Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరగాథాపాళి • Theragāthāpāḷi

    ౧౯. పఞ్ఞాసనిపాతో

    19. Paññāsanipāto

    ౧. తాలపుటత్థేరగాథా

    1. Tālapuṭattheragāthā

    ౧౦౯౪.

    1094.

    ‘‘కదా నుహం పబ్బతకన్దరాసు, ఏకాకియో అద్దుతియో విహస్సం;

    ‘‘Kadā nuhaṃ pabbatakandarāsu, ekākiyo addutiyo vihassaṃ;

    అనిచ్చతో సబ్బభవం విపస్సం, తం మే ఇదం తం ను కదా భవిస్సతి.

    Aniccato sabbabhavaṃ vipassaṃ, taṃ me idaṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౦౯౫.

    1095.

    ‘‘కదా నుహం భిన్నపటన్ధరో ముని, కాసావవత్థో అమమో నిరాసో;

    ‘‘Kadā nuhaṃ bhinnapaṭandharo muni, kāsāvavattho amamo nirāso;

    రాగఞ్చ దోసఞ్చ తథేవ మోహం, హన్త్వా సుఖీ పవనగతో విహస్సం.

    Rāgañca dosañca tatheva mohaṃ, hantvā sukhī pavanagato vihassaṃ.

    ౧౦౯౬.

    1096.

    ‘‘కదా అనిచ్చం వధరోగనీళం, కాయం ఇమం మచ్చుజరాయుపద్దుతం;

    ‘‘Kadā aniccaṃ vadharoganīḷaṃ, kāyaṃ imaṃ maccujarāyupaddutaṃ;

    విపస్సమానో వీతభయో విహస్సం, ఏకో వనే తం ను కదా భవిస్సతి.

    Vipassamāno vītabhayo vihassaṃ, eko vane taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౦౯౭.

    1097.

    ‘‘కదా నుహం భయజననిం దుఖావహం, తణ్హాలతం బహువిధానువత్తనిం;

    ‘‘Kadā nuhaṃ bhayajananiṃ dukhāvahaṃ, taṇhālataṃ bahuvidhānuvattaniṃ;

    పఞ్ఞామయం తిఖిణమసిం గహేత్వా, ఛేత్వా వసే తమ్పి కదా భవిస్సతి.

    Paññāmayaṃ tikhiṇamasiṃ gahetvā, chetvā vase tampi kadā bhavissati.

    ౧౦౯౮.

    1098.

    ‘‘కదా ను పఞ్ఞామయముగ్గతేజం, సత్థం ఇసీనం సహసాదియిత్వా;

    ‘‘Kadā nu paññāmayamuggatejaṃ, satthaṃ isīnaṃ sahasādiyitvā;

    మారం ససేనం సహసా భఞ్జిస్సం, సీహాసనే తం ను కదా భవిస్సతి.

    Māraṃ sasenaṃ sahasā bhañjissaṃ, sīhāsane taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౦౯౯.

    1099.

    ‘‘కదా నుహం సబ్భి సమాగమేసు, దిట్ఠో భవే ధమ్మగరూహి తాదిభి;

    ‘‘Kadā nuhaṃ sabbhi samāgamesu, diṭṭho bhave dhammagarūhi tādibhi;

    యాథావదస్సీహి జితిన్ద్రియేహి, పధానియో తం ను కదా భవిస్సతి.

    Yāthāvadassīhi jitindriyehi, padhāniyo taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౦.

    1100.

    ‘‘కదా ను మం తన్ది ఖుదా పిపాసా, వాతాతపా కీటసరీసపా వా;

    ‘‘Kadā nu maṃ tandi khudā pipāsā, vātātapā kīṭasarīsapā vā;

    న బాధయిస్సన్తి న తం గిరిబ్బజే, అత్థత్థియం తం ను కదా భవిస్సతి.

    Na bādhayissanti na taṃ giribbaje, atthatthiyaṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౧.

    1101.

    ‘‘కదా ను ఖో యం విదితం మహేసినా, చత్తారి సచ్చాని సుదుద్దసాని;

    ‘‘Kadā nu kho yaṃ viditaṃ mahesinā, cattāri saccāni sududdasāni;

    సమాహితత్తో సతిమా అగచ్ఛం, పఞ్ఞాయ తం తం ను కదా భవిస్సతి.

    Samāhitatto satimā agacchaṃ, paññāya taṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౨.

    1102.

    ‘‘కదా ను రూపే అమితే చ సద్దే, గన్ధే రసే ఫుసితబ్బే చ ధమ్మే;

    ‘‘Kadā nu rūpe amite ca sadde, gandhe rase phusitabbe ca dhamme;

    ఆదిత్తతోహం సమథేహి యుత్తో, పఞ్ఞాయ దచ్ఛం తదిదం కదా మే.

    Ādittatohaṃ samathehi yutto, paññāya dacchaṃ tadidaṃ kadā me.

    ౧౧౦౩.

    1103.

    ‘‘కదా నుహం దుబ్బచనేన వుత్తో, తతోనిమిత్తం విమనో న హేస్సం;

    ‘‘Kadā nuhaṃ dubbacanena vutto, tatonimittaṃ vimano na hessaṃ;

    అథో పసత్థోపి తతోనిమిత్తం, తుట్ఠో న హేస్సం తదిదం కదా మే.

    Atho pasatthopi tatonimittaṃ, tuṭṭho na hessaṃ tadidaṃ kadā me.

    ౧౧౦౪.

    1104.

    ‘‘కదా ను కట్ఠే చ తిణే లతా చ, ఖన్ధే ఇమేహం అమితే చ ధమ్మే;

    ‘‘Kadā nu kaṭṭhe ca tiṇe latā ca, khandhe imehaṃ amite ca dhamme;

    అజ్ఝత్తికానేవ చ బాహిరాని చ, సమం తులేయ్యం తదిదం కదా మే.

    Ajjhattikāneva ca bāhirāni ca, samaṃ tuleyyaṃ tadidaṃ kadā me.

    ౧౧౦౫.

    1105.

    ‘‘కదా ను మం పావుసకాలమేఘో, నవేన తోయేన సచీవరం వనే;

    ‘‘Kadā nu maṃ pāvusakālamegho, navena toyena sacīvaraṃ vane;

    ఇసిప్పయాతమ్హి పథే వజన్తం, ఓవస్సతే తం ను కదా భవిస్సతి.

    Isippayātamhi pathe vajantaṃ, ovassate taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౬.

    1106.

    ‘‘కదా మయూరస్స సిఖణ్డినో వనే, దిజస్స సుత్వా గిరిగబ్భరే రుతం;

    ‘‘Kadā mayūrassa sikhaṇḍino vane, dijassa sutvā girigabbhare rutaṃ;

    పచ్చుట్ఠహిత్వా అమతస్స పత్తియా, సంచిన్తయే తం ను కదా భవిస్సతి.

    Paccuṭṭhahitvā amatassa pattiyā, saṃcintaye taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౭.

    1107.

    ‘‘కదా ను గఙ్గం యమునం సరస్సతిం, పాతాలఖిత్తం వళవాముఖఞ్చ 1;

    ‘‘Kadā nu gaṅgaṃ yamunaṃ sarassatiṃ, pātālakhittaṃ vaḷavāmukhañca 2;

    అసజ్జమానో పతరేయ్యమిద్ధియా, విభింసనం తం ను కదా భవిస్సతి.

    Asajjamāno patareyyamiddhiyā, vibhiṃsanaṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౮.

    1108.

    ‘‘కదా ను నాగోవ అసఙ్గచారీ, పదాలయే కామగుణేసు ఛన్దం;

    ‘‘Kadā nu nāgova asaṅgacārī, padālaye kāmaguṇesu chandaṃ;

    నిబ్బజ్జయం సబ్బసుభం నిమిత్తం, ఝానే యుతో తం ను కదా భవిస్సతి.

    Nibbajjayaṃ sabbasubhaṃ nimittaṃ, jhāne yuto taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౦౯.

    1109.

    ‘‘కదా ఇణట్టోవ దలిద్దకో 3 నిధిం, ఆరాధయిత్వా ధనికేహి పీళితో;

    ‘‘Kadā iṇaṭṭova daliddako 4 nidhiṃ, ārādhayitvā dhanikehi pīḷito;

    తుట్ఠో భవిస్సం అధిగమ్మ సాసనం, మహేసినో తం ను కదా భవిస్సతి.

    Tuṭṭho bhavissaṃ adhigamma sāsanaṃ, mahesino taṃ nu kadā bhavissati.

    ౧౧౧౦.

    1110.

    ‘‘బహూని వస్సాని తయామ్హి యాచితో, ‘అగారవాసేన అలం ను తే ఇదం’;

    ‘‘Bahūni vassāni tayāmhi yācito, ‘agāravāsena alaṃ nu te idaṃ’;

    తం దాని మం పబ్బజితం సమానం, కింకారణా చిత్త తువం న యుఞ్జసి.

    Taṃ dāni maṃ pabbajitaṃ samānaṃ, kiṃkāraṇā citta tuvaṃ na yuñjasi.

    ౧౧౧౧.

    1111.

    ‘‘నను అహం చిత్త తయామ్హి యాచితో, ‘గిరిబ్బజే చిత్రఛదా విహఙ్గమా’;

    ‘‘Nanu ahaṃ citta tayāmhi yācito, ‘giribbaje citrachadā vihaṅgamā’;

    మహిన్దఘోసత్థనితాభిగజ్జినో, తే తం రమేస్సన్తి వనమ్హి ఝాయినం.

    Mahindaghosatthanitābhigajjino, te taṃ ramessanti vanamhi jhāyinaṃ.

    ౧౧౧౨.

    1112.

    ‘‘కులమ్హి మిత్తే చ పియే చ ఞాతకే, ఖిడ్డారతిం కామగుణఞ్చ లోకే;

    ‘‘Kulamhi mitte ca piye ca ñātake, khiḍḍāratiṃ kāmaguṇañca loke;

    సబ్బం పహాయ ఇమమజ్ఝుపాగతో, అథోపి త్వం చిత్త న మయ్హ తుస్ససి.

    Sabbaṃ pahāya imamajjhupāgato, athopi tvaṃ citta na mayha tussasi.

    ౧౧౧౩.

    1113.

    ‘‘మమేవ ఏతం న హి త్వం పరేసం, సన్నాహకాలే పరిదేవితేన కిం;

    ‘‘Mameva etaṃ na hi tvaṃ paresaṃ, sannāhakāle paridevitena kiṃ;

    సబ్బం ఇదం చలమితి పేక్ఖమానో, అభినిక్ఖమిం అమతపదం జిగీసం.

    Sabbaṃ idaṃ calamiti pekkhamāno, abhinikkhamiṃ amatapadaṃ jigīsaṃ.

    ౧౧౧౪.

    1114.

    ‘‘సుయుత్తవాదీ ద్విపదానముత్తమో, మహాభిసక్కో నరదమ్మసారథి 5;

    ‘‘Suyuttavādī dvipadānamuttamo, mahābhisakko naradammasārathi 6;

    ‘చిత్తం చలం మక్కటసన్నిభం ఇతి, అవీతరాగేన సుదున్నివారయం’.

    ‘Cittaṃ calaṃ makkaṭasannibhaṃ iti, avītarāgena sudunnivārayaṃ’.

    ౧౧౧౫.

    1115.

    ‘‘కామా హి చిత్రా మధురా మనోరమా, అవిద్దసూ యత్థ సితా పుథుజ్జనా;

    ‘‘Kāmā hi citrā madhurā manoramā, aviddasū yattha sitā puthujjanā;

    తే దుక్ఖమిచ్ఛన్తి పునబ్భవేసినో, చిత్తేన నీతా నిరయే నిరాకతా.

    Te dukkhamicchanti punabbhavesino, cittena nītā niraye nirākatā.

    ౧౧౧౬.

    1116.

    ‘‘‘మయూరకోఞ్చాభిరుతమ్హి కాననే, దీపీహి బ్యగ్ఘేహి పురక్ఖతో వసం;

    ‘‘‘Mayūrakoñcābhirutamhi kānane, dīpīhi byagghehi purakkhato vasaṃ;

    కాయే అపేక్ఖం జహ మా విరాధయ’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Kāye apekkhaṃ jaha mā virādhaya’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౧౭.

    1117.

    ‘‘‘భావేహి ఝానాని చ ఇన్ద్రియాని చ, బలాని బోజ్ఝఙ్గసమాధిభావనా;

    ‘‘‘Bhāvehi jhānāni ca indriyāni ca, balāni bojjhaṅgasamādhibhāvanā;

    తిస్సో చ విజ్జా ఫుస బుద్ధసాసనే’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Tisso ca vijjā phusa buddhasāsane’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౧౮.

    1118.

    ‘‘‘భావేహి మగ్గం అమతస్స పత్తియా, నియ్యానికం సబ్బదుఖక్ఖయోగధం;

    ‘‘‘Bhāvehi maggaṃ amatassa pattiyā, niyyānikaṃ sabbadukhakkhayogadhaṃ;

    అట్ఠఙ్గికం సబ్బకిలేససోధనం’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Aṭṭhaṅgikaṃ sabbakilesasodhanaṃ’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౧౯.

    1119.

    ‘‘‘దుక్ఖన్తి ఖన్ధే పటిపస్స యోనిసో, యతో చ దుక్ఖం సముదేతి తం జహ;

    ‘‘‘Dukkhanti khandhe paṭipassa yoniso, yato ca dukkhaṃ samudeti taṃ jaha;

    ఇధేవ దుక్ఖస్స కరోహి అన్తం’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Idheva dukkhassa karohi antaṃ’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౨౦.

    1120.

    ‘‘‘అనిచ్చం దుక్ఖన్తి విపస్స యోనిసో, సుఞ్ఞం అనత్తాతి అఘం వధన్తి చ;

    ‘‘‘Aniccaṃ dukkhanti vipassa yoniso, suññaṃ anattāti aghaṃ vadhanti ca;

    మనోవిచారే ఉపరున్ధ చేతసో’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Manovicāre uparundha cetaso’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౨౧.

    1121.

    ‘‘‘ముణ్డో విరూపో అభిసాపమాగతో, కపాలహత్థోవ కులేసు భిక్ఖసు;

    ‘‘‘Muṇḍo virūpo abhisāpamāgato, kapālahatthova kulesu bhikkhasu;

    యుఞ్జస్సు సత్థువచనే మహేసినో’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Yuñjassu satthuvacane mahesino’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౨౨.

    1122.

    ‘‘‘సుసంవుతత్తో విసిఖన్తరే చరం, కులేసు కామేసు అసఙ్గమానసో;

    ‘‘‘Susaṃvutatto visikhantare caraṃ, kulesu kāmesu asaṅgamānaso;

    చన్దో యథా దోసినపుణ్ణమాసియా’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Cando yathā dosinapuṇṇamāsiyā’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౨౩.

    1123.

    ‘‘‘ఆరఞ్ఞికో హోహి చ పిణ్డపాతికో, సోసానికో హోహి చ పంసుకూలికో;

    ‘‘‘Āraññiko hohi ca piṇḍapātiko, sosāniko hohi ca paṃsukūliko;

    నేసజ్జికో హోహి సదా ధుతే రతో’, ఇతిస్సు మం చిత్త పురే నియుఞ్జసి.

    Nesajjiko hohi sadā dhute rato’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    ౧౧౨౪.

    1124.

    ‘‘రోపేత్వ రుక్ఖాని యథా ఫలేసీ, మూలే తరుం ఛేత్తు తమేవ ఇచ్ఛసి;

    ‘‘Ropetva rukkhāni yathā phalesī, mūle taruṃ chettu tameva icchasi;

    తథూపమం చిత్తమిదం కరోసి, యం మం అనిచ్చమ్హి చలే నియుఞ్జసి.

    Tathūpamaṃ cittamidaṃ karosi, yaṃ maṃ aniccamhi cale niyuñjasi.

    ౧౧౨౫.

    1125.

    ‘‘అరూప దూరఙ్గమ ఏకచారి, న తే కరిస్సం వచనం ఇదానిహం;

    ‘‘Arūpa dūraṅgama ekacāri, na te karissaṃ vacanaṃ idānihaṃ;

    దుక్ఖా హి కామా కటుకా మహబ్భయా, నిబ్బానమేవాభిమనో చరిస్సం.

    Dukkhā hi kāmā kaṭukā mahabbhayā, nibbānamevābhimano carissaṃ.

    ౧౧౨౬.

    1126.

    ‘‘నాహం అలక్ఖ్యా అహిరిక్కతాయ వా, న చిత్తహేతూ న చ దూరకన్తనా;

    ‘‘Nāhaṃ alakkhyā ahirikkatāya vā, na cittahetū na ca dūrakantanā;

    ఆజీవహేతూ చ అహం న నిక్ఖమిం, కతో చ తే చిత్త పటిస్సవో మయా.

    Ājīvahetū ca ahaṃ na nikkhamiṃ, kato ca te citta paṭissavo mayā.

    ౧౧౨౭.

    1127.

    ‘‘‘అప్పిచ్ఛతా సప్పురిసేహి వణ్ణితా, మక్ఖప్పహానం వూపసమో దుఖస్స’;

    ‘‘‘Appicchatā sappurisehi vaṇṇitā, makkhappahānaṃ vūpasamo dukhassa’;

    ఇతిస్సు మం చిత్త తదా నియుఞ్జసి, ఇదాని త్వం గచ్ఛసి పుబ్బచిణ్ణం.

    Itissu maṃ citta tadā niyuñjasi, idāni tvaṃ gacchasi pubbaciṇṇaṃ.

    ౧౧౨౮.

    1128.

    ‘‘తణ్హా అవిజ్జా చ పియాపియఞ్చ, సుభాని రూపాని సుఖా చ వేదనా;

    ‘‘Taṇhā avijjā ca piyāpiyañca, subhāni rūpāni sukhā ca vedanā;

    మనాపియా కామగుణా చ వన్తా, వన్తే అహం ఆవమితుం న ఉస్సహే.

    Manāpiyā kāmaguṇā ca vantā, vante ahaṃ āvamituṃ na ussahe.

    ౧౧౨౯.

    1129.

    ‘‘సబ్బత్థ తే చిత్త వచో కతం మయా, బహూసు జాతీసు న మేసి కోపితో;

    ‘‘Sabbattha te citta vaco kataṃ mayā, bahūsu jātīsu na mesi kopito;

    అజ్ఝత్తసమ్భవో కతఞ్ఞుతాయ తే, దుక్ఖే చిరం సంసరితం తయా కతే.

    Ajjhattasambhavo kataññutāya te, dukkhe ciraṃ saṃsaritaṃ tayā kate.

    ౧౧౩౦.

    1130.

    ‘‘త్వఞ్ఞేవ నో చిత్త కరోసి బ్రాహ్మణో 7, త్వం ఖత్తియో రాజదసీ 8 కరోసి;

    ‘‘Tvaññeva no citta karosi brāhmaṇo 9, tvaṃ khattiyo rājadasī 10 karosi;

    వేస్సా చ సుద్దా చ భవామ ఏకదా, దేవత్తనం వాపి తవేవ వాహసా.

    Vessā ca suddā ca bhavāma ekadā, devattanaṃ vāpi taveva vāhasā.

    ౧౧౩౧.

    1131.

    ‘‘తవేవ హేతూ అసురా భవామసే, త్వంమూలకం నేరయికా భవామసే;

    ‘‘Taveva hetū asurā bhavāmase, tvaṃmūlakaṃ nerayikā bhavāmase;

    అథో తిరచ్ఛానగతాపి ఏకదా, పేతత్తనం వాపి తవేవ వాహసా.

    Atho tiracchānagatāpi ekadā, petattanaṃ vāpi taveva vāhasā.

    ౧౧౩౨.

    1132.

    ‘‘నను దుబ్భిస్ససి మం పునప్పునం, ముహుం ముహుం చారణికంవ దస్సయం;

    ‘‘Nanu dubbhissasi maṃ punappunaṃ, muhuṃ muhuṃ cāraṇikaṃva dassayaṃ;

    ఉమ్మత్తకేనేవ మయా పలోభసి, కిఞ్చాపి తే చిత్త విరాధితం మయా.

    Ummattakeneva mayā palobhasi, kiñcāpi te citta virādhitaṃ mayā.

    ౧౧౩౩.

    1133.

    ‘‘ఇదం పురే చిత్తమచారి చారికం, యేనిచ్ఛకం యత్థకామం యథాసుఖం;

    ‘‘Idaṃ pure cittamacāri cārikaṃ, yenicchakaṃ yatthakāmaṃ yathāsukhaṃ;

    తదజ్జహం నిగ్గహేస్సామి యోనిసో, హత్థిప్పభిన్నం వియ అఙ్కుసగ్గహో.

    Tadajjahaṃ niggahessāmi yoniso, hatthippabhinnaṃ viya aṅkusaggaho.

    ౧౧౩౪.

    1134.

    ‘‘సత్థా చ మే లోకమిమం అధిట్ఠహి,అనిచ్చతో అద్ధువతో అసారతో;

    ‘‘Satthā ca me lokamimaṃ adhiṭṭhahi,aniccato addhuvato asārato;

    పక్ఖన్ద మం చిత్త జినస్స సాసనే, తారేహి ఓఘా మహతా సుదుత్తరా.

    Pakkhanda maṃ citta jinassa sāsane, tārehi oghā mahatā suduttarā.

    ౧౧౩౫.

    1135.

    ‘‘న తే ఇదం చిత్త యథా పురాణకం, నాహం అలం తుయ్హ వసే నివత్తితుం 11;

    ‘‘Na te idaṃ citta yathā purāṇakaṃ, nāhaṃ alaṃ tuyha vase nivattituṃ 12;

    మహేసినో పబ్బజితోమ్హి సాసనే, న మాదిసా హోన్తి వినాసధారినో.

    Mahesino pabbajitomhi sāsane, na mādisā honti vināsadhārino.

    ౧౧౩౬.

    1136.

    ‘‘నగా సముద్దా సరితా వసున్ధరా, దిసా చతస్సో విదిసా అధో దివా;

    ‘‘Nagā samuddā saritā vasundharā, disā catasso vidisā adho divā;

    సబ్బే అనిచ్చా తిభవా ఉపద్దుతా, కుహిం గతో చిత్త సుఖం రమిస్ససి.

    Sabbe aniccā tibhavā upaddutā, kuhiṃ gato citta sukhaṃ ramissasi.

    ౧౧౩౭.

    1137.

    ‘‘ధితిప్పరం కిం మమ చిత్త కాహిసి, న తే అలం చిత్త వసానువత్తకో;

    ‘‘Dhitipparaṃ kiṃ mama citta kāhisi, na te alaṃ citta vasānuvattako;

    న జాతు భస్తం ఉభతోముఖం ఛుపే, ధిరత్థు పూరం నవ సోతసన్దనిం.

    Na jātu bhastaṃ ubhatomukhaṃ chupe, dhiratthu pūraṃ nava sotasandaniṃ.

    ౧౧౩౮.

    1138.

    ‘‘వరాహఏణేయ్యవిగాళ్హసేవితే, పబ్భారకుట్టే పకతేవ సున్దరే;

    ‘‘Varāhaeṇeyyavigāḷhasevite, pabbhārakuṭṭe pakateva sundare;

    నవమ్బునా పావుససిత్థకాననే, తహిం గుహాగేహగతో రమిస్ససి.

    Navambunā pāvusasitthakānane, tahiṃ guhāgehagato ramissasi.

    ౧౧౩౯.

    1139.

    ‘‘సునీలగీవా సుసిఖా సుపేఖునా, సుచిత్తపత్తచ్ఛదనా విహఙ్గమా;

    ‘‘Sunīlagīvā susikhā supekhunā, sucittapattacchadanā vihaṅgamā;

    సుమఞ్జుఘోసత్థనితాభిగజ్జినో, తే తం రమేస్సన్తి వనమ్హి ఝాయినం.

    Sumañjughosatthanitābhigajjino, te taṃ ramessanti vanamhi jhāyinaṃ.

    ౧౧౪౦.

    1140.

    ‘‘వుట్ఠమ్హి దేవే చతురఙ్గులే తిణే, సంపుప్ఫితే మేఘనిభమ్హి కాననే;

    ‘‘Vuṭṭhamhi deve caturaṅgule tiṇe, saṃpupphite meghanibhamhi kānane;

    నగన్తరే విటపిసమో సయిస్సం, తం మే ముదూ హేహితి తూలసన్నిభం.

    Nagantare viṭapisamo sayissaṃ, taṃ me mudū hehiti tūlasannibhaṃ.

    ౧౧౪౧.

    1141.

    ‘‘తథా తు కస్సామి యథాపి ఇస్సరో, యం లబ్భతి తేనపి హోతు మే అలం;

    ‘‘Tathā tu kassāmi yathāpi issaro, yaṃ labbhati tenapi hotu me alaṃ;

    న తాహం కస్సామి యథా అతన్దితో, బిళారభస్తంవ యథా సుమద్దితం.

    Na tāhaṃ kassāmi yathā atandito, biḷārabhastaṃva yathā sumadditaṃ.

    ౧౧౪౨.

    1142.

    ‘‘తథా తు కస్సామి యథాపి ఇస్సరో, యం లబ్భతి తేనపి హోతు మే అలం;

    ‘‘Tathā tu kassāmi yathāpi issaro, yaṃ labbhati tenapi hotu me alaṃ;

    వీరియేన తం మయ్హ వసానయిస్సం, గజంవ మత్తం కుసలఙ్కుసగ్గహో.

    Vīriyena taṃ mayha vasānayissaṃ, gajaṃva mattaṃ kusalaṅkusaggaho.

    ౧౧౪౩.

    1143.

    ‘‘తయా సుదన్తేన అవట్ఠితేన హి, హయేన యోగ్గాచరియోవ ఉజ్జునా;

    ‘‘Tayā sudantena avaṭṭhitena hi, hayena yoggācariyova ujjunā;

    పహోమి మగ్గం పటిపజ్జితుం సివం, చిత్తానురక్ఖీహి సదా నిసేవితం.

    Pahomi maggaṃ paṭipajjituṃ sivaṃ, cittānurakkhīhi sadā nisevitaṃ.

    ౧౧౪౪.

    1144.

    ‘‘ఆరమ్మణే తం బలసా నిబన్ధిసం, నాగంవ థమ్భమ్హి దళ్హాయ రజ్జుయా;

    ‘‘Ārammaṇe taṃ balasā nibandhisaṃ, nāgaṃva thambhamhi daḷhāya rajjuyā;

    తం మే సుగుత్తం సతియా సుభావితం, అనిస్సితం సబ్బభవేసు హేహిసి.

    Taṃ me suguttaṃ satiyā subhāvitaṃ, anissitaṃ sabbabhavesu hehisi.

    ౧౧౪౫.

    1145.

    ‘‘పఞ్ఞాయ ఛేత్వా విపథానుసారినం, యోగేన నిగ్గయ్హ పథే నివేసియ;

    ‘‘Paññāya chetvā vipathānusārinaṃ, yogena niggayha pathe nivesiya;

    దిస్వా సముదయం విభవఞ్చ సమ్భవం, దాయాదకో హేహిసి అగ్గవాదినో.

    Disvā samudayaṃ vibhavañca sambhavaṃ, dāyādako hehisi aggavādino.

    ౧౧౪౬.

    1146.

    ‘‘చతుబ్బిపల్లాసవసం అధిట్ఠితం, గామణ్డలంవ పరినేసి చిత్త మం;

    ‘‘Catubbipallāsavasaṃ adhiṭṭhitaṃ, gāmaṇḍalaṃva parinesi citta maṃ;

    నను 13 సంయోజనబన్ధనచ్ఛిదం, సంసేవసే కారుణికం మహామునిం.

    Nanu 14 saṃyojanabandhanacchidaṃ, saṃsevase kāruṇikaṃ mahāmuniṃ.

    ౧౧౪౭.

    1147.

    ‘‘మిగో యథా సేరి సుచిత్తకాననే, రమ్మం గిరిం పావుసఅబ్భమాలినిం 15;

    ‘‘Migo yathā seri sucittakānane, rammaṃ giriṃ pāvusaabbhamāliniṃ 16;

    అనాకులే తత్థ నగే రమిస్సం 17, అసంసయం చిత్త పరా భవిస్ససి.

    Anākule tattha nage ramissaṃ 18, asaṃsayaṃ citta parā bhavissasi.

    ౧౧౪౮.

    1148.

    ‘‘యే తుయ్హ ఛన్దేన వసేన వత్తినో, నరా చ నారీ చ అనుభోన్తి యం సుఖం;

    ‘‘Ye tuyha chandena vasena vattino, narā ca nārī ca anubhonti yaṃ sukhaṃ;

    అవిద్దసూ మారవసానువత్తినో, భవాభినన్దీ తవ చిత్త సావకా’’తి.

    Aviddasū māravasānuvattino, bhavābhinandī tava citta sāvakā’’ti.

    … తాలపుటో థేరో….

    … Tālapuṭo thero….

    పఞ్ఞాసనిపాతో నిట్ఠితో.

    Paññāsanipāto niṭṭhito.

    తత్రుద్దానం –

    Tatruddānaṃ –

    పఞ్ఞాసమ్హి నిపాతమ్హి, ఏకో తాలపుటో సుచి;

    Paññāsamhi nipātamhi, eko tālapuṭo suci;

    గాథాయో తత్థ పఞ్ఞాస, పున పఞ్చ చ ఉత్తరీతి.

    Gāthāyo tattha paññāsa, puna pañca ca uttarīti.







    Footnotes:
    1. బలవాముఖఞ్చ (క॰)
    2. balavāmukhañca (ka.)
    3. దళిద్దకో (సీ॰)
    4. daḷiddako (sī.)
    5. సారథీ (సీ॰)
    6. sārathī (sī.)
    7. బ్రాహ్మణే (సీ॰), బ్రాహ్మణం (?) భావలోప-తప్పధానతా గహేతబ్బా
    8. రాజదిసీ (స్యా॰ క॰)
    9. brāhmaṇe (sī.), brāhmaṇaṃ (?) bhāvalopa-tappadhānatā gahetabbā
    10. rājadisī (syā. ka.)
    11. వసేన వత్తితుం (?)
    12. vasena vattituṃ (?)
    13. నూన (సీ॰)
    14. nūna (sī.)
    15. మాలిం (?)
    16. māliṃ (?)
    17. రమిస్ససి (స్యా॰ క॰)
    18. ramissasi (syā. ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / థేరగాథా-అట్ఠకథా • Theragāthā-aṭṭhakathā / ౧. తాలపుటత్థేరగాథావణ్ణనా • 1. Tālapuṭattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact