Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
५. सुवण्णपुप्फियत्थेरअपदानवण्णना
5. Suvaṇṇapupphiyattheraapadānavaṇṇanā
विपस्सी नाम भगवातिआदिकं आयस्मतो सुवण्णपुप्फियत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमजिनवरेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो विपस्सिस्स भगवतो काले एकस्मिं ठाने भूमट्ठकदेवपुत्तो हुत्वा निब्बत्तो तस्स भगवतो धम्मं सुत्वा पसन्नमानसो चतूहि सुवण्णपुप्फेहि पूजेसि। तानि पुप्फानि आकासे सुवण्णवितानं हुत्वा छादेसुं, सुवण्णपभा च बुद्धस्स सरीरपभा च एकतो हुत्वा महाओभासो अहोसि। सो अतिरेकतरं पसन्नो सकभवनं गतोपि सरतियेव। सो तेन पुञ्ञकम्मेन तुसितभवनादिसुगतीसुयेव संसरन्तो दिब्बसम्पत्तिं अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे कुलगेहे निब्बत्तो विञ्ञुतं पत्तो सत्थु धम्मदेसनं सुत्वा सासने उरं दत्वा पब्बजितो नचिरस्सेव अरहा अहोसि।
Vipassīnāma bhagavātiādikaṃ āyasmato suvaṇṇapupphiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle ekasmiṃ ṭhāne bhūmaṭṭhakadevaputto hutvā nibbatto tassa bhagavato dhammaṃ sutvā pasannamānaso catūhi suvaṇṇapupphehi pūjesi. Tāni pupphāni ākāse suvaṇṇavitānaṃ hutvā chādesuṃ, suvaṇṇapabhā ca buddhassa sarīrapabhā ca ekato hutvā mahāobhāso ahosi. So atirekataraṃ pasanno sakabhavanaṃ gatopi saratiyeva. So tena puññakammena tusitabhavanādisugatīsuyeva saṃsaranto dibbasampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto satthu dhammadesanaṃ sutvā sāsane uraṃ datvā pabbajito nacirasseva arahā ahosi.
४०. सो अपरभागे पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो अत्तनो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो विपस्सी नाम भगवातिआदिमाह। तं हेट्ठा वुत्तत्थमेव।
40. So aparabhāge pubbakammaṃ saritvā somanassajāto attano pubbacaritāpadānaṃ pakāsento vipassī nāma bhagavātiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttatthameva.
४४. पामोज्जं जनयित्वानाति बलवपीतिं उप्पादेत्वा ‘‘पामोज्जं आमोदना पमोदना हासो पहासो वित्ति ओदग्यं अत्तमनता चित्तस्सा’’तिआदीसु (ध॰ स॰ ९, ८६; महानि॰ १) विय अत्तमनता सकभावं उप्पादेत्वाति अत्थो। सेसं सब्बत्थ उत्तानमेवाति।
44.Pāmojjaṃ janayitvānāti balavapītiṃ uppādetvā ‘‘pāmojjaṃ āmodanā pamodanā hāso pahāso vitti odagyaṃ attamanatā cittassā’’tiādīsu (dha. sa. 9, 86; mahāni. 1) viya attamanatā sakabhāvaṃ uppādetvāti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
सुवण्णपुप्फियत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Suvaṇṇapupphiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ५. सुवण्णपुप्फियत्थेरअपदानं • 5. Suvaṇṇapupphiyattheraapadānaṃ