Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४९२. तच्छसूकरजातकं (९)

    492. Tacchasūkarajātakaṃ (9)

    १६०.

    160.

    यदेसमाना विचरिम्ह, पब्बतानि वनानि च।

    Yadesamānā vicarimha, pabbatāni vanāni ca;

    अन्वेसं विचरिं 1 ञाती, तेमे अधिगता मया॥

    Anvesaṃ vicariṃ 2 ñātī, teme adhigatā mayā.

    १६१.

    161.

    बहुञ्‍चिदं मूलफलं, भक्खो चायं अनप्पको।

    Bahuñcidaṃ mūlaphalaṃ, bhakkho cāyaṃ anappako;

    रम्मा चिमा गिरीनज्‍जो 3, फासुवासो भविस्सति॥

    Rammā cimā girīnajjo 4, phāsuvāso bhavissati.

    १६२.

    162.

    इधेवाहं वसिस्सामि, सह सब्बेहि ञातिभि।

    Idhevāhaṃ vasissāmi, saha sabbehi ñātibhi;

    अप्पोस्सुक्‍को निरासङ्की, असोको अकुतोभयो॥

    Appossukko nirāsaṅkī, asoko akutobhayo.

    १६३.

    163.

    अञ्‍ञम्पि 5 लेणं परियेस, सत्तु नो इध विज्‍जति।

    Aññampi 6 leṇaṃ pariyesa, sattu no idha vijjati;

    सो तच्छ सूकरे हन्ति, इधागन्त्वा वरं वरं॥

    So taccha sūkare hanti, idhāgantvā varaṃ varaṃ.

    १६४.

    164.

    को नुम्हाकं 7 इध सत्तु, को ञाती सुसमागते।

    Ko numhākaṃ 8 idha sattu, ko ñātī susamāgate;

    दुप्पधंसे 9 पधंसेति, तं मे अक्खाथ पुच्छिता॥

    Duppadhaṃse 10 padhaṃseti, taṃ me akkhātha pucchitā.

    १६५.

    165.

    उद्धग्गराजी मिगराजा, बली दाठावुधो मिगो।

    Uddhaggarājī migarājā, balī dāṭhāvudho migo;

    सो तच्छ सूकरे हन्ति, इधागन्त्वा वरं वरं॥

    So taccha sūkare hanti, idhāgantvā varaṃ varaṃ.

    १६६.

    166.

    न नो दाठा न विज्‍जन्ति 11, बलं काये समोहितं।

    Na no dāṭhā na vijjanti 12, balaṃ kāye samohitaṃ;

    सब्बे समग्गा हुत्वान, वसं काहाम एककं॥

    Sabbe samaggā hutvāna, vasaṃ kāhāma ekakaṃ.

    १६७.

    167.

    हदयङ्गमं कण्णसुखं, वाचं भाससि तच्छक।

    Hadayaṅgamaṃ kaṇṇasukhaṃ, vācaṃ bhāsasi tacchaka;

    योपि युद्धे पलायेय्य, तम्पि पच्छा हनामसे॥

    Yopi yuddhe palāyeyya, tampi pacchā hanāmase.

    १६८.

    168.

    पाणातिपाता विरतो नु अज्‍ज, अभयं नु ते सब्बभूतेसु दिन्‍नं।

    Pāṇātipātā virato nu ajja, abhayaṃ nu te sabbabhūtesu dinnaṃ;

    दाठा नु ते मिगवधाय 13 न सन्ति, यो सङ्घपत्तो कपणोव झायसि॥

    Dāṭhā nu te migavadhāya 14 na santi, yo saṅghapatto kapaṇova jhāyasi.

    १६९.

    169.

    न मे दाठा न विज्‍जन्ति, बलं काये समोहितं।

    Na me dāṭhā na vijjanti, balaṃ kāye samohitaṃ;

    ञाती च दिस्वान सामग्गी एकतो, तस्मा च झायामि वनम्हि एकको॥

    Ñātī ca disvāna sāmaggī ekato, tasmā ca jhāyāmi vanamhi ekako.

    १७०.

    170.

    इमस्सुदं यन्ति दिसोदिसं पुरे, भयट्टिता लेणगवेसिनो पुथु।

    Imassudaṃ yanti disodisaṃ pure, bhayaṭṭitā leṇagavesino puthu;

    ते दानि सङ्गम्म वसन्ति एकतो, यत्थट्ठिता दुप्पसहज्‍ज ते मया॥

    Te dāni saṅgamma vasanti ekato, yatthaṭṭhitā duppasahajja te mayā.

    १७१.

    171.

    परिणायकसम्पन्‍ना, सहिता एकवादिनो।

    Pariṇāyakasampannā, sahitā ekavādino;

    ते मं समग्गा हिंसेय्युं, तस्मा नेसं न पत्थये 15

    Te maṃ samaggā hiṃseyyuṃ, tasmā nesaṃ na patthaye 16.

    १७२.

    172.

    एकोव इन्दो असुरे जिनाति, एकोव सेनो हन्ति दिजे पसय्ह।

    Ekova indo asure jināti, ekova seno hanti dije pasayha;

    एकोव ब्यग्घो मिगसङ्घपत्तो, वरं वरं हन्ति बलञ्हि तादिसं॥

    Ekova byaggho migasaṅghapatto, varaṃ varaṃ hanti balañhi tādisaṃ.

    १७३.

    173.

    न हेव इन्दो न सेनो, नपि ब्यग्घो मिगाधिपो।

    Na heva indo na seno, napi byaggho migādhipo;

    समग्गे सहिते ञाती, न ब्यग्घे 17 कुरुते वसे॥

    Samagge sahite ñātī, na byagghe 18 kurute vase.

    १७४.

    174.

    कुम्भीलका सकुणका, सङ्घिनो गणचारिनो।

    Kumbhīlakā sakuṇakā, saṅghino gaṇacārino;

    सम्मोदमाना एकज्झं, उप्पतन्ति डयन्ति च॥

    Sammodamānā ekajjhaṃ, uppatanti ḍayanti ca.

    १७५.

    175.

    तेसञ्‍च डयमानानं, एकेत्थ अपसक्‍कति 19

    Tesañca ḍayamānānaṃ, ekettha apasakkati 20;

    तञ्‍च सेनो निताळेति, वेय्यग्घियेव सा गति॥

    Tañca seno nitāḷeti, veyyagghiyeva sā gati.

    १७६.

    176.

    उस्साहितो जटिलेन, लुद्देनामिसचक्खुना।

    Ussāhito jaṭilena, luddenāmisacakkhunā;

    दाठी दाठीसु पक्खन्दि, मञ्‍ञमानो यथा पुरे॥

    Dāṭhī dāṭhīsu pakkhandi, maññamāno yathā pure.

    १७७.

    177.

    साधु सम्बहुला ञाती, अपि रुक्खा अरञ्‍ञजा।

    Sādhu sambahulā ñātī, api rukkhā araññajā;

    सूकरेहि समग्गेहि, ब्यग्घो एकायने हतो॥

    Sūkarehi samaggehi, byaggho ekāyane hato.

    १७८.

    178.

    ब्राह्मणञ्‍चेव ब्यग्घञ्‍च, उभो हन्त्वान सूकरा॥

    Brāhmaṇañceva byagghañca, ubho hantvāna sūkarā.

    आनन्दिनो पमुदिता, महानादं पनादिसुं॥

    Ānandino pamuditā, mahānādaṃ panādisuṃ.

    १७९.

    179.

    ते सु उदुम्बरमूलस्मिं, सूकरा सुसमागता।

    Te su udumbaramūlasmiṃ, sūkarā susamāgatā;

    तच्छकं अभिसिञ्‍चिंसु, ‘‘त्वं नो राजासि इस्सरो’’ति॥

    Tacchakaṃ abhisiñciṃsu, ‘‘tvaṃ no rājāsi issaro’’ti.

    तच्छसूकरजातकं नवमं।

    Tacchasūkarajātakaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. विपुले (स्या॰ क॰)
    2. vipule (syā. ka.)
    3. गिरिनदियो (सी॰ पी॰)
    4. girinadiyo (sī. pī.)
    5. अञ्‍ञं हि (सी॰ पी॰)
    6. aññaṃ hi (sī. pī.)
    7. को नम्हाकं (सी॰ पी॰)
    8. ko namhākaṃ (sī. pī.)
    9. अप्पधंसे (सी॰ पी॰)
    10. appadhaṃse (sī. pī.)
    11. नु विज्‍जन्ति (क॰)
    12. nu vijjanti (ka.)
    13. मिग विरियं (सी॰ स्या॰ पी॰)
    14. miga viriyaṃ (sī. syā. pī.)
    15. अपत्थवे (पी॰)
    16. apatthave (pī.)
    17. ब्यग्घे च (सी॰ पी॰), ब्यग्घो न (स्या॰)
    18. byagghe ca (sī. pī.), byaggho na (syā.)
    19. अपवत्तति (सी॰ पी॰)
    20. apavattati (sī. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४९२] ९. तच्छसूकरजातकवण्णना • [492] 9. Tacchasūkarajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact