Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā

    6. සුත්‌තවිඤ්‌ඤත්‌තිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා

    6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

    636. තෙන සමයෙනාති සුත්‌තවිඤ්‌ඤත්‌තිසික්‌ඛාපදං. තත්‌ථ ඛොමන්‌ති ඛොමවාකෙහි කතසුත්‌තං. කප්‌පාසිකන්‌ති කප්‌පාසතො නිබ්‌බත්‌තං. කොසෙය්‍යන්‌ති කොසියංසූහි කන්‌තිත්‌වා කතසුත්‌තං. කම්‌බලන්‌ති එළකලොමසුත්‌තං. සාණන්‌ති සාණවාකසුත්‌තං. භඞ්‌ගන්‌ති පාටෙක්‌කං වාකසුත්‌තමෙවාති එකෙ. එතෙහි පඤ්‌චහි මිස්‌සෙත්‌වා කතසුත්‌තං පන ‘‘භඞ්‌ග’’න්‌ති වෙදිතබ්‌බං.

    636.Tenasamayenāti suttaviññattisikkhāpadaṃ. Tattha khomanti khomavākehi katasuttaṃ. Kappāsikanti kappāsato nibbattaṃ. Koseyyanti kosiyaṃsūhi kantitvā katasuttaṃ. Kambalanti eḷakalomasuttaṃ. Sāṇanti sāṇavākasuttaṃ. Bhaṅganti pāṭekkaṃ vākasuttamevāti eke. Etehi pañcahi missetvā katasuttaṃ pana ‘‘bhaṅga’’nti veditabbaṃ.

    වායාපෙති පයොගෙ පයොගෙ දුක්‌කටන්‌ති සචෙ තන්‌තවායස්‌ස තුරිවෙමාදීනි නත්‌ථි, තානි ‘‘අරඤ්‌ඤතො ආහරිස්‌සාමී’’ති වාසිං වා ඵරසුං වා නිසෙති, තතො පට්‌ඨාය යං යං උපකරණත්‌ථාය වා චීවරවායනත්‌ථාය වා කරොති, සබ්‌බත්‌ථ තන්‌තවායස්‌ස පයොගෙ පයොගෙ භික්‌ඛුස්‌ස දුක්‌කටං. දීඝතො විදත්‌ථිමත්‌තෙ තිරියඤ්‌ච හත්‌ථමත්‌තෙ වීතෙ නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. මහාපච්‌චරියං පන ‘‘යාව පරියොසානං වායාපෙන්‌තස්‌ස ඵලකෙ ඵලකෙ නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තිය’’න්‌ති වුත්‌තං. තම්‌පි ඉදමෙව පමාණං සන්‌ධාය වුත්‌තන්‌ති වෙදිතබ්‌බං. විකප්‌පනුපගපච්‌ඡිමඤ්‌හි චීවරසඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡතීති.

    Vāyāpeti payoge payoge dukkaṭanti sace tantavāyassa turivemādīni natthi, tāni ‘‘araññato āharissāmī’’ti vāsiṃ vā pharasuṃ vā niseti, tato paṭṭhāya yaṃ yaṃ upakaraṇatthāya vā cīvaravāyanatthāya vā karoti, sabbattha tantavāyassa payoge payoge bhikkhussa dukkaṭaṃ. Dīghato vidatthimatte tiriyañca hatthamatte vīte nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘yāva pariyosānaṃ vāyāpentassa phalake phalake nissaggiyaṃ pācittiya’’nti vuttaṃ. Tampi idameva pamāṇaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ. Vikappanupagapacchimañhi cīvarasaṅkhyaṃ gacchatīti.

    අපිචෙත්‌ථ එවං විනිච්‌ඡයො වෙදිතබ්‌බො – සුත්‌තං තාව සාමං විඤ්‌ඤාපිතං අකප්‌පියං, සෙසං ඤාතකාදිවසෙන උප්‌පන්‌නං කප්‌පියං. තන්‌තවායොපි අඤ්‌ඤාතකඅප්‌පවාරිතො විඤ්‌ඤත්‌තියා ලද්‌ධො අකප්‌පියො, සෙසො කප්‌පියො. තත්‌ථ අකප්‌පියසුත්‌තං අකප්‌පියතන්‌තවායෙන වායාපෙන්‌තස්‌ස පුබ්‌බෙ වුත්‌තනයෙන නිස්‌සග්‌ගියං. තෙනෙව පන කප්‌පියසුත්‌තං වායාපෙන්‌තස්‌ස යථා පුබ්‌බෙ නිස්‌සග්‌ගියං, එවං දුක්‌කටං. තෙනෙව කප්‌පියං අකප්‌පියඤ්‌ච සුත්‌තං වායාපෙන්‌තස්‌ස යදි පච්‌ඡිමචීවරප්‌පමාණෙන එකො පරිච්‌ඡෙදො සුද්‌ධකප්‌පියසුත්‌තමයො, එකො අකප්‌පියසුත්‌තමයොති එවං කෙදාරබද්‌ධං විය චීවරං හොති, අකප්‌පියසුත්‌තමයෙ පරිච්‌ඡෙදෙ පාචිත්‌තියං, ඉතරස්‌මිං තථෙව දුක්‌කටං. යදි තතො ඌනපරිච්‌ඡෙදා හොන්‌ති, අන්‌තමසො අච්‌ඡිමණ්‌ඩලප්‌පමාණාපි, සබ්‌බපරිච්‌ඡෙදෙසු පරිච්‌ඡෙදගණනාය දුක්‌කටං. අථ එකන්‌තරිකෙන වා සුත්‌තෙන දීඝතො වා කප්‌පියං තිරියං අකප්‌පියං කත්‌වා වීතං හොති, ඵලකෙ ඵලකෙ දුක්‌කටං. කප්‌පියතන්‌තවායෙනපි අකප්‌පියසුත්‌තං වායාපෙන්‌තස්‌ස යථා පුබ්‌බෙ නිස්‌සග්‌ගියං, එවං දුක්‌කටං. තෙනෙව කප්‌පියඤ්‌ච අකප්‌පියඤ්‌ච සුත්‌තං වායාපෙන්‌තස්‌ස සචෙ පච්‌ඡිමචීවරප්‌පමාණා ඌනකා වා අකප්‌පියසුත්‌තපරිච්‌ඡෙදා හොන්‌ති, තෙසු පරිච්‌ඡෙදගණනාය දුක්‌කටං. කප්‌පියසුත්‌තපරිච්‌ඡෙදෙසු අනාපත්‌ති. අථ එකන්‌තරිකෙන වා සුත්‌තෙන දීඝතො වා කප්‌පියං තිරියං අකප්‌පියං කත්‌වා වීතං හොති, ඵලකෙ ඵලකෙ දුක්‌කටං.

    Apicettha evaṃ vinicchayo veditabbo – suttaṃ tāva sāmaṃ viññāpitaṃ akappiyaṃ, sesaṃ ñātakādivasena uppannaṃ kappiyaṃ. Tantavāyopi aññātakaappavārito viññattiyā laddho akappiyo, seso kappiyo. Tattha akappiyasuttaṃ akappiyatantavāyena vāyāpentassa pubbe vuttanayena nissaggiyaṃ. Teneva pana kappiyasuttaṃ vāyāpentassa yathā pubbe nissaggiyaṃ, evaṃ dukkaṭaṃ. Teneva kappiyaṃ akappiyañca suttaṃ vāyāpentassa yadi pacchimacīvarappamāṇena eko paricchedo suddhakappiyasuttamayo, eko akappiyasuttamayoti evaṃ kedārabaddhaṃ viya cīvaraṃ hoti, akappiyasuttamaye paricchede pācittiyaṃ, itarasmiṃ tatheva dukkaṭaṃ. Yadi tato ūnaparicchedā honti, antamaso acchimaṇḍalappamāṇāpi, sabbaparicchedesu paricchedagaṇanāya dukkaṭaṃ. Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā kappiyaṃ tiriyaṃ akappiyaṃ katvā vītaṃ hoti, phalake phalake dukkaṭaṃ. Kappiyatantavāyenapi akappiyasuttaṃ vāyāpentassa yathā pubbe nissaggiyaṃ, evaṃ dukkaṭaṃ. Teneva kappiyañca akappiyañca suttaṃ vāyāpentassa sace pacchimacīvarappamāṇā ūnakā vā akappiyasuttaparicchedā honti, tesu paricchedagaṇanāya dukkaṭaṃ. Kappiyasuttaparicchedesu anāpatti. Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā kappiyaṃ tiriyaṃ akappiyaṃ katvā vītaṃ hoti, phalake phalake dukkaṭaṃ.

    යදි පන ද්‌වෙ තන්‌තවායා හොන්‌ති, එකො කප්‌පියො එකො අකප්‌පියො, සුත්‌තඤ්‌ච අකප්‌පියං, තෙ චෙ වාරෙන විනන්‌ති, අකප්‌පියතන්‌තවායෙන වීතෙ ඵලකෙ ඵලකෙ පාචිත්‌තියං, ඌනතරෙ දුක්‌කටං. ඉතරෙන වීතෙ උභයත්‌ථ දුක්‌කටං. සචෙ ද්‌වෙපි වෙමං ගහෙත්‌වා එකතො විනන්‌ති, ඵලකෙ ඵලකෙ පාචිත්‌තියං. අථ සුත්‌තං කප්‌පියං, චීවරඤ්‌ච කෙදාරබද්‌ධාදීහි සපරිච්‌ඡෙදං, අකප්‌පියතන්‌තවායෙන වීතෙ පරිච්‌ඡෙදෙ පරිච්‌ඡෙදෙ දුක්‌කටං, ඉතරෙන වීතෙ අනාපත්‌ති. සචෙ ද්‌වෙපි වෙමං ගහෙත්‌වා එකතො විනන්‌ති, ඵලකෙ ඵලකෙ දුක්‌කටං. අථ සුත්‌තම්‌පි කප්‌පියඤ්‌ච අකප්‌පියඤ්‌ච, තෙ චෙ වාරෙන විනන්‌ති, අකප්‌පියතන්‌තවායෙන අකප්‌පියසුත්‌තමයෙසු පච්‌ඡිමචීවරප්‌පමාණෙසු පරිච්‌ඡෙදෙසු වීතෙසු පරිච්‌ඡෙදගණනාය පාචිත්‌තියං. ඌනකතරෙසු කප්‌පියසුත්‌තමයෙසු ච දුක්‌කටං. කප්‌පියතන්‌තවායෙන අකප්‌පියසුත්‌තමයෙසු පමාණයුත්‌තෙසු වා ඌනකෙසු වා දුක්‌කටමෙව. කප්‌පියසුත්‌තමයෙසු අනාපත්‌ති.

    Yadi pana dve tantavāyā honti, eko kappiyo eko akappiyo, suttañca akappiyaṃ, te ce vārena vinanti, akappiyatantavāyena vīte phalake phalake pācittiyaṃ, ūnatare dukkaṭaṃ. Itarena vīte ubhayattha dukkaṭaṃ. Sace dvepi vemaṃ gahetvā ekato vinanti, phalake phalake pācittiyaṃ. Atha suttaṃ kappiyaṃ, cīvarañca kedārabaddhādīhi saparicchedaṃ, akappiyatantavāyena vīte paricchede paricchede dukkaṭaṃ, itarena vīte anāpatti. Sace dvepi vemaṃ gahetvā ekato vinanti, phalake phalake dukkaṭaṃ. Atha suttampi kappiyañca akappiyañca, te ce vārena vinanti, akappiyatantavāyena akappiyasuttamayesu pacchimacīvarappamāṇesu paricchedesu vītesu paricchedagaṇanāya pācittiyaṃ. Ūnakataresu kappiyasuttamayesu ca dukkaṭaṃ. Kappiyatantavāyena akappiyasuttamayesu pamāṇayuttesu vā ūnakesu vā dukkaṭameva. Kappiyasuttamayesu anāpatti.

    අථ එකන්‌තරිකෙන වා සුත්‌තෙන දීඝතො වා අකප්‌පියං තිරියං කප්‌පියං කත්‌වා විනන්‌ති, උභොපි වා තෙ වෙමං ගහෙත්‌වා එකතො විනන්‌ති, අපරිච්‌ඡෙදෙ චීවරෙ ඵලකෙ ඵලකෙ දුක්‌කටං, සපරිච්‌ඡෙදෙ පරිච්‌ඡෙදවසෙන දුක්‌කටානීති. අයං පන අත්‌ථො මහාඅට්‌ඨකථායං අපාකටො, මහාපච්‌චරියාදීසු පාකටො. ඉධ සබ්‌බාකාරෙනෙව පාකටො.

    Atha ekantarikena vā suttena dīghato vā akappiyaṃ tiriyaṃ kappiyaṃ katvā vinanti, ubhopi vā te vemaṃ gahetvā ekato vinanti, aparicchede cīvare phalake phalake dukkaṭaṃ, saparicchede paricchedavasena dukkaṭānīti. Ayaṃ pana attho mahāaṭṭhakathāyaṃ apākaṭo, mahāpaccariyādīsu pākaṭo. Idha sabbākāreneva pākaṭo.

    සචෙ සුත්‌තම්‌පි කප්‌පියං, තන්‌තවායොපි කප්‌පියො ඤාතකප්‌පවාරිතො වා මූලෙන වා පයොජිතො, වායාපනපච්‌චයා අනාපත්‌ති. දසාහාතික්‌කමනපච්‌චයා පන ආපත්‌තිං රක්‌ඛන්‌තෙන විකප්‌පනුපගප්‌පමාණමත්‌තෙ වීතෙ තන්‌තෙ ඨිතංයෙව අධිට්‌ඨාතබ්‌බං. දසාහාතික්‌කමෙන නිට්‌ඨාපියමානඤ්‌හි නිස්‌සග්‌ගියං භවෙය්‍යාති. ඤාතකාදීහි තන්‌තං ආරොපෙත්‌වා ‘‘තුම්‌හාකං, භන්‌තෙ, ඉදං චීවරං ගණ්‌හෙය්‍යාථා’’ති නිය්‍යාතිතෙපි එසෙව නයො.

    Sace suttampi kappiyaṃ, tantavāyopi kappiyo ñātakappavārito vā mūlena vā payojito, vāyāpanapaccayā anāpatti. Dasāhātikkamanapaccayā pana āpattiṃ rakkhantena vikappanupagappamāṇamatte vīte tante ṭhitaṃyeva adhiṭṭhātabbaṃ. Dasāhātikkamena niṭṭhāpiyamānañhi nissaggiyaṃ bhaveyyāti. Ñātakādīhi tantaṃ āropetvā ‘‘tumhākaṃ, bhante, idaṃ cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti niyyātitepi eseva nayo.

    සචෙ තන්‌තවායො එවං පයොජිතො වා සයං දාතුකාමො වා හුත්‌වා ‘‘අහං, භන්‌තෙ, තුම්‌හාකං චීවරං අසුකදිවසෙ නාම වායිත්‌වා ඨපෙස්‌සාමී’’ති වදති, භික්‌ඛු ච තෙන පරිච්‌ඡින්‌නදිවසතො දසාහං අතික්‌කාමෙති, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං.

    Sace tantavāyo evaṃ payojito vā sayaṃ dātukāmo vā hutvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumhākaṃ cīvaraṃ asukadivase nāma vāyitvā ṭhapessāmī’’ti vadati, bhikkhu ca tena paricchinnadivasato dasāhaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

    සචෙ පන තන්‌තවායො ‘‘අහං තුම්‌හාකං චීවරං වායිත්‌වා සාසනං පෙසෙස්‌සාමී’’ති වත්‌වා තථෙව කරොති, තෙන පෙසිතභික්‌ඛු පන තස්‌ස භික්‌ඛුනො න ආරොචෙති, අඤ්‌ඤො දිස්‌වා වා සුත්‌වා වා ‘‘තුම්‌හාකං, භන්‌තෙ, චීවරං නිට්‌ඨිත’’න්‌ති ආරොචෙති, එතස්‌ස ආරොචනං න පමාණං. යදා පන තෙන පෙසිතොයෙව ආරොචෙති, තස්‌ස වචනං සුතදිවසතො පට්‌ඨාය දසාහං අතික්‌කාමයතො නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං.

    Sace pana tantavāyo ‘‘ahaṃ tumhākaṃ cīvaraṃ vāyitvā sāsanaṃ pesessāmī’’ti vatvā tatheva karoti, tena pesitabhikkhu pana tassa bhikkhuno na āroceti, añño disvā vā sutvā vā ‘‘tumhākaṃ, bhante, cīvaraṃ niṭṭhita’’nti āroceti, etassa ārocanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana tena pesitoyeva āroceti, tassa vacanaṃ sutadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

    සචෙ තන්‌තවායො ‘‘අහං තුම්‌හාකං චීවරං වායිත්‌වා කස්‌සචි හත්‌ථෙ පහිණිස්‌සාමී’’ති වත්‌වා තථෙව කරොති, චීවරං ගහෙත්‌වා ගතභික්‌ඛු පන අත්‌තනො පරිවෙණෙ ඨපෙත්‌වා තස්‌ස න ආරොචෙති, අඤ්‌ඤො කොචි භණති ‘‘අපි, භන්‌තෙ, අධුනා ආභතං චීවරං සුන්‌දර’’න්‌ති? ‘‘කුහිං, ආවුසො, චීවර’’න්‌ති? ‘‘ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස හත්‌ථෙ පෙසිත’’න්‌ති. එතස්‌සපි වචනං න පමාණං. යදා පන සො භික්‌ඛු චීවරං දෙති, ලද්‌ධදිවසතො පට්‌ඨාය දසාහං අතික්‌කාමයතො නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. සචෙ පන වායාපනමූලං අදින්‌නං හොති, යාව කාකණිකමත්‌තම්‌පි අවසිට්‌ඨං, තාව රක්‌ඛති.

    Sace tantavāyo ‘‘ahaṃ tumhākaṃ cīvaraṃ vāyitvā kassaci hatthe pahiṇissāmī’’ti vatvā tatheva karoti, cīvaraṃ gahetvā gatabhikkhu pana attano pariveṇe ṭhapetvā tassa na āroceti, añño koci bhaṇati ‘‘api, bhante, adhunā ābhataṃ cīvaraṃ sundara’’nti? ‘‘Kuhiṃ, āvuso, cīvara’’nti? ‘‘Itthannāmassa hatthe pesita’’nti. Etassapi vacanaṃ na pamāṇaṃ. Yadā pana so bhikkhu cīvaraṃ deti, laddhadivasato paṭṭhāya dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sace pana vāyāpanamūlaṃ adinnaṃ hoti, yāva kākaṇikamattampi avasiṭṭhaṃ, tāva rakkhati.

    640. අනාපත්‌ති චීවරං සිබ්‌බෙතුන්‌ති චීවරසිබ්‌බනත්‌ථාය සුත්‌තං විඤ්‌ඤාපෙන්‌තස්‌ස අනාපත්‌තීති අත්‌ථො. ආයොගෙතිආදීසුපි නිමිත්‌තත්‌ථෙ භුම්‌මවචනං, ආයොගාදිනිමිත්‌තං විඤ්‌ඤාපෙන්‌තස්‌ස අනාපත්‌තීති වුත්‌තං හොති. සෙසමෙත්‌ථ උත්‌තානත්‌ථමෙවාති.

    640.Anāpatti cīvaraṃ sibbetunti cīvarasibbanatthāya suttaṃ viññāpentassa anāpattīti attho. Āyogetiādīsupi nimittatthe bhummavacanaṃ, āyogādinimittaṃ viññāpentassa anāpattīti vuttaṃ hoti. Sesamettha uttānatthamevāti.

    ඡසමුට්‌ඨානං, කිරියං, නොසඤ්‌ඤාවිමොක්‌ඛං, අචිත්‌තකං, පණ්‌ණත්‌තිවජ්‌ජං, කායකම්‌මවචීකම්‌මං, තිචිත්‌තං, තිවෙදනන්‌ති.

    Chasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.

    සුත්‌තවිඤ්‌ඤත්‌තිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 6. සුත්‌තවිඤ්‌ඤත්‌තිසික්‌ඛාපදං • 6. Suttaviññattisikkhāpadaṃ

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 6. සුත්‌තවිඤ්‌ඤත්‌තිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 6. සුත්‌තවිඤ්‌ඤත්‌තිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Suttaviññattisikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact