| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
5. තලසත්‌තිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
5. Talasattikasikkhāpadavaṇṇanā
457. පඤ්‌චමෙ න පහරිතුකාමතාය දින්‌නත්‌තා දුක්‌කටන්‌ති එත්‌ථ පහරිතුකාමතාය පහටෙ පුරිමසික්‌ඛාපදෙන පාචිත්‌තියං, උච්‌චාරෙතුකාමතාය කෙවලං උග්‌ගිරණමත්‌තෙ කතෙ ඉමිනා පාචිත්‌තියං. ඉමිනා පන විරජ්‌ඣිත්‌වා පහාරො දින්‌නො, තස්‌මා දුක්‌කටං. කිමිදං දුක්‌කටං පහාරපච්‌චයා, උදාහු උග්‌ගිරණපච්‌චයාති? තත්‌ථ කෙචි තාව වදන්‌ති ‘‘පහාරපච්‌චයා එව දුක්‌කටං, උග්‌ගිරණපච්‌චයා පාචිත්‌තියන්‌ති සදුක්‌කටං පාචිත්‌තියං යුජ්‌ජති. පුරිමඤ්‌හි උග්‌ගිරණං, පච්‌ඡා පහාරො, න ච පච්‌ඡා පහාරං නිස්‌සාය පුරිමං උග්‌ගිරණං අනාපත්‌තිවත්‌ථුකං භවිතුමරහතී’’ති.
457. Pañcame na paharitukāmatāya dinnattā dukkaṭanti ettha paharitukāmatāya pahaṭe purimasikkhāpadena pācittiyaṃ, uccāretukāmatāya kevalaṃ uggiraṇamatte kate iminā pācittiyaṃ. Iminā pana virajjhitvā pahāro dinno, tasmā dukkaṭaṃ. Kimidaṃ dukkaṭaṃ pahārapaccayā, udāhu uggiraṇapaccayāti? Tattha keci tāva vadanti ‘‘pahārapaccayā eva dukkaṭaṃ, uggiraṇapaccayā pācittiyanti sadukkaṭaṃ pācittiyaṃ yujjati. Purimañhi uggiraṇaṃ, pacchā pahāro, na ca pacchā pahāraṃ nissāya purimaṃ uggiraṇaṃ anāpattivatthukaṃ bhavitumarahatī’’ti.
මයං පනෙත්‌ථ එවං තක්‌කයාම ‘‘උග්‌ගිරණස්‌ස අත්‌තනො සභාවෙනෙව අසණ්‌ඨිතත්‌තා තප්‌පච්‌චයා පාචිත්‌තියෙන න භවිතබ්‌බං, අසුද්‌ධචිත්‌තෙන කතපයොගත්‌තා පන න සක්‌කා එත්‌ථ අනාපත්‌තියා භවිතුන්‌ති දුක්‌කටං වුත්‌තං. ‘න පහරිතුකාමතාය දින්‌නත්‌තා’ති ඉමිනා ච පහාරපච්‌චයා පුරිමසික්‌ඛාපදෙන පාචිත්‌තියාසම්‌භවෙ කාරණං වුත්‌තං, න පන පහාරපච්‌චයා දුක්‌කටසම්‌භවෙ. න හි අපහරිතුකාමතාය පහාරෙ දින්‌නෙ පුරිමසික්‌ඛාපදෙන පහාරපච්‌චයා පාචිත්‌තියෙන දුක්‌කටෙන වා භවිතුං යුත්‌ත’’න්‌ති. ‘‘තිරච්‌ඡානාදීනං අසුචිකරණාදිං දිස්‌වා කුජ්‌ඣිත්‌වාපි උග්‌ගිරන්‌තස්‌ස මොක්‌ඛාධිප්‌පායො එවා’’ති වදන්‌ති. සෙසමෙත්‌ථ උත්‌තානමෙව. කුපිතතා, න මොක්‌ඛාධිප්‌පායතා, උපසම්‌පන්‌නස්‌ස තලසත්‌තිඋග්‌ගිරණන්‌ති ඉමානි පනෙත්‌ථ තීණි අඞ්‌ගානි.
Mayaṃ panettha evaṃ takkayāma ‘‘uggiraṇassa attano sabhāveneva asaṇṭhitattā tappaccayā pācittiyena na bhavitabbaṃ, asuddhacittena katapayogattā pana na sakkā ettha anāpattiyā bhavitunti dukkaṭaṃ vuttaṃ. ‘Na paharitukāmatāya dinnattā’ti iminā ca pahārapaccayā purimasikkhāpadena pācittiyāsambhave kāraṇaṃ vuttaṃ, na pana pahārapaccayā dukkaṭasambhave. Na hi apaharitukāmatāya pahāre dinne purimasikkhāpadena pahārapaccayā pācittiyena dukkaṭena vā bhavituṃ yutta’’nti. ‘‘Tiracchānādīnaṃ asucikaraṇādiṃ disvā kujjhitvāpi uggirantassa mokkhādhippāyo evā’’ti vadanti. Sesamettha uttānameva. Kupitatā, na mokkhādhippāyatā, upasampannassa talasattiuggiraṇanti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
තලසත්‌තිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Talasattikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 8. සහධම්‌මිකවග්‌ගො • 8. Sahadhammikavaggo
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 5. තලසත්‌තිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Talasattikasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 5. තලසත්‌තිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Talasattikasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 5. තලසත්‌තිකසික්‌ඛාපදං • 5. Talasattikasikkhāpadaṃ
