Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൩൬൮] ൮. തചസാരജാതകവണ്ണനാ

    [368] 8. Tacasārajātakavaṇṇanā

    അമിത്തഹത്ഥത്ഥഗതാതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ പഞ്ഞാപാരമിം ആരബ്ഭ കഥേസി. തദാ ഹി സത്ഥാ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ, പുബ്ബേപി തഥാഗതോ പഞ്ഞവാ ഉപായകുസലോയേവാ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Amittahatthatthagatāti idaṃ satthā jetavane viharanto paññāpāramiṃ ārabbha kathesi. Tadā hi satthā ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbepi tathāgato paññavā upāyakusaloyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ഗാമകേ കുടുമ്ബികകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാതി സബ്ബം പുരിമജാതകനിയാമേനേവ കഥേതബ്ബം. ഇധ പന വേജ്ജേ മതേ ഗാമവാസിനോ മനുസ്സാ ‘‘മനുസ്സമാരകാ’’തി തേ ദാരകേ കുദണ്ഡകേഹി ബന്ധിത്വാ ‘‘രഞ്ഞോ ദസ്സേസ്സാമാ’’തി ബാരാണസിം നയിംസു. ബോധിസത്തോ അന്തരാമഗ്ഗേയേവ സേസദാരകാനം ഓവാദം അദാസി ‘‘തുമ്ഹേ മാ ഭായഥ, രാജാനം ദിസ്വാപി അഭീതാ തുട്ഠിന്ദ്രിയാ ഭവേയ്യാഥ, രാജാ അമ്ഹേഹി സദ്ധിം പഠമതരം കഥേസ്സതി, തതോ പട്ഠായ അഹം ജാനിസ്സാമീ’’തി. തേ ‘‘സാധൂ’’തി സമ്പടിച്ഛിത്വാ തഥാ കരിംസു. രാജാ തേ അഭീതേ തുട്ഠിന്ദ്രിയേ ദിസ്വാ ‘‘ഇമേ ‘മനുസ്സമാരകാ’തി കുദണ്ഡകബദ്ധാ ആനീതാ, ഏവരൂപം ദുക്ഖം പത്താപി ന ഭായന്തി, തുട്ഠിന്ദ്രിയായേവ, കിം നു ഖോ ഏതേസം അസോചനകാരണം, പുച്ഛിസ്സാമി നേ’’തി പുച്ഛന്തോ പഠമം ഗാഥമാഹ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto gāmake kuṭumbikakule nibbattitvāti sabbaṃ purimajātakaniyāmeneva kathetabbaṃ. Idha pana vejje mate gāmavāsino manussā ‘‘manussamārakā’’ti te dārake kudaṇḍakehi bandhitvā ‘‘rañño dassessāmā’’ti bārāṇasiṃ nayiṃsu. Bodhisatto antarāmaggeyeva sesadārakānaṃ ovādaṃ adāsi ‘‘tumhe mā bhāyatha, rājānaṃ disvāpi abhītā tuṭṭhindriyā bhaveyyātha, rājā amhehi saddhiṃ paṭhamataraṃ kathessati, tato paṭṭhāya ahaṃ jānissāmī’’ti. Te ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā tathā kariṃsu. Rājā te abhīte tuṭṭhindriye disvā ‘‘ime ‘manussamārakā’ti kudaṇḍakabaddhā ānītā, evarūpaṃ dukkhaṃ pattāpi na bhāyanti, tuṭṭhindriyāyeva, kiṃ nu kho etesaṃ asocanakāraṇaṃ, pucchissāmi ne’’ti pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ൯൫.

    95.

    ‘‘അമിത്തഹത്ഥത്ഥഗതാ, തചസാരസമപ്പിതാ;

    ‘‘Amittahatthatthagatā, tacasārasamappitā;

    പസന്നമുഖവണ്ണാത്ഥ, കസ്മാ തുമ്ഹേ ന സോചഥാ’’തി.

    Pasannamukhavaṇṇāttha, kasmā tumhe na socathā’’ti.

    തത്ഥ അമിത്തഹത്ഥത്ഥഗതാതി കുദണ്ഡകേഹി ഗീവായം ബന്ധിത്വാ ആനേന്താനം അമിത്താനം ഹത്ഥഗതാ. തചസാരസമപ്പിതാതി വേളുദണ്ഡകേഹി ബദ്ധത്താ ഏവമാഹ. കസ്മാതി ‘‘ഏവരൂപം ബ്യസനം പത്താപി തുമ്ഹേ കിംകാരണാ ന സോചഥാ’’തി പുച്ഛതി.

    Tattha amittahatthatthagatāti kudaṇḍakehi gīvāyaṃ bandhitvā ānentānaṃ amittānaṃ hatthagatā. Tacasārasamappitāti veḷudaṇḍakehi baddhattā evamāha. Kasmāti ‘‘evarūpaṃ byasanaṃ pattāpi tumhe kiṃkāraṇā na socathā’’ti pucchati.

    തം സുത്വാ ബോധിസത്തോ സേസഗാഥാ അഭാസി –

    Taṃ sutvā bodhisatto sesagāthā abhāsi –

    ൯൬.

    96.

    ‘‘ന സോചനായ പരിദേവനായ, അത്ഥോവ ലബ്ഭോ അപി അപ്പകോപി;

    ‘‘Na socanāya paridevanāya, atthova labbho api appakopi;

    സോചന്തമേനം ദുഖിതം വിദിത്വാ, പച്ചത്ഥികാ അത്തമനാ ഭവന്തി.

    Socantamenaṃ dukhitaṃ viditvā, paccatthikā attamanā bhavanti.

    ൯൭.

    97.

    ‘‘യതോ ച ഖോ പണ്ഡിതോ ആപദാസു, ന വേധതീ അത്ഥവിനിച്ഛയഞ്ഞൂ;

    ‘‘Yato ca kho paṇḍito āpadāsu, na vedhatī atthavinicchayaññū;

    പച്ചത്ഥികാസ്സ ദുഖിതാ ഭവന്തി, ദിസ്വാ മുഖം അവികാരം പുരാണം.

    Paccatthikāssa dukhitā bhavanti, disvā mukhaṃ avikāraṃ purāṇaṃ.

    ൯൮.

    98.

    ‘‘ജപ്പേന മന്തേന സുഭാസിതേന, അനുപ്പദാനേന പവേണിയാ വാ;

    ‘‘Jappena mantena subhāsitena, anuppadānena paveṇiyā vā;

    യഥാ യഥാ യത്ഥ ലഭേഥ അത്ഥം, തഥാ തഥാ തത്ഥ പരക്കമേയ്യ.

    Yathā yathā yattha labhetha atthaṃ, tathā tathā tattha parakkameyya.

    ൯൯.

    99.

    ‘‘യതോ ച ജാനേയ്യ അലബ്ഭനേയ്യോ, മയാവ അഞ്ഞേന വാ ഏസ അത്ഥോ;

    ‘‘Yato ca jāneyya alabbhaneyyo, mayāva aññena vā esa attho;

    അസോചമാനോ അധിവാസയേയ്യ, കമ്മം ദള്ഹം കിന്തി കരോമി ദാനീ’’തി.

    Asocamāno adhivāsayeyya, kammaṃ daḷhaṃ kinti karomi dānī’’ti.

    തത്ഥ അത്ഥോതി വുഡ്ഢി. പച്ചത്ഥികാ അത്തമനാതി ഏതം പുരിസം സോചന്തം ദുക്ഖിതം വിദിത്വാ പച്ചാമിത്താ തുട്ഠചിത്താ ഹോന്തി. തേസം തുസ്സനകാരണം നാമ പണ്ഡിതേന കാതും ന വട്ടതീതി ദീപേതി . യതോതി യദാ. ന വേധതീതി ചിത്തുത്രാസഭയേന ന കമ്പതി. അത്ഥവിനിച്ഛയഞ്ഞൂതി തസ്സ തസ്സ അത്ഥസ്സ വിനിച്ഛയകുസലോ.

    Tattha atthoti vuḍḍhi. Paccatthikā attamanāti etaṃ purisaṃ socantaṃ dukkhitaṃ viditvā paccāmittā tuṭṭhacittā honti. Tesaṃ tussanakāraṇaṃ nāma paṇḍitena kātuṃ na vaṭṭatīti dīpeti . Yatoti yadā. Na vedhatīti cittutrāsabhayena na kampati. Atthavinicchayaññūti tassa tassa atthassa vinicchayakusalo.

    ജപ്പേനാതി മന്തപരിജപ്പനേന. മന്തേനാതി പണ്ഡിതേഹി സദ്ധിം മന്തഗ്ഗഹണേന. സുഭാസിതേനാതി പിയവചനേന. അനുപ്പദാനേനാതി ലഞ്ജദാനേന. പവേണിയാതി കുലവംസേന. ഇദം വുത്തം ഹോതി – മഹാരാജ, പണ്ഡിതേന നാമ ആപദാസു ഉപ്പന്നാസു ന സോചിതബ്ബം ന കിലമിതബ്ബം, ഇമേസു പന പഞ്ചസു കാരണേസു അഞ്ഞതരവസേന പച്ചാമിത്താ ജിനിതബ്ബാ. സചേ ഹി സക്കോതി, മന്തം പരിജപ്പിത്വാ മുഖബന്ധനം കത്വാപി തേ ജിനിതബ്ബാ, തഥാ അസക്കോന്തേന പണ്ഡിതേഹി സദ്ധിം മന്തേത്വാ ഏകം ഉപായം സല്ലക്ഖേത്വാ ജിനിതബ്ബാ, പിയവചനം വത്തും സക്കോന്തേന പിയം വത്വാപി തേ ജിനിതബ്ബാ, തഥാ അസക്കോന്തേന വിനിച്ഛയാമച്ചാനം ലഞ്ജം ദത്വാപി ജിനിതബ്ബാ, തഥാ അസക്കോന്തേന കുലവംസം കഥേത്വാ ‘‘മയം അസുകപവേണിയാ ആഗതാ, തുമ്ഹാകഞ്ച അമ്ഹാകഞ്ച ഏകോവ പുബ്ബപുരിസോ’’തി ഏവം വിജ്ജമാനഞാതികോടിം ഘടേത്വാപി ജിനിതബ്ബാ ഏവാതി. യഥാ യഥാതി ഏതേസു പഞ്ചസു കാരണേസു യേന യേന കാരണേന യത്ഥ യത്ഥ അത്തനോ വുഡ്ഢിം ലഭേയ്യ. തഥാ തഥാതി തേന തേന കാരണേന തത്ഥ തത്ഥ പരക്കമേയ്യ, പരക്കമം കത്വാ പച്ചത്ഥികേ ജിനേയ്യാതി അധിപ്പായോ.

    Jappenāti mantaparijappanena. Mantenāti paṇḍitehi saddhiṃ mantaggahaṇena. Subhāsitenāti piyavacanena. Anuppadānenāti lañjadānena. Paveṇiyāti kulavaṃsena. Idaṃ vuttaṃ hoti – mahārāja, paṇḍitena nāma āpadāsu uppannāsu na socitabbaṃ na kilamitabbaṃ, imesu pana pañcasu kāraṇesu aññataravasena paccāmittā jinitabbā. Sace hi sakkoti, mantaṃ parijappitvā mukhabandhanaṃ katvāpi te jinitabbā, tathā asakkontena paṇḍitehi saddhiṃ mantetvā ekaṃ upāyaṃ sallakkhetvā jinitabbā, piyavacanaṃ vattuṃ sakkontena piyaṃ vatvāpi te jinitabbā, tathā asakkontena vinicchayāmaccānaṃ lañjaṃ datvāpi jinitabbā, tathā asakkontena kulavaṃsaṃ kathetvā ‘‘mayaṃ asukapaveṇiyā āgatā, tumhākañca amhākañca ekova pubbapuriso’’ti evaṃ vijjamānañātikoṭiṃ ghaṭetvāpi jinitabbā evāti. Yathā yathāti etesu pañcasu kāraṇesu yena yena kāraṇena yattha yattha attano vuḍḍhiṃ labheyya. Tathā tathāti tena tena kāraṇena tattha tattha parakkameyya, parakkamaṃ katvā paccatthike jineyyāti adhippāyo.

    യതോ ച ജാനേയ്യാതി യദാ പന ജാനേയ്യ, മയാ വാ അഞ്ഞേന വാ ഏസ അത്ഥോ അലബ്ഭനേയ്യോ നാനപ്പകാരേന വായമിത്വാപി ന സക്കാ ലദ്ധും, തദാ പണ്ഡിതോ പുരിസോ അസോചമാനോ അകിലമമാനോ ‘‘മയാ പുബ്ബേ കതകമ്മം ദള്ഹം ഥിരം ന സക്കാ പടിബാഹിതും, ഇദാനി കിം സക്കാ കാതു’’ന്തി അധിവാസയേയ്യാതി.

    Yato ca jāneyyāti yadā pana jāneyya, mayā vā aññena vā esa attho alabbhaneyyo nānappakārena vāyamitvāpi na sakkā laddhuṃ, tadā paṇḍito puriso asocamāno akilamamāno ‘‘mayā pubbe katakammaṃ daḷhaṃ thiraṃ na sakkā paṭibāhituṃ, idāni kiṃ sakkā kātu’’nti adhivāsayeyyāti.

    രാജാ ബോധിസത്തസ്സ ധമ്മകഥം സുത്വാ കമ്മം സോധേത്വാ നിദ്ദോസഭാവം ഞത്വാ കുദണ്ഡകേ ഹരാപേത്വാ മഹാസത്തസ്സ മഹന്തം യസം ദത്വാ അത്തനോ അത്ഥധമ്മഅനുസാസകം അമച്ചരതനം അകാസി, സേസദാരകാനമ്പി യസം ദത്വാ ഠാനന്തരാനി അദാസി.

    Rājā bodhisattassa dhammakathaṃ sutvā kammaṃ sodhetvā niddosabhāvaṃ ñatvā kudaṇḍake harāpetvā mahāsattassa mahantaṃ yasaṃ datvā attano atthadhammaanusāsakaṃ amaccaratanaṃ akāsi, sesadārakānampi yasaṃ datvā ṭhānantarāni adāsi.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി ‘‘തദാ ബാരാണസിരാജാ ആനന്ദോ അഹോസി, ദാരകാ ഥേരാനുഥേരാ, പണ്ഡിതദാരകോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā bārāṇasirājā ānando ahosi, dārakā therānutherā, paṇḍitadārako pana ahameva ahosi’’nti.

    തചസാരജാതകവണ്ണനാ അട്ഠമാ.

    Tacasārajātakavaṇṇanā aṭṭhamā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൩൬൮. തചസാരജാതകം • 368. Tacasārajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact