Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਾਲ਼ਿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi |
ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਦੁਕਨਿਕ੍ਖੇਪਂ
Suttantikadukanikkhepaṃ
੧੩੦੩. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਜ੍ਜਾਭਾਗਿਨੋ? વਿਜ੍ਜਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਜ੍ਜਾਭਾਗਿਨੋ।
1303. Katame dhammā vijjābhāgino? Vijjāya sampayuttakā dhammā – ime dhammā vijjābhāgino.
੧੩੦੪. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਭਾਗਿਨੋ? ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾ ਧਮ੍ਮਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਭਾਗਿਨੋ।
1304. Katame dhammā avijjābhāgino? Avijjāya sampayuttakā dhammā – ime dhammā avijjābhāgino.
੧੩੦੫. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਜ੍ਜੂਪਮਾ? ਹੇਟ੍ਠਿਮੇਸੁ ਤੀਸੁ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਸੁ ਪਞ੍ਞਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਿਜ੍ਜੂਪਮਾ।
1305. Katame dhammā vijjūpamā? Heṭṭhimesu tīsu ariyamaggesu paññā – ime dhammā vijjūpamā.
੧੩੦੬. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਜਿਰੂਪਮਾ? ਉਪਰਿਟ੍ਠਿਮੇ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਞਾ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ વਜਿਰੂਪਮਾ।
1306. Katame dhammā vajirūpamā? Upariṭṭhime arahattamagge paññā – ime dhammā vajirūpamā.
੧੩੦੭. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬਾਲਾ? ਅਹਿਰੀਕਞ੍ਚ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬਾਲਾ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਬਾਲਾ।
1307. Katame dhammā bālā? Ahirīkañca anottappañca – ime dhammā bālā. Sabbepi akusalā dhammā bālā.
੧੩੦੮. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ? ਹਿਰੀ ਚ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ।
1308. Katame dhammā paṇḍitā? Hirī ca ottappañca – ime dhammā paṇḍitā. Sabbepi kusalā dhammā paṇḍitā.
੧੩੦੯. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕਣ੍ਹਾ? ਅਹਿਰੀਕਞ੍ਚ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕਣ੍ਹਾ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਕਣ੍ਹਾ।
1309. Katame dhammā kaṇhā? Ahirīkañca anottappañca – ime dhammā kaṇhā. Sabbepi akusalā dhammā kaṇhā.
੧੩੧੦. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੁਕ੍ਕਾ? ਹਿਰੀ ਚ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੁਕ੍ਕਾ? ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਸੁਕ੍ਕਾ।
1310. Katame dhammā sukkā? Hirī ca ottappañca – ime dhammā sukkā? Sabbepi kusalā dhammā sukkā.
੧੩੧੧. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਤਪਨੀਯਾ? ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ, વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ, ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਤਪਨੀਯਾ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਤਪਨੀਯਾ।
1311. Katame dhammā tapanīyā? Kāyaduccaritaṃ, vacīduccaritaṃ, manoduccaritaṃ – ime dhammā tapanīyā. Sabbepi akusalā dhammā tapanīyā.
੧੩੧੨. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਤਪਨੀਯਾ? ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਂ, વਚੀਸੁਚਰਿਤਂ, ਮਨੋਸੁਚਰਿਤਂ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਤਪਨੀਯਾ। ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਤਪਨੀਯਾ।
1312. Katame dhammā atapanīyā? Kāyasucaritaṃ, vacīsucaritaṃ, manosucaritaṃ – ime dhammā atapanīyā. Sabbepi kusalā dhammā atapanīyā.
੧੩੧੩. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਧਿવਚਨਾ? ਯਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਙ੍ਖਾ ਸਮਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ વੋਹਾਰੋ ਨਾਮਂ ਨਾਮਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਧੇਯ੍ਯਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਅਭਿਲਾਪੋ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਧਿવਚਨਾ। ਸਬ੍ਬੇવ ਧਮ੍ਮਾ ਅਧਿવਚਨਪਥਾ।
1313. Katame dhammā adhivacanā? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ saṅkhā samaññā paññatti vohāro nāmaṃ nāmakammaṃ nāmadheyyaṃ nirutti byañjanaṃ abhilāpo – ime dhammā adhivacanā. Sabbeva dhammā adhivacanapathā.
੧੩੧੪. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ? ਯਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਙ੍ਖਾ ਸਮਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ વੋਹਾਰੋ ਨਾਮਂ ਨਾਮਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਧੇਯ੍ਯਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਅਭਿਲਾਪੋ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬੇવ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਥਾ।
1314. Katame dhammā nirutti? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ saṅkhā samaññā paññatti vohāro nāmaṃ nāmakammaṃ nāmadheyyaṃ nirutti byañjanaṃ abhilāpo – ime dhammā nirutti. Sabbeva dhammā niruttipathā.
੧੩੧੫. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ? ਯਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਙ੍ਖਾ ਸਮਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ વੋਹਾਰੋ ਨਾਮਂ ਨਾਮਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਧੇਯ੍ਯਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਅਭਿਲਾਪੋ – ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬੇવ ਧਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਥਾ।
1315. Katame dhammā paññatti? Yā tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ saṅkhā samaññā paññatti vohāro nāmaṃ nāmakammaṃ nāmadheyyaṃ nirutti byañjanaṃ abhilāpo – ime dhammā paññatti. Sabbeva dhammā paññattipathā.
੧੩੧੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਨਾਮਂ? વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਅਸਙ੍ਖਤਾ ਚ ਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਨਾਮਂ।
1316. Tattha katamaṃ nāmaṃ? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho, asaṅkhatā ca dhātu – idaṃ vuccati nāmaṃ.
੧੩੧੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਰੂਪਂ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਮਹਾਭੂਤਾ, ਚਤੁਨ੍ਨਞ੍ਚ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਰੂਪਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਰੂਪਂ।
1317. Tattha katamaṃ rūpaṃ? Cattāro ca mahābhūtā, catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ – idaṃ vuccati rūpaṃ.
੧੩੧੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਅવਿਜ੍ਜਾ? ਯਂ ਅਞ੍ਞਾਣਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ…ਪੇ॰… ਅવਿਜ੍ਜਾਲਙ੍ਗੀ ਮੋਹੋ ਅਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਾ।
1318. Tattha katamā avijjā? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – ayaṃ vuccati avijjā.
੧੩੧੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਭવਤਣ੍ਹਾ? ਯੋ ਭવੇਸੁ ਭવਛਨ੍ਦੋ…ਪੇ॰… ਭવਜ੍ਝੋਸਾਨਂ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਭવਤਣ੍ਹਾ।
1319. Tattha katamā bhavataṇhā? Yo bhavesu bhavachando…pe… bhavajjhosānaṃ – ayaṃ vuccati bhavataṇhā.
੧੩੨੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਭવਦਿਟ੍ਠਿ? ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ, ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਭવਦਿਟ੍ਠਿ।
1320. Tattha katamā bhavadiṭṭhi? Bhavissati attā ca loko cāti, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati bhavadiṭṭhi.
੧੩੨੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ વਿਭવਦਿਟ੍ਠਿ? ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ, ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ વਿਭવਦਿਟ੍ਠਿ।
1321. Tattha katamā vibhavadiṭṭhi? Na bhavissati attā ca loko cāti, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati vibhavadiṭṭhi.
੧੩੨੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿ? ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ, ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿ।
1322. Tattha katamā sassatadiṭṭhi? Sassato attā ca loko cāti, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati sassatadiṭṭhi.
੧੩੨੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿ? ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ, ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿ।
1323. Tattha katamā ucchedadiṭṭhi? Ucchijjissati attā ca loko cāti, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati ucchedadiṭṭhi.
੧੩੨੪. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਅਨ੍ਤવਾ ਦਿਟ੍ਠਿ? ਅਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ, ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਨ੍ਤવਾ ਦਿਟ੍ਠਿ।
1324. Tattha katamā antavā diṭṭhi? Antavā attā ca loko cāti, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati antavā diṭṭhi.
੧੩੨੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਅਨਨ੍ਤવਾ ਦਿਟ੍ਠਿ? ਅਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ, ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਨਨ੍ਤવਾ ਦਿਟ੍ਠਿ।
1325. Tattha katamā anantavā diṭṭhi? Anantavā attā ca loko cāti, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati anantavā diṭṭhi.
੧੩੨੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿ? ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿ।
1326. Tattha katamā pubbantānudiṭṭhi? Pubbantaṃ ārabbha yā uppajjati diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati pubbantānudiṭṭhi.
੧੩੨੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿ? ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿ।
1327. Tattha katamā aparantānudiṭṭhi? Aparantaṃ ārabbha yā uppajjati diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati aparantānudiṭṭhi.
੧੩੨੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਅਹਿਰਿਕਂ? ਯਂ ਨ ਹਿਰੀਯਤਿ ਹਿਰਿਯਿਤਬ੍ਬੇਨ, ਨ ਹਿਰੀਯਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਹਿਰਿਕਂ।
1328. Tattha katamaṃ ahirikaṃ? Yaṃ na hirīyati hiriyitabbena, na hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ vuccati ahirikaṃ.
੧੩੨੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਂ? ਯਂ ਨ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਤਬ੍ਬੇਨ, ਨ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਂ।
1329. Tattha katamaṃ anottappaṃ? Yaṃ na ottappati ottappitabbena, na ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ vuccati anottappaṃ.
੧੩੩੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਹਿਰੀ? ਯਂ ਹਿਰੀਯਤਿ ਹਿਰਿਯਿਤਬ੍ਬੇਨ, ਹਿਰੀਯਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਹਿਰੀ।
1330. Tattha katamā hirī? Yaṃ hirīyati hiriyitabbena, hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – ayaṃ vuccati hirī.
੧੩੩੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ? ਯਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਤਬ੍ਬੇਨ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ।
1331. Tattha katamaṃ ottappaṃ? Yaṃ ottappati ottappitabbena, ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ vuccati ottappaṃ.
੧੩੩੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਦੋવਚਸ੍ਸਤਾ? ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇ વੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਦੋવਚਸ੍ਸਾਯਂ ਦੋવਚਸ੍ਸਿਯਂ ਦੋવਚਸ੍ਸਤਾ વਿਪ੍ਪਟਿਕੂਲਗ੍ਗਾਹਿਤਾ વਿਪਚ੍ਚਨੀਕਸਾਤਤਾ ਅਨਾਦਰਿਯਂ ਅਨਾਦਰਤਾ ਅਗਾਰવਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਸ੍ਸવਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੋવਚਸ੍ਸਤਾ।
1332. Tattha katamā dovacassatā? Sahadhammike vuccamāne dovacassāyaṃ dovacassiyaṃ dovacassatā vippaṭikūlaggāhitā vipaccanīkasātatā anādariyaṃ anādaratā agāravatā appaṭissavatā – ayaṃ vuccati dovacassatā.
੧੩੩੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਤਾ? ਯੇ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਮਚ੍ਛਰਿਨੋ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ, ਯਾ ਤੇਸਂ ਸੇવਨਾ ਨਿਸੇવਨਾ ਸਂਸੇવਨਾ ਭਜਨਾ ਸਮ੍ਭਜਨਾ ਭਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਭਤ੍ਤਿ ਤਂਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਤਾ।
1333. Tattha katamā pāpamittatā? Ye te puggalā assaddhā dussīlā appassutā maccharino duppaññā, yā tesaṃ sevanā nisevanā saṃsevanā bhajanā sambhajanā bhatti sambhatti taṃsampavaṅkatā – ayaṃ vuccati pāpamittatā.
੧੩੩੪. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸੋવਚਸ੍ਸਤਾ? ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇ વੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਸੋવਚਸ੍ਸਾਯਂ ਸੋવਚਸ੍ਸਿਯਂ ਸੋવਚਸ੍ਸਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਗ੍ਗਾਹਿਤਾ ਅવਿਪਚ੍ਚਨੀਕਸਾਤਤਾ ਸਗਾਰવਤਾ ਸਾਦਰਿਯਂ ਸਾਦਰਤਾ ਸਪ੍ਪਟਿਸ੍ਸવਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੋવਚਸ੍ਸਤਾ।
1334. Tattha katamā sovacassatā? Sahadhammike vuccamāne sovacassāyaṃ sovacassiyaṃ sovacassatā appaṭikūlaggāhitā avipaccanīkasātatā sagāravatā sādariyaṃ sādaratā sappaṭissavatā – ayaṃ vuccati sovacassatā.
੧੩੩੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਤਾ? ਯੇ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਦ੍ਧਾ ਸੀਲવਨ੍ਤੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਚਾਗવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ, ਯਾ ਤੇਸਂ ਸੇવਨਾ ਨਿਸੇવਨਾ ਸਂਸੇવਨਾ ਭਜਨਾ ਸਮ੍ਭਜਨਾ ਭਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਭਤ੍ਤਿ ਤਂਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਤਾ।
1335. Tattha katamā kalyāṇamittatā? Ye te puggalā saddhā sīlavanto bahussutā cāgavanto paññavanto, yā tesaṃ sevanā nisevanā saṃsevanā bhajanā sambhajanā bhatti sambhatti taṃsampavaṅkatā – ayaṃ vuccati kalyāṇamittatā.
੧੩੩੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲਤਾ? ਪਞ੍ਚਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਸਤ੍ਤਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ। ਯਾ ਤਾਸਂ ਆਪਤ੍ਤੀਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲਤਾ।
1336. Tattha katamā āpattikusalatā? Pañcapi āpattikkhandhā āpattiyo, sattapi āpattikkhandhā āpattiyo. Yā tāsaṃ āpattīnaṃ āpattikusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati āpattikusalatā.
੧੩੩੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ? ਯਾ ਤਾਹਿ ਆਪਤ੍ਤੀਹਿ વੁਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ।
1337. Tattha katamā āpattivuṭṭhānakusalatā? Yā tāhi āpattīhi vuṭṭhānakusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati āpattivuṭṭhānakusalatā.
੧੩੩੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲਤਾ? ਅਤ੍ਥਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਸવਿਚਾਰਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਅવਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਮਤ੍ਤਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਅવਿਤਕ੍ਕਅવਿਚਾਰਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ। ਯਾ ਤਾਸਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲਤਾ।
1338. Tattha katamā samāpattikusalatā? Atthi savitakkasavicārā samāpatti, atthi avitakkavicāramattā samāpatti, atthi avitakkaavicārā samāpatti. Yā tāsaṃ samāpattīnaṃ samāpattikusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati samāpattikusalatā.
੧੩੩੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ? ਯਾ ਤਾਹਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਹਿ વੁਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ।
1339. Tattha katamā samāpattivuṭṭhānakusalatā? Yā tāhi samāpattīhi vuṭṭhānakusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati samāpattivuṭṭhānakusalatā.
੧੩੪੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਧਾਤੁਕੁਸਲਤਾ? ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਧਾਤੁਯੋ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ ਰੂਪਧਾਤੁ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਸੋਤਧਾਤੁ ਸਦ੍ਦਧਾਤੁ ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਘਾਨਧਾਤੁ ਗਨ੍ਧਧਾਤੁ ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਜਿવ੍ਹਾਧਾਤੁ ਰਸਧਾਤੁ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਕਾਯਧਾਤੁ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਧਾਤੁ ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਮਨੋਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ। ਯਾ ਤਾਸਂ ਧਾਤੂਨਂ ਧਾਤੁਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਧਾਤੁਕੁਸਲਤਾ।
1340. Tattha katamā dhātukusalatā? Aṭṭhārasa dhātuyo cakkhudhātu rūpadhātu cakkhuviññāṇadhātu, sotadhātu saddadhātu sotaviññāṇadhātu, ghānadhātu gandhadhātu ghānaviññāṇadhātu, jivhādhātu rasadhātu jivhāviññāṇadhātu, kāyadhātu phoṭṭhabbadhātu kāyaviññāṇadhātu, manodhātu dhammadhātu manoviññāṇadhātu. Yā tāsaṃ dhātūnaṃ dhātukusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati dhātukusalatā.
੧੩੪੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਮਨਸਿਕਾਰਕੁਸਲਤਾ? ਯਾ ਤਾਸਂ ਧਾਤੂਨਂ ਮਨਸਿਕਾਰਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਮਨਸਿਕਾਰਕੁਸਲਤਾ।
1341. Tattha katamā manasikārakusalatā? Yā tāsaṃ dhātūnaṃ manasikārakusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati manasikārakusalatā.
੧੩੪੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਆਯਤਨਕੁਸਲਤਾ? ਦ੍વਾਦਸਾਯਤਨਾਨਿ – ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ, ਰੂਪਾਯਤਨਂ, ਸੋਤਾਯਤਨਂ, ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਂ, ਘਾਨਾਯਤਨਂ, ਗਨ੍ਧਾਯਤਨਂ, ਜਿવ੍ਹਾਯਤਨਂ, ਰਸਾਯਤਨਂ, ਕਾਯਾਯਤਨਂ, ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਯਤਨਂ, ਮਨਾਯਤਨਂ, ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ। ਯਾ ਤੇਸਂ ਆਯਤਨਾਨਂ ਆਯਤਨਕੁਸਲਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਆਯਤਨਕੁਸਲਤਾ।
1342. Tattha katamā āyatanakusalatā? Dvādasāyatanāni – cakkhāyatanaṃ, rūpāyatanaṃ, sotāyatanaṃ, saddāyatanaṃ, ghānāyatanaṃ, gandhāyatanaṃ, jivhāyatanaṃ, rasāyatanaṃ, kāyāyatanaṃ, phoṭṭhabbāyatanaṃ, manāyatanaṃ, dhammāyatanaṃ. Yā tesaṃ āyatanānaṃ āyatanakusalatā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati āyatanakusalatā.
੧੩੪੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕੁਸਲਤਾ? ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ વਿਞ੍ਞਾਣਂ, વਿਞ੍ਞਾਣਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮਰੂਪਂ, ਨਾਮਰੂਪਪਚ੍ਚਯਾ ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ, ਸਲ਼ਾਯਤਨਪਚ੍ਚਯਾ ਫਸ੍ਸੋ, ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ વੇਦਨਾ, વੇਦਨਾਪਚ੍ਚਯਾ ਤਣ੍ਹਾ, ਤਣ੍ਹਾਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪਾਦਾਨਂ, ਉਪਾਦਾਨਪਚ੍ਚਯਾ ਭવੋ, ਭવਪਚ੍ਚਯਾ ਜਾਤਿ, ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਜਰਾਮਰਣਂ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਾ ਸਮ੍ਭવਨ੍ਤਿ; ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯੋ ਹੋਤੀਤਿ। ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕੁਸਲਤਾ।
1343. Tattha katamā paṭiccasamuppādakusalatā? Avijjāpaccayā saṅkhārā, saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ, viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ, nāmarūpapaccayā saḷāyatanaṃ, saḷāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti; evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotīti. Yā tattha paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati paṭiccasamuppādakusalatā.
੧੩੪੪. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ? ਯੇ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਯੇਸਂ ਯੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਹੇਤੂ ਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ 1 ਤਂ ਤਂ ਠਾਨਨ੍ਤਿ, ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ।
1344. Tattha katamā ṭhānakusalatā? Ye ye dhammā yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ hetū paccayā uppādāya 2 taṃ taṃ ṭhānanti, yā tattha paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati ṭhānakusalatā.
੧੩੪੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਅਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ? ਯੇ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਯੇਸਂ ਯੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਨ ਹੇਤੂ ਨ ਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ ਤਂ ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ, ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਟ੍ਠਾਨਕੁਸਲਤਾ।
1345. Tattha katamā aṭṭhānakusalatā? Ye ye dhammā yesaṃ yesaṃ dhammānaṃ na hetū na paccayā uppādāya taṃ taṃ aṭṭhānanti, yā tattha paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati aṭṭhānakusalatā.
੧੩੪੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਅਜ੍ਜવੋ? ਯਾ ਅਜ੍ਜવਤਾ ਅਜਿਮ੍ਹਤਾ ਅવਙ੍ਕਤਾ ਅਕੁਟਿਲਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਜ੍ਜવੋ।
1346. Tattha katamo ajjavo? Yā ajjavatā ajimhatā avaṅkatā akuṭilatā – ayaṃ vuccati ajjavo.
੧੩੪੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਮਦ੍ਦવੋ? ਯਾ ਮੁਦੁਤਾ ਮਦ੍ਦવਤਾ ਅਕਕ੍ਖਲ਼ਤਾ ਅਕਥਿਨਤਾ ਨੀਚਚਿਤ੍ਤਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਮਦ੍ਦવੋ।
1347. Tattha katamo maddavo? Yā mudutā maddavatā akakkhaḷatā akathinatā nīcacittatā – ayaṃ vuccati maddavo.
੧੩੪੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਖਨ੍ਤਿ? ਯਾ ਖਨ੍ਤਿ ਖਮਨਤਾ ਅਧਿવਾਸਨਤਾ ਅਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਂ ਅਨਸੁਰੋਪੋ ਅਤ੍ਤਮਨਤਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਖਨ੍ਤਿ।
1348. Tattha katamā khanti? Yā khanti khamanatā adhivāsanatā acaṇḍikkaṃ anasuropo attamanatā cittassa – ayaṃ vuccati khanti.
੧੩੪੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਸੋਰਚ੍ਚਂ? ਯੋ ਕਾਯਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, વਾਚਸਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੋਰਚ੍ਚਂ। ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਸੀਲਸਂવਰੋ ਸੋਰਚ੍ਚਂ।
1349. Tattha katamaṃ soraccaṃ? Yo kāyiko avītikkamo, vācasiko avītikkamo, kāyikavācasiko avītikkamo – idaṃ vuccati soraccaṃ. Sabbopi sīlasaṃvaro soraccaṃ.
੧੩੫੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਸਾਖਲ੍ਯਂ? ਯਾ ਸਾ વਾਚਾ ਅਣ੍ਡਕਾ ਕਕ੍ਕਸਾ ਪਰਕਟੁਕਾ ਪਰਾਭਿਸਜ੍ਜਨੀ ਕੋਧਸਾਮਨ੍ਤਾ ਅਸਮਾਧਿਸਂવਤ੍ਤਨਿਕਾ, ਤਥਾਰੂਪਿਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਯਾ ਸਾ વਾਚਾ ਨੇਲ਼ਾ ਕਣ੍ਣਸੁਖਾ ਪੇਮਨੀਯਾ ਹਦਯਙ੍ਗਮਾ ਪੋਰੀ ਬਹੁਜਨਕਨ੍ਤਾ ਬਹੁਜਨਮਨਾਪਾ ਤਥਾਰੂਪਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ ਹੋਤਿ; ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਸਣ੍ਹવਾਚਤਾ ਸਖਿਲવਾਚਤਾ ਅਫਰੁਸવਾਚਤਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਾਖਲ੍ਯਂ।
1350. Tattha katamaṃ sākhalyaṃ? Yā sā vācā aṇḍakā kakkasā parakaṭukā parābhisajjanī kodhasāmantā asamādhisaṃvattanikā, tathārūpiṃ vācaṃ pahāya yā sā vācā neḷā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā hoti; yā tattha saṇhavācatā sakhilavācatā apharusavācatā – idaṃ vuccati sākhalyaṃ.
੧੩੫੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ? ਦ੍વੇ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਾ – ਆਮਿਸਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ਚ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ਚ। ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਕੋ ਹੋਤਿ ਆਮਿਸਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੇਨ વਾ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੇਨ વਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ।
1351. Tattha katamo paṭisanthāro? Dve paṭisanthārā – āmisapaṭisanthāro ca dhammapaṭisanthāro ca. Idhekacco paṭisanthārako hoti āmisapaṭisanthārena vā dhammapaṭisanthārena vā – ayaṃ vuccati paṭisanthāro.
੧੩੫੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅਗੁਤ੍ਤਦ੍વਾਰਤਾ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੀ ਹੋਤਿ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹੀ। ਯਤ੍વਾਧਿਕਰਣਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਂ વਿਹਰਨ੍ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍વਾਸ੍ਸવੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਂવਰਾਯ ਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਰਕ੍ਖਤਿ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਨ ਸਂવਰਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋਤੇਨ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨੇਨ ਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਾਯ ਰਸਂ ਸਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਕਾਯੇਨ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਫੁਸਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਮਨਸਾ ਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੀ ਹੋਤਿ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹੀ। ਯਤ੍વਾਧਿਕਰਣਮੇਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਂ વਿਹਰਨ੍ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍વਾਸ੍ਸવੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਂવਰਾਯ ਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਰਕ੍ਖਤਿ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਨ ਸਂવਰਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਾ ਇਮੇਸਂ ਛਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਅਗੁਤ੍ਤਿ ਅਗੋਪਨਾ ਅਨਾਰਕ੍ਖੋ ਅਸਂવਰੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅਗੁਤ੍ਤਦ੍વਾਰਤਾ।
1352. Tattha katamā indriyesu aguttadvāratā? Idhekacco cakkhunā rūpaṃ disvā nimittaggāhī hoti anubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya na paṭipajjati, na rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye na saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya nimittaggāhī hoti anubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya na paṭipajjati, na rakkhati manindriyaṃ, manindriye na saṃvaraṃ āpajjati. Yā imesaṃ channaṃ indriyānaṃ agutti agopanā anārakkho asaṃvaro – ayaṃ vuccati indriyesu aguttadvāratā.
੧੩੫੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਭੋਜਨੇ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਅਯੋਨਿਸੋ ਆਹਾਰਂ ਆਹਾਰੇਤਿ ਦવਾਯ ਮਦਾਯ ਮਣ੍ਡਨਾਯ વਿਭੂਸਨਾਯ। ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਭੋਜਨੇ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਭੋਜਨੇ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ।
1353. Tattha katamā bhojane amattaññutā? Idhekacco appaṭisaṅkhā ayoniso āhāraṃ āhāreti davāya madāya maṇḍanāya vibhūsanāya. Yā tattha asantuṭṭhitā amattaññutā appaṭisaṅkhā bhojane – ayaṃ vuccati bhojane amattaññutā.
੧੩੫੪. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍વਾਰਤਾ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੀ ਹੋਤਿ ਨ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹੀ। ਯਤ੍વਾਧਿਕਰਣਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਂ વਿਹਰਨ੍ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍વਾਸ੍ਸવੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਂવਰਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਰਕ੍ਖਤਿ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਂવਰਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋਤੇਨ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨੇਨ ਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਾਯ ਰਸਂ ਸਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਕਾਯੇਨ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਫੁਸਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਮਨਸਾ ਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਯ ਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੀ ਹੋਤਿ ਨਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹੀ। ਯਤ੍વਾਧਿਕਰਣਮੇਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਂ વਿਹਰਨ੍ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍વਾਸ੍ਸવੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਂવਰਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਰਕ੍ਖਤਿ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਂવਰਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਾ ਇਮੇਸਂ ਛਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਗੁਤ੍ਤਿ ਗੋਪਨਾ ਆਰਕ੍ਖੋ ਸਂવਰੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍વਾਰਤਾ।
1354. Tattha katamā indriyesu guttadvāratā? Idhekacco cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti na anubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati, rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati, rakkhati manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ āpajjati. Yā imesaṃ channaṃ indriyānaṃ gutti gopanā ārakkho saṃvaro – ayaṃ vuccati indriyesu guttadvāratā.
੧੩੫੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਯੋਨਿਸੋ ਆਹਾਰਂ ਆਹਾਰੇਤਿ – ਨੇવ ਦવਾਯ ਨ ਮਦਾਯ ਨ ਮਣ੍ਡਨਾਯ ਨ વਿਭੂਸਨਾਯ ਯਾવਦੇવ ਇਮਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਠਿਤਿਯਾ ਯਾਪਨਾਯ વਿਹਿਂਸੂਪਰਤਿਯਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ , ਇਤਿ ਪੁਰਾਣਞ੍ਚ વੇਦਨਂ ਪਟਿਹਙ੍ਖਾਮਿ, ਨવਞ੍ਚ વੇਦਨਂ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਾਤ੍ਰਾ ਚ ਮੇ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਨવਜ੍ਜਤਾ ਚ ਫਾਸੁવਿਹਾਰੋ ਚਾਤਿ। ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਭੋਜਨੇ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ।
1355. Tattha katamā bhojane mattaññutā? Idhekacco paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti – neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāya , iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati anavajjatā ca phāsuvihāro cāti. Yā tattha santuṭṭhitā mattaññutā paṭisaṅkhā bhojane – ayaṃ vuccati bhojane mattaññutā.
੧੩੫੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਮੁਟ੍ਠਸਚ੍ਚਂ? ਯਾ ਅਸਤਿ ਅਨਨੁਸ੍ਸਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਅਸਤਿ ਅਸਰਣਤਾ ਅਧਾਰਣਤਾ ਪਿਲਾਪਨਤਾ ਸਮ੍ਮੁਸਨਤਾ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਮੁਟ੍ਠਸਚ੍ਚਂ।
1356. Tattha katamaṃ muṭṭhasaccaṃ? Yā asati ananussati appaṭissati asati asaraṇatā adhāraṇatā pilāpanatā sammusanatā – idaṃ vuccati muṭṭhasaccaṃ.
੧੩੫੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਅਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ? ਯਂ ਅਞ੍ਞਾਣਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ…ਪੇ॰… ਅવਿਜ੍ਜਾਲਙ੍ਗੀ ਮੋਹੋ ਅਕੁਸਲਮੂਲਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ।
1357. Tattha katamaṃ asampajaññaṃ? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅgī moho akusalamūlaṃ – idaṃ vuccati asampajaññaṃ.
੧੩੫੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸਤਿ? ਯਾ ਸਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਰਣਤਾ ਧਾਰਣਤਾ ਅਪਿਲਾਪਨਤਾ ਅਸਮ੍ਮੁਸਨਤਾ ਸਤਿ ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਤਿਬਲਂ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਤਿ।
1358. Tattha katamā sati? Yā sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammusanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ vuccati sati.
੧੩੫੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ? ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ।
1359. Tattha katamaṃ sampajaññaṃ? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ vuccati sampajaññaṃ.
੧੩੬੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਬਲਂ? ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਬਲਂ।
1360. Tattha katamaṃ paṭisaṅkhānabalaṃ? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ vuccati paṭisaṅkhānabalaṃ.
੧੩੬੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਭਾવਨਾਬਲਂ? ਯਾ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਭਾવਨਾਬਲਂ। ਸਤ੍ਤਪਿ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਭਾવਨਾਬਲਂ।
1361. Tattha katamaṃ bhāvanābalaṃ? Yā kusalānaṃ dhammānaṃ āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ – idaṃ vuccati bhāvanābalaṃ. Sattapi bojjhaṅgā bhāvanābalaṃ.
੧੩੬੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸਮਥੋ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮਥੋ।
1362. Tattha katamo samatho? Yā cittassa ṭhiti…pe… sammāsamādhi – ayaṃ vuccati samatho.
੧੩੬੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾ? ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾ।
1363. Tattha katamā vipassanā? Yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati vipassanā.
੧੩੬੪. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ।
1364. Tattha katamaṃ samathanimittaṃ? Yā cittassa ṭhiti…pe… sammāsamādhi – idaṃ vuccati samathanimittaṃ.
੧੩੬੫. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਪਗ੍ਗਾਹਨਿਮਿਤ੍ਤਂ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਗ੍ਗਾਹਨਿਮਿਤ੍ਤਂ।
1365. Tattha katamaṃ paggāhanimittaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati paggāhanimittaṃ.
੧੩੬੬. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਗ੍ਗਾਹੋ? ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਗ੍ਗਾਹੋ।
1366. Tattha katamo paggāho? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati paggāho.
੧੩੬੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ? ਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ।
1367. Tattha katamo avikkhepo? Yā cittassa ṭhiti…pe… sammāsamādhi – ayaṃ vuccati avikkhepo.
੧੩੬੮. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸੀਲવਿਪਤ੍ਤਿ? ਯੋ ਕਾਯਿਕੋ વੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, વਾਚਸਿਕੋ વੀਤਿਕ੍ਕਮੋ , ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੋ વੀਤਿਕ੍ਕਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੀਲવਿਪਤ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਦੁਸ੍ਸਿਲ੍ਯਂ ਸੀਲવਿਪਤ੍ਤਿ।
1368. Tattha katamā sīlavipatti? Yo kāyiko vītikkamo, vācasiko vītikkamo , kāyikavācasiko vītikkamo – ayaṃ vuccati sīlavipatti. Sabbampi dussilyaṃ sīlavipatti.
੧੩੬੯. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਤ੍ਤਿ? ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀਤਿਃ ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ…ਪੇ॰… વਿਪਰਿਯਾਸਗ੍ਗਾਹੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਤ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਤ੍ਤਿ।
1369. Tattha katamā diṭṭhivipatti? Natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentītiः yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ…pe… vipariyāsaggāho – ayaṃ vuccati diṭṭhivipatti. Sabbāpi micchādiṭṭhi diṭṭhivipatti.
੧੩੭੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾ? ਯੋ ਕਾਯਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, વਾਚਸਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾ। ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਸੀਲਸਂવਰੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾ।
1370. Tattha katamā sīlasampadā? Yo kāyiko avītikkamo, vācasiko avītikkamo, kāyikavācasiko avītikkamo – ayaṃ vuccati sīlasampadā. Sabbopi sīlasaṃvaro sīlasampadā.
੧੩੭੧. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਦਾ? ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀਤਿਃ ਯਾ ਏવਰੂਪਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਦਾ। ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਦਾ।
1371. Tattha katamā diṭṭhisampadā? Atthi dinnaṃ, atthi yiṭṭhaṃ, atthi hutaṃ, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentītiः yā evarūpā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ vuccati diṭṭhisampadā. Sabbāpi sammādiṭṭhi diṭṭhisampadā.
੧੩੭੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸੀਲવਿਸੁਦ੍ਧਿ? ਯੋ ਕਾਯਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, વਾਚਸਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੋ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੀਲવਿਸੁਦ੍ਧਿ। ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਸੀਲਸਂવਰੋ ਸੀਲવਿਸੁਦ੍ਧਿ।
1372. Tattha katamā sīlavisuddhi? Yo kāyiko avītikkamo, vācasiko avītikkamo, kāyikavācasiko avītikkamo – ayaṃ vuccati sīlavisuddhi. Sabbopi sīlasaṃvaro sīlavisuddhi.
੧੩੭੩. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਸੁਦ੍ਧਿ? ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞਾਣਂ ਸਚ੍ਚਾਨੁਲੋਮਿਕਞਾਣਂ ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਫਲਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ ਞਾਣਂ।
1373. Tattha katamā diṭṭhivisuddhi? Kammassakatañāṇaṃ saccānulomikañāṇaṃ maggasamaṅgissa ñāṇaṃ phalasamaṅgissa ñāṇaṃ.
੧੩੭੪. ਦਿਟ੍ਠਿવਿਸੁਦ੍ਧਿ ਖੋ ਪਨਾਤਿ – ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ।
1374. Diṭṭhivisuddhikho panāti – yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi.
੧੩੭੫. ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਚ ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ – ਯੋ ਚੇਤਸਿਕੋ વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮੋ।
1375. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti – yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo.
੧੩੭੬. ਸਂવੇਗੋਤਿ – ਜਾਤਿਭਯਂ ਜਰਾਭਯਂ ਬ੍ਯਾਧਿਭਯਂ ਮਰਣਭਯਂ। ਸਂવੇਜਨਿਯਂ 3 ਠਾਨਨ੍ਤਿ – ਜਾਤਿ ਜਰਾ ਬ੍ਯਾਧਿ ਮਰਣਂ।
1376. Saṃvegoti – jātibhayaṃ jarābhayaṃ byādhibhayaṃ maraṇabhayaṃ. Saṃvejaniyaṃ 4 ṭhānanti – jāti jarā byādhi maraṇaṃ.
੧੩੭੭. ਸਂવਿਗ੍ਗਸ੍ਸ ਚ ਯੋਨਿਸੋ ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ – ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ।
1377. Saṃviggassa ca yoniso padhānanti – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
੧੩੭੮. ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ – ਯਾ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾਯ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਭਿਯ੍ਯੋਕਮ੍ਯਤਾ।
1378. Asantuṭṭhitā ca kusalesu dhammesūti – yā kusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanāya asantuṭṭhassa bhiyyokamyatā.
੧੩੭੯. ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨਿਤਾ ਚ ਪਧਾਨਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ – ਯਾ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾવਨਾਯ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਕਿਰਿਯਤਾ ਸਾਤਚ੍ਚਕਿਰਿਯਤਾ ਅਟ੍ਠਿਤਕਿਰਿਯਤਾ ਅਨੋਲੀਨવੁਤ੍ਤਿਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਤਾ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ।
1379. Appaṭivānitā ca padhānasminti – yā kusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanāya sakkaccakiriyatā sātaccakiriyatā aṭṭhitakiriyatā anolīnavuttitā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ.
੧੩੮੦. વਿਜ੍ਜਾਤਿ – ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਜ੍ਜਾ – ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿ ਞਾਣਂ વਿਜ੍ਜਾ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚੁਤੂਪਪਾਤੇ ਞਾਣਂ વਿਜ੍ਜਾ, ਆਸવਾਨਂ ਖਯੇ ਞਾਣਂ વਿਜ੍ਜਾ।
1380. Vijjāti – tisso vijjā – pubbenivāsānussati ñāṇaṃ vijjā, sattānaṃ cutūpapāte ñāṇaṃ vijjā, āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ vijjā.
੧੩੮੧. વਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ – ਦ੍વੇ વਿਮੁਤ੍ਤਿਯੋ – ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ 5 ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ।
1381. Vimuttīti – dve vimuttiyo – cittassa 6 adhimutti, nibbānañca.
੧੩੮੨. ਖਯੇ ਞਾਣਨ੍ਤਿ – ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ ਞਾਣਂ।
1382. Khaye ñāṇanti – maggasamaṅgissa ñāṇaṃ.
੧੩੮੩. ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇ ਞਾਣਨ੍ਤਿ – ਫਲਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ ਞਾਣਂ।
1383. Anuppāde ñāṇanti – phalasamaṅgissa ñāṇaṃ.
ਨਿਕ੍ਖੇਪਕਣ੍ਡਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Nikkhepakaṇḍaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਦੁਕਨਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • Suttantikadukanikkhepakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਦੁਕਨਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Suttantikadukanikkhepakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਦੁਕਨਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Suttantikadukanikkhepakathāvaṇṇanā