| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪೇಟಕೋಪದೇಸಪಾಳಿ • Peṭakopadesapāḷi |
೮. ಸುತ್ತವೇಭಙ್ಗಿಯಂ
8. Suttavebhaṅgiyaṃ
೧೧೮. ಪುಬ್ಬಾ ಕೋಟಿ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಅವಿಜ್ಜಾಯ ಚ ಭವತಣ್ಹಾಯ ಚ। ತತ್ಥ ಅವಿಜ್ಜಾನೀವರಣಾನಂ ತಣ್ಹಾಸಂಯೋಜನಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಪುಬ್ಬಕೋಟಿ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ತತ್ಥ ಯೇ ಸತ್ತಾ ತಣ್ಹಾಸಂಯೋಜನಾ, ತೇ ಅಜ್ಝೋಸಾನಬಹುಲಾ ಮನ್ದವಿಪಸ್ಸಕಾ। ಯೇ ಪನ ಉಸ್ಸನ್ನದಿಟ್ಠಿಕಾ ಸತ್ತಾ, ತೇ ವಿಪಸ್ಸನಾಬಹುಲಾ ಮನ್ದಜ್ಝೋಸಾನಾ।
118. Pubbā koṭi na paññāyati avijjāya ca bhavataṇhāya ca. Tattha avijjānīvaraṇānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sattānaṃ pubbakoṭi na paññāyati. Tattha ye sattā taṇhāsaṃyojanā, te ajjhosānabahulā mandavipassakā. Ye pana ussannadiṭṭhikā sattā, te vipassanābahulā mandajjhosānā.
ತತ್ಥ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ಸತ್ತಸಞ್ಞಾಭಿನಿವಿಟ್ಠಾ ಅನುಪ್ಪಾದವಯದಸ್ಸಿನೋ। ತೇ ಪಞ್ಚಸು ಖನ್ಧೇಸು ಅತ್ತಾನಂ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ ‘‘ರೂಪವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ, ಅತ್ತನಿ ವಾ ರೂಪಂ, ರೂಪಸ್ಮಿಂ ವಾ ಅತ್ತಾನ’’ನ್ತಿ। ಏವಂ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ। ಅಞ್ಞೇಹಿ ಖನ್ಧೇಹಿ ಅತ್ತಾನಂ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಉಸ್ಸನ್ನದಿಟ್ಠಿಕಾ ಸತ್ತಾ ವಿಪಸ್ಸಮಾನಾ ಖನ್ಧೇ ಉಜುಂ ಅತ್ತತೋ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ। ತೇ ರೂಪಂ ಅತ್ತಕೋ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ। ಯಂ ರೂಪಂ, ಸೋ ಅತ್ತಾ। ಯೋ ಅಹಂ, ತಂ ರೂಪಂ। ಸೋ ರೂಪವಿನಾಸಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಅಯಂ ಉಚ್ಛೇದವಾದೀ । ಇತಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಖನ್ಧಾನಂ ಪಠಮಾಭಿನಿಪಾತಾ ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿಯೋ ಪಞ್ಚ ಉಚ್ಛೇದಂ ಭಜನ್ತಿ ‘‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’’ನ್ತಿ। ಏಕಮೇಕಮ್ಹಿ ಖನ್ಧೇ ತೀಹಿ ಪದೇಹಿ ಪಚ್ಛಿಮಕೇಹಿ ಸಸ್ಸತಂ ಭಜತಿ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’’ನ್ತಿ। ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾತೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಕಾಮಸುಖಲ್ಲಿಕಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇನ ಯೇ ಚ ನಿಸ್ಸನ್ದೇನ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತಾ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇನ ಯೇವ ದಿಟ್ಠಿಸುಖೇನ ಏತ್ತಾವತಾ ಬಾಹಿರಕೋ ಪಯೋಗೋ।
Tattha taṇhācaritā sattā sattasaññābhiniviṭṭhā anuppādavayadassino. Te pañcasu khandhesu attānaṃ samanupassanti ‘‘rūpavantaṃ vā attānaṃ, attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attāna’’nti. Evaṃ pañcakkhandhā. Aññehi khandhehi attānaṃ samanupassanti tassa ussannadiṭṭhikā sattā vipassamānā khandhe ujuṃ attato samanupassanti. Te rūpaṃ attako samanupassanti. Yaṃ rūpaṃ, so attā. Yo ahaṃ, taṃ rūpaṃ. So rūpavināsaṃ passati, ayaṃ ucchedavādī . Iti pañcannaṃ khandhānaṃ paṭhamābhinipātā sakkāyadiṭṭhiyo pañca ucchedaṃ bhajanti ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti. Ekamekamhi khandhe tīhi padehi pacchimakehi sassataṃ bhajati ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti. Ito bahiddhāte pabbajitā taṇhācaritā kāmasukhallikānuyogamanuyuttā viharanti. Tena ye ca nissandena diṭṭhicaritā attakilamathānuyogamanuyuttā viharanti. Tena yeva diṭṭhisukhena ettāvatā bāhirako payogo.
ತತ್ಥ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ಯೇ ಅರಿಯಧಮ್ಮವಿನಯಂ ಓತರನ್ತಿ, ತೇ ಧಮ್ಮಾನುಸಾರಿನೋ ಹೋನ್ತಿ। ಯೇ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ಅರಿಯಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ ಓತರನ್ತಿ, ತೇ ಸದ್ಧಾನುಸಾರಿನೋ ಹೋನ್ತಿ।
Tattha diṭṭhicaritā sattā ye ariyadhammavinayaṃ otaranti, te dhammānusārino honti. Ye taṇhācaritā sattā ariyaṃ dhammavinayaṃ otaranti, te saddhānusārino honti.
ತತ್ಥ ಯೇ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ, ತೇ ಕಾಮೇಸು ದೋಸದಿಟ್ಠೀ, ನ ಚ ಯೇ ಕಾಮೇಸು ಅನುಸಯಾ ಸಮೂಹತಾ, ತೇ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಸತ್ಥಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ। ಅಞ್ಞೋ ವಾ ಸಾವಕೋ ಕಾಮೇಹಿ ನತ್ಥಿ ಅತ್ಥೋತಿ ತೇ ಚ ಪುಬ್ಬೇಯೇವ ಕಾಮೇಹಿ ಅನತ್ಥಿಕಾ ಇತಿ ಕಾಮೇ ಅಪ್ಪಕಸಿರೇನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇ ಚೇತಸಿಕೇನ ದುಕ್ಖೇನ ಅನಜ್ಝೋಸಿತಾ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸುಖಾ ಪಟಿಪದಾ’’ತಿ । ಯೇ ಪನ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ, ತೇ ಕಾಮೇಸು ಅಜ್ಝೋಸಿತಾ, ತೇಸಂ ಸತ್ಥಾ ವಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ। ಅಞ್ಞತರೋ ವಾ ಭಿಕ್ಖು ಕಾಮೇಹಿ ನತ್ಥಿ ಅತ್ಥೋತಿ, ತೇ ಪಿಯರೂಪಂ ದುಕ್ಖೇನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ದುಕ್ಖಾ ಪಟಿಪದಾ’’ತಿ। ಇತಿ ಇಮೇ ಸಬ್ಬಸತ್ತಾ ದ್ವೀಸು ಪಟಿಪದಾಸು ಸಮೋಸರಣಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ದುಕ್ಖಾಯಞ್ಚ ಸುಖಾಯಞ್ಚ।
Tattha ye diṭṭhicaritā sattā, te kāmesu dosadiṭṭhī, na ca ye kāmesu anusayā samūhatā, te attakilamathānuyogamanuyuttā viharanti. Tesaṃ satthā dhammaṃ deseti. Añño vā sāvako kāmehi natthi atthoti te ca pubbeyeva kāmehi anatthikā iti kāme appakasirena paṭinissajjanti. Te cetasikena dukkhena anajjhositā. Tena vuccati ‘‘sukhā paṭipadā’’ti . Ye pana taṇhācaritā sattā, te kāmesu ajjhositā, tesaṃ satthā vā dhammaṃ deseti. Aññataro vā bhikkhu kāmehi natthi atthoti, te piyarūpaṃ dukkhena paṭinissajjanti. Tena vuccati ‘‘dukkhā paṭipadā’’ti. Iti ime sabbasattā dvīsu paṭipadāsu samosaraṇaṃ gacchanti dukkhāyañca sukhāyañca.
ತತ್ಥ ಯೇ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ, ತೇ ದ್ವಿಧಾ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಚ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಚ। ತತ್ಥ ಯೇ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಸುಖೇನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಿ, ಖಿಪ್ಪಞ್ಚ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಿ, ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾ ಸುಖಾ ಪಟಿಪದಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಯೇ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಪಠಮಂ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಉಪಾದಾಯ ದನ್ಧತರಂ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಿ, ತೇ ಸುಖೇನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಿ, ದನ್ಧಞ್ಚ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸುಖಾ ಪಟಿಪದಾ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ದ್ವಿಧಾ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಚ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಚ। ತತ್ಥ ಯೇ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಾ ದುಕ್ಖೇನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಿ, ಖಿಪ್ಪಞ್ಚ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ದುಕ್ಖಾ ಪಟಿಪದಾ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಯೇ ತಣ್ಹಾಚರಿತಾ ಸತ್ತಾ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯಾ ಪಠಮಂ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಉಪಾದಾಯ ದನ್ಧತರಂ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಿ, ತೇ ದುಕ್ಖೇನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಿ, ದನ್ಧಞ್ಚ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ದುಕ್ಖಾ ಪಟಿಪದಾ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾ’’ತಿ। ಇಮಾ ಚತಸ್ಸೋ ಪಟಿಪದಾಯೋ ಅಪಞ್ಚಮಾ ಅಛಟ್ಠಾ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ ನಿಬ್ಬುತಾ ನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ ವಾ ಇಮಾಹಿ ಚತೂಹಿ ಪಟಿಪದಾಹಿ ಅನಞ್ಞಾಹಿ ಅಯಂ ಪಟಿಪದಾಚತುಕ್ಕೇನ ಕಿಲೇಸೇ ನಿದ್ದಿಸತಿ। ಯಾ ಚತುಕ್ಕಮಗ್ಗೇನ ಅರಿಯಧಮ್ಮೇಸು ನಿದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಾ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತೋ ನಾಮ ನಯೋ।
Tattha ye diṭṭhicaritā sattā, te dvidhā mudindriyā ca tikkhindriyā ca. Tattha ye diṭṭhicaritā sattā tikkhindriyā sukhena paṭinissajjanti, khippañca abhisamenti, tena vuccati ‘‘khippābhiññā sukhā paṭipadā’’ti. Tattha ye diṭṭhicaritā sattā mudindriyā paṭhamaṃ tikkhindriyaṃ upādāya dandhataraṃ abhisamenti, te sukhena paṭinissajjanti, dandhañca abhisamenti. Tena vuccati ‘‘sukhā paṭipadā dandhābhiññā’’ti. Tattha taṇhācaritā sattā dvidhā tikkhindriyā ca mudindriyā ca. Tattha ye taṇhācaritā sattā tikkhindriyā dukkhena paṭinissajjanti, khippañca abhisamenti. Tena vuccati ‘‘dukkhā paṭipadā khippābhiññā’’ti. Tattha ye taṇhācaritā sattā mudindriyā paṭhamaṃ tikkhindriyaṃ upādāya dandhataraṃ abhisamenti, te dukkhena paṭinissajjanti, dandhañca abhisamenti. Tena vuccati ‘‘dukkhā paṭipadā dandhābhiññā’’ti. Imā catasso paṭipadāyo apañcamā achaṭṭhā. Ye hi keci nibbutā nibbāyissanti vā imāhi catūhi paṭipadāhi anaññāhi ayaṃ paṭipadācatukkena kilese niddisati. Yā catukkamaggena ariyadhammesu niddisitabbā, ayaṃ vuccati sīhavikkīḷito nāma nayo.
೧೧೯. ತತ್ರಿಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಆಹಾರಾ। ಚತ್ತಾರೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಉಪಾದಾನಾ ಯೋಗಾ ಗನ್ಥಾ ಆಸವಾ ಓಘಾ ಸಲ್ಲಾ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿಯೋ ಅಗತಿಗಮನಾತಿ, ಏವಂ ಇಮಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ದಸ ಪದಾನಿ। ಅಯಂ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಸಂಸನ್ದನಾ।
119. Tatrime cattāro āhārā. Cattāro vipallāsā upādānā yogā ganthā āsavā oghā sallā viññāṇaṭṭhitiyo agatigamanāti, evaṃ imāni sabbāni dasa padāni. Ayaṃ suttassa saṃsandanā.
ಚತ್ತಾರೋ ಆಹಾರಾ। ತತ್ಥ ಯೋ ಚ ಕಬಳೀಕಾರೋ ಆಹಾರೋ ಯೋ ಚ ಫಸ್ಸೋ ಆಹಾರೋ, ಇಮೇ ತಣ್ಹಾಚರಿತೇನ ಪಹಾತಬ್ಬಾ। ತತ್ಥ ಯೋ ಚ ಮನೋಸಞ್ಚೇತನಾಹಾರೋ ಯೋ ಚ ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋ, ಇಮೇ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತೇನ ಪಹಾತಬ್ಬಾ।
Cattāro āhārā. Tattha yo ca kabaḷīkāro āhāro yo ca phasso āhāro, ime taṇhācaritena pahātabbā. Tattha yo ca manosañcetanāhāro yo ca viññāṇāhāro, ime diṭṭhicaritena pahātabbā.
ಪಠಮೋ ಆಹಾರೋ ಪಠಮೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ, ದುತಿಯೋ ಆಹಾರೋ ದುತಿಯೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ, ತತಿಯೋ ಆಹಾರೋ ತತಿಯೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ, ಚತುತ್ಥೋ ಆಹಾರೋ ಚತುತ್ಥೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಅಪಞ್ಚಮಾ ಅಛಟ್ಠಾ। ಇದಞ್ಚ ಪಮಾಣಾ ಚತ್ತಾರೋ ಆಹಾರಾ।
Paṭhamo āhāro paṭhamo vipallāso, dutiyo āhāro dutiyo vipallāso, tatiyo āhāro tatiyo vipallāso, catuttho āhāro catuttho vipallāso. Ime cattāro vipallāsā apañcamā achaṭṭhā. Idañca pamāṇā cattāro āhārā.
ತತ್ಥ ಪಠಮೇ ವಿಪಲ್ಲಾಸೇ ಠಿತೋ ಕಾಮೇ ಉಪಾದಿಯತಿ, ಇದಂ ಕಾಮುಪಾದಾನಂ। ದುತಿಯೇ ವಿಪಲ್ಲಾಸೇ ಠಿತೋ ಅನಾಗತಂ ಭವಂ ಉಪಾದಿಯತಿ, ಇದಂ ಸೀಲಬ್ಬತುಪಾದಾನಂ। ತತಿಯೇ ವಿಪಲ್ಲಾಸೇ ಠಿತೋ ವಿಪರೀತೋ ದಿಟ್ಠಿಂ ಉಪಾದಿಯತಿ, ಇದಂ ದಿಟ್ಠುಪಾದಾನಂ। ಚತುತ್ಥೇ ವಿಪಲ್ಲಾಸೇ ಠಿತೋ ಖನ್ಧೇ ಅತ್ತತೋ ಉಪಾದಿಯತಿ, ಇದಂ ಅತ್ತವಾದುಪಾದಾನಂ।
Tattha paṭhame vipallāse ṭhito kāme upādiyati, idaṃ kāmupādānaṃ. Dutiye vipallāse ṭhito anāgataṃ bhavaṃ upādiyati, idaṃ sīlabbatupādānaṃ. Tatiye vipallāse ṭhito viparīto diṭṭhiṃ upādiyati, idaṃ diṭṭhupādānaṃ. Catutthe vipallāse ṭhito khandhe attato upādiyati, idaṃ attavādupādānaṃ.
ತತ್ಥ ಕಾಮುಪಾದಾನೇ ಠಿತೋ ಕಾಮೇ ಅಭಿಜ್ಝಾಯತಿ ಗನ್ಥತಿ, ಅಯಂ ಅಭಿಜ್ಝಾಕಾಯಗನ್ಥೋ। ಸೀಲಬ್ಬತುಪಾದಾನೇ ಠಿತೋ ಬ್ಯಾಪಾದಂ ಗನ್ಥತಿ, ಅಯಂ ಬ್ಯಾಪಾದಕಾಯಗನ್ಥೋ। ದಿಟ್ಠುಪಾದಾನೇ ಠಿತೋ ಪರಾಮಾಸಂ ಗನ್ಥತಿ, ಅಯಂ ಪರಾಮಾಸಕಾಯಗನ್ಥೋ। ಅತ್ತವಾದುಪಾದಾನೇ ಠಿತೋ ಪಪಞ್ಚನ್ತೋ ಗನ್ಥತಿ, ಅಯಂ ಇದಂಸಚ್ಚಾಭಿನಿವೇಸೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ।
Tattha kāmupādāne ṭhito kāme abhijjhāyati ganthati, ayaṃ abhijjhākāyagantho. Sīlabbatupādāne ṭhito byāpādaṃ ganthati, ayaṃ byāpādakāyagantho. Diṭṭhupādāne ṭhito parāmāsaṃ ganthati, ayaṃ parāmāsakāyagantho. Attavādupādāne ṭhito papañcanto ganthati, ayaṃ idaṃsaccābhiniveso kāyagantho.
ತಸ್ಸ ಗನ್ಥಿತಾ ಕಿಲೇಸಾ ಆಸವನ್ತಿ। ಕಿಞ್ಚಿ ಪನ ವುಚ್ಚತಿ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ। ಯೇ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಾ 1 ತೇ ಅನುಸಯಾ। ತತ್ಥ ಅಭಿಜ್ಝಾಕಾಯಗನ್ಥೇನ ಕಾಮಾಸವೋ, ಬ್ಯಾಪಾದಕಾಯಗನ್ಥೇನ ಭವಾಸವೋ, ಪರಾಮಾಸಕಾಯಗನ್ಥೇನ ದಿಟ್ಠಾಸವೋ, ಇದಂ ಸಚ್ಚಾಭಿನಿವೇಸಕಾಯಗನ್ಥೇನ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ।
Tassa ganthitā kilesā āsavanti. Kiñci pana vuccati vippaṭisāro. Ye vippaṭisārā 2 te anusayā. Tattha abhijjhākāyaganthena kāmāsavo, byāpādakāyaganthena bhavāsavo, parāmāsakāyaganthena diṭṭhāsavo, idaṃ saccābhinivesakāyaganthena avijjāsavo.
ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಆಸವಾ ವೇಪುಲ್ಲಭಾವಂ ಗತಾ ಓಘಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇನ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ‘‘ಓಘಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಕಾಮಾಸವೋ ಕಾಮೋಘೋ, ಭವಾಸವೋ ಭವೋಘೋ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಅವಿಜ್ಜೋಘೋ, ದಿಟ್ಠಾಸವೋ ದಿಟ್ಠೋಘೋ।
Te cattāro āsavā vepullabhāvaṃ gatā oghā honti, tena vuccanti ‘‘oghā’’ti. Tattha kāmāsavo kāmogho, bhavāsavo bhavogho, avijjāsavo avijjogho, diṭṭhāsavo diṭṭhogho.
ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಓಘಾ ಆಸಯಮನುಪವಿಟ್ಠಾ ಅನುಸಯಸಹಗತಾ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ಸಲ್ಲಾತಿ ಹದಯಮಾಹಚ್ಚ ತಿಟ್ಠನ್ತಾ। ತತ್ಥ ಕಾಮೋಘೋ ರಾಗಸಲ್ಲಂ, ಭವೋಘೋ ದೋಸಸಲ್ಲಂ, ಅವಿಜ್ಜೋಘೋ ಮೋಹಸಲ್ಲಂ, ದಿಟ್ಠೋಘೋ ದಿಟ್ಠಿಸಲ್ಲಂ।
Te cattāro oghā āsayamanupaviṭṭhā anusayasahagatā vuccanti. Sallāti hadayamāhacca tiṭṭhantā. Tattha kāmogho rāgasallaṃ, bhavogho dosasallaṃ, avijjogho mohasallaṃ, diṭṭhogho diṭṭhisallaṃ.
ಇಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಸಲ್ಲೇಹಿ ಪರಿಯಾದಿನ್ನಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಚತೂಸು ಧಮ್ಮೇಸು ತಿಟ್ಠತಿ ರೂಪೇ ವೇದನಾಯ ಸಞ್ಞಾಯ ಸಙ್ಖಾರೇಸು। ಇಮಾ ಚತಸ್ಸೋ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿಯೋ। ತತ್ಥ ರಾಗಸಲ್ಲೇನ ನನ್ದೂಪಸೇಚನಂ ರೂಪೂಪಗಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ತಿಟ್ಠತಿ। ದೋಸಸಲ್ಲೇನ ವೇದನೂಪಗಂ ಮೋಹಸಲ್ಲೇನ ಸಞ್ಞೂಪಗಂ ದಿಟ್ಠಿಸಲ್ಲೇನ ನನ್ದೂಪಸೇಚನಂ ಸಙ್ಖಾರೂಪಗಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ತಿಟ್ಠತಿ।
Imehi catūhi sallehi pariyādinnaṃ viññāṇaṃ catūsu dhammesu tiṭṭhati rūpe vedanāya saññāya saṅkhāresu. Imā catasso viññāṇaṭṭhitiyo. Tattha rāgasallena nandūpasecanaṃ rūpūpagaṃ viññāṇaṃ tiṭṭhati. Dosasallena vedanūpagaṃ mohasallena saññūpagaṃ diṭṭhisallena nandūpasecanaṃ saṅkhārūpagaṃ viññāṇaṃ tiṭṭhati.
ಚತೂಹಿ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತೀಹಿ ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಛನ್ದಾ ದೋಸಾ ಭಯಾ ಮೋಹಾ। ರಾಗೇನ ಛನ್ದಾ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ದೋಸೇನ ದೋಸಾ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಮೋಹೇನ ಮೋಹಾ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಭಯಾ ಅಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಇತಿ ಇದಞ್ಚ ಕಮ್ಮಂ ಇಮೇ ಚ ಕಿಲೇಸಾ। ಅಯಂ ಸಂಸಾರಸ್ಸ ಹೇತು।
Catūhi viññāṇaṭṭhitīhi catubbidhaṃ agatiṃ gacchanti chandā dosā bhayā mohā. Rāgena chandā agatiṃ gacchati, dosena dosā agatiṃ gacchati, mohena mohā agatiṃ gacchati, diṭṭhiyā bhayā agatiṃ gacchati. Iti idañca kammaṃ ime ca kilesā. Ayaṃ saṃsārassa hetu.
೧೨೦. ತತ್ಥಿಮಾ ಚತಸ್ಸೋ ದಿಸಾ ಕಬಳೀಕಾರಾಹಾರೋ ‘‘ಅಸುಭೇ ಸುಭ’’ನ್ತಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಕಾಮುಪಾದಾನಂ ಕಾಮಯೋಗೋ ಅಭಿಜ್ಝಾಕಾಯಗನ್ಥೋ ಕಾಮಾಸವೋ ಕಾಮೋಘೋ ರಾಗಸಲ್ಲಂ ರೂಪೂಪಗಾ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿ ಛನ್ದಾ ಅಗತಿಗಮನಂ। ಅಯಂ ಪಠಮಾ ದಿಸಾ।
120. Tatthimā catasso disā kabaḷīkārāhāro ‘‘asubhe subha’’nti vipallāso kāmupādānaṃ kāmayogo abhijjhākāyagantho kāmāsavo kāmogho rāgasallaṃ rūpūpagā viññāṇaṭṭhiti chandā agatigamanaṃ. Ayaṃ paṭhamā disā.
ಫಸ್ಸೋ ಆಹಾರೋ ‘‘ದುಕ್ಖೇ ಸುಖ’’ನ್ತಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಸೀಲಬ್ಬತುಪಾದಾನಂ ಭವಯೋಗೋಬ್ಯಾಪಾದೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ ಭವಾಸವೋ ಭವೋಘೋ ದೋಸಸಲ್ಲಂ ವೇದನೂಪಗಾ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿ ದೋಸಾ ಅಗತಿಗಮನಂ, ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ದಿಸಾ।
Phasso āhāro ‘‘dukkhe sukha’’nti vipallāso sīlabbatupādānaṃ bhavayogobyāpādo kāyagantho bhavāsavo bhavogho dosasallaṃ vedanūpagā viññāṇaṭṭhiti dosā agatigamanaṃ, ayaṃ dutiyā disā.
ಮನೋಸಞ್ಚೇತನಾಹಾರೋ ‘‘ಅನತ್ತನಿ ಅತ್ತಾ’’ತಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠುಪಾದಾನಂ ದಿಟ್ಠಿಯೋಗೋ ಪರಾಮಾಸಕಾಯಗನ್ಥೋ ದಿಟ್ಠಾಸವೋ ದಿಟ್ಠೋಘೋ ದಿಟ್ಠಿಸಲ್ಲಂ ಸಞ್ಞೂಪಗಾ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿ ಭಯಾ ಅಗತಿಗಮನಂ। ಅಯಂ ತತಿಯಾ ದಿಸಾ।
Manosañcetanāhāro ‘‘anattani attā’’ti vipallāso diṭṭhupādānaṃ diṭṭhiyogo parāmāsakāyagantho diṭṭhāsavo diṭṭhogho diṭṭhisallaṃ saññūpagā viññāṇaṭṭhiti bhayā agatigamanaṃ. Ayaṃ tatiyā disā.
ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋ ‘‘ಅನಿಚ್ಚೇ ನಿಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಅತ್ತವಾದುಪಾದಾನಂ ಅವಿಜ್ಜಾಯೋಗೋ ಇದಂಸಚ್ಚಾಭಿನಿವೇಸೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ ಅವಿಜ್ಜಾಸವೋ ಅವಿಜ್ಜೋಘೋ ಮೋಹಸಲ್ಲಂ ಸಙ್ಖಾರೂಪಗಾ ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿ ಮೋಹಾ ಅಗತಿಗಮನಂ, ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೀ ದಿಸಾ। ಇತಿ ಇಮೇಸಂ ದಸನ್ನಂ ಸುತ್ತಾನಂ ಪಠಮೇನ ಪದೇನ ಪಠಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಆಲೋಕನಂ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ದಿಸಾಲೋಕನಾ।
Viññāṇāhāro ‘‘anicce nicca’’nti vipallāso attavādupādānaṃ avijjāyogo idaṃsaccābhiniveso kāyagantho avijjāsavo avijjogho mohasallaṃ saṅkhārūpagā viññāṇaṭṭhiti mohā agatigamanaṃ, ayaṃ catutthī disā. Iti imesaṃ dasannaṃ suttānaṃ paṭhamena padena paṭhamāya disāya ālokanaṃ. Ayaṃ vuccati disālokanā.
ಚತೂಹಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೇಹಿ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ದಿಸಾವಿಲೋಕನಾ ಕಿಲೇಸಂ ಸಂಯೋಜೇತ್ವಾ ಅಯಂ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ದಿಸಾವಿಲೋಕನಾಯ ಭೂಮಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ದಸನ್ನಂ ಸುತ್ತಾನಂ ಯಾನಿ ಪಠಮಾನಿ ಪದಾನಿ ಇಮೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಕೋ ಅತ್ಥೋ? ಏಕೋ ಅತ್ಥೋ, ಬ್ಯಞ್ಜನಮೇವ ನಾನಂ। ಏವಂ ದುತಿಯಾ ಏವಂ ತತಿಯಾ ಏವಂ ಚತುತ್ಥೀ। ಅಯಂ ಪಠಮಾ ಸಂಸನ್ದನಾ।
Catūhi vipallāsehi akusalapakkhe disāvilokanā kilesaṃ saṃyojetvā ayaṃ akusalapakkhe disāvilokanāya bhūmi pañcannaṃ dasannaṃ suttānaṃ yāni paṭhamāni padāni imesaṃ dhammānaṃ ko attho? Eko attho, byañjanameva nānaṃ. Evaṃ dutiyā evaṃ tatiyā evaṃ catutthī. Ayaṃ paṭhamā saṃsandanā.
ಇಮಿನಾ ಪೇಯ್ಯಾಲೇನ ಸಬ್ಬೇ ಕಿಲೇಸಾ ಚತೂಸು ಪದೇಸು ಪಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಾ। ತತೋ ಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ಚತಸ್ಸೋ ಪಟಿಪದಾ ಚತ್ತಾರಿ ಝಾನಾನಿ ಚತ್ತಾರೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ ಚತ್ತಾರೋ ವಿಹಾರಾ ದಿಬ್ಬೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಅರಿಯೋ ಆನೇಞ್ಜೋ ಚತ್ತಾರೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಅಬ್ಭುತಧಮ್ಮಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನಾ ಚತ್ತಾರೋ ಸಮಾಧಯೋ ಛನ್ದಸಮಾಧಿ ವೀರಿಯಸಮಾಧಿ ಚಿತ್ತಸಮಾಧಿ ವೀಮಂಸಾಸಮಾಧಿ। ಚತ್ತಾರೋ ಧಮ್ಮಾ ಸುಖಭಾಗಿಯಾ ನಾಞ್ಞತ್ರ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ನಾಞ್ಞತ್ರ ತಪಸಾ ನಾಞ್ಞತಿನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಾ ನಾಞ್ಞತ್ರ ಸಬ್ಬನಿಸ್ಸಗ್ಗಾ ಚತ್ತಾರಿ ಅಪ್ಪಮಾಣಾನಿ।
Iminā peyyālena sabbe kilesā catūsu padesu pakkhipitabbā. Tato kusalapakkhe catasso paṭipadā cattāri jhānāni cattāro satipaṭṭhānā cattāro vihārā dibbo brahmā ariyo āneñjo cattāro sammappadhānā cattāro acchariyā abbhutadhammā cattāro adhiṭṭhānā cattāro samādhayo chandasamādhi vīriyasamādhi cittasamādhi vīmaṃsāsamādhi. Cattāro dhammā sukhabhāgiyā nāññatra bojjhaṅgā nāññatra tapasā nāññatindriyasaṃvarā nāññatra sabbanissaggā cattāri appamāṇāni.
ತತ್ಥ ದುಕ್ಖಾ ಪಟಿಪದಾ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾ ಭಾವಿಯಮಾನಾ ಬಹುಲೀಕರಿಯಮಾನಾ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪಠಮಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ , ಪಠಮಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪಠಮಂ ವಿಹಾರಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಪಠಮೋ ವಿಹಾರೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಪಠಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಪಠಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪಠಮಂ ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಅಬ್ಭುತಧಮ್ಮಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಪಠಮೋ ಅಚ್ಛರಿಯೋ ಅಬ್ಭುತೋ ಧಮ್ಮೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಪಠಮಂ ಅಧಿಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಪಠಮಂ ಅಧಿಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಛನ್ದಸಮಾಧಿಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಛನ್ದಸಮಾಧಿ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಪಠಮಂ ಮೇತ್ತಾಅಪ್ಪಮಾಣಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ। ಏವಂ ಯಾವ ಸಬ್ಬನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ಚತುತ್ಥಂ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ।
Tattha dukkhā paṭipadā dandhābhiññā bhāviyamānā bahulīkariyamānā paṭhamaṃ jhānaṃ paripūreti, paṭhamaṃ jhānaṃ paripuṇṇaṃ paṭhamaṃ satipaṭṭhānaṃ paripūreti , paṭhamaṃ satipaṭṭhānaṃ paripuṇṇaṃ paṭhamaṃ vihāraṃ paripūreti, paṭhamo vihāro paripuṇṇo paṭhamaṃ sammappadhānaṃ paripūreti, paṭhamaṃ sammappadhānaṃ paripuṇṇaṃ paṭhamaṃ acchariyaṃ abbhutadhammaṃ paripūreti, paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo paripuṇṇo paṭhamaṃ adhiṭṭhānaṃ paripūreti, paṭhamaṃ adhiṭṭhānaṃ paripuṇṇaṃ chandasamādhiṃ paripūreti, chandasamādhi paripuṇṇo indriyasaṃvaraṃ paripūreti, indriyasaṃvaro paripuṇṇo paṭhamaṃ mettāappamāṇaṃ paripūreti. Evaṃ yāva sabbanissaggo catutthaṃ appamāṇaṃ paripūreti.
ತತ್ಥ ಪಠಮಾ ಚ ಪಟಿಪದಾ ಪಠಮಞ್ಚ ಝಾನಂ ಪಠಮಞ್ಚ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಪಠಮೋ ಚ ವಿಹಾರೋ ಪಠಮಞ್ಚ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ ಪಠಮೋ ಚ ಅಚ್ಛರಿಯೋ ಅಬ್ಭುತೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಚ್ಚಾಧಿಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಛನ್ದಸಮಾಧಿ ಚ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರೋ ಚ ಮೇತ್ತಾ ಚ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ। ಅಯಂ ಪಠಮಾ ದಿಸಾ।
Tattha paṭhamā ca paṭipadā paṭhamañca jhānaṃ paṭhamañca satipaṭṭhānaṃ paṭhamo ca vihāro paṭhamañca sammappadhānaṃ paṭhamo ca acchariyo abbhuto dhammo saccādhiṭṭhānañca chandasamādhi ca indriyasaṃvaro ca mettā ca appamāṇaṃ. Ayaṃ paṭhamā disā.
ದುಕ್ಖಾ ಚ 3 ಪಟಿಪದಾ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾ ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ ದುತಿಯಞ್ಚ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ದುತಿಯೋ ಚ ವಿಹಾರೋ ದುತಿಯಞ್ಚ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ ದುತಿಯೋ ಚ ಅಚ್ಛರಿಯೋ ಅಬ್ಭುತೋ ಧಮ್ಮೋ ಚಾಗಾಧಿಟ್ಠಾನಂ ಚಿತ್ತಸಮಾಧಿ ಚತ್ತಾರೋ ಇದ್ಧಿಪಾದಾ ಕರುಣಾ ಚ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ, ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ದಿಸಾ।
Dukkhā ca 4 paṭipadā khippābhiññā dutiyaṃ jhānaṃ dutiyañca satipaṭṭhānaṃ dutiyo ca vihāro dutiyañca sammappadhānaṃ dutiyo ca acchariyo abbhuto dhammo cāgādhiṭṭhānaṃ cittasamādhi cattāro iddhipādā karuṇā ca appamāṇaṃ, ayaṃ dutiyā disā.
ಸುಖಾ ಚ 5 ಪಟಿಪದಾ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾ ತತಿಯಞ್ಚ ಝಾನಂ ತತಿಯಞ್ಚ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ತತಿಯೋ ಚ ವಿಹಾರೋ ತತಿಯಞ್ಚ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ ತತಿಯೋ ಚ ಅಚ್ಛರಿಯೋ ಅಬ್ಭುತೋ ಧಮ್ಮೋ ಪಞ್ಞಾಧಿಟ್ಠಾನಞ್ಚ ವೀರಿಯಸಮಾಧಿ ಚ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಚ ಮುದಿತಾ ಚ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ। ಅಯಂ ತತಿಯಾ ದಿಸಾ।
Sukhā ca 6 paṭipadā dandhābhiññā tatiyañca jhānaṃ tatiyañca satipaṭṭhānaṃ tatiyo ca vihāro tatiyañca sammappadhānaṃ tatiyo ca acchariyo abbhuto dhammo paññādhiṭṭhānañca vīriyasamādhi ca bojjhaṅgā ca muditā ca appamāṇaṃ. Ayaṃ tatiyā disā.
ಸುಖಾ ಚ 7 ಪಟಿಪದಾ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾ ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಚತುತ್ಥಞ್ಚ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಚತುತ್ಥೋ ಚ ವಿಹಾರೋ ಚತುತ್ಥಞ್ಚ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ ಚತುತ್ಥೋ ಚ ಅಚ್ಛರಿಯೋ ಅಬ್ಭುತೋ ಧಮ್ಮೋ ಉಪಸಮಾಧಿಟ್ಠಾನಞ್ಚ ವೀಮಂಸಾಸಮಾಧಿ ಚ ಸಬ್ಬನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ಚ ಉಪೇಕ್ಖಾ ಅಪ್ಪಮಾಣಞ್ಚ। ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೀ ದಿಸಾ। ಇಮಾಸಂ ಚತಸ್ಸನ್ನಂ ದಿಸಾನಂ ಆಲೋಕನಾ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ದಿಸಾಲೋಕನೋ ನಾಮ ನಯೋ।
Sukhā ca 8 paṭipadā khippābhiññā catutthaṃ jhānaṃ catutthañca satipaṭṭhānaṃ catuttho ca vihāro catutthañca sammappadhānaṃ catuttho ca acchariyo abbhuto dhammo upasamādhiṭṭhānañca vīmaṃsāsamādhi ca sabbanissaggo ca upekkhā appamāṇañca. Ayaṃ catutthī disā. Imāsaṃ catassannaṃ disānaṃ ālokanā. Ayaṃ vuccati disālokano nāma nayo.
ತತ್ಥಾಯಂ ಯೋಜನಾ। ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಆಹಾರಾ ಚತಸ್ಸೋ ಚ ಪಟಿಪದಾ, ಚತ್ತಾರೋ ಚ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ, ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಉಪಾದಾನಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಝಾನಾನಿ ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಯೋಗಾ ವಿಹಾರಾ ಚ, ಗನ್ಥಾ ಚ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ ಚ, ಆಸವಾ ಚ ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಅಬ್ಭುತಧಮ್ಮಾ ಚ, ಓಘಾ ಚ ಅಧಿಟ್ಠಾನಾನಿ ಚ, ಸಲ್ಲಾ ಚ ಸಮಾಧಯೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿಯೋ ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಸುಖಭಾಗಿಯಾ ಧಮ್ಮಾ, ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಅಗತಿಗಮನಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಅಪ್ಪಮಾಣಾನಿ ಇತಿ ಕುಸಲಾಕುಸಲಾನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖವಸೇನ ಯೋಜನಾ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ದಿಸಾಲೋಕನೋ ನಯೋ।
Tatthāyaṃ yojanā. Cattāro ca āhārā catasso ca paṭipadā, cattāro ca vipallāsā cattāro ca satipaṭṭhānā, cattāri ca upādānāni cattāri ca jhānāni cattāro ca yogā vihārā ca, ganthā ca sammappadhānā ca, āsavā ca acchariyā abbhutadhammā ca, oghā ca adhiṭṭhānāni ca, sallā ca samādhayo, viññāṇaṭṭhitiyo cattāro ca sukhabhāgiyā dhammā, cattāri ca agatigamanāni cattāri ca appamāṇāni iti kusalākusalānaṃ paṭipakkhavasena yojanā, ayaṃ vuccati disālokano nayo.
ತಸ್ಸ ಚತ್ತಾರಿ ಸಾಮಞ್ಞಫಲಾನಿ ಪರಿಯೋಸಾನಂ, ಯೋ ಚ ಧಮ್ಮೋ ಕುಸಲಾಕುಸಲನಿದ್ದೇಸೇ ಪಠಮೋ ದಿಸಾನಿದ್ದೇಸೋ, ಇಮಸ್ಸ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ ದುತಿಯಂ ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಂ, ತತಿಯಂ ಅನಾಗಾಮಿಫಲಂ, ಚತುತ್ಥಂ ಅರಹತ್ತಫಲಂ।
Tassa cattāri sāmaññaphalāni pariyosānaṃ, yo ca dhammo kusalākusalaniddese paṭhamo disāniddeso, imassa sotāpattiphalaṃ pariyosānaṃ dutiyaṃ sakadāgāmiphalaṃ, tatiyaṃ anāgāmiphalaṃ, catutthaṃ arahattaphalaṃ.
ತತ್ಥ ಕತಮೋ ತಿಪುಕ್ಖಲೋ ನಯೋ? ಯೇ ಚ ದುಕ್ಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾಯ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾಯ ಚ ನಿಯ್ಯನ್ತಿ ದ್ವೇ ಪುಗ್ಗಲಾ, ಯೇ ಚ ಸುಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾಯ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾಯ ಚ ನಿಯ್ಯನ್ತಿ ದ್ವೇ ಪುಗ್ಗಲಾ।
Tattha katamo tipukkhalo nayo? Ye ca dukkhāya paṭipadāya dandhābhiññāya khippābhiññāya ca niyyanti dve puggalā, ye ca sukhāya paṭipadāya dandhābhiññāya khippābhiññāya ca niyyanti dve puggalā.
ಇಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸುಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾಯ ನಿಯ್ಯಾತಿ, ಯೋ ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ದುಕ್ಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾಯ ನಿಯ್ಯಾತಿ। ಇಮೇ ದ್ವೇ ಪುಗ್ಗಲಾ ಭವನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಯೋ ಸುಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾಯ ನಿಯ್ಯಾತಿ , ಅಯಂ ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞೂ। ಯೋ ಪಚ್ಛಿಮೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸಾಧಾರಣೋ, ಅಯಂ ವಿಪಞ್ಚಿತಞ್ಞೂ। ಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ನಿಯ್ಯಾತಿ, ಅಯಂ ನೇಯ್ಯೋ। ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಭವಿತ್ವಾ ತೀಣಿ ಹೋನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞುಸ್ಸ ಸಮಥಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ವಿಪಸ್ಸನಾ, ನೇಯ್ಯಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಾಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ ಸಮಥೋ, ವಿಪಞ್ಚಿತಞ್ಞುಸ್ಸ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾ ಯುಗನದ್ಧಾ। ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞುಸ್ಸ ಮುದುಕಾ ದೇಸನಾ, ನೇಯ್ಯಸ್ಸ ತಿಕ್ಖಾ ದೇಸನಾ, ವಿಪಞ್ಚಿತಞ್ಞುಸ್ಸ ತಿಕ್ಖಮುದುಕಾ ದೇಸನಾ।
Imesaṃ catunnaṃ puggalānaṃ yo puggalo sukhāya paṭipadāya dandhābhiññāya niyyāti, yo ca puggalo dukkhāya paṭipadāya khippābhiññāya niyyāti. Ime dve puggalā bhavanti. Tattha yo sukhāya paṭipadāya khippābhiññāya niyyāti , ayaṃ ugghaṭitaññū. Yo pacchimo puggalo sādhāraṇo, ayaṃ vipañcitaññū. Yo puggalo dandhābhiññāya dukkhāya paṭipadāya niyyāti, ayaṃ neyyo. Ime cattāro bhavitvā tīṇi honti, tattha ugghaṭitaññussa samathapubbaṅgamā vipassanā, neyyassa vipassanāpubbaṅgamo samatho, vipañcitaññussa samathavipassanā yuganaddhā. Ugghaṭitaññussa mudukā desanā, neyyassa tikkhā desanā, vipañcitaññussa tikkhamudukā desanā.
ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞುಸ್ಸ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಸಿಕ್ಖಾ, ನೇಯ್ಯಸ್ಸ ಅಧಿಚಿತ್ತಸಿಕ್ಖಾ, ವಿಪಞ್ಚಿತಞ್ಞುಸ್ಸ ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾ। ಇತಿ ಇಮೇಸಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಚತೂಹಿ ಪಟಿಪದಾಹಿ ನಿಯ್ಯಾನಂ।
Ugghaṭitaññussa adhipaññāsikkhā, neyyassa adhicittasikkhā, vipañcitaññussa adhisīlasikkhā. Iti imesaṃ puggalānaṃ catūhi paṭipadāhi niyyānaṃ.
ತತ್ಥ ಅಯಂ ಸಂಕಿಲೇಸೋ, ತೀಣಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನಿ ತಯೋ ಫಸ್ಸಾ ತಿಸ್ಸೋ ವೇದನಾ ತಯೋ ಉಪವಿಚಾರಾ ತಯೋ ಸಂಕಿಲೇಸಾ ತಯೋ ವಿತಕ್ಕಾ ತಯೋ ಪರಿಳಾಹಾ ತೀಣಿ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಾನಿ ತಿಸ್ಸೋ ದುಕ್ಖತಾತಿ।
Tattha ayaṃ saṃkileso, tīṇi akusalamūlāni tayo phassā tisso vedanā tayo upavicārā tayo saṃkilesā tayo vitakkā tayo pariḷāhā tīṇi saṅkhatalakkhaṇāni tisso dukkhatāti.
ತೀಣಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನೀತಿ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ, ದೋಸೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ, ಮೋಹೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ। ತಯೋ ಫಸ್ಸಾತಿ ಸುಖವೇದನೀಯೋ ಫಸ್ಸೋ, ದುಕ್ಖವೇದನೀಯೋ ಫಸ್ಸೋ, ಅದುಕ್ಖಮಸುಖವೇದನೀಯೋ ಫಸ್ಸೋ। ತಿಸ್ಸೋ ವೇದನಾತಿ ಸುಖಾ ವೇದನಾ ದುಕ್ಖಾ ವೇದನಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಾ ವೇದನಾ। ತಯೋ ಉಪವಿಚಾರಾತಿ ಸೋಮನಸ್ಸೋಪವಿಚಾರೋ ದೋಮನಸ್ಸೋಪವಿಚಾರೋ ಉಪೇಕ್ಖೋಪವಿಚಾರೋ। ತಯೋ ಸಂಕಿಲೇಸಾತಿ ರಾಗೋ ದೋಸೋ ಮೋಹೋ। ತಯೋ ವಿತಕ್ಕಾತಿ ಕಾಮವಿತಕ್ಕೋ ಬ್ಯಾಪಾದವಿತಕ್ಕೋ ವಿಹಿಂಸಾವಿತಕ್ಕೋ। ತಯೋ ಪರಿಳಾಹಾತಿ ರಾಗಜೋ ದೋಸಜೋ ಮೋಹಜೋ। ತೀಣಿ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಾನೀತಿ ಉಪ್ಪಾದೋ ಠಿತಿ ವಯೋ। ತಿಸ್ಸೋ ದುಕ್ಖತಾತಿ ದುಕ್ಖದುಕ್ಖತಾ ವಿಪರಿಣಾಮದುಕ್ಖತಾ ಸಙ್ಖತದುಕ್ಖತಾ।
Tīṇi akusalamūlānīti lobho akusalamūlaṃ, doso akusalamūlaṃ, moho akusalamūlaṃ. Tayo phassāti sukhavedanīyo phasso, dukkhavedanīyo phasso, adukkhamasukhavedanīyo phasso. Tisso vedanāti sukhā vedanā dukkhā vedanā adukkhamasukhā vedanā. Tayo upavicārāti somanassopavicāro domanassopavicāro upekkhopavicāro. Tayo saṃkilesāti rāgo doso moho. Tayo vitakkāti kāmavitakko byāpādavitakko vihiṃsāvitakko. Tayo pariḷāhāti rāgajo dosajo mohajo. Tīṇi saṅkhatalakkhaṇānīti uppādo ṭhiti vayo. Tisso dukkhatāti dukkhadukkhatā vipariṇāmadukkhatā saṅkhatadukkhatā.
ತತ್ಥ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಕುತೋ ಸಮುಟ್ಠಿತಂ? ತಿವಿಧಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಮನಾಪಿಕಂ ಅಮನಾಪಿಕಂ ಉಪೇಕ್ಖಾಠಾನಿಯಞ್ಚ। ತತ್ಥ ಮನಾಪಿಕೇನ ಆರಮ್ಮಣೇನ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಸಮುಟ್ಠಹತಿ। ಇತಿ ಮನಾಪಿಕಾ ಆರಮ್ಮಣಾ ಸುಖವೇದನೀಯೋ ಫಸ್ಸೋ, ಸುಖವೇದನೀಯಂ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಸುಖವೇದನಾ, ಸುಖವೇದನಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಸೋಮನಸ್ಸೂಪವಿಚಾರೋ, ಸೋಮನಸ್ಸೂಪವಿಚಾರಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ರಾಗೋ, ರಾಗಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಕಾಮವಿತಕ್ಕೋ, ಕಾಮವಿತಕ್ಕಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ರಾಗಜೋ ಪರಿಳಾಹೋ ರಾಗಜಂ ಪರಿಳಾಹಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಉಪ್ಪಾದೋ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣೋ, ಉಪ್ಪಾದಂ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ವಿಪರಿಣಾಮದುಕ್ಖತಾ।
Tattha lobho akusalamūlaṃ kuto samuṭṭhitaṃ? Tividhaṃ ārammaṇaṃ manāpikaṃ amanāpikaṃ upekkhāṭhāniyañca. Tattha manāpikena ārammaṇena lobho akusalamūlaṃ samuṭṭhahati. Iti manāpikā ārammaṇā sukhavedanīyo phasso, sukhavedanīyaṃ phassaṃ paṭicca uppajjate sukhavedanā, sukhavedanaṃ paṭicca uppajjate somanassūpavicāro, somanassūpavicāraṃ paṭicca uppajjate rāgo, rāgaṃ paṭicca uppajjate kāmavitakko, kāmavitakkaṃ paṭicca uppajjate rāgajo pariḷāho rāgajaṃ pariḷāhaṃ paṭicca uppajjate uppādo saṅkhatalakkhaṇo, uppādaṃ saṅkhatalakkhaṇaṃ paṭicca uppajjate vipariṇāmadukkhatā.
ದೋಸೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಕುತೋ ಸಮುಟ್ಠಿತಂ? ಅಮನಾಪಿಕೇನ ಆರಮ್ಮಣೇನ ದೋಸೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಸಮುಟ್ಠಿತಂ। ಇತಿ ಅಮನಾಪಿಕಾ ಆರಮ್ಮಣಾ ದುಕ್ಖವೇದನೀಯೋ ಫಸ್ಸೋ, ದುಕ್ಖವೇದನೀಯಂ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ದುಕ್ಖವೇದನಾ, ದುಕ್ಖವೇದನಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ದೋಮನಸ್ಸೂಪವಿಚಾರೋ, ದೋಮನಸ್ಸೂಪವಿಚಾರಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ದೋಸೋ, ದೋಸಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಬ್ಯಾಪಾದವಿತಕ್ಕೋ, ಬ್ಯಾಪಾದವಿತಕ್ಕಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ದೋಸಜೋ ಪರಿಳಾಹೋ, ದೋಸಜಂ ಪರಿಳಾಹಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಠಿತಸ್ಸ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಂ, ಠಿತಸ್ಸ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ದುಕ್ಖದುಕ್ಖತಾ ವೇದನಾ।
Doso akusalamūlaṃ kuto samuṭṭhitaṃ? Amanāpikena ārammaṇena doso akusalamūlaṃ samuṭṭhitaṃ. Iti amanāpikā ārammaṇā dukkhavedanīyo phasso, dukkhavedanīyaṃ phassaṃ paṭicca uppajjate dukkhavedanā, dukkhavedanaṃ paṭicca uppajjate domanassūpavicāro, domanassūpavicāraṃ paṭicca uppajjate doso, dosaṃ paṭicca uppajjate byāpādavitakko, byāpādavitakkaṃ paṭicca uppajjate dosajo pariḷāho, dosajaṃ pariḷāhaṃ paṭicca uppajjate ṭhitassa aññathattaṃ saṅkhatalakkhaṇaṃ, ṭhitassa aññathattaṃ saṅkhatalakkhaṇaṃ paṭicca uppajjate dukkhadukkhatā vedanā.
ಮೋಹೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಕುತೋ ಸಮುಟ್ಠಿತಂ? ಉಪೇಕ್ಖಾಠಾನಿಯೇನ ಆರಮ್ಮಣೇನ ಮೋಹೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ ಸಮುಟ್ಠಿತಂ। ಇತಿ ಉಪೇಕ್ಖಾಠಾನಿಯಾ ಆರಮ್ಮಣಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖವೇದನೀಯೋ ಫಸ್ಸೋ, ಅದುಕ್ಖಮಸುಖವೇದನೀಯಂ ಫಸ್ಸಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಾ ವೇದನಾ, ಅದುಕ್ಖಮಸುಖವೇದನಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಉಪೇಕ್ಖೂಪವಿಚಾರೋ, ಉಪೇಕ್ಖೂಪವಿಚಾರಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಮೋಹೋ, ಮೋಹಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ವಿಹಿಂಸಾವಿತಕ್ಕೋ, ವಿಹಿಂಸಾವಿತಕ್ಕಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಮೋಹಜೋ ಪರಿಳಾಹೋ, ಮೋಹಜಂ ಪರಿಳಾಹಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ವಯೋ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಂ, ವಯಂ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಸಙ್ಖತದುಕ್ಖತಾ, ಇತಿ ಅಯಂ ತಿಣ್ಣಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ನಿದ್ದೇಸೋ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತೇ ಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ತಿಪುಕ್ಖಲೋ ನಯೋ।
Moho akusalamūlaṃ kuto samuṭṭhitaṃ? Upekkhāṭhāniyena ārammaṇena moho akusalamūlaṃ samuṭṭhitaṃ. Iti upekkhāṭhāniyā ārammaṇā adukkhamasukhavedanīyo phasso, adukkhamasukhavedanīyaṃ phassaṃ paṭicca uppajjate adukkhamasukhā vedanā, adukkhamasukhavedanaṃ paṭicca uppajjate upekkhūpavicāro, upekkhūpavicāraṃ paṭicca uppajjate moho, mohaṃ paṭicca uppajjate vihiṃsāvitakko, vihiṃsāvitakkaṃ paṭicca uppajjate mohajo pariḷāho, mohajaṃ pariḷāhaṃ paṭicca uppajjate vayo saṅkhatalakkhaṇaṃ, vayaṃ saṅkhatalakkhaṇaṃ paṭicca uppajjate saṅkhatadukkhatā, iti ayaṃ tiṇṇaṃ kilesānaṃ niddeso, ayaṃ vuccate kusalapakkhe tipukkhalo nayo.
ಇತಿ ತೀಣಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನಿ ನ ಚತುತ್ಥಾನಿ ನ ಪಞ್ಚಮಾನಿ, ತಯೋ ಫಸ್ಸಾತಿ ತಿಸ್ಸೋ ವೇದನಾ ಯಾವ ಸಙ್ಖತದುಕ್ಖತಾತಿ, ಯೋ ಕೋಚಿ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖೋ, ಸಬ್ಬೋ ಸೋ ತೀಸು ಅಕುಸಲಮೂಲೇಸು ಸಮೋಸರತಿ।
Iti tīṇi akusalamūlāni na catutthāni na pañcamāni, tayo phassāti tisso vedanā yāva saṅkhatadukkhatāti, yo koci akusalapakkho, sabbo so tīsu akusalamūlesu samosarati.
ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಕುಸಲಪಕ್ಖೋ? ತೀಣಿ ಕುಸಲಮೂಲಾನಿ, ತಿಸ್ಸೋ ಪಞ್ಞಾ ಸುತಮಯೀ ಪಞ್ಞಾ ಚಿನ್ತಾಮಯೀ ಪಞ್ಞಾ ಭಾವನಾಮಯೀ ಪಞ್ಞಾ। ತಯೋ ಸಮಾಧೀ ಸವಿತಕ್ಕಸವಿಚಾರೋ…ಪೇ॰… ತಿಸ್ಸೋ ಸಿಕ್ಖಾ ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾ…ಪೇ॰… ಸಿಕ್ಖಾ। ತೀಣಿ ನಿಮಿತ್ತಾನಿ ಸಮಥನಿಮಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಹನಿಮಿತ್ತಂ ಉಪೇಕ್ಖಾನಿಮಿತ್ತಂ। ತಯೋ ವಿತಕ್ಕಾ ನೇಕ್ಖಮ್ಮವಿತಕ್ಕೋ…ಪೇ॰… ಅವಿಹಿಂಸಾವಿತಕ್ಕೋ। ತೀಣಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಅನಞ್ಞಾತಞ್ಞಸ್ಸಾಮೀತಿನ್ದ್ರಿಯನ್ತಿ ವಿತ್ಥಾರೋ। ತಯೋ ಉಪವಿಚಾರಾ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೂಪವಿಚಾರೋ ಅಬ್ಯಾಪಾದೂಪವಿಚಾರೋ ಅವಿಹಿಂಸೂಪವಿಚಾರೋ। ತಿಸ್ಸೋ ಏಸನಾ ಕಾಮೇಸನಾ ಭವೇಸನಾ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇಸನಾ। ತಯೋ ಖನ್ಧಾ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೋ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೋ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೋ।
Tattha katamo kusalapakkho? Tīṇi kusalamūlāni, tisso paññā sutamayī paññā cintāmayī paññā bhāvanāmayī paññā. Tayo samādhī savitakkasavicāro…pe… tisso sikkhā adhisīlasikkhā…pe… sikkhā. Tīṇi nimittāni samathanimittaṃ paggahanimittaṃ upekkhānimittaṃ. Tayo vitakkā nekkhammavitakko…pe… avihiṃsāvitakko. Tīṇi indriyāni anaññātaññassāmītindriyanti vitthāro. Tayo upavicārā nekkhammūpavicāro abyāpādūpavicāro avihiṃsūpavicāro. Tisso esanā kāmesanā bhavesanā brahmacariyesanā. Tayo khandhā sīlakkhandho samādhikkhandho paññākkhandho.
ತತ್ಥ ಯಂ ಅಲೋಭೋ ಕುಸಲಮೂಲಂ, ತಂ ಸುತಮಯಿಪಞ್ಞಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಸುತಮಯೀ ಪಞ್ಞಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಸವಿತಕ್ಕಂ ಸವಿಚಾರಂ ಸಮಾಧಿಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಸವಿತಕ್ಕೋ ಸವಿಚಾರೋ ಸಮಾಧಿ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಅಧಿಚಿತ್ತಸಿಕ್ಖಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಧಿಚಿತ್ತಸಿಕ್ಖಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಸಮಥನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಸಮಥನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮವಿತಕ್ಕಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮವಿತಕ್ಕೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಅನಞ್ಞಾತಞ್ಞಸ್ಸಾಮೀತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅನಞ್ಞಾತಞ್ಞಸ್ಸಾಮೀತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೂಪವಿಚಾರಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೂಪವಿಚಾರೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಕಾಮೇಸನಂ ಪಜಹತಿ, ಕಾಮೇಸನಪ್ಪಹಾನಂ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ।
Tattha yaṃ alobho kusalamūlaṃ, taṃ sutamayipaññaṃ paripūreti, sutamayī paññā paripuṇṇā savitakkaṃ savicāraṃ samādhiṃ paripūreti, savitakko savicāro samādhi paripuṇṇo adhicittasikkhaṃ paripūreti, adhicittasikkhā paripuṇṇā samathanimittaṃ paripūreti, samathanimittaṃ paripuṇṇaṃ nekkhammavitakkaṃ paripūreti, nekkhammavitakko paripuṇṇo anaññātaññassāmītindriyaṃ paripūreti, anaññātaññassāmītindriyaṃ paripuṇṇaṃ nekkhammūpavicāraṃ paripūreti, nekkhammūpavicāro paripuṇṇo kāmesanaṃ pajahati, kāmesanappahānaṃ samādhikkhandhaṃ paripūreti.
ಅದೋಸೋ ಕುಸಲಮೂಲಂ ಚಿನ್ತಾಮಯಿಪಞ್ಞಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಚಿನ್ತಾಮಯೀ ಪಞ್ಞಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಅವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಮತ್ತಂ ಸಮಾಧಿಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ । ಅವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಮತ್ತೋ ಸಮಾಧಿ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಉಪೇಕ್ಖಾನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಉಪೇಕ್ಖಾನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಅಬ್ಯಾಪಾದವಿತಕ್ಕಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಬ್ಯಾಪಾದವಿತಕ್ಕೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಅಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಅಬ್ಯಾಪಾದೂಪವಿಚಾರಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಬ್ಯಾಪಾದೂಪವಿಚಾರೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಭವೇಸನಂ ಪಜಹತಿ, ಭವೇಸನಪ್ಪಹಾನಂ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ।
Adoso kusalamūlaṃ cintāmayipaññaṃ paripūreti, cintāmayī paññā paripuṇṇā avitakkavicāramattaṃ samādhiṃ paripūreti . Avitakkavicāramatto samādhi paripuṇṇo adhisīlasikkhaṃ paripūreti, adhisīlasikkhā paripuṇṇā upekkhānimittaṃ paripūreti, upekkhānimittaṃ paripuṇṇaṃ abyāpādavitakkaṃ paripūreti, abyāpādavitakko paripuṇṇo aññindriyaṃ paripūreti, aññindriyaṃ paripuṇṇaṃ abyāpādūpavicāraṃ paripūreti, abyāpādūpavicāro paripuṇṇo bhavesanaṃ pajahati, bhavesanappahānaṃ sīlakkhandhaṃ paripūreti.
ಅಮೋಹೋ ಕುಸಲಮೂಲಂ ಭಾವನಾಮಯಿಪಞ್ಞಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಭಾವನಾಮಯೀಪಞ್ಞಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಅವಿತಕ್ಕಅವಿಚಾರಂ ಸಮಾಧಿಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅವಿತಕ್ಕೋ ಅವಿಚಾರೋ ಸಮಾಧಿ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಸಿಕ್ಖಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಧಿಪಞ್ಞಾಸಿಕ್ಖಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಪಗ್ಗಹನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಪಗ್ಗಹನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಅಞ್ಞಾತಾವಿನೋ ಇನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅಞ್ಞಾತಾವಿನೋ ಇನ್ದ್ರಿಯಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಅವಿಹಿಂಸೂಪವಿಚಾರಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಅವಿಹಿಂಸೂಪವಿಚಾರೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇಸನಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ, ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇಸನಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧಂ ಪರಿಪೂರೇತಿ।
Amoho kusalamūlaṃ bhāvanāmayipaññaṃ paripūreti, bhāvanāmayīpaññā paripuṇṇā avitakkaavicāraṃ samādhiṃ paripūreti, avitakko avicāro samādhi paripuṇṇo adhipaññāsikkhaṃ paripūreti, adhipaññāsikkhā paripuṇṇā paggahanimittaṃ paripūreti, paggahanimittaṃ paripuṇṇaṃ aññātāvino indriyaṃ paripūreti, aññātāvino indriyaṃ paripuṇṇaṃ avihiṃsūpavicāraṃ paripūreti, avihiṃsūpavicāro paripuṇṇo brahmacariyesanaṃ paripūreti, brahmacariyesanā paripuṇṇā paññākkhandhaṃ paripūreti.
ಇತಿ ಇಮೇ ತಯೋ ಧಮ್ಮಾ ಕುಸಲಪಕ್ಖಿಕಾ ಸಬ್ಬೇ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ತೀಹಿ ತಿಕನಿದ್ದೇಸೇಹಿ ನಿದ್ದಿಸಿಯನ್ತಿ ತೀಣಿ ವಿಮೋಕ್ಖಮುಖಾನಿ ತಸ್ಸ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ತತ್ಥ ಪಠಮೇನ ಅಪ್ಪಣಿಹಿತಂ, ದುತಿಯೇನ ಸುಞ್ಞತಂ, ತತಿಯೇನ ಅನಿಮಿತ್ತಂ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ದುತಿಯೋ ತಿಪುಕ್ಖಲೋ ನಾಮ ನಯೋ।
Iti ime tayo dhammā kusalapakkhikā sabbe kusalā dhammā tīhi tikaniddesehi niddisiyanti tīṇi vimokkhamukhāni tassa pariyosānaṃ. Tattha paṭhamena appaṇihitaṃ, dutiyena suññataṃ, tatiyena animittaṃ. Ayaṃ vuccati dutiyo tipukkhalo nāma nayo.
ತತ್ಥ ಯೇ ಇಮೇ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞೂ ವಿಪಞ್ಚಿತಞ್ಞೂ ನೇಯ್ಯೋತಿ। ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಯೇ ಚ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸುಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾಯ, ಸುಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾಯ ಚ ನಿಯ್ಯನ್ತಿ, ತೇ ದ್ವೇ ಪುಗ್ಗಲಾ। ಯೇ ಚ ದ್ವೇ ಪುಗ್ಗಲಾ ದುಕ್ಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಖಿಪ್ಪಾಭಿಞ್ಞಾಯ, ದುಕ್ಖಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾಯ ಚ ನಿಯ್ಯನ್ತಿ , ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ತೇನ ವಿಸೇಸೇನ ದ್ವೇ ಭವನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಿಚರಿತೋ ಚ ತಣ್ಹಾಚರಿತೋ ಚ। ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಭವಿತ್ವಾ ತಯೋ ಭವನ್ತಿ, ತಯೋ ಭವಿತ್ವಾ ದ್ವೇ ಭವನ್ತಿ। ಇಮೇಸಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಅಯಂ ಸಂಕಿಲೇಸೋ, ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ ತಣ್ಹಾ ಚ, ಅಹಿರಿಕಞ್ಚ ಅನೋತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ, ಅಸ್ಸತಿ ಚ ಅಸಮ್ಪಜಞ್ಞಞ್ಚ, ನೀವರಣಾನಿ ಚ ಸಂಯೋಜನಾನಿ ಚ, ಅಜ್ಝೋಸಾನಞ್ಚ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಚ, ಅಹಂಕಾರೋ ಚ ಮಮಂಕಾರೋ ಚ, ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯಞ್ಚ ದೋವಚಸ್ಸಞ್ಚ, ಕೋಸಜ್ಜಞ್ಚ ಅಯೋನಿಸೋ ಚ ಮನಸಿಕಾರೋ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಚ ಅಭಿಜ್ಝಾ ಚ, ಅಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಞ್ಚ ಅಸಮಾಪತ್ತಿ ಚ।
Tattha ye ime tayo puggalā ugghaṭitaññū vipañcitaññū neyyoti. Imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ ye ca puggalā sukhāya paṭipadāya khippābhiññāya, sukhāya paṭipadāya dandhābhiññāya ca niyyanti, te dve puggalā. Ye ca dve puggalā dukkhāya paṭipadāya khippābhiññāya, dukkhāya paṭipadāya dandhābhiññāya ca niyyanti , ime cattāro tena visesena dve bhavanti diṭṭhicarito ca taṇhācarito ca. Ime cattāro bhavitvā tayo bhavanti, tayo bhavitvā dve bhavanti. Imesaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ ayaṃ saṃkileso, avijjā ca taṇhā ca, ahirikañca anottappañca, assati ca asampajaññañca, nīvaraṇāni ca saṃyojanāni ca, ajjhosānañca abhiniveso ca, ahaṃkāro ca mamaṃkāro ca, assaddhiyañca dovacassañca, kosajjañca ayoniso ca manasikāro, vicikicchā ca abhijjhā ca, asaddhammassavanañca asamāpatti ca.
ತತ್ಥ ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ ಅಹಿರಿಕಞ್ಚ ಅಸ್ಸತಿ ಚ ನೀವರಣಾನಿ ಚ ಅಜ್ಝೋಸಾನಞ್ಚ ಅಹಂಕಾರೋ ಚ ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯಞ್ಚ ಕೋಸಜ್ಜಞ್ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಚ ಅಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಞ್ಚ, ಅಯಂ ಏಕಾ ದಿಸಾ।
Tattha avijjā ca ahirikañca assati ca nīvaraṇāni ca ajjhosānañca ahaṃkāro ca assaddhiyañca kosajjañca vicikicchā ca asaddhammassavanañca, ayaṃ ekā disā.
ತಣ್ಹಾ ಚ ಅನೋತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ ಅಸಮ್ಪಜಞ್ಞಞ್ಚ ಸಂಯೋಜನಾನಿ ಚ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಚ ಮಮಂಕಾರೋ ಚ ದೋವಚಸ್ಸತಾ ಚ ಅಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಚ ಅಭಿಜ್ಝಾ ಚ ಅಸಮಾಪತ್ತಿ ಚ, ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ದಿಸಾ। ದಸನ್ನಂ ದುಕಾನಂ ದಸ ಪದಾನಿ ಪಠಮಾನಿ ಕಾತಬ್ಬಾನಿ। ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಅತ್ಥಂ ಞಾಪೇನ್ತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖೇ ಕಣ್ಹಪಕ್ಖಸ್ಸ ಸಬ್ಬೇಸಂ ದುಕಾನಂ ದಸ ಪದಾನಿ ದುತಿಯಕಾನಿ, ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ದಿಸಾ।
Taṇhā ca anottappañca asampajaññañca saṃyojanāni ca abhiniveso ca mamaṃkāro ca dovacassatā ca ayoniso manasikāro ca abhijjhā ca asamāpatti ca, ayaṃ dutiyā disā. Dasannaṃ dukānaṃ dasa padāni paṭhamāni kātabbāni. Saṃkhittena atthaṃ ñāpenti paṭipakkhe kaṇhapakkhassa sabbesaṃ dukānaṃ dasa padāni dutiyakāni, ayaṃ dutiyā disā.
ಇತಿ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ದುಕ್ಖನಿದ್ದೇಸೋ, ಅಯಂ ಸಮುದಯೋ। ಯಂ ತಂ ಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ ನಾಮಞ್ಚ ರೂಪಞ್ಚ ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ ಇತಿ ಅಯಞ್ಚ ಸಮುದಯೋ, ಇದಞ್ಚ ದುಕ್ಖಂ, ಇಮಾನಿ ದ್ವೇ ಸಚ್ಚಾನಿ ದುಕ್ಖಞ್ಚ ಸಮುದಯೋ ಚ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟಸ್ಸ ನಯಸ್ಸ ಪಠಮನಿದ್ದೇಸೋ।
Iti akusalānaṃ dhammānaṃ dukkhaniddeso, ayaṃ samudayo. Yaṃ taṃ dhammaṃ ajjhāvasati nāmañca rūpañca idaṃ dukkhaṃ iti ayañca samudayo, idañca dukkhaṃ, imāni dve saccāni dukkhañca samudayo ca nandiyāvaṭṭassa nayassa paṭhamaniddeso.
ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಕುಸಲಪಕ್ಖೋ? ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ, ವಿಜ್ಜಾ ಚ ಚರಣಞ್ಚ, ಸತಿ ಚ ಸಮ್ಪಜಞ್ಞಞ್ಚ, ಹಿರೀ ಚ ಓತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ, ಅಹಂಕಾರಪ್ಪಹಾನಞ್ಚ ಮಮಂಕಾರಪ್ಪಹಾನಞ್ಚ, ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ಚ ಯೋನಿಸೋ ಚ ಮನಸಿಕಾರೋ, ಸಮ್ಮಾಸತಿ ಚ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ ಚ, ಪಞ್ಞಾ ಚ ನಿಬ್ಬಿದಾ ಚ, ಸಮಾಪತ್ತಿ ಚ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಞ್ಚ, ಸೋಮನಸ್ಸಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿ ಚ।
Tattha katamo kusalapakkho? Samatho ca vipassanā ca, vijjā ca caraṇañca, sati ca sampajaññañca, hirī ca ottappañca, ahaṃkārappahānañca mamaṃkārappahānañca, sammāvāyāmo ca yoniso ca manasikāro, sammāsati ca sammāsamādhi ca, paññā ca nibbidā ca, samāpatti ca saddhammassavanañca, somanassañca dhammānudhammappaṭipatti ca.
ತತ್ಥ ಸಮಥೋ ಚ ವಿಜ್ಜಾ ಚ ಸತಿ ಚ ಹಿರೀ ಚ ಅಹಂಕಾರಪ್ಪಹಾನಞ್ಚ ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ಚ ಸಮ್ಮಾಸತಿ ಚ ಪಞ್ಞಾ ಚ ಸಮಾಪತ್ತಿ ಚ ಸೋಮನಸ್ಸಞ್ಚ, ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಏಕಾ ದಿಸಾ। ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಚರಣಞ್ಚ ಸಮ್ಪಜಞ್ಞಞ್ಚ ಓತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ ಮಮಂಕಾರಪ್ಪಹಾನಞ್ಚ ಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರೋ ಚ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ ಚ ನಿಬ್ಬಿದಾ ಚ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿ ಚ, ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ದಿಸಾ। ಇತಿ ಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ಚ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ಚ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟಸ್ಸ ಪನ ನಯಸ್ಸ ಚತಸ್ಸೋ ದಿಸಾ।
Tattha samatho ca vijjā ca sati ca hirī ca ahaṃkārappahānañca sammāvāyāmo ca sammāsati ca paññā ca samāpatti ca somanassañca, ime dhammā ekā disā. Vipassanā ca caraṇañca sampajaññañca ottappañca mamaṃkārappahānañca yoniso manasikāro ca sammāsamādhi ca nibbidā ca saddhammassavanañca dhammānudhammappaṭipatti ca, ayaṃ dutiyā disā. Iti kusalapakkhe ca akusalapakkhe ca nandiyāvaṭṭassa pana nayassa catasso disā.
ತಾಸು ಯಾನಿ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖಸ್ಸ ಪಠಮಾನಿ ಪದಾನಿ ಅಕುಸಲಾನಿ ಕುಸಲೇಹಿ ಪಹಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಾನಿ ಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ದುತಿಯೇಹಿ ಪದೇಹಿ ಪಹಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಪಹಾನಾ ರಾಗವಿರಾಗಾ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿ ಯಾನಿ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖಸ್ಸ ದುತಿಯಾನಿ ಅಕುಸಲಪದಾನಿ ಪಹಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಾನಿ ಕುಸಲಪಕ್ಖಸ್ಸ ಪಠಮೇಹಿ ಪದೇಹಿ ಪಹಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಪಹಾನಾ ಅವಿಜ್ಜಾವಿರಾಗಾ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ನಯಾನಂ ಪಠಮೋ ನಯೋ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತೋ ನಾಮ। ಅಟ್ಠ ಪದಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಕುಸಲಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಅಕುಸಲಾನಿ ಇಮಾನಿ ಅಟ್ಠ ಪದಾನಿ ಮೂಲಪದಾನಿ, ಅತ್ಥನಯೇನ ದುತಿಯೋ ತಿಪುಕ್ಖಲೋ। ಸೋ ಛಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ನೇತಿ ಕುಸಲಮೂಲಾನಿ ಚ ನೇತಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನಿ ಚ, ಇತಿ ಇಮಾನಿ ಛ ಪದಾನಿ ಪುರಿಮಕಾನಿ ಚ ಅಟ್ಠ ಮೂಲಪದಾನಿ ಇಮಾನಿ ಚುದ್ದಸ ಪದಾನಿ ಅಟ್ಠಾರಸನ್ನಂ ಮೂಲಪದಾನಂ। ತತ್ಥ ಯೋ ಪಚ್ಛಿಮಕೋ ನಯೋ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟೋ, ಸೋ ಚತೂಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ನೇತಿ। ಅವಿಜ್ಜಾಯ ಚ ತಣ್ಹಾಯ ಚ ಸಮಥೇನ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಚ, ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಧಮ್ಮಾ ಇಮಾನಿ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ತೀಸು ನಯೇಸು ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ।
Tāsu yāni akusalapakkhassa paṭhamāni padāni akusalāni kusalehi pahānaṃ gacchanti, tāni kusalapakkhe dutiyehi padehi pahānaṃ gacchanti. Tesaṃ pahānā rāgavirāgā cetovimutti yāni akusalapakkhassa dutiyāni akusalapadāni pahānaṃ gacchanti, tāni kusalapakkhassa paṭhamehi padehi pahānaṃ gacchanti. Tesaṃ pahānā avijjāvirāgā paññāvimutti pariyosānaṃ. Imesaṃ tiṇṇaṃ nayānaṃ paṭhamo nayo sīhavikkīḷito nāma. Aṭṭha padāni cattāri ca kusalāni cattāri ca akusalāni imāni aṭṭha padāni mūlapadāni, atthanayena dutiyo tipukkhalo. So chahi dhammehi neti kusalamūlāni ca neti akusalamūlāni ca, iti imāni cha padāni purimakāni ca aṭṭha mūlapadāni imāni cuddasa padāni aṭṭhārasannaṃ mūlapadānaṃ. Tattha yo pacchimako nayo nandiyāvaṭṭo, so catūhi dhammehi neti. Avijjāya ca taṇhāya ca samathena ca vipassanāya ca, ime cattāro dhammā imāni aṭṭhārasa mūlapadāni tīsu nayesu niddiṭṭhāni.
ತತ್ಥ ಯಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ, ತತ್ಥ ಸಬ್ಬಂ ಕುಸಲಂ ಸಮೋಸರತಿ। ತೇಸಞ್ಚ ನವನ್ನಂ ಮೂಲಾನಂ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತನಯೇ ತೀಣಿ ತಿಪುಕ್ಖಲೇ ದ್ವೇ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟೇ, ಇಚ್ಚೇತೇ ಕುಸಲಸ್ಸ ಪಕ್ಖಾ। ತತ್ಥ ಯಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ, ತತ್ಥ ಸಬ್ಬಂ ಕುಸಲಂ ಯುಜ್ಜತಿ। ತತ್ಥ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತೇ ನಯೇ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ ತೀಣಿ ತಿಪುಕ್ಖಲೇ ದ್ವೇ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟೇ ಇಮಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ।
Tattha yāni nava padāni kusalāni, tattha sabbaṃ kusalaṃ samosarati. Tesañca navannaṃ mūlānaṃ cattāri padāni sīhavikkīḷitanaye tīṇi tipukkhale dve nandiyāvaṭṭe, iccete kusalassa pakkhā. Tattha yāni nava padāni kusalāni, tattha sabbaṃ kusalaṃ yujjati. Tattha sīhavikkīḷite naye cattāri padāni tīṇi tipukkhale dve nandiyāvaṭṭe imāni nava padāni kusalāni niddiṭṭhāni.
ತತ್ಥ ಯಾನಿ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟೇ ನಯೇ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ, ತತ್ಥ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ಸಮೋಸರನ್ತಿ। ಯಥಾ ಕಥಂ, ಸಮಥೋ ಚ ಅಲೋಭೋ ಚ ಅದೋಸೋ ಚ ಅಸುಭಸಞ್ಞಾ ಚ ದುಕ್ಖಸಞ್ಞಾ ಚ ಇಮಾನಿ ಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ಪಞ್ಚ ಪದಾನಿ ಸಮಥಂ ಭಜನ್ತಿ। ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಅಮೋಹೋ ಚ ಅನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಾ ಚ ಅನತ್ತಸಞ್ಞಾ ಚ ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಭಜನ್ತಿ। ಇಮಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ ದ್ವೀಸು ಪದೇಸು ಯೋಜಿತಾನಿ, ತತ್ಥ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ನವನ್ನಂ ಅಕುಸಲಮೂಲಪದಾನಂ ಯಾ ಚ ತಣ್ಹಾ ಯೋ ಚ ಲೋಭೋ ಯೋ ಚ ದೋಸೋ ಯಾ ಚ ಸುಭಸಞ್ಞಾ ಯಾ ಚ ಸುಖಸಞ್ಞಾ, ಇಮಾನಿ ಪಞ್ಚ ಪದಾನಿ ತಣ್ಹಂ ಭಜನ್ತಿ । ಯಾ ಚ ಅವಿಜ್ಜಾ ಯೋ ಚ ಮೋಹೋ ಯಾ ಚ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಾ ಯಾ ಚ ಅತ್ತಸಞ್ಞಾ, ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ ಅವಿಜ್ಜಂ ಭಜನ್ತಿ। ಏತಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ಅಕುಸಲಾನಿ ಸುಸಂಖಿತ್ತಾನಿ। ಇತಿ ತಯೋ ನಯಾ ಏಕಂ ನಯಂ ನ ಪವಿಟ್ಠಾ। ಏವಂ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟನಯೇ ನಿದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಾನಿ।
Tattha yāni nandiyāvaṭṭe naye cattāri padāni, tattha aṭṭhārasa mūlapadāni samosaranti. Yathā kathaṃ, samatho ca alobho ca adoso ca asubhasaññā ca dukkhasaññā ca imāni kusalapakkhe pañca padāni samathaṃ bhajanti. Vipassanā ca amoho ca aniccasaññā ca anattasaññā ca imāni cattāri padāni vipassanaṃ bhajanti. Imāni nava padāni kusalāni dvīsu padesu yojitāni, tattha akusalapakkhe navannaṃ akusalamūlapadānaṃ yā ca taṇhā yo ca lobho yo ca doso yā ca subhasaññā yā ca sukhasaññā, imāni pañca padāni taṇhaṃ bhajanti . Yā ca avijjā yo ca moho yā ca niccasaññā yā ca attasaññā, imāni cattāri padāni avijjaṃ bhajanti. Etāni nava padāni akusalāni susaṃkhittāni. Iti tayo nayā ekaṃ nayaṃ na paviṭṭhā. Evaṃ aṭṭhārasa mūlapadāni nandiyāvaṭṭanaye niddisitabbāni.
ಕಥಂ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ, ತಿಪುಕ್ಖಲೇ ನಯೇ ಯುಜ್ಜನ್ತಿ? ನವನ್ನಂ ಪದಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ, ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಅಮೋಹೋ ಚ ಅನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಾ ಚ ಅನತ್ತಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ; ಅಮೋಹೋ ಚ ಸಮಥೋ ಚ ಅಲೋಭೋ ಚ ಅಸುಭಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ; ಲೋಭೋ ಚ ದೋಸೋ ಚ, ಏವಂ ಇಮಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ತೀಸು ಕುಸಲೇಸು ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನಿ। ತತ್ಥ ನವನ್ನಂ ಪದಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ತಣ್ಹಾ ಚ ಲೋಭೋ ಚ ಸುಭಸಞ್ಞಾ ಚ ಸುಖಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ; ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ ಮೋಹೋ ಚ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಾ ಚ ಅತ್ತಸಞ್ಞಾ ಚ ಅಯಂ ಮೋಹೋ ಅಯಂ ದೋಸೋ, ಯೇ ಚ ಇಮಾನಿ ನವ ಪದಾನಿ ತೀಸು ಅಕುಸಲೇಸು ಯೋಜಿತಾನಿ। ಏವಂ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ಕುಸಲಮೂಲೇಸು ಚ ಯೋಜೇತ್ವಾ ತಿಪುಕ್ಖಲೇನ ನಯೇನ ನಿದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಾನಿ।
Kathaṃ aṭṭhārasa mūlapadāni, tipukkhale naye yujjanti? Navannaṃ padānaṃ kusalānaṃ, vipassanā ca amoho ca aniccasaññā ca anattasaññā ca, imāni cattāri padāni; amoho ca samatho ca alobho ca asubhasaññā ca, imāni cattāri padāni; lobho ca doso ca, evaṃ imāni nava padāni tīsu kusalesu yojetabbāni. Tattha navannaṃ padānaṃ akusalānaṃ taṇhā ca lobho ca subhasaññā ca sukhasaññā ca, imāni cattāri padāni lobho akusalamūlaṃ; avijjā ca moho ca niccasaññā ca attasaññā ca ayaṃ moho ayaṃ doso, ye ca imāni nava padāni tīsu akusalesu yojitāni. Evaṃ aṭṭhārasa mūlapadāni kusalamūlesu ca yojetvā tipukkhalena nayena niddisitabbāni.
ಕಥಂ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತೇ ನಯೇ ಯುಜ್ಜನ್ತಿ? ತಣ್ಹಾ ಚ ಸುಭಸಞ್ಞಾ ಚ, ಅಯಂ ಪಠಮೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಲೋಭೋ ಚ ಸುಖಸಞ್ಞಾ ಚ, ಅಯಂ ದುತಿಯೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಾ ಚ, ಅಯಂ ತತಿಯೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಮೋಹೋ ಚ ಅತ್ತಸಞ್ಞಾ ಚ, ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಇತಿ ನವ ಪದಾನಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನಿ ಚತೂಸು ಪದೇಸು ಯೋಜಿತಾನಿ। ತತ್ಥ ನವನ್ನಂ ಮೂಲಪದಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಸಮಥೋ ಚ ಅಸುಭಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇದಂ ಪಠಮಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ। ಅಲೋಭೋ ಚ ದುಕ್ಖಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇದಂ ದುತಿಯಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ। ವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಅನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇದಂ ತತಿಯಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ। ಅಮೋಹೋ ಚ ಅನತ್ತಸಞ್ಞಾ ಚ, ಇದಂ ಚತುತ್ಥಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ। ಇಮಾನಿ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತನಯಂ ಅನುಪವಿಟ್ಠಾನಿ। ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ನಯಾನಂ ಯಾ ಭೂಮಿ ಚ ಯೋ ರಾಗೋ ಚ ಯೋ ದೋಸೋ ಚ ಏಕಂ ನಯಂ ಪವಿಸತಿ। ಏಕಸ್ಸ ನಯಸ್ಸ ಅಕುಸಲೇ ವಾ ಧಮ್ಮೇ ಕುಸಲೇ ವಾ ಧಮ್ಮೇ ವಿಞ್ಞಾತೇ ಪಟಿಪಕ್ಖೋ ಅನ್ವೇಸಿತಬ್ಬೋ, ಪಟಿಪಕ್ಖೇ ಅನ್ವೇಸಿತ್ವಾ ಸೋ ನಯೋ ನಿದ್ದಿಸಿತಬ್ಬೋ, ತಮ್ಹಿ ನಯೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ। ಯಥಾ ಏಕಮ್ಹಿ ನಯೇ ಸಬ್ಬೇ ನಯಾ ಪವಿಟ್ಠಾ ತಥಾ ನಿದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಾ। ಏಕಮ್ಹಿ ಚ ನಯೇ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನಿ ಪವಿಟ್ಠಾನಿ, ತಮ್ಹಿ ಧಮ್ಮೇ ವಿಞ್ಞಾತೇ ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ವಿಞ್ಞಾತಾ ಹೋನ್ತಿ। ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ನಯಾನಂ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತನಯಸ್ಸ ಚತ್ತಾರಿ ಫಲಾನಿ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ಪಠಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಪಠಮಂ ಫಲಂ, ದುತಿಯಾಯ ದಿಸಾಯ ದುತಿಯಂ ಫಲಂ, ತತಿಯಾಯ ದಿಸಾಯ ತತಿಯಂ ಫಲಂ, ಚತುತ್ಥಾಯ ದಿಸಾಯ ಚತುತ್ಥಂ ಫಲಂ। ತಿಪುಕ್ಖಲಸ್ಸ ನಯಸ್ಸ ತೀಣಿ ವಿಮೋಕ್ಖಮುಖಾನಿ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ಪಠಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಅಪ್ಪಣಿಹಿತಂ, ದುತಿಯಾಯ ದಿಸಾಯ ಸುಞ್ಞತಂ, ತತಿಯಾಯ ದಿಸಾಯ ಅನಿಮಿತ್ತಂ। ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟಸ್ಸ ನಯಸ್ಸ ರಾಗವಿರಾಗಾ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿ ಅವಿಜ್ಜಾವಿರಾಗಾ ಚ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿ ಪರಿಯೋಸಾನಂ । ಪಠಮಾಯ ದಿಸಾಯ ರಾಗವಿರಾಗಾ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿ, ದುತಿಯಾಯ ದಿಸಾಯ ಅವಿಜ್ಜಾವಿರಾಗಾ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿ। ಇಮೇ ತಯೋ ನಯಾ ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ನಯಾನಂ ಅಟ್ಠಾರಸನ್ನಂ ಮೂಲಪದಾನಂ ಆಲೋಕನಾ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ದಿಸಾಲೋಕನೋ 9 ನಯೋ। ಆಲೋಕೇತ್ವಾನ ಜಾನಾತಿ ‘‘ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಭಜತೀ’’ತಿ ಸಮ್ಮಾ ಯೋಜನಾ। ಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ಅಕುಸಲಪಕ್ಖೇ ಚ ಅಯಂ ನಯೋ ಅಙ್ಕುಸೋ ನಾಮ। ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ನಯಾ।
Kathaṃ aṭṭhārasa mūlapadāni sīhavikkīḷite naye yujjanti? Taṇhā ca subhasaññā ca, ayaṃ paṭhamo vipallāso. Lobho ca sukhasaññā ca, ayaṃ dutiyo vipallāso. Avijjā ca niccasaññā ca, ayaṃ tatiyo vipallāso. Moho ca attasaññā ca, ayaṃ catuttho vipallāso. Iti nava padāni akusalamūlāni catūsu padesu yojitāni. Tattha navannaṃ mūlapadānaṃ kusalānaṃ samatho ca asubhasaññā ca, idaṃ paṭhamaṃ satipaṭṭhānaṃ. Alobho ca dukkhasaññā ca, idaṃ dutiyaṃ satipaṭṭhānaṃ. Vipassanā ca aniccasaññā ca, idaṃ tatiyaṃ satipaṭṭhānaṃ. Amoho ca anattasaññā ca, idaṃ catutthaṃ satipaṭṭhānaṃ. Imāni aṭṭhārasa mūlapadāni sīhavikkīḷitanayaṃ anupaviṭṭhāni. Imesaṃ tiṇṇaṃ nayānaṃ yā bhūmi ca yo rāgo ca yo doso ca ekaṃ nayaṃ pavisati. Ekassa nayassa akusale vā dhamme kusale vā dhamme viññāte paṭipakkho anvesitabbo, paṭipakkhe anvesitvā so nayo niddisitabbo, tamhi naye niddiṭṭho. Yathā ekamhi naye sabbe nayā paviṭṭhā tathā niddisitabbā. Ekamhi ca naye aṭṭhārasa mūlapadāni paviṭṭhāni, tamhi dhamme viññāte sabbe dhammā viññātā honti. Imesaṃ tiṇṇaṃ nayānaṃ sīhavikkīḷitanayassa cattāri phalāni pariyosānaṃ. Paṭhamāya disāya paṭhamaṃ phalaṃ, dutiyāya disāya dutiyaṃ phalaṃ, tatiyāya disāya tatiyaṃ phalaṃ, catutthāya disāya catutthaṃ phalaṃ. Tipukkhalassa nayassa tīṇi vimokkhamukhāni pariyosānaṃ. Paṭhamāya disāya appaṇihitaṃ, dutiyāya disāya suññataṃ, tatiyāya disāya animittaṃ. Nandiyāvaṭṭassa nayassa rāgavirāgā cetovimutti avijjāvirāgā ca paññāvimutti pariyosānaṃ . Paṭhamāya disāya rāgavirāgā cetovimutti, dutiyāya disāya avijjāvirāgā paññāvimutti. Ime tayo nayā imesaṃ tiṇṇaṃ nayānaṃ aṭṭhārasannaṃ mūlapadānaṃ ālokanā, ayaṃ vuccati disālokano 10 nayo. Āloketvāna jānāti ‘‘ayaṃ dhammo imaṃ dhammaṃ bhajatī’’ti sammā yojanā. Kusalapakkhe akusalapakkhe ca ayaṃ nayo aṅkuso nāma. Ime pañca nayā.
ತತ್ಥಿಮಾ ಉದ್ದಾನಗಾಥಾ
Tatthimā uddānagāthā
ತಣ್ಹಾ ಚ ಅವಿಜ್ಜಾಪಿ ಚ, ಲೋಭೋ ದೋಸೋ ತಥೇವ ಮೋಹೋ ಚ।
Taṇhā ca avijjāpi ca, lobho doso tatheva moho ca;
ಚತ್ತಾರೋ ಚ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ, ಕಿಲೇಸಭೂಮೀ ನವ ಪದಾನಿ॥
Cattāro ca vipallāsā, kilesabhūmī nava padāni.
ಯೇ ಚ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ, ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಕುಸಲಮೂಲಾ।
Ye ca satipaṭṭhānā, samatho ca vipassanā kusalamūlā;
ಏತಂ ಸಬ್ಬಂ ಕುಸಲಂ, ಇನ್ದ್ರಿಯಭೂಮೀ ನವ ಪದಾನಿ॥
Etaṃ sabbaṃ kusalaṃ, indriyabhūmī nava padāni.
ಸಬ್ಬಕುಸಲಂ ನವಹಿ ಪದೇಹಿ ಯುಜ್ಜತಿ, ನವಹಿ ಚೇವ ಅಕುಸಲಂ।
Sabbakusalaṃ navahi padehi yujjati, navahi ceva akusalaṃ;
ಏತೇ ತೇ ಮೂಲಪದಾ, ಉಭತೋ ಅಟ್ಠಾರಸ ಪದಾನಿ॥
Ete te mūlapadā, ubhato aṭṭhārasa padāni.
ತಣ್ಹಾ ಚೇವ ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ, ಸಮಥೋ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಾ।
Taṇhā ceva avijjā ca, samatho ca vipassanā;
ಯೋ ನೇತಿ ಸಬ್ಬೇಸು ಯೋಗಯುತ್ತೋ, ಅಯಂ ನಯೋ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟೋ॥
Yo neti sabbesu yogayutto, ayaṃ nayo nandiyāvaṭṭo.
ಯಂ ಕುಸಲಮೂಲೇಹಿ, ನಯತಿ ಕುಸಲಅಕುಸಲಮೂಲೇಹಿ।
Yaṃ kusalamūlehi, nayati kusalaakusalamūlehi;
ಭೂತಂ ತಥಂ ಅವಿತಥಂ, ತಿಪುಕ್ಖಲಂ ತಂ ನಯಂ ಆಹು॥
Bhūtaṃ tathaṃ avitathaṃ, tipukkhalaṃ taṃ nayaṃ āhu.
ಸೋ ನೇತಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೇಹಿ, ಕಿಲೇಸಇನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಚ।
So neti vipallāsehi, kilesaindriyehi ca;
ಧಮ್ಮೇ ತಂ ನಯಂ ವಿನಯಮಾಹು, ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತಂ ನಾಮ॥
Dhamme taṃ nayaṃ vinayamāhu, sīhavikkīḷitaṃ nāma.
ವೇಯ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತೇ, ಕುಸಲತಾಹಿ ಅಕುಸಲತಾಹಿ ಚ।
Veyyākaraṇe vutte, kusalatāhi akusalatāhi ca;
ತಯೋ ಆಲೋಕಯತಿ, ಅಯಂ ನಯೋ ದಿಸಾಲೋಚನೋ ನಾಮ॥
Tayo ālokayati, ayaṃ nayo disālocano nāma.
ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ದಿಸಾಲೋಚನೇನ, ಉಕ್ಖಿಪಿಯ ಯಂ ಸಮಾನೇತಿ।
Oloketvā disālocanena, ukkhipiya yaṃ samāneti;
ಸಬ್ಬೇ ಕುಸಲಾಕುಸಲೇ, ಅಯಂ ನಯೋ ಅಙ್ಕುಸೋ ನಾಮ॥
Sabbe kusalākusale, ayaṃ nayo aṅkuso nāma.
ನಯಸಮುಟ್ಠಾನಂ।
Nayasamuṭṭhānaṃ.
ಪೇಟಕೋಪದೇಸೇ ಮಹಾಕಚ್ಚಾಯನಸ್ಸ ಥೇರಸ್ಸ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗಸ್ಸ
Peṭakopadese mahākaccāyanassa therassa suttavibhaṅgassa
ಯಾನಿ ಚತುಕ್ಕಾನಿ ಅಕುಸಲಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ ಚ ಸೀಹವಿಕ್ಕೀಳಿತೇ ನಯೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ, ತಿಕಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ ಚ ಅಕುಸಲಾನಿ ಚ ತಿಪುಕ್ಖಲೇ ನಯೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ, ದುಕಾನಿ ಕುಸಲಾನಿ ಚ ಅಕುಸಲಾನಿ ಚ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟೇ ನಯೇ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ। ಯೇಸು ದ್ವೀಸು ಧಮ್ಮೇಸು 13 ಕುಸಲೇಸು ಸೋ ಅತ್ಥೋ ತಿಕೇಸು ವಿಭಜ್ಜಮಾನಸ್ಸ ಭವಭೂಮಿ, ಅಥ ಚ ಸಬ್ಬೋ 14 ಚ ಅತ್ಥೋ ತೀಹಿ ಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ನಿದ್ದಿಸತಿ। ತತ್ತಕಾನಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಯೋ ಅತ್ಥೋ ಚತೂಹಿ ಪದೇಹಿ ಅಟ್ಠವೀಸತಿಭಾಗೇಹಿ ನತ್ಥಿಭೂಮಿ ನಿದ್ದಿಸಿತುಂ, ಅವಚರನ್ತೋವ ಚತೂಹಿ ಪದೇಹಿ ನಿದ್ದಿಸತಿ। ಇತಿ ಯಂ ಯಥಾನಿದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ಅವಿಕೋಸನಾ ಇದಂ ಪಮಾಣಂ। ಯಥಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಾಧಯೋ ತೀಸು ಸಮಾಧೀಸು ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಾ, ಸವಿತಕ್ಕಸವಿಚಾರೇ ಅವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಮತ್ತೇ ಅವಿತಕ್ಕಅವಿಚಾರೇ ಇದಂ ಪಮಾಣಂ, ನತ್ಥಿ ಚತುತ್ಥೋ ಸಮಾಧಿ। ತಥಾ ತಿಸ್ಸೋ ಪಞ್ಞಾ ಚಿನ್ತಾಮಯೀ ಸುತಮಯೀ ಭಾವನಾಮಯೀ ಸಬ್ಬಾಸು ಪಞ್ಞಾಸು ನಿದ್ದಿಸತಿ, ನತ್ಥಿ ಚತುತ್ಥೀ ಪಞ್ಞಾ ನ ಚಿನ್ತಾಮಯೀ ನ ಸುತಮಯೀ ನ ಭಾವನಾಮಯೀ, ಪಞ್ಞಾ ನಾಸ್ಸ ಅತ್ಥಿ ಇಮೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಯಾ ಅವಿಕ್ಖೇಪನಾ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಪಮಾಣನ್ತಿ।
Yāni catukkāni akusalāni kusalāni ca sīhavikkīḷite naye niddiṭṭhāni, tikāni kusalāni ca akusalāni ca tipukkhale naye niddiṭṭhāni, dukāni kusalāni ca akusalāni ca nandiyāvaṭṭe naye niddiṭṭhāni. Yesu dvīsu dhammesu 15 kusalesu so attho tikesu vibhajjamānassa bhavabhūmi, atha ca sabbo 16 ca attho tīhi byañjanehi niddisati. Tattakāni vuccati. Yo attho catūhi padehi aṭṭhavīsatibhāgehi natthibhūmi niddisituṃ, avacarantova catūhi padehi niddisati. Iti yaṃ yathāniddiṭṭhassa avikosanā idaṃ pamāṇaṃ. Yathā sabbe samādhayo tīsu samādhīsu pariyesitabbā, savitakkasavicāre avitakkavicāramatte avitakkaavicāre idaṃ pamāṇaṃ, natthi catuttho samādhi. Tathā tisso paññā cintāmayī sutamayī bhāvanāmayī sabbāsu paññāsu niddisati, natthi catutthī paññā na cintāmayī na sutamayī na bhāvanāmayī, paññā nāssa atthi imesaṃ dhammānaṃ yā avikkhepanā, idaṃ vuccati pamāṇanti.
ಥೇರಸ್ಸ ಮಹಾಕಚ್ಚಾಯನಸ್ಸ ಜಮ್ಬುವನವಾಸಿನೋ ಪೇಟಕೋಪದೇಸೋ
Therassa mahākaccāyanassa jambuvanavāsino peṭakopadeso
ಸಮತ್ತೋ।
Samatto.
ಪೇಟಕೋಪದೇಸಪಕರಣಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।
Peṭakopadesapakaraṇaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
