| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
2. තාලපුටසුත්‌තවණ්‌ණනා
2. Tālapuṭasuttavaṇṇanā
354. දුතියෙ තාලපුටොති එවංනාමකො. තස්‌ස කිර බන්‌ධනා පමුත්‌තතාලපක්‌කවණ්‌ණො විය මුඛවණ්‌ණො විප්‌පසන්‌නො අහොසි, තෙනස්‌ස තාලපුටොති නාමං අකංසු. ස්‌වායං අභිනීහාරසම්‌පන්‌නො පච්‌ඡිමභවිකපුග්‌ගලො. යස්‌මා පන පටිසන්‌ධි නාම අනියතා ආකාසෙ ඛිත්‌තදණ්‌ඩසදිසා, තස්‌මා එස නටකුලෙ නිබ්‌බත්‌ති. වුඩ්‌ඪිප්‌පත්‌තො පන නටසිප්‌පෙ අග්‌ගො හුත්‌වා සකලජම්‌බුදීපෙ පාකටො ජාතො. තස්‌ස පඤ්‌ච සකටසතානි පඤ්‌ච මාතුගාමසතානි පරිවාරො, භරියායපිස්‌ස තාවතකාවාති මාතුගාමසහස්‌සෙන චෙව සකටසහස්‌සෙන ච සද්‌ධිං යං යං නගරං වා නිගමං වා පවිසති, තත්‌ථස්‌ස පුරෙතරමෙව සතසහස්‌සං දෙන්‌ති. සමජ්‌ජවෙසං ගණ්‌හිත්‌වා පන මාතුගාමසහස්‌සෙන සද්‌ධිං කීළං කරොන්‌තස්‌ස යං හත්‌ථූපගපාදූපගාදිආභරණජාතං ඛිපන්‌ති, තස්‌ස පරියන්‌තො නත්‌ථි. සො තංදිවසං මාතුගාමසහස්‌සපරිවාරිතො රාජගහෙ කීළං කත්‌වා පරිපක්‌කඤාණත්‌තා සපරිවාරොව යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි.
354. Dutiye tālapuṭoti evaṃnāmako. Tassa kira bandhanā pamuttatālapakkavaṇṇo viya mukhavaṇṇo vippasanno ahosi, tenassa tālapuṭoti nāmaṃ akaṃsu. Svāyaṃ abhinīhārasampanno pacchimabhavikapuggalo. Yasmā pana paṭisandhi nāma aniyatā ākāse khittadaṇḍasadisā, tasmā esa naṭakule nibbatti. Vuḍḍhippatto pana naṭasippe aggo hutvā sakalajambudīpe pākaṭo jāto. Tassa pañca sakaṭasatāni pañca mātugāmasatāni parivāro, bhariyāyapissa tāvatakāvāti mātugāmasahassena ceva sakaṭasahassena ca saddhiṃ yaṃ yaṃ nagaraṃ vā nigamaṃ vā pavisati, tatthassa puretarameva satasahassaṃ denti. Samajjavesaṃ gaṇhitvā pana mātugāmasahassena saddhiṃ kīḷaṃ karontassa yaṃ hatthūpagapādūpagādiābharaṇajātaṃ khipanti, tassa pariyanto natthi. So taṃdivasaṃ mātugāmasahassaparivārito rājagahe kīḷaṃ katvā paripakkañāṇattā saparivārova yena bhagavā tenupasaṅkami.
සච්‌චාලිකෙනාති සච්‌චෙන ච අලිකෙන ච. තිට්‌ඨතෙතන්‌ති තිට්‌ඨතු එතං. රජනීයාති රාගප්‌පච්‌චයා මුඛතො පඤ්‌චවණ්‌ණසුත්‌තනීහරණවාතවුට්‌ඨිදස්‌සනාදයො අඤ්‌ඤෙ ච කාමස්‌සාදසංයුත්‌තාකාරදස්‌සනකා අභිනයා. භිය්‍යොසොමත්‌තායාති අධිකප්‌පමාණත්‌තාය. දොසනීයාති දොසප්‌පච්‌චයා හත්‌ථපාදච්‌ඡෙදාදිදස්‌සනාකාරා. මොහනීයාති මොහප්‌පච්‌චයා උදකං ගහෙත්‌වා තෙලකරණං, තෙලං ගහෙත්‌වා උදකකරණන්‌ති එවමාදයො මායාපභෙදා.
Saccālikenāti saccena ca alikena ca. Tiṭṭhatetanti tiṭṭhatu etaṃ. Rajanīyāti rāgappaccayā mukhato pañcavaṇṇasuttanīharaṇavātavuṭṭhidassanādayo aññe ca kāmassādasaṃyuttākāradassanakā abhinayā. Bhiyyosomattāyāti adhikappamāṇattāya. Dosanīyāti dosappaccayā hatthapādacchedādidassanākārā. Mohanīyāti mohappaccayā udakaṃ gahetvā telakaraṇaṃ, telaṃ gahetvā udakakaraṇanti evamādayo māyāpabhedā.
පහාසො නාම නිරයොති විසුං පහාසනාමකො නිරයො නාම නත්‌ථි, අවීචිස්‌සෙව පන එකස්‌මිං කොට්‌ඨාසෙ නච්‌චන්‌තා විය ගායන්‌තා විය ච නටවෙසං ගහෙත්‌වාව පච්‌චන්‌ති, තං සන්‌ධායෙතං වුත්‌තං. නාහං, භන්‌තෙ, එතං රොදාමීති අහං, භන්‌තෙ, එතං භගවතො බ්‍යාකරණං න රොදාමීති එවං සකම්‌මකවසෙනෙත්‌ථ අත්‌ථො වෙදිතබ්‌බො, න අස්‌සුවිමොචනමත්‌තෙන. ‘‘මතං වා අම්‌මරොදන්‌තී’’තිආදයො චෙත්‌ථ අඤ්‌ඤෙපි වොහාරා වෙදිතබ්‌බා.
Pahāsonāma nirayoti visuṃ pahāsanāmako nirayo nāma natthi, avīcisseva pana ekasmiṃ koṭṭhāse naccantā viya gāyantā viya ca naṭavesaṃ gahetvāva paccanti, taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmīti ahaṃ, bhante, etaṃ bhagavato byākaraṇaṃ na rodāmīti evaṃ sakammakavasenettha attho veditabbo, na assuvimocanamattena. ‘‘Mataṃ vā ammarodantī’’tiādayo cettha aññepi vohārā veditabbā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 2. තාලපුටසුත්‌තං • 2. Tālapuṭasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. තාලපුටසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Tālapuṭasuttavaṇṇanā
