| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪੇਟਕੋਪਦੇਸਪਾਲ਼ਿ • Peṭakopadesapāḷi |
੪. ਸੁਤ੍ਤવਿਚਯਚਤੁਤ੍ਥਭੂਮਿ
4. Suttavicayacatutthabhūmi
੪੦. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸੁਤ੍ਤવਿਚਯੋ?
40. Tattha katamo suttavicayo?
ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਸੋ ਸਾਧੁਕਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਯਤਿ। ਕਿਂਨੁ ਖੋ ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਰਭਿ…ਪੇ॰… ਤੇਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਹ ਅਧਿਸਨ੍ਨਟ੍ਠੇਹਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਉਦਾਹੁ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ?
Tattha kusalehi dhammehi akusalehi dhammehi pubbāparaso sādhukaṃ upaparikkhiyati. Kiṃnu kho idaṃ suttaṃ ārabhi…pe… tehi suttehi saha adhisannaṭṭhehi yujjati udāhu na yujjatīti?
ਯਥਾ ਭਗવਾ ਕਿਲੇਸੇ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਦੇਸੇਤਿ। ਕਿਂ ਦੇਸਿਤਂ? ਤੇਸਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਹਾਨਂ ਉਦਾਹੁ ਨੋ ਦੇਸਿਤਨ੍ਤਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਦਿ ਨ ਦੇਸਿਤਂ ਭਗવਤਿ ਤੇਸਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਹਾਨਂ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਾ ਯਤ੍ਥ ਤੇ ਅਕੁਸਲਾ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਸਮਨ੍ਨੇਹਮਾਨੋ ਨ ਲਭਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪਕਡ੍ਢਿਤਬ੍ਬਾ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਾ, ਸਂਕਿਲੇਸਭਾਗਿਯਸੁਤ੍ਤਂ, ਯਦਿ ਕਿਲੇਸਾ ਅਪਕਡ੍ਢਿਯਨ੍ਤਾ। ਯੇ વਾ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਧਮ੍ਮਾ ਤਾਸੁ ਭੂਮੀਸੁ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ। ਯਤ੍ਤਕਾ ਪਨ ਕਿਲੇਸਾ ਦੇਸਿਤਾ। ਨ ਤਤ੍ਤਕਾ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾ। ਯਤ੍ਥ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ ਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਅਪਕਡ੍ਢਿਤਬ੍ਬਾ, ਸਚੇ ਅਪਕਡ੍ਢਿਯਨ੍ਤਾ ਯੋਜਨਂ ਦੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਏવਂ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਦ੍વੇ ਤੀਣਿ વਾ ਤਦੁਤ੍ਤਰਿ વਾ ਕਿਲੇਸਾ ਏਕੇਨ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ। ਸਚੇ ਏવਂ વੀਮਂਸਿਯਨ੍ਤਾ ਯੋਜਨਂ ਦੇਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਰਮ੍ਪਰਾਯ વਾ ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਨੇਨ વਾ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਚ ਨਤ੍ਥੋ ਚ। ਯਂ વਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤੁਂ ਨੇવ ਸੁਤ੍ਤਂ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਯਥਾ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਤੇ ਪਹੀਨੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਤੇ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ। ਪੁਰੋ વਾ ਕੁਸਲੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ વਾ ਪੁਰੋ ਦੇਸਨਾ, ਅਨੂਨਾ ਅਨਧਿਕਾ ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ। ਯਥਾ ਪਠਮੋ ਉਤ੍ਤਿਲੋ ਯੇਸਮਿਦਾਨਿ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਯੇ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾ ਇਮੇ ਕਿਲੇਸਾ ਇਮੇਹਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਹਿ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਨਪ੍ਪਹੀਯਨ੍ਤੀਤਿ વਿਚਿਨਿਤਬ੍ਬਾ। ਯਦਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਯਮਾਨਾ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ। ਅਥ ਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਅਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਕਿਲੇਸਾ ਅਪਰਿਪਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ। ਯੇ ਚ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਅਪਕਡ੍ਢਿਤਬ੍ਬਾ । ਨ ਹਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਅਨਾਗਾਮਿਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨਾਪਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਕੁਸਲਾ ਮੇਤ੍ਤਾ ਅਕੁਸਲੋ ਰਾਗੋ ਨ ਤੁ ਕੁਸਲਾ ਮੇਤ੍ਤਾਤਿ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਅਕੁਸਲਸ੍ਸ ਰਾਗਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ ਸਮ੍ਭવਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਉਭੋ ਕਿਲੇਸਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ। ਯੋ ਯੋ ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਉਪਦਿਸਿਯਤਿ ਕੁਸਲੋ વਾ ਅਕੁਸਲੋ વਾ ਸੋ ਅਪਕਡ੍ਢਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇ ਤੇ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਪਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੋ ਨਤ੍ਥਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਦ੍વੇ વਾ ਕਿਲੇਸਾ ਏਕੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਨ ਪਹੀਨੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਾ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਹਿ ਏਕੋ વਾ ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਯਤੀਤਿ।
Yathā bhagavā kilese ādimhi tattha deseti. Kiṃ desitaṃ? Tesaṃ kilesānaṃ pahānaṃ udāhu no desitanti upaparikkhitabbaṃ. Yadi na desitaṃ bhagavati tesaṃ kilesānaṃ pahānaṃ kusalā dhammā pariyesitabbā yattha te akusalā pahānaṃ gacchanti. Sace samannehamāno na labhati. Tattha akusalā dhammā apakaḍḍhitabbā vīmaṃsitabbā, saṃkilesabhāgiyasuttaṃ, yadi kilesā apakaḍḍhiyantā. Ye vā na denti tattha upaparikkhitabbā ariyamaggadhammā tāsu bhūmīsu kilesā pahānaṃ gacchanti, udāhu na gacchantīti. Yattakā pana kilesā desitā. Na tattakā ariyadhammā desitā. Yattha kilesā pahānaṃ gacchanti, tattha ye kilesā ariyadhammānaṃ paṭipakkhena na yujjanti, te apakaḍḍhitabbā, sace apakaḍḍhiyantā yojanaṃ deti. Tattha evaṃ vīmaṃsitabbaṃ. Dve tīṇi vā taduttari vā kilesā ekena ariyamaggena pahānaṃ gacchantīti. Sace evaṃ vīmaṃsiyantā yojanaṃ deti, tattha upaparikkhitabbaṃ. Paramparāya vā piṭakasampadānena vā suttassa attho ca nattho ca. Yaṃ vā na sakkā suttaṃ niddisituṃ neva suttaṃ vicikicchitabbaṃ. Evaṃ yathā ādimhi kusalā dhammā honti. Ye kilesā te pahīneyyāti. Te upaparikkhitabbā. Puro vā kusalo paṭipakkhena vā puro desanā, anūnā anadhikā uggahetabbā. Yathā paṭhamo uttilo yesamidāni kilesānaṃ ye ariyadhammā desitā ime kilesā imehi ariyadhammehi pahīyanti, udāhu nappahīyantīti vicinitabbā. Yadi upaparikkhiyamānā yujjanti, gahetabbā. Atha na yujjanti, ye kilesā apaṭipakkhā honti, te kilesā aparipakkhitabbā. Ye ca ariyadhammā paṭipakkhā honti, te ariyadhammā apakaḍḍhitabbā . Na hi ariyadhammā anāgāmikilesappahānaṃ gacchanti, nāpi ariyadhammā sabbakilesānaṃ pahānāya saṃvattanti. Yathā kusalā mettā akusalo rāgo na tu kusalā mettāti kāretvā akusalassa rāgassa pahānāya sambhavati byāpādo mettāya pahānaṃ gacchati. Tasmā ubho kilesā upaparikkhitabbā. Yo yo ca dhammo upadisiyati kusalo vā akusalo vā so apakaḍḍhitabbo. Sace te yujjanti apakaḍḍhiyamāno natthi upaparikkhitabbaṃ. Dve vā kilesā ekena ariyadhammena pahīneyyāti dvīhi vā ariyadhammehi eko vā kileso pahīyatīti.
ਅਥ વਾ ਏવਮ੍ਪਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਯਮਾਨਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਤਤ੍ਥ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ વਾ ਯਥਾ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਤਤ੍ਥ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ વਾ, ਯਥਾ ਨਨੁ ਸਕ੍ਕਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤੁਂ, ਨ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਿਲੇਸੋ ਮਂ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਦੇਸਿਤੇਸੁ ਉਭਯਤੋ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਿਰ ਯੇ વਾ ਇਮੇ ਕਿਲੇਸਾ ਦੇਸਿਤਾ ਯੇ ਚ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾ ਗਾਥਾਯ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰਣੇਨ વਾ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇ ਕਿਲੇਸਾ ਇਮੇਹਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਹਿ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਨਪ੍ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ? ਇਮੇ વਾ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਇਮੇਸਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨ ਤੁ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਬ੍ਬਾਕੁਸਲਾ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਮੇਤ੍ਤਾ ਕੁਸਲੋ ਅਕੁਸਲੋ ਚ ਰਾਗੋ ਨ ਤੁ ਕੁਸਲਾ ਮੇਤ੍ਤਾ ਅਕੁਸਲੋ ਰਾਗੋਤਿ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਰਾਗੋ ਪਹਾਨਂ, ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਕਿਲੇਸੋਤਿ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨ ਸੁਤ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਂ ਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ। ਯਂ ਤੁ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਸਂਕਿਲੇਸਪਟਿਪਕ੍ਖੋ, ਸੋ ਤੇਨ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ।
Atha vā evampi upaparikkhiyamānaṃ yujjati, tattha vīmaṃsitabbaṃ vā yathā yujjati tattha vīmaṃsitabbaṃ vā, yathā nanu sakkā suttaṃ niddisituṃ, na hi sutte vicikicchitabbaṃ. Kileso maṃ ariyadhammesu desitesu ubhayato upaparikkhitabbaṃ. Kira ye vā ime kilesā desitā ye ca ariyadhammā desitā gāthāya vā byākaraṇena vā, kiṃ nu kho ime kilesā imehi ariyadhammehi pahīyanti, udāhu nappahīyanti? Ime vā ariyadhammā imesaṃ kilesānaṃ pahānāya saṃvattantīti. Kiñcāpi kusalehi dhammehi akusalā dhammā pahānaṃ gacchanti. Na tu sabbehi ariyadhammehi sabbākusalā pahānaṃ gacchanti. Yathā mettā kusalo akusalo ca rāgo na tu kusalā mettā akusalo rāgoti kāretvā mettāya rāgo pahānaṃ, byāpādo mettāya pahānaṃ gacchanti. Evaṃ kilesoti kāretvā suttena pahānaṃ gacchati. Na sutto dhammoti kāretvā sabbaṃ kilesassa pahānāya saṃvattati. Yaṃ tu suttassa ariyadhammo saṃkilesapaṭipakkho, so tena pahānaṃ gacchatīti.
੪੧. ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲੇ ਦੇਸਿਤੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਰਣੇ વਾ ਸਂਕਿਲੇਸਾ ਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ વਾ, ਤੇ ਮਹਾਪਦੇਸੇ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਾવਯવੇਨ ਅਪਕਡ੍ਢਿਤਬ੍ਬਾ । ਤਤ੍ਥ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਦੇਸਿਤੇਹਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਚ ਯਦਿਪਿ ਤੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੇਨ ਤੇ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥਪਿ ਉਤ੍ਤਰਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਏਤੇ ਕਿਲੇਸਾ ਪਜਹਿਤਬ੍ਬਾ, ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾਤਿ? ਯੇਨ ਯੇਨ વਾ ਆਕਾਰੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਅਯਂ ਕਿਲੇਸੋ ਠਿਤੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਹਿ ਏਕੋ ਕਿਲੇਸੋ, ਤੇਨ વਾ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਾ ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ, ਯਥਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਰਾਗੋ ਅવਿਜ੍ਜਾ ਚ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਾ ਚੇ ਏવਞ੍ਚ ਅવਿਜ੍ਜਾ ਭਾવਨਾਯ ਭੂਮਿ વਾ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾવਨਾਯ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਾਯੇવ ਉਦ੍ਧਂਭਾਗਿਯਂ ਅਸਙ੍ਖਤਦਸ੍ਸਨਾਯ વਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਨਾ ਅਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਪਹੀਯਤਿ। ਏવਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਯੇ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ ਕਿਲੇਸਾ ਦਸ੍ਸਨਾਕਾਰੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਭਾવਨਾਯ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ ਭਾવਨਾਕਾਰੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਪਤਿਸੇવਨਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ ਪਤਿਸੇવਨਾਕਾਰੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਏવਂ વਿਨੋਦਨਪਹਾਤਬ੍ਬਾ ਯਾવ ਸਤ੍ਤ ਆਸવਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਯਾવਞ੍ਞਥਾ। ਅਞ੍ਞਥਾ ਹੇਸ ਧਮ੍ਮੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ ਅਞ੍ਞੇਨਾਕਾਰੇਨ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਸੋ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਯਦਿ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਯੇਸਤੋ ਯੋ ਚ ਦੇਸੇਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨਾਕਾਰੇਨ, ਸੋ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ, ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਯਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਥ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਯਦਿ ਹਿ ਤੇਨ ਸੁਤ੍ਤੇਨ વਿਹਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਥਾ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਤਥਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਯਥਾ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਤਥਾ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਦ੍ਧਾ ਏਤਂ ਭਗવਤਾ ਨ ਭਾਸਿਤਂ, ਆਯਸ੍ਮਤਾ વਾ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਂ, ਯਥਾ ਮਹਾਪਦੇਸੇ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਭਗવਤਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਦੇਸਿਤਂ, ਯੋ ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ ਕੁਸਲੋ ਚ ਅਕੁਸਲੋ ਚ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਹਿ ਪਚ੍ਚਯਾ વਿਨਾ ਧਮ੍ਮੋ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਆਕਾਰੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਯ?
41. Tattha kusale desite sutte byākaraṇe vā saṃkilesā na yujjanti ariyadhammā vā, te mahāpadese niddisitabbāvayavena apakaḍḍhitabbā . Tattha kilesehi ca desitehi ariyadhammesu ca yadipi tena ariyadhammena te kilesā pahānaṃ gacchanti. Tatthapi uttari upaparikkhitabbaṃ. Kena kāraṇena ete kilesā pajahitabbā, kena kāraṇena ariyadhammā desitāti? Yena yena vā ākārena ariyadhammā desitā, tena tena pakārena ayaṃ kileso ṭhito. Atthi hi eko kileso, tena vā ariyadhammā na aññathā aññathā pahātabbo, yathā diṭṭhi rāgo avijjā ca dassanena pahātabbā. Sā ce evañca avijjā bhāvanāya bhūmi vā dhammā bhāvanāya pahātabbā. Sāyeva uddhaṃbhāgiyaṃ asaṅkhatadassanāya vimuttiyā animittena cetosamādhinā amanasikārena pahīyati. Evaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ upaparikkhitabbaṃ. Ye dassanena pahātabbā kilesā dassanākārena ariyadhammo desito, bhāvanāya pahātabbā bhāvanākārena ariyadhammo desito, patisevanā pahātabbā patisevanākārena ariyadhammo desito, evaṃ vinodanapahātabbā yāva satta āsavā kātabbā, yāvaññathā. Aññathā hesa dhammo pahātabbo aññenākārena ariyadhammo desito, so ariyadhammo aññathā pariyesitabbo. Yadi ayaṃ dhammo pariyesato yo ca deseti yena yenākārena, so ariyadhammo pariyesitabbo, tenākārena kileso pahīyati. So tattha upaparikkhitabbo. Atha na yujjati yadi hi tena suttena vihitaṃ suttaṃ vīmaṃsitabbaṃ. Yathā yujjati, tathā gahetabbaṃ. Yathā na yujjati, tathā na gahetabbaṃ, addhā etaṃ bhagavatā na bhāsitaṃ, āyasmatā vā duggahitaṃ, yathā mahāpadese niddisitabbaṃ, bhagavatā yathābhūtaṃ desitaṃ, yo ca dhammo desito kusalo ca akusalo ca tassa dhammassa paccayo pariyesitabbo. Na hi paccayā vinā dhammo appaccayo uppajjati. Tattha ko ākāro pariyesanāya?
ਤਤ੍ਥ ਤਥਾਰੂਪਂ ਸਹੇਤੁ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਸੋਯਂ ਧਮ੍ਮੋ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ਇਦਂ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੋ ਚ ਪਚ੍ਚਯੋ ਤਿવਿਧੋ – ਮੁਦੁ ਮਜ੍ਝੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਮੁਦੁਮ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਮੁਦੁਧਮ੍ਮੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਏવਂ ਸਤ੍ਯੇਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਦੁવਿਧੋ ਪਰਂਪਰਾਪਚ੍ਚਯੋ ਚ ਸਮਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਚ। ਸੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਮੁਦੁਤੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਮਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਿਂ ਕਾਰਣਂ? ਅਞ੍ਞਤਰੋਪਿ ਪਚ੍ਚਯੋ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ વਾ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ । ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਏਤੇਨ વਾ ਕਾਰਣੇਨ વਾ ਹੇਤੁ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਯਥਾ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੇਤੁਨਾ ਪਚ੍ਚਯੇਨ ਚ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਯਥਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਪਧਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਤਿ, ਸੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਹਿ ਮੁਦੁਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਸ੍ਸ ਮੁਦੁਧਮ੍ਮੋ, ਅਥ ਮੁਦੁਸ੍ਸ ਮੁਦੁ ਮਜ੍ਝਾਯ ਮਜ੍ਝੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਥ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਯਞ੍ਚ ਭਗવਾ ਆਰਭਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ, ਤਂਯੇવ ਧਮ੍ਮਂ ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਯਥਾ ਸੁਤ੍ਤਾਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਧਮ੍ਮਾ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ, ਤਂਯੇવ ਬਹੁ ਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਸੇਨ ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਗਾਥਾ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਮਹਨ੍ਤਂ વਾ, ਯਥਾ ਪਨ ਦੁવਿਧਾ ਅਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ વਾ ਥਪਨਾ ਚ ਦੇਸਨਾਥਪਨਾ। ਰੂਪਨ੍ਤਿਪਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਾ। ਯਥਾ ਚ ਭਗવਤਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਸਂવਰਣਂ ਦੇਸਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਯ ਨਿਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਇਚ੍ਛਾવ ਹੋਤਿ। ਦੇਸੇਤਿ ਯਥਾ ਗੋਪਾਲਕੋਪਮੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞੇਹਿਪਿ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਭਗવਾ ਭਾਸਤਿ ਇਚ੍ਛਾવ ਹੋਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯੇ વਿਤਕ੍ਕੋ ਅਯਂ ਭਗવਤੋ ਦੇਸਨਾਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ ਇਤਿ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਸੁ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਹਿ ਏਕਂ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਯੁਜ੍ਜਨਂ ਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
Tattha tathārūpaṃ sahetu sappaccayaṃ soyaṃ dhammo vuttoti idaṃ vīmaṃsitabbaṃ. So ca paccayo tividho – mudu majjho adhimatto. Tattha mudumhi paccaye mududhammo gahetabbo, evaṃ satyesa paccayo duvidho paraṃparāpaccayo ca samanantarapaccayo ca. So paccayo mudutena byādhimattaṃ pariyesitabbaṃ. Kiṃ kāraṇaṃ? Aññataropi paccayo aññehi paccayehi pariyattiṃ vā pāripūriṃ vā gacchati . Tattha yo dhammo desito, tassa dhammassa etena vā kāraṇena vā hetu pariyesitabbo. Yathā paccayo hetunā paccayena ca, so tassa dhammassa nissando pariyesitabbo. Yathā niddiṭṭho adhiṭṭhāne padhānaṃ pariyesati, so paccayo pariyesitabbo. Na hi mudussa dhammassa adhimatto nissando adhimattassa vā nissandassa mududhammo, atha mudussa mudu majjhāya majjho adhimattassa adhimatto yujjati, taṃ gahetabbaṃ, atha na yujjati na gahetabbaṃ. Yañca bhagavā ārabhati dhammaṃ desetuṃ, taṃyeva dhammaṃ majjhantapariyosānaṃ deseti, yathā suttādhiṭṭhāne dhammā ādimhi niddisati, taṃyeva bahu tassa suttassa pariyosānaṃ. Tassa hi dhammassa vasena taṃ suttaṃ hoti gāthā vā byākaraṇaṃ khuddakaṃ mahantaṃ vā, yathā pana duvidhā anurūpanti vā thapanā ca desanāthapanā. Rūpantipi dhammassa pariyesitabbā. Yathā ca bhagavatā pañcannaṃ indriyānaṃ saṃvaraṇaṃ desitaṃ taṇhāya niggahaṇatthaṃ icchāva hoti. Deseti yathā gopālakopame sutte aññehipi suttehi bhagavā bhāsati icchāva hoti majjhimanikāye vitakko ayaṃ bhagavato desanānurūpanti iti so dhammo aññesupi veyyākaraṇesu pariyesitabbo. Na hi ekaṃ hi sutte daṭṭhabbo. Yujjanaṃ taṃ gahetabbaṃ.
੪੨. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ? ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾ ਨ ਭਾਸਿਤਂ ਤਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁਯੇવ ਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਮੇਤਂ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਯਥਾ ਅਸੁਕੇਨ ਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ વੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਖਮਂ ਭਗવਤੋ ਉਦਾਹੁ ਨਾਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਖਮਂ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਰੂਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਖਮਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਰੂਪਞ੍ਚ ਨਾਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਖਮਂ? ਯਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਨੋਤਾਰੇਤ੍વਾ ਦਸਬਲੋ ਗੋਚਰਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤੋ ਨਾਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਖਮਂ। ਅਤ੍ਥਿਪਿ ਸੋ ਸਾવਕੋ ਦਸਬਲਾਨਂ ਗੋਚਰਂ ਜਾਨਾਤਿ ਓਧਿਸੋ ਅਨੋਧਿਸੋ, ਤਂ ਪਨ ਬਲਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ ਨਾਮ ਸવਨੇਨ, ਯਥਾ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੇਨ ਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਓવਦਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਲવੇਮਤ੍ਤਞਾਣਂ, ਤੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਪਰੋ 1 ਪਰਞ੍ਚ ਤਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਸਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਕਰਣੀਯੇ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੋ, ਸੋ ਭਗવਤਾ ਅਪਸਾਦਿਤੋ। ਯਥਾવ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਂ ਓવਦਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਿਯਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹੀਰੇਨ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਅਦੀਪੇਤ੍વਾ ਯਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾਨਂ ਹੇਤੁਸੋ ਠਾਨਸੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ, ਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਂવਿਜ੍ਜਤੇ, ਤੇਨ ਨਂ ਓવਦਤਿ, ਤਂ ਭਗવਾ ਕਰੋਤਿ।
42. Tattha katamaṃ anuññātaṃ? Yaṃ kiñci suttaṃ bhagavatā na bhāsitaṃ tañca suttesuyeva ndissati, evametaṃ dhāretabbaṃ. Yathā asukena bhāsitanti, taṃ suttaṃ vīmaṃsitabbaṃ. Kiṃ nu kho imaṃ suttaṃ anuññātaṃ khamaṃ bhagavato udāhu nānuññātaṃ khamaṃ, kiñci rūpañca suttaṃ bhagavato anuññātaṃ khamaṃ kiñci rūpañca nānuññātaṃ khamaṃ? Yaṃ sabbaso anotāretvā dasabalo gocaraṃ deseti, taṃ sabbaṃ suttaṃ bhagavato nānuññātaṃ khamaṃ. Atthipi so sāvako dasabalānaṃ gocaraṃ jānāti odhiso anodhiso, taṃ pana balaṃ sabbaso na jānāti aññathā nāma savanena, yathā āyasmatā sāriputtena yena brāhmaṇo ovadito, tassa āyasmato natthi indriyabalavemattañāṇaṃ, tena puggalaparo 2 parañca taṃ ajānanto sati uttarikaraṇīye uppādito, so bhagavatā apasādito. Yathāva āyasmā mahākassapo bhāgineyyaṃ ovadati anantariyasamannāgato iddhipāṭihīrena aṅguliyo adīpetvā yaṃ sabbesaṃ dhammānaṃ kammasamādānānaṃ hetuso ṭhānaso yathābhūtaṃ ñāṇaṃ, tassa āyasmato saṃvijjate, tena naṃ ovadati, taṃ bhagavā karoti.
‘‘ਸਚੇਪਿ ਦਸ ਪਜ੍ਜੋਤੇ, ਧਾਰਯਿਸ੍ਸਸਿ ਕਸ੍ਸਪ।
‘‘Sacepi dasa pajjote, dhārayissasi kassapa;
ਨੇવ ਦਕ੍ਖਤਿ ਰੂਪਾਨਿ, ਚਕ੍ਖੁ ਤਸ੍ਸ ਨ વਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥
Neva dakkhati rūpāni, cakkhu tassa na vijjatī’’ti.
ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਯਥਾ ਦੂਤੋ ਰਾਜવਚਨੇਨ ਸਤ੍ਤਮਨੁਸਾਸਤਿ, ਏવਂ ਸੇਸਾਨੁਗੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕਂ ਘੋਸਂ ਪਰੇਸਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਖਮਸੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਖਮਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
Api ca kho yathā dūto rājavacanena sattamanusāsati, evaṃ sesānugo aññātakaṃ ghosaṃ paresaṃ deseti. Anuññātakhamasuttaṃ gahetabbaṃ. Ananuññātakhamaṃ na gahetabbaṃ.
ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਕਰੋ? ਪਞ੍ਚવਿਧਂ ਸੁਤ੍ਤਂ, ਸਂਕਿਲੇਸਭਾਗਿਯਂ વਾਸਨਾਭਾਗਿਯਂ ਦਸ੍ਸਨਭਾਗਿਯਂ ਭਾવਨਾਭਾਗਿਯਂ ਅਸੇਕ੍ਖਭਾਗਿਯਂ। ਅਞ੍ਞਂ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਂ ਦੇਸੇਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਚ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਅਞ੍ਞਮ੍ਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ। ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਹਿ ਅਨੇਕਾਕਾਰਂ ਅਤ੍ਥਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ। ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸਾਧਨੇ ਅਤ੍ਥਂ વਿવਰਤਿ। વਾਸਨਾਭਾਗਿਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸਨਭਾਗਿਯੇਸੁ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ। ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਉਦ੍ਧਂਭਾਗਿਯੇਸੁ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ। ਮੁਦੁਮਜ੍ਝਾਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ। ਇਤਿ ਅਯਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਭੇਦਂ ਹੇਤੁਨਾ ਚ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਚ ਫਲੇਨ ਚ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਚ ਮੁਦੁਮਜ੍ਝਾਧਿਮਤ੍ਤਤਾਯਪਿ ਚ ਅਤ੍ਥੇਨ ਚ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਚ ਯੋ ਸਮ੍ਭੇਦੋ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਕਰੋ। ਯੋ ਅਸਮ੍ਭੇਦੋ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਤ੍ਤવਿਚਯੋ।
Tattha katamo suttasaṅkaro? Pañcavidhaṃ suttaṃ, saṃkilesabhāgiyaṃ vāsanābhāgiyaṃ dassanabhāgiyaṃ bhāvanābhāgiyaṃ asekkhabhāgiyaṃ. Aññaṃ ārādheyya aññaṃ deseti aññassa ca suttassa atthaṃ aññamhi sutte niddisati. Suttassa vā hi anekākāraṃ atthaṃ niddisati. Ariyadhammasādhane atthaṃ vivarati. Vāsanābhāgiyassa atthaṃ dassanabhāgiyesu niddisati. Orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ atthaṃ uddhaṃbhāgiyesu niddisati. Mudumajjhānaṃ indriyānaṃ adhimattesu suttesu niddisati. Iti ayaṃ suttaṃ sambhedaṃ hetunā ca nissandena ca phalena ca niddesena ca mudumajjhādhimattatāyapi ca atthena ca byañjanena ca yo sambhedo, ayaṃ vuccati suttasaṅkaro. Yo asambhedo, ayaṃ vuccati suttavicayo.
ਤਤ੍ਥਾਯਂ ਉਦ੍ਦਾਨਗਾਥਾ
Tatthāyaṃ uddānagāthā
ਪੁਰਿਮਾਨਂ ਅਕ੍ਖਣ੍ਡਂ, ਯਥਾਭੂਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ।
Purimānaṃ akkhaṇḍaṃ, yathābhūtassa paccayo;
ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ વਾਸਨਾਸਦ੍ਧਿ, ਅਨੁਞ੍ਞਾ ਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਕਰੋ॥
Nissando vāsanāsaddhi, anuññā suttasaṅkaro.
ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਸ੍ਸ
Therassa mahākaccāyanassa
ਸੁਤ੍ਤવਿਚਯੋ ਨਾਮ ਚਤੁਤ੍ਥਭੂਮਿ।
Suttavicayo nāma catutthabhūmi.
Footnotes:
