Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරගාථාපාළි • Theragāthāpāḷi

    19. පඤ්‌ඤාසනිපාතො

    19. Paññāsanipāto

    1. තාලපුටත්‌ථෙරගාථා

    1. Tālapuṭattheragāthā

    1094.

    1094.

    ‘‘කදා නුහං පබ්‌බතකන්‌දරාසු, එකාකියො අද්‌දුතියො විහස්‌සං;

    ‘‘Kadā nuhaṃ pabbatakandarāsu, ekākiyo addutiyo vihassaṃ;

    අනිච්‌චතො සබ්‌බභවං විපස්‌සං, තං මෙ ඉදං තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Aniccato sabbabhavaṃ vipassaṃ, taṃ me idaṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    1095.

    1095.

    ‘‘කදා නුහං භින්‌නපටන්‌ධරො මුනි, කාසාවවත්‌ථො අමමො නිරාසො;

    ‘‘Kadā nuhaṃ bhinnapaṭandharo muni, kāsāvavattho amamo nirāso;

    රාගඤ්‌ච දොසඤ්‌ච තථෙව මොහං, හන්‌ත්‌වා සුඛී පවනගතො විහස්‌සං.

    Rāgañca dosañca tatheva mohaṃ, hantvā sukhī pavanagato vihassaṃ.

    1096.

    1096.

    ‘‘කදා අනිච්‌චං වධරොගනීළං, කායං ඉමං මච්‌චුජරායුපද්‌දුතං;

    ‘‘Kadā aniccaṃ vadharoganīḷaṃ, kāyaṃ imaṃ maccujarāyupaddutaṃ;

    විපස්‌සමානො වීතභයො විහස්‌සං, එකො වනෙ තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Vipassamāno vītabhayo vihassaṃ, eko vane taṃ nu kadā bhavissati.

    1097.

    1097.

    ‘‘කදා නුහං භයජනනිං දුඛාවහං, තණ්‌හාලතං බහුවිධානුවත්‌තනිං;

    ‘‘Kadā nuhaṃ bhayajananiṃ dukhāvahaṃ, taṇhālataṃ bahuvidhānuvattaniṃ;

    පඤ්‌ඤාමයං තිඛිණමසිං ගහෙත්‌වා, ඡෙත්‌වා වසෙ තම්‌පි කදා භවිස්‌සති.

    Paññāmayaṃ tikhiṇamasiṃ gahetvā, chetvā vase tampi kadā bhavissati.

    1098.

    1098.

    ‘‘කදා නු පඤ්‌ඤාමයමුග්‌ගතෙජං, සත්‌ථං ඉසීනං සහසාදියිත්‌වා;

    ‘‘Kadā nu paññāmayamuggatejaṃ, satthaṃ isīnaṃ sahasādiyitvā;

    මාරං සසෙනං සහසා භඤ්‌ජිස්‌සං, සීහාසනෙ තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Māraṃ sasenaṃ sahasā bhañjissaṃ, sīhāsane taṃ nu kadā bhavissati.

    1099.

    1099.

    ‘‘කදා නුහං සබ්‌භි සමාගමෙසු, දිට්‌ඨො භවෙ ධම්‌මගරූහි තාදිභි;

    ‘‘Kadā nuhaṃ sabbhi samāgamesu, diṭṭho bhave dhammagarūhi tādibhi;

    යාථාවදස්‌සීහි ජිතින්‌ද්‍රියෙහි, පධානියො තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Yāthāvadassīhi jitindriyehi, padhāniyo taṃ nu kadā bhavissati.

    1100.

    1100.

    ‘‘කදා නු මං තන්‌දි ඛුදා පිපාසා, වාතාතපා කීටසරීසපා වා;

    ‘‘Kadā nu maṃ tandi khudā pipāsā, vātātapā kīṭasarīsapā vā;

    න බාධයිස්‌සන්‌ති න තං ගිරිබ්‌බජෙ, අත්‌ථත්‌ථියං තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Na bādhayissanti na taṃ giribbaje, atthatthiyaṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    1101.

    1101.

    ‘‘කදා නු ඛො යං විදිතං මහෙසිනා, චත්‌තාරි සච්‌චානි සුදුද්‌දසානි;

    ‘‘Kadā nu kho yaṃ viditaṃ mahesinā, cattāri saccāni sududdasāni;

    සමාහිතත්‌තො සතිමා අගච්‌ඡං, පඤ්‌ඤාය තං තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Samāhitatto satimā agacchaṃ, paññāya taṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    1102.

    1102.

    ‘‘කදා නු රූපෙ අමිතෙ ච සද්‌දෙ, ගන්‌ධෙ රසෙ ඵුසිතබ්‌බෙ ච ධම්‌මෙ;

    ‘‘Kadā nu rūpe amite ca sadde, gandhe rase phusitabbe ca dhamme;

    ආදිත්‌තතොහං සමථෙහි යුත්‌තො, පඤ්‌ඤාය දච්‌ඡං තදිදං කදා මෙ.

    Ādittatohaṃ samathehi yutto, paññāya dacchaṃ tadidaṃ kadā me.

    1103.

    1103.

    ‘‘කදා නුහං දුබ්‌බචනෙන වුත්‌තො, තතොනිමිත්‌තං විමනො න හෙස්‌සං;

    ‘‘Kadā nuhaṃ dubbacanena vutto, tatonimittaṃ vimano na hessaṃ;

    අථො පසත්‌ථොපි තතොනිමිත්‌තං, තුට්‌ඨො න හෙස්‌සං තදිදං කදා මෙ.

    Atho pasatthopi tatonimittaṃ, tuṭṭho na hessaṃ tadidaṃ kadā me.

    1104.

    1104.

    ‘‘කදා නු කට්‌ඨෙ ච තිණෙ ලතා ච, ඛන්‌ධෙ ඉමෙහං අමිතෙ ච ධම්‌මෙ;

    ‘‘Kadā nu kaṭṭhe ca tiṇe latā ca, khandhe imehaṃ amite ca dhamme;

    අජ්‌ඣත්‌තිකානෙව ච බාහිරානි ච, සමං තුලෙය්‍යං තදිදං කදා මෙ.

    Ajjhattikāneva ca bāhirāni ca, samaṃ tuleyyaṃ tadidaṃ kadā me.

    1105.

    1105.

    ‘‘කදා නු මං පාවුසකාලමෙඝො, නවෙන තොයෙන සචීවරං වනෙ;

    ‘‘Kadā nu maṃ pāvusakālamegho, navena toyena sacīvaraṃ vane;

    ඉසිප්‌පයාතම්‌හි පථෙ වජන්‌තං, ඔවස්‌සතෙ තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Isippayātamhi pathe vajantaṃ, ovassate taṃ nu kadā bhavissati.

    1106.

    1106.

    ‘‘කදා මයූරස්‌ස සිඛණ්‌ඩිනො වනෙ, දිජස්‌ස සුත්‌වා ගිරිගබ්‌භරෙ රුතං;

    ‘‘Kadā mayūrassa sikhaṇḍino vane, dijassa sutvā girigabbhare rutaṃ;

    පච්‌චුට්‌ඨහිත්‌වා අමතස්‌ස පත්‌තියා, සංචින්‌තයෙ තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Paccuṭṭhahitvā amatassa pattiyā, saṃcintaye taṃ nu kadā bhavissati.

    1107.

    1107.

    ‘‘කදා නු ගඞ්‌ගං යමුනං සරස්‌සතිං, පාතාලඛිත්‌තං වළවාමුඛඤ්‌ච 1;

    ‘‘Kadā nu gaṅgaṃ yamunaṃ sarassatiṃ, pātālakhittaṃ vaḷavāmukhañca 2;

    අසජ්‌ජමානො පතරෙය්‍යමිද්‌ධියා, විභිංසනං තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Asajjamāno patareyyamiddhiyā, vibhiṃsanaṃ taṃ nu kadā bhavissati.

    1108.

    1108.

    ‘‘කදා නු නාගොව අසඞ්‌ගචාරී, පදාලයෙ කාමගුණෙසු ඡන්‌දං;

    ‘‘Kadā nu nāgova asaṅgacārī, padālaye kāmaguṇesu chandaṃ;

    නිබ්‌බජ්‌ජයං සබ්‌බසුභං නිමිත්‌තං, ඣානෙ යුතො තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Nibbajjayaṃ sabbasubhaṃ nimittaṃ, jhāne yuto taṃ nu kadā bhavissati.

    1109.

    1109.

    ‘‘කදා ඉණට්‌ටොව දලිද්‌දකො 3 නිධිං, ආරාධයිත්‌වා ධනිකෙහි පීළිතො;

    ‘‘Kadā iṇaṭṭova daliddako 4 nidhiṃ, ārādhayitvā dhanikehi pīḷito;

    තුට්‌ඨො භවිස්‌සං අධිගම්‌ම සාසනං, මහෙසිනො තං නු කදා භවිස්‌සති.

    Tuṭṭho bhavissaṃ adhigamma sāsanaṃ, mahesino taṃ nu kadā bhavissati.

    1110.

    1110.

    ‘‘බහූනි වස්‌සානි තයාම්‌හි යාචිතො, ‘අගාරවාසෙන අලං නු තෙ ඉදං’;

    ‘‘Bahūni vassāni tayāmhi yācito, ‘agāravāsena alaṃ nu te idaṃ’;

    තං දානි මං පබ්‌බජිතං සමානං, කිංකාරණා චිත්‌ත තුවං න යුඤ්‌ජසි.

    Taṃ dāni maṃ pabbajitaṃ samānaṃ, kiṃkāraṇā citta tuvaṃ na yuñjasi.

    1111.

    1111.

    ‘‘නනු අහං චිත්‌ත තයාම්‌හි යාචිතො, ‘ගිරිබ්‌බජෙ චිත්‍රඡදා විහඞ්‌ගමා’;

    ‘‘Nanu ahaṃ citta tayāmhi yācito, ‘giribbaje citrachadā vihaṅgamā’;

    මහින්‌දඝොසත්‌ථනිතාභිගජ්‌ජිනො, තෙ තං රමෙස්‌සන්‌ති වනම්‌හි ඣායිනං.

    Mahindaghosatthanitābhigajjino, te taṃ ramessanti vanamhi jhāyinaṃ.

    1112.

    1112.

    ‘‘කුලම්‌හි මිත්‌තෙ ච පියෙ ච ඤාතකෙ, ඛිඩ්‌ඩාරතිං කාමගුණඤ්‌ච ලොකෙ;

    ‘‘Kulamhi mitte ca piye ca ñātake, khiḍḍāratiṃ kāmaguṇañca loke;

    සබ්‌බං පහාය ඉමමජ්‌ඣුපාගතො, අථොපි ත්‌වං චිත්‌ත න මය්‌හ තුස්‌සසි.

    Sabbaṃ pahāya imamajjhupāgato, athopi tvaṃ citta na mayha tussasi.

    1113.

    1113.

    ‘‘මමෙව එතං න හි ත්‌වං පරෙසං, සන්‌නාහකාලෙ පරිදෙවිතෙන කිං;

    ‘‘Mameva etaṃ na hi tvaṃ paresaṃ, sannāhakāle paridevitena kiṃ;

    සබ්‌බං ඉදං චලමිති පෙක්‌ඛමානො, අභිනික්‌ඛමිං අමතපදං ජිගීසං.

    Sabbaṃ idaṃ calamiti pekkhamāno, abhinikkhamiṃ amatapadaṃ jigīsaṃ.

    1114.

    1114.

    ‘‘සුයුත්‌තවාදී ද්‌විපදානමුත්‌තමො, මහාභිසක්‌කො නරදම්‌මසාරථි 5;

    ‘‘Suyuttavādī dvipadānamuttamo, mahābhisakko naradammasārathi 6;

    ‘චිත්‌තං චලං මක්‌කටසන්‌නිභං ඉති, අවීතරාගෙන සුදුන්‌නිවාරයං’.

    ‘Cittaṃ calaṃ makkaṭasannibhaṃ iti, avītarāgena sudunnivārayaṃ’.

    1115.

    1115.

    ‘‘කාමා හි චිත්‍රා මධුරා මනොරමා, අවිද්‌දසූ යත්‌ථ සිතා පුථුජ්‌ජනා;

    ‘‘Kāmā hi citrā madhurā manoramā, aviddasū yattha sitā puthujjanā;

    තෙ දුක්‌ඛමිච්‌ඡන්‌ති පුනබ්‌භවෙසිනො, චිත්‌තෙන නීතා නිරයෙ නිරාකතා.

    Te dukkhamicchanti punabbhavesino, cittena nītā niraye nirākatā.

    1116.

    1116.

    ‘‘‘මයූරකොඤ්‌චාභිරුතම්‌හි කානනෙ, දීපීහි බ්‍යග්‌ඝෙහි පුරක්‌ඛතො වසං;

    ‘‘‘Mayūrakoñcābhirutamhi kānane, dīpīhi byagghehi purakkhato vasaṃ;

    කායෙ අපෙක්‌ඛං ජහ මා විරාධය’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Kāye apekkhaṃ jaha mā virādhaya’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1117.

    1117.

    ‘‘‘භාවෙහි ඣානානි ච ඉන්‌ද්‍රියානි ච, බලානි බොජ්‌ඣඞ්‌ගසමාධිභාවනා;

    ‘‘‘Bhāvehi jhānāni ca indriyāni ca, balāni bojjhaṅgasamādhibhāvanā;

    තිස්‌සො ච විජ්‌ජා ඵුස බුද්‌ධසාසනෙ’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Tisso ca vijjā phusa buddhasāsane’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1118.

    1118.

    ‘‘‘භාවෙහි මග්‌ගං අමතස්‌ස පත්‌තියා, නිය්‍යානිකං සබ්‌බදුඛක්‌ඛයොගධං;

    ‘‘‘Bhāvehi maggaṃ amatassa pattiyā, niyyānikaṃ sabbadukhakkhayogadhaṃ;

    අට්‌ඨඞ්‌ගිකං සබ්‌බකිලෙසසොධනං’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Aṭṭhaṅgikaṃ sabbakilesasodhanaṃ’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1119.

    1119.

    ‘‘‘දුක්‌ඛන්‌ති ඛන්‌ධෙ පටිපස්‌ස යොනිසො, යතො ච දුක්‌ඛං සමුදෙති තං ජහ;

    ‘‘‘Dukkhanti khandhe paṭipassa yoniso, yato ca dukkhaṃ samudeti taṃ jaha;

    ඉධෙව දුක්‌ඛස්‌ස කරොහි අන්‌තං’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Idheva dukkhassa karohi antaṃ’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1120.

    1120.

    ‘‘‘අනිච්‌චං දුක්‌ඛන්‌ති විපස්‌ස යොනිසො, සුඤ්‌ඤං අනත්‌තාති අඝං වධන්‌ති ච;

    ‘‘‘Aniccaṃ dukkhanti vipassa yoniso, suññaṃ anattāti aghaṃ vadhanti ca;

    මනොවිචාරෙ උපරුන්‌ධ චෙතසො’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Manovicāre uparundha cetaso’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1121.

    1121.

    ‘‘‘මුණ්‌ඩො විරූපො අභිසාපමාගතො, කපාලහත්‌ථොව කුලෙසු භික්‌ඛසු;

    ‘‘‘Muṇḍo virūpo abhisāpamāgato, kapālahatthova kulesu bhikkhasu;

    යුඤ්‌ජස්‌සු සත්‌ථුවචනෙ මහෙසිනො’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Yuñjassu satthuvacane mahesino’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1122.

    1122.

    ‘‘‘සුසංවුතත්‌තො විසිඛන්‌තරෙ චරං, කුලෙසු කාමෙසු අසඞ්‌ගමානසො;

    ‘‘‘Susaṃvutatto visikhantare caraṃ, kulesu kāmesu asaṅgamānaso;

    චන්‌දො යථා දොසිනපුණ්‌ණමාසියා’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Cando yathā dosinapuṇṇamāsiyā’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1123.

    1123.

    ‘‘‘ආරඤ්‌ඤිකො හොහි ච පිණ්‌ඩපාතිකො, සොසානිකො හොහි ච පංසුකූලිකො;

    ‘‘‘Āraññiko hohi ca piṇḍapātiko, sosāniko hohi ca paṃsukūliko;

    නෙසජ්‌ජිකො හොහි සදා ධුතෙ රතො’, ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත පුරෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Nesajjiko hohi sadā dhute rato’, itissu maṃ citta pure niyuñjasi.

    1124.

    1124.

    ‘‘රොපෙත්‌ව රුක්‌ඛානි යථා ඵලෙසී, මූලෙ තරුං ඡෙත්‌තු තමෙව ඉච්‌ඡසි;

    ‘‘Ropetva rukkhāni yathā phalesī, mūle taruṃ chettu tameva icchasi;

    තථූපමං චිත්‌තමිදං කරොසි, යං මං අනිච්‌චම්‌හි චලෙ නියුඤ්‌ජසි.

    Tathūpamaṃ cittamidaṃ karosi, yaṃ maṃ aniccamhi cale niyuñjasi.

    1125.

    1125.

    ‘‘අරූප දූරඞ්‌ගම එකචාරි, න තෙ කරිස්‌සං වචනං ඉදානිහං;

    ‘‘Arūpa dūraṅgama ekacāri, na te karissaṃ vacanaṃ idānihaṃ;

    දුක්‌ඛා හි කාමා කටුකා මහබ්‌භයා, නිබ්‌බානමෙවාභිමනො චරිස්‌සං.

    Dukkhā hi kāmā kaṭukā mahabbhayā, nibbānamevābhimano carissaṃ.

    1126.

    1126.

    ‘‘නාහං අලක්‌ඛ්‍යා අහිරික්‌කතාය වා, න චිත්‌තහෙතූ න ච දූරකන්‌තනා;

    ‘‘Nāhaṃ alakkhyā ahirikkatāya vā, na cittahetū na ca dūrakantanā;

    ආජීවහෙතූ ච අහං න නික්‌ඛමිං, කතො ච තෙ චිත්‌ත පටිස්‌සවො මයා.

    Ājīvahetū ca ahaṃ na nikkhamiṃ, kato ca te citta paṭissavo mayā.

    1127.

    1127.

    ‘‘‘අප්‌පිච්‌ඡතා සප්‌පුරිසෙහි වණ්‌ණිතා, මක්‌ඛප්‌පහානං වූපසමො දුඛස්‌ස’;

    ‘‘‘Appicchatā sappurisehi vaṇṇitā, makkhappahānaṃ vūpasamo dukhassa’;

    ඉතිස්‌සු මං චිත්‌ත තදා නියුඤ්‌ජසි, ඉදානි ත්‌වං ගච්‌ඡසි පුබ්‌බචිණ්‌ණං.

    Itissu maṃ citta tadā niyuñjasi, idāni tvaṃ gacchasi pubbaciṇṇaṃ.

    1128.

    1128.

    ‘‘තණ්‌හා අවිජ්‌ජා ච පියාපියඤ්‌ච, සුභානි රූපානි සුඛා ච වෙදනා;

    ‘‘Taṇhā avijjā ca piyāpiyañca, subhāni rūpāni sukhā ca vedanā;

    මනාපියා කාමගුණා ච වන්‌තා, වන්‌තෙ අහං ආවමිතුං න උස්‌සහෙ.

    Manāpiyā kāmaguṇā ca vantā, vante ahaṃ āvamituṃ na ussahe.

    1129.

    1129.

    ‘‘සබ්‌බත්‌ථ තෙ චිත්‌ත වචො කතං මයා, බහූසු ජාතීසු න මෙසි කොපිතො;

    ‘‘Sabbattha te citta vaco kataṃ mayā, bahūsu jātīsu na mesi kopito;

    අජ්‌ඣත්‌තසම්‌භවො කතඤ්‌ඤුතාය තෙ, දුක්‌ඛෙ චිරං සංසරිතං තයා කතෙ.

    Ajjhattasambhavo kataññutāya te, dukkhe ciraṃ saṃsaritaṃ tayā kate.

    1130.

    1130.

    ‘‘ත්‌වඤ්‌ඤෙව නො චිත්‌ත කරොසි බ්‍රාහ්‌මණො 7, ත්‌වං ඛත්‌තියො රාජදසී 8 කරොසි;

    ‘‘Tvaññeva no citta karosi brāhmaṇo 9, tvaṃ khattiyo rājadasī 10 karosi;

    වෙස්‌සා ච සුද්‌දා ච භවාම එකදා, දෙවත්‌තනං වාපි තවෙව වාහසා.

    Vessā ca suddā ca bhavāma ekadā, devattanaṃ vāpi taveva vāhasā.

    1131.

    1131.

    ‘‘තවෙව හෙතූ අසුරා භවාමසෙ, ත්‌වංමූලකං නෙරයිකා භවාමසෙ;

    ‘‘Taveva hetū asurā bhavāmase, tvaṃmūlakaṃ nerayikā bhavāmase;

    අථො තිරච්‌ඡානගතාපි එකදා, පෙතත්‌තනං වාපි තවෙව වාහසා.

    Atho tiracchānagatāpi ekadā, petattanaṃ vāpi taveva vāhasā.

    1132.

    1132.

    ‘‘නනු දුබ්‌භිස්‌සසි මං පුනප්‌පුනං, මුහුං මුහුං චාරණිකංව දස්‌සයං;

    ‘‘Nanu dubbhissasi maṃ punappunaṃ, muhuṃ muhuṃ cāraṇikaṃva dassayaṃ;

    උම්‌මත්‌තකෙනෙව මයා පලොභසි, කිඤ්‌චාපි තෙ චිත්‌ත විරාධිතං මයා.

    Ummattakeneva mayā palobhasi, kiñcāpi te citta virādhitaṃ mayā.

    1133.

    1133.

    ‘‘ඉදං පුරෙ චිත්‌තමචාරි චාරිකං, යෙනිච්‌ඡකං යත්‌ථකාමං යථාසුඛං;

    ‘‘Idaṃ pure cittamacāri cārikaṃ, yenicchakaṃ yatthakāmaṃ yathāsukhaṃ;

    තදජ්‌ජහං නිග්‌ගහෙස්‌සාමි යොනිසො, හත්‌ථිප්‌පභින්‌නං විය අඞ්‌කුසග්‌ගහො.

    Tadajjahaṃ niggahessāmi yoniso, hatthippabhinnaṃ viya aṅkusaggaho.

    1134.

    1134.

    ‘‘සත්‌ථා ච මෙ ලොකමිමං අධිට්‌ඨහි,අනිච්‌චතො අද්‌ධුවතො අසාරතො;

    ‘‘Satthā ca me lokamimaṃ adhiṭṭhahi,aniccato addhuvato asārato;

    පක්‌ඛන්‌ද මං චිත්‌ත ජිනස්‌ස සාසනෙ, තාරෙහි ඔඝා මහතා සුදුත්‌තරා.

    Pakkhanda maṃ citta jinassa sāsane, tārehi oghā mahatā suduttarā.

    1135.

    1135.

    ‘‘න තෙ ඉදං චිත්‌ත යථා පුරාණකං, නාහං අලං තුය්‌හ වසෙ නිවත්‌තිතුං 11;

    ‘‘Na te idaṃ citta yathā purāṇakaṃ, nāhaṃ alaṃ tuyha vase nivattituṃ 12;

    මහෙසිනො පබ්‌බජිතොම්‌හි සාසනෙ, න මාදිසා හොන්‌ති විනාසධාරිනො.

    Mahesino pabbajitomhi sāsane, na mādisā honti vināsadhārino.

    1136.

    1136.

    ‘‘නගා සමුද්‌දා සරිතා වසුන්‌ධරා, දිසා චතස්‌සො විදිසා අධො දිවා;

    ‘‘Nagā samuddā saritā vasundharā, disā catasso vidisā adho divā;

    සබ්‌බෙ අනිච්‌චා තිභවා උපද්‌දුතා, කුහිං ගතො චිත්‌ත සුඛං රමිස්‌සසි.

    Sabbe aniccā tibhavā upaddutā, kuhiṃ gato citta sukhaṃ ramissasi.

    1137.

    1137.

    ‘‘ධිතිප්‌පරං කිං මම චිත්‌ත කාහිසි, න තෙ අලං චිත්‌ත වසානුවත්‌තකො;

    ‘‘Dhitipparaṃ kiṃ mama citta kāhisi, na te alaṃ citta vasānuvattako;

    න ජාතු භස්‌තං උභතොමුඛං ඡුපෙ, ධිරත්‌ථු පූරං නව සොතසන්‌දනිං.

    Na jātu bhastaṃ ubhatomukhaṃ chupe, dhiratthu pūraṃ nava sotasandaniṃ.

    1138.

    1138.

    ‘‘වරාහඑණෙය්‍යවිගාළ්‌හසෙවිතෙ, පබ්‌භාරකුට්‌ටෙ පකතෙව සුන්‌දරෙ;

    ‘‘Varāhaeṇeyyavigāḷhasevite, pabbhārakuṭṭe pakateva sundare;

    නවම්‌බුනා පාවුසසිත්‌ථකානනෙ, තහිං ගුහාගෙහගතො රමිස්‌සසි.

    Navambunā pāvusasitthakānane, tahiṃ guhāgehagato ramissasi.

    1139.

    1139.

    ‘‘සුනීලගීවා සුසිඛා සුපෙඛුනා, සුචිත්‌තපත්‌තච්‌ඡදනා විහඞ්‌ගමා;

    ‘‘Sunīlagīvā susikhā supekhunā, sucittapattacchadanā vihaṅgamā;

    සුමඤ්‌ජුඝොසත්‌ථනිතාභිගජ්‌ජිනො, තෙ තං රමෙස්‌සන්‌ති වනම්‌හි ඣායිනං.

    Sumañjughosatthanitābhigajjino, te taṃ ramessanti vanamhi jhāyinaṃ.

    1140.

    1140.

    ‘‘වුට්‌ඨම්‌හි දෙවෙ චතුරඞ්‌ගුලෙ තිණෙ, සංපුප්‌ඵිතෙ මෙඝනිභම්‌හි කානනෙ;

    ‘‘Vuṭṭhamhi deve caturaṅgule tiṇe, saṃpupphite meghanibhamhi kānane;

    නගන්‌තරෙ විටපිසමො සයිස්‌සං, තං මෙ මුදූ හෙහිති තූලසන්‌නිභං.

    Nagantare viṭapisamo sayissaṃ, taṃ me mudū hehiti tūlasannibhaṃ.

    1141.

    1141.

    ‘‘තථා තු කස්‌සාමි යථාපි ඉස්‌සරො, යං ලබ්‌භති තෙනපි හොතු මෙ අලං;

    ‘‘Tathā tu kassāmi yathāpi issaro, yaṃ labbhati tenapi hotu me alaṃ;

    න තාහං කස්‌සාමි යථා අතන්‌දිතො, බිළාරභස්‌තංව යථා සුමද්‌දිතං.

    Na tāhaṃ kassāmi yathā atandito, biḷārabhastaṃva yathā sumadditaṃ.

    1142.

    1142.

    ‘‘තථා තු කස්‌සාමි යථාපි ඉස්‌සරො, යං ලබ්‌භති තෙනපි හොතු මෙ අලං;

    ‘‘Tathā tu kassāmi yathāpi issaro, yaṃ labbhati tenapi hotu me alaṃ;

    වීරියෙන තං මය්‌හ වසානයිස්‌සං, ගජංව මත්‌තං කුසලඞ්‌කුසග්‌ගහො.

    Vīriyena taṃ mayha vasānayissaṃ, gajaṃva mattaṃ kusalaṅkusaggaho.

    1143.

    1143.

    ‘‘තයා සුදන්‌තෙන අවට්‌ඨිතෙන හි, හයෙන යොග්‌ගාචරියොව උජ්‌ජුනා;

    ‘‘Tayā sudantena avaṭṭhitena hi, hayena yoggācariyova ujjunā;

    පහොමි මග්‌ගං පටිපජ්‌ජිතුං සිවං, චිත්‌තානුරක්‌ඛීහි සදා නිසෙවිතං.

    Pahomi maggaṃ paṭipajjituṃ sivaṃ, cittānurakkhīhi sadā nisevitaṃ.

    1144.

    1144.

    ‘‘ආරම්‌මණෙ තං බලසා නිබන්‌ධිසං, නාගංව ථම්‌භම්‌හි දළ්‌හාය රජ්‌ජුයා;

    ‘‘Ārammaṇe taṃ balasā nibandhisaṃ, nāgaṃva thambhamhi daḷhāya rajjuyā;

    තං මෙ සුගුත්‌තං සතියා සුභාවිතං, අනිස්‌සිතං සබ්‌බභවෙසු හෙහිසි.

    Taṃ me suguttaṃ satiyā subhāvitaṃ, anissitaṃ sabbabhavesu hehisi.

    1145.

    1145.

    ‘‘පඤ්‌ඤාය ඡෙත්‌වා විපථානුසාරිනං, යොගෙන නිග්‌ගය්‌හ පථෙ නිවෙසිය;

    ‘‘Paññāya chetvā vipathānusārinaṃ, yogena niggayha pathe nivesiya;

    දිස්‌වා සමුදයං විභවඤ්‌ච සම්‌භවං, දායාදකො හෙහිසි අග්‌ගවාදිනො.

    Disvā samudayaṃ vibhavañca sambhavaṃ, dāyādako hehisi aggavādino.

    1146.

    1146.

    ‘‘චතුබ්‌බිපල්‌ලාසවසං අධිට්‌ඨිතං, ගාමණ්‌ඩලංව පරිනෙසි චිත්‌ත මං;

    ‘‘Catubbipallāsavasaṃ adhiṭṭhitaṃ, gāmaṇḍalaṃva parinesi citta maṃ;

    නනු 13 සංයොජනබන්‌ධනච්‌ඡිදං, සංසෙවසෙ කාරුණිකං මහාමුනිං.

    Nanu 14 saṃyojanabandhanacchidaṃ, saṃsevase kāruṇikaṃ mahāmuniṃ.

    1147.

    1147.

    ‘‘මිගො යථා සෙරි සුචිත්‌තකානනෙ, රම්‌මං ගිරිං පාවුසඅබ්‌භමාලිනිං 15;

    ‘‘Migo yathā seri sucittakānane, rammaṃ giriṃ pāvusaabbhamāliniṃ 16;

    අනාකුලෙ තත්‌ථ නගෙ රමිස්‌සං 17, අසංසයං චිත්‌ත පරා භවිස්‌සසි.

    Anākule tattha nage ramissaṃ 18, asaṃsayaṃ citta parā bhavissasi.

    1148.

    1148.

    ‘‘යෙ තුය්‌හ ඡන්‌දෙන වසෙන වත්‌තිනො, නරා ච නාරී ච අනුභොන්‌ති යං සුඛං;

    ‘‘Ye tuyha chandena vasena vattino, narā ca nārī ca anubhonti yaṃ sukhaṃ;

    අවිද්‌දසූ මාරවසානුවත්‌තිනො, භවාභිනන්‌දී තව චිත්‌ත සාවකා’’ති.

    Aviddasū māravasānuvattino, bhavābhinandī tava citta sāvakā’’ti.

    … තාලපුටො ථෙරො….

    … Tālapuṭo thero….

    පඤ්‌ඤාසනිපාතො නිට්‌ඨිතො.

    Paññāsanipāto niṭṭhito.

    තත්‍රුද්‌දානං –

    Tatruddānaṃ –

    පඤ්‌ඤාසම්‌හි නිපාතම්‌හි, එකො තාලපුටො සුචි;

    Paññāsamhi nipātamhi, eko tālapuṭo suci;

    ගාථායො තත්‌ථ පඤ්‌ඤාස, පුන පඤ්‌ච ච උත්‌තරීති.

    Gāthāyo tattha paññāsa, puna pañca ca uttarīti.







    Footnotes:
    1. බලවාමුඛඤ්‌ච (ක.)
    2. balavāmukhañca (ka.)
    3. දළිද්‌දකො (සී.)
    4. daḷiddako (sī.)
    5. සාරථී (සී.)
    6. sārathī (sī.)
    7. බ්‍රාහ්‌මණෙ (සී.), බ්‍රාහ්‌මණං (?) භාවලොප-තප්‌පධානතා ගහෙතබ්‌බා
    8. රාජදිසී (ස්‍යා. ක.)
    9. brāhmaṇe (sī.), brāhmaṇaṃ (?) bhāvalopa-tappadhānatā gahetabbā
    10. rājadisī (syā. ka.)
    11. වසෙන වත්‌තිතුං (?)
    12. vasena vattituṃ (?)
    13. නූන (සී.)
    14. nūna (sī.)
    15. මාලිං (?)
    16. māliṃ (?)
    17. රමිස්‌සසි (ස්‍යා. ක.)
    18. ramissasi (syā. ka.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ථෙරගාථා-අට්‌ඨකථා • Theragāthā-aṭṭhakathā / 1. තාලපුටත්‌ථෙරගාථාවණ්‌ණනා • 1. Tālapuṭattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact