Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
၆. သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā
၆၃၆. တေန သမယေနာတိ သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပဒံ။ တတ္ထ ခောမန္တိ ခောမဝာကေဟိ ကတသုတ္တံ။ ကပ္ပာသိကန္တိ ကပ္ပာသတော နိဗ္ဗတ္တံ။ ကောသေယ္ယန္တိ ကောသိယံသူဟိ ကန္တိတ္ဝာ ကတသုတ္တံ။ ကမ္ဗလန္တိ ဧဠကလောမသုတ္တံ။ သာဏန္တိ သာဏဝာကသုတ္တံ။ ဘင္ဂန္တိ ပာဋေက္ကံ ဝာကသုတ္တမေဝာတိ ဧကေ။ ဧတေဟိ ပဉ္စဟိ မိသ္သေတ္ဝာ ကတသုတ္တံ ပန ‘‘ဘင္ဂ’’န္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
636.Tenasamayenāti suttaviññattisikkhāpadaṃ. Tattha khomanti khomavākehi katasuttaṃ. Kappāsikanti kappāsato nibbattaṃ. Koseyyanti kosiyaṃsūhi kantitvā katasuttaṃ. Kambalanti eḷakalomasuttaṃ. Sāṇanti sāṇavākasuttaṃ. Bhaṅganti pāṭekkaṃ vākasuttamevāti eke. Etehi pañcahi missetvā katasuttaṃ pana ‘‘bhaṅga’’nti veditabbaṃ.
ဝာယာပေတိ ပယောဂေ ပယောဂေ ဒုက္ကဋန္တိ သစေ တန္တဝာယသ္သ တုရိဝေမာဒီနိ နတ္ထိ, တာနိ ‘‘အရညတော အာဟရိသ္သာမီ’’တိ ဝာသိံ ဝာ ဖရသုံ ဝာ နိသေတိ, တတော ပဋ္ဌာယ ယံ ယံ ဥပကရဏတ္ထာယ ဝာ စီဝရဝာယနတ္ထာယ ဝာ ကရောတိ, သဗ္ဗတ္ထ တန္တဝာယသ္သ ပယောဂေ ပယောဂေ ဘိက္ခုသ္သ ဒုက္ကဋံ။ ဒီဃတော ဝိဒတ္ထိမတ္တေ တိရိယဉ္စ ဟတ္ထမတ္တေ ဝီတေ နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။ မဟာပစ္စရိယံ ပန ‘‘ယာဝ ပရိယောသာနံ ဝာယာပေန္တသ္သ ဖလကေ ဖလကေ နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တမ္ပိ ဣဒမေဝ ပမာဏံ သန္ဓာယ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဝိကပ္ပနုပဂပစ္ဆိမဉ္ဟိ စီဝရသင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတီတိ။
Vāyāpeti payoge payoge dukkaṭanti sace tantavāyassa turivemādīni natthi, tāni ‘‘araññato āharissāmī’’ti vāsiṃ vā pharasuṃ vā niseti, tato paṭṭhāya yaṃ yaṃ upakaraṇatthāya vā cīvaravāyanatthāya vā karoti, sabbattha tantavāyassa payoge payoge bhikkhussa dukkaṭaṃ. Dīghato vidatthimatte tiriyañca hatthamatte vīte nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘yāva pariyosānaṃ vāyāpentassa phalake phalake nissaggiyaṃ pācittiya’’nti vuttaṃ. Tampi idameva pamāṇaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ. Vikappanupagapacchimañhi cīvarasaṅkhyaṃ gacchatīti.
အပိစေတ္ထ ဧဝံ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော – သုတ္တံ တာဝ သာမံ ဝိညာပိတံ အကပ္ပိယံ, သေသံ ဉာတကာဒိဝသေန ဥပ္ပန္နံ ကပ္ပိယံ။ တန္တဝာယောပိ အညာတကအပ္ပဝာရိတော ဝိညတ္တိယာ လဒ္ဓော အကပ္ပိယော, သေသော ကပ္ပိယော။ တတ္ထ အကပ္ပိယသုတ္တံ အကပ္ပိယတန္တဝာယေန ဝာယာပေန္တသ္သ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေန နိသ္သဂ္ဂိယံ။ တေနေဝ ပန ကပ္ပိယသုတ္တံ ဝာယာပေန္တသ္သ ယထာ ပုဗ္ဗေ နိသ္သဂ္ဂိယံ, ဧဝံ ဒုက္ကဋံ။ တေနေဝ ကပ္ပိယံ အကပ္ပိယဉ္စ သုတ္တံ ဝာယာပေန္တသ္သ ယဒိ ပစ္ဆိမစီဝရပ္ပမာဏေန ဧကော ပရိစ္ဆေဒော သုဒ္ဓကပ္ပိယသုတ္တမယော, ဧကော အကပ္ပိယသုတ္တမယောတိ ဧဝံ ကေဒာရဗဒ္ဓံ ဝိယ စီဝရံ ဟောတိ, အကပ္ပိယသုတ္တမယေ ပရိစ္ဆေဒေ ပာစိတ္တိယံ, ဣတရသ္မိံ တထေဝ ဒုက္ကဋံ။ ယဒိ တတော ဦနပရိစ္ဆေဒာ ဟောန္တိ, အန္တမသော အစ္ဆိမဏ္ဍလပ္ပမာဏာပိ, သဗ္ဗပရိစ္ဆေဒေသု ပရိစ္ဆေဒဂဏနာယ ဒုက္ကဋံ။ အထ ဧကန္တရိကေန ဝာ သုတ္တေန ဒီဃတော ဝာ ကပ္ပိယံ တိရိယံ အကပ္ပိယံ ကတ္ဝာ ဝီတံ ဟောတိ, ဖလကေ ဖလကေ ဒုက္ကဋံ။ ကပ္ပိယတန္တဝာယေနပိ အကပ္ပိယသုတ္တံ ဝာယာပေန္တသ္သ ယထာ ပုဗ္ဗေ နိသ္သဂ္ဂိယံ, ဧဝံ ဒုက္ကဋံ။ တေနေဝ ကပ္ပိယဉ္စ အကပ္ပိယဉ္စ သုတ္တံ ဝာယာပေန္တသ္သ သစေ ပစ္ဆိမစီဝရပ္ပမာဏာ ဦနကာ ဝာ အကပ္ပိယသုတ္တပရိစ္ဆေဒာ ဟောန္တိ, တေသု ပရိစ္ဆေဒဂဏနာယ ဒုက္ကဋံ။ ကပ္ပိယသုတ္တပရိစ္ဆေဒေသု အနာပတ္တိ။ အထ ဧကန္တရိကေန ဝာ သုတ္တေန ဒီဃတော ဝာ ကပ္ပိယံ တိရိယံ အကပ္ပိယံ ကတ္ဝာ ဝီတံ ဟောတိ, ဖလကေ ဖလကေ ဒုက္ကဋံ။
Apicettha evaṃ vinicchayo veditabbo – suttaṃ tāva sāmaṃ viññāpitaṃ akappiyaṃ, sesaṃ ñātakādivasena uppannaṃ kappiyaṃ. Tantavāyopi aññātakaappavārito viññattiyā laddho akappiyo, seso kappiyo. Tattha akappiyasuttaṃ akappiyatantavāyena vāyāpentassa pubbe vuttanayena nissaggiyaṃ. Teneva pana kappiyasuttaṃ vāyāpentassa yathā pubbe nissaggiyaṃ, evaṃ dukkaṭaṃ. Teneva kappiyaṃ akappiyañca suttaṃ vāyāpentassa yadi pacchimacīvarappamāṇena eko paricchedo suddhakappiyasuttamayo, eko akappiyasuttamayoti evaṃ kedārabaddhaṃ viya cīvaraṃ hoti, akappiyasuttamaye paricchede pācittiyaṃ, itarasmiṃ tatheva dukkaṭaṃ. Yadi tato ūnaparicchedā honti, antamaso acchimaṇḍalappamāṇāpi, sabbaparicchedesu paricchedagaṇanāya dukkaṭaṃ. Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā kappiyaṃ tiriyaṃ akappiyaṃ katvā vītaṃ hoti, phalake phalake dukkaṭaṃ. Kappiyatantavāyenapi akappiyasuttaṃ vāyāpentassa yathā pubbe nissaggiyaṃ, evaṃ dukkaṭaṃ. Teneva kappiyañca akappiyañca suttaṃ vāyāpentassa sace pacchimacīvarappamāṇā ūnakā vā akappiyasuttaparicchedā honti, tesu paricchedagaṇanāya dukkaṭaṃ. Kappiyasuttaparicchedesu anāpatti. Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā kappiyaṃ tiriyaṃ akappiyaṃ katvā vītaṃ hoti, phalake phalake dukkaṭaṃ.
ယဒိ ပန ဒ္ဝေ တန္တဝာယာ ဟောန္တိ, ဧကော ကပ္ပိယော ဧကော အကပ္ပိယော, သုတ္တဉ္စ အကပ္ပိယံ, တေ စေ ဝာရေန ဝိနန္တိ, အကပ္ပိယတန္တဝာယေန ဝီတေ ဖလကေ ဖလကေ ပာစိတ္တိယံ, ဦနတရေ ဒုက္ကဋံ။ ဣတရေန ဝီတေ ဥဘယတ္ထ ဒုက္ကဋံ။ သစေ ဒ္ဝေပိ ဝေမံ ဂဟေတ္ဝာ ဧကတော ဝိနန္တိ, ဖလကေ ဖလကေ ပာစိတ္တိယံ။ အထ သုတ္တံ ကပ္ပိယံ, စီဝရဉ္စ ကေဒာရဗဒ္ဓာဒီဟိ သပရိစ္ဆေဒံ, အကပ္ပိယတန္တဝာယေန ဝီတေ ပရိစ္ဆေဒေ ပရိစ္ဆေဒေ ဒုက္ကဋံ, ဣတရေန ဝီတေ အနာပတ္တိ။ သစေ ဒ္ဝေပိ ဝေမံ ဂဟေတ္ဝာ ဧကတော ဝိနန္တိ, ဖလကေ ဖလကေ ဒုက္ကဋံ။ အထ သုတ္တမ္ပိ ကပ္ပိယဉ္စ အကပ္ပိယဉ္စ, တေ စေ ဝာရေန ဝိနန္တိ, အကပ္ပိယတန္တဝာယေန အကပ္ပိယသုတ္တမယေသု ပစ္ဆိမစီဝရပ္ပမာဏေသု ပရိစ္ဆေဒေသု ဝီတေသု ပရိစ္ဆေဒဂဏနာယ ပာစိတ္တိယံ။ ဦနကတရေသု ကပ္ပိယသုတ္တမယေသု စ ဒုက္ကဋံ။ ကပ္ပိယတန္တဝာယေန အကပ္ပိယသုတ္တမယေသု ပမာဏယုတ္တေသု ဝာ ဦနကေသု ဝာ ဒုက္ကဋမေဝ။ ကပ္ပိယသုတ္တမယေသု အနာပတ္တိ။
Yadi pana dve tantavāyā honti, eko kappiyo eko akappiyo, suttañca akappiyaṃ, te ce vārena vinanti, akappiyatantavāyena vīte phalake phalake pācittiyaṃ, ūnatare dukkaṭaṃ. Itarena vīte ubhayattha dukkaṭaṃ. Sace dvepi vemaṃ gahetvā ekato vinanti, phalake phalake pācittiyaṃ. Atha suttaṃ kappiyaṃ, cīvarañca kedārabaddhādīhi saparicchedaṃ, akappiyatantavāyena vīte paricchede paricchede dukkaṭaṃ, itarena vīte anāpatti. Sace dvepi vemaṃ gahetvā ekato vinanti, phalake phalake dukkaṭaṃ. Atha suttampi kappiyañca akappiyañca, te ce vārena vinanti, akappiyatantavāyena akappiyasuttamayesu pacchimacīvarappamāṇesu paricchedesu vītesu paricchedagaṇanāya pācittiyaṃ. Ūnakataresu kappiyasuttamayesu ca dukkaṭaṃ. Kappiyatantavāyena akappiyasuttamayesu pamāṇayuttesu vā ūnakesu vā dukkaṭameva. Kappiyasuttamayesu anāpatti.
အထ ဧကန္တရိကေန ဝာ သုတ္တေန ဒီဃတော ဝာ အကပ္ပိယံ တိရိယံ ကပ္ပိယံ ကတ္ဝာ ဝိနန္တိ, ဥဘောပိ ဝာ တေ ဝေမံ ဂဟေတ္ဝာ ဧကတော ဝိနန္တိ, အပရိစ္ဆေဒေ စီဝရေ ဖလကေ ဖလကေ ဒုက္ကဋံ, သပရိစ္ဆေဒေ ပရိစ္ဆေဒဝသေန ဒုက္ကဋာနီတိ။ အယံ ပန အတ္ထော မဟာအဋ္ဌကထာယံ အပာကဋော, မဟာပစ္စရိယာဒီသု ပာကဋော။ ဣဓ သဗ္ဗာကာရေနေဝ ပာကဋော။
Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā akappiyaṃ tiriyaṃ kappiyaṃ katvā vinanti, ubhopi vā te vemaṃ gahetvā ekato vinanti, aparicchede cīvare phalake phalake dukkaṭaṃ, saparicchede paricchedavasena dukkaṭānīti. Ayaṃ pana attho mahāaṭṭhakathāyaṃ apākaṭo, mahāpaccariyādīsu pākaṭo. Idha sabbākāreneva pākaṭo.
သစေ သုတ္တမ္ပိ ကပ္ပိယံ, တန္တဝာယောပိ ကပ္ပိယော ဉာတကပ္ပဝာရိတော ဝာ မူလေန ဝာ ပယောဇိတော, ဝာယာပနပစ္စယာ အနာပတ္တိ။ ဒသာဟာတိက္ကမနပစ္စယာ ပန အာပတ္တိံ ရက္ခန္တေန ဝိကပ္ပနုပဂပ္ပမာဏမတ္တေ ဝီတေ တန္တေ ဌိတံယေဝ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗံ။ ဒသာဟာတိက္ကမေန နိဋ္ဌာပိယမာနဉ္ဟိ နိသ္သဂ္ဂိယံ ဘဝေယ္ယာတိ။ ဉာတကာဒီဟိ တန္တံ အာရောပေတ္ဝာ ‘‘တုမ္ဟာကံ, ဘန္တေ, ဣဒံ စီဝရံ ဂဏ္ဟေယ္ယာထာ’’တိ နိယ္ယာတိတေပိ ဧသေဝ နယော။
Sace suttampi kappiyaṃ, tantavāyopi kappiyo ñātakappavārito vā mūlena vā payojito, vāyāpanapaccayā anāpatti. Dasāhātikkamanapaccayā pana āpattiṃ rakkhantena vikappanupagappamāṇamatte vīte tante ṭhitaṃyeva adhiṭṭhātabbaṃ. Dasāhātikkamena niṭṭhāpiyamānañhi nissaggiyaṃ bhaveyyāti. Ñātakādīhi tantaṃ āropetvā ‘‘tumhākaṃ, bhante, idaṃ cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti niyyātitepi eseva nayo.
သစေ တန္တဝာယော ဧဝံ ပယောဇိတော ဝာ သယံ ဒာတုကာမော ဝာ ဟုတ္ဝာ ‘‘အဟံ, ဘန္တေ, တုမ္ဟာကံ စီဝရံ အသုကဒိဝသေ နာမ ဝာယိတ္ဝာ ဌပေသ္သာမီ’’တိ ဝဒတိ, ဘိက္ခု စ တေန ပရိစ္ဆိန္နဒိဝသတော ဒသာဟံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။
Sace tantavāyo evaṃ payojito vā sayaṃ dātukāmo vā hutvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumhākaṃ cīvaraṃ asukadivase nāma vāyitvā ṭhapessāmī’’ti vadati, bhikkhu ca tena paricchinnadivasato dasāhaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
သစေ ပန တန္တဝာယော ‘‘အဟံ တုမ္ဟာကံ စီဝရံ ဝာယိတ္ဝာ သာသနံ ပေသေသ္သာမီ’’တိ ဝတ္ဝာ တထေဝ ကရောတိ, တေန ပေသိတဘိက္ခု ပန တသ္သ ဘိက္ခုနော န အာရောစေတိ, အညော ဒိသ္ဝာ ဝာ သုတ္ဝာ ဝာ ‘‘တုမ္ဟာကံ, ဘန္တေ, စီဝရံ နိဋ္ဌိတ’’န္တိ အာရောစေတိ, ဧတသ္သ အာရောစနံ န ပမာဏံ။ ယဒာ ပန တေန ပေသိတောယေဝ အာရောစေတိ, တသ္သ ဝစနံ သုတဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဒသာဟံ အတိက္ကာမယတော နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။
Sace pana tantavāyo ‘‘ahaṃ tumhākaṃ cīvaraṃ vāyitvā sāsanaṃ pesessāmī’’ti vatvā tatheva karoti, tena pesitabhikkhu pana tassa bhikkhuno na āroceti, añño disvā vā sutvā vā ‘‘tumhākaṃ, bhante, cīvaraṃ niṭṭhita’’nti āroceti, etassa ārocanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana tena pesitoyeva āroceti, tassa vacanaṃ sutadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
သစေ တန္တဝာယော ‘‘အဟံ တုမ္ဟာကံ စီဝရံ ဝာယိတ္ဝာ ကသ္သစိ ဟတ္ထေ ပဟိဏိသ္သာမီ’’တိ ဝတ္ဝာ တထေဝ ကရောတိ, စီဝရံ ဂဟေတ္ဝာ ဂတဘိက္ခု ပန အတ္တနော ပရိဝေဏေ ဌပေတ္ဝာ တသ္သ န အာရောစေတိ, အညော ကောစိ ဘဏတိ ‘‘အပိ, ဘန္တေ, အဓုနာ အာဘတံ စီဝရံ သုန္ဒရ’’န္တိ? ‘‘ကုဟိံ, အာဝုသော, စီဝရ’’န္တိ? ‘‘ဣတ္ထန္နာမသ္သ ဟတ္ထေ ပေသိတ’’န္တိ။ ဧတသ္သပိ ဝစနံ န ပမာဏံ။ ယဒာ ပန သော ဘိက္ခု စီဝရံ ဒေတိ, လဒ္ဓဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဒသာဟံ အတိက္ကာမယတော နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။ သစေ ပန ဝာယာပနမူလံ အဒိန္နံ ဟောတိ, ယာဝ ကာကဏိကမတ္တမ္ပိ အဝသိဋ္ဌံ, တာဝ ရက္ခတိ။
Sace tantavāyo ‘‘ahaṃ tumhākaṃ cīvaraṃ vāyitvā kassaci hatthe pahiṇissāmī’’ti vatvā tatheva karoti, cīvaraṃ gahetvā gatabhikkhu pana attano pariveṇe ṭhapetvā tassa na āroceti, añño koci bhaṇati ‘‘api, bhante, adhunā ābhataṃ cīvaraṃ sundara’’nti? ‘‘Kuhiṃ, āvuso, cīvara’’nti? ‘‘Itthannāmassa hatthe pesita’’nti. Etassapi vacanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana so bhikkhu cīvaraṃ deti, laddhadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sace pana vāyāpanamūlaṃ adinnaṃ hoti, yāva kākaṇikamattampi avasiṭṭhaṃ, tāva rakkhati.
၆၄၀. အနာပတ္တိ စီဝရံ သိဗ္ဗေတုန္တိ စီဝရသိဗ္ဗနတ္ထာယ သုတ္တံ ဝိညာပေန္တသ္သ အနာပတ္တီတိ အတ္ထော။ အာယောဂေတိအာဒီသုပိ နိမိတ္တတ္ထေ ဘုမ္မဝစနံ, အာယောဂာဒိနိမိတ္တံ ဝိညာပေန္တသ္သ အနာပတ္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝာတိ။
640.Anāpatti cīvaraṃ sibbetunti cīvarasibbanatthāya suttaṃ viññāpentassa anāpattīti attho. Āyogetiādīsupi nimittatthe bhummavacanaṃ, āyogādinimittaṃ viññāpentassa anāpattīti vuttaṃ hoti. Sesamettha uttānatthamevāti.
ဆသမုဋ္ဌာနံ, ကိရိယံ, နောသညာဝိမောက္ခံ, အစိတ္တကံ, ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ, ကာယကမ္မဝစီကမ္မံ, တိစိတ္တံ, တိဝေဒနန္တိ။
Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၆. သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပဒံ • 6. Suttaviññattisikkhāpadaṃ
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၆. သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၆. သုတ္တဝိညတ္တိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā