| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
२८. सुवण्णबिब्बोहनवग्गो
28. Suvaṇṇabibbohanavaggo
१-१०. सुवण्णबिब्बोहनियत्थेरअपदानादिवण्णना
1-10. Suvaṇṇabibbohaniyattheraapadānādivaṇṇanā
अट्ठवीसतिमे वग्गे पठमापदानं उत्तानमेव।
Aṭṭhavīsatime vagge paṭhamāpadānaṃ uttānameva.
५. दुतियापदाने मनोमयेन कायेनाति यथा चित्तवसेन पवत्तकायेनाति अत्थो।
5. Dutiyāpadāne manomayena kāyenāti yathā cittavasena pavattakāyenāti attho.
१०. ततियापदाने महासमुद्दं निस्सायाति महासागरासन्ने ठितस्स पब्बतस्स अन्तरे पब्बतलेणेति अत्थो। सिद्धत्थो भगवा विवेककामताय वसति पटिवसतीति अत्थो। पच्चुग्गन्त्वानकासहन्ति अहं तस्स भगवतो पटिउग्गन्त्वा समीपं गन्त्वा वन्दनादिपुञ्ञं अकासिन्ति अत्थो। चङ्कोटकमदासहन्ति सिद्धत्थस्स भगवतो अहं पुप्फभरितं चङ्कोटकं कदम्बं अदासिं पूजेसिन्ति अत्थो।
10. Tatiyāpadāne mahāsamuddaṃ nissāyāti mahāsāgarāsanne ṭhitassa pabbatassa antare pabbataleṇeti attho. Siddhattho bhagavā vivekakāmatāya vasati paṭivasatīti attho. Paccuggantvānakāsahanti ahaṃ tassa bhagavato paṭiuggantvā samīpaṃ gantvā vandanādipuññaṃ akāsinti attho. Caṅkoṭakamadāsahanti siddhatthassa bhagavato ahaṃ pupphabharitaṃ caṅkoṭakaṃ kadambaṃ adāsiṃ pūjesinti attho.
१४. चतुत्थापदाने अकक्कसचित्तस्साथाति अफरुसचित्तस्स, अथ-सद्दो पदपूरणे।
14. Catutthāpadāne akakkasacittassāthāti apharusacittassa, atha-saddo padapūraṇe.
१९. पञ्चमापदाने उदुम्बरे वसन्तस्साति उदुम्बररुक्खमूले रुक्खच्छायाय वसन्तस्स तिस्सस्स भगवतो। नियते पण्णसन्थरेति नियामिते पटिबद्धे पण्णसन्थरे साखाभङ्गासने निसिन्नस्स। वुत्थोकासो मया दिन्नोति विवित्तोकासे मण्डपद्वारादीहि पिहितोकासो मया दिन्नो सम्पादितोति अत्थो।
19. Pañcamāpadāne udumbare vasantassāti udumbararukkhamūle rukkhacchāyāya vasantassa tissassa bhagavato. Niyate paṇṇasanthareti niyāmite paṭibaddhe paṇṇasanthare sākhābhaṅgāsane nisinnassa. Vutthokāso mayā dinnoti vivittokāse maṇḍapadvārādīhi pihitokāso mayā dinno sampāditoti attho.
२४. छट्ठापदाने पोत्थदानं मया दिन्नन्ति पोत्थवट्टिं पोत्थछल्लिं ताळेत्वा कतं साटकं विसमं गोफासुकेन घंसित्वा निम्मितं सुत्तं गहेत्वा कन्तित्वा तेन सुत्तेन निसीदनत्थाय वा भूमत्थरणत्थाय वा साटकं वायापेत्वा तं साटकं मया रतनत्तयस्स दिन्नन्ति अत्थो।
24. Chaṭṭhāpadāne potthadānaṃ mayā dinnanti potthavaṭṭiṃ potthachalliṃ tāḷetvā kataṃ sāṭakaṃ visamaṃ gophāsukena ghaṃsitvā nimmitaṃ suttaṃ gahetvā kantitvā tena suttena nisīdanatthāya vā bhūmattharaṇatthāya vā sāṭakaṃ vāyāpetvā taṃ sāṭakaṃ mayā ratanattayassa dinnanti attho.
२७. सत्तमापदाने चन्दभागानदीतीरेति चन्दभागाय नाम नदिया तीरतो, निस्सक्के भुम्मवचनं । अनुसोतन्ति सोतस्स अनु हेट्ठागङ्गं वजामि गच्छामि अहन्ति अत्थो। सत्त मालुवपुप्फानि, चितमारोपयिं अहन्ति अहं मालुवपुप्फानि सत्त पत्तानि गहेत्वा चितके वालुकरासिम्हि वालुकाहि थूपं कत्वा पूजेसिन्ति अत्थो।
27. Sattamāpadāne candabhāgānadītīreti candabhāgāya nāma nadiyā tīrato, nissakke bhummavacanaṃ . Anusotanti sotassa anu heṭṭhāgaṅgaṃ vajāmi gacchāmi ahanti attho. Satta māluvapupphāni, citamāropayiṃ ahanti ahaṃ māluvapupphāni satta pattāni gahetvā citake vālukarāsimhi vālukāhi thūpaṃ katvā pūjesinti attho.
३१-३२. अट्ठमापदाने महासिन्धु सुदस्सनाति सुन्दरदस्सनसुन्दरोदकधवलपुलिनोपसोभितत्ता सुट्ठु मनोहरा महासिन्धु नाम वारिनदी अहोसि। तत्थ तिस्सं सिन्धुवारिनदियं सप्पभासं पभाय सहितं सुदस्सनं सुन्दररूपं परमोपसमे युत्तं उत्तमे उपसमे युत्तं समङ्गीभूतं वीतरागं अहं अद्दसन्ति अत्थो। दिस्वाहं विम्हितासयोति ‘‘एवरूपं भयानकं हिमवन्तं कथं सम्पत्तो’’ति विम्हितअज्झासयो अच्छरियब्भुतचित्तोति अत्थो। आलुवं तस्स पादासिन्ति तस्स अरहतो अहं पसन्नमानसो आलुवकन्दं पादासिं आदरेन अदासिन्ति अत्थो।
31-32. Aṭṭhamāpadāne mahāsindhu sudassanāti sundaradassanasundarodakadhavalapulinopasobhitattā suṭṭhu manoharā mahāsindhu nāma vārinadī ahosi. Tattha tissaṃ sindhuvārinadiyaṃ sappabhāsaṃ pabhāya sahitaṃ sudassanaṃ sundararūpaṃ paramopasame yuttaṃ uttame upasame yuttaṃ samaṅgībhūtaṃ vītarāgaṃ ahaṃ addasanti attho. Disvāhaṃ vimhitāsayoti ‘‘evarūpaṃ bhayānakaṃ himavantaṃ kathaṃ sampatto’’ti vimhitaajjhāsayo acchariyabbhutacittoti attho. Āluvaṃ tassa pādāsinti tassa arahato ahaṃ pasannamānaso āluvakandaṃ pādāsiṃ ādarena adāsinti attho.
नवमदसमापदानानि उत्तानानेवाति।
Navamadasamāpadānāni uttānānevāti.
अट्ठवीसतिमवग्गवण्णना समत्ता।
Aṭṭhavīsatimavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi
२. तिलमुट्ठिदायकत्थेरअपदानं • 2. Tilamuṭṭhidāyakattheraapadānaṃ
३. चङ्कोटकियत्थेरअपदानं • 3. Caṅkoṭakiyattheraapadānaṃ
४. अब्भञ्जनदायकत्थेरअपदानं • 4. Abbhañjanadāyakattheraapadānaṃ
५. एकञ्जलिकत्थेरअपदानं • 5. Ekañjalikattheraapadānaṃ
६. पोत्थकदायकत्थेरअपदानं • 6. Potthakadāyakattheraapadānaṃ
७. चितकपूजकत्थेरअपदानं • 7. Citakapūjakattheraapadānaṃ
८. आलुवदायकत्थेरअपदानं • 8. Āluvadāyakattheraapadānaṃ
