissāma. Yā kāci vedanāti catubhūmikavedanaṃ pariyādiyati. Sukhā vedanātiādīni atītādivasena niddiṭṭhavedanaṃ sabhāvato dassetuṃ vuttāni. Tattha sukhā vedanā atthi kāyikā, atthi cetasikā . Tathā dukkhā vedanā. Adukkhamasukhā pana cakkhādayo pasādakāye sandhāya pariyāyena ‘atthi kāyikā, atthi cetasikā’. Tattha sabbāpi kāyikā kāmāvacarā. Tathā cetasikā dukkhā vedanā . Cetasikā sukhā pana tebhūmikā. Adukkhamasukhā catubhūmikā. Tassā sabbappakārāyapi santativasena, khaṇādivasena ca atītādibhāvo veditabbo.

    தத்த² ஸந்ததிவஸேன ஏகவீதி²ஏகஜவனஏகஸமாபத்திபரியாபன்னா, ஏகவித⁴விஸயஸமாயோக³ப்பவத்தா ச பச்சுப்பன்னா. ததோ புப்³பே³ அதீதா, பச்சா² அனாக³தா. க²ணாதி³வஸேன க²ணத்தயபரியாபன்னா புப்³ப³ந்தாபரந்தமஜ்ஜ²க³தா ஸகிச்சஞ்ச குருமானா வேத³னா பச்சுப்பன்னா. ததோ புப்³பே³ அதீதா, பச்சா² அனாக³தா. தத்த² க²ணாதி³வஸேன அதீதாதி³பா⁴வங் ஸந்தா⁴ய அயங் நித்³தே³ஸோ கதோதி வேதி³தப்³போ³.

    Tattha santativasena ekavīthiekajavanaekasamāpattipariyāpannā, ekavidhavisayasamāyogappavattā ca paccuppannā. Tato pubbe atītā, pacchā anāgatā. Khaṇādivasena khaṇattayapariyāpannā pubbantāparantamajjhagatā sakiccañca kurumānā vedanā paccuppannā. Tato pubbe atītā, pacchā anāgatā. Tattha khaṇādivasena atītādibhāvaṃ sandhāya ayaṃ niddeso katoti veditabbo.

    11. ஓளாரிகஸுகு²மனித்³தே³ஸே அகுஸலா வேத³னாதிஆதீ³னி ஜாதிதோ ஓளாரிகஸுகு²மபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தானி. து³க்கா² வேத³னா ஓளாரிகாதிஆதீ³னி ஸபா⁴வதோ. அஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னாதிஆதீ³னி புக்³க³லதோ. ஸாஸவாதிஆதீ³னி லோகியலோகுத்தரதோ ஓளாரிகஸுகு²மபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தானி. தத்த² அகுஸலா தாவ ஸத³ரத²ட்டே²ன து³க்க²விபாகட்டே²ன ச ஓளாரிகா. குஸலா நித்³த³ரத²ட்டே²ன ஸுக²விபாகட்டே²ன ச ஸுகு²மா. அப்³யாகதா நிருஸ்ஸாஹட்டே²ன அவிபாகட்டே²ன ச ஸுகு²மா. குஸலாகுஸலா ஸஉஸ்ஸாஹட்டே²ன ஸவிபாகட்டே²ன ச ஓளாரிகா. அப்³யாகதா வுத்தனயேனேவ ஸுகு²மா.

    11. Oḷārikasukhumaniddese akusalā vedanātiādīni jātito oḷārikasukhumabhāvaṃ dassetuṃ vuttāni. Dukkhā vedanā oḷārikātiādīni sabhāvato. Asamāpannassa vedanātiādīni puggalato. Sāsavātiādīni lokiyalokuttarato oḷārikasukhumabhāvaṃ dassetuṃ vuttāni. Tattha akusalā tāva sadarathaṭṭhena dukkhavipākaṭṭhena ca oḷārikā. Kusalā niddarathaṭṭhena sukhavipākaṭṭhena ca sukhumā. Abyākatā nirussāhaṭṭhena avipākaṭṭhena ca sukhumā. Kusalākusalā saussāhaṭṭhena savipākaṭṭhena ca oḷārikā. Abyākatā vuttanayeneva sukhumā.

    து³க்கா² அஸாதட்டே²ன து³க்க²ட்டே²ன ச ஓளாரிகா. ஸுகா² ஸாதட்டே²ன ஸுக²ட்டே²ன ச ஸுகு²மா. அது³க்க²மஸுகா² ஸந்தட்டே²ன பணீதட்டே²ன ச ஸுகு²மா. ஸுக²து³க்கா² கோ²ப⁴னட்டே²ன ப²ரணட்டே²ன ச ஓளாரிகா. ஸுக²வேத³னாபி ஹி கோ²பே⁴தி ப²ரதி. ததா² து³க்க²வேத³னாபி. ஸுக²ஞ்ஹி உப்பஜ்ஜமானங் ஸகலஸரீரங் கோ²பெ⁴ந்தங் ஆலுளெந்தங் அபி⁴ஸந்த³யமானங் மத்³த³யமானங் சா²த³யமானங் ஸீதோத³கக⁴டேன ஆஸிஞ்சயமானங் விய உப்பஜ்ஜதி. து³க்க²ங் உப்பஜ்ஜமானங் தத்தபா²லங் அந்தோ பவேஸந்தங் விய திணுக்காய ப³ஹி ஜா²பயமானங் விய உப்பஜ்ஜதி. அது³க்க²மஸுகா² பன வுத்தனயேனேவ ஸுகு²மா. அஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா நானாரம்மணே விக்கி²த்தபா⁴வதோ ஓளாரிகா . ஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா ஏகத்தனிமித்தேயேவ சரதீதி ஸுகு²மா. ஸாஸவா ஆஸவுப்பத்திஹேதுதோ ஓளாரிகா. ஆஸவசாரோ நாம ஏகந்தஓளாரிகோ. அனாஸவா வுத்தவிபரியாயேன ஸுகு²மா.

    Dukkhā asātaṭṭhena dukkhaṭṭhena ca oḷārikā. Sukhā sātaṭṭhena sukhaṭṭhena ca sukhumā. Adukkhamasukhā santaṭṭhena paṇītaṭṭhena ca sukhumā. Sukhadukkhā khobhanaṭṭhena pharaṇaṭṭhena ca oḷārikā. Sukhavedanāpi hi khobheti pharati. Tathā dukkhavedanāpi. Sukhañhi uppajjamānaṃ sakalasarīraṃ khobhentaṃ āluḷentaṃ abhisandayamānaṃ maddayamānaṃ chādayamānaṃ sītodakaghaṭena āsiñcayamānaṃ viya uppajjati. Dukkhaṃ uppajjamānaṃ tattaphālaṃ anto pavesantaṃ viya tiṇukkāya bahi jhāpayamānaṃ viya uppajjati. Adukkhamasukhā pana vuttanayeneva sukhumā. Asamāpannassa vedanā nānārammaṇe vikkhittabhāvato oḷārikā . Samāpannassa vedanā ekattanimitteyeva caratīti sukhumā. Sāsavā āsavuppattihetuto oḷārikā. Āsavacāro nāma ekantaoḷāriko. Anāsavā vuttavipariyāyena sukhumā.

    தத்த² ஏகோ நேவ குஸலத்திகே கோவிதோ³ ஹோதி, ந வேத³னாத்திகே. ஸோ ‘குஸலத்திகங் ரக்கா²மீ’தி வேத³னாத்திகங் பி⁴ந்த³தி; ‘வேத³னாத்திகங் ரக்கா²மீ’தி குஸலத்திகங் பி⁴ந்த³தி. ஏகோ ‘திகங் ரக்கா²மீ’தி பூ⁴மந்தரங் பி⁴ந்த³தி. ஏகோ ந பி⁴ந்த³தி. கத²ங்? ‘‘ஸுக²து³க்கா² வேத³னா ஓளாரிகா, அது³க்க²மஸுகா² வேத³னா ஸுகு²மா’’தி ஹி வேத³னாத்திகே வுத்தங். தங் ஏகோ படிக்கி²பதி – ந ஸப்³பா³ அது³க்க²மஸுகா² ஸுகு²மா. ஸா ஹி குஸலாபி அத்தி² அகுஸலாபி அப்³யாகதாபி. தத்த² குஸலாகுஸலா ஓளாரிகா, அப்³யாகதா ஸுகு²மா. கஸ்மா? குஸலத்திகே பாளியங் ஆக³தத்தாதி. ஏவங் குஸலத்திகோ ரக்கி²தோ ஹோதி, வேத³னாத்திகோ பன பி⁴ன்னோ.

    Tattha eko neva kusalattike kovido hoti, na vedanāttike. So ‘kusalattikaṃ rakkhāmī’ti vedanāttikaṃ bhindati; ‘vedanāttikaṃ rakkhāmī’ti kusalattikaṃ bhindati. Eko ‘tikaṃ rakkhāmī’ti bhūmantaraṃ bhindati. Eko na bhindati. Kathaṃ? ‘‘Sukhadukkhā vedanā oḷārikā, adukkhamasukhā vedanā sukhumā’’ti hi vedanāttike vuttaṃ. Taṃ eko paṭikkhipati – na sabbā adukkhamasukhā sukhumā. Sā hi kusalāpi atthi akusalāpi abyākatāpi. Tattha kusalākusalā oḷārikā, abyākatā sukhumā. Kasmā? Kusalattike pāḷiyaṃ āgatattāti. Evaṃ kusalattiko rakkhito hoti, vedanāttiko pana bhinno.

    குஸலாகுஸலா வேத³னா ஓளாரிகா, அப்³யாகதா வேத³னா ஸுகு²மா’’தி யங் பன குஸலத்திகே வுத்தங், தங் ஏகோ படிக்கி²பதி – ந ஸப்³பா³ அப்³யாகதா ஸுகு²மா. ஸா ஹி ஸுகா²பி அத்தி² து³க்கா²பி அது³க்க²மஸுகா²பி. தத்த² ஸுக²து³க்கா² ஓளாரிகா, அது³க்க²மஸுகா² ஸுகு²மா. கஸ்மா? வேத³னாத்திகே பாளியங் ஆக³தத்தாதி. ஏவங் வேத³னாத்திகோ ரக்கி²தோ ஹோதி, குஸலத்திகோ பன பி⁴ன்னோ. குஸலத்திகஸ்ஸ பன ஆக³தட்டா²னே வேத³னாத்திகங் அனோலோகெத்வா வேத³னாத்திகஸ்ஸ ஆக³தட்டா²னே குஸலத்திகங் அனோலோகெத்வா குஸலாதீ³னங் குஸலத்திகலக்க²ணேன, ஸுகா²தீ³னங் வேத³னாத்திகலக்க²ணேன ஓளாரிகஸுகு²மதங் கதெ²ந்தோ ந பி⁴ந்த³தி நாம.

    Kusalākusalā vedanā oḷārikā, abyākatā vedanā sukhumā’’ti yaṃ pana kusalattike vuttaṃ, taṃ eko paṭikkhipati – na sabbā abyākatā sukhumā. Sā hi sukhāpi atthi dukkhāpi adukkhamasukhāpi. Tattha sukhadukkhā oḷārikā, adukkhamasukhā sukhumā. Kasmā? Vedanāttike pāḷiyaṃ āgatattāti. Evaṃ vedanāttiko rakkhito hoti, kusalattiko pana bhinno. Kusalattikassa pana āgataṭṭhāne vedanāttikaṃ anoloketvā vedanāttikassa āgataṭṭhāne kusalattikaṃ anoloketvā kusalādīnaṃ kusalattikalakkhaṇena, sukhādīnaṃ vedanāttikalakkhaṇena oḷārikasukhumataṃ kathento na bhindati nāma.

    யம்பி ‘‘குஸலாகுஸலா வேத³னா ஓளாரிகா, அப்³யாகதா வேத³னா ஸுகு²மா’’தி குஸலத்திகே வுத்தங், தத்தே²கோ ‘குஸலா லோகுத்தரவேத³னாபி ஸமானா ஓளாரிகா நாம, விபாகா அந்தமஸோ த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணஸஹஜாதாபி ஸமானா ஸுகு²மா நாம ஹோதீ’தி வத³தி. ஸோ ஏவரூபங் ஸந்தங் பணீதங் லோகுத்தரவேத³னங் ஓளாரிகங் நாம கரொந்தோ, த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணஸம்பயுத்தங் அஹேதுகங் ஹீனங் ஜளங் வேத³னங் ஸுகு²மங் நாம கரொந்தோ ‘திகங் ரக்கி²ஸ்ஸாமீ’தி பூ⁴மந்தரங் பி⁴ந்த³தி நாம. தத்த² தத்த² பூ⁴மியங் குஸலங் பன தங்தங்பூ⁴மிவிபாகேனேவ ஸத்³தி⁴ங் யோஜெத்வா கதெ²ந்தோ ந பி⁴ந்த³தி நாம. தத்ராயங் நயோ – காமாவசரகுஸலா ஹி ஓளாரிகா; காமாவசரவிபாகா ஸுகு²மா . ரூபாவசராரூபாவசரலோகுத்தரகுஸலா ஓளாரிகா; ரூபாவசராரூபாவசரலோகுத்தரவிபாகா ஸுகு²மாதி. இமினா நீஹாரேன கதெ²ந்தோ ந பி⁴ந்த³தி நாம.

    Yampi ‘‘kusalākusalā vedanā oḷārikā, abyākatā vedanā sukhumā’’ti kusalattike vuttaṃ, tattheko ‘kusalā lokuttaravedanāpi samānā oḷārikā nāma, vipākā antamaso dvipañcaviññāṇasahajātāpi samānā sukhumā nāma hotī’ti vadati. So evarūpaṃ santaṃ paṇītaṃ lokuttaravedanaṃ oḷārikaṃ nāma karonto, dvipañcaviññāṇasampayuttaṃ ahetukaṃ hīnaṃ jaḷaṃ vedanaṃ sukhumaṃ nāma karonto ‘tikaṃ rakkhissāmī’ti bhūmantaraṃ bhindati nāma. Tattha tattha bhūmiyaṃ kusalaṃ pana taṃtaṃbhūmivipākeneva saddhiṃ yojetvā kathento na bhindati nāma. Tatrāyaṃ nayo – kāmāvacarakusalā hi oḷārikā; kāmāvacaravipākā sukhumā . Rūpāvacarārūpāvacaralokuttarakusalā oḷārikā; rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākā sukhumāti. Iminā nīhārena kathento na bhindati nāma.

    திபிடகசூளனாக³த்தே²ரோ பனாஹ – ‘‘அகுஸலே ஓளாரிகஸுகு²மதா நாம ந உத்³த⁴ரிதப்³பா³. தஞ்ஹி ஏகந்தஓளாரிகமேவ. லோகுத்தரேபி ஓளாரிகஸுகு²மதா ந உத்³த⁴ரிதப்³பா³. தஞ்ஹி ஏகந்தஸுகு²ம’’ந்தி . இமங் கத²ங் ஆஹரித்வா திபிடகசூளாப⁴யத்தே²ரஸ்ஸ கத²யிங்ஸு – ஏவங் தே²ரேன கதி²தந்தி. திபிடகசூளாப⁴யத்தே²ரோ ஆஹ – ‘‘ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ன அபி⁴த⁴ம்மங் பத்வா ஏகபத³ஸ்ஸாபி த்³வின்னம்பி பதா³னங் ஆக³தட்டா²னே நயங் தா³துங் யுத்தட்டா²னே நயோ அதி³ன்னோ நாம நத்தி², நயங் காதுங் யுத்தட்டா²னே நயோ அகதோ நாம நத்தி². இத⁴ பனேகச்சோ ‘ஆசரியோ அஸ்மீ’தி விசரந்தோ அகுஸலே ஓளாரிகஸுகு²மதங் உத்³த⁴ரமானோ குக்குச்சாயதி. ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ன பன லோகுத்தரேபி ஓளாரிகஸுகு²மதா உத்³த⁴ரிதா’’தி. ஏவஞ்ச பன வத்வா இத³ங் ஸுத்தங் ஆஹரி – ‘‘தத்ர, ப⁴ந்தே, யாயங் படிபதா³ து³க்கா² த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞா, அயங், ப⁴ந்தே, படிபதா³ உப⁴யேனேவ ஹீனா அக்கா²யதி – து³க்க²த்தா த³ந்த⁴த்தா சா’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.152). எத்த² ஹி சதஸ்ஸோ படிபதா³ லோகியலோகுத்தரமிஸ்ஸகா கதி²தா.

    Tipiṭakacūḷanāgatthero panāha – ‘‘akusale oḷārikasukhumatā nāma na uddharitabbā. Tañhi ekantaoḷārikameva. Lokuttarepi oḷārikasukhumatā na uddharitabbā. Tañhi ekantasukhuma’’nti . Imaṃ kathaṃ āharitvā tipiṭakacūḷābhayattherassa kathayiṃsu – evaṃ therena kathitanti. Tipiṭakacūḷābhayatthero āha – ‘‘sammāsambuddhena abhidhammaṃ patvā ekapadassāpi dvinnampi padānaṃ āgataṭṭhāne nayaṃ dātuṃ yuttaṭṭhāne nayo adinno nāma natthi, nayaṃ kātuṃ yuttaṭṭhāne nayo akato nāma natthi. Idha panekacco ‘ācariyo asmī’ti vicaranto akusale oḷārikasukhumataṃ uddharamāno kukkuccāyati. Sammāsambuddhena pana lokuttarepi oḷārikasukhumatā uddharitā’’ti. Evañca pana vatvā idaṃ suttaṃ āhari – ‘‘tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā dukkhā dandhābhiññā, ayaṃ, bhante, paṭipadā ubhayeneva hīnā akkhāyati – dukkhattā dandhattā cā’’ti (dī. ni. 3.152). Ettha hi catasso paṭipadā lokiyalokuttaramissakā kathitā.

    தங் தங் வா பனாதி எத்த² ந ஹெட்டி²மனயோ ஓலோகேதப்³போ³. தங்தங்வாபனவஸேனேவ கதே²தப்³ப³ங். து³விதா⁴ ஹி அகுஸலா – லோப⁴ஸஹக³தா தோ³ஸஸஹக³தா ச. தத்த² தோ³ஸஸஹக³தா ஓளாரிகா, லோப⁴ஸஹக³தா ஸுகு²மா. தோ³ஸஸஹக³தாபி து³விதா⁴ – நியதா அனியதா ச. தத்த² நியதா ஓளாரிகா, அனியதா ஸுகு²மா. நியதாபி கப்பட்டி²திகா ஓளாரிகா, நோகப்பட்டி²திகா ஸுகு²மா. கப்பட்டி²திகாபி அஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, ஸஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா. லோப⁴ஸஹக³தாபி த்³விதா⁴ – தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா தி³ட்டி²விப்பயுத்தா ச. தத்த² தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா, தி³ட்டி²விப்பயுத்தா ஸுகு²மா. தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தாபி நியதா ஓளாரிகா, அனியதா ஸுகு²மா. ஸாபி அஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, ஸஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா.

    Taṃ taṃ vā panāti ettha na heṭṭhimanayo oloketabbo. Taṃtaṃvāpanavaseneva kathetabbaṃ. Duvidhā hi akusalā – lobhasahagatā dosasahagatā ca. Tattha dosasahagatā oḷārikā, lobhasahagatā sukhumā. Dosasahagatāpi duvidhā – niyatā aniyatā ca. Tattha niyatā oḷārikā, aniyatā sukhumā. Niyatāpi kappaṭṭhitikā oḷārikā, nokappaṭṭhitikā sukhumā. Kappaṭṭhitikāpi asaṅkhārikā oḷārikā, sasaṅkhārikā sukhumā. Lobhasahagatāpi dvidhā – diṭṭhisampayuttā diṭṭhivippayuttā ca. Tattha diṭṭhisampayuttā oḷārikā, diṭṭhivippayuttā sukhumā. Diṭṭhisampayuttāpi niyatā oḷārikā, aniyatā sukhumā. Sāpi asaṅkhārikā oḷārikā, sasaṅkhārikā sukhumā.

    ஸங்கே²பதோ அகுஸலங் பத்வா யா விபாகங் ப³ஹுங் தே³தி ஸா ஓளாரிகா, யா அப்பங் ஸா ஸுகு²மா. குஸலங் பத்வா பன அப்பவிபாகா ஓளாரிகா, ப³ஹுவிபாகா ஸுகு²மா. சதுப்³பி³தே⁴ குஸலே காமாவசரகுஸலா ஓளாரிகா, ரூபாவசரகுஸலா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, அரூபாவசரகுஸலா ஸுகு²மா . ஸாபி ஓளாரிகா, லோகுத்தரகுஸலா ஸுகு²மா. அயங் தாவ பூ⁴மீஸு அபே⁴த³தோ நயோ.

    Saṅkhepato akusalaṃ patvā yā vipākaṃ bahuṃ deti sā oḷārikā, yā appaṃ sā sukhumā. Kusalaṃ patvā pana appavipākā oḷārikā, bahuvipākā sukhumā. Catubbidhe kusale kāmāvacarakusalā oḷārikā, rūpāvacarakusalā sukhumā. Sāpi oḷārikā, arūpāvacarakusalā sukhumā . Sāpi oḷārikā, lokuttarakusalā sukhumā. Ayaṃ tāva bhūmīsu abhedato nayo.

    பே⁴த³தோ பன காமாவசரா தா³னஸீலபா⁴வனாமயவஸேன திவிதா⁴. தத்த² தா³னமயா ஓளாரிகா, ஸீலமயா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, பா⁴வனாமயா ஸுகு²மா. ஸாபி து³ஹேதுகா திஹேதுகாதி து³விதா⁴. தத்த² து³ஹேதுகா ஓளாரிகா, திஹேதுகா ஸுகு²மா. திஹேதுகாபி ஸஸங்கா²ரிகஅஸங்கா²ரிகபே⁴த³தோ து³விதா⁴. தத்த² ஸஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, அஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா. ரூபாவசரே பட²மஜ்ஜா²னகுஸலவேத³னா ஓளாரிகா, து³தியஜ்ஜா²னகுஸலவேத³னா ஸுகு²மா…பே॰… சதுத்த²ஜ்ஜா²னகுஸலவேத³னா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ஆகாஸானஞ்சாயதனகுஸலவேத³னா ஸுகு²மா ஆகாஸானஞ்சாயதனகுஸலவேத³னா ஓளாரிகா…பே॰…. நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனகுஸலவேத³னா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, விபஸ்ஸனாஸஹஜாதா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ஸோதாபத்திமக்³க³ஸஹஜாதா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா…பே॰… அரஹத்தமக்³க³ஸஹஜாதா ஸுகு²மா.

    Bhedato pana kāmāvacarā dānasīlabhāvanāmayavasena tividhā. Tattha dānamayā oḷārikā, sīlamayā sukhumā. Sāpi oḷārikā, bhāvanāmayā sukhumā. Sāpi duhetukā tihetukāti duvidhā. Tattha duhetukā oḷārikā, tihetukā sukhumā. Tihetukāpi sasaṅkhārikaasaṅkhārikabhedato duvidhā. Tattha sasaṅkhārikā oḷārikā, asaṅkhārikā sukhumā. Rūpāvacare paṭhamajjhānakusalavedanā oḷārikā, dutiyajjhānakusalavedanā sukhumā…pe… catutthajjhānakusalavedanā sukhumā. Sāpi oḷārikā, ākāsānañcāyatanakusalavedanā sukhumā ākāsānañcāyatanakusalavedanā oḷārikā…pe…. Nevasaññānāsaññāyatanakusalavedanā sukhumā. Sāpi oḷārikā, vipassanāsahajātā sukhumā. Sāpi oḷārikā, sotāpattimaggasahajātā sukhumā. Sāpi oḷārikā…pe… arahattamaggasahajātā sukhumā.

    சதுப்³பி³தே⁴ விபாகே காமாவசரவிபாகவேத³னா ஓளாரிகா, ரூபாவசரவிபாகவேத³னா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா…பே॰… லோகுத்தரவிபாகவேத³னா ஸுகு²மா. ஏவங் தாவ அபே⁴த³தோ.

    Catubbidhe vipāke kāmāvacaravipākavedanā oḷārikā, rūpāvacaravipākavedanā sukhumā. Sāpi oḷārikā…pe… lokuttaravipākavedanā sukhumā. Evaṃ tāva abhedato.

    பே⁴த³தோ பன காமாவசரவிபாகா அத்தி² அஹேதுகா, அத்தி² ஸஹேதுகா. ஸஹேதுகாபி அத்தி² து³ஹேதுகா, அத்தி² திஹேதுகா. தத்த² அஹேதுகா ஓளாரிகா, ஸஹேதுகா ஸுகு²மா. ஸாபி து³ஹேதுகா ஓளாரிகா, திஹேதுகா ஸுகு²மா. தத்தா²பி ஸஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, அஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா. பட²மஜ்ஜா²னவிபாகா ஓளாரிகா, து³தியஜ்ஜா²னவிபாகா ஸுகு²மா…பே॰… சதுத்த²ஜ்ஜா²னவிபாகா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ஆகாஸானஞ்சாயதனவிபாகா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனவிபாகா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ஸோதாபத்திப²லவேத³னா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ஸகதா³கா³மி…பே॰… அரஹத்தப²லவேத³னா ஸுகு²மா.

    Bhedato pana kāmāvacaravipākā atthi ahetukā, atthi sahetukā. Sahetukāpi atthi duhetukā, atthi tihetukā. Tattha ahetukā oḷārikā, sahetukā sukhumā. Sāpi duhetukā oḷārikā, tihetukā sukhumā. Tatthāpi sasaṅkhārikā oḷārikā, asaṅkhārikā sukhumā. Paṭhamajjhānavipākā oḷārikā, dutiyajjhānavipākā sukhumā…pe… catutthajjhānavipākā sukhumā. Sāpi oḷārikā, ākāsānañcāyatanavipākā sukhumā. Sāpi oḷārikā…pe… nevasaññānāsaññāyatanavipākā sukhumā. Sāpi oḷārikā, sotāpattiphalavedanā sukhumā. Sāpi oḷārikā, sakadāgāmi…pe… arahattaphalavedanā sukhumā.

    தீஸு கிரியாஸு காமாவசரகிரியவேத³னா ஓளாரிகா, ரூபாவசரகிரியவேத³னா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, அரூபாவசரகிரியவேத³னா ஸுகு²மா. ஏவங் தாவ அபே⁴த³தோ. பே⁴த³தோ பன அஹேதுகாதி³வஸேன பி⁴ன்னாய காமாவசரகிரியாய அஹேதுககிரியவேத³னா ஓளாரிகா, ஸஹேதுகா ஸுகு²மா. ஸாபி து³ஹேதுகா ஓளாரிகா, திஹேதுகா ஸுகு²மா. தத்தா²பி ஸஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, அஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா. பட²மஜ்ஜா²னே கிரியவேத³னா ஓளாரிகா, து³தியஜ்ஜா²னே ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ததியே…பே॰… சதுத்தே² ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, ஆகாஸானஞ்சாயதனகிரியவேத³னா ஸுகு²மா. ஸாபி ஓளாரிகா, விஞ்ஞாணஞ்சா…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனகிரியவேத³னா ஸுகு²மா. யா ஓளாரிகா ஸா ஹீனா. யா ஸுகு²மா ஸா பணீதா.

    Tīsu kiriyāsu kāmāvacarakiriyavedanā oḷārikā, rūpāvacarakiriyavedanā sukhumā. Sāpi oḷārikā, arūpāvacarakiriyavedanā sukhumā. Evaṃ tāva abhedato. Bhedato pana ahetukādivasena bhinnāya kāmāvacarakiriyāya ahetukakiriyavedanā oḷārikā, sahetukā sukhumā. Sāpi duhetukā oḷārikā, tihetukā sukhumā. Tatthāpi sasaṅkhārikā oḷārikā, asaṅkhārikā sukhumā. Paṭhamajjhāne kiriyavedanā oḷārikā, dutiyajjhāne sukhumā. Sāpi oḷārikā, tatiye…pe… catutthe sukhumā. Sāpi oḷārikā, ākāsānañcāyatanakiriyavedanā sukhumā. Sāpi oḷārikā, viññāṇañcā…pe… nevasaññānāsaññāyatanakiriyavedanā sukhumā. Yā oḷārikā sā hīnā. Yā sukhumā sā paṇītā.

    13. தூ³ரது³கனித்³தே³ஸே அகுஸலவேத³னா விஸபா⁴க³ட்டே²ன விஸங்ஸட்டே²ன ச குஸலாப்³யாகதாஹி தூ³ரே. இமினா நயேன ஸப்³ப³பதே³ஸு தூ³ரதா வேதி³தப்³பா³. ஸசேபி ஹி அகுஸலாதி³வேத³னாஸமங்கி³னோ து³க்கா²தி³வேத³னாஸமங்கி³னோ ச தயோ தயோ ஜனா ஏகமஞ்சே நிஸின்னா ஹொந்தி, தேஸம்பி தா வேத³னா விஸபா⁴க³ட்டே²ன விஸங்ஸட்டே²ன ச தூ³ரேயேவ நாம. ஸமாபன்னவேத³னாதி³ஸமங்கீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அகுஸலா பன அகுஸலாய ஸபா⁴க³ட்டே²ன ஸரிக்க²ட்டே²ன ச ஸந்திகே நாம. இமினா நயேன ஸப்³ப³பதே³ஸு ஸந்திகதா வேதி³தப்³பா³. ஸசேபி ஹி அகுஸலாதி³வேத³னாஸமங்கீ³ஸு தீஸு ஜனேஸு ஏகோ காமப⁴வே, ஏகோ ரூபப⁴வே, ஏகோ அரூபப⁴வே, தேஸம்பி தா வேத³னா ஸபா⁴க³ட்டே²ன ஸரிக்க²ட்டே²ன ச ஸந்திகேயேவ நாம. குஸலாதி³வேத³னாஸமங்கீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.

    13. Dūradukaniddese akusalavedanā visabhāgaṭṭhena visaṃsaṭṭhena ca kusalābyākatāhi dūre. Iminā nayena sabbapadesu dūratā veditabbā. Sacepi hi akusalādivedanāsamaṅgino dukkhādivedanāsamaṅgino ca tayo tayo janā ekamañce nisinnā honti, tesampi tā vedanā visabhāgaṭṭhena visaṃsaṭṭhena ca dūreyeva nāma. Samāpannavedanādisamaṅgīsupi eseva nayo. Akusalā pana akusalāya sabhāgaṭṭhena sarikkhaṭṭhena ca santike nāma. Iminā nayena sabbapadesu santikatā veditabbā. Sacepi hi akusalādivedanāsamaṅgīsu tīsu janesu eko kāmabhave, eko rūpabhave, eko arūpabhave, tesampi tā vedanā sabhāgaṭṭhena sarikkhaṭṭhena ca santikeyeva nāma. Kusalādivedanāsamaṅgīsupi eseva nayo.

    தங் தங் வா பனாதி எத்த² ஹெட்டி²மனயங் அனோலோகெத்வா தங் தங் வாபனவஸேனேவ கதே²தப்³ப³ங். கதெ²ந்தேன ச ந தூ³ரதோ ஸந்திகங் உத்³த⁴ரிதப்³ப³ங், ஸந்திகதோ பன தூ³ரங் உத்³த⁴ரிதப்³ப³ங். து³விதா⁴ ஹி அகுஸலா – லோப⁴ஸஹக³தா தோ³ஸஸஹக³தா ச. தத்த² லோப⁴ஸஹக³தா லோப⁴ஸஹக³தாய ஸந்திகே நாம, தோ³ஸஸஹக³தாய தூ³ரே நாம. தோ³ஸஸஹக³தா தோ³ஸஸஹக³தாய ஸந்திகே நாம, லோப⁴ஸஹக³தாய தூ³ரே நாம. தோ³ஸஸஹக³தாபி நியதா நியதாய ஸந்திகே நாமாதி. ஏவங் அனியதா. கப்பட்டி²திகஅஸங்கா²ரிகஸஸங்கா²ரிகபே⁴த³ங் லோப⁴ஸஹக³தாதீ³ஸு ச தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தாதி³பே⁴த³ங் ஸப்³ப³ங் ஓளாரிகது³கனித்³தே³ஸே வித்தா²ரிதவஸேன அனுக³ந்த்வா ஏகேககொட்டா²ஸவேத³னா தங்தங்கொட்டா²ஸவேத³னாய ஏவ ஸந்திகே, இதரா இதராய தூ³ரேதி வேதி³தப்³பா³தி.

    Taṃ taṃ vā panāti ettha heṭṭhimanayaṃ anoloketvā taṃ taṃ vāpanavaseneva kathetabbaṃ. Kathentena ca na dūrato santikaṃ uddharitabbaṃ, santikato pana dūraṃ uddharitabbaṃ. Duvidhā hi akusalā – lobhasahagatā dosasahagatā ca. Tattha lobhasahagatā lobhasahagatāya santike nāma, dosasahagatāya dūre nāma. Dosasahagatā dosasahagatāya santike nāma, lobhasahagatāya dūre nāma. Dosasahagatāpi niyatā niyatāya santike nāmāti. Evaṃ aniyatā. Kappaṭṭhitikaasaṅkhārikasasaṅkhārikabhedaṃ lobhasahagatādīsu ca diṭṭhisampayuttādibhedaṃ sabbaṃ oḷārikadukaniddese vitthāritavasena anugantvā ekekakoṭṭhāsavedanā taṃtaṃkoṭṭhāsavedanāya eva santike, itarā itarāya dūreti veditabbāti.

    அயங் வேத³னாக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ.

    Ayaṃ vedanākkhandhaniddeso.

    3. ஸஞ்ஞாக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ

    3. Saññākkhandhaniddeso

    14. ஸஞ்ஞாக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸே யா காசி ஸஞ்ஞாதி சதுபூ⁴மிகஸஞ்ஞங் பரியாதி³யதி. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞாதிஆதீ³னி அதீதாதி³வஸேன நித்³தி³ட்ட²ஸஞ்ஞங் ஸபா⁴வதோ த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தானி. தத்த² சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸதோ சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஸ்மிங் வா ஜாதா சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா நாம. ஸேஸாஸுபி ஏஸேவ நயோ . எத்த² ச புரிமா பஞ்ச சக்கு²பஸாதா³தி³வத்து²காவ. மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஹத³யவத்து²காபி அவத்து²காபி. ஸப்³பா³ சதுபூ⁴மிகஸஞ்ஞா.

    14. Saññākkhandhaniddese yā kāci saññāti catubhūmikasaññaṃ pariyādiyati. Cakkhusamphassajā saññātiādīni atītādivasena niddiṭṭhasaññaṃ sabhāvato dassetuṃ vuttāni. Tattha cakkhusamphassato cakkhusamphassasmiṃ vā jātā cakkhusamphassajā nāma. Sesāsupi eseva nayo . Ettha ca purimā pañca cakkhupasādādivatthukāva. Manosamphassajā hadayavatthukāpi avatthukāpi. Sabbā catubhūmikasaññā.

    17. ஓளாரிகது³கனித்³தே³ஸே படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸஜாதி ஸப்படிகே⁴ சக்கு²பஸாதா³த³யோ வத்து²ங் கத்வா ஸப்படிகே⁴ ரூபாத³யோ ஆரப்³ப⁴ உப்பன்னோ ப²ஸ்ஸோ படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸோ நாம. ததோ தஸ்மிங் வா ஜாதா படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸஜா நாம. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞா…பே॰… காயஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞாதிபி தஸ்ஸாயேவ வத்து²தோ நாமங். ரூபஸஞ்ஞா…பே॰… பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸஞ்ஞாதிபி தஸ்ஸாயேவ ஆரம்மணதோ நாமங். இத³ங் பன வத்தா²ரம்மணதோ நாமங். ஸப்படிகா⁴னி ஹி வத்தூ²னி நிஸ்ஸாய, ஸப்படிகா⁴னி ச ஆரம்மணானி ஆரப்³ப⁴ உப்பத்திதோ ஏஸா படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞாதி வுத்தா. மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜாதிபி பரியாயேன ஏதிஸ்ஸா நாமங் ஹோதியேவ. சக்கு²விஞ்ஞாணஞ்ஹி மனோ நாம. தேன ஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ மனோஸம்ப²ஸ்ஸோ நாம. தஸ்மிங் மனோஸம்ப²ஸ்ஸே, தஸ்மா வா மனோஸம்ப²ஸ்ஸா ஜாதாதி மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா. ததா² ஸோதகா⁴னஜிவ்ஹாகாயவிஞ்ஞாணங் மனோ நாம. தேன ஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ மனோஸம்ப²ஸ்ஸோ நாம. தஸ்மிங் மனோஸம்ப²ஸ்ஸே, தஸ்மா வா மனோஸம்ப²ஸ்ஸா ஜாதாதி மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா.

    17. Oḷārikadukaniddese paṭighasamphassajāti sappaṭighe cakkhupasādādayo vatthuṃ katvā sappaṭighe rūpādayo ārabbha uppanno phasso paṭighasamphasso nāma. Tato tasmiṃ vā jātā paṭighasamphassajā nāma. Cakkhusamphassajā saññā…pe… kāyasamphassajā saññātipi tassāyeva vatthuto nāmaṃ. Rūpasaññā…pe… phoṭṭhabbasaññātipi tassāyeva ārammaṇato nāmaṃ. Idaṃ pana vatthārammaṇato nāmaṃ. Sappaṭighāni hi vatthūni nissāya, sappaṭighāni ca ārammaṇāni ārabbha uppattito esā paṭighasamphassajā saññāti vuttā. Manosamphassajātipi pariyāyena etissā nāmaṃ hotiyeva. Cakkhuviññāṇañhi mano nāma. Tena sahajāto phasso manosamphasso nāma. Tasmiṃ manosamphasse, tasmā vā manosamphassā jātāti manosamphassajā. Tathā sotaghānajivhākāyaviññāṇaṃ mano nāma. Tena sahajāto phasso manosamphasso nāma. Tasmiṃ manosamphasse, tasmā vā manosamphassā jātāti manosamphassajā.

    அதி⁴வசனஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞாதிபி பரியாயேன ஏதிஸ்ஸா நாமங் ஹோதியேவ. தயோ ஹி அரூபினோ க²ந்தா⁴ ஸயங் பிட்டி²வட்டகா ஹுத்வா அத்தனா ஸஹஜாதாய ஸஞ்ஞாய அதி⁴வசனஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞாதிபி நாமங் கரொந்தி. நிப்பரியாயேன பன படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞா நாம பஞ்சத்³வாரிகஸஞ்ஞா , அதி⁴வசனஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஸஞ்ஞா நாம மனொத்³வாரிகஸஞ்ஞா. தத்த² பஞ்சத்³வாரிகஸஞ்ஞா ஓலோகெத்வாபி ஜானிதுங் ஸக்காதி ஓளாரிகா. ரஜ்ஜித்வா உபனிஜ்ஜா²யந்தஞ்ஹி ‘ரஜ்ஜித்வா உபனிஜ்ஜா²யதீ’தி, குஜ்ஜி²த்வா உபனிஜ்ஜா²யந்தங் ‘குஜ்ஜி²த்வா உபனிஜ்ஜா²யதீ’தி ஓலோகெத்வாவ ஜானந்தி.

    Adhivacanasamphassajā saññātipi pariyāyena etissā nāmaṃ hotiyeva. Tayo hi arūpino khandhā sayaṃ piṭṭhivaṭṭakā hutvā attanā sahajātāya saññāya adhivacanasamphassajā saññātipi nāmaṃ karonti. Nippariyāyena pana paṭighasamphassajā saññā nāma pañcadvārikasaññā , adhivacanasamphassajā saññā nāma manodvārikasaññā. Tattha pañcadvārikasaññā oloketvāpi jānituṃ sakkāti oḷārikā. Rajjitvā upanijjhāyantañhi ‘rajjitvā upanijjhāyatī’ti, kujjhitvā upanijjhāyantaṃ ‘kujjhitvā upanijjhāyatī’ti oloketvāva jānanti.

    தத்ரித³ங் வத்து² – த்³வே கிர இத்தி²யோ நிஸீதி³த்வா ஸுத்தங் கந்தந்தி. த்³வீஸு த³ஹரேஸு கா³மே சரந்தேஸு ஏகோ புரதோ க³ச்ச²ந்தோ ஏகங் இத்தி²ங் ஓலோகேஸி. இதரா தங் புச்சி² ‘கஸ்மா நு கோ² தங் ஏஸோ ஓலோகேஸீ’தி? ‘ந ஏஸோ பி⁴க்கு² மங் விஸபா⁴க³சித்தேன ஓலோகேஸி, கனிட்ட²ப⁴கி³னீஸஞ்ஞாய பன ஓலோகேஸீ’தி. தேஸுபி கா³மே சரித்வா ஆஸனஸாலாய நிஸின்னேஸு இதரோ பி⁴க்கு² தங் பி⁴க்கு²ங் புச்சி² – ‘தயா ஸா இத்தீ² ஓலோகிதா’தி? ‘ஆம ஓலோகிதா’. ‘கிமத்தா²யா’தி? ‘மய்ஹங் ப⁴கி³னீஸரிக்க²த்தா தங் ஓலோகேஸி’ந்தி ஆஹ. ஏவங் பஞ்சத்³வாரிகஸஞ்ஞா ஓலோகெத்வாபி ஜானிதுங் ஸக்காதி வேதி³தப்³பா³. ஸா பனேஸா பஸாத³வத்து²கா ஏவ. கேசி பன ஜவனப்பவத்தாதி தீ³பெந்தி. மனொத்³வாரிகஸஞ்ஞா பன ஏகமஞ்சே வா ஏகபீடே² வா நிஸீதி³த்வாபி அஞ்ஞங் சிந்தெந்தங் விதக்கெந்தஞ்ச ‘கிங் சிந்தேஸி, கிங் விதக்கேஸீ’தி புச்சி²த்வா தஸ்ஸ வசனவஸேனேவ ஜானிதப்³ப³தோ ஸுகு²மா. ஸேஸங் வேத³னாக்க²ந்த⁴ஸதி³ஸமேவாதி.

    Tatridaṃ vatthu – dve kira itthiyo nisīditvā suttaṃ kantanti. Dvīsu daharesu gāme carantesu eko purato gacchanto ekaṃ itthiṃ olokesi. Itarā taṃ pucchi ‘kasmā nu kho taṃ eso olokesī’ti? ‘Na eso bhikkhu maṃ visabhāgacittena olokesi, kaniṭṭhabhaginīsaññāya pana olokesī’ti. Tesupi gāme caritvā āsanasālāya nisinnesu itaro bhikkhu taṃ bhikkhuṃ pucchi – ‘tayā sā itthī olokitā’ti? ‘Āma olokitā’. ‘Kimatthāyā’ti? ‘Mayhaṃ bhaginīsarikkhattā taṃ olokesi’nti āha. Evaṃ pañcadvārikasaññā oloketvāpi jānituṃ sakkāti veditabbā. Sā panesā pasādavatthukā eva. Keci pana javanappavattāti dīpenti. Manodvārikasaññā pana ekamañce vā ekapīṭhe vā nisīditvāpi aññaṃ cintentaṃ vitakkentañca ‘kiṃ cintesi, kiṃ vitakkesī’ti pucchitvā tassa vacanavaseneva jānitabbato sukhumā. Sesaṃ vedanākkhandhasadisamevāti.

    அயங் ஸஞ்ஞாக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ.

    Ayaṃ saññākkhandhaniddeso.

    4. ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ

    4. Saṅkhārakkhandhaniddeso

    20. ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸே யே கேசி ஸங்கா²ராதி சதுபூ⁴மிகஸங்கா²ரே பரியாதி³யதி. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா சேதனாதிஆதீ³னி அதீதாதி³வஸேன நித்³தி³ட்ட²ஸங்கா²ரே ஸபா⁴வதோ த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தானி. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜாதிஆதீ³னி வுத்தத்தா²னேவ. சேதனாதி ஹெட்டி²மகோடியா பதா⁴னஸங்கா²ரவஸேன வுத்தங். ஹெட்டி²மகோடியா ஹி அந்தமஸோ சக்கு²விஞ்ஞாணேன ஸத்³தி⁴ங் பாளியங் ஆக³தா சத்தாரோ ஸங்கா²ரா உப்பஜ்ஜந்தி. தேஸு சேதனா பதா⁴னா ஆயூஹனட்டே²ன பாகடத்தா. தஸ்மா அயமேவ க³ஹிதா. தங்ஸம்பயுத்தஸங்கா²ரா பன தாய க³ஹிதாய க³ஹிதாவ ஹொந்தி. இதா⁴பி புரிமா பஞ்ச சக்கு²பஸாதா³தி³வத்து²காவ. மனோஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஹத³யவத்து²காபி அவத்து²காபி. ஸப்³பா³ சதுபூ⁴மிகசேதனா. ஸேஸங் வேத³னாக்க²ந்த⁴ஸதி³ஸமேவாதி.

    20. Saṅkhārakkhandhaniddese ye keci saṅkhārāti catubhūmikasaṅkhāre pariyādiyati. Cakkhusamphassajā cetanātiādīni atītādivasena niddiṭṭhasaṅkhāre sabhāvato dassetuṃ vuttāni. Cakkhusamphassajātiādīni vuttatthāneva. Cetanāti heṭṭhimakoṭiyā padhānasaṅkhāravasena vuttaṃ. Heṭṭhimakoṭiyā hi antamaso cakkhuviññāṇena saddhiṃ pāḷiyaṃ āgatā cattāro saṅkhārā uppajjanti. Tesu cetanā padhānā āyūhanaṭṭhena pākaṭattā. Tasmā ayameva gahitā. Taṃsampayuttasaṅkhārā pana tāya gahitāya gahitāva honti. Idhāpi purimā pañca cakkhupasādādivatthukāva. Manosamphassajā hadayavatthukāpi avatthukāpi. Sabbā catubhūmikacetanā. Sesaṃ vedanākkhandhasadisamevāti.

    அயங் ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ.

    Ayaṃ saṅkhārakkhandhaniddeso.

    5. விஞ்ஞாணக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ

    5. Viññāṇakkhandhaniddeso

    26. விஞ்ஞாணக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸே யங் கிஞ்சி விஞ்ஞாணந்தி சதுபூ⁴மகவிஞ்ஞாணங் பரியாதி³யதி. சக்கு²விஞ்ஞாணந்திஆதீ³னி அதீதாதி³வஸேன நித்³தி³ட்ட²விஞ்ஞாணங் ஸபா⁴வதோ த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தானி. தத்த² சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னி பஞ்ச சக்கு²பஸாதா³தி³வத்து²கானேவ, மனோவிஞ்ஞாணங் ஹத³யவத்து²கம்பி அவத்து²கம்பி. ஸப்³ப³ங் சதுபூ⁴மகவிஞ்ஞாணங். ஸேஸங் வேத³னாக்க²ந்த⁴ஸதி³ஸமேவாதி.

    26. Viññāṇakkhandhaniddese yaṃ kiñci viññāṇanti catubhūmakaviññāṇaṃ pariyādiyati. Cakkhuviññāṇantiādīni atītādivasena niddiṭṭhaviññāṇaṃ sabhāvato dassetuṃ vuttāni. Tattha cakkhuviññāṇādīni pañca cakkhupasādādivatthukāneva, manoviññāṇaṃ hadayavatthukampi avatthukampi. Sabbaṃ catubhūmakaviññāṇaṃ. Sesaṃ vedanākkhandhasadisamevāti.

    அயங் விஞ்ஞாணக்க²ந்த⁴னித்³தே³ஸோ.

    Ayaṃ viññāṇakkhandhaniddeso.

    பகிண்ணககதா²

    Pakiṇṇakakathā

    இதா³னி பஞ்சஸுபி க²ந்தே⁴ஸு ஸமுக்³க³மதோ, புப்³பா³பரதோ, அத்³தா⁴னபரிச்சே²த³தோ, ஏகுப்பாத³னானானிரோத⁴தோ, நானுப்பாத³ஏகனிரோத⁴தோ, ஏகுப்பாத³ஏகனிரோத⁴தோ, நானுப்பாத³னானானிரோத⁴தோ, அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னதோ, அஜ்ஜ²த்திகபா³ஹிரதோ, ஓளாரிகஸுகு²மதோ, ஹீனபணீததோ, தூ³ரஸந்திகதோ, பச்சயதோ, ஸமுட்டா²னதோ, பரினிப்ப²ன்னதோ, ஸங்க²ததோதி ஸோளஸஹாகாரேஹி பகிண்ணகங் வேதி³தப்³ப³ங்.

    Idāni pañcasupi khandhesu samuggamato, pubbāparato, addhānaparicchedato, ekuppādanānānirodhato, nānuppādaekanirodhato, ekuppādaekanirodhato, nānuppādanānānirodhato, atītānāgatapaccuppannato, ajjhattikabāhirato, oḷārikasukhumato, hīnapaṇītato, dūrasantikato, paccayato, samuṭṭhānato, parinipphannato, saṅkhatatoti soḷasahākārehi pakiṇṇakaṃ veditabbaṃ.

    தத்த² து³விதோ⁴ ஸமுக்³க³மோ – க³ப்³ப⁴ஸெய்யகஸமுக்³க³மோ, ஓபபாதிகஸமுக்³க³மோதி. தத்த² க³ப்³ப⁴ஸெய்யகஸமுக்³க³மோ ஏவங் வேதி³தப்³போ³ – க³ப்³ப⁴ஸெய்யகஸத்தானஞ்ஹி படிஸந்தி⁴க்க²ணே பஞ்சக்க²ந்தா⁴ அபச்சா²அபுரே ஏகதோ பாதுப⁴வந்தி. தஸ்மிங் க²ணே பாதுபூ⁴தா கலலஸங்கா²தா ரூபஸந்ததி பரித்தா ஹோதி. கு²த்³த³கமக்கி²காய ஏகவாயாமேன பாதப்³ப³மத்தாதி வத்வா புன ‘அதிப³ஹுங் ஏதங், ஸண்ஹஸூசியா தேலே பக்கி²பித்வா உக்கி²த்தாய பக்³க⁴ரித்வா அக்³கே³ டி²தபி³ந்து³மத்த’ந்தி வுத்தங். தம்பி படிக்கி²பித்வா ‘ஏககேஸே தேலதோ உத்³த⁴ரித்வா க³ஹிதே தஸ்ஸ பக்³க⁴ரித்வா அக்³கே³ டி²தபி³ந்து³மத்த’ந்தி வுத்தங். தம்பி படிக்கி²பித்வா ‘இமஸ்மிங் ஜனபதே³ மனுஸ்ஸானங் கேஸே அட்ட²தா⁴ பா²லிதே ததோ ஏககொட்டா²ஸப்பமாணோ உத்தரகுருகானங் கேஸோ; தஸ்ஸ பஸன்னதிலதேலதோ உத்³த⁴டஸ்ஸ அக்³கே³ டி²தபி³ந்து³மத்த’ந்தி வுத்தங். தம்பி படிக்கி²பித்வா ‘ஏதங் ப³ஹு, ஜாதிஉண்ணா நாம ஸுகு²மா; தஸ்ஸா ஏகஅங்ஸுனோ பஸன்னதிலதேலே பக்கி²பித்வா உத்³த⁴டஸ்ஸ பக்³க⁴ரித்வா அக்³கே³ டி²தபி³ந்து³மத்த’ந்தி வுத்தங். தங் பனேதங் அச்ச²ங் ஹோதி விப்பஸன்னங் அனாவிலங் பரிஸுத்³த⁴ங் பஸன்னதிலதேலபி³ந்து³ஸமானவண்ணங் . வுத்தம்பி சேதங் –

    Tattha duvidho samuggamo – gabbhaseyyakasamuggamo, opapātikasamuggamoti. Tattha gabbhaseyyakasamuggamo evaṃ veditabbo – gabbhaseyyakasattānañhi paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā apacchāapure ekato pātubhavanti. Tasmiṃ khaṇe pātubhūtā kalalasaṅkhātā rūpasantati parittā hoti. Khuddakamakkhikāya ekavāyāmena pātabbamattāti vatvā puna ‘atibahuṃ etaṃ, saṇhasūciyā tele pakkhipitvā ukkhittāya paggharitvā agge ṭhitabindumatta’nti vuttaṃ. Tampi paṭikkhipitvā ‘ekakese telato uddharitvā gahite tassa paggharitvā agge ṭhitabindumatta’nti vuttaṃ. Tampi paṭikkhipitvā ‘imasmiṃ janapade manussānaṃ kese aṭṭhadhā phālite tato ekakoṭṭhāsappamāṇo uttarakurukānaṃ keso; tassa pasannatilatelato uddhaṭassa agge ṭhitabindumatta’nti vuttaṃ. Tampi paṭikkhipitvā ‘etaṃ bahu, jātiuṇṇā nāma sukhumā; tassā ekaaṃsuno pasannatilatele pakkhipitvā uddhaṭassa paggharitvā agge ṭhitabindumatta’nti vuttaṃ. Taṃ panetaṃ acchaṃ hoti vippasannaṃ anāvilaṃ parisuddhaṃ pasannatilatelabindusamānavaṇṇaṃ . Vuttampi cetaṃ –

    திலதேலஸ்ஸ யதா² பி³ந்து³, ஸப்பிமண்டோ³ அனாவிலோ;

    Tilatelassa yathā bindu, sappimaṇḍo anāvilo;

    ஏவங் வண்ணபடிபா⁴க³ங், கலலந்தி பவுச்சதீதி.

    Evaṃ vaṇṇapaṭibhāgaṃ, kalalanti pavuccatīti.

    ஏவங் பரித்தாய ரூபஸந்ததியா தீணி ஸந்ததிஸீஸானி ஹொந்தி – வத்து²த³ஸகங், காயத³ஸகங், இத்தி²யா இத்தி²ந்த்³ரியவஸேன புரிஸஸ்ஸ புரிஸிந்த்³ரியவஸேன பா⁴வத³ஸகந்தி. தத்த² வத்து²ரூபங், தஸ்ஸ நிஸ்ஸயானி சத்தாரி மஹாபூ⁴தானி, தங்னிஸ்ஸிதா வண்ணக³ந்த⁴ரஸோஜா, ஜீவிதந்தி – இத³ங் வத்து²த³ஸகங் நாம. காயபஸாதோ³, தஸ்ஸ நிஸ்ஸயானி சத்தாரி மஹாபூ⁴தானி, தன்னிஸ்ஸிதா வண்ணக³ந்த⁴ரஸோஜா, ஜீவிதந்தி – இத³ங் காயத³ஸகங் நாம. இத்தி²யா இத்தி²பா⁴வோ, புரிஸஸ்ஸ புரிஸபா⁴வோ, தஸ்ஸ நிஸ்ஸயானி சத்தாரி மஹாபூ⁴தானி, தன்னிஸ்ஸிதா வண்ணக³ந்த⁴ரஸோஜா, ஜீவிதந்தி – இத³ங் பா⁴வத³ஸகங் நாம.

    Evaṃ parittāya rūpasantatiyā tīṇi santatisīsāni honti – vatthudasakaṃ, kāyadasakaṃ, itthiyā itthindriyavasena purisassa purisindriyavasena bhāvadasakanti. Tattha vatthurūpaṃ, tassa nissayāni cattāri mahābhūtāni, taṃnissitā vaṇṇagandharasojā, jīvitanti – idaṃ vatthudasakaṃ nāma. Kāyapasādo, tassa nissayāni cattāri mahābhūtāni, tannissitā vaṇṇagandharasojā, jīvitanti – idaṃ kāyadasakaṃ nāma. Itthiyā itthibhāvo, purisassa purisabhāvo, tassa nissayāni cattāri mahābhūtāni, tannissitā vaṇṇagandharasojā, jīvitanti – idaṃ bhāvadasakaṃ nāma.

    ஏவங் க³ப்³ப⁴ஸெய்யகானங் படிஸந்தி⁴யங் உக்கட்ட²பரிச்சே²தே³ன ஸமதிங்ஸ கம்மஜரூபானி ரூபக்க²ந்தோ⁴ நாம ஹோதி. படிஸந்தி⁴சித்தேன பன ஸஹஜாதா வேத³னா வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞா ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ரா ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴, படிஸந்தி⁴சித்தங் விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴தி. ஏவங் க³ப்³ப⁴ஸெய்யகானங் படிஸந்தி⁴க்க²ணே பஞ்சக்க²ந்தா⁴ பரிபுண்ணா ஹொந்தி. ஸசே பன நபுங்ஸகபடிஸந்தி⁴ ஹோதி, பா⁴வத³ஸகங் ஹாயதி. த்³வின்னங் த³ஸகானங் வஸேன ஸமவீஸதி கம்மஜரூபானி ரூபக்க²ந்தோ⁴ நாம ஹோதி. வேத³னாக்க²ந்தா⁴த³யோ வுத்தப்பகாரா ஏவாதி. ஏவம்பி க³ப்³ப⁴ஸெய்யகானங் படிஸந்தி⁴க்க²ணே பஞ்சக்க²ந்தா⁴ பரிபுண்ணா ஹொந்தி.

    Evaṃ gabbhaseyyakānaṃ paṭisandhiyaṃ ukkaṭṭhaparicchedena samatiṃsa kammajarūpāni rūpakkhandho nāma hoti. Paṭisandhicittena pana sahajātā vedanā vedanākkhandho, saññā saññākkhandho, saṅkhārā saṅkhārakkhandho, paṭisandhicittaṃ viññāṇakkhandhoti. Evaṃ gabbhaseyyakānaṃ paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā paripuṇṇā honti. Sace pana napuṃsakapaṭisandhi hoti, bhāvadasakaṃ hāyati. Dvinnaṃ dasakānaṃ vasena samavīsati kammajarūpāni rūpakkhandho nāma hoti. Vedanākkhandhādayo vuttappakārā evāti. Evampi gabbhaseyyakānaṃ paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā paripuṇṇā honti.

    இமஸ்மிங் டா²னே திஸமுட்டா²னிகப்பவேணீ கதே²தப்³பா³ ப⁴வெய்ய. தங் பன அகதெ²த்வா ‘ஓபபாதிகஸமுக்³க³மோ’ நாம த³ஸ்ஸிதோ. ஓபபாதிகானஞ்ஹி பரிபுண்ணாயதனானங் படிஸந்தி⁴க்க²ணே ஹெட்டா² வுத்தானி தீணி, சக்கு²ஸோதகா⁴னஜிவ்ஹாத³ஸகானி சாதி ஸத்த ரூபஸந்ததிஸீஸானி பாதுப⁴வந்தி. தத்த² சக்கு²த³ஸகாதீ³னி காயத³ஸகஸதி³ஸானேவ. நபுங்ஸகஸ்ஸ பன பா⁴வத³ஸகங் நத்தி². ஏவங் பரிபுண்ணாயதனானங் ஓபபாதிகானங் ஸமஸத்ததி சேவ ஸமஸட்டி² ச கம்மஜரூபானி ரூபக்க²ந்தோ⁴ நாம. வேத³னாக்க²ந்தா⁴த³யோ வுத்தப்பகாரா ஏவாதி. ஏவங் ஓபபாதிகானங் படிஸந்தி⁴க்க²ணே பஞ்சக்க²ந்தா⁴ பரிபுண்ணா ஹொந்தி. அயங் ‘ஓபபாதிகஸமுக்³க³மோ’ நாம. ஏவங் தாவ பஞ்சக்க²ந்தா⁴ ‘ஸமுக்³க³மதோ’ வேதி³தப்³பா³.

    Imasmiṃ ṭhāne tisamuṭṭhānikappaveṇī kathetabbā bhaveyya. Taṃ pana akathetvā ‘opapātikasamuggamo’ nāma dassito. Opapātikānañhi paripuṇṇāyatanānaṃ paṭisandhikkhaṇe heṭṭhā vuttāni tīṇi, cakkhusotaghānajivhādasakāni cāti satta rūpasantatisīsāni pātubhavanti. Tattha cakkhudasakādīni kāyadasakasadisāneva. Napuṃsakassa pana bhāvadasakaṃ natthi. Evaṃ paripuṇṇāyatanānaṃ opapātikānaṃ samasattati ceva samasaṭṭhi ca kammajarūpāni rūpakkhandho nāma. Vedanākkhandhādayo vuttappakārā evāti. Evaṃ opapātikānaṃ paṭisandhikkhaṇe pañcakkhandhā paripuṇṇā honti. Ayaṃ ‘opapātikasamuggamo’ nāma. Evaṃ tāva pañcakkhandhā ‘samuggamato’ veditabbā.

    ‘புப்³பா³பரதோ’தி ஏவங் பன க³ப்³ப⁴ஸெய்யகானங் அபச்சா²அபுரே உப்பன்னேஸு பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு கிங் ரூபங் பட²மங் ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி உதா³ஹு அரூபந்தி? ரூபங் ரூபமேவ ஸமுட்டா²பேதி, ந அரூபங். கஸ்மா? படிஸந்தி⁴சித்தஸ்ஸ ந ரூபஜனகத்தா. ஸப்³ப³ஸத்தானஞ்ஹி படிஸந்தி⁴சித்தங், கீ²ணாஸவஸ்ஸ சுதிசித்தங், த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணானி, சத்தாரி அரூப்பவிபாகானீதி ஸோளஸ சித்தானி ரூபங் ந ஸமுட்டா²பெந்தி. தத்த² படிஸந்தி⁴சித்தங் தாவ வத்து²னோ து³ப்³ப³லதாய அப்பதிட்டி²ததாய பச்சயவேகல்லதாய ஆக³ந்துகதாய ச ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி. தத்த² ஹி ஸஹஜாதங் வத்து² உப்பாத³க்க²ணே து³ப்³ப³லங் ஹோதீதி வத்து²னோ து³ப்³ப³லதாய ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி. யதா² ச பபாதே பதந்தோ புரிஸோ அஞ்ஞஸ்ஸ நிஸ்ஸயோ ப⁴விதுங் ந ஸக்கோதி, ஏவங் ஏதம்பி கம்மவேக³க்கி²த்தத்தா பபாதே பதமானங் விய அப்பதிட்டி²தங். இதி கம்மவேக³க்கி²த்தத்தா, அப்பதிட்டி²ததாயபி ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி.

    ‘Pubbāparato’ti evaṃ pana gabbhaseyyakānaṃ apacchāapure uppannesu pañcasu khandhesu kiṃ rūpaṃ paṭhamaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpeti udāhu arūpanti? Rūpaṃ rūpameva samuṭṭhāpeti, na arūpaṃ. Kasmā? Paṭisandhicittassa na rūpajanakattā. Sabbasattānañhi paṭisandhicittaṃ, khīṇāsavassa cuticittaṃ, dvipañcaviññāṇāni, cattāri arūppavipākānīti soḷasa cittāni rūpaṃ na samuṭṭhāpenti. Tattha paṭisandhicittaṃ tāva vatthuno dubbalatāya appatiṭṭhitatāya paccayavekallatāya āgantukatāya ca rūpaṃ na samuṭṭhāpeti. Tattha hi sahajātaṃ vatthu uppādakkhaṇe dubbalaṃ hotīti vatthuno dubbalatāya rūpaṃ na samuṭṭhāpeti. Yathā ca papāte patanto puriso aññassa nissayo bhavituṃ na sakkoti, evaṃ etampi kammavegakkhittattā papāte patamānaṃ viya appatiṭṭhitaṃ. Iti kammavegakkhittattā, appatiṭṭhitatāyapi rūpaṃ na samuṭṭhāpeti.

    படிஸந்தி⁴சித்தஞ்ச வத்து²னா ஸத்³தி⁴ங் அபச்சா²அபுரே உப்பன்னங். தஸ்ஸ வத்து² புரேஜாதங் ஹுத்வா பச்சயோ ப⁴விதுங் ந ஸக்கோதி. ஸசே ஸக்குணெய்ய, ரூபங் ஸமுட்டா²பெய்ய. யத்ராபி வத்து² புரேஜாதங் ஹுத்வா பச்சயோ ப⁴விதுங் ஸக்கோதி, பவேணீ க⁴டியதி, தத்ராபி சித்தங் அங்க³தோ அபரிஹீனங்யேவ ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி. யதி³ ஹி சித்தங் டா²னக்க²ணே வா ப⁴ங்க³க்க²ணே வா ரூபங் ஸமுட்டா²பெய்ய, படிஸந்தி⁴சித்தம்பி ரூபங் ஸமுட்டா²பெய்ய. ந பன சித்தங் தஸ்மிங் க²ணத்³வயே ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி. யதா² பன அஹிச்ச²த்தகமகுலங் பத²விதோ உட்ட²ஹந்தங் பங்ஸுசுண்ணங் க³ஹெத்வாவ உட்ட²ஹதி, ஏவங் சித்தங் புரேஜாதங் வத்து²ங் நிஸ்ஸாய உப்பாத³க்க²ணே அட்ட² ரூபானி க³ஹெத்வாவ உட்ட²ஹதி. படிஸந்தி⁴க்க²ணே ச வத்து² புரேஜாதங் ஹுத்வா பச்சயோ ப⁴விதுங் ந ஸக்கோதீதி பச்சயவேகல்லதாயபி படிஸந்தி⁴சித்தங் ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி.

    Paṭisandhicittañca vatthunā saddhiṃ apacchāapure uppannaṃ. Tassa vatthu purejātaṃ hutvā paccayo bhavituṃ na sakkoti. Sace sakkuṇeyya, rūpaṃ samuṭṭhāpeyya. Yatrāpi vatthu purejātaṃ hutvā paccayo bhavituṃ sakkoti, paveṇī ghaṭiyati, tatrāpi cittaṃ aṅgato aparihīnaṃyeva rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Yadi hi cittaṃ ṭhānakkhaṇe vā bhaṅgakkhaṇe vā rūpaṃ samuṭṭhāpeyya, paṭisandhicittampi rūpaṃ samuṭṭhāpeyya. Na pana cittaṃ tasmiṃ khaṇadvaye rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Yathā pana ahicchattakamakulaṃ pathavito uṭṭhahantaṃ paṃsucuṇṇaṃ gahetvāva uṭṭhahati, evaṃ cittaṃ purejātaṃ vatthuṃ nissāya uppādakkhaṇe aṭṭha rūpāni gahetvāva uṭṭhahati. Paṭisandhikkhaṇe ca vatthu purejātaṃ hutvā paccayo bhavituṃ na sakkotīti paccayavekallatāyapi paṭisandhicittaṃ rūpaṃ na samuṭṭhāpeti.

    யதா² ச ஆக³ந்துகபுரிஸோ அக³தபுப்³ப³ங் பதே³ஸங் க³தோ அஞ்ஞேஸங் – ‘ஏத² போ⁴, அந்தோகா³மே வோ அன்னபானக³ந்த⁴மாலாதீ³னி த³ஸ்ஸாமீ’தி வத்துங் ந ஸக்கோதி, அத்தனோ அவிஸயதாய அப்பஹுததாய, ஏவமேவ படிஸந்தி⁴சித்தங் ஆக³ந்துகந்தி அத்தனோ ஆக³ந்துகதாயபி ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி. அபிச ஸமதிங்ஸ கம்மஜரூபானி சித்தஸமுட்டா²னரூபானங் டா²னங் க³ஹெத்வா டி²தானீதிபி படிஸந்தி⁴சித்தங் ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி.

    Yathā ca āgantukapuriso agatapubbaṃ padesaṃ gato aññesaṃ – ‘etha bho, antogāme vo annapānagandhamālādīni dassāmī’ti vattuṃ na sakkoti, attano avisayatāya appahutatāya, evameva paṭisandhicittaṃ āgantukanti attano āgantukatāyapi rūpaṃ na samuṭṭhāpeti. Apica samatiṃsa kammajarūpāni cittasamuṭṭhānarūpānaṃ ṭhānaṃ gahetvā ṭhitānītipi paṭisandhicittaṃ rūpaṃ na samuṭṭhāpeti.

    கீ²ணாஸவஸ்ஸ பன சுதிசித்தங் வட்டமூலஸ்ஸ வூபஸந்தத்தா ந ஸமுட்டா²பேதி. தஸ்ஸ ஹி ஸப்³ப³ப⁴வேஸு வட்டமூலங் வூபஸந்தங் அப⁴ப்³பு³ப்பத்திகங் புனப்³ப⁴வே பவேணீ நாம நத்தி². ஸோதாபன்னஸ்ஸ பன ஸத்த ப⁴வே ட²பெத்வா அட்ட²மேவ வட்டமூலங் வூபஸந்தங். தஸ்மா தஸ்ஸ சுதிசித்தங் ஸத்தஸு ப⁴வேஸு ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி , ஸகதா³கா³மினோ த்³வீஸு, அனாகா³மினோ ஏகஸ்மிங். கீ²ணாஸவஸ்ஸ ஸப்³ப³ப⁴வேஸு வட்டமூலஸ்ஸ வூபஸந்தத்தா நேவ ஸமுட்டா²பேதி.

    Khīṇāsavassa pana cuticittaṃ vaṭṭamūlassa vūpasantattā na samuṭṭhāpeti. Tassa hi sabbabhavesu vaṭṭamūlaṃ vūpasantaṃ abhabbuppattikaṃ punabbhave paveṇī nāma natthi. Sotāpannassa pana satta bhave ṭhapetvā aṭṭhameva vaṭṭamūlaṃ vūpasantaṃ. Tasmā tassa cuticittaṃ sattasu bhavesu rūpaṃ samuṭṭhāpeti , sakadāgāmino dvīsu, anāgāmino ekasmiṃ. Khīṇāsavassa sabbabhavesu vaṭṭamūlassa vūpasantattā neva samuṭṭhāpeti.

    த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணேஸு பன ஜா²னங்க³ங் நத்தி², மக்³க³ங்க³ங் நத்தி², ஹேது நத்தீ²தி சித்தங்க³ங் து³ப்³ப³லங் ஹோதீதி சித்தங்க³து³ப்³ப³லதாய தானி ரூபங் ந ஸமுட்டா²பெந்தி. சத்தாரி அரூபவிபாகானி தஸ்மிங் ப⁴வே ரூபஸ்ஸ நத்தி²தாய ரூபங் ந ஸமுட்டா²பெந்தி. ந கேவலஞ்ச தானேவ, யானி அஞ்ஞானிபி தஸ்மிங் ப⁴வே அட்ட² காமாவசரகுஸலானி, த³ஸ அகுஸலானி, நவ கிரியசித்தானி, சத்தாரி ஆருப்பகுஸலானி, சதஸ்ஸோ ஆருப்பகிரியா, தீணி மக்³க³சித்தானி, சத்தாரி ப²லசித்தானீதி த்³வேசத்தாலீஸ சித்தானி உப்பஜ்ஜந்தி, தானிபி தத்த² ரூபஸ்ஸ நத்தி²தாய ஏவ ரூபங் ந ஸமுட்டா²பெந்தி. ஏவங் படிஸந்தி⁴சித்தங் ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி.

    Dvipañcaviññāṇesu pana jhānaṅgaṃ natthi, maggaṅgaṃ natthi, hetu natthīti cittaṅgaṃ dubbalaṃ hotīti cittaṅgadubbalatāya tāni rūpaṃ na samuṭṭhāpenti. Cattāri arūpavipākāni tasmiṃ bhave rūpassa natthitāya rūpaṃ na samuṭṭhāpenti. Na kevalañca tāneva, yāni aññānipi tasmiṃ bhave aṭṭha kāmāvacarakusalāni, dasa akusalāni, nava kiriyacittāni, cattāri āruppakusalāni, catasso āruppakiriyā, tīṇi maggacittāni, cattāri phalacittānīti dvecattālīsa cittāni uppajjanti, tānipi tattha rūpassa natthitāya eva rūpaṃ na samuṭṭhāpenti. Evaṃ paṭisandhicittaṃ rūpaṃ na samuṭṭhāpeti.

    உது பன பட²மங் ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி. கோ ஏஸ உது நாமாதி? படிஸந்தி⁴க்க²ணே உப்பன்னானங் ஸமதிங்ஸகம்மஜரூபானங் அப்³ப⁴ந்தரா தேஜோதா⁴து. ஸா டா²னங் பத்வா அட்ட² ரூபானி ஸமுட்டா²பேதி. உது நாம சேஸ த³ந்த⁴னிரோதோ⁴; சித்தங் கி²ப்பனிரோத⁴ங். தஸ்மிங் த⁴ரந்தேயேவ ஸோளஸ சித்தானி உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²ந்தி. தேஸு படிஸந்தி⁴அனந்தரங் பட²மப⁴வங்க³சித்தங் உப்பாத³க்க²ணேயேவ அட்ட² ரூபானி ஸமுட்டா²பேதி. யதா³ பன ஸத்³த³ஸ்ஸ உப்பத்திகாலோ ப⁴விஸ்ஸதி, ததா³ உதுசித்தானி ஸத்³த³னவகங் நாம ஸமுட்டா²பெஸ்ஸந்தி. கப³ளீகாராஹாரோபி டா²னங் பத்வா அட்ட² ரூபானி ஸமுட்டா²பேதி. குதோ பனஸ்ஸ கப³ளீகாராஹாரோதி? மாதிதோ. வுத்தம்பி சேதங் –

    Utu pana paṭhamaṃ rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Ko esa utu nāmāti? Paṭisandhikkhaṇe uppannānaṃ samatiṃsakammajarūpānaṃ abbhantarā tejodhātu. Sā ṭhānaṃ patvā aṭṭha rūpāni samuṭṭhāpeti. Utu nāma cesa dandhanirodho; cittaṃ khippanirodhaṃ. Tasmiṃ dharanteyeva soḷasa cittāni uppajjitvā nirujjhanti. Tesu paṭisandhianantaraṃ paṭhamabhavaṅgacittaṃ uppādakkhaṇeyeva aṭṭha rūpāni samuṭṭhāpeti. Yadā pana saddassa uppattikālo bhavissati, tadā utucittāni saddanavakaṃ nāma samuṭṭhāpessanti. Kabaḷīkārāhāropi ṭhānaṃ patvā aṭṭha rūpāni samuṭṭhāpeti. Kuto panassa kabaḷīkārāhāroti? Mātito. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘யஞ்சஸ்ஸ பு⁴ஞ்ஜதீ மாதா, அன்னங் பானஞ்ச போ⁴ஜனங்;

    ‘‘Yañcassa bhuñjatī mātā, annaṃ pānañca bhojanaṃ;

    தேன ஸோ தத்த² யாபேதி, மாதுகுச்சி²க³தோ நரோ’’தி. (ஸங்॰ நி॰ 1.235);

    Tena so tattha yāpeti, mātukucchigato naro’’ti. (saṃ. ni. 1.235);

    ஏவங் குச்சி²க³தோ தா³ரகோ மாதரா அஜ்ஜோ²ஹடஅன்னபானஓஜாய யாபேதி. ஸாவ டா²னப்பத்தா அட்ட² ரூபானி ஸமுட்டா²பேதி. நனு ச ஸா ஓஜா க²ரா? வத்து² ஸுகு²மங்? கத²ங் தத்த² பதிட்டா²தீதி? பட²மங் தாவ ந பதிட்டா²தி; ஏகஸ்ஸ வா த்³வின்னங் வா ஸத்தாஹானங் க³தகாலே பதிட்டா²தி. ததோ பன புரே வா பதிட்டா²து பச்சா² வா; யதா³ மாதரா அஜ்ஜோ²ஹடஅன்னபானஓஜா தா³ரகஸ்ஸ ஸரீரே பதிட்டா²தி, ததா³ அட்ட² ரூபானி ஸமுட்டா²பேதி.

    Evaṃ kucchigato dārako mātarā ajjhohaṭaannapānaojāya yāpeti. Sāva ṭhānappattā aṭṭha rūpāni samuṭṭhāpeti. Nanu ca sā ojā kharā? Vatthu sukhumaṃ? Kathaṃ tattha patiṭṭhātīti? Paṭhamaṃ tāva na patiṭṭhāti; ekassa vā dvinnaṃ vā sattāhānaṃ gatakāle patiṭṭhāti. Tato pana pure vā patiṭṭhātu pacchā vā; yadā mātarā ajjhohaṭaannapānaojā dārakassa sarīre patiṭṭhāti, tadā aṭṭha rūpāni samuṭṭhāpeti.

    ஓபபாதிகஸ்ஸாபி பகதிபடியத்தானங் கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயானங் அத்தி²ட்டா²னே நிப்³ப³த்தஸ்ஸ தானி க³ஹெத்வா அஜ்ஜோ²ஹரதோ டா²னப்பத்தா ஓஜா ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி. ஏகோ அன்னபானரஹிதே அரஞ்ஞே நிப்³ப³த்ததி, மஹாசா²தகோ ஹோதி, அத்தனோவ ஜிவ்ஹாய கே²ளங் பரிவத்தெத்வா கி³லதி. தத்ராபிஸ்ஸ டா²னப்பத்தா ஓஜா ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி.

    Opapātikassāpi pakatipaṭiyattānaṃ khādanīyabhojanīyānaṃ atthiṭṭhāne nibbattassa tāni gahetvā ajjhoharato ṭhānappattā ojā rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Eko annapānarahite araññe nibbattati, mahāchātako hoti, attanova jivhāya kheḷaṃ parivattetvā gilati. Tatrāpissa ṭhānappattā ojā rūpaṃ samuṭṭhāpeti.

    ஏவங் பஞ்சவீஸதியா கொட்டா²ஸேஸு த்³வேவ ரூபானி ரூபங் ஸமுட்டா²பெந்தி – தேஜோதா⁴து ச கப³ளீகாராஹாரோ ச. அரூபேபி த்³வேயேவ த⁴ம்மா ரூபங் ஸமுட்டா²பெந்தி – சித்தஞ்சேவ கம்மசேதனா ச. தத்த² ரூபங் உப்பாத³க்க²ணே ச ப⁴ங்க³க்க²ணே ச து³ப்³ப³லங், டா²னக்க²ணே ப³லவந்தி டா²னக்க²ணே ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி. சித்தங் டா²னக்க²ணே ச ப⁴ங்க³க்க²ணே ச து³ப்³ப³லங், உப்பாத³க்க²ணேயேவ ப³லவந்தி உப்பாத³க்க²ணேயேவ ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி. கம்மசேதனா நிருத்³தா⁴வ பச்சயோ ஹோதி. அதீதே கப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கேபி ஹி ஆயூஹிதங் கம்மங் ஏதரஹி பச்சயோ ஹோதி. ஏதரஹி ஆயூஹிதங் அனாக³தே கப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸபரியோஸானேபி பச்சயோ ஹோதீதி. ஏவங் ‘புப்³பா³பரதோ’ வேதி³தப்³பா³.

    Evaṃ pañcavīsatiyā koṭṭhāsesu dveva rūpāni rūpaṃ samuṭṭhāpenti – tejodhātu ca kabaḷīkārāhāro ca. Arūpepi dveyeva dhammā rūpaṃ samuṭṭhāpenti – cittañceva kammacetanā ca. Tattha rūpaṃ uppādakkhaṇe ca bhaṅgakkhaṇe ca dubbalaṃ, ṭhānakkhaṇe balavanti ṭhānakkhaṇe rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Cittaṃ ṭhānakkhaṇe ca bhaṅgakkhaṇe ca dubbalaṃ, uppādakkhaṇeyeva balavanti uppādakkhaṇeyeva rūpaṃ samuṭṭhāpeti. Kammacetanā niruddhāva paccayo hoti. Atīte kappakoṭisatasahassamatthakepi hi āyūhitaṃ kammaṃ etarahi paccayo hoti. Etarahi āyūhitaṃ anāgate kappakoṭisatasahassapariyosānepi paccayo hotīti. Evaṃ ‘pubbāparato’ veditabbā.

    ‘அத்³தா⁴னபரிச்சே²த³தோ’தி ரூபங் கித்தகங் அத்³தா⁴னங் திட்ட²தி? அரூபங் கித்தகந்தி? ரூபங் க³ருபரிணாமங் த³ந்த⁴னிரோத⁴ங். அரூபங் லஹுபரிணாமங் கி²ப்பனிரோத⁴ங். ரூபே த⁴ரந்தேயேவ ஸோளஸ சித்தானி உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²ந்தி. தங் பன ஸத்தரஸமேன சித்தேன ஸத்³தி⁴ங் நிருஜ்ஜ²தி. யதா² ஹி புரிஸோ ‘ப²லங் பாதெஸ்ஸாமீ’தி முக்³க³ரேன ருக்க²ஸாக²ங் பஹரெய்ய, ப²லானி ச பத்தானி ச ஏகக்க²ணேயேவ வண்டதோ முச்செய்யுங். தத்த² ப²லானி அத்தனோ பா⁴ரிகதாய பட²மதரங் பத²வியங் பதந்தி, பத்தானி லஹுகதாய பச்சா². ஏவமேவ முக்³க³ரப்பஹாரேன பத்தானஞ்ச ப²லானஞ்ச ஏகக்க²ணே வண்டதோ முத்தகாலோ விய படிஸந்தி⁴க்க²ணே ரூபாரூபத⁴ம்மானங் ஏகக்க²ணே பாதுபா⁴வோ; ப²லானங் பா⁴ரிகதாய பட²மதரங் பத²வியங் பதனங் விய ரூபே த⁴ரந்தேயேவ ஸோளஸன்னங் சித்தானங் உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²னங்; பத்தானங் லஹுகதாய பச்சா² பத²வியங் பதனங் விய ரூபஸ்ஸ ஸத்தரஸமேன சித்தேன ஸஹ நிருஜ்ஜ²னங்.

    ‘Addhānaparicchedato’ti rūpaṃ kittakaṃ addhānaṃ tiṭṭhati? Arūpaṃ kittakanti? Rūpaṃ garupariṇāmaṃ dandhanirodhaṃ. Arūpaṃ lahupariṇāmaṃ khippanirodhaṃ. Rūpe dharanteyeva soḷasa cittāni uppajjitvā nirujjhanti. Taṃ pana sattarasamena cittena saddhiṃ nirujjhati. Yathā hi puriso ‘phalaṃ pātessāmī’ti muggarena rukkhasākhaṃ pahareyya, phalāni ca pattāni ca ekakkhaṇeyeva vaṇṭato mucceyyuṃ. Tattha phalāni attano bhārikatāya paṭhamataraṃ pathaviyaṃ patanti, pattāni lahukatāya pacchā. Evameva muggarappahārena pattānañca phalānañca ekakkhaṇe vaṇṭato muttakālo viya paṭisandhikkhaṇe rūpārūpadhammānaṃ ekakkhaṇe pātubhāvo; phalānaṃ bhārikatāya paṭhamataraṃ pathaviyaṃ patanaṃ viya rūpe dharanteyeva soḷasannaṃ cittānaṃ uppajjitvā nirujjhanaṃ; pattānaṃ lahukatāya pacchā pathaviyaṃ patanaṃ viya rūpassa sattarasamena cittena saha nirujjhanaṃ.

    தத்த² கிஞ்சாபி ரூபங் த³ந்த⁴னிரோத⁴ங் க³ருபரிணாமங், சித்தங் கி²ப்பனிரோத⁴ங் லஹுபரிணாமங், ரூபங் பன அரூபங் அரூபங் வா ரூபங் ஓஹாய பவத்திதுங் ந ஸக்கொந்தி. த்³வின்னம்பி ஏகப்பமாணாவ பவத்தி. தத்ராயங் உபமா – ஏகோ புரிஸோ லகுண்டகபாதோ³, ஏகோ தீ³க⁴பாதோ³. தேஸு ஏகதோ மக்³க³ங் க³ச்ச²ந்தேஸு யாவ தீ³க⁴பாதோ³ ஏகபத³வாரங் அக்கமதி, தாவ இதரோ பதே³ பத³ங் அக்கமித்வா ஸோளஸபத³வாரேன க³ச்ச²தி. தீ³க⁴பாதோ³ லகுண்டகபாத³ஸ்ஸ ஸோளஸ பத³வாரே அத்தனோ பாத³ங் அஞ்சி²த்வா ஆகட்³டி⁴த்வா ஏகமேவ பத³வாரங் கரோதி. இதி ஏகோபி ஏகங் அதிக்கமிதுங் ந ஸக்கோதி. த்³வின்னம்பி க³மனங் ஏகப்பமாணமேவ ஹோதி. ஏவங்ஸம்பத³மித³ங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். லகுண்டகபாத³புரிஸோ விய அரூபங்; தீ³க⁴பாத³புரிஸோ விய ரூபங்; தீ³க⁴பாத³ஸ்ஸ ஏகங் பத³வாரங் அக்கமணகாலே இதரஸ்ஸ ஸோளஸபத³வாரஅக்கமனங் விய ரூபே த⁴ரந்தேயேவ அரூபத⁴ம்மேஸு ஸோளஸன்னங் சித்தானங் உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²னங்; த்³வின்னங் புரிஸானங் லகுண்டகபாத³புரிஸஸ்ஸ ஸோளஸ பத³வாரே இதரஸ்ஸ அத்தனோ பாத³ங் அஞ்சி²த்வா ஆகட்³டி⁴த்வா ஏகபத³வாரகரணங் விய ரூபஸ்ஸ ஸத்தரஸமேன சித்தேன ஸத்³தி⁴ங் நிருஜ்ஜ²னங்; த்³வின்னங் புரிஸானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் அனோஹாய ஏகப்பமாணேனேவ க³மனங் விய அரூபஸ்ஸ ரூபங் ரூபஸ்ஸ அரூபங் அனோஹாய ஏகப்பமாணேனேவ பவத்தனந்தி. ஏவங் ‘அத்³தா⁴னபரிச்சே²த³தோ’ வேதி³தப்³பா³.

    Tattha kiñcāpi rūpaṃ dandhanirodhaṃ garupariṇāmaṃ, cittaṃ khippanirodhaṃ lahupariṇāmaṃ, rūpaṃ pana arūpaṃ arūpaṃ vā rūpaṃ ohāya pavattituṃ na sakkonti. Dvinnampi ekappamāṇāva pavatti. Tatrāyaṃ upamā – eko puriso lakuṇṭakapādo, eko dīghapādo. Tesu ekato maggaṃ gacchantesu yāva dīghapādo ekapadavāraṃ akkamati, tāva itaro pade padaṃ akkamitvā soḷasapadavārena gacchati. Dīghapādo lakuṇṭakapādassa soḷasa padavāre attano pādaṃ añchitvā ākaḍḍhitvā ekameva padavāraṃ karoti. Iti ekopi ekaṃ atikkamituṃ na sakkoti. Dvinnampi gamanaṃ ekappamāṇameva hoti. Evaṃsampadamidaṃ daṭṭhabbaṃ. Lakuṇṭakapādapuriso viya arūpaṃ; dīghapādapuriso viya rūpaṃ; dīghapādassa ekaṃ padavāraṃ akkamaṇakāle itarassa soḷasapadavāraakkamanaṃ viya rūpe dharanteyeva arūpadhammesu soḷasannaṃ cittānaṃ uppajjitvā nirujjhanaṃ; dvinnaṃ purisānaṃ lakuṇṭakapādapurisassa soḷasa padavāre itarassa attano pādaṃ añchitvā ākaḍḍhitvā ekapadavārakaraṇaṃ viya rūpassa sattarasamena cittena saddhiṃ nirujjhanaṃ; dvinnaṃ purisānaṃ aññamaññaṃ anohāya ekappamāṇeneva gamanaṃ viya arūpassa rūpaṃ rūpassa arūpaṃ anohāya ekappamāṇeneva pavattananti. Evaṃ ‘addhānaparicchedato’ veditabbā.

    ‘ஏகுப்பாத³னானானிரோத⁴தோ’தி இத³ங் பச்சி²மகம்மஜங் ட²பெத்வா தீ³பேதப்³ப³ங். பட²மஞ்ஹி படிஸந்தி⁴சித்தங், து³தியங் ப⁴வங்க³ங், ததியங் ப⁴வங்க³ங்…பே॰… ஸோளஸமங் ப⁴வங்க³ங். தேஸு ஏகேகஸ்ஸ உப்பாத³ட்டி²திப⁴ங்க³வஸேன தயோ தயோ க²ணா. தத்த² ஏகேகஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ தீஸு தீஸு க²ணேஸு ஸமதிங்ஸ ஸமதிங்ஸ கம்மஜரூபானி உப்பஜ்ஜந்தி. தேஸு படிஸந்தி⁴சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே ஸமுட்டி²தங் கம்மஜரூபங் ஸத்தரஸமஸ்ஸ ப⁴வங்க³சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தி; டி²திக்க²ணே ஸமுட்டி²தங் டி²திக்க²ணேயேவ; ப⁴ங்க³க்க²ணே ஸமுட்டி²தங் ப⁴ங்க³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தி. ஏவங் து³தியப⁴வங்க³சித்தங் ஆதி³ங் கத்வா அத்தனோ அத்தனோ ஸத்தரஸமேன சித்தேன ஸத்³தி⁴ங் யோஜெத்வா நயோ நேதப்³போ³. இதி ஸோளஸ திகா அட்ட²சத்தாலீஸ ஹொந்தி. அயங் அட்ட²சத்தாலீஸகம்மஜரூபபவேணீ நாம. ஸா பனேஸா ரத்திஞ்ச தி³வா ச கா²த³ந்தானம்பி பு⁴ஞ்ஜந்தானம்பி ஸுத்தானம்பி பமத்தானம்பி நதீ³ஸோதோ விய ஏகந்தங் பவத்ததி யேவாதி. ஏவங் ‘ஏகுப்பாத³னானானிரோத⁴தோ’ வேதி³தப்³பா³.

    ‘Ekuppādanānānirodhato’ti idaṃ pacchimakammajaṃ ṭhapetvā dīpetabbaṃ. Paṭhamañhi paṭisandhicittaṃ, dutiyaṃ bhavaṅgaṃ, tatiyaṃ bhavaṅgaṃ…pe… soḷasamaṃ bhavaṅgaṃ. Tesu ekekassa uppādaṭṭhitibhaṅgavasena tayo tayo khaṇā. Tattha ekekassa cittassa tīsu tīsu khaṇesu samatiṃsa samatiṃsa kammajarūpāni uppajjanti. Tesu paṭisandhicittassa uppādakkhaṇe samuṭṭhitaṃ kammajarūpaṃ sattarasamassa bhavaṅgacittassa uppādakkhaṇeyeva nirujjhati; ṭhitikkhaṇe samuṭṭhitaṃ ṭhitikkhaṇeyeva; bhaṅgakkhaṇe samuṭṭhitaṃ bhaṅgakkhaṇeyeva nirujjhati. Evaṃ dutiyabhavaṅgacittaṃ ādiṃ katvā attano attano sattarasamena cittena saddhiṃ yojetvā nayo netabbo. Iti soḷasa tikā aṭṭhacattālīsa honti. Ayaṃ aṭṭhacattālīsakammajarūpapaveṇī nāma. Sā panesā rattiñca divā ca khādantānampi bhuñjantānampi suttānampi pamattānampi nadīsoto viya ekantaṃ pavattati yevāti. Evaṃ ‘ekuppādanānānirodhato’ veditabbā.

    ‘நானுப்பாத³ஏகனிரோத⁴தா’ பச்சி²மகம்மஜேன தீ³பேதப்³பா³. தத்த² ஆயுஸங்கா²ரபரியோஸானே ஸோளஸன்னங் சித்தானங் வாரே ஸதி ஹெட்டா²ஸோளஸகங் உபரிஸோளஸகந்தி த்³வே ஏகதோ யோஜேதப்³பா³னி. ஹெட்டா²ஸோளஸகஸ்மிஞ்ஹி பட²மசித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே ஸமுட்டி²தங் ஸமதிங்ஸகம்மஜரூபங் உபரிஸோளஸகஸ்மிங் பட²மசித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தி; டி²திக்க²ணே ஸமுட்டி²தங் தஸ்ஸ டி²திக்க²ணேயேவ ப⁴ங்க³க்க²ணே ஸமுட்டி²தங் தஸ்ஸ ப⁴ங்க³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தி. ஹெட்டி²மஸோளஸகஸ்மிங் பன து³தியசித்தஸ்ஸ…பே॰… ஸோளஸமசித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே ஸமுட்டி²தங் ஸமதிங்ஸகம்மஜரூபங் சுதிசித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தி; தஸ்ஸ டி²திக்க²ணே ஸமுட்டி²தங் சுதிசித்தஸ்ஸ டி²திக்க²ணேயேவ; ப⁴ங்க³க்க²ணே ஸமுட்டி²தங் சுதிசித்தஸ்ஸ ப⁴ங்க³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தி. ததோ பட்டா²ய கம்மஜரூபபவேணீ ந பவத்ததி. யதி³ பவத்தெய்ய, ஸத்தா அக்க²யா அவயா அஜரா அமரா நாம ப⁴வெய்யுங்.

    ‘Nānuppādaekanirodhatā’ pacchimakammajena dīpetabbā. Tattha āyusaṃkhārapariyosāne soḷasannaṃ cittānaṃ vāre sati heṭṭhāsoḷasakaṃ uparisoḷasakanti dve ekato yojetabbāni. Heṭṭhāsoḷasakasmiñhi paṭhamacittassa uppādakkhaṇe samuṭṭhitaṃ samatiṃsakammajarūpaṃ uparisoḷasakasmiṃ paṭhamacittassa uppādakkhaṇeyeva nirujjhati; ṭhitikkhaṇe samuṭṭhitaṃ tassa ṭhitikkhaṇeyeva bhaṅgakkhaṇe samuṭṭhitaṃ tassa bhaṅgakkhaṇeyeva nirujjhati. Heṭṭhimasoḷasakasmiṃ pana dutiyacittassa…pe… soḷasamacittassa uppādakkhaṇe samuṭṭhitaṃ samatiṃsakammajarūpaṃ cuticittassa uppādakkhaṇeyeva nirujjhati; tassa ṭhitikkhaṇe samuṭṭhitaṃ cuticittassa ṭhitikkhaṇeyeva; bhaṅgakkhaṇe samuṭṭhitaṃ cuticittassa bhaṅgakkhaṇeyeva nirujjhati. Tato paṭṭhāya kammajarūpapaveṇī na pavattati. Yadi pavatteyya, sattā akkhayā avayā ajarā amarā nāma bhaveyyuṃ.

    எத்த² பன யதே³தங் ‘ஸத்தரஸமஸ்ஸ ப⁴வங்க³சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணேயேவ நிருஜ்ஜ²தீ’திஆதி³னா நயேன ‘ஏகஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே உப்பன்னங் ரூபங் அஞ்ஞஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே நிருஜ்ஜ²தீ’தி அட்ட²கதா²யங் ஆக³தத்தா வுத்தங், தங் ‘‘யஸ்ஸ காயஸங்கா²ரோ நிருஜ்ஜ²தி, தஸ்ஸ சித்தஸங்கா²ரோ நிருஜ்ஜ²தீ’’தி? ‘‘ஆமந்தா’’தி (யம॰ 2.ஸங்கா²ரயமக.79) இமாய பாளியா விருஜ்ஜ²தி. கத²ங்? காயஸங்கா²ரோ ஹி சித்தஸமுட்டா²னோ அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸவாதோ. சித்தஸமுட்டா²னரூபஞ்ச சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே உப்பஜ்ஜித்வா யாவ அஞ்ஞானி ஸோளஸ சித்தானி உப்பஜ்ஜந்தி தாவ திட்ட²தி. தேஸங் ஸோளஸன்னங் ஸப்³ப³பச்சி²மேன ஸத்³தி⁴ங் நிருஜ்ஜ²தி. இதி யேன சித்தேன ஸத்³தி⁴ங் உப்பஜ்ஜதி, ததோ பட்டா²ய ஸத்தரஸமேன ஸத்³தி⁴ங் நிருஜ்ஜ²தி; ந கஸ்ஸசி சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே வா டி²திக்க²ணே வா நிருஜ்ஜ²தி, நாபி டி²திக்க²ணே வா ப⁴ங்க³க்க²ணே வா உப்பஜ்ஜதி. ஏஸா சித்தஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸ த⁴ம்மதாதி நியமதோ சித்தஸங்கா²ரேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகக்க²ணே நிருஜ்ஜ²னதோ ‘‘ஆமந்தா’’தி வுத்தங்.

    Ettha pana yadetaṃ ‘sattarasamassa bhavaṅgacittassa uppādakkhaṇeyeva nirujjhatī’tiādinā nayena ‘ekassa cittassa uppādakkhaṇe uppannaṃ rūpaṃ aññassa uppādakkhaṇe nirujjhatī’ti aṭṭhakathāyaṃ āgatattā vuttaṃ, taṃ ‘‘yassa kāyasaṅkhāro nirujjhati, tassa cittasaṅkhāro nirujjhatī’’ti? ‘‘Āmantā’’ti (yama. 2.saṅkhārayamaka.79) imāya pāḷiyā virujjhati. Kathaṃ? Kāyasaṅkhāro hi cittasamuṭṭhāno assāsapassāsavāto. Cittasamuṭṭhānarūpañca cittassa uppādakkhaṇe uppajjitvā yāva aññāni soḷasa cittāni uppajjanti tāva tiṭṭhati. Tesaṃ soḷasannaṃ sabbapacchimena saddhiṃ nirujjhati. Iti yena cittena saddhiṃ uppajjati, tato paṭṭhāya sattarasamena saddhiṃ nirujjhati; na kassaci cittassa uppādakkhaṇe vā ṭhitikkhaṇe vā nirujjhati, nāpi ṭhitikkhaṇe vā bhaṅgakkhaṇe vā uppajjati. Esā cittasamuṭṭhānarūpassa dhammatāti niyamato cittasaṅkhārena saddhiṃ ekakkhaṇe nirujjhanato ‘‘āmantā’’ti vuttaṃ.

    யோ சாயங் சித்தஸமுட்டா²னஸ்ஸ க²ணனியமோ வுத்தோ கம்மாதி³ஸமுட்டா²னஸ்ஸாபி அயமேவ க²ணனியமோ. தஸ்மா படிஸந்தி⁴சித்தேன ஸஹுப்பன்னங் கம்மஜரூபங் ததோ பட்டா²ய ஸத்தரஸமேன ஸத்³தி⁴ங் நிருஜ்ஜ²தி. படிஸந்தி⁴சித்தஸ்ஸ டி²திக்க²ணே உப்பன்னங் அட்டா²ரஸமஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே நிருஜ்ஜ²தி. படிஸந்தி⁴சித்தஸ்ஸ ப⁴ங்க³க்க²ணே உப்பன்னங் அட்டா²ரஸமஸ்ஸ டா²னக்க²ணே நிருஜ்ஜ²தீதி இமினா நயேனெத்த² யோஜனா காதப்³பா³. ததோ பரங் பன உதுஸமுட்டா²னிகபவேணீயேவ திட்ட²தி. ‘நீஹரித்வா ஜா²பேதா²’தி வத்தப்³ப³ங் ஹோதி. ஏவங் ‘நானுப்பாத³ஏகனிரோத⁴தோ’ வேதி³தப்³பா³.

    Yo cāyaṃ cittasamuṭṭhānassa khaṇaniyamo vutto kammādisamuṭṭhānassāpi ayameva khaṇaniyamo. Tasmā paṭisandhicittena sahuppannaṃ kammajarūpaṃ tato paṭṭhāya sattarasamena saddhiṃ nirujjhati. Paṭisandhicittassa ṭhitikkhaṇe uppannaṃ aṭṭhārasamassa uppādakkhaṇe nirujjhati. Paṭisandhicittassa bhaṅgakkhaṇe uppannaṃ aṭṭhārasamassa ṭhānakkhaṇe nirujjhatīti iminā nayenettha yojanā kātabbā. Tato paraṃ pana utusamuṭṭhānikapaveṇīyeva tiṭṭhati. ‘Nīharitvā jhāpethā’ti vattabbaṃ hoti. Evaṃ ‘nānuppādaekanirodhato’ veditabbā.

    ‘ஏகுப்பாத³ஏகனிரோத⁴தோ’தி ரூபங் பன ரூபேன ஸஹ ஏகுப்பாத³ங் ஏகனிரோத⁴ங். அரூபங் அரூபேன ஸஹ ஏகுப்பாத³ங் ஏகனிரோத⁴ங். ஏவங் ‘ஏகுப்பாத³ஏகனிரோத⁴தோ’ வேதி³தப்³பா³.

    ‘Ekuppādaekanirodhato’ti rūpaṃ pana rūpena saha ekuppādaṃ ekanirodhaṃ. Arūpaṃ arūpena saha ekuppādaṃ ekanirodhaṃ. Evaṃ ‘ekuppādaekanirodhato’ veditabbā.

    ‘நானுப்பாத³னானானிரோத⁴தா’ பன சதுஸந்ததிரூபேன தீ³பேதப்³பா³. இமஸ்ஸ ஹி உத்³த⁴ங் பாத³தலா அதோ⁴ கேஸமத்த²கா தசபரியந்தஸ்ஸ ஸரீரஸ்ஸ தத்த² தத்த² சதுஸந்ததிரூபங் க⁴னபுஞ்ஜபா⁴வேன வத்ததி. ஏவங் வத்தமானஸ்ஸாபிஸ்ஸ ந ஏகுப்பாதா³தி³தா ஸல்லக்கே²தப்³பா³. யதா² பன உபசிகராஜி வா கிபில்லிகராஜி வா ஓலோகியமானா ஏகாப³த்³தா⁴ விய ஹோதி, ந பன ஏகாப³த்³தா⁴. அஞ்ஞிஸ்ஸா ஹி ஸீஸஸந்திகே அஞ்ஞிஸ்ஸா ஸீஸம்பி உத³ரம்பி பாதா³பி, அஞ்ஞிஸ்ஸா உத³ரஸந்திகே அஞ்ஞிஸ்ஸா ஸீஸம்பி உத³ரம்பி பாதா³பி, அஞ்ஞிஸ்ஸா பாத³ஸந்திகே அஞ்ஞிஸ்ஸா ஸீஸம்பி உத³ரம்பி பாதா³பி ஹொந்தி. ஏவமேவ சதுஸந்ததிரூபானம்பி அஞ்ஞஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே அஞ்ஞஸ்ஸ உப்பாதோ³பி ஹோதி டி²திபி ப⁴ங்கோ³பி, அஞ்ஞஸ்ஸ டி²திக்க²ணே அஞ்ஞஸ்ஸ உப்பாதோ³பி ஹோதி டி²திபி ப⁴ங்கோ³பி, அஞ்ஞஸ்ஸ ப⁴ங்க³க்க²ணே அஞ்ஞஸ்ஸ உப்பாதோ³பி ஹோதி டி²திபி ப⁴ங்கோ³பி. ஏவமெத்த² ‘நானுப்பாத³னானானிரோத⁴தா’ வேதி³தப்³பா³.

    ‘Nānuppādanānānirodhatā’ pana catusantatirūpena dīpetabbā. Imassa hi uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantassa sarīrassa tattha tattha catusantatirūpaṃ ghanapuñjabhāvena vattati. Evaṃ vattamānassāpissa na ekuppādāditā sallakkhetabbā. Yathā pana upacikarāji vā kipillikarāji vā olokiyamānā ekābaddhā viya hoti, na pana ekābaddhā. Aññissā hi sīsasantike aññissā sīsampi udarampi pādāpi, aññissā udarasantike aññissā sīsampi udarampi pādāpi, aññissā pādasantike aññissā sīsampi udarampi pādāpi honti. Evameva catusantatirūpānampi aññassa uppādakkhaṇe aññassa uppādopi hoti ṭhitipi bhaṅgopi, aññassa ṭhitikkhaṇe aññassa uppādopi hoti ṭhitipi bhaṅgopi, aññassa bhaṅgakkhaṇe aññassa uppādopi hoti ṭhitipi bhaṅgopi. Evamettha ‘nānuppādanānānirodhatā’ veditabbā.

    ‘அதீதாதீ³னி’ பன தூ³ரது³கபரியோஸானானி பாளியங் ஆக³தானேவ. ‘பச்சயஸமுட்டா²னானி’பி ‘‘கம்மஜங், கம்மபச்சயங், கம்மபச்சயஉதுஸமுட்டா²ன’’ந்திஆதி³னா (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 975) நயேன ஹெட்டா² கதி²தானியேவ. பஞ்சபி பன க²ந்தா⁴ பரினிப்ப²ன்னாவ ஹொந்தி, நோ அபரினிப்ப²ன்னா; ஸங்க²தாவ நோ அஸங்க²தா; அபிச நிப்ப²ன்னாபி ஹொந்தியேவ. ஸபா⁴வத⁴ம்மேஸு ஹி நிப்³பா³னமேவேகங் அபரினிப்ப²ன்னங் அனிப்ப²ன்னஞ்ச. நிரோத⁴ஸமாபத்தி பன நாமபஞ்ஞத்தி ச கத²ந்தி? நிரோத⁴ஸமாபத்தி லோகியலோகுத்தராதி வா ஸங்க²தாஸங்க²தாதி வா பரினிப்ப²ன்னாபரினிப்ப²ன்னாதி வா ந வத்தப்³பா³. நிப்ப²ன்னா பன ஹோதி ஸமாபஜ்ஜந்தேன ஸமாபஜ்ஜிதப்³ப³தோ. ததா² நாமபஞ்ஞத்தி. ஸாபி ஹி லோகியாதி³பே⁴த³ங் ந லப⁴தி; நிப்ப²ன்னா பன ஹோதி நோ அனிப்ப²ன்னா; நாமக்³க³ஹணஞ்ஹி க³ண்ஹந்தோவ க³ண்ஹாதீதி.

    ‘Atītādīni’ pana dūradukapariyosānāni pāḷiyaṃ āgatāneva. ‘Paccayasamuṭṭhānāni’pi ‘‘kammajaṃ, kammapaccayaṃ, kammapaccayautusamuṭṭhāna’’ntiādinā (dha. sa. aṭṭha. 975) nayena heṭṭhā kathitāniyeva. Pañcapi pana khandhā parinipphannāva honti, no aparinipphannā; saṅkhatāva no asaṅkhatā; apica nipphannāpi hontiyeva. Sabhāvadhammesu hi nibbānamevekaṃ aparinipphannaṃ anipphannañca. Nirodhasamāpatti pana nāmapaññatti ca kathanti? Nirodhasamāpatti lokiyalokuttarāti vā saṅkhatāsaṅkhatāti vā parinipphannāparinipphannāti vā na vattabbā. Nipphannā pana hoti samāpajjantena samāpajjitabbato. Tathā nāmapaññatti. Sāpi hi lokiyādibhedaṃ na labhati; nipphannā pana hoti no anipphannā; nāmaggahaṇañhi gaṇhantova gaṇhātīti.

    கமாதி³வினிச்ச²யகதா²

    Kamādivinicchayakathā

    ஏவங் பகிண்ணகதோ க²ந்தே⁴ விதி³த்வா புன ஏதேஸுயேவ –

    Evaṃ pakiṇṇakato khandhe viditvā puna etesuyeva –

    க²ந்தே⁴ஸு ஞாணபே⁴த³த்த²ங், கமதோத² விஸேஸதோ;

    Khandhesu ñāṇabhedatthaṃ, kamatotha visesato;

    அனூனாதி⁴கதோ சேவ, உபமாதோ ததே²வ ச.

    Anūnādhikato ceva, upamāto tatheva ca.

    த³ட்ட²ப்³ப³தோ த்³விதா⁴ ஏவங், பஸ்ஸந்தஸ்ஸத்த²ஸித்³தி⁴தோ;

    Daṭṭhabbato dvidhā evaṃ, passantassatthasiddhito;

    வினிச்ச²யனயோ ஸம்மா, விஞ்ஞாதப்³போ³ விபா⁴வினா.

    Vinicchayanayo sammā, viññātabbo vibhāvinā.

    தத்த² ‘கமதோ’தி இத⁴ உப்பத்திக்கமோ, பஹானக்கமோ, படிபத்திக்கமோ, பூ⁴மிக்கமோ, தே³ஸனாக்கமோதி ப³ஹுவிதோ⁴ கமோ.

    Tattha ‘kamato’ti idha uppattikkamo, pahānakkamo, paṭipattikkamo, bhūmikkamo, desanākkamoti bahuvidho kamo.

    தத்த² ‘‘பட²மங் கலலங் ஹோதி, கலலா ஹோதி அப்³பு³த³’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 1.235) ஏவமாதி³ உப்பத்திக்கமோ. ‘‘த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³பா³ த⁴ம்மா, பா⁴வனாய பஹாதப்³பா³ த⁴ம்மா’’தி (த⁴॰ ஸ॰ திகமாதிகா 8) ஏவமாதி³ பஹானக்கமோ. ‘‘ஸீலவிஸுத்³தி⁴, சித்தவிஸுத்³தீ⁴’’தி (ம॰ நி॰ 1.259; படி॰ ம॰ 3.41) ஏவமாதி³ படிபத்திக்கமோ. ‘‘காமாவசரா , ரூபாவசரா’’தி ஏவமாதி³ பூ⁴மிக்கமோ. ‘‘சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா, சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னா’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.145) வா ‘‘தா³னகத²ங் ஸீலகத²’’ந்தி (ம॰ நி॰ 2.69; தீ³॰ நி॰ 1.298) வா ஏவமாதி³ தே³ஸனாக்கமோ. தேஸு இத⁴ உப்பத்திக்கமோ தாவ ந யுஜ்ஜதி, கலலாதீ³னங் விய க²ந்தா⁴னங் புப்³பா³பரியவவத்தா²னேன அனுப்பத்திதோ; ந பஹானக்கமோ குஸலாப்³யாகதானங் அப்பஹாதப்³ப³தோ; ந படிபத்திக்கமோ அகுஸலானங் அப்படிபஜ்ஜனீயதோ; ந பூ⁴மிக்கமோ வேத³னாதீ³னங் சதுபூ⁴மகபரியாபன்னத்தா.

    Tattha ‘‘paṭhamaṃ kalalaṃ hoti, kalalā hoti abbuda’’nti (saṃ. ni. 1.235) evamādi uppattikkamo. ‘‘Dassanena pahātabbā dhammā, bhāvanāya pahātabbā dhammā’’ti (dha. sa. tikamātikā 8) evamādi pahānakkamo. ‘‘Sīlavisuddhi, cittavisuddhī’’ti (ma. ni. 1.259; paṭi. ma. 3.41) evamādi paṭipattikkamo. ‘‘Kāmāvacarā , rūpāvacarā’’ti evamādi bhūmikkamo. ‘‘Cattāro satipaṭṭhānā, cattāro sammappadhānā’’ti (dī. ni. 3.145) vā ‘‘dānakathaṃ sīlakatha’’nti (ma. ni. 2.69; dī. ni. 1.298) vā evamādi desanākkamo. Tesu idha uppattikkamo tāva na yujjati, kalalādīnaṃ viya khandhānaṃ pubbāpariyavavatthānena anuppattito; na pahānakkamo kusalābyākatānaṃ appahātabbato; na paṭipattikkamo akusalānaṃ appaṭipajjanīyato; na bhūmikkamo vedanādīnaṃ catubhūmakapariyāpannattā.

    தே³ஸனாக்கமோ பன யுஜ்ஜதி. அபே⁴தே³ன ஹி யங் பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு அத்தக்³கா³ஹபதிதங் வேனெய்யஜனங் ஸமூஹக⁴னவினிப்³போ⁴க³த³ஸ்ஸனேன அத்தக்³கா³ஹதோ மோசேதுகாமோ ப⁴க³வா ஹிதகாமோ தஸ்ஸ ஜனஸ்ஸ ஸுக²க்³க³ஹணத்த²ங் சக்கு²ஆதீ³னம்பி விஸயபூ⁴தங் ஓளாரிகங் பட²மங் ரூபக்க²ந்த⁴ங் தே³ஸேஸி. ததோ இட்டா²னிட்ட²ரூபஸங்வேதி³தங் வேத³னங், யங் வேத³யதி தங் ஸஞ்ஜானாதீதி ஏவங் வேத³னாவிஸயஸ்ஸ ஆகாரக்³கா³ஹிகங் ஸஞ்ஞங், ஸஞ்ஞாவஸேன அபி⁴ஸங்கா²ரகே ஸங்கா²ரே, தேஸங் வேத³னாதீ³னங் நிஸ்ஸயங் அதி⁴பதிபூ⁴தஞ்ச விஞ்ஞாணந்தி ஏவங் தாவ ‘கமதோ’ வினிச்ச²யனயோ விஞ்ஞாதப்³போ³.

    Desanākkamo pana yujjati. Abhedena hi yaṃ pañcasu khandhesu attaggāhapatitaṃ veneyyajanaṃ samūhaghanavinibbhogadassanena attaggāhato mocetukāmo bhagavā hitakāmo tassa janassa sukhaggahaṇatthaṃ cakkhuādīnampi visayabhūtaṃ oḷārikaṃ paṭhamaṃ rūpakkhandhaṃ desesi. Tato iṭṭhāniṭṭharūpasaṃveditaṃ vedanaṃ, yaṃ vedayati taṃ sañjānātīti evaṃ vedanāvisayassa ākāraggāhikaṃ saññaṃ, saññāvasena abhisaṅkhārake saṅkhāre, tesaṃ vedanādīnaṃ nissayaṃ adhipatibhūtañca viññāṇanti evaṃ tāva ‘kamato’ vinicchayanayo viññātabbo.

    ‘விஸேஸதோ’தி க²ந்தா⁴னஞ்ச உபாதா³னக்க²ந்தா⁴னஞ்ச விஸேஸதோ. கோ பன தேஸங் விஸேஸோ? க²ந்தா⁴ தாவ அவிஸேஸதோ வுத்தா, உபாதா³னக்க²ந்தா⁴ ஸாஸவஉபாதா³னீயபா⁴வேன விஸேஸெத்வா. யதா²ஹ –

    ‘Visesato’ti khandhānañca upādānakkhandhānañca visesato. Ko pana tesaṃ viseso? Khandhā tāva avisesato vuttā, upādānakkhandhā sāsavaupādānīyabhāvena visesetvā. Yathāha –

    ‘‘பஞ்ச, பி⁴க்க²வே, க²ந்தே⁴ தே³ஸெஸ்ஸாமி பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தே⁴ ச, தங் ஸுணாத². கதமே ச, பி⁴க்க²வே, பஞ்சக்க²ந்தா⁴? யங் கிஞ்சி, பி⁴க்க²வே, ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங்…பே॰… ஸந்திகே வா – அயங் வுச்சதி, ரூபக்க²ந்தோ⁴. யா காசி வேத³னா…பே॰… யா காசி ஸஞ்ஞா…பே॰… யே கேசி ஸங்கா²ரா…பே॰… யங் கிஞ்சி விஞ்ஞாணங் …பே॰… ஸந்திகே வா – அயங் வுச்சதி, விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴. இமே வுச்சந்தி, பி⁴க்க²வே, பஞ்சக்க²ந்தா⁴. கதமே ச, பி⁴க்க²வே, பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴? யங் கிஞ்சி, பி⁴க்க²வே, ரூபங்…பே॰… ஸந்திகே வா ஸாஸவங் உபாதா³னியங் – அயங் வுச்சதி, ரூபூபாதா³னக்க²ந்தோ⁴. யா காசி வேத³னா…பே॰… யங் கிஞ்சி விஞ்ஞாணங்…பே॰… ஸந்திகே வா ஸாஸவங் உபாதா³னியங் – அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴. இமே வுச்சந்தி, பி⁴க்க²வே, பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.48).

    ‘‘Pañca, bhikkhave, khandhe desessāmi pañcupādānakkhandhe ca, taṃ suṇātha. Katame ca, bhikkhave, pañcakkhandhā? Yaṃ kiñci, bhikkhave, rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ…pe… santike vā – ayaṃ vuccati, rūpakkhandho. Yā kāci vedanā…pe… yā kāci saññā…pe… ye keci saṅkhārā…pe… yaṃ kiñci viññāṇaṃ …pe… santike vā – ayaṃ vuccati, viññāṇakkhandho. Ime vuccanti, bhikkhave, pañcakkhandhā. Katame ca, bhikkhave, pañcupādānakkhandhā? Yaṃ kiñci, bhikkhave, rūpaṃ…pe… santike vā sāsavaṃ upādāniyaṃ – ayaṃ vuccati, rūpūpādānakkhandho. Yā kāci vedanā…pe… yaṃ kiñci viññāṇaṃ…pe… santike vā sāsavaṃ upādāniyaṃ – ayaṃ vuccati, bhikkhave, viññāṇupādānakkhandho. Ime vuccanti, bhikkhave, pañcupādānakkhandhā’’ti (saṃ. ni. 3.48).

    எத்த² ச யதா² வேத³னாத³யோ அனாஸவாபி ஸாஸவாபி அத்தி², ந ஏவங் ரூபங். யஸ்மா பனஸ்ஸ ராஸட்டே²ன க²ந்த⁴பா⁴வோ யுஜ்ஜதி தஸ்மா க²ந்தே⁴ஸு வுத்தங். யஸ்மா ராஸட்டே²ன ச ஸாஸவட்டே²ன ச உபாதா³னக்க²ந்த⁴பா⁴வோ யுஜ்ஜதி தஸ்மா உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு வுத்தங். வேத³னாத³யோ பன அனாஸவாவ க²ந்தே⁴ஸு வுத்தா, ஸாஸவா உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு. ‘உபாதா³னக்க²ந்தா⁴’தி எத்த² ச உபாதா³னகோ³சரா க²ந்தா⁴ உபாதா³னக்க²ந்தா⁴தி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. இத⁴ பன ஸப்³பே³பேதே ஏகஜ்ஜ²ங் கத்வா க²ந்தா⁴தி அதி⁴ப்பேதா.

    Ettha ca yathā vedanādayo anāsavāpi sāsavāpi atthi, na evaṃ rūpaṃ. Yasmā panassa rāsaṭṭhena khandhabhāvo yujjati tasmā khandhesu vuttaṃ. Yasmā rāsaṭṭhena ca sāsavaṭṭhena ca upādānakkhandhabhāvo yujjati tasmā upādānakkhandhesu vuttaṃ. Vedanādayo pana anāsavāva khandhesu vuttā, sāsavā upādānakkhandhesu. ‘Upādānakkhandhā’ti ettha ca upādānagocarā khandhā upādānakkhandhāti evamattho daṭṭhabbo. Idha pana sabbepete ekajjhaṃ katvā khandhāti adhippetā.

    ‘அனூனாதி⁴கதோ’தி கஸ்மா பன ப⁴க³வதா பஞ்சேவ க²ந்தா⁴ வுத்தா அனூனா அனதி⁴காதி? ஸப்³ப³ஸங்க²தஸபா⁴கே³கஸங்க³ஹதோ, அத்தத்தனியக்³கா³ஹவத்து²ஸ்ஸ ஏதப்பரமதோ, அஞ்ஞேஸஞ்ச தத³வரோத⁴தோ. அனேகப்பபே⁴தே³ஸு ஹி ஸங்க²தத⁴ம்மேஸு ஸபா⁴க³வஸேன ஸங்க³ய்ஹமானேஸு ரூபங் ரூபஸபா⁴க³ஸங்க³ஹவஸேன ஏகோ க²ந்தோ⁴ ஹோதி, வேத³னா வேத³னாஸபா⁴க³ஸங்க³ஹவஸேன ஏகோ க²ந்தோ⁴ ஹோதி. ஏஸ நயோ ஸஞ்ஞாதீ³ஸுபி. தஸ்மா ஸப்³ப³ஸங்க²தஸபா⁴க³ஸங்க³ஹதோ பஞ்சேவ வுத்தா. ஏதபரமஞ்சேதங் அத்தத்தனியக்³கா³ஹவத்து² யதி³த³ங் ரூபாத³யோ பஞ்ச. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘ரூபே கோ², பி⁴க்க²வே, ஸதி ரூபங் உபாதா³ய ரூபங் அபி⁴னிவிஸ்ஸ ஏவங் தி³ட்டி² உப்பஜ்ஜதி – ‘ஏதங் மம, ஏஸோஹமஸ்மி, ஏஸோ மே அத்தா’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.207). வேத³னாய… ஸஞ்ஞாய… ஸங்கா²ரேஸு…. விஞ்ஞாணே ஸதி விஞ்ஞாணங் உபாதா³ய விஞ்ஞாணங் அபி⁴னிவிஸ்ஸ ஏவங் தி³ட்டி² உப்பஜ்ஜதி – ‘ஏதங் மம, ஏஸோஹமஸ்மி, ஏஸோ மே அத்தா’’’தி. தஸ்மா அத்தத்தனியக்³கா³ஹவத்து²ஸ்ஸ ஏதபரமதோபி பஞ்சேவ வுத்தா. யேபி சஞ்ஞே ஸீலாத³யோ பஞ்ச த⁴ம்மக்க²ந்தா⁴ வுத்தா, தேபி ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴பரியாபன்னத்தா எத்தே²வ அவரோத⁴ங் க³ச்ச²ந்தி. தஸ்மா அஞ்ஞேஸங் தத³வரோத⁴தோபி பஞ்சேவ வுத்தாதி. ஏவங் ‘அனூனாதி⁴கதோ’ வினிச்ச²யனயோ விஞ்ஞாதப்³போ³.

    ‘Anūnādhikato’ti kasmā pana bhagavatā pañceva khandhā vuttā anūnā anadhikāti? Sabbasaṅkhatasabhāgekasaṅgahato, attattaniyaggāhavatthussa etapparamato, aññesañca tadavarodhato. Anekappabhedesu hi saṅkhatadhammesu sabhāgavasena saṅgayhamānesu rūpaṃ rūpasabhāgasaṅgahavasena eko khandho hoti, vedanā vedanāsabhāgasaṅgahavasena eko khandho hoti. Esa nayo saññādīsupi. Tasmā sabbasaṅkhatasabhāgasaṅgahato pañceva vuttā. Etaparamañcetaṃ attattaniyaggāhavatthu yadidaṃ rūpādayo pañca. Vuttañhetaṃ – ‘‘rūpe kho, bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti (saṃ. ni. 3.207). Vedanāya… saññāya… saṅkhāresu…. Viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti. Tasmā attattaniyaggāhavatthussa etaparamatopi pañceva vuttā. Yepi caññe sīlādayo pañca dhammakkhandhā vuttā, tepi saṅkhārakkhandhapariyāpannattā ettheva avarodhaṃ gacchanti. Tasmā aññesaṃ tadavarodhatopi pañceva vuttāti. Evaṃ ‘anūnādhikato’ vinicchayanayo viññātabbo.

    ‘உபமாதோ’தி எத்த² ஹி கி³லானஸாலூபமோ ரூபுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴ கி³லானூபமஸ்ஸ விஞ்ஞாணுபாதா³னக்க²ந்த⁴ஸ்ஸ வத்து²த்³வாராரம்மணவஸேன நிவாஸனட்டா²னதோ, கே³லஞ்ஞூபமோ வேத³னுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴ ஆபா³த⁴கத்தா, கே³லஞ்ஞஸமுட்டா²னூபமோ ஸஞ்ஞுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴ காமஸஞ்ஞாதி³வஸேன ராகா³தி³ஸம்பயுத்தவேத³னாஸம்ப⁴வா, அஸப்பாயஸேவனூபமோ ஸங்கா²ருபாதா³னக்க²ந்தோ⁴ வேத³னாகே³லஞ்ஞஸ்ஸ நிதா³னத்தா. ‘‘வேத³னங் வேத³னத்தாய ஸங்க²தமபி⁴ஸங்க²ரொந்தீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.79) ஹி வுத்தங். ததா² ‘‘அகுஸலஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ கதத்தா உபசிதத்தா விபாகங் காயவிஞ்ஞாணங் உப்பன்னங் ஹோதி து³க்க²ஸஹக³த’’ந்தி (த⁴॰ ஸ॰ 556). கி³லானூபமோ விஞ்ஞாணுபாதா³னக்க²ந்தோ⁴ வேத³னாகே³லஞ்ஞேன அபரிமுத்தத்தா. அபிச சாரககாரணஅபராத⁴காரணகாரகஅபராதி⁴கூபமா ஏதே பா⁴ஜனபோ⁴ஜனப்³யஞ்ஜனபரிவேஸகபு⁴ஞ்ஜகூபமா சாதி, ஏவங் ‘உபமாதோ’ வினிச்ச²யனயோ விஞ்ஞாதப்³போ³.

    ‘Upamāto’ti ettha hi gilānasālūpamo rūpupādānakkhandho gilānūpamassa viññāṇupādānakkhandhassa vatthudvārārammaṇavasena nivāsanaṭṭhānato, gelaññūpamo vedanupādānakkhandho ābādhakattā, gelaññasamuṭṭhānūpamo saññupādānakkhandho kāmasaññādivasena rāgādisampayuttavedanāsambhavā, asappāyasevanūpamo saṅkhārupādānakkhandho vedanāgelaññassa nidānattā. ‘‘Vedanaṃ vedanattāya saṅkhatamabhisaṅkharontī’’ti (saṃ. ni. 3.79) hi vuttaṃ. Tathā ‘‘akusalassa kammassa katattā upacitattā vipākaṃ kāyaviññāṇaṃ uppannaṃ hoti dukkhasahagata’’nti (dha. sa. 556). Gilānūpamo viññāṇupādānakkhandho vedanāgelaññena aparimuttattā. Apica cārakakāraṇaaparādhakāraṇakārakaaparādhikūpamā ete bhājanabhojanabyañjanaparivesakabhuñjakūpamā cāti, evaṃ ‘upamāto’ vinicchayanayo viññātabbo.

    ‘த³ட்ட²ப்³ப³தோ த்³விதா⁴’தி ஸங்கே²பதோ வித்தா²ரதோ சாதி ஏவங் த்³விதா⁴ த³ட்ட²ப்³ப³தோ பெத்த² வினிச்ச²யனயோ விஞ்ஞாதப்³போ³. ஸங்கே²பதோ ஹி பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தா⁴ ஆஸிவிஸூபமே (ஸங்॰ நி॰ 4.238) வுத்தனயேன உக்கி²த்தாஸிகபச்சத்தி²கதோ, பா⁴ரஸுத்தவஸேன (ஸங்॰ நி॰ 3.22) பா⁴ரதோ, க²ஜ்ஜனீயபரியாயவஸேன (ஸங்॰ நி॰ 3.79) கா²த³கதோ, யமகஸுத்தவஸேன (ஸங்॰ நி॰ 3.85) அனிச்சது³க்கா²னத்தஸங்க²தவத⁴கதோ த³ட்ட²ப்³பா³.

    ‘Daṭṭhabbato dvidhā’ti saṅkhepato vitthārato cāti evaṃ dvidhā daṭṭhabbato pettha vinicchayanayo viññātabbo. Saṅkhepato hi pañcupādānakkhandhā āsivisūpame (saṃ. ni. 4.238) vuttanayena ukkhittāsikapaccatthikato, bhārasuttavasena (saṃ. ni. 3.22) bhārato, khajjanīyapariyāyavasena (saṃ. ni. 3.79) khādakato, yamakasuttavasena (saṃ. ni. 3.85) aniccadukkhānattasaṅkhatavadhakato daṭṭhabbā.

    வித்தா²ரதோ பனெத்த² பே²ணபிண்டோ³ விய ரூபங் த³ட்ட²ப்³ப³ங், உத³கபுப்³பு³ளோ விய வேத³னா, மரீசிகா விய ஸஞ்ஞா, கத³லிக்க²ந்தோ⁴ விய ஸங்கா²ரா, மாயா விய விஞ்ஞாணங். வுத்தஞ்ஹேதங் –

    Vitthārato panettha pheṇapiṇḍo viya rūpaṃ daṭṭhabbaṃ, udakapubbuḷo viya vedanā, marīcikā viya saññā, kadalikkhandho viya saṅkhārā, māyā viya viññāṇaṃ. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘பே²ணபிண்டூ³பமங் ரூபங், வேத³னா புப்³பு³ளூபமா;

    ‘‘Pheṇapiṇḍūpamaṃ rūpaṃ, vedanā pubbuḷūpamā;

    மரீசிகூபமா ஸஞ்ஞா, ஸங்கா²ரா கத³லூபமா;

    Marīcikūpamā saññā, saṅkhārā kadalūpamā;

    மாயூபமஞ்ச விஞ்ஞாணங், தே³ஸிதாதி³ச்சப³ந்து⁴னா’’தி. (ஸங்॰ நி॰ 3.95);

    Māyūpamañca viññāṇaṃ, desitādiccabandhunā’’ti. (saṃ. ni. 3.95);

    தத்த² ரூபாதீ³னங் பே²ணபிண்டா³தீ³ஹி ஏவங் ஸதி³ஸதா வேதி³தப்³பா³ – யதா² ஹி பே²ணபிண்டோ³ நிஸ்ஸாரோவ ஏவங் ரூபம்பி நிச்சஸாரது⁴வஸாரஅத்தஸாரவிரஹேன நிஸ்ஸாரமேவ. யதா² ச ஸோ ‘இமினா பத்தங் வா தா²லகங் வா கரிஸ்ஸாமீ’தி க³ஹேதுங் ந ஸக்கா, க³ஹிதோபி தமத்த²ங் ந ஸாதே⁴தி பி⁴ஜ்ஜதேவ; ஏவங் ரூபம்பி ‘நிச்ச’ந்தி வா ‘து⁴வ’ந்தி வா ‘அஹ’ந்தி வா ‘மம’ந்தி வா க³ஹேதுங் ந ஸக்கா, க³ஹிதம்பி ந ததா² திட்ட²தி, அனிச்சங் து³க்க²ங் அனத்தா அஸுப⁴ஞ்ஞேவ ஹோதீதி. ஏவங் ‘பே²ணபிண்ட³ஸதி³ஸமேவ’ ஹோதி.

    Tattha rūpādīnaṃ pheṇapiṇḍādīhi evaṃ sadisatā veditabbā – yathā hi pheṇapiṇḍo nissārova evaṃ rūpampi niccasāradhuvasāraattasāravirahena nissārameva. Yathā ca so ‘iminā pattaṃ vā thālakaṃ vā karissāmī’ti gahetuṃ na sakkā, gahitopi tamatthaṃ na sādheti bhijjateva; evaṃ rūpampi ‘nicca’nti vā ‘dhuva’nti vā ‘aha’nti vā ‘mama’nti vā gahetuṃ na sakkā, gahitampi na tathā tiṭṭhati, aniccaṃ dukkhaṃ anattā asubhaññeva hotīti. Evaṃ ‘pheṇapiṇḍasadisameva’ hoti.

    யதா² வா பன பே²ணபிண்டோ³ சி²த்³தா³வசி²த்³தோ³ அனேகஸந்தி⁴க⁴டிதோ ப³ஹூன்னங் உத³கஸப்பாதீ³னங் பாணானங் ஆவாஸோ, ஏவங் ரூபம்பி சி²த்³தா³வசி²த்³த³ங் அனேகஸந்தி⁴க⁴டிதங். குலவஸேன செத்த² அஸீதி கிமிகுலானி வஸந்தி. ததே³வ தேஸங் ஸூதிக⁴ரம்பி வச்சகுடிபி கி³லானஸாலாபி ஸுஸானம்பி. ந தே அஞ்ஞத்த² க³ந்த்வா க³ப்³ப⁴வுட்டா²னாதீ³னி கரொந்தி. ஏவம்பி பே²ணபிண்ட³ஸதி³ஸங். யதா² ச பே²ணபிண்டோ³ ஆதி³தோவ ப³த³ரபக்கமத்தோ ஹுத்வா அனுபுப்³பே³ன பப்³ப³தகூடமத்தோபி ஹோதி, ஏவங் ரூபம்பி ஆதி³தோ கலலமத்தங் ஹுத்வா அனுபுப்³பே³ன ப்³யாமமத்தம்பி கோ³மஹிங்ஸஹத்தி²ஆதீ³னங் வஸேன பப்³ப³தகூடமத்தம்பி ஹோதி, மச்ச²கச்ச²பாதீ³னங் வஸேன அனேகயோஜனஸதப்பமாணம்பி. ஏவம்பி பே²ணபிண்ட³ஸதி³ஸங். யதா² ச பே²ணபிண்டோ³ உட்டி²தமத்தோபி பி⁴ஜ்ஜதி, தோ²கங் க³ந்த்வாபி, ஸமுத்³த³ங் பத்வா பன அவஸ்ஸமேவ பி⁴ஜ்ஜதி; ஏவமேவ ரூபம்பி கலலபா⁴வேபி பி⁴ஜ்ஜதி, அப்³பு³தா³தி³பா⁴வே, அந்தரா பன அபே⁴ஜ்ஜமானம்பி வஸ்ஸஸதாயுகானங் வஸ்ஸஸதங் பத்வா அவஸ்ஸமேவ பி⁴ஜ்ஜதி, மரணமுகே² சுண்ணவிசுண்ணங் ஹோதி. ஏவம்பி பே²ணபிண்ட³ஸதி³ஸங்.

    Yathā vā pana pheṇapiṇḍo chiddāvachiddo anekasandhighaṭito bahūnnaṃ udakasappādīnaṃ pāṇānaṃ āvāso, evaṃ rūpampi chiddāvachiddaṃ anekasandhighaṭitaṃ. Kulavasena cettha asīti kimikulāni vasanti. Tadeva tesaṃ sūtigharampi vaccakuṭipi gilānasālāpi susānampi. Na te aññattha gantvā gabbhavuṭṭhānādīni karonti. Evampi pheṇapiṇḍasadisaṃ. Yathā ca pheṇapiṇḍo āditova badarapakkamatto hutvā anupubbena pabbatakūṭamattopi hoti, evaṃ rūpampi ādito kalalamattaṃ hutvā anupubbena byāmamattampi gomahiṃsahatthiādīnaṃ vasena pabbatakūṭamattampi hoti, macchakacchapādīnaṃ vasena anekayojanasatappamāṇampi. Evampi pheṇapiṇḍasadisaṃ. Yathā ca pheṇapiṇḍo uṭṭhitamattopi bhijjati, thokaṃ gantvāpi, samuddaṃ patvā pana avassameva bhijjati; evameva rūpampi kalalabhāvepi bhijjati, abbudādibhāve, antarā pana abhejjamānampi vassasatāyukānaṃ vassasataṃ patvā avassameva bhijjati, maraṇamukhe cuṇṇavicuṇṇaṃ hoti. Evampi pheṇapiṇḍasadisaṃ.

    யதா² பன புப்³பு³ளோ அஸாரோ, ஏவங் வேத³னாபி. யதா² ச ஸோ அப³லோ, அக³ய்ஹுபகோ³, ந ஸக்கா தங் க³ஹெத்வா ப²லகங் வா ஆஸனங் வா காதுங், க³ஹிதக்³க³ஹிதோபி பி⁴ஜ்ஜதேவ; ஏவங் வேத³னாபி அப³லா, அக³ய்ஹுபகா³, ந ஸக்கா ‘நிச்சா’தி வா ‘து⁴வா’தி வா க³ஹேதுங், க³ஹிதாபி ந ததா² திட்ட²தி. ஏவங் அக³ய்ஹுபக³தாயபி வேத³னா ‘புப்³பு³ளஸதி³ஸா’. யதா² பன தஸ்மிங் தஸ்மிங் உத³கபி³ந்து³ம்ஹி புப்³பு³ளோ உப்பஜ்ஜதி சேவ நிருஜ்ஜ²தி ச, ந சிரட்டி²திகோ ஹோதி; ஏவங் வேத³னாபி உப்பஜ்ஜதி சேவ நிருஜ்ஜ²தி ச, ந சிரட்டி²திகா ஹோதி, ஏகச்ச²ரக்க²ணே கோடிஸதஸஹஸ்ஸஸங்க்²யா உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²தி. யதா² ச புப்³பு³ளோ உத³கதலங், உத³கபி³ந்து³ங் , உத³கஜல்லகங் ஸங்கட்³டி⁴த்வா புடங் கத்வா க³ஹணவாதஞ்சாதி சத்தாரி காரணானி படிச்ச உப்பஜ்ஜதி; ஏவங் வேத³னாபி வத்து²ங், ஆரம்மணங், கிலேஸஜாலங், ப²ஸ்ஸஸங்க⁴ட்டனஞ்சாதி சத்தாரி காரணானி படிச்ச உப்பஜ்ஜதி. ஏவம்பி வேத³னா புப்³பு³ளஸதி³ஸா.

    Yathā pana pubbuḷo asāro, evaṃ vedanāpi. Yathā ca so abalo, agayhupago, na sakkā taṃ gahetvā phalakaṃ vā āsanaṃ vā kātuṃ, gahitaggahitopi bhijjateva; evaṃ vedanāpi abalā, agayhupagā, na sakkā ‘niccā’ti vā ‘dhuvā’ti vā gahetuṃ, gahitāpi na tathā tiṭṭhati. Evaṃ agayhupagatāyapi vedanā ‘pubbuḷasadisā’. Yathā pana tasmiṃ tasmiṃ udakabindumhi pubbuḷo uppajjati ceva nirujjhati ca, na ciraṭṭhitiko hoti; evaṃ vedanāpi uppajjati ceva nirujjhati ca, na ciraṭṭhitikā hoti, ekaccharakkhaṇe koṭisatasahassasaṅkhyā uppajjitvā nirujjhati. Yathā ca pubbuḷo udakatalaṃ, udakabinduṃ , udakajallakaṃ saṅkaḍḍhitvā puṭaṃ katvā gahaṇavātañcāti cattāri kāraṇāni paṭicca uppajjati; evaṃ vedanāpi vatthuṃ, ārammaṇaṃ, kilesajālaṃ, phassasaṅghaṭṭanañcāti cattāri kāraṇāni paṭicca uppajjati. Evampi vedanā pubbuḷasadisā.

    ஸஞ்ஞாபி அஸாரகட்டே²ன ‘மரீசிஸதி³ஸா’. ததா² அக³ய்ஹுபக³ட்டே²ன; ந ஹி ஸக்கா தங் க³ஹெத்வா பிவிதுங் வா ந்ஹாயிதுங் வா பா⁴ஜனங் வா பூரேதுங். அபிச யதா² மரீசி விப்ப²ந்த³தி, ஸஞ்ஜாதூமிவேகோ³ விய கா²யதி; ஏவங் நீலஸஞ்ஞாதி³பே⁴தா³ ஸஞ்ஞாபி நீலாதி³அனுப⁴வனத்தா²ய ப²ந்த³தி விப்ப²ந்த³தி. யதா² ச மரீசி மஹாஜனங் விப்பலம்பே⁴தி , ‘பரிபுண்ணவாபீ விய பரிபுண்ணனதீ³ விய தி³ஸ்ஸதீ’தி வதா³பேதி; ஏவங் ஸஞ்ஞாபி விப்பலம்பே⁴தி, ‘இத³ங் நீலகங் ஸுப⁴ங் ஸுக²ங் நிச்ச’ந்தி வதா³பேதி. பீதகாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஏவங் விப்பலம்ப⁴னேனாபி மரீசிஸதி³ஸா.

    Saññāpi asārakaṭṭhena ‘marīcisadisā’. Tathā agayhupagaṭṭhena; na hi sakkā taṃ gahetvā pivituṃ vā nhāyituṃ vā bhājanaṃ vā pūretuṃ. Apica yathā marīci vipphandati, sañjātūmivego viya khāyati; evaṃ nīlasaññādibhedā saññāpi nīlādianubhavanatthāya phandati vipphandati. Yathā ca marīci mahājanaṃ vippalambheti , ‘paripuṇṇavāpī viya paripuṇṇanadī viya dissatī’ti vadāpeti; evaṃ saññāpi vippalambheti, ‘idaṃ nīlakaṃ subhaṃ sukhaṃ nicca’nti vadāpeti. Pītakādīsupi eseva nayo. Evaṃ vippalambhanenāpi marīcisadisā.

    ஸங்கா²ராபி அஸாரகட்டே²ன ‘கத³லிக்க²ந்த⁴ஸதி³ஸா’. ததா² அக³ய்ஹுபக³ட்டே²ன. யதே²வ ஹி கத³லிக்க²ந்த⁴தோ கிஞ்சி க³ஹெத்வா ந ஸக்கா கோ³பானஸீஆதீ³னமத்தா²ய உபனேதுங், உபனீதம்பி ந ததா² ஹோதி; ஏவங் ஸங்கா²ராபி ந ஸக்கா நிச்சாதி³வஸேன க³ஹேதுங், க³ஹிதாபி ந ததா² ஹொந்தி. யதா² ச கத³லிக்க²ந்தோ⁴ ப³ஹுவட்டிஸமோதா⁴னோ ஹோதி, ஏவங் ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴பி ப³ஹுத⁴ம்மஸமோதா⁴னோ. யதா² ச கத³லிக்க²ந்தோ⁴ நானாலக்க²ணோ, அஞ்ஞோயேவ ஹி பா³ஹிராய பத்தவட்டியா வண்ணோ, அஞ்ஞோ ததோ அப்³ப⁴ந்தரப்³ப⁴ந்தரானங்; ஏவமேவ ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴பி அஞ்ஞதே³வ ப²ஸ்ஸஸ்ஸ லக்க²ணங், அஞ்ஞங் சேதனாதீ³னங். ஸமோதா⁴னெத்வா பன ஸங்கா²ரக்க²ந்தொ⁴த்வேவ வுச்சதீதி. ஏவம்பி ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴ கத³லிக்க²ந்த⁴ஸதி³ஸோ.

    Saṅkhārāpi asārakaṭṭhena ‘kadalikkhandhasadisā’. Tathā agayhupagaṭṭhena. Yatheva hi kadalikkhandhato kiñci gahetvā na sakkā gopānasīādīnamatthāya upanetuṃ, upanītampi na tathā hoti; evaṃ saṅkhārāpi na sakkā niccādivasena gahetuṃ, gahitāpi na tathā honti. Yathā ca kadalikkhandho bahuvaṭṭisamodhāno hoti, evaṃ saṅkhārakkhandhopi bahudhammasamodhāno. Yathā ca kadalikkhandho nānālakkhaṇo, aññoyeva hi bāhirāya pattavaṭṭiyā vaṇṇo, añño tato abbhantarabbhantarānaṃ; evameva saṅkhārakkhandhopi aññadeva phassassa lakkhaṇaṃ, aññaṃ cetanādīnaṃ. Samodhānetvā pana saṅkhārakkhandhotveva vuccatīti. Evampi saṅkhārakkhandho kadalikkhandhasadiso.

    விஞ்ஞாணம்பி அஸாரகட்டே²ன ‘மாயாஸதி³ஸங்’. ததா² அக³ய்ஹுபக³ட்டே²ன. யதா² ச மாயா இத்தரா லஹுபச்சுபட்டா²னா, ஏவங் விஞ்ஞாணங். தஞ்ஹி ததோபி இத்தரதரஞ்சேவ லஹுபச்சுபட்டா²னதரஞ்ச. தேனேவ ஹி சித்தேன புரிஸோ ஆக³தோ விய, க³தோ விய, டி²தோ விய, நிஸின்னோ விய ஹோதி. அஞ்ஞதே³வ சாக³மனகாலே சித்தங், அஞ்ஞங் க³மனகாலாதீ³ஸு. ஏவம்பி விஞ்ஞாணங் மாயாஸதி³ஸங். மாயா ச மஹாஜனங் வஞ்சேதி, யங் கிஞ்சிதே³வ ‘இத³ங் ஸுவண்ணங் ரஜதங் முத்தா’திபி க³ஹாபேதி. விஞ்ஞாணம்பி மஹாஜனங் வஞ்சேதி, தேனேவ சித்தேன ஆக³ச்ச²ந்தங் விய, க³ச்ச²ந்தங் விய, டி²தங் விய, நிஸின்னங் விய கத்வா கா³ஹாபேதி. அஞ்ஞதே³வ ச ஆக³மனே சித்தங், அஞ்ஞங் க³மனாதீ³ஸு. ஏவம்பி விஞ்ஞாணங் மாயாஸதி³ஸங். விஸேஸதோ ச ஸுபா⁴ரம்மணம்பி ஓளாரிகம்பி அஜ்ஜ²த்திகரூபங் அஸுப⁴ந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். வேத³னா தீஹி து³க்க²தாஹி அவினிமுத்ததோ து³க்கா²தி ஸஞ்ஞாஸங்கா²ரா அவிதெ⁴ய்யதோ அனத்தாதி விஞ்ஞாணங் உத³யப்³ப³யத⁴ம்மதோ அனிச்சந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Viññāṇampi asārakaṭṭhena ‘māyāsadisaṃ’. Tathā agayhupagaṭṭhena. Yathā ca māyā ittarā lahupaccupaṭṭhānā, evaṃ viññāṇaṃ. Tañhi tatopi ittaratarañceva lahupaccupaṭṭhānatarañca. Teneva hi cittena puriso āgato viya, gato viya, ṭhito viya, nisinno viya hoti. Aññadeva cāgamanakāle cittaṃ, aññaṃ gamanakālādīsu. Evampi viññāṇaṃ māyāsadisaṃ. Māyā ca mahājanaṃ vañceti, yaṃ kiñcideva ‘idaṃ suvaṇṇaṃ rajataṃ muttā’tipi gahāpeti. Viññāṇampi mahājanaṃ vañceti, teneva cittena āgacchantaṃ viya, gacchantaṃ viya, ṭhitaṃ viya, nisinnaṃ viya katvā gāhāpeti. Aññadeva ca āgamane cittaṃ, aññaṃ gamanādīsu. Evampi viññāṇaṃ māyāsadisaṃ. Visesato ca subhārammaṇampi oḷārikampi ajjhattikarūpaṃ asubhanti daṭṭhabbaṃ. Vedanā tīhi dukkhatāhi avinimuttato dukkhāti saññāsaṅkhārā avidheyyato anattāti viññāṇaṃ udayabbayadhammato aniccanti daṭṭhabbaṃ.

    ‘ஏவங் பஸ்ஸந்தஸ்ஸத்த²ஸித்³தி⁴தோ’தி ஏவஞ்ச ஸங்கே²பவித்தா²ரவஸேன த்³விதா⁴ பஸ்ஸதோ யா அத்த²ஸித்³தி⁴ ஹோதி, ததோபி வினிச்ச²யனயோ விஞ்ஞாதப்³போ³, ஸெய்யதி²த³ங் – ஸங்கே²பதோ தாவ பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு உக்கி²த்தாஸிகபச்சத்தி²காதி³பா⁴வேன பஸ்ஸந்தோ க²ந்தே⁴ஹி ந விஹஞ்ஞதி. வித்தா²ரதோ பன ரூபாதீ³னி பே²ணபிண்டா³தி³ஸதி³ஸபா⁴வேன பஸ்ஸந்தோ ந அஸாரேஸு ஸாரத³ஸ்ஸீ ஹோதி. விஸேஸதோ ச அஜ்ஜ²த்திகரூபங் அஸுப⁴தோ பஸ்ஸந்தோ கப³ளீகாராஹாரங் பரிஜானாதி , அஸுபே⁴ ஸுப⁴ந்தி விபல்லாஸங் பஜஹதி, காமோக⁴ங் உத்தரதி, காமயோகே³ன விஸங்யுஜ்ஜதி, காமாஸவேன அனாஸவோ ஹோதி, அபி⁴ஜ்ஜா²காயக³ந்த²ங் பி⁴ந்த³தி, காமுபாதா³னங் ந உபாதி³யதி. வேத³னங் து³க்க²தோ பஸ்ஸந்தோ ப²ஸ்ஸாஹாரங் பரிஜானாதி, து³க்கே² ஸுக²ந்தி விபல்லாஸங் பஜஹதி, ப⁴வோக⁴ங் உத்தரதி, ப⁴வயோகே³ன விஸங்யுஜ்ஜதி, ப⁴வாஸவேன அனாஸவோ ஹோதி, ப்³யாபாத³காயக³ந்த²ங் பி⁴ந்த³தி, ஸீலப்³ப³துபாதா³னங் ந உபாதி³யதி. ஸஞ்ஞங் ஸங்கா²ரே ச அனத்ததோ பஸ்ஸந்தோ மனோஸஞ்சேதனாஹாரங் பரிஜானாதி, அனத்தனி அத்தாதி விபல்லாஸங் பஜஹதி, தி³ட்டோ²க⁴ங் உத்தரதி, தி³ட்டி²யோகே³ன விஸங்யுஜ்ஜதி, தி³ட்டா²ஸவேன அனாஸவோ ஹோதி, இத³ங் ஸச்சாபி⁴னிவேஸகாயக³ந்த²ங் பி⁴ந்த³தி, அத்தவாது³பாதா³னங் ந உபாதி³யதி. விஞ்ஞாணங் அனிச்சதோ பஸ்ஸந்தோ விஞ்ஞாணாஹாரங் பரிஜானாதி, அனிச்சே நிச்சந்தி விபல்லாஸங் பஜஹதி, அவிஜ்ஜோக⁴ங் உத்தரதி, அவிஜ்ஜாயோகே³ன விஸங்யுஜ்ஜதி, அவிஜ்ஜாஸவேன அனாஸவோ ஹோதி, ஸீலப்³ப³தபராமாஸகாயக³ந்த²ங் பி⁴ந்த³தி, தி³ட்டு²பாதா³னங் ந உபாதி³யதி.

    ‘Evaṃ passantassatthasiddhito’ti evañca saṅkhepavitthāravasena dvidhā passato yā atthasiddhi hoti, tatopi vinicchayanayo viññātabbo, seyyathidaṃ – saṅkhepato tāva pañcupādānakkhandhesu ukkhittāsikapaccatthikādibhāvena passanto khandhehi na vihaññati. Vitthārato pana rūpādīni pheṇapiṇḍādisadisabhāvena passanto na asāresu sāradassī hoti. Visesato ca ajjhattikarūpaṃ asubhato passanto kabaḷīkārāhāraṃ parijānāti , asubhe subhanti vipallāsaṃ pajahati, kāmoghaṃ uttarati, kāmayogena visaṃyujjati, kāmāsavena anāsavo hoti, abhijjhākāyaganthaṃ bhindati, kāmupādānaṃ na upādiyati. Vedanaṃ dukkhato passanto phassāhāraṃ parijānāti, dukkhe sukhanti vipallāsaṃ pajahati, bhavoghaṃ uttarati, bhavayogena visaṃyujjati, bhavāsavena anāsavo hoti, byāpādakāyaganthaṃ bhindati, sīlabbatupādānaṃ na upādiyati. Saññaṃ saṅkhāre ca anattato passanto manosañcetanāhāraṃ parijānāti, anattani attāti vipallāsaṃ pajahati, diṭṭhoghaṃ uttarati, diṭṭhiyogena visaṃyujjati, diṭṭhāsavena anāsavo hoti, idaṃ saccābhinivesakāyaganthaṃ bhindati, attavādupādānaṃ na upādiyati. Viññāṇaṃ aniccato passanto viññāṇāhāraṃ parijānāti, anicce niccanti vipallāsaṃ pajahati, avijjoghaṃ uttarati, avijjāyogena visaṃyujjati, avijjāsavena anāsavo hoti, sīlabbataparāmāsakāyaganthaṃ bhindati, diṭṭhupādānaṃ na upādiyati.

    ஏவங் மஹானிஸங்ஸங், வத⁴காதி³வஸேன த³ஸ்ஸனங் யஸ்மா;

    Evaṃ mahānisaṃsaṃ, vadhakādivasena dassanaṃ yasmā;

    தஸ்மா க²ந்தே⁴ தீ⁴ரோ, வத⁴காதி³வஸேன பஸ்ஸெய்யாதி.

    Tasmā khandhe dhīro, vadhakādivasena passeyyāti.

    ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயவண்ணனா.

    Suttantabhājanīyavaṇṇanā.




    Next: 2. அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயவண்ணனா • 2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā




    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / விப⁴ங்க³பாளி • Vibhaṅgapāḷi / 1. க²ந்த⁴விப⁴ங்கோ³ • 1. Khandhavibhaṅgo

    டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / விப⁴ங்க³-மூலடீகா • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / 1. க²ந்த⁴விப⁴ங்கோ³ • 1. Khandhavibhaṅgo

    டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / விப⁴ங்க³-அனுடீகா • Vibhaṅga-anuṭīkā / 1. க²ந்த⁴விப⁴ங்கோ³ • 1. Khandhavibhaṅgo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact