| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
२. तम्बपुप्फियत्थेरअपदानवण्णना
2. Tambapupphiyattheraapadānavaṇṇanā
परकम्मायने युत्तोतिआदिकं आयस्मतो तम्बपुप्फियत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि आयस्मा पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो पियदस्सिस्स भगवतो काले केनचि पुरे कतेन अकुसलकम्मेन दुग्गतकुले निब्बत्तो वुद्धिप्पत्तो परेसं कम्मं कत्वा भतिया जीविकं कप्पेसि। सो एवं दुक्खेन वसन्तो परेसं अपराधं कत्वा मरणभयेन पलायित्वा वनं पाविसि। तत्थ गतट्ठाने पाटलिबोधिं दिस्वा वन्दित्वा सम्मज्जित्वा एकस्मिं रुक्खे तम्बवण्णं पुप्फं दिस्वा तं सब्बं कण्णिके ओचिनित्वा बोधिपूजं अकासि। तत्थ चित्तं पसादेत्वा वन्दित्वा पल्लङ्कमाभुजित्वा निसीदि। तस्मिं खणे ते मनुस्सा पदानुपदिकं अनुबन्धित्वा तत्थ अगमंसु। सो ते दिस्वा बोधिं आवज्जेन्तोव पलायित्वा भयानके गीरिदुग्गपपाते पतित्वा मरि।
Parakammāyaneyuttotiādikaṃ āyasmato tambapupphiyattherassa apadānaṃ. Ayampi āyasmā purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto piyadassissa bhagavato kāle kenaci pure katena akusalakammena duggatakule nibbatto vuddhippatto paresaṃ kammaṃ katvā bhatiyā jīvikaṃ kappesi. So evaṃ dukkhena vasanto paresaṃ aparādhaṃ katvā maraṇabhayena palāyitvā vanaṃ pāvisi. Tattha gataṭṭhāne pāṭalibodhiṃ disvā vanditvā sammajjitvā ekasmiṃ rukkhe tambavaṇṇaṃ pupphaṃ disvā taṃ sabbaṃ kaṇṇike ocinitvā bodhipūjaṃ akāsi. Tattha cittaṃ pasādetvā vanditvā pallaṅkamābhujitvā nisīdi. Tasmiṃ khaṇe te manussā padānupadikaṃ anubandhitvā tattha agamaṃsu. So te disvā bodhiṃ āvajjentova palāyitvā bhayānake gīriduggapapāte patitvā mari.
७. सो बोधिपूजाय अनुस्सरितत्ता तेनेव पीतिसोमनस्सेन तावतिंसादीसु उपपन्नो छ कामावचरसम्पत्तिं अनुभवित्वा मनुस्सेसु च चक्कवत्तिआदिसम्पत्तिं अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे विभवसम्पन्ने कुले निब्बत्तो वुद्धिप्पत्तो सत्थु धम्मदेसनं सुत्वा पसन्नमानसो पब्बजित्वा नचिरस्सेव अरहा हुत्वा अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो परकम्मायने युत्तोतिआदिमाह। तत्थ परेसं कम्मानि परकम्मानि, परकम्मानं आयने करणे वाहने धारणे युत्तो योजितो अहोसिन्ति अत्थो। सेसं पाकटमेवाति।
7. So bodhipūjāya anussaritattā teneva pītisomanassena tāvatiṃsādīsu upapanno cha kāmāvacarasampattiṃ anubhavitvā manussesu ca cakkavattiādisampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne kule nibbatto vuddhippatto satthu dhammadesanaṃ sutvā pasannamānaso pabbajitvā nacirasseva arahā hutvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento parakammāyane yuttotiādimāha. Tattha paresaṃ kammāni parakammāni, parakammānaṃ āyane karaṇe vāhane dhāraṇe yutto yojito ahosinti attho. Sesaṃ pākaṭamevāti.
तम्बपुप्फियत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Tambapupphiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / २. तम्बपुप्फियत्थेरअपदानं • 2. Tambapupphiyattheraapadānaṃ
